Oefenteksten: Probleem-oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
O, dat lawaai! In ons kleine, volle land klagen veel mensen over hinderlijk lawaai. Denk maar aan het verkeerslawaai in steden en langs snelwegen! En aan het lawaai van vliegtuigen. Maar óók aan de herrie die buren kunnen maken met véél te harde muziek. Te veel lawaai is een ernstig probleem dat vaak tot burenruzies of zelfs tot ziekten leidt. Aan de oplossing van het lawaaiprobleem wordt op verschillende manieren gewerkt. Zo zijn op veel plaatsen langs de snelwegen geluidswallen gebouwd.
Die schermen het lawaai van de snelweg af van de woonwijken in de omgeving. In de buurt van vliegvelden vindt men vaak een oplossing voor het lawaaiprobleem door bij de aanleg van vliegvelden rekening te houden met huizen en dorpen in de nabijheid. Problemen tussen buren kunnen opgelost worden door met elkaar te praten en naar elkaar te luisteren. Als het heel erg wordt moet de politie eraan te pas komen, die vaak met succes de problemen oplost.
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
A
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
Zuinig zijn op moeder aarde Allemaal met elkaar vervuilen we de omgeving waarin we leven. Eeuwenlang halen we al grondstoffen als koper, tin en ijzer uit de bodem! Eeuwenlang kappen we al bossen om! En al eeuwenlang gebruiken we alles wat we nodig hebben en gooien de rest gewoon weg. Ik vind het dan ook niet vreemd dat we nu de rekening gepresenteerd krijgen in de vorm van lucht-, bodem- en waterverontreiniging.
We zullen hard moeten werken om deze kwestie te verbeteren. We moeten goede methoden vinden om grondstoffen opnieuw te gebruiken en de juiste oplossingen bedenken voor het afvalprobleem. Ook zullen we minder bomen moeten kappen. Want zonder bomen is geen leven mogelijk op wmoeder aarde!
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
AA
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Zomaar wat gappen Veel jongeren stelen wel eens iets. Misschien heb jij ook wel eens iets weggehaald. Wellicht werd je door anderen opgejut: ‘Durf jij niet eens te gappen? Wat een bangerik ben jij!’ Ik kan me goed indenken dat je dan graag wilt laten zien wat je durft. In het begin lijkt het allemaal niet zo erg. Maar na een tijdje kan het een gewoonte worden om iets weg te nemen. En dan wordt het een probleem waar je soms niet meer uitkomt. Hulp en goede raad zijn dan nodig om
tot een oplossing te komen. Ik kan me voorstellen dat het in zo’n geval moeilijk is om naar iemand toe te stappen. Toch zou ik het doen! Praat erover met iemand die je vertrouwt. Als je dat niet durft, zou ik je aanraden om de kindertelefoon te bellen. Je krijgt dan iemand aan de lijn die speciaal is opgeleid om kinderen met problemen te helpen. Alles wordt geheim gehouden. Je hoeft niet eens je naam te zeggen. Doen dus!
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
A
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
Ziekten Veel ziekten in de wereld vormen een groot probleem. Door tekort aan voedsel of eenzijdig eten missen veel mensen de noodzakelijke voedingsstoffen die hun lichaam nodig heeft. Daardoor is hun gezondheid vaak erg slecht.
Medische hulp en het sturen van voedsel kunnen een voorlopige oplossing bieden. Een goede voorlichting is echter zeker zo belangrijk. Daarbij kunnen mensen die een hoge positie bekleden extra helpen door zelf het goede voorbeeld te geven.
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
A
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Pesten op school Sommige kinderen worden op school bijna elke dag gepest. Voor veel van die kinderen is dat vaak een ramp. Ze weten met het probleem geen raad. Vaak zijn die kinderen anders dan het merendeel van hun groep. Ze zijn bijvoorbeeld verlegen, zien er wat anders uit, zijn klein of hebben last van stotteren. Zelf heb ik een gruwelijke hekel aan dat soort pesterijen. Ik zou willen dat er een goede manier gevonden werd om daar een eind aan te maken.
Een leraar kan daar een belangrijke rol in spelen, vind ik. Hij kan overleggen met zijn groep hoe de situatie verbeterd kan worden: probeer het kind te begrijpen en laat het vaker meedoen met spelletjes. Wat mij bijzonder aardig lijkt is dat het populairste kind van de groep daarbij het voorbeeld geeft. Je zult dan zien dat niet alleen het probleem sneller opgelost wordt, maar dat ook de sfeer in de klas erdoor verbetert!
