Oksel- of lieskliertoilet bij een melanoom

Oksel- of lieskliertoilet bij een melanoom Verwijderen van lymfeklieren

mca.nl

Inhoudsopgave

Wat is een oksel- of lieskliertoilet?

3

Voorbereiding op de ingreep

3

De ingreep

4

Mogelijke klachten na de operatie

5

Complicaties

5

Wanneer waarschuwt u het ziekenhuis?

6

Instructies en leefregels voor thuis

6

Controle

7

Uw vragen

8

Notities

10

Colofon Redactie:

afdeling chirurgie

afdeling communicatie

Oplage:

50 / 1e druk

Druk:

Ricoh

Artikelnummer: 167773 / 2014.05 Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting. 2

In overleg met uw behandelend arts

Voorbereiding op de ingreep

krijgt u een oksel- of lieskliertoilet. Dit houdt in dat er lymfeklieren uit uw oksel of lies verwijderd worden. Dit is nodig omdat er uitzaaiingen in uw lymfeklieren gevonden zijn. In deze folder vindt u uitleg over deze operatie.

Voorbereiding op anesthesie (narcose) U krijgt voor een oksel- of lieskliertoilet algehele anesthesie (narcose). U brengt daarom een bezoek aan het inloopspreekuur op de polikliniek anesthesiologie. U heeft daar een voorbereidend gesprek met de anesthesioloog. U bespreekt de volgende

Wat is een oksel- of lieskliertoilet?

onderwerpen: • uw gezondheidstoestand

Afhankelijk van de plaats van de uitzaaiing

• algehele anesthesie (narcose)

worden lymfeklieren uit uw oksel of lies

• aanpassing van uw medicatie voor en

verwijderd. U wordt voor deze operatie 1 of enkele dagen opgenomen. Na de operatie onderzoekt de patholoog de klieren op uitzaaiingen. De aantasting van

na de ingreep • informatie over eten en drinken (nuchter zijn) • pijnstilling na de operatie.

de lymfeklieren is een belangrijke factor bij het bepalen van het stadium van de

Meer informatie vindt u ook in de brochure

ziekte. U krijgt de uitslag ongeveer 7 tot

‘Goed voorbereid op uw operatie’. U

10 dagen na de operatie van uw chirurg.

krijgt deze brochure op de polikliniek anesthesiologie mee.

Met verwijdering van alle lymfeklieren met uitzaaiingen is uw kans op genezing niet

Beenkous en elleboogkrukken bij

groter. Wetenschappelijk onderzoek heeft

lieskliertoilet

dit jammer genoeg nog niet aangetoond. Een operatie is nodig om eventuele

Beenkous

problemen in de oksel of lies door

Bij een lieskliertoilet krijgt u van tevoren

uitzaaiingen te voorkomen.

een beenkous aangemeten door de firma Dantuma of firma Livit. U draagt deze kous na de operatie gedurende drie maanden. 3

Oksel- of lieskliertoilet bij een melanoom

De kous helpt ophoping van vocht in uw

wakker bent en alles goed gaat, brengt

been voorkomen. Wilt u deze kous bij uw

een verpleegkundige u terug naar de

opname meenemen?

verpleegafdeling.

Elleboogkrukken

Wonddrain

U loopt na de operatie enige tijd met

Tijdens de verwijdering van de liesklieren,

elleboogkrukken. Hoe lang dat nodig is,

krijgt u een wonddrain (slangetje).

hangt af van uw herstel en uw klachten.

Via deze drain worden na de operatie

U neemt de krukken bij uw opname zelf

lymfevocht en wondvocht afgevoerd.

mee. U kunt de elleboogkrukken lenen bij

De drain wordt een week na de operatie

een thuiszorgwinkel.

verwijderd. Op de verpleegafdeling

De ingreep

De verpleegkundige controleert regelmatig uw bloeddruk, hartritme,

4

U wordt op de dag van de operatie

temperatuur en of u pijn heeft. Als dat

opgenomen op de chirurgische afdeling.

nodig is, wordt ook de wond verzorgd.

