Of te wel: “Van (de) wijken weten”
THEMA, april 2014
Consultant/Ondernemer/(Interim) Bestuurder
Meer dan 30 jaar kruiswerk, thuiszorg
Vanuit perspectief Thuiszorg, in algemene zin, kijken naar ontwikkelingen
Huisarts/Gezondheidscentra Gemeenten
Twee Branche organisaties: ACTIZ en BTN
1100 aanbieders, veelal Verpleging Verzorging Thuiszorg (inclusief Kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg) Ongeveer 850.000 cliënten VVT, daarvan 600.000 Thuiszorg (2012) 3,4 miljard AWBZ, 1,3 miljard WMO Grote bezuinigingsopgaaf Van verzekering naar voorziening 425.000 medewerkers
Enorme transitie
Politiek Economisch Sociaal Technisch
Afbouw Verzorgingsstaat Gemeenten opkomende partij: WMO en Decentralisaties AWBZ naar WMO AWBZ naar WLZ Zorgverzekeringswet (Persoonlijke verzorging en verpleging)
Rationalisatie bedrijfsvoering Schaalvergroting en schaalverkleining in de wijk Eigen bijdragen Burger Banken terughoudender Opkomst Venture Capitalists/ Maatschappelijke Fondsen Marketing en Sales Outcome en populatiegerichte bekostiging
Vergrijzing: co- en multimorbiteit Verantwoordelijkheid bij de Burger zelf : versterking zelfredzaamheid, samenredzaamheid, mantelzorg en vrijwilligerswerk. Meer macht en meer initiatief bij cliënt/burger/patiënt Rehabilitatie van het “Ambacht”: wijkzuster, huisarts: meer zelfsturing
Robotisering Domotica Social Media E Health en M Health
Thuiszorg (Zorg Thuis, Jeugdgezondheidszorg en Kraamzorg) als onderdeel van Verpleging en Verzorging Thuiszorg branche (VVT) staat onder enorme druk. Faillissementsrisico aanzienlijk.
Scheiden Wonen en Zorg, afstoten ZZP 1 t/m 3 Afbouw Huishoudelijke Zorg Lagere tarieven over de hele linie Nieuwe toetreders: Buurtzorg, Vebego, Facilicom, Asito Vele kleine particuliere niche spelers Strategische heroriëntatie Innovaties Zorg op Afstand
Veel energie naar “binnen”
Strategische heroriëntatie: bulk en/of niches; zorg en ook welzijn; ook private diensten? Ontslagrondes: ondersteuning en management en ook primair proces
1.Afsplitsen, Bundelen en Overhevelen: Kraamzorg verzelfstandigen landelijke spelers, Jeugdgezondheidszorg richting GGD, Huishoudelijke Zorg afstoten naar schoonmaakbedrijven 2.Verbreden: Intramurale aanbieders ontwikkelen thuiszorgaanbod 3.“Voorwaartse Integratie” : Burgercorporaties die gaan aanbieden
4.(Keten)integratie Ziekenhuizen die thuiszorg overnemen (Rivas), Thuiszorg probeert Ziekenhuis over te nemen (Vierstroom Lange Land Ziekenhuis) Transmurale regionale netwerken (ziekenhuis, huisartsen, thuiszorg: COPD, Diabetes, CVA etc.) Variërend van samenwerkingsovereenkomst tot en met gezamenlijke stichting Publiek/private samenwerking: Regulier en particuliere aanbieders in een conglomeraat Zoeken van samenwerking thuiszorg met ziekenhuizen en eerstelijnsorganisaties: tot standkoming anderhalfdelijnsorganisaties
Waar meeste waarde creëren?
Complexe en intensieve chronische zorg Care markt wordt een vechtmarkt: lage toetredingsdrempel, prijsgevoeligheid gemeenten
Herstel van de oorspronkelijke as: huisarts en wijkverpleegkundige nieuwe stijl
“Oermodel” Almere (ooit EVA; nu Zorggroep Almere) zou zich meer kunnen aandienen: “Brede distributiecentra van zorg in de eerste/anderhalfde lijn met zorg en welzijn dichtbij”
Want:
Men blijft langer thuis: aanbod op loopafstand Substitutie van tweede naar eerste/anderhalfde lijn Intramurale GGZ wordt afgebouwd, ambulantisering Maar er is een doorbraak nodig van de “Bedrijfsverzamelgebouw gedachte” naar echt geïntegreerde samenwerking: klantgericht
Over en weer worden er verkenningen gedaan, posities ingenomen.
Mede verantwoordelijkheid nemen in de wijken en buurten Welzijn en zorg groeien naar elkaar toe Schoonmaakbedrijven en zorgaanbieders formuleren resultaatsafspraken in wijken en buurten
Sociaal Domein: hoe gaan aanbieders en gemeente zich tot elkaar verhouden? Nutsbedrijf of Concessiehouder? “Strak Bestek” of “Maatschappelijk ondernemerschap binnen Kaders”?
In de komende jaren zal zich dat uitkristalliseren. Kansen : Dichtbij de burger en in principe goede beïnvloeding mogelijk Geld kan goed sturen Risico’s: Bureaucratie Voldoende kennis en kunde? Ongelijkheid van gemeentelijk aanbod
“Zij die van de wijken weten zullen de markt beheersen” De burger woont en leeft daar, het naadloos aansluiten op diens wensen zal tot de winnende coalitie leiden! Daar vormen zich de nieuwe coöperaties die tot een nieuw maatschappelijk middenveld kunnen leiden.