nummer 4 september 2013 Met uitneembaar winterreizenkatern Nazomerse kampeerpret

nummer 4 • september 2013

Met baar uitneem eneiz winterr katern

Nazomerse kampeerpret

Eerlijk & Groen in de praktijk

De club van 90 Hoe zal ik er naartoe gaan? Fiets en trein, en daar nog een stukje lopen; met de bus naar de trein en dan een OV-fiets, of rijdt daar ook nog een bus? Of ga ik met de auto? Kun je daar in de buurt parkeren? Het principiële antwoord is natuurlijk: fietsen en het OV. Op die manier heb je minder CO2 uitstoot, je werkt aan je eigen conditie en je kunt onderweg iets schrijven of lezen en wie weet heb je een leuk gesprek met een medereiziger. De praktijk is, zoals de meesten wel weten, een heel stuk weerbarstiger. Want met de auto ben je vaak sneller en als het regent kom je warm en droog van A naar B. Ook met de auto kun je vertraging hebben, maar dan heb je altijd nog de radio, of je eigen muziek om naar te luisteren. Ik werk door het hele land. Als het haalbaar is, reis ik met het openbaar vervoer. Maar ik

moet eerlijk bekennen dat ik toch geregeld de auto pak. Niet alleen als ik spullen mee moet nemen, maar ook met het oog op de tijd. De afgelopen tijd ben ik wel bewuster gaan rijden. Ik heb een grote en oudere auto. Ik kan zien hoeveel liter mijn wagen drinkt per 100 km. Op het moment dat ik harder rijd dan 100 km/ uur zie ik mijn verbruik omhoog schieten. Het gevolg is dat ik nu veel rustiger rijd. Tussen de 90 en 100 km/uur blijkt op de snelweg het zuinigst te zijn. Ik moet steeds weer denken aan “de club van 90”. Dit initiatief was een jaar geleden op de radio. Rustig rijden zou op de snelweg niet alleen brandstof (en CO2 uitstoot) schelen, maar ook een stuk meer rust geven bij het rijden. De initiatiefnemer van gelooft dat dit echt werkt. Hij heeft dit zichtbaar gemaakt met een sticker (die iedereen kan bestellen) en gedeeld met anderen op www.clubvan90.org en facebook. Daar zie je allemaal foto’s van auto’s die mee doen. Ik overweeg er ook één te bestellen, want ik begin er steeds meer in

te geloven. Probeer ook eens tussen de 90 en 100 te rijden op de snelweg. Het zou mooi zijn om binnenkort bij Nivon Natuurvriendenhuizen vooral auto’s geparkeerd te zien staan met een club van 90 sticker. Dit laat zien dat er in het huis allemaal ontspannen mensen zitten met een bewust hart... Hielke Ploeg Heb je zelf een Eerlijk & Groen ervaring om te delen. Mail je persoonlijke verhaal dan naar [email protected] en wie weet staat het volgende keer hier.

Nivon helpt de Fair & Green Deal verder

Duurzaamheid is weer hip

A

andacht voor waar je eten vandaan komt staat steeds meer in de belangstelling. In grote steden ontstaan biologische - en boeren markten op initiatief van bewoners. Steeds meer mensen kiezen er voor om hun eigen (schone) energie op te wekken met zonnepanelen. En ook hergebruik van producten lijkt toe te nemen door het grote aantal tweedehands spullen winkels. En het is niet voor niks. Er is iets aan de hand op deze wereld en met elkaar kunnen we het verschil maken. Binnen het Nivon is hier (eigenlijk altijd al) aandacht voor onder de noemer Fair & Green Deal, ofwel Eerlijk & Groen. We zijn hier nu al een aantal jaar mee bezig en er is een beweging gaande binnen de vereniging. Op natuurvriendenhuizen wordt gekeken hoe beter met energie omgegaan kan worden. Zo zijn alle lampen op een huis vervangen door ledlampen, wat een behoorlijke besparing met zich mee brengt. Er worden plannen gemaakt om het aantal zonnepanelen op Nivon natuurvriendenhuizen uit te breiden, om zo direct een bijdrage te leveren aan de toename van duurzame energie en verschillende huizen

2

T O O RT S • nummer 4 • september 2013

brengen gasten in contact met lokale biologische boeren door het aanbieden van routes, maar ook lokale producten in de verkoop. Op een aantal afdelingen in het land is afgelopen seizoen de cursus Eerlijke Economie verzorgd, in samenwerking met het Platform voor een Duurzame en Solidaire Economie. Als lezingencyclus zal deze vanaf oktober ook verzorgd gaan worden in Groningen, en later vast ook weer op andere plekken. Deelnemers krijgen uitleg over wat er gaande is in de wereld, hoe de economie werkt en de banken en ook de mondiale verhoudingen. Een veel gehoorde reactie van deelnemers is, dat het hun ogen verder heeft geopend. Ze zijn zich bewust geworden van de noodzaak om zelf werkelijk een bijdrage te leveren aan een verandering. Niet voor niks vormen lokale initiatieven bewust een onderdeel van de lezingencyclus. Maar er gebeurt meer: zo was het afgelopen Nivon Pinksterkamp back to basic, met aandacht voor eerlijk & groen; worden er thema excursies georganiseerd; wordt voor Spring Reizen de vakantievoetafdruk berekend; is het Nivon op verschillende plekken in het

land betrokken bij Repair Café’s, staan er leden klaar die met een inspirerend muziekprogramma over de crisis te boeken zijn en inspireren leden elkaar om veranderingen in werking te zetten. Want alleen door iets te doen krijgen we een echte beweging! Wil je meer weten over de Fair & Green Deal kijk dan op www.nivon.nl/fair&greendeal Heb je zelf ideeën om in actie te komen, of wil je anderen inspireren? Deel dit dan met je afdeling, groep, Nivon Natuurvriendenhuis, Nivon kampeerterrein of landelijk via [email protected].

Nivonraad De Nivonraad wordt gehouden op zaterdag 16 november. Op de agenda staan onder meer de financiën en 'het nieuwe Nivon'.

Inhoud NIVON BINDT Ze ontmoetten elkaar op een huiswachtencursus in natuurvriendenhuis Krikkenhaar. Nu zijn ze getrouwd.

OVER DE DREMPEL De unieke ligging van Het Hunehuis maakt het makkelijk om uit te leggen hoe bijzonder het gebied is.

5

NATURFREUNDEHAUS MOOSBRONN Wandelen in de bossen, langs smalle beekjes, door dalen en over glooiende hellingen.

7

21

In dit nummer

ARNHEM OPENT

Vandalen op pad

9

Winterreizen

13

Valentijnkamp 23 Nivoncentrum Hengelo op de schop

25

Colofon 26 Internationaal nieuws

VERJAARDAGSFEEST Een speciaal programma begint op 20 oktober en sluit af met een weekend op 22 en 23 maart 2014.

27

31

Acties 32

Activiteiten Buiten Bewegen

4

Cultuur & Creatie

4

Treffen & Trips

6

Vorming & ontwikkeling

10

Wandelen 12 Legeenlink 22

INTERNATIONALE NATUURVRIENDEN De Vlaamse jongeren leidden Boliviaanse jongeren op, zodat zij klimles kunnen geven aan andere jongeren.

31

NAZI’S VERBODEN NATUURVRIENDEN Alle democratische partijen werden afgeschaft, hun vertegenwoordigers in “beschermende bewaring” genomen.

28 TO O RTS • nummer 4 • september 2013

3

www.nivon.nl/activiteiten BUITEN BEWEGEN KLIMWEEKEND IBBENBUREN 6 t/m 8 sep, Ibbenburen, Duitsland info 06-51349541, [email protected] prijs € 15 (niet-lid € 20) Klimweekend vlakbij Osnabrück. Bedoeld om zelfstandig te leren klimmen. Er wordt dan van je verwacht dat je de basisvaardigheden van het klimmen en vooral het zekeren beheerst en dat je voldoende van de veiligheidsaspecten weet. LANGLAUFWEEKEND IN DE HARZ 7 t/m 9 feb, Oderbrück, Duitsland info 0546-828053, [email protected] prijs € 60 (niet-lid € 80) Een weekend langlaufen vanuit het Nivonhuis in Oderbrück in de Harz. Je kunt diverse tochten maken, wandelen, stadjes bezoeken of ergens wat drinken. Ontbijt en warme maaltijd zijn inbegrepen. MEDITATIEF BEWEGEN 8 sep, De Grutto, Delft info 06-44804102, [email protected] prijs € 125 Een demonstratie en gratis proeflessen van Qi Gong en Tai Chi Tao in de boomgaard van Nivonkampeerterrein De Grutto om 11.30 uur en 14:00 uur. HUTTENTREKTOCHT IN LECHTAL 15 t/m 22 sep, Oostenrijk info 0481-354308, [email protected] prijs € 285 (afhankelijk van aantal hutten) Wandelhuttentrektocht voor leden met bergsportgroep ZON afdeling Arnhem rondom Lech in Oostenrijk. Halfpension, overnachting in berghutten. De huttentocht heet de Lechquelenrunde.

VERZORGD BIESBOSCH-NATUURWEEKEND 27 t/m 29 sep, De Kleine Rug, Dordrecht info 06-22894914 of 0183-562090, [email protected] prijs € 80 (niet-lid € 95), verzorgd Gezamenlijke beleving van de Biesbosch staat centraal. Middels vaar- en wandeltochten wordt u ‘ondergedompeld’ in het prachtige Nationaal Park De Biesbosch om daarna met hernieuwde krachten terug te keren naar het dagelijks leven. HEUVELIG LAND EN BURLENDE HERTEN 5 t/m 6 okt, Station Arnhem info www.spingreizen.nl, [email protected] prijs € 77 (niet-lid € 87) Wandel- en fietsexcursie onder leiding van een boswachter. Ga mee op zoek naar bronstige herten. Incl. overnachting in trekkershut, fietshuur, maaltijden: diner za. t/m lunch zo. WANDEL/FIETSMIDWEEK 27 t/m 31 okt, De Kleine Rug, Dordrecht info 06-22894914, 0183-562090, [email protected] prijs € 75 (niet-lid € 90) Midweek met stevige wandelingen (18-20 km), op de fiets gaan we naar de startpunten van de wandeling. Fiets zelf meenemen of huren bij het Centraal Station Dordrecht. We koken gezamenlijk op basis van kostprijs. CULTUUR EN NATUUR 31 jan t/m 2 feb, De Kleine Rug, Dordrecht info 06-22804914, [email protected] prijs € 80 (niet-lid € 95) Verzorgd winterweekend. Heerlijk wandelen in de Biesbosch en het historisch centrum van Dordrecht. Bezoek vernieuwd Dordrechts Museum ook mogelijk.

CULTUUR & CREATIE FIETSEN IN TWENTE 22 sep, Verzamelen op Schouwburgplein, Almelo info [email protected] Kom gezellig fietsen! We vertrekken om 10.00 uur. Neem zelf een broodje en drinken mee. Meld je aan (ook in verband met een eventuele afgelasting) en vermeld je telefoonnummer. BANJEREN VANUIT DE BANJAERT 23 t/m 26 sep, Banjaert, Wijk aan Zee info 030 6920086 of 06-57846034 na 19.00 u, [email protected] prijs € 130 (niet-lid € 150) Vier dagen wandelen door de duinen en langs het strand met Ria en Marijke en dan kom je terug in Banjaert en staat het eten voor je klaar! Op de dag van aankomst en vertrek korte wandelingen op de andere dagen wandelingen van ca. 15 km.

4


CULTURELE MARKT 7 sep, Heiloo info 072-5333127, [email protected] Culturele Markt Uit & Zo op zat. 7 september 2013 van 11-16 uur. Nivon Heiloo staat met twee kramen voor de bibliotheek aan de Westerweg (vlakbij NS station). Presentatie van de programma’s van geologie, creativiteit en activiteiten. Voor volwassenen en jeugd. KUNST- EN CULTUURWEEK 9 t/m 13 sep, Krikkenhaar, Bornerbroek info 06-81212298, [email protected] prijs € 190 (niet-lid € 225) Een geheel verzorgde week met een aantrekkelijk programma: een wandeling door Oud Borne, een rondleiding in Enschede, museumbezoek, naar een kunstenaar en andere mogelijkheden. Er wordt voor vervoer gezorgd. Nog enkele plaatsen vrij!

ACTIVITEITEN IN ARNHEM diverse data, Arnhem info www.nivon-arnhem.nl, secretariaat@ nivon-arnhem.nl Nivon Arnhem heeft ook dit weer vele cursussen, lezingen, excursie en andere activiteiten. Talen, kunstgeschiedenis, literatuur, creatief, muziek, actief, natuur … Teveel om op te noemen. Kijk zelf op www.nivon-arnhem.nl voor meer informatie. MAAK JE EIGEN LEVENSBOEK 9 t/m 13 sep en 18 t/m 22 nov, Het Hunehuis, Darp info [email protected], aanm. www. hunehuis.nl, 06-25393116 prijs € 245 (niet-lid € 278), voll. verz. Onder begeleiding van journalist/ schrijver Sjoerd Litjens benoem je aan de hand van foto’s de mensen en belevenissen die er het meest toe doen in jouw leven. Je krijgt een handleiding mee om online je boek vorm te geven en te laten afdrukken. HOE KOM JIJ TOCH AAN DIE APARTE SIERADEN? 10 t/m 13 sep, Banjaert, Wijk aan Zee info 06-44076760, aanm. 06-57846034 na 19.00 uur, [email protected] prijs € 160 (niet-lid € 185 Met beeldend vormgeefster Manja Markies heerlijk aan het werk met o.a. vilt, rubber, organza en papier om de mooiste sieraden te maken terwijl de vrijwilligers van Banjaert voor het eten en de koffie/ thee zorgen. FLUITENZATERDAGEN 28 sep, 26 okt, 30 nov, 21 dec, Nivoncentrum Utrecht info 040-2413907, [email protected] prijs € 5 (niet-lid € 7,50) Kom op zaterdag lekker meespelen in een gezellige fluitengroep onder leiding van een enthousiaste dirigente. Fluiten, blokfluiten en houtblazers zijn welkom van 10.30 tot 14.30 uur in het Nivoncentrum, Rotsoord 20, Utrecht. WEEKEND ZANG EN MUZIEK 4 t/m 6 okt (III), 22 t/m 24 nov (IV), ABK-Huis, Hall info 070-3995840, [email protected] prijs € 85 (niet-lid € 95) Geheel verzorgd. Samen muziek maken of zingen onder leiding van ervaren dirigenten. III opgeven van 2 t/m 22 sep en IV van 21 okt t/m 10 nov. Betalen op 198564627 t.n.v. Nivon Zang- en Muziekgilde te Rijswijk, o.v.v 2013-III of. 2013-IV, zangstem of instrument, vegetariër (evt).

> Lees verder op pagina 6

Over de drempel van ... Foto: collectie provincie Drenthe

Natuurvriendenhuis Het Hunehuis, Darp

Unieke ligging en enthousiasme Tekst: Wim van der Wijk

E

nno Bregman en Judith Anneveldt werken als beleidsmedewerker bij het team Bodem, Milieu en Energie van de provincie Drenthe. Het Hunehuis is een vergaderlocatie voor de provincie en de gemeente Westerveld en er werd ook overlegd over de erkenning van het Holtingerveld bij Havelte als Europees Natura 2000-gebied.

AANSCHOUWELIJK ONDERWIJS Voor Enno en Judith was het een uitgemaakte zaak dat de ontvangst bij de onthulling van de plaquette in Het Hunehuis moest plaatsvinden: ‘Het is het enige gebouw dat boven op de kruin van de stuwwal ligt. Daarbij waren we in Het Hunehuis altijd welkom voor de vergaderingen. Door de unieke ligging en de mogelijkheden als vergaderlocatie, maar ook door het enthousiasme van de vrijwilligers voelen wij ons hier erg thuis.’ Enno: ‘Momenteel rond ik mijn proefschrift af over de glaciale geschiedenis van Drenthe. Ik gaf als fysischgeograaf de presentatie over de Havelterberg en verklaarde aan de gasten waarom die zo uniek is.’ Het Hunehuis ligt boven op de

Van 12 t/m 16 mei 2014 maken we vanuit Nivon-natuurvriendenhuis Het Hunehuis een reis door de tijd in dit oeroude landschap op en rond de Havelterberg: van de rendierjagers tot heden. De gids weet er veel over te vertellen. Info: Wim van der Wijk, 0521-341500. Aanmelden: 06-25393116 of [email protected].