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
A
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
Roken? De eerste Europeanen die naar Amerika gingen, leerden van de Indianen het gebruik van tabak. Ze namen het nieuwe kruid mee naar Europa. Al gauw werd het gewoon voor de mannen om een pijpje te roken. Later gingen zowel mannen als vrouwen roken. Er kwam een bloeiende handel in sigaren en sigaretten. Maar aan dat roken zijn veel risico’s verbonden. De nicotine die in de tabak zit, is een vergif. Van roken word je ziek.
Het is slecht voor de longen, maar ook voor het hart en de bloedvaten. Een probleem is, dat roken verslavend werkt. Als je eraan gewend bent, kun je er haast niet mee stoppen. Een oplossing hiervoor is niet eenvoudig te geven. Het lijkt een goede aanpak om in kranten en op aanplakbiljetten te waarschuwen voor de gevaren van het roken. Een drastische oplossing is het roken in kantoren en bedrijven verbieden.
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
A
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Oversteekplaatsen voor dieren In ons land zijn niet veel bossen maar wél veel snelwegen! Voor de dieren in de bossen is dat een vervelende toestand. Bij het zoeken naar voedsel moeten dieren soms grote afstanden afleggen. Vaak stuiten ze dan op een snelweg. Voor kleine dieren als egels en padden, maar ook voor grote dieren als herten en reeën, zijn die wegen een probleem. Veel dieren worden doodgereden door het snelverkeer. De automobilisten merken een hert dikwijls te laat op en kleine dieren als egels en padden worden helemaal niet
gezien. De vraag is, wat er aan het probleem gedaan kan worden. Hoe moet men de situatie voor de dieren verbeteren? Een antwoord op die vraag is gevonden: er zijn oversteekplaatsen voor de dieren gekomen; tunneltjes onder de wegen voor alle kleine dieren en wild-viaducten voor de grote dieren. Die oplossing blijkt niet slecht te zijn. De natuurbeschermers merken dat heel veel dieren van die oversteekplaatsen gebruikmaken. Een goed idee dus!
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
A
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
Imitatiehelden Er is bijna geen huis meer zonder televisie. De tv is niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. Ik heb daar niets op tegen, want ik kijk zelf ook graag naar de tv. Wat ik echter een probleem vind, is dat veel programma’s over geweld, moord en doodslag gaan. Er is zóveel geweld in de tvseries dat ik me wel eens afvraag of jongeren dat schieten en beroven op den duur niet gewoon gaan vinden. Sommigen proberen zelfs deze filmhelden te imiteren.
Naar deze kwestie is onderzoek gedaan in Amerika. Ook daar is men bang dat jongeren film en werkelijkheid door elkaar gaan halen. Het zou een goed idee zijn, denk ik, om over dit probleem in clubhuizen en op scholen te praten; om jongeren te laten inzien dat die ‘helden’ in het gewone leven helemaal niet vechtend en schietend over de straat rollen. Maar dan moeten wij als volwassenen dat zelf natuurlijk ook achterwege laten!
Vul het schema in. Thema: Soort tekst:
A
_ P
O
Hoofdgedachte: P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Oplossingen oefenteksten: Probleem-oplossing
10
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
O, dat lawaai! In ons kleine, volle land klagen veel mensen over hinderlijk lawaai. Denk maar aan het verkeerslawaai in steden en langs snelwegen! En aan het lawaai van vliegtuigen. Maar óók aan de herrie die buren kunnen maken met véél te harde muziek. Te veel lawaai is een ernstig probleem dat vaak tot burenruzies of zelfs tot ziekten leidt. Aan de oplossing van het lawaaiprobleem wordt op verschillende manieren gewerkt. Zo zijn op veel plaatsen langs de snelwegen
geluidswallen gebouwd. Die schermen het lawaai van de snelweg af van de woonwijken in de omgeving. In de buurt van vliegvelden vindt men vaak een oplossing voor het lawaaiprobleem door bij de aanleg van vliegvelden rekening te houden met huizen en dorpen in de nabijheid. Problemen tussen buren kunnen opgelost worden door met elkaar te praten en naar elkaar te luisteren. Als het heel erg wordt moet de politie eraan te pas komen, die vaak met succes de problemen oplost.
