Oh, dat is nog wel te doen

UIT & THUIS

Pérdon!

Fietsen door Valencia blijkt een verrassend leuke bezigheid.

10

Op zoek naar een avontuurlijke reis?

Wie nu niet denkt in oplossingen, lost straks vanzelf op. Ga verder met ICT van Sogeti.

Check de laatste aanbiedingen op DePers.nl/reizen

6 Dinsdag Juli 2010

sogeti.nl

WWW.DEPERS.NL

o°ƒƒ° ¸  ¨ ¨‹¬²™°ƒƒ°

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

EERST

Etnisch label is er allang

Oh, dat is nog wel te doen Nog maar 180 minuten en we hebben die wereldbeker. Dan weet iedereen dat alvast.

De PVV maakte voor de verkiezingen een groot nummer van verplichte etnische registratie. Maar wat blijkt nu? Die registratie op basis van afkomst is er in de praktijk allang. Het is gewoon een kwestie van allerlei bestanden aan elkaar koppelen.

Lees meer op pagina 3

EERST

‘Moi, je t’ai donné la tua donna (ik gaf je je vrouw).’ Berlusconi tegen dat andere alfamannetje Sarkozy. Pagina 4.

PERSPECTIEF

Lees meer op pagina 16

Afrika’s hoop zit ondergronds

PICS UNITED/GETTY IMAGES /BEELDBEWERKING DE PERS

Formatie Tjeenk Willink beperkt de ruimte van Rutte in Paars plus

De prullenbak staat klaar voor de PVV 8 Paars plus gaat onderhandelen over een coalitie. De oude informateur geeft een boodschap mee. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG

...

De nieuwe regering moet wel luisteren naar de PVV, maar alle controversiële standpunten van die partij moeten in de prullenbak verdwijnen. Dat is het dringende advies dat scheidend informateur Herman Tjeenk Willink meegeeft aan de partijen die een coalitie gaan vormen. De belangrijkste adviseur van de koningin beëindigde gisteren zijn werk met de aanbeveling om te gaan

werken aan een regering van VVD, PvdA, D66 en GroenLinks. De onderhandelingen over Paars plus zijn gisteren meteen begonnen onder leiding van informateurs Uri Rosenthal (VVD) en Jacques Wallage (PvdA). Maar ze beginnen niet bepaald blanco aan die gesprekken. Tjeenk Willink presenteerde gisteren ‘een bijlage’ bij zijn eindverslag voor de koningin met de titel Wat kan binden in plaats van scheiden. ‘Een stuk’, zoals de scheidende informateur met het hem kenmerkende gevoel voor understatement zei, ‘dat nu eenmaal bestaat, dat is rondgezonden. En dan kun je het ook maar beter laten zien.’ Maar zo vrijblijvend is het helemaal niet. De tekst laat zich lezen als

een raamwerk voor een mogelijk nieuw regeerakkoord en de vertrouweling van de koningin geeft erin aan hoe de bestuurlijke elite wil dat Ne-

‘Een stuk dat nu eenmaal bestaat; dat kun je maar beter laten zien.’ Ex-informateur Herman Tjeenk Willink

derland geregeerd wordt. En ook hoe de andere partijen met de PVV zouden moeten omgaan. Tjeenk hamert in het stuk, zoals ook een week geleden tijdens zijn

eerste presentatie, op het belang van de rechtsstaat – met name non-discriminatie en godsdienstvrijheid – en op Europese samenwerking. Volgens hem vermindert de kwetsbaarheid van de economie door de EU. En Europese samenwerking op politie- en justitiegebied maken Nederland ‘weerbaarder’. Het zijn, volgens Tjeenk, zelfs ‘onloochenbare feiten’. Dat zijn precies de punten waarover de PVV heel anders denkt. De partij van Geert Wilders is zeer kritisch over ‘de Europese superstaat’ en vindt dat de islam als ‘gevaarlijke ideologie’ op allerlei rechten geen aanspraak kan maken. Lees verder op pagina 3

OH DEAR

De Queen is heel erg duur De Britse koninklijke familie heeft vorig jaar voor ongeveer 46 miljoen euro aan kosten gemaakt. Het bericht valt slecht bij de Britse burgers, nu de overheid onder leiding van premier David Cameron zware economische bezuinigingen heeft aangekondigd. De Oranjes gaven 39,6 miljoen euro uit.

 

 

Eerst

2

  




STEL... ...dat Uruguay het WK wint

D

an gaat Louis ‘losse handjes’ Suárez een heel zwaar seizoen tegemoet bij Ajax. Levensbedreigingen zullen als dagelijkse kost zijn reguliere ochtendpasta vervangen. Maar de killer van de laatste Afrikaanse hoop tijdens het WK kan zich troosten met het feit dat al die Hollanders zich eindelijk gaan verdiepen in zijn geboorteland, dat ooit het Zwitserland van Latijns-Amerika werd genoemd. Al decennia staat Argentinië inclusief hoofdstad Buenos Aires in de schijnwerpers, terwijl de glorie van Montevideo lang achter ons ligt. Toch verdient Uruguay een herkansing. Ook als het Oranje uit het toernooi kegelen. Touroperators uit de hele wereld zullen het land weer opzoeken. Omvliegen via BA hoeft niet meer, snel worden er rechtstreekse vluchten aangeknoopt met Europa. Al snel zullen mensen ontdekken dat Montevideo eigenlijk een veel leukere pleisterplaats is dan Buenos Aires. Terwijl BA wordt geteisterd door zesbaans autowegen die dwars door het historische centrum liggen, heeft de oude binnenstad van Montevideo hoogstens van een overdaad aan stranden te vrezen. Als het om grandeur van monumentale panden uit de jaren twintig en dertig gaat, kunnen de twee metropolen elkaar in de ogen kijken. Punta del Este in Uruguay is nu al een hotspot van de internationale gay scene. Barcelona en Berlijn zijn history, over Amsterdam heeft niemand het meer. Zoals iedereen weet wordt de buttplugbrigade altijd op de voet gevolgd door de internationale jetset. Als de anonieme huurtroepen van het Uruguyaanse elftal vanavond en in de finale meer glamour uitstralen dan ze tot nu toe deden en voor de derde keer wereldkampioen worden, zal Montevideo door UNESCO tot werelderfgoed worden uitgeroepen en het strand van Punta del Este zal uitgroeien tot het Ibiza van het Westelijk Halfrond. Met als extra lokkertje de kolonie zeeleeuwen. 1

De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties: [email protected]

LANGE POTEN ...

PETER

MIDDENDORP De Tweede Kamer is met reces. Peter Middendorp ook.

Peter Middendorp doet als schrijver/columnist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

‘Wer rasiert, verliert’ – volgens sommigen althans. PICS UNITED

Bijgeloof Ieder heeft zo zijn eigen kleine dwangneurose

Verboden te scheren, want anders... We scheren ons niet meer, trekken wekenlang dezelfde ongewassen kleren aan en mogen tijdens de wedstrijden niet meer naar de wc. Want anders gaat het mis.

idee waarbij je denkt dat je door bepaalde handelingen te doen, dingen kunt beïnvloeden.’ Eigenlijk heel onNederlands. We waren toch altijd zo nuchter, calvinistisch en rationeel met z’n allen?

Julien Althuisius

Grip op de chaos

AMSTERSDAM

Dat valt wel mee, zegt socioloog Bastiaan Rutjens. Hoe kleiner de rol van religie in een land is, hoe groter de behoeft aan ‘iets anders’. En als Oranje speelt, worden we weer even heel primitieve wezens. ‘Mensen hebben evolutionair gezien heel veel behoefte aan causaliteit. Je leeft in een chaotische wereld en wil daar grip op krijgen.’ En dus houden we met z’n allen massaal onze plas op tijdens de wedstrijden, anders gaat het mis. ‘Kleine dwangneurotische verschijnselen’, noemt Schilderman het. Ofwel: we zijn een beetje gek. Dat bewijst ook een rondje twitter. ‘Noem het bijgeloof of niet, maar zo-

...

Als het om voetbal gaat, verandert Nederland van een broodnuchtere calvinistische samenleving in een onrustig, temperamentvol land. De ratio is tijdens de wedstrijden van Oranje mijlenver te zoeken, en we verliezen onszelf massaal in allerlei soorten bijgeloof. Volwassen kerels veranderen in neurotische kinderen en atheïsten slaan kruisjes. Is voetbal dan toch religie? Met geloof heeft het in ieder geval niets te maken, zegt Hans Schilderman van de Radboud Universiteit Nijmegen. ‘Je kan het het best omschrijven als magie; een soort dwang-

lang ik me niet scheer, blijft Oranje winnen. Wer rasiert, verliert!’ schrijft Poldertrasher. Blognl zit nog een beetje in de ontkenningsfase: ‘Ben niet van het bijgeloof, maar iedereen volgende wedstrijd op dezelfde plaats kijken met dezelfde kleding aan!’ En Jetemetet staat model voor honderdduizenden Nederlanders die het zelfs tijdens deze hete dagen niet zo nauw nemen met de hygiene: ‘*loopt even naar boven voor oranjeshirt.. (ongewassen sinds eerste wedstrijd)’. Ook bekend Nederland doet lekker mee. Zo bleek uit het commentaar van Jack van Gelder bij de 2-1 van Wesley Sneijder tegen Brazilië dat de presentator ook z’n eigen houvast probeert te creëren: ‘M’n koffer kan misschien weer uitgepakt’, juichte hij. Om daar snel aan toe te voegen: ‘Ik had ‘m nog niet ingepakt hoor, voor de mazzel’. Wesley Sneijder is er van overtuigd dat hij geen bal raakt als hij niet eerst z’n linker en daarna z’n rechter

scheenbeschermer aan doet. Hij heeft het niet van een vreemde. Sneijders vader zit vandaag niet in het stadion om zijn zoon te steunen, zoals gepland, maar thuis in Utrecht. Omdat dat in de wedstrijden tot nu toe ook werkte.

Op het toilet En uit onderzoek van deze krant blijkt dat, mocht het vanavond tot penalty’s komen, meerdere mensen daar weinig van zullen meekrijgen omdat ze verplicht zitten opgesloten op het toilet. Ergens anders verstuurt een meisje sms’jes met een pincet, omdat haar mobiel tijdens Oranje Kameroen op de grond viel en het toetsenbordje kwijt raakte. Ze weigert een nieuwe telefoon te gebruiken, omdat ze bang is dat Oranje dan verliest. En uw verslaggever? Die staat vanavond weer met een grote oranje cowboyhoed op. Dan heeft het in ieder geval niet aan hem gelegen. 1

Argus Oranje speelt halve finale in Greenpoint Stadion

Natuurbranden

BRANDWEER MOET BETER De brandweer is niet goed toegerust voor het bestrijden van natuurbranden. Dat zegt Allard van Gulik van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR). Vlakbij Eindhoven woedde dit weekeinde een heidebrand. Bij grote bosbranden elders in het land moeten er speciale brandweerwagens van de Veluwe komen. Dat kost veel tijd. De andere korpsen moeten het voornamelijk doen met stadsbrandweerwagens, omdat er te weinig speciale wagens zijn. Dat le-

vert in periodes zonder regen en als gevolg daarvan droge natuurgebieden grote risico’s op. De gewone wagens komen bijvoorbeeld vast te zitten in het terrein. Van Gulik ziet veel in specialisatie van korpsen. De Veluwe is goed in het bestrijden van natuurbranden en bijvoorbeeld in Rotterdam-Rijnmond ligt de deskundigheid vooral in het blussen van branden in de chemische industrie. De korpsen kunnen de specialisaties bij grote branden ‘uitruilen’, volgens Van Gulik.

Echte liefde

‘Sorry, ik ben wat later’

Een Fries heeft dit weekend een peeskamer bezet gehouden. Hij was zo verliefd, dat hij de hoer die hij bezocht niet meer wilde verlaten.

Inwoners van Amsterdam hebben van heel Europa de langste reistijd naar hun werk. Die bedraagt gemiddeld 31,5 minuten.

 

 

Eerst

  




Etnische registratie Koppeling bestanden geeft duidelijkheid

Wat de PVV wil, is er al tijden Van iedere Nederlander is de herkomst allang bekend. Dus wat wil de PVV eigenlijk met die etnische registratie?

liaan.’ Dat zinnetje stuitte hem, en vele anderen, tegen de borst. CDAleider Maxime Verhagen noemde het zelfs als reden om de PVV in de formatie op afstand te houden.

Peter Wierenga

Allang achterhaald

AMSTERDAM

Maar het is er dus al. Latten werkt bij het CBS, de verzamelaar van statistische informatie. ‘Zo krijgen we van de politie een database met verdachten. Daarin staan bijvoorbeeld naam, adres en leeftijd. Door dit te koppelen aan de GBA weten we de etnische achtergrond.’ En dus hoeveel procent van de daders welke herkomst heeft. De politie houdt die etniciteit zelf niet bij. Toen Guusje ter Horst, desmalig minister van Binnenlandse Zaken, voorstelde dat wel te doen, kreeg ze de wind van voren. Maar volgens het Tijdschrift voor Criminologie, dat onlangs schreef dat 54 procent van de jongens van Marokkaanse afkomst in aanraking komt met de politie, is die discussie ‘allang achterhaald’. En wel

...

Nee, onze afkomst staat niet expliciet in ons paspoort vermeld. Maar in de praktijk hebben we al een soort etnische registratie. Iedereen die in Nederland woont, staat in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA), inclusief in welk land de ouders geboren zijn. ‘Men kan in principe nu al nagaan, neutraal gezegd, waar iemands roots liggen’, bevestigt Jan Latten, hoogleraar demografie aan de Universiteit van Amsterdam. Humberto Tan zal opkijken. De tv-presentator spitte zo ongeveer als enige het verkiezingsprogramma van de PVV door. ‘Etnische registratie van iedereen, inclusief vermelding Antil-

omdat de politiebestanden gekoppeld kunnen worden aan de GBA. De definitie van allochtoon – minstens één ouder geboren in het buitenland – is bedacht om achterstand te signaleren. Van zorggebruik tot opleidingsniveau, alles is bekend.