Foto: Thijs Notenboom

De Havelterberg werd op 20 juni als derde provinciaal aardkundig monument van Drenthe feestelijk onthuld. De provincie Drenthe koos ervoor om de gasten in Het Hunehuis te ontvangen.

Havelterberg, één van de indrukwekkendste stuwwalrestanten in Drenthe, waar je alle sporen van de landijsbedekking en afsmelting uit de ijstijden nog kunt waarnemen. Tachtig genodigden en veertig kinderen uit groep acht en negen waren aanwezig bij de presentatie van Enno. ‘Juist door de unieke ligging van het huis was het niet moeilijk om aan schoolkinderen uit te leggen hoe oud en bijzonder hun speelgebied rond de hunebedden en de Havelterberg is. Aanschouwelijk onderwijs, zodat zowel kinderen als volwassenen begrepen waar het over ging. Vooral de grote zaal uit de jaren dertig met het unieke uitzicht leent zich uitstekend voor dergelijke presentaties.’ Op 12 april is daar ook het eerste exemplaar van een boek over archeologie en landschap van het Holtingerveld feestelijk

overhandigd aan provinciaal gedeputeerde Rein Munniksma.

HART VOOR DE ZAAK Judith: ‘Wij voelen ons altijd erg welkom in het Hunehuis. Wim van der Wijk en de andere vrijwilligers kwijten zich uitstekend van hun taak als huiswachten. Wij hebben er meerdere vergaderingen gehouden en de locatie is uniek. Waar vind je verder zo’n huis met zo’n uitzicht met een informele sfeer en ook nog met de mogelijkheid van zelfverzorging? Je kunt merken dat de vrijwilligers hart hebben voor de zaak. En het hapje en drankje bij de onthulling van de Havelterberg als aardkundig monument was door de vrijwilligers in samenwerking met theehuis Het Hunebed perfect geregeld.’

OVERIGE ACTIVITEITEN HUNEHUIS Gezellig Bridgen Olieverf met water? Laat je speksteen spreken Verzorgde Wandeltweedaagse Leer je familiegeschiedenis kennen Winters breien Tai Chi, Qigong en de Chinese Cultuur Maak je eigen levensboek Sprankelend en kleurrijk glas in lood Verzorgd nietsdoen Wereldgerechten proeven en maken

1 t/m 4 okt 7 t/m 11 okt 7 t/m 11 okt 26 t/m 27 okt 5 t/m 8 nov 5 t/m 8 nov 12 t/m 15 nov 18 t/m 22 nov 25 t/m 29 nov 9 t/m 12 dec 20 t/m 23 jan

TO O RTS • nummer 4 • september 2013

5

www.nivon.nl/activiteiten QUILTEN 6 t/m 11 okt, Morgenrood, Oisterwijk info 040-8489576, [email protected] prijs € 145 (niet-lid € 185) Quilten onder leiding van Annie Cornelissen. Deze cursus is geschikt voor beginners en gevorderden. Het is steeds weer verrassend welke mooie werkstukken er gemaakt worden. OLIEVERF MET WATER? 7 t/m 11 okt, Het Hunehuis, Darp info 0591-361867, 06-25393116, [email protected] prijs € 225 (niet-lid € 257), voll. verz. We schilderen binnen op papier en doek. Het huis en de fascinerende omgeving zijn je inspiratiebron: sfeer, rust en ruimte. Je gaat direct aan de slag en bepaalt zelf wat en hoeveel je maakt. LAAT JE SPEKSTEEN SPREKEN! 7 t/m 11 okt, Het Hunehuis, Darp info 06-38138984, 06-25393116, [email protected] prijs € 262 (niet-lid € 294), voll. verz. Ontdek wat speksteen, dat makkelijk te bewerken is, in je los maakt. Met 8 -12 deelnemers, in de buitenlucht en met individuele begeleiding van Geesje van der Korf. Je zult zien dat je veel meer kunt dan je denkt. FOTOSAFARI DE VUURSCHE HERFST 21 t/m 24 okt, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info 010-2265125 (ma - do,18-19 uur), [email protected] prijs € 150 We leggen al wandelend de herfst met zijn bladeren, paddenstoelen en verkleuringen vast. Onder deskundige leiding laten we ons inspireren om het beste uit onze camera’s te halen. BEELDHOUWEN MET SPEKSTEEN 27 okt t/m 1 nov, De Bosbeek, Bennekom info 06-53155501, [email protected] prijs € 192 (niet-lid € 217) Met enthousiasme en onder leiding van ervaren docenten kun je tot de mooiste resultaten komen. Ervaring is niet nodig en materiaal kan ter plekke worden aangeschaft. Gereedschappen zijn aanwezig. WOLVILTEN 28 okt t/m 1 nov, De Bosbeek, Bennekom info 06-53155501, [email protected] prijs € 144 (niet-lid € 164) Wil je in een aantal dagen de kneepjes van het wolvilten leren? Veel mogelijkheden van vilten komen aan bod en dat in de mooiste kleuren. Voor beginners en gevorderden. Wol in vele soorten en kleuren op het huis verkrijgbaar.

SPEKSTEEN BEWERKEN 3 t/m 8 nov, Morgenrood, Oisterwijk info 040-8489576, [email protected] prijs € 270 (niet-lid € 310) Speksteen bewerken onder leiding van kunstenares Hanneke Zwart uit Veenendaal. Deze cursus is geschikt voor beginners en gevorderden. Inclusief overnachtingen, volledige verzorging en toeristenbelasting. Exclusief materialen. WINTERS BREIEN 5 t/m 8 nov, Het Hunehuis, Darp info [email protected], 06-25393116/ 0522-261880, [email protected] prijs € 122 (niet-lid € 142) Winters breien met begeleiding van Anouk Hoogeveen. Kerstballen, sokken, kollen, armen beenwarmers; het kan allemaal. U zorgt zelf voor het materiaal. Inclusief diner en koffie/thee. ZINGEN MET ANKIE EN NANNE 8 t/m 10 nov, Allardsoog, Een-West info 06-51549222, [email protected] prijs € 180 (niet-lid € 195), Iedereen kan zingen. Ervaar de geweldige sfeer en het plezier van muziek en samen zingen! Geheel verzorgd, incl. overn. en toerist. belast., maaltijden, koffie en thee. Bed- en badlinnen te huur of zelf meenemen. Wijzigingen voorbehouden. KERSTKAARTENMAAKDAG 8 nov, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam-Osdorp info 020-6170200 prijs € 12 (niet-lid € 15) Onder leiding van een kundig iemand worden kerstkaarten gemaakt. Aanvang 10.00 uur, einde ca. 15.00 uur. Het maximaal aantal deelnemers is 15. Vol is vol. In de prijs zijn koffie, thee en materiaal inbegrepen. CREATIEF KRIKKENHAAR 10 t/m 15 nov, Krikkenhaar, Bornerbroek info 06-81212298, [email protected] prijs € 200 (niet-lid € 230) Opnieuw een creatiefweek op Krikkenhaar, maar op een andere manier geregeld. Er zullen allerlei technieken worden beoefend. De week is geheel verzorgd, dus u kunt zich volledig wijden aan “knutselen”. SPRANKELEND EN KLEURRIJK 25 t/m 29 nov, Het Hunehuis, Darp info www.clarafenestra.com, 06-36308387, aanm. 06-25393116, www.hunehuis.nl prijs € 294 (niet-lid € 325) Een midweek waarin je kennis kunt maken met het oude ambacht Glas in Lood en werkt aan een eigen creatie van glas. Met volledige verzorging zodat de aandacht op het kunstwerk gericht kan blijven en inclusief materialen.

50+ ... DANSEN DUS! 4 t/m 7 feb, Banjaert, Wijk aan Zee info 06-44076760, aanm. 06-57846034 na 19.00 uur, [email protected] prijs € 155 (niet-lid € 175) Tijdens deze volksdanscursus bieden wij u diverse workshops waarin we dansen en zingen (minimaal één jaar danservaring vereist). O.a. internationale, Joegoslavische, Israelisch en Balfolk dansen en zingen met Narda Kaandorp en de Wijckerstraatband “Wijk aan Zeese folklore”. CULTUUR & NATUUR 12 t/m 16 mei, Het Hunehuis, Darp info 0521-341500, aanm. 06-25393116, [email protected] prijs overnachting, extra kosten ca. € 25 Ontdek het oergevoel van deze omgeving rondom het Hunehuis. We maken een reis door de tijd van de rendierjagers tot heden in dit oeroude landschap op en rond de Havelterberg. De gids weet er veel over te vertellen. Fiets is gewenst (evt. te huur).

TREFFEN & TRIPS MAANDAGMIDDAGPRESENTATIES sep t/m apr, Nivoncentrum, Lodewijkstraat 1, Hengelo info 074-2911953, [email protected] prijs € 2 (niet-lid € 3) Het complete maandagmiddagprogramma in Hengelo van september tot april 2014 vindt u op www.nivon-hengelo.nl. Deze bijeenkomsten (over o.a. Myanmar, Havezaten, Nepal) zijn voor iedereen toegankelijk en zijn één of twee keer per maand van 14.00 uur tot ca. 16.00 uur. ACTIVITEITEN NIVON ZUID-HOLLAND WEST diverse data, rondom Den Haag info [email protected], 070-3351649 prijs € 0 (niet-lid € 2,50) Regionale afdeling Den Haag-Rijswijk-Leiden heeft elke zaterdag om 11.00 uur een activiteit en eens in de 14 dagen op de donderdagavond. Voor verdere informatie zie www. nivon-zuid-holland.nl. Iedereen is van harte welkom. Aanmelden is niet nodig. ACTIVITEITEN NIVON AMSTERDAM SLOTERMEER-GEUZENVELD diverse data, Jan de Louterpad 8, Amsterdam info 020-6939039, [email protected] Bowls, creatief, culinair smullen, darts, klaverjassen, teken-schildergroep, yoga, volksdansen, spelletjes, themabijeenkomsten, maandelijks een koffieochtend, filmochtend, videopera en een soosochtend. En verder nog excursies, korte reizen en sociaal toerisme. Kijk op www.nivon.nl/amsterdam-slotermeergeuzenveld voor meer info over data, prijzen en contactpersonen.. > Lees verder op pagina 8

6


Museumweekend Tekst: Marian van de Haterd

J

oke van Noordennen nam afgelopen april deel aan het museumweekend, dat werd georganiseerd vanuit Nivonnatuurvriendenhuis De Kleine Rug in Dordrecht. Iemand (een Nivonlid) van haar opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunst (IKO) in Hoogstraten maakte haar enthousiast voor dit weekend. Joke had nog nooit van het Nivon gehoord, laat staan van De Kleine Rug! Regelmatig was ze er per boot langs gevaren en had zich afgevraagd “wat is dit voor een huis met al die kano’s?” Inmiddels is dat duidelijk.

Foto: Huib Kooyker

Winterweekend Cultuur en Natuur, Verzorgd winterweekend van 31 jan t/m 2 feb op De Kleine Rug in Dordrecht. Heerlijk wandelen in de Biesbosch en het historisch centrum van Dordrecht. Een bezoek aan het vernieuwd Dordrechts Museum is ook mogelijk. Info 06-22804914, mhbronkhorst@ hetnet.nl, prijs € 80 (niet-lid € 95).

In het Dordrechts Museum geniet Joke zichtbaar van de tekeningen van Jan van der Kooij. Er zijn nog veel bezienswaardigheden te gaan, zoals de oude binnenstad en museum ‘Huis van Gijn’. Joke vindt de ligging van het huis mooi en rustig, de omgeving is aantrekkelijk. De kookploeg verzorgde goede maaltijden en ze ondervond veel vriendelijkheid en gastvrijheid. Ze zou hier ook graag kennissen van een tekenen schildergroep willen uitnodigen: ‘De rust en ruimte zal hen goed doen.’ Joke moest na afloop van het eten wel even wennen: iedereen stond te dringen om te helpen

met het afwassen! Al met al concludeert ze: ‘Ik had een prachtig weekend.’ In 2014 organiseert De Kleine Rug opnieuw een arrangement met het thema: ’Bezoeken Dordtse Musea en de stad Dordrecht’. Houd www.nivon.nl/activiteiten in de gaten voor meer informatie. Of boek een individuele overnachting en ontdek zelf de stad en zijn musea. Het huis aan het Wantij in de Hollandse Biesbosch leent zich ook prima voor een combinatie van natuur- en cultuuruitstapjes (reserveren op 0174-528690).

Nivon verbindt

Z

e moest helemaal vanuit Bergen op Zoom komen voor de huiswachtencursus in maart 2011 in natuurvriendenhuis Krikkenhaar in Bornerbroek. Ze was daardoor wat laat en er was nog maar één plaats vrij. Naast mij.” Zo beschrijft Hans Karsten (58) zijn eerste kennismaking met Hennie van Buuren (56), die inmiddels sinds 10 maart 2011 zijn echtgenote is. “s ‘Avonds zei ik tegen mijn vriend Bert, met wie ik samen de cursus deed: ‘Hennie is wel heel leuk, he?’” Toen de cursus was afgelopen hebben Hennie en Hans hun e-mailadressen uitgewisseld. “Ik heb haar gemaild en het weekend erna hadden we onze eerste date.”

Hans en Hennie werden serieus verliefd en daarna ging het allemaal heel snel. “In haar piepkleine Toyotaatje verhuisden we in 2011 elk weekend een deel van Hennies inboedel van Bergen op Zoom naar Utrecht.” Vrijwel exact een jaar na hun eerste ontmoeting zijn Hans en Hennie getrouwd. “Ook dat ging vrij snel, omdat we wilden dat onze ouders er bewust bij waren.” Hans is tegenwoordig huiswacht in De Bosbeek, samen met vriend Bert en een vriendin. Hennie heeft vaak onregelmatige diensten en heeft niet zo veel tijd beschikbaar om huiswacht te zijn. Hans is er zeker van: “Zonder het Nivon hadden we elkaar waarschijnlijk nooit ontmoet.” TO O RTS • nummer 4 • september 2013

7

www.nivon.nl/activiteiten MIDGETGOLF, KOFFIE EN APPELTAART 14 sep, Het Golfhuisje, Rijksweg 205, Plasmolen info [email protected] prijs € 3,50 Aanvang 14.00 uur. Het fijne van midgetgolf is dat men niet ervaren hoeft te zijn om te spelen. Leeftijd is niet belangrijk. We gaan er samen een gezellige middag van maken. BUSTOCHT DOOR NOORD-HOLLAND 18 sep, Noord Holland info 020-6939039, [email protected] prijs € 65 In samenwerking met afdeling Oost hebben wij een dagtocht met de bus georganiseerd door de provincie Noord-Holland. Opstapplaatsen: bij de eindhalte van lijn 13 in Slotermeer en bij het Amstelstation, Amsterdam. Inclusief vervoer, koffie/thee, lunch en diner. STENENRUILBEURS 28 sep, Heiloo info 072-5333127, [email protected] Nivon Heiloo, afdeling Geologie organiseert op zaterdag van 11-15 uur een Stenenruilbeurs. De Hofdijk, Marienstein 178A, 1852 SN Heiloo. GEZELLIG BRIDGEN 1 t/m 4 okt, Het Hunehuis, Darp info 038-4441663, [email protected], aanm. 06-25393116, www.hunehuis.nl prijs € 115 (niet-lid € 135) ‘s Avonds onder deskundige leiding lekker bridgen en overdag genieten van de natuur en cultuur rond het huis. Incl. overnachtingen, diner en de hapjes en drankjes bij de bridgedrive. KOFFIEOCHTENDEN 6 okt, 3 nov, 1 dec, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp info 020-3373883, [email protected] prijs € 3 (niet-lid € 4) Een gezellige ochtend met een kop koffie, een praatje met elkaar en een leuk programma. Ook een koffieochtend zo vlak voor Sinterklaas. Dus is er een verrassingsprogramma. Aanvang 10.00 uur.