Vul het schema in. Thema: lawaai Soort tekst: een informatieve tekst
A
_ P probleem
last van lawaai
O oplossing
verschillende goede manieren
opgelost oplost
Hoofdgedachte: Het lawaaiprobleem kan op verschillende manieren worden opgelost. P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
11
Zuinig zijn op moeder aarde Allemaal met elkaar vervuilen we de omgeving waarin we leven. Eeuwenlang halen we al grondstoffen als koper, tin en ijzer uit de bodem! Eeuwenlang kappen we al bossen om! En al eeuwenlang gebruiken we alles wat we nodig hebben en gooien de rest gewoon weg. Ik vind het dan ook niet vreemd dat we nu de rekening gepresenteerd krijgen in de vorm van lucht-, bodem- en waterverontreiniging.
We zullen hard moeten werken om deze kwestie te verbeteren. We moeten goede methoden vinden om grondstoffen opnieuw te gebruiken en de juiste oplossingen bedenken voor het afvalprobleem. Ook zullen we minder bomen moeten kappen. Want zonder bomen is geen leven mogelijk op moeder aarde!
Vul het schema in. Thema: moeder aarde Soort tekst: een tekst met een mening
AA
_ P kwestie
vervuiling
afvalprobleem
O goede methoden
goede methoden vinden
oplossingen
Hoofdgedachte: Om het probleem van de vervuiling op te lossen, moeten goede methoden gevonden worden. P = probleem
12
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
Zomaar wat gappen Veel jongeren stelen wel eens iets. Misschien heb jij ook wel eens iets weggehaald. Wellicht werd je door anderen opgejut: ‘Durf jij niet eens te gappen? Wat een bangerik ben jij!’ Ik kan me goed indenken dat je dan graag wilt laten zien wat je durft. In het begin lijkt het allemaal niet zo erg. Maar na een tijdje kan het een gewoonte worden om iets weg te nemen. En dan wordt het een probleem waar je soms niet meer uitkomt. Hulp en goede raad zijn dan nodig om
tot een oplossing te komen. Ik kan me voorstellen dat het in zo’n geval moeilijk is om naar iemand toe te stappen. Toch zou ik het doen! Praat erover met iemand die je vertrouwt. Als je dat niet durft, zou ik je aanraden om de kindertelefoon te bellen. Je krijgt dan iemand aan de lijn die speciaal is opgeleid om kinderen met problemen te helpen. Alles wordt geheim gehouden. Je hoeft niet eens je naam te zeggen. Doen dus!
Vul het schema in. Thema: stelen Soort tekst: een tekst met een mening
A
_ P
probleem
stelen
O oplossing
hulp van anderen
helpen
Hoofdgedachte: Stelen kan met hulp van anderen opgelost worden. P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
13
Ziekten Veel ziekten in de wereld vormen een groot probleem. Door tekort aan voedsel of eenzijdig eten missen veel mensen de noodzakelijke voedingsstoffen die hun lichaam nodig heeft. Daardoor is hun gezondheid vaak erg slecht.
Medische hulp en het sturen van voedsel kunnen een voorlopige oplossing bieden. Een goede voorlichting is echter zeker zo belangrijk. Daarbij kunnen mensen die een hoge positie bekleden extra helpen door zelf het goede voorbeeld te geven.
Vul het schema in. Thema: ziekten Soort tekst: een informatie tekst
A
_ P probleem
slechte gezondheid
O oplossing
meerdere oplossingen mogelijk
Hoofdgedachte: Om de slechte gezondheid te verbeteren zijn meerdere oplossingen mogelijk. P = probleem
14
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
Pesten op school Sommige kinderen worden op school bijna elke dag gepest. Voor veel van die kinderen is dat vaak een ramp. Ze weten met het probleem geen raad. Vaak zijn die kinderen anders dan het merendeel van hun groep. Ze zijn bijvoorbeeld verlegen, zien er wat anders uit, zijn klein of hebben last van stotteren. Zelf heb ik een gruwelijke hekel aan dat soort pesterijen. Ik zou willen dat er een goede manier gevonden werd om daar een eind aan te maken.
Een leraar kan daar een belangrijke rol in spelen, vind ik. Hij kan overleggen met zijn groep hoe de situatie verbeterd kan worden: probeer het kind te begrijpen en laat het vaker meedoen met spelletjes. Wat mij bijzonder aardig lijkt is dat het populairste kind van de groep daarbij het voorbeeld geeft. Je zult dan zien dat niet alleen het probleem sneller opgelost wordt, maar dat ook de sfeer in de klas erdoor verbetert!
