Nummer 18, november Inhoud

St@dium e-zine van Stade Advies, Kwaliteit van samenleven

Nummer 18, november 2011

Inhoud

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Welkom bij St@dium, het e-zine van Stade Advies …………………………….. Praktische trainingen voor professionals ………………………………………. Ondernemend werken in Welzijn ………………………………………. Proeverij mediationvaardigheden voor professionals ……………………………. Bewonersonderzoek combineren met achter de voordeur aanpak ……….… Nieuw Meldpunt Ouderenmishandeling …..…………………………………..……….. Toezichthouder, hoe ziet uw financiële dashboard eruit? …………………… Verbind participatie - versterk het resultaat ………………………………………. Expertmeeting Huurdersparticipatie en beheer gemengde woningcomplexen .. Wat betekent de opkomst van sociale media voor het vrijwilligerswerk? …………. Onderzoek naar bewonersinitiatieven in Amsterdam ………………………..…… Workshops voor raadsleden over transities van Rijk naar gemeenten …………. De buurt gaat met de pet rond …………………………………………………………. Je moet jongeren en bewoners naar elkaar toe spelen …………………………….

St@dium, e-zine van Stade Advies – Kwaliteit van samenleven

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14 15 16

1/16

1.

Welkom bij St@dium, het e-zine van Stade Advies

Met dit e-zine brengen we u op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen en wetenswaardigheden in de maatschappelijke sector en van onze mogelijkheden om u hierin bij te staan. Niet alle artikelen en nieuwsflitsen zullen op u, uw organisatie of uw functie van toepassing zijn. Toch zijn wij er van overtuigd dat u zeker steeds een aantal wetenswaardigheden of trends aantreft die voor u interessant zijn. St@dium verschijnt iedere 14 dagen. Natuurlijk stellen we het op prijs uw reactie te ontvangen. Heeft u ideeën, opmerkingen, suggesties of aanmerkingen? Mail deze naar de redactie. Dit kunt u doen via de knop 'Contact'. Het kan zijn dat u deze St@dium ontvangt zonder dat u zich hiervoor aangemeld heeft. Mocht u dit e-zine niet meer willen ontvangen, dan kunt u dit laten weten via de knop 'Aan- en afmelden'. Wilt u meer weten over onze diensten en producten, kijk dan ook op onze website www.stadeadvies.nl. Als u vragen heeft, dan kunt u vanzelfsprekend altijd contact met ons opnemen. Telefonisch zijn wij bereikbaar tijdens kantooruren op nummer (030) 23 61 861. U kunt ons ook een e-mail sturen via de knop 'Contact', dan nemen wij zo snel mogelijk contact met u op. De redactie Clemens van Engelen Ingrid Horstik


2/16

2.

Praktische trainingen voor professionals

Thema en titel BCF (Beleidsgestuurde Contractfinanciering)

Datum

Resultaatgericht financieren

donderdag 1 december 2011

Kostprijsberekening en financiële kengetallen

donderdag 17 november 2011

Maatschappelijk rendement

dinsdag 29 november 2011

Jeugd en jongeren Praktijksessie aanpak jongeren op straat

maandag 21 november 2011

Social media in het jongerenwerk

donderdag 29 september 2011

In gesprek met kinderen over kindermishandeling


Signaleren en handelen bij ouderenmishandeling


Vervolgtraining bij vermoeden kindermishandeling

donderdag 15 december 2011

Wonen en leefbaarheid Herstructureren met bewoners


Opstellen integraal gebiedsbeheerplan

dinsdag 15 november 2011

Erop af: het voeren van achter de voordeur gesprekken


Expertmeeting Huurdersparticipatie en beheer gemengde woningcomplexen dinsdag 6 december 2011 Overig Proeverij mediationvaardigheden voor professionals

Training mediationvaardigheden voor professionals


woensdag 7 december 2011 woensdag 11 januari 2012 woensdag 18 januari 2012 woensdag 25 januari 2012 woensdag 1 februari 2012

3/16

3.