‘Moet ik helpen met een elektronische kaartenbak voor misbruik later?’ Eberhard van der Laan, ex-minister

‘In feite heb je al een soort etnische registratie,’ zegt Leo van der Geest, een van de opstellers van het rapport. ‘De gemeente weet van elke inwoner waar die geboren is en waar de ouders geboren zijn. Dat kun je weer combineren met andere databases. Zo kun je bijvoorbeeld uitrekenen hoeveel uitkeringen er naar verschillende be-

volkingsgroepen gaan.’ Juist het feit dat je al dat soort zaken nu al prima kunt onderzoeken, roept de vraag op wat de PVV – die niet bereikbaar was voor commentaar – dan eigenlijk wil. Misschien een apart vakje in de GBA, zo van: ‘Antilliaan’ of ‘Chinees’? Dat is een principieel verschil met alleen de vermelding van het geboorteland van je ouders. Zeker als dat ook wil zeggen dat je nageslacht tot in eeuwigheid ‘Antilliaan’ of ‘Chinees’ blijft. Nu is de derde generatie – beide ouders hier geboren – volgens de officiële definitie autochtoon. Ziet Wilders die derde generatie ook als allochtoon? Oud-minister Van der Laan (Integratie) werd wantrouwend toen de PVV de dubbele nationaliteit van kinderen blijvend wilde registreren, ook tegen de zin van de ouders. ‘Toen viel bij mij het muntje: moet ik helpen de elektronische kaartenbak aan te leggen voor eventueel misbruik later?’ 1

Politiek Tjeenk voert de druk verder op

...

Tjeenks boodschap beperkt de ruimte van Mark Rutte. Die zit nu tegen de zin van een overweldigende meerderheid van zijn achterban te onderhandelen over Paars plus. De meeste VVD-kiezers willen met de PVV. Om de onvrede daarover in te dammen zou het kunnen helpen als hij op sommige onderwerpen zaken mag doen met de partij van Wilders. Maar als het aan Tjeenk ligt blijft dat beperkt tot kruimelwerk. Hij pleit, zoals velen, voor een klein regeerakkoord. Dat zou het debat in de Kamer ten goede komen en ruimte geven aan ‘de grootste winnaar van de verkiezingen’. Maar de inbreng van de partij van Wilders moet zeer beperkt blijven. Zonder de naam van de PVV te noemen, maakt Tjeenk duidelijk dat de toekomstige regering zijn omstreden

VANHETHUIS ...

TOMMY

WIERINGA

A

an het eind van de dag, als de auto weer is gemaakt, eten Marinus en ik Chinees in het cafégedeelte van Hu Dynasty. Daar komt alles samen wat mij jaar in, jaar uit terug naar Geesteren brengt. Het einde der tijden heeft zich hier al voltrokken, niemand heeft het

GRIEKENLAND IS OP STOOM De Griekse regering heeft het begrotingstekort in de eerste zes maanden van 2010 bijna gehalveerd ten opzichte van het eerste halfjaar van 2009. Dat meldt de Griekse Centrale Bank. Het tekort is nu 11,45 miljard euro; eind vorig jaar was dat nog bijna 20 miljard. De bezuinigingen leidden tot felle protesten. Er waren veel stakingen en betogingen.

Politie

KNIETJE VALT VERKEERD Een YouTube-filmpje over de aanhouding van een opstandige Haarlemmer (52) heeft veel stof doen opwaaien. Op het filmpje is te zien dat de man een knietje krijgt van een politieagent, waarna hij in elkaar zakt en in de boeien wordt geslagen. De beelden zijn ruim 118.000 keer bekeken en honderden kijkers hebben gereageerd.

BEETJE LUCHT VOOR GAZA Anderhalf jaar na het einde van de Gazaoorlog laat Israël weer bouwmateriaal toe tot de afgegrendelde Gazastrook. Onder meer cement, staaldelen, isolatiemateriaal en asfalt mogen weer worden ingevoerd. Ze mogen alleen gebruikt worden voor projecten die onder toezicht staan van internationale hulporganisaties. Israël wil met de blokkade de invoer van wapens voorkomen.

voorstellen moet verwerpen. Zelfs als die een meerderheid in de Kamer halen. Het contraseign op initiatieven vanuit de Kamer, de handtekening van een minister dus, ‘wordt geweigerd als de beginselen van de democratische rechtsstaat, de internationale positie van Nederland of de financiële uitgangspunten van het beleid in het geding zijn’. Het stuk van Tjeenk Willink komt voor zijn ‘persoonlijke verantwoordelijkheid’. Hij gaf toe dat het ‘ongebruikelijk’ is dat een informateur zoiets doet. ‘Elke formatie heeft zo zijn ongebruikelijkheden.’

Opdoffers

Bezuinigingen

Blokkade

Rutte mag Wilders de kruimels bieden Vervolg van pagina 1

3

President

POLEN KIEST KOMOROWSKI De conclusie van Tjeenk Willink: Paars plus won 16 zetels. HOLLANDSE HOOGTE

Hij weet dat hij de druk op de middenpartijen verder opvoert. Zijn benoeming tot informateur was al een teken dat de koningin er alles aan gelegen is om een kabinet van het politieke midden te doen slagen en zo de PVV buiten de regering te houden.

Met zijn bijlage houdt hij de vijf partijen bij de les, hij herinnert ze eraan hoe het ook al weer werkt in Nederland. En hij doet meteen voorstellen tot modernisering die de electorale opdoffers van populisten moeten opvangen. Door bijvoorbeeld afspraken

te maken over de eisen waaraan bewindslieden moeten voldoen en een onderlinge mediacode af te spreken verwacht hij een ‘homogener kabinet’. Een krachtige regering dus die beter weerwerk zal kunnen, en moeten, bieden aan de PVV.1

verschil gemerkt. Als je goed luistert hoor je dat de radio op een piratenzender staat, een Duits zangeresje spoelt haar mond met het liedje Die Sonne geht unter in Texas. Dan bedankt de piraat een schier eindeloze colonne loonbedrijven, cafetaria’s en individuen in de regio Twenterand – het waarom ging in geruis voorbij. ‘Marinus’, vroeg ik eerder die dag toen mijn auto op de brug stond, ‘zit er nog wel genoeg profiel op de banden?’ ‘O, veel te veel’, zei hij. Hij plaatste nieuwe remschrijven en vertelde wat het betekende om verlicht te zijn. Hij was het even geweest, lang geleden, nu leefde hij alweer jaren in een comfortabele sche-

mering. Hij zocht er niet actief meer naar, bij de Bhagwan was het schouderophalen eigenlijk al begonnen. In de eiken boven zijn werkplaats klonk het diepe, avondlijke koeren van een houtduif. Hij last de gebroken uitlaat van mijn auto zonder lasbril op en zegt: ‘Bij de vakgarage weten ze niet eens meer wat lassen is – daar krijg je er meteen een nieuwe onder.’ De vakgarage is zijn favoriete schaduwvijand, samen met de lokale overheden die hem lastigvallen met hun papieren orde van bestemmingsplan buitengebieden en vergunningen in drievoud. In Hu Dynasty hechten we de dag af. Marinus steekt een Marlboro op,

de Chinese barvrouw zet een volle asbak voor hem neer. Het rookverbod is in Geesteren niet doorgedrongen of volledig mislukt. De mannen aan de bar noemen de barvrouw mama of moeder. Hierop reageert ze door nieuwe flesjes Grolsch voor ze neer te zetten. Ze loopt op slippers. Haar Chinese echtgenoot en haar Chinese kinderen lopen ook op slippers. Marinus zegt dat het niet uitmaakt wat ik bestel, als er maar ‘van het huis’ achter staat want dan krijg je meer. De mannen zitten aan de bar met telkens een paar krukken tussenruimte. Soms zegt er iemand iets. Ze praten als een samenvatting. Als je de scherven bij elkaar legt, krijg je het verhaal van

De Polen hebben de pro-Europese liberaal Bronislaw Komorowski tot president gekozen. Komorowski vergaarde in de tweede ronde 53 procent van de stemmen. Zijn conservatieve rivaal Jaroslaw Kaczynski kreeg 47 procent. De president heeft niet alleen een ceremoniële rol, maar ook politieke bevoegdheden, vooral op het terrein van buitenlandse betrekkingen en veiligheid.

een man die in Fleringen met zijn quad onder een trekker is gereden. Hij had twee kinderen. De bestuurder van de trekker was zijn schoonvader. De beelden staan op de site van TV Oost. Het is maar goed dat hij meteen dood was. Met trekkers op de weg moet je altijd oppassen. Mama zet twee grote schotels voor ons neer. Marinus bami, ik mihoen, beide van het huis. 1

Tommy Wieringa is auteur van onder meer de romans Joe Speedboot en Caesarion.

Pas op voor gladheid

Diana op een toastje

Costa del patatas

Onder het motto beter te vroeg dan de laat heeft de Fietsersbond gisteren alvast een wensenlijst voor gladheidbestrijding op fietsroutes ingediend.

Een Engelse cateraar heeft op een kunsttentoonstelling een jam voor fijnproevers gelanceerd. Het koninklijke goedje bevat een haar van prinses Diana.

Drop, aardappelen en ontbijtkoek. Nederlanders nemen deze zomer massaal eten van Hollandse bodem mee op vakantie, blijkt uit onderzoek.

4

 

 

Eerst

PODIUM JEROEN VERSTEEG

PARTNERS VAN DE PERS PRATEN U BIJ OVER ONTWIKKELINGEN OP HUN VAKGEBIED.

...

Over stijl en nerds

O

p Radio 1 werd bericht dat de nieuwe iPhone 4 niet goed belt als je hem in je linkerhand houdt. Dat was even schrikken. Gelukkig zijn er twee oplossingen als je linksdragend bent: je telefoon met twee vingers vasthouden (en dus niet met de palm van je hand de telefoon raken) of een rubberen hoesje. Een collega van mij wil geen iPhone, hij heeft een Nokia 6310, het succesvolste Nokia-toestel ooit. Hij kan bellen en sms’en. Mensen kijken hem soms meewarig aan, omdat het een oud, heel oud toestel is. Dat telefoontoestellen stijliconen zijn, daar zijn we al lang aan gewend. Kijk op het schoolplein en je weet genoeg. Maar die gekte is overgeslagen naar het zakenleven. Volwassen mannen vertellen elkaar tegenwoordig ongevraagd wat voor telefoon ze hebben, welk type en of het een Android of een Windows toestel is. En het wordt nog genanter. We vertellen er niet alleen over, we laten ook zien hoe mooi we met onze vingers alles kunnen laten vliegen, zoomen en scrollen en welke applicaties we allemaal hebben. Wij, volwassen mannen, gebruiken de telefoon niet meer als stijlicoon, maar we vertonen nerdgedrag. We leggen niet onze telefoon nonchalant op tafel, om de bewonderende blikken in ontvangst te nemen. Nee, we nemen hem in onze linkerhand (of in het geval van de iPhone in onze rechter) en gaan ongevraagd vertellen dat we gisteren een 64 GB-geheugenkaartje hebben gekocht. Het doet me denken aan mijn studententijd, toen ik mijn eerste auto kocht. Ik vertelde iedereen trots dat mijn zevendehands Datsun een 1,2 liter motor had en echt vijf versnellingen en RBS (rechter buitenspiegel). Dat was nog eens een auto. En de sleutels? Die gooide ik altijd nonchalant op de bar. Het hébben van een auto was toen gelukkig al bijzonder genoeg. 1

  




Megalomanie Wie heerst op de apenrots?

Sarko is nog lang geen Silvio Nicolas Sarkozy heeft zich weer eens oneigenlijk met de media bemoeid. In Frankrijk vrezen ze zijn Berlusconi-kuren. Terecht? Maarten Bloem AMSTERDAM

...

Toen de Franse president Sarkozy lucht kreeg van de interesse van drie rijke investeerders met linkse sympathieën voor de invloedrijke krant Le Monde, probeerde hij een overname door het trio te dwarsbomen. Critici trokken prompt een vergelijking met die andere postmoderne Napoleon met een voorliefde voor mediabemoeienis, Silvio Berlusconi. Om te zien of die angst terecht is, moet je de twee alfamannetjes vergelijken.

Mediageilheid De ‘téléprésident’ wordt Sarkozy wel

eens genoemd. Als geen ander weet hij dat glossyreportages en tv-interviews je politiek kunnen helpen. Mediamagnaten als Bernard Arnault en Arnaud Lagardère ziet hij ‘niet als vrienden, maar als broers’. Die worden dan ook gebeld als er iets vervelends wordt geschreven over zonnekoning Sarko. Niet zelden volgt dan ontslag, zoals twee cartoonisten onlangs merkten. Maar bemoeizuchtig betekent nog niet machtig. Berlusconi bezit de drie grootste Italiaanse tv-zenders en is als premier de baas van de publieke omroep. Analisten gokken dat Silvio met zijn bedrijf Mediaset heerst over negentig procent van het Italiaanse medialandschap. 1-0 voor Silvio.

Wie heeft de langste? Een napoleoncomplex is een informele term uit de psychologie: iemand vertoont extreem ambitieus gedrag

om minderwaardigheidsgevoelens over zijn geringe lengte te compenseren. Maar wie is nu de grootste van de twee? Volgens Berlusconi hijzelf, met 1.71 meter. Hij begrijpt dan ook niet waarom hij zo vaak spottend wordt afgebeeld als dwerg. In een interview gaf hij ooit een trap met zijn verhoogde hakken aan Sarkozy en Poetin, die ‘maar 1.65 meter zijn’. Zoveel macho kleinzieligheid betekent 2-0 voor het Italiaanse baasje.

Vrouwen Sarkozy is getrouwd met jaren-tachtig beauty Carla Bruni, maar moet zich geen illusies maken, ‘Moi, je t’ai donné la tua donna’ (‘Ik gaf je jouw vrouw’) fluisterde Silvio in gebroken Frans/ Italiaans ooit tegen Sarko tijdens een persconferentie, verwijzend naar de Italiaanse origine van Bruni. Sarkozy kroop zichtbaar ineen en werd nog kleiner. 3-0 voor Silvio.

Slechte humor Bruni is trots op haar Franse paspoort, zo vertelde ze nadat Berlusconi twee keer lollig deed over het kleurtje van Barack Obama. Silvio vergeleek ooit een EU-parlementariër met een kampbeul en refereerde tijdens een bezoek aan Argentinië aan ‘een dictator die mensen in een vliegtuig stopte met een voetbal, de deur opendeed en zei: ga maar buiten spelen.’ Tegenover die kromme-tenenhumor van Silvio staat Nicolas de Roddelaar. Tijdens een lunch diste hij ooit Barack Obama (slim, maar te onervaren) en Angela Merkel (slap in de financiële crisis). Hetgeen door het Elysée werd ontkend, natuurlijk. Berlusconi biedt als ware winnaar van deze vergelijking tussen twee alfamannetjes nooit zijn excuses aan en voelt zich altijd verkeerd begrepen. De Fransen hebben kortom nog lang geen reden om te klagen. 1

Jeroen Versteeg is CEO van ICTdienstverlener Sogeti Nederland. www.sogeti.nl

‘Moi, je t’ai donné la tua donna...’ REUTERS

Raadsman kreeg Jackson vrij

Most wanted

JORAN KRIJGT TOPADVOCAAT Tijdens dat ene akkefietje met Natalee Holloway stond hij hem al bij en ook nu zal topadvocaat Joe Tacopina de verdediging voeren voor Joran van der Sloot. Dat meldt de Peruaanse krant El Comercio. Tacopina heeft een roemruchte reputatie. Zo wist hij Michael Jackson in 2005 vrij te pleiten van de beschuldigingen van kindermisbruik. Van der Sloot, die wordt verdacht van de moord op de Peruaanse Stephany Flores, krijgt voor zijn proces in september in totaal drie advocaten.