Een verpleegkundige bereidt u voor op

Zijn uw okselklieren verwijderd? Dan mag

de ingreep. Als u aan de beurt bent, wordt

u een dag na de ingreep met ontslag.

u naar de operatiekamer gebracht. Nadat

Zijn uw liesklieren verwijderd? Dan blijft

u onder narcose bent gebracht, verwijdert

u een aantal dagen opgenomen. Tijdens

de chirurg de oksel- of liesklieren. De

uw opname komt een fysiotherapeut bij u

ingreep duurt bij verwijdering van

langs om oefeningen met u te doen. De

okselklieren ongeveer 3 kwartier en bij

zaalarts komt elke dag langs om samen

verwijdering van liesklieren ongeveer 1 tot

met u en de verpleegkundige uw herstel

1½ uur.

te bespreken.

Na de ingreep

Uitslag en controle

Meteen na de ingreep gaat u voor

U heeft ongeveer 10 dagen na de operatie

observatie naar de uitslaapkamer. U

een afspraak met uw chirurg. U krijgt

heeft dan een infuus in uw arm voor

dan de uitslag van het onderzoek van

vocht en eventueel medicatie. Als u

het klierweefsel, de chirurg controleert

de wond en bespreekt de verdere

Complicaties

behandeling met u. De uitslag wordt ook besproken in het melanoomteam. Dit

Geen enkele operatie is zonder risico’s.

team bestaat uit medisch specialisten

Houdt u er daarom rekening mee dat (een

van Medisch Centrum Alkmaar (MCA),

van) de volgende complicaties kunnen

het Gemini Ziekenhuis en de zelfstandige

optreden:

behandelcentra Centrum Oosterwal en

• wondinfectie

Dermicis.

• opengaan van de wond • lymfoedeem • seroom.

Mogelijke klachten na de operatie Seroom: ophoping van vocht in het Door de operatie kunnen de volgende

wondgebied

klachten ontstaan:

Het kan zijn dat de wond en de huid

• pijn

eromheen na een paar dagen opzetten.

• vochtophoping bij het wondgebied

Dit komt door ophoping van lymfe- en

• gevoelloosheid van de huid

wondvocht dat door de verstoorde

bij het operatiegebied door

afvoer minder goed afgevoerd wordt. We

zenuwbeschadiging

noemen dit seroom. Het kan zijn dat het

• minder kracht in uw schouder- of

seroom door een opening in het litteken

beenspieren: dit komt na verloop van

spontaan naar buiten komt. Dek de wond

tijd weer terug.

dan af met een gaas of maandverband. Voor bescherming van uw matras kunt u

Paracetamol tegen de pijn

eventueel een zeiltje onder uw hoeslaken

Het kan zijn dat u na de operatie nog

leggen.

pijn heeft. U mag daarvoor 3 tot 4 keer per dag 1000 mg paracetamol innemen.

Seroompunctie

Voor goede pijnstilling is het belangrijk

Veroorzaakt het opgehoopte vocht een

dat u zich de eerste dagen na de ingreep

vervelend en/of pijnlijk gevoel of maakt

consequent aan de tijden en de dosering

u zich ongerust? Maak dan een afspraak

houdt. Daarna kunt u de pijnstillers naar

met uw verpleegkundig specialist. Zij

behoefte afbouwen.

verwijst u dan voor een seroompunctie 5


in MCA. Bij een seroompunctie wordt het

mag er na ongeveer 3 dagen af. U kunt

vocht met een naald en een slangetje

dit het beste voor het douchen doen.

afgevoerd. Dit is niet pijnlijk.

Als de wond nog lekt, kunt u er voor bescherming van uw kleding een gaasje of klein maandverbandje op doen.