Vul het schema in. Thema: pesten op school Soort tekst: een tekst met een mening
A
_ P
dagelijks op school gepest
probleem ramp
O goede manier
leraar en populairste kind
opgelost
Hoofdgedachte: Om aan het pesten op school een einde te maken, kunnen de leraar en het populairste kind helpen. P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
15
Roken? De eerste Europeanen die naar Amerika gingen, leerden van de Indianen het gebruik van tabak. Ze namen het nieuwe kruid mee naar Europa. Al gauw werd het gewoon voor de mannen om een pijpje te roken. Later gingen zowel mannen als vrouwen roken. Er kwam een bloeiende handel in sigaren en sigaretten. Maar aan dat roken zijn veel risico’s verbonden. De nicotine die in de tabak zit, is een vergif. Van roken word je ziek.
Het is slecht voor de longen, maar ook voor het hart en de bloedvaten. Een probleem is, dat roken verslavend werkt. Als je eraan gewend bent, kun je er haast niet mee stoppen. Een oplossing hiervoor is niet eenvoudig te geven. Het lijkt een goede aanpak om in kranten en op aanplakbiljetten te waarschuwen voor de gevaren van het roken. Een drastische oplossing is het roken in kantoren en bedrijven verbieden.
Vul het schema in. Thema: roken Soort tekst: een informatieve tekst
A
_ P risico’s
roken is slecht
probleem
O oplossing
voorlichting
goede aanpak
verbod
Hoofdgedachte: Omdat roken slecht is, moet er voorlichting gegeven worden of een verbod komen. P = probleem
16
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
Oversteekplaatsen voor dieren In ons land zijn niet veel bossen maar wél veel snelwegen! Voor de dieren in de bossen is dat een vervelende toestand. Bij het zoeken naar voedsel moeten dieren soms grote afstanden afleggen. Vaak stuiten ze dan op een snelweg. Voor kleine dieren als egels en padden, maar ook voor grote dieren als herten en reeën, zijn die wegen een probleem. Veel dieren worden doodgereden door het snelverkeer. De automobilisten merken een hert dikwijls te laat op en kleine dieren als egels en padden worden helemaal niet
gezien. De vraag is, wat er aan het prbleem gedaan kan worden. Hoe moet men de situatie voor de dieren verbeteren? Een antwoord op die vraag is gevonden: er zijn oversteekplaatsen voor de dieren gekomen; tunneltjes onder de wegen voor alle kleine dieren en wild-viaducten voor de grote dieren. Die oplossing blijkt niet slecht te zijn. De natuurbeschermers merken dat heel veel dieren van die oversteekplaatsen gebruikmaken. Een goed idee dus!
Vul het schema in. Thema: oversteekplaats voor dieren Soort tekst: een informatieve tekst
A
_ P
probleem
snelweg gevaarlijk
O oplossing
oversteekplaatsen aanleggen
goed idee
Hoofdgedachte: Om dieren tegen de gevaren van een snelweg te beschermen, moeten oversteekplaatsen aangelegd worden. P = probleem
O = oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
17
Imitatiehelden Er is bijna geen huis meer zonder televisie. De tv is niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. Ik heb daar niets op tegen, want ik kijk zelf ook graag naar de tv. Wat ik echter een probleem vind, is dat veel programma’s over geweld, moord en doodslag gaan. Er is zóveel geweld in de tvseries dat ik me wel eens afvraag of jongeren dat schieten en beroven op den duur niet gewoon gaan vinden. Sommigen proberen zelfs deze filmhelden te imiteren.
Naar deze kwestie is onderzoek gedaan in Amerika. Ook daar is men bang dat jongeren film en werkelijkheid door elkaar gaan halen. Het zou een goed idee zijn, denk ik, om over dit probleem in clubhuizen en op scholen te praten; om jongeren te laten inzien dat die ‘helden’ in het gewone leven helemaal niet vechtend en schietend over de straat rollen. Maar dan moeten wij als volwassenen dat zelf natuurlijk ook achterwege laten!
Vul het schema in. Thema: geweld op tv Soort tekst: een tekst met een mening
A
_ P
geweld van tv nadoen
probleem kwestie
praten
O idee
Hoofdgedachte: Om te voorkomen dat jongeren het geweld van tv nadoen, moet daarover met hen gepraat worden. P = probleem
18
O = oplossing
_
= signaalwoord
A
= probleem/oplossing
Ondersteboven van lezen • Tekststructuren