Ondernemend werken in Welzijn

Innovatie in welzijn (des)ondanks alle bezuinigingen!? Kom 24 november naar het symposium Ondernemend werken in Welzijn (MOVISIE in samenwerking met Hogeschool Inholland) Het symposium biedt een verkenning naar de mogelijkheden om – ondanks of dankzij de bezuinigingen – innovatief en pro-actief te handelen. In de diverse workshops krijgt u methodieken aangereikt en ervaart u hoe u persoonlijk ondernemender wordt en hoe u intern ondernemerschap bevordert. Welzijnsprofessionals, managers en directeuren zijn van harte welkom. Tijdens het symposium worden de resultaten gepresenteerd van het praktijkgericht onderzoek 'Intrapreneurship in Zorg en Welzijn' door Dr. Petra Biemans, Lector HRM en persoonlijk ondernemerschap Hogeschool Inholland. Trajekt Maastricht vertelt hoe zij succesvol samenwerken met het lokale Bedrijfsleven en de Lumensgroep Eindhoven vertelt over hoe zijn een ondernemende welzijnsorganisatie zijn en blijven. Een panel van welzijnsprofessionals en de voorzitter van de beroepsvereniging van opbouwwerkers, Code 2.0, reflecteren samen met de zaal op de praktijkverhalen. In de middag zijn er tal van praktische en inhoudelijke verdiepingsworkshops: overtuigend presenteren, maken van een ondernemingsplan en samenwerken met bedrijven. Deelnemers aan het symposium ontvangen bovendien het nieuwe werkboek "Onderneem 't Zelf in Welzijn" vol tips, werkvormen en instrumenten om ondernemender te werken. Bron: www.movisie.nl en LinkedIn, welzijn nieuwe stijl group


4/16

4.

Proeverij mediationvaardigheden voor professionals

Versterk je persoonlijke vaardigheden in het omgaan met klanten, cliënten en bezoekers In januari en februari organiseert Stade Advies de training Mediationvaardigheden voor Professionals. Deze training is bedoeld voor medewerkers van zorgen welzijnsorganisaties en corporaties, die direct contact hebben met bezoekers, cliënten, klanten, ouders, huurders e.d. De deelnemers aan de training leren om deze contacten op een positieve en duidelijke manier te starten en te onderhouden. Het doel van de training is medewerkers te scholen in het onderkennen, voorkomen, beperken of oplossen van conflicten, en klachten over de organisatie te voorkomen of te verminderen. Inhoud De training biedt informatie over mediationvaardigheden, zoals: • • • • • • • • • • •

actief luisteren, leiding geven aan een gesprek, uitnodigende vragen stellen, omgaan met verwachtingen, het onderkennen van een (beginnend) conflict, duidelijkheid bieden over rollen en posities, ophelderen van onduidelijkheden, slecht nieuws-gesprekken, het benutten van de creativiteit van gesprekspartners, (de)-escaleren, onderhandelen, afronden van gesprekken.

Proeverij woensdag 7 december Om interactief kennis te maken met aspecten van de training en de werkwijze van de trainer nodigen wij u uit om deel te nemen aan de proeverij. De proeverij vindt plaats op woensdag 7 december van 19.30 uur tot 21.30 uur bij Stade Advies, Zwarte Woud 2, 3523 SJ te Utrecht, nabij het NS station Lunetten. U kunt zich inschrijven voor de proeverij met dit inschrijfformulier . Meer informatie Meer informatie over deze training vindt u op onze website.


5/16

5.