Het trio zal vrijspraak bepleiten, omdat het volgens Tacopina goed mogelijk is dat een ander de moord heeft gepleegd, een gokmaatje van Van der Sloot bijvoorbeeld. Ook vindt Tacopina het vreemd dat Flores pas na drie dagen is gevonden, terwijl ze al na een dag als vermist werd opgegeven. Van der Sloot zou van de Peruaanse autoriteiten zo’n uitgebreide verdediging krijgen omdat de regering naar het buitenland toe elke schijn van rechtsongelijkheid wil vermijden.

INTERPOL WIL UW HULP De internationale politieorganisatie Interpol roept voortaan de hulp in van het publiek om wereldwijd gezochte personen op te sporen. Op de website van Interpol zijn de portretten van 26 ‘most wanted’ verdachten geplaatst. Onder hen ook de Nederlander Evert Sijahailatua, die wordt gezocht vanwege een liquidatiepoging in Amsterdam. Vier ‘most wanted’ criminelen bevinden zich waarschijnlijk in Nederland.

Zelfs niet met sleutels erin

Matig Mokum

Paarse, roze en gele auto’s worden het minst gestolen, blijkt uit onderzoek van de UvT. Oorzaak: te lelijk om aan de man te brengen.

Amsterdam staat samen met Los Angeles op een gedeelde dertiende plaats van de wereldranglijst van verkeershinder.

 

 

Eerst

  




5

Olie Vijandige overname dreigt

Arabieren moeten geplaagd BP redden Het geplaagde Britse oliebedrijf BP wil geld van investeerders uit het Midden-Oosten omdat het bang is voor een ongewenste overname . Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

...

Nu British Petroleum (BP) zo in moeilijkheden zit vanwege het olielek in de Golf van Mexico moeten Arabieren het bedrijf redden en ervoor zorgen dat er geen vijandige overname van BP door een concurrent volgt. Er wordt volgens ingewijden onder meer gesproken met grote beleggers uit Abu Dhabi en Qatar (lees: het koningshuis). Ook zouden er gesprekken zijn met het Kuwait Investment Office, dat eerder al een poging deed om BP in te lijven. En zelfs Libië zou overwegen om een belang te nemen in het geplaagde BP. De kans op een vijandige overname van het oliebedrijf wordt steeds groter naar mate de aandelenprijs op

de beurs blijft dalen. Dat weten ze bij BP ook en daarom is het oliebedrijf in gesprek met potentiële investeerders uit het Midden-Oosten. Eerder redden investeerders uit het Midden Oosten de Britse bank Barclays. Dat was een deal waar ze bepaald niet slechter van werden, want er werd uiteindelijk 1,45 miljard Britse pond op verdiend toen de International Petroleum Investment Company (IPIC) uit Abu Dhabi weer uit Barclays stapte. IPIC heeft al belangen in 14 andere gas- en oliebedrijven en een aandeel in BP zou de positie van de investeringsmaatschappij alleen maar versterken. Het aandeel van BP is sinds het olielek in de Golf van Mexico 50 procent in waarde gedaald. Toch is er volgens ingewijden in de financiële wereld bij potentiële overnemers zoals Exxon en Shell weinig animo om BP nu over te nemen. Dat zal volgens de ingewijden zo blijven zolang het olielek in de Golf van Mexico niet is opgelost en de boel niet is opgeruimd. 1

Het Unifil-mandaat is verruimd, tot ergernis van Israël en Hebollah. EPA

Midden-Oosten Opportunisme

Israël en Hezbollah zien een nieuwe oorlog best zitten

Van der Moolen Wat ging er mis?

Val handelshuis verdacht De Ondernemingskamer van het Amsterdamse gerechtshof heeft een onderzoek gelast naar de val van effectenhuis Van der Moolen. Edward Deiters AMSTERDAM

...

Er komt een onderzoek naar de gang van zaken rondom het failliete handelshuis Van der Moolen. Dat besloot de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam gisteren. Binnenkort worden twee onafhankelijke onderzoekers benoemd. Het onderzoek was aangevraagd door de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) en grootaandeelhouder ASR Nederland. Die waren blij met de uitspraak. ‘Dit is een belangrijke eerste stap op de weg naar genoegdoening voor gedupeerde aandeelhouders’, aldus VEB-directeur Jan Maarten Slagter. De neergang van het effectenhuis begon in 1995 met de overname van

het Londense bedrijf Curvalue en het daarop volgende aantreden van diens eigenaar Richard den Drijver als nieuwe bestuursvoorzitter van Van der Moolen. De Ondernemingskamer wees in haar uitspraak gisteren al op tal van onduidelijkheden in de gang van zaken bij Van der Moolen. De rechter sprak in de uitspraak over ‘zwalkend beleid’. Zo handelde het bedrijf in strijd met de eigen statuten door een jaar lang in de persoon van Richard den Drijver een eenkoppig bestuur te hebben. Verder riep de overname van Curvalue Beheer bij de rechter tal van vragen op. Hetzelfde gold voor het lanceren en weer beëindigen van handelsplatform Online Trader. Ook was er onduidelijkheid over een lening van 6 miljoen euro. Den Drijver probeerde in zijn verweerschrift eisen te stellen over de aard van het onderzoek. Deze werden door de Ondernemingskamer naar de prullenbak verwezen. 1

Het is al een paar jaar relatief rustig in de grensstreek Israël-Libanon. Daar lijkt verandering in te komen. Eva Ludemann AMSTERDAM

...

Het is alweer vier jaar geleden, de laatste oorlog tussen Israël en ZuidLibanon. Hoog tijd voor een nieuw gewapend conflict, lijken beide partijen te denken. Wederzijdse oorlogsretoriek deed de gevoelstemperatuur langs de Israëlisch-Libanese grens de afgelopen weken fiks stijgen. Israël beschuldigt Hezbollah ervan ammunitie en wapens te sturen naar Hamas in de Gazastrook. Ook zou Hezbollah via Syrië Scudraketten hebben bemachtigd, zegt Israël. Sterker nog: Hezbollah heeft een raketbasis ín Syrië, waarvandaan het Iraanse raketten op Israël wil schieten. Aldus premier Netanyahu, tot irritatie van VN-chef Ban Ki-moon, die stelt dat Israël bewust aanstuurt op een gewelddadige escalatie in de regio. De Libanese premier Hariri intussen dreigt Israël met vergeldingen voor het regelmatig schenden van het

Libanese luchtruim door Israëlische gevechts- en spionagevliegtuigen. Hij krijgt daarbij steun van de Syrische president Assad, die onlangs verklaarde dat ‘Israël de kansen op een nieuwe oorlog doet toenemen, ook door de bloedige aanval op een Turks hulpkonvooi voor Gaza door Israëlische mariniers een maand geleden. Sinds kort steggelen Beiroet en Tel Aviv ook over off shore gasvelden voor hun kusten. Unifil belaagd Het is niets nieuws: Hezbollah en Israël zinnen al decennia op elkaars ondergang en onder het mom van zelfverdediging vallen ze elkaar aan. Maar aan het besluit ten strijde te trekken liggen dikwijls politieke motivaties ten grondslag. De strijd tegen Israël in Zuid-Libanon is de raison d’être voor Hezbollah, dat zichzelf als hoofdtaak heeft toegedicht het land gewapend te verdedigen tegen de ‘zionistische bezetter’. Het ziet die taak de laatste maanden steeds meer bedreigd door controles en militaire exercities van Unifil, de VN-missie die al sinds 1978 vergeefs probeert de vrede tussen Israël en Libanon te be-

          

www.rofrahome.nl 

   

 



 

       

 


waren. Sinds de laatste oorlog tussen Israël en Libanon is het Unifil-mandaat uitgebreid, tot ergernis van Israël én Hezbollah. Israël heeft menigmaal op de Unifil-militairen geschoten, Hezbollah-aanhangers bekogelen hen met stenen en beroven hen van hun wapens. Israël op zijn beurt zou een oorlog kunnen gebruiken in een nieuwe poging Hezbollah uit te vlakken, hetgeen in 2006 jammerlijk mislukte. Én om uit zijn politieke isolatie te komen. Jeruzalem heeft internationaal veel krediet verspeeld door de oorlog tegen Gaza, de gewelddadige entering van civiele hulpschepen, de wurggreep waarin het de Gazastrook houdt en de weigering de bouw van illegale nederzettingen op Palestijns grondgebied te staken. De Israëlische regering – met de internationaal uitgekotste extreemrechtse minister van Buitenlandse Zaken Lieberman – ziet met argusogen dat aartsvijand Syrië paria af is, president Obama met de Palestijnen overlegt en niet op Israëls wens ingaat Iran militair aan te pakken. Raketaanvallen op Israël kunnen de internationale gemeenschap zich weer achter Israël doen scharen. 1



   









  

Alkmaar DoeMere Almere Villa Arena Amsterdam Woonboulevard Apeldoorn Woonboulevard Breda Woonboulevard Den Haag Woonboulevard Eindhoven



  Woonboulevard Enschede Woonboulevard Groningen Woonboulevard Heerlen Woonboulevard Leiderdorp De Havenaer Nijkerk Woonboulevard Nijmegen

Retailpark Roermond Alexandrium Rotterdam Woonboulevard Utrecht Woonboulevard Venlo Woonboulevard Zwolle Stilwerk Düsseldorf










  

 

 



  


          

 

$ $$ ! $    $ !$ % '
 )$
!$$%  $   $
$ $   
 !$ $($ % '  $$ $ $$ ! $%  $  )$  $  ' $ $% *$ 
$$ 
$   $"  
  $& $ ) $(" ) $$$ $ ) $ $  
  $%     %! $ $ $       !$   $ (%


       

 ' $ $% #$ $& ) $( $ ) $$$  
  $%      
 



    

 

 

Weten

  




Hart

7

Vogeltrek Routes zijn flexibel

Niet roken, maar zeker ook niet schrikken! Bange mensen hebben een sterk verhoogd risico op hartfalen. Dat blijkt uit een studie van onderzoekers uit Tilburg en Groningen. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Hoge bloeddruk, vet eten, roken: iedereen weet wat dat met je kan doen. Maar bij al deze risico’s mag nu een nieuwe worden bijgeschreven: angst. Uit eerder onderzoek was al bekend dat mensen die gestresst of depressief zijn relatief vaak hartproblemen hebben. Dat suggereerde dat ook mensen die extreem angstig zijn daar weleens last van zouden kunnen hebben. De onderzoekers verzamelden twintig cohortstudies (waarbij grote groepen mensen gedurende lange tijd worden gevolgd) van de afgelopen 30 jaar, uit Europa, de VS, Japan en Rusland (alles bij elkaar een kwart miljoen mensen) en selecteerden diegenen die aan het begin van die studies last hadden

‘Bij risicopatiënten zouden artsen moeten vragen naar angstgevoelens.’ Annelieke Roest, onderzoeksleider

van angstklachten, maar wel gezond waren. Vervolgens werd gekeken hoeveel van hen in de loop van het onderzoek een hartinfarct of een andere hartkwaal hadden gekregen, en dat aantal werd vergeleken met het aantal hartproblemen bij gezonde deelnemers zonder angstgevoelens. Nog nooit eerder waren deze studies op deze wijze doorgevlooid – en zo bleek dat het risico op een hartkwaal voor angstige mensen een kwart hoger ligt. De kans om eraan te overlijden is zelfs anderhalf keer zo groot. Onderzoeksleider Annelieke Roest: ‘Daarmee staat vast dat angst een bijna net zo belangrijke risicofactor is voor de ontwikkeling van hartziekten als depressie.’ Een verklaring hiervoor is er niet. Mogelijk leiden angst en depressie tot een lagere hartslagvariabiliteit en hartritmestoornissen. Maar dat het om een belangrijke risicofactor gaat is duidelijk. Roest: ‘Bij patiënten die toch al een verhoogd risico op een hartkwaal hebben, zouden artsen uitdrukkelijk naar eventuele angstgevoelens moeten vragen.’ En dan niet alleen angst voor de dokter. 1

Kemphanen ontevreden over Friesland De kemphaan heeft in opmerkelijk korte tijd zijn trekroute verlegd naar Wit-Rusland. Friesland is uit. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Kemphanen staan bekend om hun luidruchtige baltsgedrag, maar het zijn ook zeer fanatieke trekvogels. De zomers brengen ze door in Arctische streken, waar ze hun eieren leggen en uitbroeden. Als het daar te koud wordt, vertrekken ze naar Afrika. Een reis van tienduizenden kilometers. Maar een vaste route hebben ze niet, zo ontdekte de Wageningse biologe Yvonne Verkuil. En dat gaat dwars in tegen alles wat biologen van de vogeltrek denken te weten. De wetenschappelijke consensus is immers dat migratieroutes genetisch zijn vastgelegd. Tijdens hun reis doen veel kemphanen Friesland aan. Alleen (en daar begon Verkuils onderzoek) heeft

Friesland de laatste jaren aan populariteit ingeboet. De afgelopen tien jaar daalde het aantal bezoekers van 20.000 naar minder dan 5.000. Kemphanen die hier in 2004 geringd waren, doken in de jaren daarna steeds oostelijker op, tot in Wit-Rusland. Dáár zijn de aantalen juist toegenomen van 4.000 naar 15.000. Het Arctische broedgebied is in die jaren ook een flink stuk verschoven, van Europa naar West-Siberie. Kemphanen, zo concludeert Verkuil, zijn dus in staat om binnen één generatie hun migratieroutes flink te verleggen, van West- naar Oost-Europa. Niks genetica; de kemphaan is volgens Verkuil zeer flexibel en ook nog kieskeurig: hij is simpelweg niet tevreden over het voedselaanbod in de Friese weilanden. Dat is waarschijnlijk het gevolg van voortschrijdende agrarische intensivering. 1

De kemphaan richt de blik tegenwoordig meer oostwaarts. HOLLANDSE HOOGTE

Gezondheid Fiets beats auto

Beter in de dode hoek dan in de auto Het is smerig en gevaarlijk, maar fietsen is nog altijd gezonder dan autorijden. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Uitlaatgassen, fijnstofwolken, onoplettende automobilisten, dode hoeken: de moderne fietser heeft het maar moeilijk in de grote stad. En toch, ondanks alle gevaren die de fiet-

ser moet trotseren is fietsen nog steeds gezonder dan hetzelfde ritje maken met de auto. Dat zeggen onderzoekers Jeroen de Hartog en Gerard Hoek van het IRAS (Institute for Risk Assessment Sciences) van de Universiteit Utrecht.