Ook een inleiding en demonstratie over de grotcultuur in Frankrijk. DIEREN BINNEN EN BUITEN DE BANJAERT 20 t/m 24 okt, Banjaert, Wijk aan Zee info [email protected], aanm. 06-57846034 na 19.00 uur, [email protected] prijs € 105 (niet-lid € 135) Kom met je (groot)ouders naar Banjaert. We maken er een beestenboel van. We gaan er over knutselen, kleien, schilderen, voorlezen, dansen en gaan buiten opdrachten uitvoeren, enz. Voor grootouders, ouders en kinderen van 4 - 10 jaar. 90 JAAR NIVON IN ARNHEM 20 okt t/m 23 mrt, Nivon-gebouw, Molenbeekstraat 26, Arnhem info www.nivon-arnhem.nl prijs € 4 (niet-lid € 6) In 2014 bestaat het Nivon 90 jaar. Dat wordt groots gevierd. In de aanloop naar dat feest heeft Nivon Afdeling Arnhem een speciaal programma opgezet. Dat begint op 20 oktober 2013 en sluit af met een weekendprogramma op 22 en 23 maart 2014. BOSWEEK KRIKKENHAAR 21 t/m 25 okt, Krikkenhaar, Bornerbroek info 0547-272980, [email protected] Deze week kunnen onze bezoekers voor een gereduceerd tarief (50%) in Natuurvriendenhuis Krikkenhaar overnachten en werken. U werkt één dagdeel per dag gezellig mee in het bos rondom het Natuurvriendenhuis. De verdere dagindeling bepaalt U zelf. Zelfverzorging, voor koffie/thee wordt gezorgd. NATUURWERKDAG 2 nov, August Reitsmahuis, Hoek van Holland info www.natuurwerkdag.nl Het August Reitsmahuis doet mee aan de landelijke natuurwerkdag, die georganiseerd is door Landschapsbeheer Nederland. Mensen nemen hun eigen gereedschap, trappen, snoeischaren ed. mee en gaan flink aan de slag. Het Reitsmahuis zorgt voor de drankjes en de lunch. Meld je snel aan, max. 12 deelnemers.

WADLOOPWEEKEND 18 t/m 20 okt, Allardsoog, Een-West info 06-51549222, [email protected] prijs € 42,40 (niet-lid € 54,60) Een dag Wadlopen en een dag struinen door het Fochteloerveen en naar de uitkijktoren van Ravenswoud waar je het veen van bovenaf kunt bekijken. Afhankelijk van het weer een dagtocht vanuit Pieterburen of een tochtje naar Schiermonnikoog. HOFLANDMUSEUM IN LAREN 20 okt, Hilversumseweg 51, Laren info 035-6215817 We zien elkaar om 12.15 uur bij het museum,. Om 12.30 uur begint de inleiding ‘En toen… kwam de mens’ gevolgd door een rondleiding.

VCW IN DE AOW 4 t/m 8 nov, 11 t/m 15 nov, ABK-huis, Hall info 020-6945238, [email protected] prijs € 220 (niet-lid € 260) Vrouwencursusweken, Aardig en anders Ouder Worden. Vergrijzend, verkleurend, vitaal, kritisch, actief: trefwoorden voor de

toekomstige oudere “jongere”. Hoe belangrijk is voeding om gezond en prettig ouder te worden? Hoe kan wonen beter worden aangepakt en waarom is bewegen en bezig zijn belangrijk? TAI CHI, QIGONG EN DE CHINESE CULTUUR 12 t/m 15 nov, Het Hunehuis, Darp info [email protected], 06-14022168, 06-25393116, [email protected] prijs € 159 (niet-lid € 179) Samen trainen in eeuwenoude Chinese bewegingskunsten o.l.v. een gediplomeerd docente. Twee trainingen per dag en tijd voor een eigen programma. ´s Avonds informatie over de Qigong vorm en het dagelijkse leven in China. Incl. verblijf, koffie, thee en avondeten. CULINAIR 16 nov, Jan de Louterpad 8, Amsterdam info 020-6137302, [email protected] Gelet op de belangstelling voor deze activiteit in het afgelopen seizoen, gaan we ook nu weer leuk en gezellig met elkaar eten in ons eigen honk vanaf 16.00 uur. Uiterlijk 14 dagen van tevoren aanmelden is noodzakelijk. VERKOOPDAG IN OSDORP 16 nov, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp info 020-3373883, [email protected] Deze dag gaan we een aantal dingen verkopen die door onze leden daartoe zijn gemaakt in onze creatieve clubs. Bovendien hebben we een aantal boeken (onder meer over Amsterdam) in de aanbieding. Van 10:00 - 16:00 uur. EENOUDERWEEKEND MORGENROOD 16 t/m 17 nov, Morgenrood, Oisterwijk info [email protected] prijs volw. € 68 (niet-lid € 86), kind € 59 (niet-lid € 68) Dit weekend geeft de eenouder even tijd voor zichzelf, terwijl de kinderen vanaf 6 jaar deel kunnen nemen aan het kinderprogramma. Kook- en corveetaken worden samen uitgevoerd. KOFFIE BIJ MARIJKE EN JAAP 17 nov, Afdeling Hilversum/ Amersfoort e.o. info 035-6233947, Koffie bij Marijke en Jaap Noordeloos gevolgd door een wandeling. We spreken om 11.00 uur bij de familie Noordeloos in Hilversum af. Na de koffie neemt Marijke ons mee op een wandeling door het Corversbos en het Spaanderswoud. FILMBEZOEK 20 nov, Lumière, Bogaardenstraat, Maastricht info [email protected] prijs € 5 (niet-lid € 9) De film wordt kort tevoren uitgezocht. Na afloop koffie bij ‘doe maar gewoon’.

> Lees verder op pagina 10 8


Kort Nieuws

Nivon-wandel2daagse groot succes In totaal gingen een paar honderd mensen georganiseerd aan de wandel. ‘Regelmatig kwam het voor dat de trip vol was en om de mensen niet teleur te stellen wandelden we dezelfde 2daagse dan een week later nog een keer.’ Het vertrek was altijd op zondag, de terugkeer op maandag. Marijke en Cor doen nog twee wandel2daagsen en hebben dan alle Nivon-natuurvriendenhuizen aangedaan. ‘Wij gaan ermee stoppen, maar gelukkig zijn er anderen die het willen overnemen’, aldus een enthousiaste Marijke en Cor.

Foto: Jolanda Denekamp

Vandalen duperen wandelaars én markeerders

G

elukkig komt het niet vaak voor, maar áls het gebeurt, is het knap vervelend, voor wandelaar én markeerder: markeringen op een lange-afstandwandel- of streekpad die met opzet verwijderd zijn door vandalen. Henk Oosterhuis, padcoördinator van het

Foto: Ria Snoek

D

e Nivon-natuurvriendenhuizen wandel2daagse georganiseerd door Marijke en Cor den Heijer is bijna ten einde. Marijke en Cor: ‘Nog twee huizen te gaan en dan komt de grote reünie met de feestelijke uitreiking van de oorkondes in natuurvriendenhuis Koos Vorrink waar we in januari 2011 zijn gestart. Velen liepen vaker dan één keer mee. De beloning is nu dat je voor elke stempel in de pas een euro korting krijgt. Een volle kaart betekent zelfs een gratis 2daagse!’ Dat de wandel2daagse veel wandelaars plezier heeft gebracht blijkt wel uit de grote belangstelling.

noordelijke deel van het Nivon-Noaberpad dat langs de Nederlands-Duitse grens loopt, kan erover mee praten: stelselmatig worden wandelroutemarkeringen van het Noaberpad op het traject rond Ter Apel weggesneden of vernield. Dit speelt al ruim een jaar. De – wekelijks – nieuw aangebrachte wit-rode

markeringen verdwijnen keer op keer, of ze nu op bomen zijn geschilderd, op paaltjes zijn getimmerd, of op straatmeubelair zijn geplakt, in het bos of daarbuiten, het maakt niet uit. Er is verschillende keren aangifte bij de politie gedaan, maar er is tot dusver nog niemand aangehouden. ‘Soms lijkt het alsof er een koevoet wordt gebruikt om de markeringsbordjes te verwijderen,’ verzucht Henk. ‘Ik krijg klachten van mensen die zijn verdwaald en dan gaat Bert, onze markeerder, maar weer nieuwe markeringen aanbrengen. Hij onderhoudt het traject bij Ter Apel, maar hij overweegt zo langzamerhand om ermee te stoppen.’ Henk heeft geen idee wie de vandalen zijn. ‘Dit is zo volstrekt zinloos.’ Henk en Bert hopen van harte dat de vandaal stopt met zijn activiteiten of tegen de lamp loopt. Theo Post van Wandelnet meldt dat op de lange-afstandwandel- en streekpaden die hij beheert echt vandalisme incidenteel voorkomt. Hij herinnert zich dat iemand het jaren geleden in de Noordoostpolder had voorzien op het witte gedeelte van wit-rode stickers. ‘En er is wel eens een landgoedeigenaar die het achteraf betreurt dat er wandelaars over zijn terrein lopen en die dan markering verwijdert. Hierdoor worden wandelaars letterlijk “om de tuin geleid” zodat ze alsmaar over het landgoed dwalen tot zij eindelijk de route weer hervinden.’

Online-weerservice Oostenrijk Bij het voorbereiden van een tocht in de bergen vormt de weersverwachting een belangrijk bestanddeel. De Oostenrijkse Natuurvrienden komen met een nieuwe Bergweer-service met uitgebreide verwachtingen voor het Alpengebied: www.naturfreunde.at/ wetter. De service is samen met ZAMG, een online-weersdienst opgezet. Alfred Leitgeb van het Team Alpin van de Oostenrijkse

Natuurvrienden: ‘Met onze nieuwe Weerservice willen we een bijdrage leveren aan meer veiligheid in de bergen.’ Kijk ook eens op www.tourenportal.at, het digitale toerenportaal van de Oostenrijkse Natuurvrienden. Hier is de online-weerservice ook te vinden en geïntegreerd zodat de relevante gegevens direct bij de toer van je keuze te zien zijn. TO O RTS • nummer 4 • september 2013

9

www.nivon.nl/activiteiten ONTSPANNEN VAN BINNEN NAAR BUITEN 29 nov t/m 1 dec, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info [email protected], 06-44549749 prijs € 189 (niet-lid € 198), geheel verzorgd Een drie-daagse in Het Koos Vorrinkhuis in Lage Vuursche, gericht op ontspanning en aandacht voor jouw verlangen. Meditatie, bioenergetica, massage, ademwerk en intuïtief schilderen. MAG HET IETSJE MINDER? 1 t/m 20 dec, Banjaert, Wijk aan Zee info 06-57846034 na 19.00 uur, [email protected] Ja, het mag een beetje minder in de midweken van 1 tot en met 20 december. Dan is het drie nachten overnachten = twee nachten betalen. SINTERKLAAS KAPOENTJE, 6 t/m 8 dec, Banjaert, Wijk aan Zee info 06-57846034 na 19.00 uur, [email protected] … Gooi wat korting in mijn schoentje! Banjaert speelt voor Sinterklaas en geeft de kinderen die meekomen met hun (groot)ouder(s) in dit weekend gratis overnachtingen. Gratis voor kinderen t/m 16 jaar. VERZORGD NIETSDOEN 9 t/m 12 dec, Het Hunehuis, Darp info 06-11118864, 06-25393116, [email protected] prijs € 150 (niet-lid € 175) Wilt U dat ook eens meemaken, zulke heerlijke dagen in een ontspannen sfeer? Boek dan deze midweek. U kunt uw eigen programma in en rond het Hunehuis invullen. Volledige verzorging inclusief lakenset. DECEMBERBORREL MET SPELLENCIRCUIT 13 dec, De Klokketoren, Slotemaker de Bruineweg 272, Nijmegen info [email protected] Vanavond organiseren we een leuke en vooral gezellige ontmoetingsavond. Speelt u gitaar, trompet of een ander muziek instrument, neem het mee en laat iets van je horen. Aanvang 19.30 uur. KERSTKLAVERJASSEN 14 dec, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam-Osdorp info 020-6198049, [email protected] prijs € 3,50 (niet-lid € 4,50) Een klaverjastoernooi in Kerstsfeer. Tevoren opgeven voor deelname is noodzakelijk. Aanvang 13.30 uur. KLAVERJASSEN - KERST 14 dec, Jan de Louterpad 8, Amsterdam info 020-6939039, [email protected] prijs € 6 (niet-lid € 7,50) Op zaterdagavond 14 december houden wij van 19.30 uur tot 22.30 uur weer onze jaarlijkse kerstklaverjaswedstrijd met leuke prijsjes. Interesse? Geef u op (dit is nodig voor de prijsjes) en speel mee.

3 DAYS BEFORE X-MAS 20 t/m 22 dec, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info 06-10838883, 079-3410947, [email protected] prijs € 105 (niet-lid € 125), geheel verzorgd Drie dagen onthaasten in het Koos Vorrinkhuis met yoga-, poëzie-, speksteen-, en massage-workshops. Tijd voor ontspanning, tijd voor jezelf, voor wandelen en natuurlijk weer een we-cycle-uurtje. KERSTMIDDAG 21 dec, Jan de Louterpad 8, Amsterdam info 020-6939039, [email protected] prijs € 2 Op zaterdagmiddag 21 december houden wij samen met de ANBO een gezellige middag met een leuk programma en een hapje en een drankje. Interesse? Geef u op! KERST-INN 22 dec, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp info 020-3373883, [email protected] prijs € 15 (niet-lid € 17,50) Op onze eigen wijze vieren we Kerst. Met een hapje en een drankje, een gezellig samenzijn, een lunch en mogelijk een optreden van een artiest. Van 10.30 - 16.00 uur. Vooraf aanmelden. KERSTMIDWEEK OP DEN BROAM 23 t/m 27 dec, Den Broam, Buurse info 053-4778625, aanmeldsecretaris@ denbroam.eu prijs € 225 (niet-lid € 275), voll. verzorgd, excl. excursies en bezoeken. De week is volledig verzorgd. Bezoek aan kerstmarkten, musea en dergelijke in de buurt behoren tot de mogelijkheid. NIEUWJAARSBIJEENKOMST 5 jan, Jan de Louterpad 8, Amsterdam info 020-6939039, [email protected] Deze bijeenkomst wordt jaarlijks gehouden om ieder Nivonlid in de gelegenheid te stellen om zijn of haar beste wensen over te brengen onder het genot van een hap en een drankje. Tevens wordt er gezorgd voor een leuk programma. NIEUWJAARSBIJEENKOMST 5 jan, ABK-huis, Hall info 026-3893390 De regio Nivon Rijn-Oost houdt vanaf 14.00 uur een regio-nieuwjaarsbijeenkomst. Wie dat wil kan 4 januari al overnachten in het ABK-huis. Er is ‘s avonds een leuk muzikaal programma en een lezing. JAARVERGADERING MET AFSCHEIDSRECEPTIE 31 jan, De Klokketoren, Nijmegen info [email protected] Helaas hebben we geen opvolgers kunnen vinden, dus het besluit om met Nivon afd. Nijmegen e.o. te stoppen staat definitief vast.

Op deze avond willen we nog eenmaal verantwoording afleggen aan de leden en vervolgens willen we afsluiten met een afscheidsreceptie. Aanvang 19.30 u, Slotemaker de Bruineweg 272.