Wanneer waarschuwt u het ziekenhuis? Verwijderen van de hechtingen Neem bij (een van) de volgende klachten

De meeste hechtingen zijn niet

tijdens kantooruren contact op met uw

oplosbaar. U kunt u ze na 14 dagen laten

verpleegkundig specialist, telefoon 072 -

verwijderen door uw huisarts of tijdens

548 24 00:

uw controleafspraak op de polikliniek

• opengaan van de wond

chirurgie. Onderhuidse hechtingen zijn

• zwelling en roodheid van het

altijd oplosbaar. Deze hoeven dus niet

wondgebied

verwijderd te worden.

• wondlekkage • pijn

Beweeg uw arm of been zo gewoon

• lymfoedeem

mogelijk

• meer dan 38,5 graden koorts.

Om stijfheid te voorkomen, is het belangrijk dat u uw arm of been

Buiten kantooruren belt u met de

zo gewoon mogelijk beweegt. De

spoedeisende hulp, telefoon 072 - 548 24

fysiotherapeut neemt de oefeningen

88. U kunt vragen naar de dienstdoende

tijdens uw opname met u door. Doe wel

chirurg.

voorzichtig en ga niet over uw pijngrens heen.

Instructies en leefregels voor thuis

Afhankelijk van uw situatie gelden voor u misschien andere instructies. Uw chirurg

Verzorging van de wond

of verpleegkundig specialist bespreekt dit

De wond is met nietjes of onderhuids

dan met u.

gehecht en verbonden met een doorzichtige pleister. U kunt met deze pleister gewoon douchen. De pleister 6

Werk

Meer informatie, hulp en

Wanneer u weer kunt werken, is

ondersteuning

afhankelijk van uw individuele situatie en het werk dat u doet. Overleg met uw

Een ziekte als kanker kan heftige emo-

chirurg en bedrijfsarts wanneer u weer

ties met zich meebrengen. Veel men-

aan het werk kunt. Meer informatie vindt u

sen komen op eigen kracht door deze

ook op www.re-turn.nl en www.stap.nu.

moeilijke periode heen. Maar het kan ook zijn dat u behoefte heeft aan psy-

Intimiteit en seksualiteit

chosociale ondersteuning. Hieronder

Er zijn geen medische bezwaren

vindt u een overzicht van de websites

tegen seks. Wel kan pijn in en rond het

van regionale en landelijke organisaties

wondgebied hinderlijk zijn bij het vrijen.

voor hulp en steun bij en na kanker.

Soms helpt het om van tevoren een

• www.ingeborgdouwescentrum.nl

pijnstiller in te nemen. Of om een andere

• www.praethuys.nl (inloophuis voor

houding uit te proberen. Veel mensen

mensen met kanker en hun naasten

hebben tijdens de behandelperiode

in Alkmaar)

minder behoefte aan seks. Bijvoorbeeld

• www.stichtingmelanoom.nl

door vermoeidheid, niet fit voelen, angst

• lotgenotencontact@stichtingmela-

en het verwerken van het hebben van kanker. Vaak hebben mensen juist wel

noom.nl • www.herstelenbalans.nl

behoefte aan intimiteit. Meer informatie vindt u ook in de folder ‘Kanker en

Breng uw klachten in kaart met de

seksualiteit’ van KWF Kankerbestrijding.

lastmeter

Vraag ernaar bij uw verpleegkundig

U krijgt in MCA een zogenoemde

specialist of kijk op www.kwf.nl.

lastmeter. Met deze meter kunt u uw klachten in kaart te brengen. U krijgt hier van uw verpleegkundig specialist

Controle

meer uitleg over. De lastmeter kan u bijvoorbeeld helpen in gesprek te gaan

In overleg blijft u onder controle van uw

met uw zorgverlener(s) over problemen

dermatoloog of chirurg. U komt het eerste

die u door uw ziekte ervaart. U vindt de

jaar om de 3 maanden voor controle. Uw

lastmeter ook op www.lastmeter.nl. 7


dermatoloog of chirurg controleert of er geen nieuwe melanomen ontstaan en/of

Zo helpt u lymfoedeem voorkomen

het melanoom terugkomt. Het tweede jaar komt u 2 keer voor controle. Het derde tot

Wat is lymfoedeem?

en met het vijfde jaar nog 1 keer per jaar.