Activiteit vs. fijnstof Op basis van eerder uitgevoerd onderzoek naar het gezondheidseffect van lichamelijke activiteit is bekend dat de winst in levensverwachting

veroorzaakt door fietsen tussen de 3 en 14 maanden ligt. Daar staat dan wel een verlies aan levensduur tegenover door blootstelling aan fijnstof, die door De Hartog en Hoek geschat wordt op maximaal 40 dagen. Hetzelfde verlies maar dan veroorzaakt door een fataal verkeersongeluk bedraagt (gemiddeld dus) 5 à 9 dagen. Alles bij elkaar een duidelijk positief effect. Fietsers lopen natuurlijk een grotere kans op een dodelijk ongeluk en

ademen meer fijnstof in dan automobilisten doordat ze dieper ademhalen, maar automobilisten kunnen nooit een schonere route nemen. Op dat punt kan volgens de onderzoekers nog wel wat gezondheidswinst worden geboekt. De Hartog: ‘Er moet voor gezorgd worden dat de risico’s die de fietser loopt zoveel mogelijk beperkt worden, door bijvoorbeeld fietspaden langs rustige wegen aan te leggen en het contact met auto’s zoveel mogelijk te beperken.’ 1

Varkensvoer

BIG DURFT MEER MET MA ERBIJ Biggetjes weten van nature wat ze kunnen eten, maar eten meer en gevarieerder als ze gewend zijn geraakt aan vreemde zaken, en als hun moeder in de buurt is. Kennelijk zijn ze, als het gaat om nieuw voedsel, dan eerder bereid om een gokje te wagen. Dat concludeert de Wageningse promovendus Marije Oostindjer in een artikel in Biology Letters. Oostindjer zocht naar strategieën om de eetlust van biggen te bevorderen. Tegen de tijd dat ze bij moeder weg worden gehaald, zijn lang niet alle biggen al

gewend aan vast voer, wat in de periode daarna kan leiden tot gezondheids- en welzijnsproblemen. Oostindjer zette de biggetjes verschillende vreemde hapjes voor, zoals chocoladepinda’s en kaasblokjes. Ze ontdekte dat de biggen deze snacks vaker uitprobeerden als hun moeder in de buurt was. Ook biggetjes die in een ‘rijke’ omgeving zijn opgegroeid, met bijvoorbeeld niet alleen broers en zusjes maar ook turf en houtkrullen in het hok, aten meer van de snacks.

;dˆˆtêˆn zdxn} dy‹ G}nˆ}dt}dy Tngˆtzn} ;}‹yd}Ì Ynˆktn} sn fn‹n ‹dydˆt‹ Ț} kn ynx‹n t}gn}t’n‹Ɖ

”nˆxn}ftwdzftt‹„n„ynƉ}y [tw œtw} rn’n‹trk t} 6z‹nˆkdzƉ Vnynp} ȼÿȼŮȸǒȼ |ȣÿȼ

6M7GVGPWU Q>PQL>Ɖ =n fn‹n fd}n}Ɖ =n znn‹n xnœnƉ „dˆ}nˆ ’d} }ˆkpyd}xƉ}y

Hap, slik, dood

Smerig watertje

Zeer verre voorvader

Neuropsycholoog Roxane Weijenberg heeft ontdekt dat mensen die slecht kauwen meer kans hebben vroeg te overlijden, dan wel dement te worden.

Petra Kroon, werkzaam bij ECN en de TU Delft, heeft ontdekt dat sloten en slootkanten veel meer van het broeikasgas methaan produceren dan werd gedacht.

Wetenschappers hebben in Gabon fossielen ontdekt van waarschijnlijk de eerste meercellige wezens. De kwalachtige afdrukken zijn 2,1 miljard jaar oud.

8

 

 

Perspectief

  




Grondstoffen Er zit meer dan genoeg

Afrika’s laatste kans Vergeet ontwikkelingshulp, vergeet industrialisatie. Grondstoffen zijn Afrika’s enige kans om aan de armoede te ontsnappen. Mits de rijkdom goed wordt besteed. Marcel Hulspas

...

I

n januari vorig jaar was het raak in Oeganda. De nationale oliemaatschappij Heritage Oil maakte bekend dat het in de buurt van het Albert Meer een olieveld had ontdekt met een capaciteit van minimaal 400 miljoen vaten. De vondst is de zoveelste opmerkelijke op het Afrikaanse vasteland. In 1977 werd een pakweg even groot olieveld aangeboord in Tsjaad, in 1985 een veld van 900 miljoen vaten in Gabon en drie jaar geleden werd voor de kust van Ghana een veld aangeboord dat geschat wordt op 600 miljoen vaten. Maar dat is allemaal kinderspel vergeleken bij de olievoorraden van Angola: naar schatting negen miljard vaten. Het land is inmiddels een grotere olie-exporteur dan Nigeria, en de staatsinkomsten zijn voor meer dan tweederde afkomstig uit de olie. En dat is slechts het begin. Er ligt nog veel meer olie onder de Afrikaanse grond. Dat biedt ongekende perspectieven. Ten goede en ten kwade. Die vondsten zijn niet echt verbazingwekkend. In tegenstelling tot wat velen denken is de Afrikaanse ondergrond in feite nog grotendeels subterra incognita. Dat komt doordat grondige exploratie erg duur is en technologisch zeer geavanceerde apparatuur vereist. Eigenlijk beschikken alleen de olie- en mijnbouwmultinationals over de middelen en knowhow om zoiets uit te voeren. Maar daar beginnen ze niet zomaar aan. Het openleggen en exploiteren van een olieveld of een forse ertsmijn is nog veel kostbaarder, en duurt bovendien tientallen jaren. Om die kosten terug te verdienen, moet een multinational goede afspraken kunnen maken met een betrouwbare, stabiele overheid. Als die er niet is, als de betreffende regering instabiel is en lak heeft aan internationale afspraken, heeft exploreren geen zin. Een fraai voorbeeld was de ‘onthul-

Dereactie vanhet bedrijfsleven was voorspelbaar: zonder stabiele regeringblijft die weelde onderde grond. ling’ afgelopen maand dat Afghanistan over enorme bodemschatten beschikt. Dat hadden Russische experts in de jaren tachtig al vastgesteld. Een opsteker voor het land – maar de reactie van het bedrijfsleven was voorspelbaar: mooi, maar zonder stabiele regering blijft die weelde voorlopig onder de grond.

Vloek Geen stabiliteit, geen exploratie – en dat is ook in Afrika dan ook nog maar nauwelijks gebeurd. Uit een onderzoek door de economen Anke Hoeffer en Paul Collier bleek dat de aangetoonde bodemschatten van de

Westerse landen een waarde hadden van rond de 114.000 dollar per vierkante kilometer. Voor Afrika beneden de Sahara komen de schattingen van aangetoonde bodemschatten niet hoger dan 23.000 dollar – niet omdat de Afrikaanse bodem zoveel armer zou zijn, maar simpelweg omdat het grootste deel daarvan nooit behoorlijk is geëxploreerd. En juist voor Afrika bieden grondstoffen een unieke kans om aan de armoede te ontsnappen. Grondstoffen zijn voor Afrika de enige nog reële bron van toekomstige welvaart. Zoals Collier in zijn invloedrijke boek The Bottom Billion benadrukte, heeft het geen zin ernaar te streven dat Afrika dezelfde weg inslaat als Europa, Amerika of Zuidoost-Azië, die van industrialisatie en vervolgens informatisering. Dat streven is gebaseerd op verouderde ideeën over de ‘natuurlijke’ ontwikkeling van nationale economieën. Afrika heeft die boot simpelweg gemist; het zal op die terreinen nooit en te nimmer op zinvolle wijze kunnen concurreren. Als Afrika aan de vloek van de armoede wil ontsnappen, zal het moeten profiteren van zijn unieke natuur, maar vooral: van zijn grondstoffen. Het bezit van grote voorraden grondstoffen is echter allesbehalve een garantie voor welvaart. Het probleem is niet alleen dat multinationals huiverig zijn om te investeren wanneer het politieke klimaat ongunstig is. Waar ze dat wél doen, dragen ze vaak op de langere termijn bij aan die instabiliteit. Om hun return on investment veilig te stellen, dwingen ze zwakke regeringen om ongunstige contracten af te sluiten en sluiten ze geheime deals met corrupte bestuurders. Arme regeringen, met grote geldzorgen, staan in wezen machteloos tegenover de multinationals die als enige exact weten wat er in de bodem zit, die als enige beschikken over de technologie om die bodemschatten naar boven te halen, die de internationale markt op hun duimpje kennen (zo niet manipuleren) en meestal ook over veel meer juridische kennis beschikken

De kopermijn van Konkola Copper Mines in Zambia. REUTERS

zodat ze hun inkomsten op allerlei manieren weg kunnen laten vloeien – waaronder in de zakken van corrupte ambtenaren en regeringsleiders. De contracten die zo worden gesloten, wakkeren de corruptie aan en ondermijnen de politieke stabiliteit.

Om geld verlegen Een voorbeeld is het contract dat de Zambiaanse regering enige jaren geleden sloot voor de exploitatie van een nieuwe kopermijn, met Konkola Copper Mines, een buitenlands consortium. De regering zat op dat moment ernstig om geld verlegen. Zam-

bia is sterk afhankelijk van de koperexport, en de uiterst grillige koperprijs had een historisch dieptepunt bereikt. Een nieuwe mijn was dus uiterst aantrekkelijk – maar die geldnood en de lage koperprijs boden Konkola de kans om een (voor Konkola) uiterst gunstig contract af te dwingen. Twee jaar geleden schoot de koperprijs echter omhoog en nu haalt Konkola jaarlijks voor twee miljard dollar uit de grond; Zambia ontvangt daarvan een schamele 30 miljoen. De Wereldbank heeft becijferd dat als het land dezelfde soort contracten had getekend als Chili gewend is af te sluiten (die andere, maar

Onzichtbare rijkdom

Bloeddiamanten

Ieder z’n deel

Afrika bevat naar schatting negentig procent van alle platina, 65 procent van alle diamanten en 40 procent van alle goud op aarde.

Internationale afspraken (het zogenoemde ‘Kimberley Process’) hebben de illegale handel in diamanten, vooral door rebellen, sterk teruggedrongen.

De burgeroorlog in Angola, die in 2002 eindigde, werd gefinancierd door olie en diamanten. De regering verkocht olie; de rebellen hadden diamanten.

 

 

Perspectief

  




9

Congo exporteert per jaar voor naar schatting een miljard aan goud. HH

Degrotevraagishoede Afrikaanselandenhun inkomstengaanbesteden.

Oliewerkers in Gabon – in 1985 werd een olieveld van 900 miljoen vaten aangeboord. HOLLANDSE HOOGTE

Een Angolees boorplatform. De voorraad van het land wordt geschat op 9 miljard vaten. HOLLANDSE HOOGTE

sterkere en slimmere grote koperexporteur), het land jaarlijks 800 miljoen had kunnen verdienen. Het voorbeeld van Zambia is uiteraard niet uniek. Mongolië gaf ooit een bedrijf dat gouderts zou gaan winnen acht jaar belastingvrijstelling. Het bedrijf vroeg daarom omdat het de eerste jaren zoveel zou moeten investeren. Inmiddels is duidelijk dat Mongolië bedonderd is: het bedrijf haalt voor honderden miljoenen per jaar omhoog – en zal in zeven jaar tijd alle goud gedolven hebben. Mongolië zal er geen cent van krijgen. En wat lokale corruptie betreft: een andere goudproducent, Congo, exporteert

per jaar voor naar schatting een miljard aan goud. Dat zijn schattingen van de zwarte export, want de officiele goudexport van het land stelt bijna niks voor en levert de Congolese regering jaarlijks nog geen 40.000 dollar op.

Snelle rijkdom Of neem Kameroen. Dat land bleek grote olievoorraden te hebben; de oliewinning groeit al jaren gestaag – maar hoeveel er geproduceerd wordt, en wat de staat daarvan ontvangt, is onbekend. Wél bekend is dat president Paul Biya miljoenen verdient en doorsluist naar Frankrijk.

Het centrale probleem waar Afrika mee worstelt is een gebrek aan openheid. Bedrijven houden exploratieresultaten geheim (officieel uit vrees dat de concurrentie daar zijn voordeel mee kan doen), en bedrijven én regeringen houden de contracten die ze afsluiten geheim. Pottenkijkers zijn niet welkom – met als gevolg dat er geen controle mogelijk is door onafhankelijke deskundigen (of oppositiepartijen), dat regeringen om de haverklap bedrogen worden en dat de corruptie hand over hand toeneemt. Gelukkig doen velen hun best om die geheime contracten boven tafel te

krijgen. Zo werden de afspraken tussen Konkola en de Zambiaanse regering onthuld door een onafhankelijke organisatie die zich inzet voor het lot van de mijnwerkers, MineWatchZambia, en dictator Paul Biya werd aan de schandpaal genageld door de Franse organisatie die zich inzet voor kleine boeren, CCFD Terre Solidaire. Sinds enige tijd is er een non-gouvernementele organisatie die zich helemaal richt op het achterhalen en openbaar maken van die geheime contracten: Global Witness. En er zijn daarnaast internationale diplomatieke stappen gezet om de situatie fundamenteel te verbeteren: het Extractive Industries Transparency Initiative (EITI), dat staten en bedrijven wil stimuleren om open en eerlijk te onderhandelen. Het initiatief hiertoe ging uit van de reeds genoemde Oxford-econoom Paul Collier en van Harvard-econoom en Nobelprijswinnaar Michael Spence. Zij werden al snel bijgestaan door de Mexicaanse ex-president Ernesto Zedillo, de exdirecteur van de Nigeriaanse Centrale Bank Chukwuma Soludo en de Russische politicus/econoom Yegor Gaidar. EITI wil landen die de nodige knowhow missen technisch en juridisch bijstaan tijdens onderhandelingen, zodat ze het onderste uit de kan kunnen halen. Daarbij zijn zij echter wel verplicht hun contracten volledig openbaar te maken, zodat iedereen kan zien wat er met het geld gebeurt. En dat lukt. Inmiddels hebben dertig landen het EITI-charter ondertekend, en dat betekent dat multinationals steeds vaker gedwongen worden om open kaart te spelen. Nog even en het traditionele onderhandelen achter gesloten deuren behoort tot het verleden. De grote vraag is hoe deze landen hun nieuwe inkomsten gaan besteden. De snelle rijkdom verkregen door de export van grondstoffen heeft vaak tot gevolg dat andere op export gerichte sectoren in verval raken – zoals Nederland ondervond na de ontdekking van het Groninger aardgas (een effect dat dan ook bekend staat als de Dutch disease). Van-

daar dat het Internationaal Monetair Fonds landen jarenlang heeft geadviseerd om dergelijke ‘extra’ inkomsten apart te zetten, voor als de nood aan de man komt. Noorwegen heeft dat gedaan met zijn olie-inkomsten; Nederland stopt de aardgasbaten sinds vijftien jaar in het Fonds voor Economische Structuurversterking (FES) waaruit vooral grote infrastructurele projecten worden gefinancierd.