VORMING & ONTWIKKELING BAROKMUZIEK, SPITSBERGEN, STRIJDLIEDEREN 8 sep, 3 nov, 15 dec, Wijkcentrum Nova Zembla, Peter Planciusplein 10, Hilversum info 035-6215817 Lezingen op zondag door afdeling Hilversum/ Amersfoort e.o. Er wordt ook barokmuziek beluisterd, er worden foto’s getoond van Spitsergen, en u kunt meezingen met de strijdliederen. Zaal open 10.00 uur, aanvang 10:30 uur. INLOOPAVOND CURSUS GEOLOGIE 20 sep, Heiloo info 072-5333127, [email protected] Afd. Geologie houdt een kennismakingsavond; een vooruitblik op het nieuwe geologie seizoen. De Hofdijk, Marienstein 178A, 1852 SN Heiloo. OUDE ROMAANSE KERKEN 23 t/m 27 sep, Allardsoog, Een-West info 06-51549222, [email protected] prijs € 220 (niet-lid € 240) Midweek kerken bekijken o.l.v. Wijnand Dijkstra. Hij is vrijwilliger bij de Vereniging Oude Romaanse Kerken. We gaan o.a. naar Veenwouden, Rinsumageest, Hogebeintum, Duurswoude, Anlo, Fransum, Ezinge en Aduard. FILMS EN PRESENTATIES 26 sep, 10 okt, 24 okt, 7 nov, 5 dec, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam-Osdorp info 020-3373883, [email protected] prijs € 3 (niet-lid € 4) De mooiste reisbestemmingen ter wereld en De Symphonie der natuur, Hoe vogels de wereld zien, Schilderachtig China, een film over een veelzijdige vakantiereis door China en Verbonden met de Oostindische, Westindische of Noordse Compagnie, Yellowstone nationaal park en oud Amsterdam. Aanvang 14.00 uur. Kijk op http://www. nivon.nl/amsterdam-osdorp voor meer info. INDISCHE AVOND 1 okt, Nivoncentrum, Lodewijkstraat 1, Hengelo info 074-2911953, [email protected] prijs € 4 (niet-lid € 5) Cis Everhard vertelt over de schilderijen van Java door haar vader Jan Flikkenschild en ze demonstreert de Indische massagekunst pitjit m.m.v. de Ibu’s pitjit. Wouter Muller zingt en speelt Indische liedjes en er zijn lekkere Indische hapjes. Aanvang 20 uur. > Lees verder op pagina 12

10


Kort Nieuws

Tai Chi en Qigong in het Hunehuis

O

ok dit jaar organiseert het Hunehuis een kennismaking met Tai Chi en Qigong en de Chinese cultuur. Ruah Tichelaar is de docente. Zij is opgeleid voor vele Qigongvormen, waaronder Wu Qin Xi (5 dieren) en Ba Duan Jin (8 brokaten). Tai Chi en Qigong horen bij het dagelijkse leven in China. Ze worden door jong en oud in parken en op pleinen beoefend met als doel lenig en gezond te blijven. Ruah: ‘In Het Hunehuis hoop ik mijn enthousiasme voor Tai Chi en Qigong op een sportieve, laagdrempelige manier door te geven.’

SAMEN OEFENEN Ruah (58) is in het dagelijks leven werkzaam als maatschappelijk werkster bij de pleegzorg en doet Tai Chi en Qigong als hobby erbij. Ze geniet van haar vijf kleinkinderen en is, samen met haar man, vaste gastvrouw bij Nivon-natuurvriendenhuis het Hunehuis. Ruah maakt graag wereldreizen en in het Hunehuis vertelt Ruah dan ook verhalen over

TAI CHI EN QIGONG 12 t/m 15 nov, Het Hunehuis, Darp. Prijs incl. avondmaaltijd: € 159 (niet-lid € 179), info bij Ruah Tichelaar: 06-14022168, aanmelden: 06-25393116.

China en laat ze beelden van het alledaagse leven zien. ‘“Ik mocht dichtbij komen”, zoals de Chinezen zeggen.’ Met Tai Chi worden je evenwicht, concentratie en coördinatie getraind. Qigong zijn reeksen van bewegingen die de gezondheid bevorderen. Ruah: ‘Sinds 2005 train ik bij Shifu Fei Yu Liang, een Wushu (hier beter bekend als Kungfu) grootmeester. Sinds 2007 krijg ik les van leraren van de “Chinese Health Qigong

Nivonpad door Drenthe Marnix Berkhoff uit Groningen schreef de redactie van Toorts: Beste mensen van het Nivon, In juli heb ik het "Nivonpad door Drenthe" gelopen. Het pad is het eerste gemarkeerde na-oorlogse wandelpad in Nederland en werd geopend in 1975. Het noordelijke deel van het pad tot even voorbij Schoonloo, werd al snel opgeslokt door het bekende Pieterpad van 1983. Het zuidelijke deel tot Havelte, bestaat nog min of meer in het Drenthepad, de opvolger van het Nivonpad. Doel van de tocht was om te kijken hoe of het originele pad uit 1975, anno 2013 nog te lopen valt. De 110 kilometer lange wandelroute blijkt nog opmerkelijk goed te lopen. Al is het soms over in onbruik geraakte paden. Ondanks kleine wijzigingen, zoals het bebossen of kappen van enkele percelen, het asfalteren van een enkele zandweg, het aanleggen van wat fietspaden, kan geconcludeerd worden dat het landschap waarlangs het Nivonpad door Drenthe loopt, sinds 1975 ongewijzigd is gebleven. Van de tocht heb ik een wandelverslag en route-evaluatie gemaakt, zie: http://berkhofberkhoff.info/nivonpad.html. In 2015 is het veertig jaar geleden dat het pad werd geopend. Daarmee begon een nieuwe fase voor het vrijetijdswandelen in Nederland.’

Association’, zoals Professor Yang Bailong (foto), vormgever van de Ba Duan Jin.’ Ruah krijgt veel energie van sporten en buiten zijn. ‘Regelmatig trainen geeft mij levensenergie en ik word er optimistisch en vrolijk van, daardoor sta ik in het dagelijkse leven steviger in mijn schoenen. De midweek in het Hunehuis biedt kennismaking en samen delen. Gewoon en eenvoudig. Net zoals in China gezamenlijk aan het begin of eind van de dag oefenen en elkaar helpen en stimuleren.’

Wandelen door de tuin van het Catshuis

I

n de zeventiende eeuw liet de dichter, schrijver en ambtenaar Jacob Cats bij zijn huis in Den Haag (nu ambtswoning van de minister-president) een fraaie tuin aanleggen. Die tuin is sindsdien vele malen heringericht, maar fraai is hij gebleven. Met wilde hyacinten in het voorjaar, tal van bloeiende heesters en bloemen in de zomer en prachtige kleuren in de herfst. Door het park stroomt de Haagse Beek die uitmondt in de Hofvijver. Nivon Zuid-HollandWest heeft een speciale regeling getroffen met het ministerie waardoor we met een beperkt aantal jaarkaarten, geldig in 2013, met onze leden in groepsverband in het park mogen. Ook andere afdelingen van het Nivon kunnen daarvan profiteren. Neem contact op met Hetty de Vrijer, voorzitter van de afdeling Den Haag e.o. 071-5615024, 06-28357430 of [email protected]. TO O RTS • nummer 4 • september 2013

11

www.nivon.nl/activiteiten LEZINGENCYCLUS EERLIJKE ECONOMIE 2, 16, 30 okt, 13 nov, Hum. Centrum, W.A. Scholtenstraat 2, Groningen info [email protected], www.nivon.nl/fair&greendeal prijs € 5 Nivon Groningen/Assen organiseert samen met Platform Fair & Green Deal deze cursus/ lezingencyclus, waarin aan de hand van de huidige problemen van de wereldeconomie eerlijke en duurzame alternatieven worden besproken. 19 - 21 uur. ROMEINEN EN GRIEKEN 11 okt, De Klokketoren, Nijmegen info [email protected] prijs € 3,50 Lezing door Ron Milder, docent klassieke talen. Hoewel de tijd van de oude Grieken en Romeinen alweer ver achter ons ligt, is de invloed van deze twee culturen vandaag de dag nog springlevend. Een boeiende dia- lezing over de basis van onze beschaving. Aanvang: 19.30 u, Slotemaker de Bruineweg 272. LEZING OVER DE KAUKASUS 12 okt, Heiloo info 072-5333127, [email protected] Onderwerp: De Kaukasus, het Zwitserland van Rusland. Lezing door Piet Rosenhart. Lokatie: ‘t Trefpunt, Abraham du Boishof 2, 1852 EZ Heiloo. RUSLAND EN HET “BUITENLAND” 5 nov, Nivoncentrum, Lodewijkstraat 1, Hengelo info 074-2911953, [email protected] prijs € 4 (niet-lid 5) Lezing door Marie Thérèse ter Haar over de Gemeenschap van Onafhankelijke Staten. O.a. over de Baltische landen, Kaukasische landen en Centraal-Aziatische landen.

LEER JE FAMILIEGESCHIEDENIS KENNEN 5 t/m 8 nov, Het Hunehuis, Darp info [email protected], 0570-524207, aanm. www.nivon.nl, 06-25393116, prijs € 150 (niet-lid € 170) Er wordt in deze cursus veel aandacht besteed aan het gebruik van de computer bij het onderzoek. Inclusief excursies, 3 overnachtingen, 3 keer diner en koffie/thee.

12


RUSLAND 8 nov, De Klokketoren, Nijmegen info [email protected], 024-6419213 prijs € 3,50 Jan Driessen, filmhobbyist van Stichting Wereldbeeld zal een interessante filmavond voor ons verzorgen, vanavond met het thema Rusland. Aanvang: 19.30 u. Slotemaker de Bruineweg 272. DE NES EN OMGEVING 21 nov, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp info 020-3373883, [email protected] prijs € 3 (niet-lid € 4) Een powerpointpresentatie door Minne Dijkstra over een zeer oud stukje Amsterdam, waar veel gebeurt op cultureel en mediagebied en waar ook de geschiedenis van de stad in belangrijke mate aanwezig is. Aanvang 14.00 uur. Ook Wandelen op 24 nov. AMSTERDAM ALS DIAMANTSTAD 30 nov, Heiloo info 072-5333127, [email protected] Presentatie op zaterdag door Rene Valensa: Amsterdam als diamantstad. Plaats: ‘t Trefpunt, Abraham du Boishof 2, 1852 EZ Heiloo. NIEUWJAARSWENSEN 19 dec, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp info 020-3373883, [email protected] prijs € 3 (niet-lid € 4) Een powerpointpresentatie door H. Donga over Nieuwjaarswensen van beroepsgroepen uit de 18e en 19e eeuw. Aanvang 14.00 uur. WERELDGERECHTEN PROEVEN EN MAKEN 20 t/m 23 jan, Het Hunehuis, Darp info 06-25393116, [email protected] prijs € 168 (niet-lid € 190) Joodse tradities (eten, klezmermuziek, achtergrond) worden verduidelijkt en wereldrecepten uit de diaspora worden toegelicht, geproefd en deels zelf gemaakt! Volledig verzorging. U krijgt een klein receptenboekje mee. DE KUNST VAN HET SCHOONMAKEN 14 t/m 26 feb, De Bosbeek, Bennekom info [email protected] t.a.v. Christine prijs € 225, incl. seminar, 2 overn., 6 biodyn. maalt. Internationaal seminar. Eigenaresse van een ecologisch schoonmaakbedrijf in Zwitserland gaat ons vertellen hoe het vreugde en zingeving kan geven om onze omgeving te verzorgen en schoon te maken. Voertaal is Engels. Aanm. door betaling op rekening 677003420 van B.J. van Mansvelt o.v.v. naam, huisadres, emailadres, telefoonnummer.

WANDELEN WANDELEN IN TWENTE 8 sep, Parkeerplaats Slot bij Canisius, Almelo, 12 km info [email protected] Om 10.00 uur verzamelen we in Almelo aan het Slot bij scholengemeenschap Canisius. De wandeling is zo’n 12 km lang. Vermeld bij opgave je telefoonnummer, dan kunnen we je bereiken als de wandeling niet doorgaat. ZEILEN OP DE FRIESE MEREN 13 t/m 15 sep, Akkrum info www.spingreizen.nl, [email protected] prijs € 114 (niet-lid € 124) Zeiltrektocht over de Friese Meren voor zowel ervaren zeilers als beginners. Prijs incl. boothuur, 2 overnachtingen (in boot met dektent of in tent aan wal), maaltijden ontbijt za. t/m lunch zo. WANDELEN MET HET IVN 14 sep, De Bosbeek, Bennekom info 0318-840409, 0318-413486 Najaarswandeling in de omgeving van De Bosbeek. Start: 14.00 uur vanaf De Bosbeek, Bosbeekweg 19-21 in Bennekom. Gidsen: Hans Gonggrijp en Jeltje Zeelenberg. Max 2 uur. Aanmelden niet nodig. AMELAND 15 sep, Ameland Haven, 15 km info 0511-462011,06-33758173, t.veltman@ planet.nl, [email protected] Al een aantal jaren zijn we niet meer naar Ameland geweest en nu is het weer tijd om hier onze benen te strekken. We vertrekken vanaf Holwerd met de boot van 9.30 uur en starten de wandeling op het eiland, bij aankomst van de boot. WANDELWEEKEND 21 t/m 22 sep, Hardewijk, 17 - 17 km info 072-5333127, [email protected] prijs € 70, incl. diner, overnachting en ontbijt. Nivon afd. Heiloo organiseert een tweedaagse wandeltocht in de omgeving van Harderwijk en Ermelo met overnachting in Harderwijk. OUD AMERSFOORT 22 sep, station Amersfoort info 035-6215817, [email protected] We verzamelen voor de hoofdingang van station Amersfoort. We gaan eerst ergens koffie drinken, neem een boterhammetje mee en dan gaan we met Jan Wegner op stap. BRABANTSE WAL Laatste zondag van de maand, 20 km info 078-6143645, [email protected] prijs eenmalig gratis, hele route € 10 Langeafstandswandelen, iedere laatste zondag van de maand. Het streekpad Brabantse Wal van Bergen op Zoom via Steenbergen, Putte en Woensdrecht weer terug naar Bergen op Zoom. Bel of mail Bep van Houwelingen voor startpunten. > Lees verder op pagina 26

Ga je mee?

Winterreizen 2013/2014

Foto: Victor de Vrij

Vroegboekk orting voor snelle beslissers www.nivon reizen.nl

• Bijzondere bestemmingen: Saalbach-Hinterglemm, Riederalp, Zell am See, Pitztal, Pustertal-Kronplatz, Grindelwald, Ramsau, Walsertal, Harz, Sylarna, Ardèche, Jämtland, Baarn, Buurse

• Actief buiten: skiën, snowboarden, langlaufen, (sneeuwschoen)wandelen, sleeën • Samen: eten (koken), kletsen, sportief, lachen, chillen, bonte avond vieren, reizen • Knusse plus: in de bus/trein, koken, spelletjes doen, sneeuwpoppen maken, naar de sauna • Aangename accommodaties: in de natuur, rustig gelegen, authentieke sfeer • Van jong tot ouder: maatjes tussen 4 en 90 jaar • Je bent welkom: of je nu Nivonlid bent of niet... TO O RTS • nummer 4 • september 2013

13

www.nivonreizen.nl alle leeftijden Foto: Victor de Vrij

Ga mee op winterreis We gaan weer heerlijk skiën, langlaufen, snowboarden of (sneeuwschoen)wandelen. Je kunt bij onze reizen uitgaan van veel gezelligheid en sneeuwpret. We gaan naar bekende en nieuwe bestemmingen. Lees hier het winterreizenaanbod voor alle leeftijden met enkele reizen specifiek voor 25-40-jarigen of voor vijftigplussers. De meeste reizen worden met reisbegeleiding, vervoer en afscheidsmaaltijd aangeboden. Sommige reizen gaan uit van zelfverzorging waarbij iedereen een handje helpt met koken. Bij andere reizen wordt er voor je gekookt. Voor ieder wat wils. Kijk voor meer info over de reis, prijs en inschrijving op: www.nivonreizen.nl. Snelle beslissers krijgen vroegboekkorting.

Foto: Victor de Vrij

Kerst en Oud&Nieuw Salzburg, Oostenrijk (1005 m) 150

• 20-29 dec, SAALBACH-HINTERGLEMM, CX1401, 4+ • Prijs € 945 (niet-lid € 978), 6 t/m 12 jaar € 803 (€ 829), halfpension • info [email protected], 088-0990932 Laat je tijdens deze kerstreis verwennen in het meest super moderne royale natuurvriendenhuis direct aan de piste. Er zijn grote tweepersoonskamers met eigen bad + wc en sauna & wellness met bergzicht. Het gebied heeft voor elk wat wils, zelfs s’ avonds kan je zonder meerprijs nog de verlichte piste op. Een bijzondere ervaring!

Kijk op www.nivonreizen.nl voor de meest actuele uitgebreide informatie en het inschrijfformulier 14


www.nivonreizen.nl alle leeftijden www.springreizen.nl

100

• 21-29 dec RIEDERALP I, CX1402, 4+ • 27 dec-5 jan RIEDERALP II, CX1403 • Prijs € 675 (niet-lid € 708), 6 t/m 12 jaar € 574 (€ 600),zelfverzorging Op het zonnebalkon met magnifiek uitzicht in natuurvriendenhuis “Lueg ins Land” geniet je van het heerlijke sneeuwlandschap. Het huis ligt in het knusse autovrije dorp Riederalp. Ski vanaf de huisdeur direct naar de liften in drie met elkaar verbonden skigebieden. Samen maken we het daarna gezellig tijdens het koken, napraten en spelletjes doen.