Bewonersonderzoek combineren met achter de voordeur aanpak

In de afgelopen jaren heeft Stade Advies diverse bewonersonderzoeken uitgevoerd in opdracht van woningcorporaties. Bijzonder aan deze opdracht was dat de onderzoeken steeds gecombineerd werden met een achter de voordeur aanpak, waarbij de gemeente betrokken was. Op deze manier zijn we vroegtijdig heel wat problematiek op het spoor gekomen en hebben we erger voorkomen, zowel als het gaat om preventie als om nazorg. Bewonersonderzoek Het komt regelmatig voor dat woningcorporaties, voorafgaand aan een draagvlakmeting, bewonersonderzoeken organiseren. In de bewonersonderzoeken die Stade Advies heeft uitgevoerd, werd daarbij gekozen voor huis-aan-huis gesprekken waarbij de interviewer in een persoonlijk gesprek met de bewoner ingaat op zijn of haar woonwensen en onderzoekt of bewoners mogelijke problemen ondervinden met het oog op het verhuizen. Juist die laatste vraag kan breder worden opgevat waarbij gekeken wordt of er ook in de huidige situatie al problemen zijn die mogelijk een sta in de weg betekenen om bewoners een goede start mee te geven in de nieuwe situatie. Te denken valt dan aan problemen met de gezondheid, problemen in de relatie met partner of kinderen of financiële problemen. Deze wat bredere aandacht voor het persoonlijk welzijn van bewoners, wordt over het algemeen zeer op prijs gesteld. Onze ervaringen zijn dat bewoners daar zeer openhartig over spreken. Groot bereik Het voordeel van het combineren van een achter de voordeur aanpak met een bewonersonderzoek is het hoge bereik van de bewonersonderzoeken. Daar waar je anders veel moeilijker met bewoners in gesprek zou komen, lukt dat nu wel omdat het om een voor de bewoners belangrijk onderdak –je woning- gaat. Over het algemeen ligt het bereik ver boven de 80%. Voor bewoners die je -ondanks meerdere pogingen- niet kan bereiken, geldt dat daar vaak wel iets aan de hand is. Die zijn dan ook in beeld. Relatief lage kosten Het combineren van een bewonersonderzoek met een achter de voordeur aanpak zorgt ook voor relatief lage kosten in de (gemeentelijke) zorg voor sociaal kwetsbaren. Immers je bent al achter die voordeur, je hebt al contact met bewoners en je ziet al snel of het wel of niet goed met ze gaat. Niet alleen signaleren Daar waar in de gesprekken problemen gesignaleerd worden, bieden we ook een helpende hand. Voorafgaand aan de start van een bewonersonderzoek zijn daarover afspraken gemaakt met hulpverlenende instanties op het gebied van werk en inkomen, gezondheid en welzijn. Op deze manier zijn bewoners niet alleen in beeld, maar krijgen ze desgewenst ook ondersteuning. Desgewenst want juist op het micro niveau van het huishouden zijn bewoners zeer inventief in het zoeken naar oplossingen. Juist die groep die dat niet lukt, proberen we een handje te helpen. En dat voorkomt veel extra kosten. Meer informatie Stade Advies: Ingrid Horstik [email protected] of (06)10939297


6/16

6.

Nieuw Meldpunt Ouderenmishandeling krijgt in 4 maanden meer dan 80 klachten!

Ouderen die worden geslagen of geschopt, uitgescholden of bestolen door hun hulpverleners. Het Meldpunt Ouderenmishandeling heeft in haar eerst vier maanden ruim 80 meldingen binnen gekregen. Joke de Vries, hoofdinspecteur van de Inspectie voor de gezondheidszorg vindt het aantal ‘schokkend’, vertelt ze in een interview met de NOS. ‘Maar wij weten ook dat mishandeling vaker voorkomt dan gemeld wordt.’ Bevel Zodra er een geval van ouderenmishandeling gemeld wordt bij de inspectie, doen zij er ook iets aan. ‘In het verleden hebben wij wel eens het bevel gegeven om bepaalde verpleegkundigen of verzorgenden op de afdeling te ontslaan, omdat zij hun cliënten sloegen.’ Eerst gaat de inspectie wel na wat de aanleiding is. ‘Als het aan tijdgebrek of te weinig deskundigheid ligt, gaan wij in gesprek met de Raad van Bestuur om dat beter te regelen’, aldus De Vries. Opzet ‘Het kan zijn dat mensen niet weten hoe ze met dementerende ouderen moeten omgaan, maar het kan ook opzet zijn. Bijvoorbeeld een bejaarde die door een arts seksueel wordt misbruikt. En dat is iets wat echt niet kan.’ Ook het bestelen van ouderen komt voor. Zij melden echter nauwelijks zelf. ‘Zij zijn kwetsbaar en verkeren vaak in een hele afhankelijke situatie. Het is heel moeilijk om hen zelf vragen iets te doen, maar we hopen wel dat zij hun familieleden op de hoogte stellen.’ Het meldpunt is een tijdelijke proef tot 1 januari 2012. Daarna komt er een algemeen meldpunt voor misstanden in de zorg. http://nos.nl/audio/307357-80-meldingen-bij-meldpunt-ouderenmishandeling.html Aanbod Stade Advies biedt de (incompany) training Signaleren en handelen bij ouderenmishandelingaan. Voor meer informatie: trainer Rudy Bonnet [email protected]


7/16

7.