Sinterklaas Voor ontwikkelingslanden is een dergelijke discipline echter nauwelijks haalbaar. De ene regering ziet wellicht heil in sparen; de volgende kan de verleiding niet weerstaan om voor Sinterklaas te spelen. In zekere zin is dat niet erg, mits het geld wordt ingezet op een manier die direct bijdraagt aan zaken als gezondheidszorg en armoedebestrijding. Een fraai voorbeeld is Ghana. Het land heeft jarenlang zijn begroting redelijk in evenwicht weten te houden, maar na de olievondsten van 2007 liet de regering de teugels vieren, en steeg het begrotingstekort van 2 naar 18 procent. Maar ze lijkt inmiddels bij zinnen gekomen. De regering heeft onlangs beloofd dat alle inkomsten (een miljard per jaar) op een aparte rekening van de nationale bank zullen komen. Een deel van het geld blijft daar staan, voor magere tijden, een deel wordt direct geïnvesteerd in landbouw, mijnbouw, infrastructuur en armoedebestrijding. Ghana, dat vroeger weinig anders exporteerde dan cacao, lijkt vast van plan om de inkomsten te benutten voor een economische sprong voorwaarts. Het wil, aldus president John Kufuor, ‘een Afrikaanse tijger’ worden. Andere Afrikaanse olielanden zullen dit voorbeeld met belangstelling volgen. En zich hopelijk realiseren dat dit Afrika’s unieke kans is om aan de armoede te ontsnappen. 1 Paul Collier, The plundered Planet. Allen Lane (Penguin), 33 euro. Voor het Extractive Industries Transparency Initiative (EITI), zie: NaturalResourceCharter.org.

Te rijk voor vrede

Landje veroveren

Oogje op de buren

De rebellen in het mineraalrijke Zuidoost-Congo komen aan wapens dankzij de verkoop van edelstenen, koper, kobalt, germanium en coltan.

De regering in Soedan financiert haar oorlog tegen de christenen in het zuiden met de verkoop van olie. In die streek zit nog veel meer olie onder de grond.

In ruil voor militaire steun voor dictator Patasse van de Centraal-Afrikaanse Republiek, heeft Libië het recht gekregen er diamanten en olie te winnen.

 

 

Uit & thuis WEG

10

  




Stedentrip Bakermat van de paella

Op de bicicleta door Valencia Fietsen door een drooggelegde rivierbedding is een openbaring. Sanne Rooseboom VALENCIA

...

Op een fietsbel reageren ze nog niet, de Valencianen. Wat kuchen en dan wat harder ‘Pérdon!’ roepen, werkt wel. Zonder morren maken voetgangers plek voor fietsers die over de brede stoepen peddelen. Ze kennen ze wel, bicicletas, ze staan er alleen nog niet bij stil. Over de weg fietsen kan ook trouwens, als het rustig is. Ergens tussen de Gotische kathedraal en de vijftiende-eeuwse, schaduwrijke zijdehal La Lonja, maakte mijn altijd zwakke enkel een beleefde buiging naar de eeuwenoude straatstenen. Vanaf dat moment werd Valencia een beetje een opgave. Ja, de markt lag vol verse vis en de mozaïektegels in het authentieke tapasbarretje waren mooi, maar damn, wat deed mijn enkel pijn. Nog een paar uur door de straten en parken slenteren zat er niet meer in. En toen was daar de fiets. Voor 15 euro per 24 uur lag de stad weer aan mijn voeten.

Levenswerk van de Valenciaanse architect Santiago Calatrava: een spierwit aquarium (boven), operahuis en evenementenhal. De drooggelegde rivier (links) trekt massaal sporters en wandelaars.

Kip en konijn Op de fiets is de derde stad van Spanje (800.000 inwoners) opeens een spannend dorp. Twintig minuten richting kust en je ligt op het strand, terug naar het centrum en je strandt bij de basiliek en op oude pleintjes vol restaurants. Je kunt overal afstappen en paella eten, het meest typische Spaanse gerecht dat hier van oorsprong vandaan komt. De originele Paella Valenciana is trouwens met kip en konijn, misschien niet voor iedereen weggelegd. Ik heb heerlijke zoute, olie-achtige paella met gamba’s gegeten. Valencia wil graag een echte fietsstad zijn, en de afgelopen jaren zijn overal fietspaden aangelegd door de stad. Soms gaat dat niet helemaal goed, houden ze opeens op zodra je de hoek om bent, en eindig je tegen de achterbak van een geparkeerde auto. Maar de Valencianen (die een

WAARIS... IMARA VAN LOON

...

D

ie avond was er tijdens onze trip naar Mozambique weer een happening op Tofo Beach: full moon party! Ja ja, het was volle maan en dat werd goed gevierd op het strand. Helaas konden wij de ochtend daarna pas echt de tent afbreken, omdat we Tofo moesten verlaten en onze tent ingepakt moest worden. Onze lift van Maputo naar Inhambane stond op ons te wachten

eigen taal hebben waarin alle straatnaambordjes zijn geschreven) helpen je vriendelijk weer overeind. Het meest verrassende aan Valencia op de fiets is het Turia park. Aan de rand van de oude stad liep ooit een brede rivier, maar toen die overstroomde in de jaren vijftig, werd hij omgeleid en bleef een braakliggende rivierbedding over. Een vooruitstrevend stadsbestuur besloot er een enorm park van te maken en nu is de oude rivier groen, actief en vol fonteinen en fietspaden. Voor mijn wiel schieten voetballende kinderen en joggers voorbij, hier en daar een capoera-danser. Wanneer ik onder een oude brug fiets, die dus ooit over de rivier liep, zie ik een vrouw in bergbeklimmers outfit tegen een brug opklimmen. Dat doet ze elke woensdag, vertelt ze. In voorbereiding op een klim in de Pyreneeën. Verderop staat een bandje dat Spaanse rockmuziek oefent achter een struik.

Het laatste deel van het park, de Stad van de Kunsten en Wetenschappen, is het meest prestigieus. Grote, witte gebouwen met spacy rondingen in turkooizen vijvers, ontworpen door de Spaanse architect Santiago Calatrava. Erin huizen de opera, een wetenschapsmuseum en L’Oceanografic, één van de grootste zeeaquaria van Europa. Leuk om doorheen te hinken, vooral omdat er haaien over je hoofd zwemmen. Het regent niet vaak in Valencia, maar ik werd tijdens mijn fietstochtjes achtervolgd door een pikzwarte wolk. Een ober verontschuldigde zich er zelfs voor. ‘Zeer ongewoon, die wolken.’ Het Iberisch klimaat was in de war, zei hij, Noord-Spanje is nog altijd een beetje overstroomd. ‘Het hoort dertig graden te zijn, dan trekt de hele stad naar het strand.’ Maar ik vond 23 ook heel fijn. Een perfecte temperatuur om door Valencia te hinken. En te fietsen. 1

om terug te gaan naar Pretoria. Zo’n 800 kilometer achterin de pick-up. Na zes uur stopten we weer in Maputo waar deze lieve man een slaapplek voor ons had geregeld bij een bekende van hem. Deze Zuid-Afrikaan had heerlijke pasta voor ons klaar staan, maar ook een warme douche, televisie met Argentinië-Mexico en vervolgens drie heerlijke bedden. Omdat we op tijd terug wilden zijn in Pretoria om Nederland te zien voetballen, kwam Wayne ons om 8 uur ophalen. Samen met Gabrielle stappen we ingepakt in onze slaapzakken weer achter in het bakkie. Dat is ook de plek waar ik dit nu aan het typen ben. Iedereen verklaart ons

voor gek en we hebben zelfs een paar regenbuien over ons heen gehad, maar we vermaken ons nog steeds prima. Vijftien minuten te laat arriveerden we in Pretoria. Het eerste kwartier van de wedstrijd hebben we dus vanaf de radio moeten horen. Bij Wayne’s vriend thuis hebben we na de wedstrijd nog gebraaid en vervolgens mochten we in zijn huis slapen. De volgende dag keerden we terug naar Tuksdorp, de campus van onze universiteit. Daar hebben we onze spullen gewassen en opnieuw ingepakt. Nora en ik hebben een auto gehuurd, die we morgen gaan ophalen.

Highlights Slapen: Bedenk of je bij het strand wilt of in de stad. Stad is leuker, en het strand is 20 minuten met de fiets of de taxi. Eten en drinken: Cafe de las horas, Calle del Conde de

Almodóvar voor een typisch Valenciaanse cocktail: Agua de Valencia ( jus d’orange, cava, wodka, contreau, suiker en ijsklontjes). Het zeer Spaanse La Riua, aan Calle del Mar maakt heerlijke paella. De Calle Conde Altea is iets meer upmarket, ook voor uitgaan. Anders kun je tapas eten en wijn drinken in de leuk rommelige wijk El Carmen. Het uitgaansleven start rond 23:00 uur. Vliegen: Transavia en Vueling vliegen vanuit Nederland in ruim twee uur naar Valencia. Let als je Transavia vliegt op je bagage; op de terugweg wegen ze elke tas, wat lange rijen oplevert en tevens: tientallen euro’s boete voor elke extra kilo. 1

Dan brengen we Gabrielle naar het vliegveld; zij gaat terug naar Nederland. Samen met Nora ga ik dan naar Botswana en Namibië. Ondertussen houd ik goed de FIFA-website in de gaten, wellicht komen er nog kaarten beschikbaar. Port Elizabeth en Kaapstad liggen niet bepaald op de route, maar voor Soccer City (finale) wordt natuurlijk een uitzondering gemaakt. 1

Naam: Imara van Loon Land/plaats: Mozambique/Zuid-Afrika Doel: Studie rechten Periode: 6 maanden, nog 13 dagen

imaravanloon.waarbenjij.nu Op waarbenjij.nu staan bijna 1.5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.

Actieve jongeren

Virtuele oranje stedentrip

Sleurhut overbeladen

Jongeren kiezen vaker avontuurlijke vakanties. Rondreizen in Europa, Marokko en Zuid-Afrika zijn populair, naast doe-trips met golfsurfen en zeilen.

Via Hollandtoer.nl kunnen Nederlandse toeristen al voor hun bezoek virtueel rondwandelen door historische centra en toeristische hotspots.

Uit controles van de ANWB blijkt dat 40% van de Nederlandse vakantiegangers hun caravan te zwaar belaadt, 30% heeft te zachte banden.

 

 

Op de buis/Mix

  




20.30

21.10

THEMA AVOND: ZÓÓÓ 30! NED3 Wat houdt dertigers bezig? Chantal Janzen en Ruben Nicolai zoeken het uit.

KOPPEN XL ÉÉN Vijf jaar na de bomaanslagen in Londen vertellen getuigen hun verhaal.

Nederland 1 17:59 18:00 18:15 18:40 18:52 19:00 20:00 20:20 21:20 21:25 22:24 22:30

Nederland 2

EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Trekking Lingo NOS WK Journaal NOS WK Voetbal: voorbeschouwing NOS WK Voetbal: 1ste helft NOS WK Voetbal: wedstrijdanalyse NOS WK Voetbal: 2de helft NOS WK Voetbal: nabeschouwing NOS Studio Sportzomer

17:00 17:05 17:40 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 20:55 22:30 22:45 23:20

RTL Z Nieuws RTL Voetbal: VI Oranje De politie op je hielen! De Pfaff ’s Sgt. Bilko RTL Voetbal: VI Oranje Stom, stommer, stomst!

17:05 18:00 18:55 19:00 19:35 20:30 22:45 23:35

RTL 7 17:00 17:50 18:55 19:50 20:30 22:20 23:45

21.40

30 ROCK COMEDY CENTRAL Alec Baldwin bestiert op geheel eigen wijze een televisiezender.

Nederland 3

NOS Journaal Het beste van de Kloosterserie 7th Heaven That’s the question Pauwen en Reigers Toen was geluk heel gewoon NOS Journaal Netwerk KRO Detectives: Dalziel & Pascoe NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Mad men

17:00 17:15 17:45 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:23 19:30 19:55 20:20 20:30 21:55 22:30

Oprah Winfrey show Dr. Phil Fabeltjeskrant Kinderziekenhuis Style by jury The man without a face As the world turns Oprah Winfrey show

17:00 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 22:55 23:20 23:55

RTL 8

22.40

FILM: COCKTAIL VERONICA Overbekende klassieker met Tom Cruise en zijn cocktailshaker.

RTL 4

Tracy Beaker Rudi het racevarken AVRO AvaStars Amika Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 Xperience NOS Journaal op 3 NOS Tourjournaal Op de bon NOS Journaal op 3 Thema avond: Zóóó30! Nu we er toch zijn op vakantie Comedy train

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:35 23:45 23:50

Little house on the Prairie De grote verhuizing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum NCIS NCIS Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Popstars: Nog 3 dagen Shownieuws - Late editie Tienermoeders Ontsnapt aan de dood

17:00 17:55 19:00 20:00 20:30 21:05 21:30 22:25 23:20

SBS 6

11

23.35

IMAGINE JONES THE VOICE, BBC1 Documentaire over slipjesverzamelaar en krullenbol Tom Jones.