Het kan zijn dat u meteen na de

Alleen als daar een speciale reden voor

operatie of na verloop van tijd last

is, wordt een röntgenfoto, scan of echo

krijgt van lymfoedeem. Ons lichaam

gemaakt.

produceert lymfevocht dat via de lymfebanen en de lymfeklieren in de

Uw vragen

oksels en liezen aan- en afgevoerd wordt. In de lymfebanen worden

Heeft u voor, tijdens of na de ingreep

bacteriën, virussen en andere

vragen? Neem dan gerust contact op met

ziekteverwekkers onschadelijk gemaakt

uw verpleegkundig specialist. Dat kan

en via het lymfevocht afgevoerd. Als

op werkdagen van 09.00 tot 16.30 uur,

de lymfeklieren ontbreken, verloopt de

telefoon 072 - 548 24 00. U kunt ook een

aan- en afvoer van lymfevocht minder

mail sturen naar [email protected]

goed. Hierdoor kan het vocht in een

en [email protected].

arm of been ophopen. Dit noemen we lymfoedeem. Wat merkt u van lymfoedeem? Bij lymfoedeem kunt u last krijgen van: • opgezwollen arm/hand of been/voet • pijnlijke tintelingen en een strakgespannen huid • vermoeid en/of zwaar gevoel in uw arm of been.

8

Wat kunt u doen om lymfoedeem te

Bij een lieskliertoilet:

voorkomen?

• loop niet met blote voeten op het

• luister naar uw lichaam: bouw uw activiteiten na de operatie voorzichtig weer op • voorkom wondjes. Krijgt u toch een wondje, desinfecteer deze dan meteen

strand en in de tuin • zorg om blaren te voorkomen voor goed passende schoenen • geef van tevoren door aan uw pedicure dat uw liesklieren verwijderd zijn.

met bijvoorbeeld Sterilon en dek het wondje af met een pleister of verband

Wat doet u bij klachten?

• voorkom insectenbeten

Wordt uw arm of been na een zware

• draag liever geen knellende kleding of

dag of langdurige inspanning dik en

sieraden • blijf in beweging maar voorkom overbelasting

voelt deze moe en zwaar aan? Ga dan ontspannen zitten of liggen en geef uw arm of been rust. Beweeg uw onbelaste

• wees voorzichtig met extreme warmte

voet regelmatig of knijp in uw hand.

of koude zoals saunabezoek. Bouw

Gaan uw klachten niet over? Neem,

eventueel saunabezoek rustig op en

dan contact op met uw behandelend

kijk hoe uw lichaam reageert. Krijgt u

arts of verpleegkundig specialist. Deze

klachten? Stel saunabezoek dan nog uit

beoordeelt of behandeling van uw

• u kunt beter niet zonnebaden

klachten nodig is. Bijvoorbeeld door een

• gebruik geen kruik, ‘kersenpit’, rode

fysiotherapeut of een huidtherapeut die

lamp of warme of koude pakking op uw

gespecialiseerd is in lymfdrainage.

arm of been • wees voorzichtig met ontharen: gebruik bij voorkeur ontharingscrème

Meer weten? Meer informatie vindt u ook in de folder

• vraag bij bloedafname, injecties of het

‘Lymfoedeem bij kanker’ op de website

inbrengen van een infuus of de arts of

van de Nederlandse Kankerbestrijding.

verpleegkundige de niet-behandelde

De folder is ook verkrijgbaar bij uw

kant kiest.

verpleegkundig specialist.

9


Notities ..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

10

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................

11

Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T (072) 548 44 44 mca.nl/chirurgie

mca.nl

Oksel- of lieskliertoilet bij een melanoom

Recommend Documents