Kleinwalsertal, Oostenrijk 50+ (1120 m)

= sneeuwschoenwandelen

= boarden = skiën = aantal km ski- en/of snowboardpiste = wandelen

Foto: Chaja Zeegers

• 17 t/m 26 jan, RAMSAU, ML1403 • Prijs € 808 (niet-lid € 841), busreis, 2-persoonskamers, sauna, halfpension • info [email protected], 088-0990932 Een ongeëvenaard langlaufen wandelparadijs met goed onderhouden loipes, maar ook bewegwijzerde en geprepareerde wandelpaden. De loipes lopen langs het pension. Voor alpine skiërs: Ramsau ligt midden in het Ski-Amadé-gebied vlak bij Schladming. In de buurt van het hotel is een skibushalte. Er is een beperkt aantal éénpersoonskamers.

= langlaufen

Foto: Ria Snoek

50+

Legenda pictogrammen:

Foto: Inger Wensveen

Dachsteingletsjer, Oostenrijk

Foto: Erika Tippelreiter

Wallis, Zwitserland (1925 m)

50+

Foto: Chaja Zeegers

• 7 t/m 16 feb, HIRSCHEGG, ML1404 • Prijs € 867 (niet-lid € 900), bus, halfpension • Info: [email protected] (gebied) en [email protected], 088-0990932 Dit lieflijke stuk van ‘Oostenrijk in Duitsland’ biedt meerdere winteractiviteiten. De wandelaar gaat door de Breitachklamm, loopt langs de beken en gaat omhoog de bergen in. De skiër gaat naar een van de 2000 meter toppen en dan naar beneden het dal in. Voor de langlaufer is er een ruim aanbod aan loipen van eenvoudig tot moeilijk. Er is een gratis skibus in het gebied. Verblijf is in Hotel Alpenstern, Heuberg in tweepersoonskamers. Er is een beperkt aantal éénpersoonskamers.



15

www.nivonreizen.nl alle leeftijden Foto: Chaja Zeegers

Krokusvakantie! Salzburg, Oostenrijk (1704 m) 100

Dolomieten, Italië (900 m)

Foto: Ben Ernst

• 14-23 feb ZELL AM SEE, CX1404, 6+ • Prijs € 825 (niet-lid € 858), 6 t/m 12 jaar € 701 (€ 727), halfpension Zell am See? Daar wil je beslist geweest zijn. Wij logeren direct op de berg, de ‘Schmittenhöhe’ aan de piste in natuurvriendenhuis ‘Pinzgauerhütte’. Het eten is traditioneel en het huis is alleen per lift te bereiken. Daarom is enige ski-ervaring gewenst. Je kunt je ’s ochtends per scooter naar de piste laten slepen!

Nieuw

200

• 14-23 feb ALTO PUSTERIA, CX1406, 6+ • Prijs € 545 (niet-lid € 578), 6 t/m 12 jaar € 463 (€ 489), zelfverzorging Proef de Zuid-Tiroolse sfeer in onze nieuwe accommodatie, de Thalackerhof in St. Georgen. Er is een uitgestrekt langlaufloipennetwerk in het dal. Ook de twee Dolomiti superskigebieden Kronplatz en Hochpustertal zijn vlakbij. Vandaaruit kan je de beroemde Sellaronde maken. Een maal thuis koken en eten we samen en maken we het gezellig met elkaar.

9 november 14.30-16.30 uur Informatiemiddag in Wijk aan Zee (Burg. Rothestraat 53a) over de Nivon winterreizen. Kom vast in de winterse sfeer. Kijk op nivonreizen.nl voor meer info.

Tirol, Oostenrijk (1350 m)

Nieuw

100


• 21 feb - 2 mrt PITZTAL, CX1405, 6+ • Prijs € 495 (niet-lid € 528), 6 t/m 12 jaar € 421 (€ 447), zelfverzorging Het gastenverblijf Malaun heeft een ruim terras aan de zonzijde en ligt in St. Leonhard, halverwege in het Pitztal. De skigebieden Rifflsee, Hochzeiger en de Pitztaler Gletscher zijn per gratis skibus goed te bereiken. Er zijn prima langlaufloipes en winterwandelpaden. Na de inspanningen van de dag kun je heerlijk in de eigen sauna van het huis ontspannen.

Berner Oberland, Zwitserland (1034 m) 200

• 21 feb - 2 mrt, GRINDELWALD, CX1407, 4+ • Prijs € 895 (niet-lid € 928), 6 t/m 12 jaar € 761 (€ 787), halfpension Fantastisch gevarieerd wintersportgebied. 80 km winterwandelpaden en uitgestrekte pistes met uitzicht op de alpenreuzen Jungfrau, Eiger en Mönch. Het sfeervolle natuurvriendenhuis ‘Grindelwald’ ligt op een prachtige plek aan de rand van het rustige dorp. De bus naar de liften stopt voor het huis. De kinderhelling is op loopafstand en er zijn lange sleeroutes.

16


www.nivonreizen.nl www.springreizen.nl Foto: Erika Tippelreiter

De Nivon-winterreizen gaan vaak naar nieuwe bestemmingen. Dit jaar zijn dat het Pitztal in Tirol en Alto Pusteria in de Dolomieten. Vorig jaar waren dat Zell am See en Saalbach-Hinterglem. Vanwege het succes gaan we daar ook dit jaar weer heen. Nels de Vries is elke keer weer van de partij. Zij ging afgelopen winter mee met de kerstreis naar het prachtige Natuurvriendenhotel in SaalbachHinterglemm. HOE HEB JE SAALBACHHINTERGLEMM ERVAREN? De eerste keer dat ik op Nivon-wintersportreis ging kwam ik terecht in een natuurvriendenhuis in Wallis waar je met het hele gezin in een bedbak op matrassen naast elkaar sliep. Dan knipper je wel even met je ogen als je het natuurvriendenhuis in SaalbachHinterglem ziet, met mooie luxe kamers en een eigen badkamer. Het natuurvriendenhotel is nieuw en eigentijds, je zou het bijna design kunnen noemen. Een echte trendbreuk met het chaletidee. Er staat wel een oude ‘stube’ vlak naast, vooral gewaardeerd als plek voor de après-ski. Het huis ligt prachtig, vlak boven de grote lift (Zwölferkogel) aan de skipiste met uitzicht over het dal en op het dorp. Je loopt in tien minuten naar het dorp. Vanuit de accommodatie kun je meteen de piste op skiën. De kamers in het natuurvriendenhuis zijn ruim en van alle comfort voorzien, met aparte bedden als je dat wenst en zelfs een inloopdouche, echt wel drie sterren. Uit onze tweepersoons-kamer hadden

Foto: Cobie en Wim Vermeenen

we uitzicht op de omliggende skibanen. Die zijn ‘s avonds prachtig verlicht. Daar kon je ook in het donker met je pas skiën, echt een bijzonder sfeertje. Met onze groep zaten we elke avond aan een eigen tafel waar we een heerlijke maaltijd kregen. Er was dagelijks een uitgebreid ontbijt- en ‘s avonds een saladebuffet. Met Kerst werd er een speciaal diner geserveerd, met als toetje echte Oostenrijkse kerstkoekjes.

van het weggetje stonden grote sparren, pikzwart en wit besneeuwd tegen de maanverlichte witte hellingen rondom. Er was echt totale stilte, we hoorden alleen de krakende sneeuw onder onze schoenen. Het middelgrote pistegebied was niet te druk en bood elk wat wils, zelfs dagelijks verlicht avondskiën. Je kunt er prima wandelen, er is een langlaufloipe en wie wil kan een sledetocht met paarden maken.

JE HAD DUS EEN MOOIE VAKANTIE?

HOE VERLIEP DE REIS?

Ja, dat kun je wel stellen. Er was zelfs een sauna die wij na het skiën hebben gebruikt. Vanuit de rustruimte keek je op de piste waar men langs vloog, of waar ’s avonds de pistebullies , ronkende reuzengevaarten, de piste weer glad maakten. Toen het volle maan was hebben we een avondwandeling gemaakt. Erika, onze reisbegeleidster nam ons mee naar een winters sprookje. Al gauw zag je geen enkel licht in het dorp meer, alleen maar sterren en de volle maan. Aan één zijde

We gingen met de nachttrein, de Alpenexpress. We sliepen in een couchette en het ontbijtpakket in de ochtend was daarbij inbegrepen. Een mooie bus bracht ons naar het hotel vanaf het station. Persoonlijk vind ik een bus-nachtreis ook heel prettig, maar doordat je languit kon slapen was deze treinreis ook heel ontspannen. Al met al was het een prachtweek en ik ga zeker weer mee! TO O RTS • nummer 4 • september 2013

17

www.springreizen.nl 25-40 jaar Foto: Spring

Spring de winter in De 25-40-jarigen van Springreizen zijn klaar voor een winters avontuur in het Zweeds-Noorse grensgebied, een wild en ongerept landschap waar vijf maanden per jaar sneeuw ligt. Maar waarom wachten op de winter als de Ardèche al lonkt in de herfst? Geniet van een dagelijks veranderend landschap, wissel steeds van uitzicht onder het lopen. Overnacht ‘s nachts in een hut, pension of gîte d'étape nadat je eerst goed gegeten hebt.

Herfstreis Ardèche, Frankrijk

Winterwandelen Harz, Duitsland • 18 t/m 23 feb, huttentrektocht, JV 1402, 25-40 jr • Prijs € 638 (niet-lid € 671), incl. heen- en terugreis per ICE, overnachtingen in hutten/ pensions, sneeuwschoenen, Spring reisbegeleiding, excl. maaltijden. Winterse wandeltocht in de Harz, het groene hart van Duitsland! We verkennen uitgestrekte bossen, verstilde stuwmeren, pittoreske dorpjes en bij goed weer ook de Brocken (1141 m), de hoogste berg in Duitsland buiten de Alpen. Doorgaans ligt hier in februari genoeg sneeuw om het gebruik van sneeuwschoenen te rechtvaardigen, dus die gaan zeker mee. We overnachten in jeugdherbergen en natuurvriendenhuizen, waardoor de rugzakken licht blijven.

18


• 16 t/m 26 maart, sneeuwschoentrektocht, JV1401, 25-40 jr • Prijs € 973, (niet-lid € 1006), incl. overnachtingen, sneeuwschoenen, Spring reisbegeleiding, excl. reis en maaltijden. Ga mee op winteravontuur naar de bergen van Jämtland in Zweden! Maak een trektocht op sneeuwschoenen in het grensgebied met Noorwegen. Over de flanken van de berg-

massieven rond de Sylarna en Helags, langs gletsjers en over eindeloze hoogvlaktes ver van de bewoonde wereld. Tot mei is dit gebied in de greep van de winter, met dikke lagen sneeuw en temperaturen tot -20C. We overnachten in prachtig gelegen berghutten midden in de wildernis. Hier knappert de Jotul kachel en wacht de sauna!

Foto: Spring

• 19 t/m 27 okt, wandeltrektocht, JV1314, 25-40 jr • Prijs € 795 (niet-lid € 828), incl. heen- en terugreis per trein, overnachtingen in gîte d'étape, Spring reisbegeleiding, excl. maaltijden. Trek er in het najaar nog even lekker op uit. Op een terras in de herfstzon genieten we na van de tocht door kleurige bossen en kronkelige valleien. Struin door ongerepte natuur waartussen middeleeuwse dorpjes verscholen liggen. Laat lokale specialiteiten als kastanjetaart en geitenkaas je goed smaken.

Winteravontuur Jämtland, Zweden/ Noorwegen

www.nivonreizen.nl 50+ www.springreizen.nl

Kerst en oud&nieuw in Nederland 50+

Foto: Inger Wensveen

Kerst op Drakenburg, Baarn

Oud en Nieuw in Twente

Kijk voor de 50+ sneeuwwinterreizen naar Oostenrijk op de pagina's hiervoor.

Foto: Dik Beker

• 23 t/m 27 dec, Baarn, M1401, 50+ • Prijs € 433 (niet-lid € 466), geheel verzorgd, eigen vervoer • info: [email protected], 088-0990932 Nivonleden van 50 jaar en ouder zijn weer van harte welkom op Drakenburg met de kerstdagen. In de praktijk zal het programma van dit ‘kerstkamp’ afgestemd zijn op de oudere Nivonner (70+). We zetten gezamenlijk de kerstboom op en doen iedere ochtend gymnastiek voor diegenen die daar zin in hebben. We maken een wandeling in de omgeving bij het heerlijke groene Baarn. En we maken het natuurlijk gezellig met elkaar.

50+

• 28 dec t/m 1 jan, Den Broam, Buurse, M1402, 50+ • Prijs €223 (niet-lid € 256), eigen vervoer, zelfverzorging • info programma: Mientje van Rooij, 0182-374490, reisinfo: [email protected], 088-0990932 Kom je de laatste dagen van 2013 gezellig doorbrengen in natuurvriendenhuis Den Broam? Een korte, gezellige en actieve vakantie op de grens van Overijssel en Duitsland. We gaan wandelen op prachtige plekken in het Twentse land en ook kunst bekijken en cultuur opsnuiven. We slapen in twee- en meerpersoonkamers. Met elkaar bereiden we de maaltijden, waaronder een lekker oudejaarsbuffet. Daarna maken we er samen een feestelijke avond van.

Foto: Dik Beker

Korte vakanties in natuurvriendenhuizen zijn het hele jaar door mogelijk. Kom eens naar een creatieve midweek sieraden maken, beeldhouwen met speksteen of werken met glas in lood, een kookcursus voor lekkerbekken, een natuur-, fiets- of wandelmeerdaagse, een zangweekend, maak je levensverhaal of leer hoe je je familiegeschiedenis kunt onderzoeken. Enthousiastelingen hebben dit allemaal georganiseerd. Kijk voor alle mogelijkheden op www.nivon.nl/activiteiten.


19

www.nivonreizen.nl alle leeftijden Foto: Victor de Vrij

Ga je mee naar Oostenrijk, Zwitserland, Italië, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Zweden, Noorwegen? KOM OOK NAAR DE INFORMATIEMIDDAG! Ontmoet andere deelnemers en reisbegeleiders die de bestemmingen kennen. Proef de sfeer en winterstemming. 9 november 14:30 - 16:30, Banjaert Wijk aan Zee

Foto: Spring

Geniet van de prachtigste sneeuwlandschappen Foto: Ben Ernst

Lekker samen buiten actief Foto: Chaja Zeegers

Foto: Chaja Zeegers

20


Sfeer en gezelligheid in een groep, van jong tot ouder

Internationale Natuurvriendenhuizen

Wandelen en kuren in het Zwarte Woud Tekst en foto's: Dinie Bakker

I

n het noorden van het Zwarte Woud ligt in het Moosalbtal Natuurvriendenhuis Moosbronn in het bos op 440 meter hoogte, met een kabbelend beekje over het terrein. Het in hout opgetrokken huis ziet er oud, maar sfeervol uit. Het is van 1921, maar meermaals gerenoveerd en goed onderhouden. Het huis is het gehele jaar geopend, maar vooral in de herfst is het prachtig wandelen in het middelgebergte. Ook met mountainbikes kun je mooie tochten maken.

BOSSEN EN BEEKJES Vanuit het huis zijn er vele korte en langere wandelroutes die goed staan aangegeven. Mooie toppen met uitzichtpunten! Je wandelt in de bossen, langs smalle beekjes, door dalen en over glooiende hellingen. De Mahlberg, de Mittelberg en de Mauzenberg (600 - 700 m hoog) zijn prima wandeldoelen. Langs de Murg kun je van Freudenstadt naar Rastatt een mooie fietstocht maken, stroomafwaarts met af en toe een klimmetje, ongeveer 70 km. Het Murgtal is donker en smal, met rotspartijen, beboste hellingen en groene weiden, afgewisseld met historische plaatsjes als Baiersbronn, Forbach, Weissenbach en Gernsbach.