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Ik kom bij je eten TV Makelaar Uitstel van executie Gooische vrouwen RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard

17:35 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 22:10 23:50

Will & Grace Grey’s anatomy Het huis van je dromen Smaken verschillen S1NGLE Accidentally on purpose Ugly Betty Law & Order: Special Victims Unit Cold case

17:05 17:30 18:00 18:10 18:40 19:05 19:30 20:00 20:30 22:40

NET 5

The king of Queens Everybody loves Raymond Dharma & Greg Wie is de chef? Over de kook Take me out Anaconda Blue demon Dharma & Greg

Veronica The suite life of Zack and Cody Phineas & Ferb Brainiac Seinfeld According to Jim Still standing Friends Two and a half men Top Gun Cocktail

LEZERSCOLUMN

Morskonten Fred Caren

...

‘I

n een hittegolf sta je in een zwarte jas voor paal, koop een lichte zomerjas,’ zegt zij ongeduldig. Maar ik hou van zwart en een zomerjas zit in no time onder de vlekken. Zij is van de dramatiek. ‘Een lichte zomerjas behoedt je voor zonnesteek.’ Zonnesteek? Waarom breekt er in Nederland paniek uit als het een paar dagen

OPLOSSINGEN PUZZELS

warm is? Zij doet er een schepje bovenop. ‘Ik vraag je toch niet om een genitaliënpiercing te overwegen.’ Maar een lichte zomerjas vind ik minstens zo erg. Samen kopen we een roomwitte, linnen zomerjas en ik moet toegeven: hij brengt schwung, ik lijk op een advocaat uit Panama. Maar mijn vrees bleek gegrond, lichte jassen hebben dezelfde aantrekkingskracht op vlekken als Wes & Yo voor Johan Derksen. Na twee da-

gen kon je er soep van trekken. Zij neemt de zomerjas in bescherming. ‘Als je foto’s van je zwarte kleren met een ouderwets toestel neemt en de negatieven daarna bekijkt dan zou je zien dat alles onder de vlekken zit. Mannen zijn eenmaal morskonten.’ Slim bedacht over die negatieven, dacht ik op weg naar de stomerij. Binnen twee dagen kon ik hem ophalen. Een lichte zomerjas komt helaas altijd voorzien van een opgespeld bericht: ‘Wij doen ons uiterste best maar de aangemerkte vlekken zijn onuitwisbaar.’ Ik protesteerde: ‘Weten jullie dan alleen raad met kleren

die schoon aangeleverd worden?’ De stomer was in zijn beroepseer aangetast en haalde venijnig uit: ‘Kijk nu zelf, al die vlekken?’ Alleen de toevoeging ‘viespeuk’ ontbrak. Wassen zou misschien uitkomst bieden, maar dat durfde hij niet aan. Zij wel. De wasbeurt was gedeeltelijk geslaagd: mijn zomerjas kwam brandschoon, maar drie maten kleiner uit de trommel. ‘Hij kan niet dicht, geen punt in dit weer en korte mouwen zijn hip, toch’, sprak zij. Op een snikheet Leidseplein doet een bolletje Ben & Jerry’s chocoladeijs mij de das om. Zij staat perplex:

‘Één kinderijsje! Ongelooflijk!’ ‘Er gaan veel vlekken in één bolletje’, mompel ik. Inmiddels is de jas in een plastic zak via Amnesty op weg naar Eritrea. Ik draag weer begrafeniskleuren en verlang naar bijpassend Hollands zomerweer. 1

* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl

PRESENT Brainsnack: D. Aan knop A gaf Brian één draai naar links. Aan knop B gaf hij twee draaien naar links. Aan knop C gaf hij drie draaien naar links. Dus aan D moet hij vier draaien naar links geven en komt hij zo op dezelfde stand terecht. Zweeds    
 


  
            
 3 1 6 7 9 8 5 4 2

4 8 7 2 5 3 6 1 9

5 2 9 6 4 1 7 8 3

1 7 3 9 2 5 4 6 8

8 6 5 1 3 4 9 2 7

9 4 2 8 7 6 1 3 5

Cryptogram Horizontaal: 1. Toets; 3. pasar; 4. jonk; 7. laken; 10. braadslee; 11. ompraten. Verticaal: 1. Topclub; 2. trace; 5. opslot; 6. knieen; 8. kraam; 9. nader. 2 5 1 3 6 7 8 9 4

7 3 8 4 1 9 2 5 6

6 9 4 5 8 2 3 7 1

6 5 9 2 8 3 7 4 1

1 8 2 6 4 7 9 5 3

4 3 7 9 1 5 8 6 2

3 4 8 7 2 9 5 1 6

2 6 5 1 3 8 4 9 7

9 7 1 4 5 6 2 3 8

7 1 6 5 9 2 3 8 4

5 2 3 8 6 4 1 7 9

8 9 4 3 7 1 6 2 5

 

 

Mix

12

  




ZWEEDS RAADSEL: verbinden beduvelen

CRYPTOGRAM: hoofddeksel plantenvoedsel

graan bevrachten

droesem in wijn

rivier in Afrika

2 wasgelegenheid adelborst

kledingstuk stad in S. Arabië

1

insecteneter dun

5 insect

werkelijk domoor

7 plechtige belofte

clown

diploma

land in MiddenAmerika neon

besef

op dit moment

6

1

soldatenkost

2

3

4

5

6

7

9

2

7

8

3

4

7

4

website: www.depers.nl redactie: [email protected] 020-3460550 distributie: [email protected] 088-0131830





sales: [email protected] 0800-7200000 marketing: [email protected] oprichter: Cornelis van den Berg

SUDOKU 



uitgever: Ben Rogmans

9 3

hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst

6

4

2

4

Brian heeft een gasfornuis met vijf kookplaten. Zoals alles bij Brian zit er ook in de stand van de knoppen een logica. Op welke stand (A-D) moet de ontbrekende vijfde knop staan?

1

2

7

4

8

5

6

8 2

9 5






1

8 9





6

6

4



5

6

5

 

8 1

1

Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

© Puzzelland/ Leen Groeneveld

4

3

8



Verticaal: 1. De hoogste stoel van de vereniging (7); 2. Wordt ‘t voor de wedstrijd weggemaakt? (5);

BRAINSNACK:

6

Een uitgave van Mountain Media BV

© Puzzelland

SUDOKU 


8



4

7

8




5. Niet toegankelijk boven het kasteel (2,4); 6. Knikkende gewrichten (6); 8. Tent voor de geboorte (5); 9. Een bloedvat komt aan (5).

3

troefkaart

Horizontaal: 1. Wordt aangeslagen op proef (5); 3. Markt met een gemengde kleur (5); 4. Het vaartuig van een (adellijke) heer (4); 7. Stof afkeuren (5); 10. Die grote wagen glijdt zo de oven in (9); 11. Ondersteboven kletsen (8).

7

4

5

3

1

1

6

6 2

9

art direction: Koos Jeremiasse

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Nederland-Uruguay live!

Wereldrecord

Tour-special

Geen tv? Volg de wedstrijd hier. www.depers.nl/wk2010

Alle zombies verzamelen! www.depers.nl/zombies

Volg de tour op de voet. www.depers.nl/tour2010

Tijdelijke wijzigingen OV: 111

Naarden (bus)

T/m 16 juli: Connexxionlijn 110. Halten Visbaai, Spartelvijver, Gooimr vervallen.

Gouda (bus)

T/m 16 juli: Connexxionlijnen 3 en 4. Halten Vuurdoornln, Sleedoornsingel en Burg. Van Reenensingel vervallen.

Gorinchem (bus) 111

111

Vandaag

Morgen

De dag verloopt wisselend bewolkt en vooral het oosten maakt kans op een enkele bui. Later op de dag neemt de buienkans af en is er meer ruimte voor zon. De maxima liggen tussen 19 graden op de Wadden tot 24 graden in het binnenland. Daarbij staat een zwakke tot matige westenwind. Vanavond koelt het af tot 9 graden.

Vanaf morgen keert de zomer terug. Vanuit het zuiden wordt warmere lucht aangevoerd. De temperatuur loopt op tot waarden tussen 22 en 27 graden. Het is vrij zonnig en er staat weinig wind. Later in de week wordt het zelfs tropisch warm, maar in het weekend volgen enkele pittige regenen onweersbuien.

T/m 30 juli: Arrivalijnen 75, 78, 79 en 701. Halten Viaduct A15/Da Vinci, De Schutse, Tiende Penninglaan en Haarsekade vervallen.

Amsterdam (bus)

T/m 12 juli: GVBlijnen 22, 32, 33, 34, 35, 42, 43, 360, 361 en 363. Halte Pr. Hendrikkd. ri. CS tussen 19.00 en 6.00 uur vervalt. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

 


((((   













 






53(/4++7
++4
(7:/8+4*+
89'*
3+9
*+
7:89
;'4
.+9
<'*
+
67').9/-+
7/+8+
.55,*89'*
++:<'7*+4
>'2
:
;+77'88+4
+>+
./8957/8).+
.5,89'*
.++,9
8,++7;522+
83'22+
897''90+8
;+2+
-+>+22/-+
9+77'80+8
+4
*/;+78+
+
7/+8+
957+4
;'4
/8'
(/+*9
:
++4
67').9/-
:/9>/).9
5;+7
*+
89'*
+4
53-+;/4-
49*+1
;+2+
354:3+49+4
>5'28
5:*+
89'*8<'22+4
1+71+4
+4
.+9
67').9/-+
89'*86'71
+
7/48+49:/4
51
++4
2+:1+
3'4/+7
53
++:<'7*+4
9+
;+71+44+4
/8
;'7+4*
6+7
(559
*557
*+
-7').9+4
7/+82'4*
/8
*+
3++89
522'4*8+
675;/4)/+
;'4
+*+72'4*
$/9-+897+19+
<+/2'4*+4
*+
67').9/-+
3+7+4
12+/4+
-+>+22/-+
*5760+8
7/+82'4*
/8
:4/+1
%'4:/9
++:<'7*+4
/8
.+9
.++2
3'11+2/01
53
++4
2+:1
:/989'60+
4''7
*+
&'**+4+/2'4*+4
9+
3'1+4
3+2'4*
+4
")./+73544/155-
>/04
/*+''2
;557
++4
2+:1
*'-95).90+
+11+7
-+4/+9+4
;'4
>++
897'4*
*:/4+4
+4
67').9/-+
4'9::7
536+2
:
54*+7
/4
.+9
.++72/01+
+/2'4*-+;5+2
+9
(5591''790+
.+((+4
<+
'2
;557
:
-+7+-+2*
$
;+7(2/0,9
/4
.+9
89+77+4
*+4
7'40+
59+2
-+2+-+4
9+-+45;+7
.+9
89'9/54
+4
/4
.+9
++:<+45:*+
.'79
;'4
++:<'7*+4
+4
/*+''2
.59+2
;557
++4
.++72/01
;+7(2/0,
3/**+4
/4
*+
89'*
!+8+7;++7
*/9
8:6+7;557 *+2/-+
'77'4-+3+49
84+2
+4
153
-+4/+9+4
;'4
.+9
7/+8+
2'4*


+
355/+
35*+74+
1'3+78
(+8)./11+4
5;+7
)53,579'(+2+
(+**+4
++4
('*1'3+7
3+9
('* *5:).+
+4
95/2+9
3/4/('7
'/7)5
12:/80+
/49+74+9
+4
++4
@
'98)7++4
#%
3+9
54*+3'4*
35;/+8
+4
(/0>54*+7
62+>/+7/-
.59+2
3+9
++4
/*+'2+
2/--/4-


  
A
A

A
A
A


 



   


 



 

 
(((( +9
.59+2
2/-9
/4
++:<'7*+4
56
++4
/*+''2
62+10+
#+-+45;+7
.+9
89'9/54
+4
/4
.+9
++:<+45:*+
.'79
;'4
++:<'7*+4
+9
1'4
+/-+42/01
4/+9
(+9+7
5*+74
)53,579
+4
':9.+49/+1+
7/+8+
-'89;7/0.+/*
-''4
./+7
.++2
-5+*
8'3+4
4
*+
7:/3+
25:4-+
*+
354*'/4+
8+77+
5,
56
.+9
-+>+22/-+
9+77'8
-+4/+9
:
;'4
++4
.++72/01
*7'410+
5,
++4
.'60+
4
.+9
4/+:<+
!+89':7'49
%'4
: 7+4
1:49
:
9+7+).9
;557
.+9
:/9-+(7+/*+
549(/09(:,,+9
++4
.++7 2/01+
2:4).
5,
*/4+7
6
*+
3+4:1''79
89''4
.++72/01+
-+7+).9+4
:/9
*+
7'48+
+4
522'4*8+
1+:1+4
3+9
*/1

=
5;+74').9/4-
/4)2
:/9-+(7+/*
549(/09(:,,+9

-2'>+4


67/08
6+7
6+78554
5(;
6+7855481'3+7
#5+82'-
'22++4-+(7:/1
C

6+7
4').9
++4
95+7/89+4(+2'89/4-
+4
-++4
7+8+7;+7/4-81589+4


/9
'77'4-+3+49
/8
-+2*/-
9 3

*+)+3(+7

5(;
(+8)./1 (''7.+/*






     '
4''7
<<<3'77+'42
5,
(+2
3+9
'77+'
59+2'77'4-+3+4 9+4
9/0*+48
1'49557:7+4
56
9+2






  
  
   

 


 
  


$"#  
% $
#!$!
!$*
$

"# %
 %( 
!
#! 
!"
%
%##$
%&
!
!
$
)
(
(#
! (#$% # "<:=0..:
/,,9
2,<,9>
@::<
300<74560
1<4==0
09
@0<704 /07456
1420
A45909
0
/,74I
-:@09
'090>4I
0>
><:>=
8:209
A45
?
/0
:9>=:7:
#,-:=:
"<: =0..:
#:=H
,,9-40/09
@::<
/0
=>?9>;<45=
@,9
J

;0<
E
0=
09
;<,.3>420
6,9=
:8
?D071
09
?A
@<409/09
D00<
,,9209,,8
>0
@0<<,==09

%

)!#  0
70@0<>45/
-45
-0=>077492
80>
/0
:9/0<=>,,9/0
-:9
4=

A0<6 /,2090@0<>45/
-45
-0=>077492
@4,
:9D0
A0-A49607
4=

A0<6/, 209
',9,1
@40<
/:D09
-0>,,7>
?
2009
@009
45
849/0<
/,9
@40<
/:D09
/<,,2>
?
J

-45 45
@<,209
:@0<
?A
-0=>077492
6?9>
?
-07709
80>
/0
7,9>09=0< @4.0
:;
>0701::9?880<


  
J
 
;0<
20=;<06 0>
4=
307,,=
940>
8:207456
?A
-0=>077492
>0701:94=.3
:1
;0< 08,47
/::<
>0
20@09

! % $!!
!$!
#!$!
!$*
)00<
1420
20?<
80>
49/0
60<=09
%49>0709/0
1<4==0
=8,,6
80>
30>
,<:8,
@,9
@0<704/0 74560
<:/0
@09
0
,1/<:96
4=
2:0/
49
-,7,9=
09
80>
009
?4>-?9/420
142304/
$0<@0<09
:;
F
,7=
,;0<4>401
-45
20<0.3>09
80>
@4=
:1
-45
/0
;4DD,


 


40<-45
-0=>07
46 ***
,,9>,7
B
/:D09

E
0==09
"<:=0..:
#:=H
G
J

;0<
E
0=

'!!#%%#$


/@40=;<45=
J



)#$"#$

+


'!!# 


'


#$
"!$%!