Toezichthouder, hoe ziet uw financiële dashboard eruit?

Maatschappelijke ondernemingen stellen steeds vaker een auditcommissie in om het financieel toezicht te versterken. Waar moeten deze commissies op letten? Check and balances: de auditcommissie Regelmatig is in een Raad van Toezicht of een bestuur het financieel toezicht een één mens operatie van de penningmeester. De rest vertrouwt op zijn deskundigheid en oordeel en die van het management en de controller. Niet echt een beeld dat de check and balances binnen zo’n maatschappelijke onderneming goed in evenwicht zijn. Gelukkig zien we steeds vaker dat er in Raden van Toezicht of in besturen auditcommissies ingesteld worden, die zich specifiek bezighouden met het financieel beleid en beheer van de maatschappelijke onderneming. De auditcommissie wordt meestal gevormd door leden van het bestuur of van de Raad van Toezicht, ondersteund door de financiële bestuurder en de controller. Bij kleinere organisaties zijn dat vaak de directeur en de administrateur. Daarnaast zien we dat de externe accountant regelmatig aan tafel schuift. Taken auditcommissie De auditcommissie heeft primair een adviserende functie naar de voltallige Raad van Toezicht of het bestuur. De auditcommissie gaat daardoor meer in de diepte en de Raad van Toezicht of het bestuur kan zich beperken tot het financieel beleid en de financiële verantwoording op hoofdlijnen. Belangrijke aandachtpunten voor de auditcommissie zijn: • • • • • • • • • •

Vindt de financiële verslaglegging tijdig, compleet en correct plaats? Wat is de financieringspositie van de organisatie? Werken de interne risicobeheersing systemen en –controlesystemen naar behoren? Zijn de gebruikte ICT toepassingen adequaat en is continuïteit en beveiliging gegarandeerd? Wordt de voor onze organisatie geldende gedragscode nageleefd? Is de informatie die aan de Raad van Toezicht of het bestuur verstrekt wordt voor hun besluitvorming compleet? Is het beleid ten aanzien van subsidieontvangsten en belastingen die ten laste van de maatschappelijke organisatie komen helder geformuleerd en uitgevoerd? Worden de aanbevelingen van de externe accountant en de interne controlefunctie opgevolgd? Is de rol van de interne controller voldoende onafhankelijk? Hoe verloopt de relatie met de externe accountant?

Hoe is het in uw onderneming geregeld? Bovenstaande aandachtspunten vormen als het ware de financiële metertjes op het dashboard van een Raad van Toezicht of van een bestuur. Nu het boekjaar al weer naar zijn vierde kwartaal toegaat en straks de financiële verantwoording over 2011 vorm gegeven moet gaan worden, is het een goed moment om bij de eigen organisatie te kijken of het financieel toezicht bij uw eigen organisatie goed geregeld is. Is het bij u nog steeds die ene penningmeester die u zo vertrouwt, bespreek dan toch eens de wenselijkheid van de meerhoofdige auditcommissie. Stel die nu in, zodat zij ze zich goed kunnen voorbereiden op de wijze waarop de financiële verantwoording van uw organisatie vormgegeven wordt over 2011. Maak daarbij gebruik van bovengenoemde aandachtspunten, door per aandachtspunt een scan te maken van de stand van zaken. U kunt deze scoren op: goed geregeld, kan beter geregeld worden, onvoldoende geregeld. Vandaaruit ontstaat meteen al een werkplan voor de auditcommissie voor het komend jaar. Voor meer informatie: Jan Tilburgs, [email protected] Van de auteur verschenen eerdere bijdragen in dit E-zine onder de titel: Toezichthouders moeten zich zelf onder de glasplaat durven leggen: september 2011 Toezichthouders verantwoordelijk voor hun eigen dashboard: september 2011 Toezichthouden in een complexe wereld; oktober 2011


8/16

8.