HOUTZAGERIJEN Freudenstadt heeft enkele mooie kerken en musea en heeft het grootste marktplein van Duitsland, omgeven door een zuilengalerij. Rastatt ligt op een knooppunt van wegen en kwam in de Middeleeuwen al tot ontwikkeling. In het grote roze slot in het centrum zijn twee musea: het Wehrgeschichtliche Museum en het Freiheitmuseum. De plaats Gernsbach kwam al in de 14e eeuw tot ontwikkeling door de Murgschifferfahrt; boseigenaren lieten het hout op vlotten over de Murg transporteren. Nog altijd zijn in dit gebied veel houtzagerijen en papierfabrieken. Forbach ligt halverwege het dal van de Murg. Heel bijzonder is de houten brug over de rivier. De Schwarzenbach-Talsperre is een flink stuwmeer met diverse watersporten. In Baden-Baden wist men al in de Romeinse tijd te profiteren van de zouthoudende waterbronnen. Het stadje groeide uit tot een kuuroord van internationale allure, waar hoge Europese adel, politici en kunstenaars kwamen om te zien en gezien te worden. Het Kurzentrum, de Trinkhalle, het casino en het theater waren de plekken voor gala’s, congressen en bals.

Naturfreundehaus Moosbronn Adres: Naturfreundehaus Moosbronn (L17), Moosalbtalstrasse 3, D-76571 Gaggenau-Moosbronn, 0049 7204 228. Inlichtingen en reserveren: Gabi Danne, Kolberger Strasse 12a, D – 76139 Karlsruhe, 0049 721 686001, [email protected], www.L17.naturfreundehaus.de. In de omgeving zijn meerdere natuurvriendenhuizen met zelfverzorging, o.a. L18 L 19, L 20, L 21, L 22 en L 23. Info op www.naturfreundehaus.de of via [email protected]. Tarieven 2013: kinderen tot 15 jaar: € 3,50, tot 18 jaar: € 4 en volwassenen € 5,50. Niet-leden betalen het dubbele. Het huis heeft 48 (stapel)bedden, met wastafel. Zelfverzorgingskeuken, drie zaaltjes, speelruimte, terras. “Café” in weekend open. Te bereiken: trein naar Karlsruhe, Albtalbahn tot Bad Herrenalb, verder bus tot Moosbronn-Kirche, dan 500 m lopen. In de buurt ook de S-bahn naar Karlsruhe. Per auto via Venlo A61, stukje A6, A5 tot Karlsruhe-Ettlingen, Bad Herrenalb, scherp rechtsaf ri. Malsch tot Moosbronn, rechtsaf Moosalbtalstrasse.


21

Leg een link Regeladvertenties voor natuurvrienden. E-mail naar [email protected] of schrijf naar het redactieadres (zie colofon). Kosten niet-leden Minimaal

€ 0,70 per woord € 1,40 per woord € 12,- resp. € 14,-

Groepsaccommodatie? Op de website www. unieke-groepsaccomodaties.nl staan meer dan 20.000 groepsaccommodaties. Voor 8 tot 60 personen en in heel Europa. www.lecoeurdumoulin.nl Wandelvakantie in Auvergne, landelijke en bosrijke omgeving. Gîtes & natuurcamping aan mooi meer. Table d’hôtes/ ontbijt (massage & behandelingen). Aangeboden: vakantieverblijf voor max. 2 nette en rustige personen te Bergen (NH), nabij duin, bos, zee, weide en strand. € 200 p/w, info [email protected]. Natuurverenigingsleden krijgen 10% korting. Te huur in Diever (Drenthe): rustig gelegen, mooi vakantiehuis (met grote tuin). Huis ligt op 500 meter van het Drents-Friese Wold en op 6 kilometer van het Dwingelderveld. Grote woonkamer met open keuken, drie slaapkamers (met totaal elf bedden) en twee badkamers. Zeer geschikt voor gezin(nen), maar ook voor senioren: één slaapkamer en badkamer op begane grond. Reserveringen en informatie: [email protected] of telefoon: 0521-593259. Prettig logeeradres gezocht in/ nabij Bilthoven i.v.m. avondcursus aan de Yoga Saswitha Opleiding. Tel. 050-5772727, [email protected]. Alleen of met uw gezin op vakantie? Zoek en boek een zomers weekje Zwitserland op onze website www.uit.ch en ervaar dat een vakantie in Zwitserland niet duur hoeft te zijn! Beleef een vakantie in Zwitserland, in het UNESCO biosfeerreservaat Entlebuch. Ons natuurvriendenhuis Schrattenblick, met 28 bedden en een keuken voor de zelfverzorging, maakt een verblijf midden in de natuur mogelijk. www.nfh-schrattenblick.ch, contactadres: [email protected]. Sportieve vrouw (63 j) zoekt reisgenoot naar Australië waar haar kinderen wonen. Haar partner kan de reis niet meer doen. Periode oktober, november. [email protected] Romantisch vissershuisje te huur in Laaksum, direct aan IJsselmeer. 250 euro per week. Zwemmen, fietsen, wandelen, vissen. Bel visser Jan de Vries: 06-51277880 of mail [email protected].

22


Vrouw, 55+, HBO zoekt reisgeno(o)t(en) met ervaring voor fietsvakantie Cuba, december/ januari, bijv. a.d.h.v. route Vlieg&Fiets. Ik denk aan 3-4 weken, maar sta open voor andere ideeën. [email protected] Westerwolde (GR) te huur 2-persoons chalet 45 M2 bij boerderij, prijs € 175 p.w. Huisdieren in overleg ook eventueel paard. Info etc. 0599-3134047. Natuur en cultuur. Wandelen, fietsen, zwemmen, kanoën. Geniet van ons huis en omgeving in een piepklein dorp in Portugal tussen Coïmbra en de Serra da Estrela. Te huur vanaf € 300 per week voor 2 pp; max 10 pp. Bekijk onze website www.casamadrugada.nl voor meer informatie. Rust, stilte, ruimte, alle comfort. Weinig vertier voor kinderen. Voldoende ruimte voor huisdier. Vakantiehuis Dordogne PerigordVert. www.lapouze.nl Turkije: Genieten van rust, ruimte, natuur, wandelen, eenvoud op het schitterend schiereiland Datça in Turkije, ver weg van het massatoerisme? Dan is Doga Pansiyon de plek voor u!! Zie onze website: www.dogapansiyon. com. Nederlands sprekende eigenaren. Te huur Boijl riant 4 pers.vak.huis in het Drenths-Friesewold € 400 p.w. 06-14924749 Natuurlijk Vakantie in Umbrië – Italië. Info: http://marinaregini.wix.com/ umbriaholidayrent,tel: 00393406944389. Logeren in mooi Middelburg in gunstig gelegen woonhuis. Parkeren voor de deur. Zitje in de tuin. Pppn € 25 inclusief ontbijt. Mail naar m.zorge4@ kpnplanet.nl of bel naar 0118-615099. Hindeloopen (IJsselmeer) te huur: 2 à 4 pers. arbeidershuisje, prachtig wandel-, fiets-, schaats- en zwemgebied. Tel. 020 6840388 of 0514522560. www.noppesklinte.nl

Terschelling Lies: eenvoudig rustig gelegen zomerhuisje. Vanaf € 165 per week. Maximaal 2 personen (Oerol niet vrij), 020 6941748, [email protected]. Schiermonnikoog, kamers te huur bij particulier. V.a. € 17,50 p.p.p.n., minimaal 3 nachten. 1 kamer met keukenblok. Tel. 0519-531987. Fantastisch vakantiehuis in Tsjechië aan oostzijde van het Reuzengebergte. Authentieke, grote (5 slaapkamers, 3 badkamers), goed ingerichte roubenka. Grote tuin met fruitbomen en beek. Max. 12 personen. Prachtig gebied voor rust, wandelen, fietsen én cultuur. Informatie: www.snabilic.com, snabilie@ multiweb.nl of 072-5065395. Te huur: Orvelte Dr. 4 pers. Vakantiehuis-uniek plekje. m.i.d. natuur-wandelgebied. www. vakantiehuisdevierjaargetijden.nl, 0593-552272. Bij Crans-Montana (CH) te huur: knus, zonnig chalet, 3 slaapk., 2 badk., tuin. Rustige ligging, pr. uitzicht. Skiën, wandelen, alle niveaus. 06-53767786, [email protected]. Brénazet, midden Frankrijk, mooie oude boerderij met gîtes (vakantiehuizen), blokhut, safaritenten, yurten, De Waardtenten. Kleine camping in boomgaard. Fraai uitzicht, rustig, kindvriendelijk, zwemvijver, dieren, veel ruimte! Aan eind van landweggetje (geen verkeer) 800 km vanaf Breda. Gîtes p.w.: € 285/ € 350/ € 500. Wij bieden ook: gegidste kanotochten, vegetarische tables d’hôtes, yoga, fietsenverhuur, wandelroutes. Mariken en Ron, http://www.brenazet.nl, [email protected], 0033470076319. Portugal Individueeel Wandelarrangement Castelo de Vide Quinta do Pomarinho, hét wandelcentrum van de Alentejo. Gelegen in Natuurpark Serra São Mamede. Diverse accomodaties te huur. Tevens natuurkampeeerterrein. Www.pomarinho.nl, 00351965755341, [email protected]. Ned. eigenaren.

(advertentie)

Topsport in de Picos Tekst: Merel Evertse Foto: Spring

E

en huttentrektocht door de Picos de Europa, een schitterend berggebied in Noord-Spanje vlakbij de Atlantische kust. Tien deelnemers hebben zich ingeschreven, twee vrijwilligers proberen deze groep over het goede pad te leiden. Dat valt nog niet mee.

In eerste instantie omdat in de Picos een pad een zeer ruim begrip blijkt te zijn. We zijn bijzondere varianten tegengekomen. Soms bleek het ene struikje iets platter dan het andere, wat dan de aanwijzing moest zijn voor de aanwezigheid van een pad. Soms waren de struiken alles behalve plat maar duidde het gat erin op de mogelijkheid om er doorheen te tijgeren. Regelmatig waren de paden heel goed, maar door de sneeuw onbegaanbaar. Eenmaal bleek de plaatselijke opa – nog net niet ingetekend op de kaart – de oplossing. Die zette een waanzinnig tempo in richting de hut over de voor ons ogenschijnlijk allemaal gelijkende rotsblokken. Echter, de afwezigheid van paden bleek peanuts in vergelijking met het andere element: de groep. Probeer maar eens een topvioliste die haar looptempo steeds van adagio naar allegro wisselt, een olympische kampioene die constant achteraan bungelt en een huisarts met een volledige medicijnkast te leiden. En dan heb ik de twee geologen die constant in discussie zijn en er uiteindelijk

Winterse bestemmingen Kom ook naar de Informatiemiddag! Ontmoet andere deelnemers en reisbegeleiders die de bestemmingen kennen. Voor jong tot ouder. Op zaterdag 9 november 14.30 - 16.30 uur, Nivon-natuurvriendenhuis Banjaert in Wijk aan Zee. Kijk op www.nivonreizen.nl om alvast in de goede sfeer te komen en gebruik te maken van de vroegboekkorting.

altijd op uitkomen dat ze niet weten hoe die ene rots is ontstaan nog niet eens genoemd en ben ik de deelnemer die zijn 15-jarige jubileum viert door nóg verder achteraan te bungelen dan de topsportster nog vergeten. Oké, laat ik dan ook mijn eigen paniekaanval door vermeend zuurstoftekort maar opbiechten. Nee, geen stoer verhaal, zó hoog zijn die Picos niet, het was het microklimaat in de overvolle hutten dat me angst deed aanjagen. Je zag de reisbegeleiders af en toe zweten. Iets meer dan in verhouding met de, overigens wat ongebruikelijke,

hitte. Lang leve IceBreaker, bijna niemand had het door en ze deden het goed. Zonder uitgetrokken haren met enkel wat gebruikelijke bergkwaaltjes heeft iedereen de tocht doorstaan en zelfs op het eind toch nog de Naranjo de Bulnes bereikt, dé prachtige trekpleister van de Picos de Europa. Dank aan onze reisbegeleiders van de Nivonwerkgroep Spring. www.springreizen.nl voor reizen en weekendjes weg.

Valentijnkamp: Lovealicious Heb je zin in een warm weekend tijdens de koude winterdagen? Dat kan! Op het Valentijnkamp doen we gewoon als of die koude winderige barre winterdagen niet bestaan maar gaan we een weekje na Valentijn gewoon nog één x helemaal op in de warmte van de liefde. Misschien de liefde voor een leuke mededeelnemer... Maar vooral de liefde voor bosspellen, spooktochten, kampvuurtje stoken, warme chocolademelk met slagroom drinken, spelletjes spelen en lol trappen. Liefde voor een kamp ver van de bewoonde wereld dus. Wanna join?! Wanneer: vrijdag 21 februari 18.00 t/m zondag 23 februari 16.00. Waar: Nivonhuis August Reitsma, Hoek van Holland. Leeftijd: 13 – 17 jaar. Prijs: houd www.jumpzomerkampen.nl in de gaten


23

Leg een link TweedehandsLundia.nl Amsterdam, Zoetermeer en Apeldoorn: klassieke, tijdloze Lundia ‘Classic/Original’ Kasten Recycling: schappen, zijstukken, ladenblokken, deuren etc. Gaat langer dan je eigen leven mee..., óók bezorging en inruil: www.TweedehandsLundia.nl.

ten drie terrassen (dus altijd zon), mooie tuin met palmen. 2,5 km van zee, veel wandelmogelijkheden, treinstationnetje op loopafstand, supermarkt op 1 km. Huur vanaf € 265 p/w, aanzienlijke korting bij langere huur. Voor meer informatie: www.bakkershuisdenia.nl of [email protected], tel: 0497-574383.

Te huur voor week/weekend, verbouwd arbeidershuisje in piepklein Fries dorp aan vaar/schaatswater. Grote tuin rondom met vrij uitzicht over weidenlandschap. www.vakantiehuisjefriesland.nl

Berlijn: te huur 4 pers. appartement. Vanaf € 55 per nacht. Rustig in centrum. Fietsen beschikbaar. Info: hermanvandebeek@zonnet. nl of 0318616266.

Sneekermeer: vrijstaand ‘Ot en Sien’ huisje op toplocatie aan vaarwater, 5 pers., eenvoudig en romantisch, www.huisjesneekermeer. nl, Tel. 0413-478583.

Portugal Camping Quinta do Pomarinho, Castelo de Vide www.pomarinho.nl. Gelegen in natuurpark São Mamede 00351965755341, Ned. eigenaren.

Te huur: gezellig huisje aan Natuurpark Dwingelderveld (Drenthe), rustig gelegen. Uitzicht op weide en bosrand. Heide vlakbij. max. 4 personen. Contact: 020-6185476 of [email protected]. Zie ook website www.patriciakuiper.nl.

Duurzame reisverzekering? Via de website www.groene-reisverzekering.nl kunt u een duurzame, doorlopende reisverzekering afsluiten. 10 % goedkoper, 100 % groener.

Te huur: geheel vrijstaande authentieke Spaanse vakantiewoning in kerkdorp La Pedrera bij vissersdorp Denia aan de Costa Blanca. Aan de voet van natuurpark Montgo. Drie tweepersoonsslaapkamers, grote woonkamer, gelijkvloerse douche, hoog toilet, goed geoutilleerde keuken, verwarming. Bui-

Op vakantie met uw hond? Op onze website vindt u meer dan 30.000 hondvriendelijke vakantiehuizen in Nederland en heel Europa! www.vakantie-met-huisdieren.nl Portugese Taal leren op vakantie Quinta do Pomarinho, Castelo de Vide zie www.pomarinho.nl bij arrangementen, stuur mail info@pomarinho. nl of bel 00351965755341, Ned. eigenaren.

Portugal Groepswandelreizen. Natuurvriendenhuis Quinta do Pomarinho. Castelo de Vide. Data: 19-30 sep, 19-26 okt (8 daagse), 1-12 nov, 23 dec-3 jan 2014, 14-25 maart, 11-22 april, 27 april-4 mei (8 daagse), 16-27 mei, 6-17 juni. Nivonledenkorting. Www.pomarinho.nl, [email protected] of 00351965755341, Ned. eigenaren. Z. Limburg vakantie met buitenlandgevoel in www.bungalowparksimpelveld.nl 0455441242, dichtbij openbaar vervoer. Grenst aan wandelnetwerk. Honden welkom. Sint Hubertusjaarmarkt 9 november 2013 met dierenzegening, paarden beslaan, gratis koetsje rijden, wilde vogelshow, appel/perenstroop koken, limburgse mosterdsoep enz. Beierse Woud, veelzijdige vakantie op 3 landenpunt Tsjechië, Oostenrijk, Zd. Duitsland, www.vakantieinhetbayerischeRwald.nl, appartement event. te koop € 30.000. In Zwitserland, kanton Schwyz, stacaravan 6 pers. te huur, leuke tuin, nabij Aegeri See, event. te koop Sfr. 7000, tel. 0612906312. Bed & Breakfast ‘Mooi Den Bosch’, tegenover stadspark, aangenaam betaalbaar. Geen toeslag voor één persoonsverblijf! heijdendlm@ telfort.nl, 06-10507053.

