Olieopslag in zoutcavernes Informatiesessie n.a.v. Epe (DL) Tjeerd Koopmans Projectleider gasolieopslag

Olieopslag in zoutcavernes Informatiesessie n.a.v. Epe (DL) Tjeerd Koopmans Projectleider gasolieopslag

Inhoud

1. Wat, wie, waarom, waar en hoe? 2. Olielekkage Epe i.r.t. gasolieopslag Enschede 3. Vervolgacties n.a.v. Epe 4. Planning

Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden

2

01

Wat, wie, waarom, waar en hoe?

Het realiseren van ondergrondse strategische opslag van gasolie* in twee zoutcavernes in Twente (2 x 125.000 m3)

* Gasolie is de verzamelnaam voor diesel, huisbrandolie (hbo) en brandstof voor de scheepvaart (mariene olie). Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden

3

De initiatiefnemers Olie

Olie Logistiek Commercie

Zoutwinning Cavernes Vergunningen


4

Waarom strategische olieopslag? •

Verplichting vanuit EU en IEA (International Energy Agency)

•

Voldoende brandstoffen voor 90 dagen

•

COVA verantwoordelijk voor voorraad aardolieproducten

•

Opslag bij zeehavens en in buitenland

•

Wensen COVA: – Binnenlandse i.p.v. buitenlandse opslag – Opslag in het achterland i.p.v. nabij de zeehavens – Zo goedkoop mogelijk


5

Waarom ondergronds beter is dan bovengronds… 1.

Vermijden van horizonvervuilende tankparken

2.

Hoge veiligheid doordat in de ondergrond geen brand- en ontploffingsgevaar is

3.

Zoutlagen zijn ondoordringbaar voor gas en vloeistof (zout is plastisch; poriën dichtgedrukt)

4.

Opslag binnen strenge regelgeving (Mijnbouwwet- en regelgeving; Staatstoezicht op de Mijnen; BRZO)

5.

Nuttig hergebruik van bestaande ondergrondse structuur (zoutcaverne) à geen nieuwe grondstoffen nodig voor bouw opslagfaciliteit

6.

Behoud productkwaliteit van de olie door afwezigheid van zuurstof en omdat zout niet oplost in olie

Bovengrondse opslag

Ondergrondse opslag


6

03 Waarom in de Marssteden? >200 cavernes

1 2 3

• Uitsluitende technische criteria, zoals: • Stabiliteit • Afstand tot buurcavernes • Positie in zoutpakket en t.o.v. breuken

• Cavernegeometrie: • Niet te groot • Niet te klein • ‘Mooie’ vorm (o.a. regelmatig en vlak dak)

• Onderscheidende criteria: • Ruimtelijke inpassing • Aansluiting bij bestemming • Bereikbaarheid over de weg

De Marssteden Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden

7

Hoe gaat het er (98% van de tijd) bovengronds uitzien? -

Wat? -

Ondiepe kom

-

Bodem: vloeistofdichte folie

-

Met een natuurlijk uiterlijk

-

Waarom? -

BRZO-plicht:

Als álle bovengrondse beveiligingen falen, moet de uitstromende olie opgevangen kunnen worden

-

Nauwkeurig afgestemd met: -

de Gemeente Enschede

-

Staatstoezicht op de Mijnen


8

04 Hoe vindt de olieopslag plaats?


9

Hoe ziet het er (2% van de tijd) uit tijdens laden/lossen?

Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden 10

02

Olielekkage in Epe i.r.t. opslag in De Marssteden


Bovengrondse situatie Epe (okt. 2014) Ringdijk

Olievondsten

Caverne S5


Wat is er in Epe gebeurd? -

De gecementeerde buis (waar olie doorheen gaat) is lekgeraakt op een diepte van 217 meter (oorzaak: zie volgende slide)

-

Olie is de ruimte rondom de buis en het gesteente ingestroomd è drukval in februari

-

De druk is van de caverne gehaald

-

Er zijn diverse testen uitgevoerd van boorgat en caverne (geen druktest) è geen afwijkingen geconstateerd

-

De opslag is begin april weer in gebruik genomen (i.e. weer op druk gezet; met lagere werkdruk)

-

Olie is via het lek op 217 meter diepte het gesteente rond het boorgat ingeperst en stroomt via het grondwater naar boven

-

Op 12 april is olie aan maaiveld aangetroffen

-

Vanaf 12 april: implementatie van beheersmaatregelen en zoektocht naar locatie van lek à op 28 mei gevonden Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden 13

Wat is de mogelijke oorzaak van het lekraken van de verticale buis? - Oorzaak is nog niet bekend; onderzoek hiernaar is in volle gang - Vanwege rol justitie kan uitspraak over oorzaak nog maanden of zelfs jaren op zich laten wachten - Mogelijke (en meest waarschijnlijke) oorzaak: uitrekking van de verticale buis gevolgd door losraken op de zwakste plek (bijv. door slechte verbinding, corrosie, etc.) - Waarschijnlijke oorzaak van uitrekking: “differentiële extensie” (door verschil in daling tussen de laag direct boven de caverne en het maaiveld; zie figuur)


Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen de boorgaten in Epe en de te gebruiken boorgaten in Enschede? Olieopslagcaverne Epe - één boorgat waarin een binnenbuis gebracht is om de pekel de caverne in en uit te pompen

Gasolieopslagcavernes Enschede - drie boorgaten, waarvan één voor pekel, ander voor olie

- de olie gaat dus door de (originele) gecementeerde buitenbuis

- olie stroomt dus door een nieuwe binnenbuis - tussen olie en gesteente zitten twee barrières, met afgesloten ruimte ertussen

- in beide boorgaten wordt binnenbuis gebracht

- tussen olie en gesteente zit maar één barrière, namelijk de gecementeerde buitenbuis - er is geen directe bewaking voor lekkage uit oliebuis, wel indirecte bewaking van de druk in het gehele opslagsysteem

- permanente en directe bewaking van de annulaire ruimte P

- als er een drukval is, dan is er lekkage!

olie Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden 15

Wat als een dergelijk lek in de buitenbuis in een boorgat in Enschede zou ontstaan? -

-

-

De gecementeerde buis is lekgeraakt Annulaire vloeistof (anti-corrosievloeistof; niet schadelijke zuurstofvrije pekel) lekt uit de buis het gesteente in Drukval waargenomen in annulaire ruimte (want die staat onder overdruk) Acties n.a.v. drukval: -

Overleg met SodM over acties

-

Oliepekelspiegelmeting (om direct aan te tonen dat er geen olie is weggelekt)

-

Druktest annulaire ruimte à lek aangetoond

Indien nodig wordt de caverne leeggemaakt Lek wordt gerepareerd Géén lekkage van olie naar milieu!

Olieput in opslagsituatie 7” buitenbuis

P

5½” binnenbuis annulaire ruimte

kleisteen cement zout

packer

olie

Bronnen: -

Milieu Effect Rapportage (t.b.v. verleende vergunningen)

-

Opslagplan gasolie Twente (is mee ingestemd) Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden 16

Rek op verticale buis Twentse cavernes is veel geringer dan in Epe In Twente enkele centimeters per 100 jaar

In Twente enkele decimeters per 100 jaar


03

-

-

-

Vervolgacties n.a.v. Epe

Informatieve sessies met: - Omwonenden & Ondernemersvereniging De Marssteden -

Milieuraden Enschede en Hengelo (incl. fietstocht)

-

College van B&W Enschede

- Gemeenteraad Enschede & PS Overijssel Uitvoering extra risicoanalyse met focus op het Epe-scenario: - Conclusie: opslagsysteem De Marssteden bevat 3 extra barrières die lekkage van olie naar het milieu zoals in Epe voorkomen en is daarmee vele malen veiliger Bespreking risicoanalyse met het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) - Doel: zekerheid dat opslag veilig is, voordat we starten met ombouw cavernes -

Resultaat: toevoeging van één extra monitoringsmaatregel (permanente oliedetectie in annulaire ruimte en 3e put als back-up voor cruciale drukmetingen)

-

Brief AkzoNobel aan EZ over doorlopen traject à bevestiging EZ/SodM dat opslag veilig is

-

Volgen oorzaaksvinding Epe


04

Planning

2013

2014

2015

Q Q Q Q J F M A M J J A S O N D J F M A M J J A S 1 2 3 4 Vergunningsprocedure

x x x x x x x

Zitting + uitspraak Raad van State à Besluiten onherroepelijk

x

‘Pas op de plaats’ n.a.v. Epe

x x

Risicoanalyse n.a.v. Epe

x

Info-sessies stakeholders n.a.v. Epe

x x x x x x

Verg. wijziging verleend & onherroepelijk

x

Detailengineering

x x x x x x x

x

Bestellingen en levertijden

x x x x x x x

Testen cavernes en ombouw cavernes

x x x x x x x x x x

Testen installatie Start vullen cavernes 381 en 472

x x x Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden 19

Dank u voor uw aandacht!

Meer informatie -

Website Bezirksregierung Arnsberg:

http://www.bezreg-arnsberg.nrw.de/themen/o/oelschaden_gronau/index.php

-

Website AkzoNobel olieopslag:

https://www.akzonobel.com/hengelo/projecten/opslag_gasolie_zoutcavernes_twente/index.aspx

-

Website Veiligheidsregio Twente: http://www.twenteveilig.nl/actuele-zaken/casus-olieproblematiek/

-

Alle vergunningsbesluiten: http://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/gasolieopslag-twente-aanvragen-en-besluiten

-

Ilse Jansen: Tjeerd Koopmans: Tobias Pinkse:

[email protected] [email protected] [email protected] Industrial Chemicals | Gasolieopslag De Marssteden 20

Olieopslag in zoutcavernes Informatiesessie n.a.v. Epe (DL) Tjeerd Koopmans Projectleider gasolieopslag

Recommend Documents