"%$

%!!  !!#%%& 40<-45
8,.3>42
46
?.60<::
",C809>
$0<@4.0
:8
4:@
(02090<
40?A=0/4,
' 0098,742
30>
@0<=.3?7/42/0
-0/<,2
,1
>0
=.3<45@09  #!#    %   $>??<
/0
@:770/42
49
-7:670>>0<=
4920@?7/0
-:9
49
009
09@07:;
9,,<
(0-A49607
:@@
+(45909
":=>-?=
 


%47-?<2

!
&(
$% 
&
'


((("#$ (( 


 
 


 
    


  




  


 
   
    
 
  

 
 
 

 


  
 

  
  


 

 

Sport

14

  




Tour de France Wachten op de gevallenen

In het peloton geldt alleen het recht van de sterkste

UITSLAGEN (VOORLOPIG) Tweede etappe Brussel – Spa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

S. Chavanel (QST) 4.40.48 M. Bouet (ALM) +3.56 F. Wegmann (MRM) z.t. R. McEwen(KAT) z.t. C. Knees (MRM) z.t. J. Roelandts (OLO) z.t. T. Hushovd (CTT) z.t. L. Gerdemann (MRM) z.t. M. Ladagnous (BDJ) z.t. B. Eisel (THR) z.t.

Algemeen Klassement 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

S. Chavanel (QST) 10.01.25 F. Cancellara (SAX) +2.57 T. Martin (THR) +3.07 D. Millar (GRM) +3.17 L. Armstrong (RSH) +3.19 G. Thomas (SKY) +3.20 A. Contador (AST) +3.24 L. Leipheimer (RSH) +3.25 E. Boasson Hagen (SKY) +3.29 L. Gerdemann (MRM) +3.32

Groene trui 1. S. Chavanel (QST) 2. A. Petacchi (LAM) 3. J. Roelandts (OLO)

44 pt 35 pt 34 pt

Bolletjestrui 13 pt 8 pt 8 pt

Witte trui 1. T. Martin (THR) 10.04.32 2. G. Thomas (SKY) +0.13 3. E. Boasson Hagen (SKY) +0.22

Tour de France 3e etappe 6 juli - 213km BELGIË Braine-leComte 93km Nijvel 72km

Pipaix 152km

St-Servais

Arenberg - 35km Porte du Hainaut

Wanze Namen 30km

Wanze 60m

hoogteverschil en moeilijkheidsgraad Braine-le-Comte 85m Bothey 148m

0km b

4 93km

Arenberg 28m

20km

FRANKRIJK

213km ANP

Oranje wint vanavond van Uruguay. Eitje. Toch? Voor de zekerheid moet John Heitinga wel even Diego Forlán in de gaten houden.

AMSTERDAM

...

Sms’je van John Heitinga voor Diego Forlán. ‘Dat het maar een mooie wedstrijd mag worden.’ De spits van Uruguay kon niet anders dan de verdediger van Oranje gelijk geven. Als iemand zich bewust is van de kwaliteiten van Forlán, dan is het Heitinga wel. De 26-jarige voetballer speelde vorig seizoen samen met de geslepen aanvaller bij Atlético Madrid. Heitinga vertrok uiteindelijk naar Everton, maar het tweetal heeft nog regelmatig contact. ‘Want Forlan is niet alleen een heel goede spits, maar ook een aardige gozer.’ Allemaal leuk en aardig, maar we zijn toch vooral benieuwd naar de voetballende kwaliteiten van de aanvalsleider van Uruguay. Hij is toch de enige man die het Nederlans elftal uit de finale kan houden. Zéker nu Luis Suárez met een schorsing op de tribune zit. Heitinga: ‘Forlán is zowel

Thijs Zonneveld SPA

...

Alsof er een bom ontploft is. De afdaling van de Stockeu is veranderd in een slagveld. Renners kermen links en rechts in de berm, overal liggen bidons en kromgeslagen wielen en er hangt een fiets in een boom. Onder de slachtoffers: Alberto Contador, Lance Armstrong (‘Het leek wel oorlog’), Bradley Wiggins en de gebroeders Schleck. In het kleine groepje dat de slachting overleeft, wordt er getwijfeld. Grote vraag: welke regel uit het handboek van ongeschreven wielerregels geldt er? Is de finale al begonnen en mag er worden doorgereden? Of moeten ze solidair wachten, omdat er klassementsrenners tegen de grond zijn gesmakt in een afdaling die veel te gevaarlijk is?

Solidariteit is een vaag begrip in het peloton. Een renner vecht eerst voor zijn eigen hachie, daarna voor dat van zijn ploeg, daarna komt er een tijdje niets en pas dan de rest van het peloton. Dat collega’s vallen is lullig, maar ook niet meer dan dat. Soms (heel, heel, héél soms) vormen de renners één front. Vorig jaar in de Giro bijvoorbeeld, toen er net zo lang werd gestaakt totdat de gevaarlijk geparkeerde auto’s in hartje Milaan waren weggesleept. De tendens van de laatste jaren is dat parcoursen steeds gevaarlijker worden voor de spektakelwaarde. In de Giro van dit jaar werd het peloton over onverharde paadjes, skipistes en veredelde achtbanen gestuurd. Er werd niet één keer gestaakt. Dat kwam vooral omdat er geen Grote Baas was die het voortouw nam. Die Grote Baas is er in de Tour wel. Deze eerste week is zijn naam Fabian Cancellara – de Gele Hulk. Hij beslist na de bom op de Stockeu in zijn uppie dat er niet meer gekoerst wordt, zodat alle gevallen renners kunnen terugkeren. Vluchter Sylvain Chavanel mag de etappe winnen en de gele trui pakken; daarachter wordt de etappe geneutraliseerd. Sommige renners zijn het daar mee eens. De

Oppassen voor die aardige gozer

Redactie sport

‘Diego Forlán is echt levensgevaarlijk als hij vanaf afstand op doel schiet.’

Eigen hachie

1. J. Pineau (QST) 2. S. Chavanel (QST) 3. R. Taaramäe (COF)

213km

Wielrennen is een sport met honderden regels. Maar als het er echt om gaat, bestaat er in het peloton maar één recht: dat van de sterkste.

Oranje

John Heitinga

Cancellara sommeert het peloton te wachten op de gevallenen. ANP

Franse veteraan Christophe Moreau: ‘Als de organisatie ons onder het mom van spektakel wil vermoorden, dan krijgen ze de rekening gepresenteerd.’ En Armstrongs secondant Levi Leipheimer: ‘Dit was té gevaarlijk.’ Er zijn ook renners die Cancellara wel konden schieten. Rabo-kopman Robert Gesink bijvoorbeeld: ‘Als ik val, wordt er gewoon doorgereden. Maar na de Stockeu was het ineens een schande. Achteraf zeg ik dat we hadden moeten doorrijden.’

Intimidatie Dat was precies de opdracht van de ploegleiding. Vanuit de auto gaf ploegleider Adri van Houwelingen zijn renners (Menchov, Gesink, Freire) tot vier keer toe opdracht om niet te wachten. Van Houwelingen: ‘Ik heb liever succes met een heel peloton tegen me, dan dat ik iedereen te

vriend houd. Maar ze werden geïntimideerd. Dat neem ik een jongen van 24 (Gesink) niet kwalijk. Renners van 32 (Menchov, Freire) wel? Die conclusie mag jij trekken.’ Manager Erik Breukink over de beslissing van de Gele Hulk: ‘Belachelijk, dit. Als er morgen wordt gevallen op de kasseien, wordt er ook niet gewacht.’ Natuurlijk wordt er vandaag niet gewacht als het peloton over de kasseien naar Arenberg dendert. Er is namelijk maar één reden waarom Cancellara besliste niet te rijden, en die had niets met solidariteit te maken. Zijn ploegmaten Andy en Fränk Schleck dreigden de Tour te verliezen – en dus gebruikte hij zijn spierballen om de kopgroep te stoppen. Hoeveel regels er ook bestaan en hoe mooi solidariteit ook is: ze bestaan niet als het erop aan komt. Dan geldt het recht van de sterkste. 1

Kasseien

bij Atlético Madrid als Uruguay de grote meneer. Afgelopen seizoen bleek in de Europa League maar weer eens hoe goed hij is. Hij scoorde in de halve finale tegen Liverpool en maakte ook beide treffers in de finale tegen Fulham. Forlán houdt niet van duels en kan zowel met zijn rechter- als linkerbeen uitstekend schieten. Die man is echt levensgevaarlijk als hij vanaf grote afstand op doel schiet. Dat kan hij als de beste.’ Niet laten schieten van afstand dus, luidt het simpele devies. Heitinga weet het. Maar dat wil niet zeggen dat Oranje al zeker is van de finale. ‘Het wordt zeker niet makkelijk, want Uruguay zal zich aan ons aanpassen’, vertelt de verdediger. ‘We hebben op dit WK al laten zien dat we sober, degelijk en geduldig kunnen voetballen. Het is echt niet makkelijk om op zo’n toernooi vijf keer achter elkaar te winnen. We zijn dichtbij, maar ook nog heel ver weg. Als we op deze manier doorgaan, kan het een historisch weekje worden.’ 1

Stekelenburg

KUIPER: ‘DIT IS GEEN ZAKLOPEN’ ENKELTJE MÜNCHEN? Vandaag knallen de renners over de kasseien van Noord-Frankrijk. Een aantal klassementsrenners ziet op tegen de stroken die de klassieker Parijs-Roubaix van naam en faam voorzien. Veel te riskant, zo luidt het oordeel. De scherpe ‘kinderkopjes’ kunnen desastreuze gevolgen hebben voor het klassement. Oud-wielrenner Hennie Kuiper kan zich daar niet in vinden. ‘Kasseien horen niet in de Tour? Wat een onzin. Dit is wielrennen, geen zaklopen. Ik vond het mooi, probeerde te rammen

REUTERS

op zulke dagen. Dat kan ik de renners nu ook alleen maar aanraden. Ik zie dat Lance Armstrong ook gewoon doen. Die denkt niet in problemen maar in mogelijkheden.’ Ook Jean-Paul van Poppel, ploegleider van Cervélo, is blij met de kasseien. ‘Alle facetten van de wielersport horen in de Tour. Het publiek kijkt al maanden uit naar deze rit. Het wordt een geweldige etappe. Ik weet ook niet of álle renners er problemen mee hebben. Je hoort er een paar klagen, maar de meerderheid zwijgt.’

Hoezo altijd in de schaduw van Edwin van der Sar? Maarten Stekelenburg staat na zijn uitstekende optreden tegen Brazilië in de belangstelling van Bayern München. Tenminste, dat meldt het Duitse sportblad Der Kicker. Oefenmeester Louis van Gaal ziet in de doelman van Ajax de ideale opvolger van de oude Hans-Jörg Butt. Ajax-coach Martin Jol heeft al gezegd zijn doelman niet kwijt te willen.

Tour of WK?

Geelzucht

Gele koeienziekte

Hevige strijd bij de NOS. Tour of WK? Voorlopig wint de talkshow van Jack van Gelder het wat kijkers betreft van de avondetappe van Mart Smeets.

De Tourkaravaan vertrok gisteren uit Brussel. En Fabian Cancellara was niet de enige in het geel. Ook Manneke Pis droeg een gele trui.

Nog een staaltje wielergekte in België. Er zijn inmiddels ook gele koeien gesignaleerd. Tja, je moet wat als je niet in de halve finale van het WK staat.

 

 

Sport

  




15

De Kannibaal vindt ritme een bullshitverhaal Khalid Boulahrouz (28) vervangt vanavond Gregory van der Wiel. Hij is voor de duvel niet bang en praat zoals hij voetbalt: met zijn hart.

SPORTFOLIO

Iwan Tol JOHANNESBURG

...

Zijn reserverol (1) ‘Iedereen is hard nodig, op trainingen, in de kleedkamer, noem maar op. Het gaat niet om elf spelers, het gaat om 23 man. Die hebben allemaal hart en liefde voor elkaar. Anders kun je niet met zoveel passie hetzelfde doel nastreven. We willen, we kunnen en we moeten wereldkampioen worden. Daarbij kijken we niet naar individuen of naar grote namen die op ons pad komen. Niemand is bezig met wie reserve is of wie de Man of the Match is of wat in het verleden gebeurd is. We willen niet links, niet rechts, nee, rechtdoor. Naar de finale.’

Zijn reserverol (2) ‘Ik speel zoals ik train en ik train zoals ik speel: om te winnen. Altijd en overal. Of het nu om de halve finale op

een WK gaat of om een oefenwedstrijd, ik geef altijd 100 procent. Ritme is een bullshitverhaal. Neem je een bal verkeerd aan, dan is het opeens: hij mist ritme. Mensen roepen maar wat om ergens een verklaring voor te vinden. Het zit allemaal in je hoofd.’

Uruguay (1) ‘Wij onderschatten niemand. Ook voor Uruguay is het een halve finale en ze zullen alles geven om te winnen. En of ze nou topfavoriet zijn of juist niet, is niet belangrijk. Zo denken wij niet. Iedereen plakt er maar lekker zijn eigen stempel op. Wij willen winnen, dat is voor mij het enige wat telt.’

Uruguay (2) ‘Hoe wij ons voorbereiden op Uruguay blijft intern. Het maakt mij ook niks uit tegen wie ik speel. Iedereen die op ons pad komt, moet uit de weg worden geruimd. De grens? Die be-

paalt de scheidsrechter. We zijn geen kleine jongens meer.’

Nederland – Brazilië ‘Iedereen noemde Brazilië vooraf de grote favoriet. Ik las verhalen dat als je de namen tegen elkaar weg zou strepen dat Brazilië dan veel betere spelers had. Dat soort berichten motiveerde ons alleen maar. We dachten: laat ze maar schrijven, we gaan die ploeg pakken. In de rust explodeerde dat gevoel. We zeiden tegen elkaar: ’We hebben nog één helft. Speel de helft van je leven.’ We hebben genoeg voetballende kwaliteiten in het team, maar als dat er niet uitkomt, moet je ook op iets anders kunnen terugvallen: passie. Die vibe, dat sterke groepsgevoel, dat kwam er allemaal uit in die tweede helft.’