Verbind participatie - versterk het resultaat

Onderzoek van Corpovenista wijst uit dat woningcorporaties vaak worstelen met de vormgeving van formele en informele vormen van bewonersparticipatie. Niet zelden staan die op gespannen voet met elkaar. In de visie van Stade Advies is dit niet nodig. Integendeel: formele en informele participatie hebben elk hun bestaansrecht en kunnen in de praktijk elkaar zeer goed aanvullen. Met dit oogmerk heeft Stade Advies een aanbod ontwikkeld voor het opzetten en implementeren van een nieuwe participatiestructuur die beide vormen combineert. Aanbod Hoe kom je samen met de huurdersoverleggen tot een nieuwe participatiestructuur? Een participatiestructuur waarbij formele en informele vormen van participatie naast elkaar bestaan en elkaar versterken. Stade Advies heeft een aanbod ontwikkeld waarbij in coproductie gewerkt wordt aan een nieuwe participatiestructuur. Het aanbod bestaat uit verschillende bouwstenen. •

•

•

De bouwsteen Participatiestrategie waarin het accent ligt op de visie en het belang van participatie. Wat is de gezamenlijke ambitie, wat streven we na met de participatie op het niveau van het complex, de wijk en de organisatie en welke plek hebben (georganiseerde) bewoners daarin. De bouwsteen Plan van aanpak waarin de participatie strategie concreet wordt uitgewerkt. Welke participatievormen zetten we in en hoe verhouden die zich tot elkaar, wat verwachten we van bewoners en zij van ons, wat willen we dat onze medewerkers doen en hoe regelen we dat financieel en organisatorisch. De bouwsteen Aan de slag waarbij het accent ligt op de implementatie. In concrete situaties worden nieuwe participatievormen ingezet op de verschillende schaalniveaus. Er wordt gedurende een jaar ervaring met de nieuwe participatiestructuur opgedaan, waarbij tussentijdse evaluatie zorgt voor een uitgebalanceerd verhaal

Onze aanpak Op basis van een adviesgesprek maken we voor u een offerte, waarbij bovenstaande aanpak op maat wordt gesneden van uw organisatie. Het leveren maatwerk door uw beginsituatie als uitgangspunt te nemen voor het vormgeven van een nieuwe participatiestructuur waarbij zowel formele en structurele bijeenkomsten als tijdelijke en informele ontmoetingen mogelijk zijn Onze aanpak is effectief en inspirerend. We spreken de taal van professionals en bewoners en vormen de verbindende schakel. Wij koppelen grondige kennis van de volkshuisvesting aan jarenlange ervaring met bewonersparticipatie. Meer informatie Stade Advies: Claartje Sadée, [email protected] Pim Haket, [email protected] Ingrid Horstik, [email protected] telefoon 030-2361861


9/16

9.

Expertmeeting Huurdersparticipatie en beheer gemengde woningcomplexen

Op 6 december organiseert Stade Advies een expertmeeting voor woningcorporaties over beheer van complexen met een combinatie van huur- en koopwoningen. Is uw corporatie ook bezig met woningverkoop in meergezinswoningen? Dan is deze expertmeeting interessant voor u. Woningcorporaties gaan in toenemende mate over tot verkoop van huurwoningen. Daardoor ontstaan in rap tempo complexen met zowel huurders als kopers. Bij meergezinswoningen wordt een Vereniging van Eigenaren opgericht. De ongelijke positie van huurders en eigenaren kan spanningen en verdeeldheid opleveren, vooral in beheerkwesties. Hoe vind je een goede balans tussen de zeggenschap van de eigenaren en de participatie door de huurders? Uit de SEV evaluatie ‘ Gemengde complexen’ uit 2010 blijkt dat het potentiële tegenstellingen voorkomen kunnen worden door de huurders daadwerkelijk invloed te geven binnen de Vereniging van Eigenaren (VvE). Maar hoe geef je dat in de praktijk vorm? En wat betekent het voor de positie van de corporatie in het beheer van de woningen? Wat kunt u verwachten? Professionals van Woonbron uit Rotterdam en Portaal uit Leiden vertellen hoe zij binnen de lokale situatie een en ander hebben aangepakt, welke keuzes zijn gemaakt, wat succesvol is gebleken en wat valkuilen zijn. Ook de knelpunten en oplossingen hiervoor komen aan bod. Daarnaast gaan zij in op de resultaten en eventuele bijkomende effecten. Natuurlijk is er ruimte voor het stellen van vragen, discussie en uitwisseling. De belangrijkste thema’s zijn: • •