Nivon en Carl Denig Natuurvrienden met 101 jaar kampeerervaring

RABBMYRIADDJACKET

Dames & Heren

Als Nivon-lid krijg je op de gehele collectie 10% kassakorting!

Amsterdam 5 verdiepingen outdoor

24


Nieuwegein 3000 m2 outdoor

Webshop makkelijk online shoppen

Nivon-centrum Hengelo op de schop

D

e verbouw van het pand van de afdeling Hengelo aan de Lodewijkstraat is in juni gestart. ‘Het centrum krijgt een eigentijdse uitdrukking die recht doet aan een energieke en dynamische organisatie voor natuur en cultuur’, omschrijft afdelingsvoorzitter Luc van Veen. Na drie jaar van voorbereiding door de Renovatie Commissie is de renovatie en verbouwing werkelijkheid geworden. ‘Vele Nivonhanden hebben de te renoveren ruimtes leeggemaakt: drukhok, keuken, bestuurskamer en hal en hebben materiaal opgeslagen of weggegooid. Een gigantische klus. Het lijkt nu op kamperen; er zijn ook groepen die in de zomer doorgaan zoals de tekeninstuif en zomerdans.’

RUIM TERRAS De achtertuin is inmiddels al een prachtig ruim terras geworden met plaats voor een overdekte fietsenstalling. De tuin aan de voor- en zijkant worden na het vertrek van de bouwvakkers, weer ingericht. ‘Ook een gigantische klus, die we samen met de gemeente, Welbions, Tactory en Twente Milieu hebben geklaard. Dat alles is gedaan met gesloten beurs dankzij bemiddeling door Stichting De Slinger’. De huidige renovatie is geconcentreerd op de hal en entree. Grote raampartijen zorgen voor een open karakter vanaf de straat. De gevel in strakke kleuren en een fraaie voortuin nodigen uit om binnen te komen. De hal is sterk vergroot door het combineren van een open keuken, de receptie, een hoek voor o.a. kopieermachines en de garderobe en het laten vervallen van

allerlei hokjes. Er ontstaat zo ruimte voor zitjes en een grote leestafel. Deze kan ook als vergadertafel worden gebruikt waardoor een vierde ruimte ontstaat. De bestuurs- en cursuskamer wordt vergroot zodat groepen tot 16 mensen er terecht kunnen. In het Hengelose pand worden onder meer cursussen en lezingen gegeven en tentoonstellingen gehouden. Het gebouw wordt behalve door Nivonners, ook gebruikt door externe organisaties zoals de SHO die er een prikpost heeft, de Soefi en White Eagle die er hun bijeenkomsten houden, de Natuur en Milieuraad Hengelo die er vergadert, en de KNNV en IVN die er presentaties geven. Tevens kunnen particulieren ruimte huren. De verbouwwerkzaamheden zijn naar verwachting in oktober afgerond. Met de verbouwing is Nivon Hengelo weer toekomstbestendig. Kijk op www.nivon. hengelo.nl voor meer foto’s.

Foto: Annelies Barendrecht

Makkelijker reserveren Het reserveren van een overnachting in een Nivon-accommodatie is nu reuze eenvoudig via de website: gasten kunnen bij praktisch alle natuurvriendenhuizen rechtstreeks een aanvraag doen via www.nivon.nl. Dat kan via een reserveringsverzoek op de websitepagina van het huis naar keuze. Bij het invullen ziet de aanvrager ook meteen wat de kosten zijn. Voor de gasten is dit een verbetering, omdat ze meteen kunnen zien of er bedden vrij zijn op de gewenste datum. We nodigen alle Toorts-lezers uit een bezoekje te brengen aan www.nivon.nl, daar een accommodatie naar keuze aan te klikken en het reserveringsverzoekformulier in te vullen. De vrijwilligers op de accommodatie van je keuze zijn blij om je als gast te verwelkomen.


25

COLOFON Toorts, ledenblad van het Nivon 84e jaargang, nr. 4, september 2013 Foto voorpagina Annelies Barendrecht Aan dit nummer werkten mee: Annelies Barendrecht, Angela Huizinga, Bart Brinkman, Chaja Zeegers, Dinie Bakker, Hans Karsten, Hielke Ploeg, Huib Kooyker, Jolanda Denekamp, Lisette Eindhoven, Marian van de Haterd, Marijke en Cor den Heijer, Merel Evertse, Provincie Drenthe, Ria Snoek, Ruah Tichelaar, Spring, Vlaamse Natuurvrienden, Wim van der Wijk. Hoofdredactie Bart Brinkman Kopij Nivon - Toortsredactie Hilversumstraat 332 1024 MB Amsterdam 088-0990900 Contact Nivon: [email protected] kopij: [email protected] agenda/ berichten: www.nivon.nl/berichten regeladvertenties: [email protected] overige advertenties: [email protected] Verschijningsdatum winternummer 2014, 14 december 2013. Sluiting kopij 8 november 2013. Verschijningsdatum lentenummer 2014, 8 maart 2014 Sluiting kopij 31 januari 2014. Vormgeving Suggestie & Illusie - Utrecht Productie Mediapoint Heerhugowaard Kleine lettertjes Artikelen en berichten van leden en niet-leden zijn altijd welkom. De redactie behoudt zich het recht bijdragen in te korten of te weigeren. Let op de sluitingsdatum! Door en voor Nivongroepen mag alles uit de Toorts worden overgenomen, behoudens foto’s waarop copyright berust. Voorwaarde voor elk gebruik is bron- en naamsvermelding van schrijver e/o fotograaf. Het Nivon is niet aansprakelijk voor wijzigingen en drukfouten. Lidmaatschap Nivon Lid worden van het Nivon? Meld je aan via www.nivon.nl of bel 088-0990900. Het lidmaatschap wordt aangegaan per kalenderjaar en wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Schriftelijk opzeggen kan tot 8 weken voor aanvang van het nieuwe kalenderjaar. Adres: Nivon-ledenadministratie, Hilversumstraat 332, 1024 MB Amsterdam. Email: [email protected]. Voordelen Nivonleden • kunnen aan alle verenigingsactiviteiten deelnemen • korting op overnachtingen in natuurvriendenhuizen en op kampeerterreinen • korting op Nivon-reizen en -kampen • korting op aanschaf Nivon-wandelgidsen • korting op Globetrotter Buitensportvoeding: kijk op www.nivon.nl • ontvangen het kwartaaltijdschrift “Toorts” • 10% korting in Carl Denig-buitensportwinkels en webshop Kijk voor de overnachtingstarieven en kortingsacties van de Nivon-natuurvriendenhuizen en -kampeerterreinen op www.nivon.nl of bel 088-0990900.

WANDEL2DAAGSE 29 t/m 30 sep, Station Assen, 15 - 18 km info 071-5411767, [email protected] prijs € 35 (niet-lid € 40) Tweedaagse deels verzorgde wandeling met Cor en Marijke. We verzamelen om 11.00 uur op station Assen, nemen de bus naar Oosterwolde en wandelen 15 km naar Allardsoog. Op maandag wandelen we 18 km naar Roden. Aanmelden tot 27 september. 12 t/m 19 okt, Banes, Frankrijk info 0481-354308, [email protected] prijs € 275 (niet-lid € 325) In de Aveyron schijnt in oktober volop de najaarszon en bloeien de bloemen. We wandelen door dit Franse landschap. Overnachten in mobilhome, kosten halfpension. Ook andere data mogelijk.

WANDEL4DAAGSE 21 t/m 24 okt, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info 010-2265125, 071-5411767, 06-22279240, [email protected], [email protected] prijs € 150 (niet-lid € 150) Een super leuke week in de prachtige herfstbossen van de Lage Vuursche. Lopen en genieten onder de bezielende leiding van Marijke en Cor den Heijer. WANDELEN DOOR DRENTHE 26 t/m 27 okt, Steenwijk? Meppel? Ruinen? info 0521-341500, aanm. 06-25393116, [email protected] prijs € 45 (niet-lid € 55) Lekker zelf wandelen door “het nationale landschap van Drenthe” met archeologische, geologische en cultuurhistorische informatie op zaterdagavond. Maximaal genieten van dit oer-gebied. Incl. volledige verzorging en lakenpakket!

GAASTERLAND 20 okt, plaats nog onbekend, 15 km info [email protected], 06-33758173, colettedehaas@hotmail. com, 0561-481407 Een wandeling o.l.v. Joke en Frits, in en rond de mooie plaats Harich in Gaasterland.. Start om 10.00 uur, startplaats wordt nader bekend gemaakt.

HEIDE, BOS EN HOLLANDSE POT 9 t/m 10 nov, Station Oosterbeek info www.spingreizen.nl, [email protected] prijs € 72 (niet-lid € 82) Najaarstocht op de Veluwe! ’s Avonds slaap je zeker lekker warm in natuurvriendenhuis De Bosbeek. Incl. overnachting, maaltijden diner za. t/m lunch zo.

ZEEDIJK EN OMGEVING 20 okt, Nieuwe brug, bij Nieuwebrugsteeg info 020-3373883, [email protected] prijs € 3 (niet-lid € 4) Een stadswandeling onder leiding van Minne Dijkstra op de Zeedijk en in de omgeving daarvan. Het oudste stukje van de stad Amsterdam. Vertrek om 10.00 uur.

OUDEHORNE 17 nov, Oudehorne kerk, 15 km info 06-33758173, 0561-481407, [email protected], [email protected] 0513-650902 We starten om 10.00 uur bij de kerk van Oudehorne en wandelen naar Oldeberkoop door een schilderachtig natuurlandschap, o.l.v. Akke Visser.

VACATURES Het Nivon draait op vrijwilligers zoals gastheren en gastvrouwen, reisbegeleiders en bestuurders. Allemaal functies die hun eigen kwaliteiten en interesses vragen. Zo worden er mensen gezocht die activiteiten willen organiseren of begeleiden, zoekt het landelijk bureau een lid voor de Commissie seksueel grensoverschrijdend gedrag, zoekt De Kleine Rug een schipper op het Wantij en zoekt het Veluwe Zwerfpad een markeerder. Kijk voor meer informatie en voor alle vacatures op www.nivon.nl/vacatures

TRAGISCH ONGEVAL Het Nivon organiseert al vele jaren trefkampen waar onder meer gewandeld wordt. Eén van de deelnemers van het kamp in Valpelline (Italië) is deze zomer slachtoffer geworden van een tragisch ongeluk. Hij is overleden tijdens een wandeling. We leven mee met de nabestaanden en de overige direct betrokkenen, waaronder de vrijwilligers van het trefkamp. We wensen hen alle sterkte bij de verwerking van hun verlies en traumatische ervaringen. Medewerkers van het landelijk bureau & centraal bestuur

facebook.com/nivon.nl

26


Nivon Arnhem opent verjaardagsfeest In 2014 bestaat het Nivon 90 jaar. Dat wordt groots gevierd. In de aanloop naar dat feest heeft Nivon Afdeling Arnhem een speciaal programma opgezet. Dat programma begint op 20 oktober 2013 en sluit af met een weekendprogramma op 22 en 23 maart 2014.

A

lle programmaonderdelen vinden plaats op zondagmiddag van 13.00 uur tot 16.00 uur in het Nivongebouw in Arnhem, Molenbeekstraat 26A. Iedereen is welkom. De kosten zijn € 4,00 voor leden en € 6,00 voor niet leden. Wel vooraf aanmelden via de website van Nivon Arnhem: www.nivon-arnhem.nl Na een hartelijk ontvangst met koffie en/ of thee begint iedere bijeenkomst met een gesprek met de inleider van die middag. We verkennen het thema van de dag en komen meer te weten over de inleider. Hierna is er tijd voor een nazit. Ook kijken we vooruit naar de volgende lezing. 20 oktober 2013: Bob Reinalda, de schrijver van o.a. Voor de Bevrijding van de Arbeid, samen met Ger Harmsen over de ontwikkeling, ook internationaal, van de Sociale beweging, de nieuwe ontwikkelingen en de nieuwe organisaties. 24 november 2013: Sjoerd Kemeling en Herman van Kordenoordt, bekend van het Nivon-Pinksterkamp en andere optredens met een muziekpresentatie over de crisis en een nieuw perspectief.

19 januari 2014: Kees Korevaar, voorheen werkzaam bij de FNV, nu aan de Universiteit Tilburg en Nivonlid over Arbeidsrelaties na de verzorgingsstaat.

15 december 2013: Marijke Sondorp, de voorzitter van de Vereniging Woodbrookers. Een gesprek over het verleden en heden van het christen-socialisme.

16 februari 2014: Danny Nooteboom, musicoloog, schrijver van 100 jaar Stem des Volks Amsterdam en Nivonlid over de geschiedenis van het strijdlied. Er wordt ook samen gezongen.

Van lezing tot cursus Een nieuwe taal leren, een cursus beeldhouwen, digitaal foto’s bewerken, een voettocht naar Santiago; een kleine greep uit het aanbod van de Nivonafdelingen voor komende seizoen. Kijk op www.nivon. nl onder vereniging, lokale afdelingen voor het complete aanbod. Er zit zeker wat voor je bij.

Deze serie wordt afgesloten in het weekend van 22 en 23 maart 2014. Het programma daarvoor staan nog niet vast. Kijk voor meer informatie op de site van Nivon Arnhem: www.nivon-arnhem.nl of mail naar [email protected].

Het activiteitenseizoen barst weer los Ga vanuit één van de veertien natuurvriendenhuizen cultureel op stap of sluit je aan bij een creatieve activiteit en leer iets moois maken: quilten, wolvilten, beeldhouwen, fotograferen. Liever naar buiten? Sluit je dan aan bij één van de wandel- of fietsweken in de huizen dit najaar. Kijk op www.nivon. nl/activiteiten voor alle mogelijkheden


27

Nazi-Duitsland verbood de Natuurvrienden Een vereniging die ruim honderd jaar bestaat heeft een rijke geschiedenis. Maar in een eeuw is uiteraard niet alles rozengeur en maneschijn. Exact 80 jaar geleden brak een donkere periode uit voor De Natuurvrienden. NaziDuitsland verbood de werking van de vereniging in haar thuisland en zowat alle bezittingen gingen verloren. Later kwamen de afdelingen in andere landen aan de beurt. De nu 93-jarige Walter Wilhelm uit het Duitse RheinlandPfalz getuigt. Het Natuurvriendenhuis van Bielefeld voor 1933

W

alter Wilhelm was pas dertien jaar oud, maar toch al vijf jaar Natuurvriend toen de nazi’s kwamen. Dat is weliswaar al 80 jaar geleden, maar hij herinnert het zich nog alsof het gisteren was: ‘De misdadigers gingen te werk in de straten. Een jonge man die actief was binnen de arbeidersbeweging werd vermoord’, bericht Walter.

Het Natuurvriendenhuis van Bielefeld na 1933

In Bobenheim en Roxheim, gelegen in de huidige deelstaat Rheinland-Pfalz, hadden de nazi’s het niet gemakkelijk. De arbeidersbeweging bleef de SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands) trouw. Daarom hanteerden de nazi’s des te strenger hun in 1933 behaalde macht. Binnen enkele weken werden alle democratische partijen afgeschaft, hun vertegenwoordigers in “beschermende bewaring” genomen of onder politietoezicht gezet. Toen kwam de “Reichstagsbrand” (de brandstichting van de staatsgebouwen in Berlijn in de nacht van 27 februari 1933) en de machtigingswet van ’33 (met deze wet kreeg de rijksregering wetgevende bevoegdheden waardoor een door de nazi’s gedomineerde regering vrij baan kreeg zonder dat een controlerend parlement tussenbeide kon komen); kerkelijke en links georiënteerde verenigingen werden verboden.