Say no to racism ‘Ik vond het een bijzonder moment toen Gio de microfoon pakte en die tekst voorlas. Nee, het haalt je niet uit

je concentratie. Het is een kleine moeite om zoiets te doen. Ik weet als geen ander hoe het is om als minderwaardig te worden behandeld. Daarom steun ik dat soort acties door dik en dun. Wat dat betreft is dit team een geweldig voorbeeld voor Nederland: blank, zwart, moslims, christenen, alles loopt door elkaar heen en iedereen respecteert elkaar. Daar zouden bepaalde politici, ik ga zijn naam niet noemen, ook eens op mogen wijzen.’

ding van AZ Hans de Koning als trainer had. Hij wist precies hoe hij met me om moest gaan. Soms gaf-ie me een aai over mijn bol, soms een schop onder mijn kont. Hij heeft een sleutelrol vervuld in mijn leven, net als later Martin Jol bij RKC Waalwijk. Jol pakte me soms hard aan op trainingen. Dat haalde een grote mate van verbetenheid in me naar boven. Op de volgende training dacht ik alleen maar: ik zal jou eens laten zien wat ik kan. Dat heeft me gebracht tot waar ik nu sta.’

Vader (1) ‘Mijn vader is overleden toen ik zestien was. Daar heb ik het twee jaar heel moeilijk mee gehad. Ik was geen makkelijke jongen toen. Maar ik ben een vechter, geen vluchter. Na zijn dood heb ik het allemaal zelf moeten uitzoeken. Mijn broers hadden het te druk met het verwerken van vaders dood en mijn moeder wist niet hoe die voetbalwereld in elkaar zat. Ik had het geluk dat ik in de jeugdoplei-

Vader (2) ‘Vlak voordat hij stierf, heeft hij aan mijn moeder een boodschap meegegeven: zorg dat Khalid alles uit zijn voetbalcarrière haalt. Ik sta voor de belangrijkste wedstrijd uit mijn leven en ik had gehoopt, gedroomd dat hij dat mee had kunnen maken. Helaas is dat niet zo. Maar hij krijgt alles mee van wat ik en mijn broers doen. Dat weet ik zeker.’ 1

Spanje

Duitsers klaar voor halve finale

Argentijnen

EINDELIJK DE PIJN VOORBIJ

MET KHEDIRA, ZÓNDER MERKEL

‘DIEGO, BLIJF! ALSJEBLIEFT’

Pijntjes beheersten de Spaanse voorbereiding op de halve finale tegen Duitsland. Carles Puyol en Cesc Fàbregas waren de grootste twijfelgevallen voor de WK-kraker, maar beide sterspelers zijn fit genoeg om te spelen. Het gezichtsvermogen van Puyol mankeert niets meer en Fàbregas kan met een injectie de pijn in zijn schouder bezweren. ‘Als de bondscoach me nodig heeft, ben ik er klaar voor.’

Angela Merkel wist niet heel goed hoe ze zich moest gedragen op de tribunen tijdens Duitsland - Argentinië. Doelpunt Duitsland. Twijfel in haar ogen. Opstaan? Nee, beleefd in de handen klappen en blijven zitten. Ach, maakt het uit, toch maar opstaan en de handen de lucht in. Uiteindelijk juichte de Duitse bondskanselier vier keer voor haar landgenoten. De ZuidAfrikaanse president Jacob Zuma, hij zat naast Merkel, kon niet anders dan haar af en toe glazig aankijken. Maar ondanks haar plezier laat Merkel

morgen de halve finale tussen Duitsland en Spanje schieten. Te druk. Mocht het elftal van bondscoach Joachim Löw de finale halen, dan is de kans groot dat ze opnieuw afreist naar Zuid-Afrika. Tegenover het gemis van Merkel staat de terugkeer van Sami Khedira. De middenvelder van VfB Stuttgart trainde gisteren nog wel apart van de groep, maar hij kan morgen spelen tegen Spanje. Over aanvaller Cacau bestaat nog enige twijfel. Maar de kans is groot dat ook hij fit genoeg is.

REUTERS

Ben je bondscoach van Argentinië en vlieg je er al in de kwartfinale van het WK uit? Normaal gesproken sta je dan op straat. Tenzij je Diego Maradona heet en de status van halfgod hebt. Dan gaan de wetten van de voetballerij even niet op. Nadat de selectie van de Argentijnen aankwam op de luchthaven van Buenos Aires, riepen duizenden fans Maradona op door te gaan als bondscoach van het land.

Lekker puh...

Een pluim voor Steek

Soms zit het mee en soms...

Een Braziliaanse sneer aan het adres van Johan Cruijff. Assistent-bondscoach Jorginho: ‘Cruijff is nooit wereldkampioen geweest.’ Jorginho wel.

Braziliaans respect is er wel degelijk. Bijvoorbeeld van teamarts José Luis Runco. ‘Als Stekelenburg zijn schot niet had gekeerd, was Kaká de held geweest.’

Waarom Engeland een dramatisch WK speelde en niet verder kwam dan de achtste finale? Spits Jermain Defoe noemt het een kwestie van pech.

16

 

 

Sport

  




KAMP ORANJE IWAN TOL ...

Schoonheid schuilt in de verrassing

S

inds de kwartfinale kan ik geen stap meer in het mediacentrum zetten of ik word voor een camera van een buitenlandse tv-zender gesleept. Nu weer een verslaggeefster van de Japanse tv die graag wil weten of ik denk dat Nederland wereldkampioen wordt. Die vraag komt me bekend voor. De Israëlische en Chinese tv wilden dat ook al weten. Evenals een Duitse krantenjournalist. En niet te vergeten: de taxichauffeur, de eigenaar van het guesthouse, de serveerster in het restaurant, de steward in het vliegtuig en mijn vader. Wordt Nederland wereldkampioen? Ik heb geen flauw idee. Ik hoop het wel, ja. Al was het alleen maar omdat ik dan later tegen mijn kinderen quasi-verveeld kan vertellen dat papa erbij was, die avond in Johannesburg. Maar hópen is wat anders dan wéten. Voetbal is een spel, geen wetenschap, al beweren sommige trainers en mannen met snorren anders. Wantrouw hen! Speel dit WK nog tien keer met dezelfde ploegen en waarschijnlijk wint er tien keer een ander team. Daarin schuilt de schoonheid van voetbal, in het onverwachte, de verrassing, de grote en kleine tragedies. Het geeft ons gespreksstof, en misschien biedt het ergens wel troost. De verliezers van vandaag kunnen morgen weer de winnaars zijn. Er zijn zoveel factoren die van invloed zijn op het resultaat: het veld, de scheidsrechter, de loting, ja zelfs de bal – dat het geen uitgemaakte zaak is dat het beste team ook altijd gaat winnen. Gelukkig maar. Maar goed, op zoveel eerlijkheid zit de Japanse verslaggeefster natuurlijk niet te wachten. Die wil van mij, als volger van Oranje, de ontrafeling van het grote geheim van het Nederlands elftal weten. In dat soort gevallen hou ik me maar vast aan de uitspraak van Kevin Keegan toen hij net was aangesteld als trainer bij Newcastle United: ‘Je doet alsof je weet waarmee je bezig bent, omdat de mensen dat graag willen. En dan moet je er maar het beste van hopen.’ De verslaggeefster kijkt me vragend aan. Waar blijft die quote? Ik zet mijn voetbalprofessorgezicht op, kijk overtuigend in de camera en zeg vervolgens precies wat ze wil horen. ‘Ja, Nederland wordt wereldkampioen.’ 1

Scheidsrechter

Van Marwijk houdt de tijd scherp in de gaten. ANP

Oranje Tijd om geschiedenis te schrijven

De nieuwe Nederlandse hardheid Nog 180 minuten voetbal. Meer is er niet nodig om de geschiedenis van Nederland te veranderen. Daar verandert een rebellenclub uit Uruguay niets aan. Stephan Wageman KAAPSTAD

...

In één zin gaf Bert van Marwijk vrijdagavond in Port Elizabeth een inkijkje in de geestestoestand van het Nederlands elftal. Zijn ploeg had net Brazilië verslagen, toen hij na afloop voor de internationale media verscheen. Hij deed dat kalm en beheerst, zonder veel opsmuk. Totdat een Braziliaanse journalist vroeg wat hij vond van de fopduiken van Arjen Robben. Van Marwijk vroeg waar de man zat, zocht oogcontact, vergrootte zijn pupillen en antwoordde: ‘Heb je die vreselijke overtreding van Melo op Arjen gezien? Jullie zouden je moeten schamen voor het Braziliaanse voetbal.’

Die laatste negen woorden herbergden het karakter dat zijn selectie de laatste twee jaar heeft ontwikkeld. In de huidige beleving van Oranje is er geen ruimte meer om negentig minuten lang geïmponeerd te raken door een vijfvoudig wereldkampioen. Niet voor een wedstrijd, niet tijdens een wedstrijd en ook niet ná een wedstrijd. Die zin van Van Marwijk had je ook kunnen vertalen in straattaal: Rot op met je Braziliaanse gezeik over onze sterspeler. Wij hebben daar geen zak mee te maken, kijk lekker naar jezelf. Laat ons met rust, wij gaan naar de halve finale. En blijf met je klauwen van mijn spelers af. Opeens was dat zelfbewustzijn er bij het Nederlands elftal. Niemand kan uitleggen hoe het er zo was gekomen, hoe lang het duurde voordat het arriveerde en wat de fundamenten er precies van zijn. Het onbegrensde vertrouwen in Oranje om wereldkampioen te worden is een proces geweest waar niemand van de

betrokkenen echt een vinger op kan leggen. Van Marwijk kon het gisteren ook niet, toen hij praatte over de ontmoeting in de halve finale tegen Uruguay. ‘Dat is zo moeilijk. Dan moet je elke dag bij ons zijn geweest, elke training hebben gezien, in de kleedkamer hebben gezeten. Daar is zoiets gegroeid.’

‘We laten ons niet misleiden doordat we nu opeens weer de favoriet zijn.’ Bondscoach Bert van Marwijk

Die nieuwe Nederlandse hardheid is ook doorgedrongen op het WK, zelfs bij tegenstander Uruguay. Bondscoach Óscar Tavárez, die zijn elftal een rebellenclub noemde: ‘Het is duidelijk dat dit Nederland superieur aan ons is. Dat weten wij ook wel. Maar wij hebben geloof, dat is ons

Sebastián Abreu

grote geheim. In de voorgaande wedstrijden hebben wij net iets meer moeite gedaan dan de tegenstanders, hebben wij net een stapje harder gewerkt.’ Dat zag Van Marwijk ook in het begin van het WK. Toen hij tijdens de poulefase zijn ploeg een keer toesprak, noemde hij de passie Uruguay als een lichtend voorbeeld voor zijn eigen spelers. ‘Wij hebben veel respect voor ze, deze tegenstander is niet voor niets zover gekomen op het WK. We laten ons niet misleiden doordat we nu opeens weer de favoriet zijn. Daarvoor is de focus te scherp. We zijn alleen maar bezig met de voorbereiding op deze wedstrijd en wij weten dat we hier niet zijn om ons op dit toernooi in de handen te wrijven, omdat we in de halve finale zijn gekomen. Wij zijn hier om te winnen.’ En zo denken zijn spelers er ook over. Niemand die eraan twijfelt dat er vanavond om 22.15 uur nog negentig minuten nodig zijn om geschiedenis te schrijven. 1

Uruguayaan García

IRMATOV ‘MOETEN ROBBEN AFSTOPPEN’ FLUIT ORANJE

‘NATUURLIJK WINNEN WIJ’

Hij floot al de openingswedstrijd van het WK tussen Zuid-Afrika en Mexico. Toch geen onbelangrijk duel. Ook tijdens de kwartfinale tussen Duitsland en Argentinië was hij de scheidsrechter. Evenmin een kleine wedstrijd. Maar het toernooi begint vanavond pas echt voor arbiter Ravshan Irmatov. De FIFA heeft de Oezbeek aangewezen om de halve finale van Oranje tegen Uruguay in de goede banen leiden.

Ja, Gonzalo García heeft contact gezocht met Luis Suárez. De Uruguayaanse aanvaller van FC Groningen bedankte hem voor de handsbal waarmee Uruguay uiteindelijk de halve finale bereikte. ‘Het was een nieuwe hand van God’, lacht García. Hij vertrouwt op een zege op Oranje. ‘De spelers zijn vechters. Uruguayanen zijn echt heel trotse mensen, dat kun je je bijna niet voorstellen. We gaan natuurlijk winnen.’

Hij was de man van de laatste en beslissende Uruguayaanse strafschop tegen Ghana. Heel de wereld keek mee. De druk was gigantisch. Maar dan dat subtiele stiftje. Zachtjes plofte de bal tegen het net. En sindsdien gaat Sebastián Abreu door het leven als de voetballer die het aandurfde in de kwartfinale van het WK een strafschop à la Panenka te nemen. Niet dat de aanvaller van Uruguay lang heeft genoten van de overwinning. Nee, Abreu verplaatste de aandacht snel naar Oranje, vanavond de tegenstan-

der van de Zuid-Amerikanen. ‘We hebben veel video’s van Nederland bekeken, omdat we niet heel veel van het elftal weten.’ Wie de langharige spits – bijgenaamd El Loco – als het grootste gevaar van Oranje ziet? Juist, Arjen Robben. ‘Bondscoach Óscar Tabárez heeft ons alles over hem verteld. Ook hoe we hem moeten afstoppen. Maar in de praktijk is dat altijd anders. In theorie weten we nu hoe we Robben onschadelijk moeten maken, maar of ons dat ook lukt in het veld, is iets heel anders.’

REUTERS

Papa, vertel eens over vroeger...

Zoeken op Wesley

We komen!

Verliezen van Oranje? De vader van Diego Forlán weet hoe het voelt. Pablo Forlán deed in 1974 mee toen Uruguay op het WK van Nederland verloor.

Wesley Sneijder is populair. Tenminste, dat beweert personenzoekmachine 123people. Hij was dit weekend de op vijf na meest gezochte voetballer.

Ja ja, nu Oranje de finale ruikt, willen steeds meer supporters naar Zuid-Afrika reizen. Oad en KLM denken daarom aan het opzetten van een luchtbrug.