1200STE LID In Bobenheim betrof het vooral de vrije turners en De Natuurvrienden. ‘Op een nachtwerden al onze toestellen uit de turnzaal verwijderd, ook al hadden we ze goed afgesloten’, vertelt Walter. Daarna moesten de gezamenlijke verenigingsbezittingen afgegeven worden. Bovendien werden alle evenementen van de Natuurvrienden streng verboden. Enkel het protocolboek kon gered worden. Een lid van de vereniging had het verstopt. Het bevat het Bobenheimer

28


stichtingsprotocol van 22 juni 1921. In heel Duitsland deelden bijna alle afdelingen en Natuurvriendenhuizen hetzelfde noodlot. De beweging had pas een bloeiperiode beleefd. In Frankfurt am Main werd in 1933 het 1200ste lid opgetekend en de “Brombacher Hütte” in de “Hintertaunus” (deel van het Taunus middengebergte) was met haar 29 bedden het best geboekte Natuurvriendenhuis. Door het verbodverloren de Natuurvrienden niet enkel hun huis, maar ook een van de best geëxploiteerde sportzaken.

ONTEIGENING En daarbij bleef het meestal niet: de vereniging van natuurvrienden en vakantiehuizen Botnang bijvoorbeeld, werd niet alleen ontbonden maar ook onteigend. Het “Oberamt Urbach” (staatsbestuur) verordende: ‘De stad Tübingen heeft de plicht alles aan nationaalsocialistische verenigingen en in het bijzonder aan de Hitlerjeugd ter beschikking te stellen.’Waar zich eerst de roodgroene arbeidersgeest ontwikkelde, nam nu extreemrechts haar intrek. Walter Wilhelm herinnert zich nog zeer goed welke sporen de toenmalige vernederingen bij de Natuurvrienden nalieten. Ook zijn afdeling en haar kinderen jeugdwerking waren in volle opmars. Er waren wandelen volksdansgroepen. Na de opgelegde ontbinding volgde in Bobenheim een 14-jarige verplichte stop van

Nederland Voor het IvAO(Instituut voor Arbeidersontwikkeling)/Nivon was de oorlog van grote invloed. Tot de Tweede Wereldoorlog ging het fantastisch met onze vereniging. De organisatie groeide als kool en won aan gezag. De oorlog werd een grote breuk. Het IvAO / Nivon kwam al snel onder ‘controle’ van de regeringscommissaris voor de marxistische organisaties, Meinoud Rost van Tonningen en na de nodige afwegingen (actief blijven had het voordeel van je spullen beschermen en mogelijkheid tot vergaderen) werd ook het IvAO opgeheven. Een aantal van onze huizen werd daarna gebruikt (gepikt) door de Duitsers. Veel van onze leden gingen in het verzet. Anderen werden (of waren) lid van drankbestrijdingsverenigingen, volkshuizen en natuurstudieclubs, het was een slimme manier om elkaar te ontmoeten en te overleggen. Na de oorlog wilden de NVV en SDAP het instituut liever niet terug. Men wilde een doorbraak naar andere (confessionele) organisaties. Daarbij werden de vlaggen, cultuur en sterke ideologie als hinderpaal gezien. Van onderaf (afdelingen) is de organisatie weer begonnen. In de oorlog is er om begrijpelijke redenen niets op papier vastgelegd. Wat we weten is afkomstig uit de herinneringen van de verschillende betrokkenen.

Walter Wilhelm

de Natuurvrienden en al haar activiteiten. Walter werd opgeroepen, streed aan het oostfront, geraakte in gevangenschap en keerde pas in 1949 terug. Zijn afdeling was twee jaar eerder al heropgestart, op 9 februari 1947 om precies te zijn. Vooral in de jaren ‘50 beleefde ze opnieuw een enorme groeiperiode en Walter Wilhelm maakte daar

actief deel van uit. De koper- enketelsmid engageerde zich tussen 1957 en 1988 als voorzitter van de afdeling en van het district. Intussen is hij één van de oudste leden van de Duitse Natuurvrienden. De Duitse Natuurvrienden werken aan een verzamelwerk over de natuurvrienden in het verzet. Dit boek verschijnt op 8 november 2013.

Meer info op www.widerstand.naturfreunde.de. Dit artikel is overgenomen uit “De Natuurvriend juli/ augustus 2013”. Tekst van Helmut Weick en Nick Reimer, verschenen in het tijdschrift “Naturfreundin 1-2013”, vertaald door Heidi Van Deuren.

www.nivon.nl/activiteiten WINTERWANDELWEEK 17 t/m 22 nov, Morgenrood, Oisterwijk info 040-8489576, [email protected] prijs € 170 (niet-lid € 230) Winterwandelen onder leiding van Ineke en Wout Vrolijk in het mooie natuurgebied van de Oisterwijkse Vennen en de Campina met zijn uitgestrekte bossen en heidevelden. WANDEL2DAAGSE 24 t/m 25 nov, station Boxtel, 11 - 16 km info 071-5411767 of 06-22279240, [email protected] prijs € 35 (niet-lid € 40) Tweedaagse deels verzorgde wandeling met Cor en Marijke. We verzamelen om 11 uur op het station in Boxtel en wandelen dan 11 km naar Morgenrood. Op maandag wandelen we 16 km naar station Tilburg. Aanmelden uiterlijk 22 nov. DE NES EN OMGEVING 24 nov, Rokin, bij standbeeld Wilhelmina info 020-3373883, [email protected] prijs € 3 (niet-lid € 4) Stadswandeling door de Nes en omgeving o.l.v. Minne Dijkstra. We verzamelen op het Rokin, bij het standbeeld van Wilhelmina. We vertrekken om 10.00 uur. Ook Vorming en Ontwikkeling op 21 nov.

WANDELEN MET HET IVN 30 nov, De Bosbeek, Bennekom info 0318-611947 Max. 2 uur. Aanmelding niet nodig. Winterwandeling omgeving De Bosbeek. Start: 14.00 uur vanaf het NivonNatuurvriendenhuis De Bosbeek, Bosbeekweg 19-21, Bennekom. Gidsen: Hans Gonggrijp (0318-840409) en Jeltje Zeelenberg (0318-413486). OUD EN NIEUW IN DE ARDENNEN 28 dec t/m 1 jan, Durbuy, België info www.spingreizen.nl, [email protected] prijs € 159 (niet-lid € 169) Vier Oud en Nieuw met andere Springers op wandelschoenen en met lekker eten. Incl. overnachtingen, maaltijden diner za. t/m ontbijt wo. Let op: alleen mensen die dit jaar aan een Spring-activiteit hebben deelgenomen kunnen zich voor dit weekend inschrijven.

Kijk voor een wandelroute van station naar natuurvriendenhuis eens op www.nivon.nl/wandeltweedaagse

REÜNIE WANDEL2DAAGSE 26 t/m 27 jan, Station Baarn, 12 - 20 km info 071-5411767, 06-22279240, [email protected] prijs € 35 (niet-lid € 40) De Nivonhuizen Wandel2daagsen worden feestelijk afgesloten voor alle deelnemers die ooit met Cor en Marijke mee liepen. We verzamelen om 11 uur op station Baarn en wandelen dan 12 km naar het Koos Vorrinkhuis. Op maandag wandelen we 20 km naar station Hilversum-Noord. Aanmelden tot uiterlijk 27 jan. WANDEL2DAAGSE BELGIË 30 t/m 31 mrt, station Bergen op Zoom, 19 - 14 km info 071-5411767, 06-22279240, [email protected] prijs € 45 (niet-lid € 53) Tweedaagse wandeling met Cor en Marijke. We verzamelen om 11 uur op station Bergen op Zoom en wandelen dan 19 km naar natuurvriendenhuis De Berk in Essen. Op maandag wandelen we 14 km. naar station Heide (België). Aanmelden en info tot uiterlijk 1 mrt. Inclusief diner, ontbijt, lakenpakket, handdoek, wc/douche op elke kamer. Meenemen: lunches voor onderweg. TO O RTS • nummer 4 • september 2013

29

www.natuurvriendenhuizen.nl ACCOMMODATIES

Bel de volgende contactpersonen of maak een reservering via de website voor een verblijf in een Nivon-natuurvriendenhuis (H) of -kampeerterrein (K). ABK-huis - Hall (H) www.nivon.nl/abkhuis, 06 49829797 Allardsoog - Een-West (H) www.nivon.nl/allardsoog, 06 51549222 August Reitsmahuis - Hoek v. Hol. (H) www.nivon.nl/augustreitsma, 06 23757583 Banjaert - Wijk a. Zee (H) www.nivon.nl/banjaert, 06 57846034 na 19.00 uur Banjaert - Wijk a. Zee (K) www.nivon.nl/banjaertkampeerterrein, 06 46374673 De Bosbeek - Bennekom (H) www.nivon.nl/bosbeek, 06 53155501 Den Broam - Buurse (H, K) www.nivon.nl/denbroam, 053 4778625 Eikhold - Heerlen (H) www.nivon.nl/eikhold, 045 2056666 (ma - wo, vr 20 - 21.30 u) De Gele Anemoon - Wijlre (K) www.nivon.nl/geleanemoon, seizoen: 043 4591607 overig: 046 4421656 De Grutto - Delft (K) www.nivon.nl/grutto, 015 2611892 (18 - 19 u), seizoen: 06 20678541 Het Hallse Hull - Hall (K) www.nivon.nl/hallsehull, 06 46456519 De Hondsrug - Noordlaren (H, K) www.nivon.nl/hondsrug, 06 15051088 Het Hunehuis - Darp (H, K) www.nivon.nl/hunehuis, 06 25393116 De Kleine Rug - Dordrecht (H, K) www.nivon.nl/kleinerug, www.nivon.nl/kleinerugkampeerterrein, 0174 528690 Koos Vorrinkhuis - Lage Vuursche (H) www.nivon.nl/koosvorrink, 010 2265125 (ma - do 18 - 19 u) Krikkenhaar - Bornerbroek (H, K) www.nivon.nl/krikkenhaar, 06 81212298

30


Lettelbert - Lettelbert (K) www.nivon.nl/lettelbert, 06 22054714

Uitgeslapen Nivonners brengen De Meenthe - Noordwolde (K) www.nivon.nl/meenthe, 038 4656781 Morgenrood - Oisterwijk (H, K) www.nivon.nl/morgenrood www.nivon.nl/morgenroodkampeerterrein, 040 8489576 Het Zeehuis - Bergen a. Zee (H) www.nivon.nl/zeehuis, 072 5817197 (ma, di, wo, vr 10 - 12 u, vr 14 - 16 u en 19 - 21 u)

weekend door in natuurvriendenhuis www.nivon.nl/kortingsacties

Nivon-huis zoekt natuurbelevers voor twee weekendnachten

Tarieven Lid worden van het Nivon? Meld je aan via www.nivon.nl of bel 088-0990914. Het lidmaatschap wordt aangegaan per kalenderjaar en wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Schriftelijk opzeggen kan tot acht weken voor aanvang van het nieuwe kalenderjaar, via Nivon-ledenadministratie, Hilversumstraat 332, 1024 MB Amsterdam of email: [email protected]. De nieuwe contributietarieven voor 2014 staan op www.nivon.nl. Overnachten Kijk op www.natuurvriendenhuizen.nl voor de nieuwe tarieven voor overnachtingen op de Nivon-natuurvriendenhuizen en -kampeerterreinen, voor speciale weekendaanbiedingen en andere acties en voor de overige tarieven voor huisjes, blokhutten, en verhuur van het hele huis.

Internationale Natuurvrienden

Klimschool in Bolivia

Llallagua is een mijnbouwstadje in de Boliviaanse Altiplano. Er wonen relatief veel jongeren omdat er scholen en een universiteit zijn. Toch zijn er ook veel jongeren werkzaam in de mijn. De mogelijkheden voor de lokale jongeren zijn beperkt, zeker op het vlak van vrijetijdsbesteding en zelfontplooiing. De Vlaamse jonge natuurvrienden helpen hen daarbij, op verzoek van en in samenwerking met de gemeente Llallagua.

KLIMROUTES De jongeren bereidden hun reis voor met de hulp van Olivier Coenen, een bekende Belgische rotsklimmer en routebouwer die ook peter is van het project. Hij bracht hen

Foto: De Natuurvrienden

A

cht Vlaamse jonge natuurvrienden vertrokken eind juni naar Llallagua in Bolivia om daar een klimschool op te richten. Na hun vertrek nemen Boliviaanse jongeren het project over, zodat zij de mogelijkheid krijgen om hun vrije tijd op een actieve manier in te vullen en hun land te ontdekken op een manier die nu alleen is weggelegd voor buitenlandse toeristen. De Natuurvrienden, de Belgische equivalent van het Nivon, zorgt voor de financiële ondersteuning van het project en staat in voor de coaching van de deelnemers en het opleidingsproject.

touw- en knopenkennis bij en gaf uitleg over verschillende soorten boorhaken en leerde hen werklijnen uitzetten en klimroutes behaken. Niels Jespers is de coördinator, hij woonde een jaar in Llallagua. De jongeren installeerden enkele klimroutes, adviseerden over de aanschaf van materiaal en leidden

Hand in hand voor Afrika Het NFI heeft een hulpfonds ingesteld voor projecten van natuurvrienden in Afrika en vraagt daarbij alle natuurvrienden om hulp. Het fonds ondersteunt geregeld projecten die door het Afrikaanse Natuurvrienden Netwerk worden aangevraagd. Zoals bijvoorbeeld het planten van palmbomen om de woestijn tegen te houden in Algerije en een schoolproject in Niger. Meer weten over lopende projecten en over de wijze van doneren? Kijk dan op www.nf-int.org/africa.

NFI is “Green 10” voorzitter Voor het eerst heeft het NFI de voorzittershamer in handen van de “Green 10”, de tien grote milieu-organisaties die als lobby-groep actief zijn in Brussel. Het doel is om de bescherming van ons milieu bij de Europese beleidsmakers hoog op de agenda te krijgen. Als voorzitter doet het NFI de coördinatie van

de Green 10. Om deze taak goed uit te kunnen voeren komen twee nieuwe collega’s het NFIkantoor in Brussel versterken. In mei 2014 kan iedereen bij de de Europese verkiezingen zijn stem laten horen voor een beleid dat goed is voor onze aarde.

acht Boliviaanse jongeren op, zodat die op hun beurt klimles kunnen geven aan andere jongeren. De gemaakte documentaire wordt na terugkomst gebruikt om (klim)verenigingen in België te informeren over het project en het leven van de jongeren. Kijk ook op www. denatuurvrienden.be/artikel/arriba-bolivia.

Landschap van het jaar Voor 2013/14 is Oberrhein/ Vallée du Rhin supérieur door de Internationale Natuurvrienden (NFI) verkozen tot landschap van het jaar. Het gebied verbindt de drie landen Duitsland, Zwitserland en Frankrijk. De komende twee jaar worden er veel activiteiten georganiseerd, zoals een energieforum, wandeldagen en cursussen. Bekijk de agenda op www.landschaftdesjahres.net/oberrhein (bij Termine).

TEKEN DE PETITIE De Oostenrijkse Natuurvrienden werken vrijwillig aan het onderhoud van berghutten en -paden. Zij vragen aan de Oostenrijkse overheid hier meer geld aan te besteden, zodat de veiligheid in de bergen niet in gevaar komt. U kunt (tot 18 september) de petitie tekenen op www.petition.prohuettenundwege.at.


31

Foto: Annelies Barendrecht Foto: Annelies Barendrecht

Foto: Jolanda Denekamp

Uitslapen

Ga mee op reis

Weekendkorting

Uitgeslapen Nivonners overnachten in een van de veertien natuurvriendenhuizen in Nederland. Sportieve types knopen op de drempel van het huis de veters van hun hardloopschoenen dicht, trekken hun shirt recht en rennen het bos in, de hei over of het strand op.

Ga mee met een Nivon-reis naar de sneeuw. Je komt ontspannen, met een rugzak of koffer vol ervaringen weer thuis. Je ontmoet bekenden en onbekenden, jong en ouder. Je ontdekt de wereld op ski’s, langlauflatten of sneeuwschoenen. De witte wereld in Nederland en het buitenland.

Voor rond de 30 euro een weekendje weg? Maak dan in september, november of december gebruik van de weekendkortingsacties in de Nivon-natuurvriendenhuizen. Neem je vriend(in), partner of gezin mee… Even je batterij opladen tussen de gewone bedrijven door doet wonderen.

www.natuurvriendenhuizen.nl

www.nivonreizen.nl

www.nivon.nl/kortingsacties

Vind je route op www.nivon.nl/wandeltweedaagse. Je kunt vandaag nog weg. facebook.com/nivon.nl

nummer 4 september 2013 Met uitneembaar winterreizenkatern Nazomerse kampeerpret

Recommend Documents