•

Welke mate van huurdersparticipatie wil je als corporatie bevorderen en welke juridische en organisatorische positie geef je de huurders dan binnen de VvE? Hoe pak je dat in de praktijk aan? Wat betekent het voor de communicatie richting huurders en kopers voor de oprichting van de VvE. Hoe bevorder je de sociale samenhang in het complex als de VvE actief is geworden? Hoe organiseer je het technisch en administratief beheer. Doe je dat als corporatie of besteedt je dit uit? Wat betekent dat voor de organisatie en werkwijze binnen de corporatie?

Voor wie is de bijeenkomst bedoeld? Managers en beleidsmedewerkers van woningcorporaties die te maken hebben met verkoop van woningen in complexen van meergezinswoningen. Waar en wanneer? Op 6 december staat vanaf 9.30 uur de koffie voor u klaar. Om 10.00 uur start het programma. De bijeenkomst duurt tot 13.00 uur, daarna wordt u een lunch aangeboden. Locatie: Utrecht (nadere gegevens volgen na inschrijving). Kosten en aanmelden De kosten bedragen € 50,- per deelnemer. U kunt zich aanmelden met dit inschrijfformulier . Meer informatie Voor praktische informatie kunt u contact opnemen met Anita Wittebol, (030) 2361866 of [email protected]. Wilt u meer weten over de inhoud van de expertmeeting, of het overige aanbod van Stade Advies, neemt u dan contact op met een van onze adviseurs: Claartje Sadée, (06) 46116323 en [email protected] of Jaap van der Veen, (06) 10941172 en [email protected]).


10/16

10.

Wat betekent de opkomst van sociale media voor het vrijwilligerswerk?

Vierhonderd mensen kwamen 26 oktober 2011 op initiatief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten naar de Amsterdam RAI voor de beste tips. Conclusie: niemand ontkomt aan Twitter, Facebook of Hyves. Ook vrijwilligerswerk niet. Belang vrijwilligerswerk Annemarie Jorritsma, burgemeester van Almere en voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, is een actief twitteraar. Op de bijeenkomst benadrukte zij het grote belang van vrijwilligerswerk. 'Zonder al die vrijwilligers functioneert de Wet maatschappelijke ondersteuning niet. Zonder al die vrijwilligers is het onmogelijk zoveel mensen en kinderen te laten sporten.' Jorritsma schat dat het werk van al die vrijwilligers een waarde vertegenwoordigt van tien tot twintig miljard euro. Maar veel organisaties hebben het ook moeilijk. Zij kampen met een gebrek aan vrijwilligers. Of een gebrek aan financiële middelen. 'Juist daarom is het nodig gebruik te maken van social media. Zij kunnen zorgen voor een andere cultuur en een organisatie hip of trendy maken. Als de deuren worden geopend, dan stromen nieuwe mensen met nieuwe ideeën toe. Geld binnenhalen Of wordt het makkelijker geld binnen te halen', zo betoogde ondernemer Mick Walvisch van ULURU/Beagle. Zo ziet hij nieuwe kansen voor sportorganisaties. Een vereniging met een goed ontwikkeld netwerk is volgens hem interessant voor het bedrijfsleven. Een producent van sportdranken kan via een sportvereniging op een goedkope manier een nieuw afzetkanaal vinden. Maak onderscheid Lucas Meijs, hoogleraar vrijwilligerswerk en civil society aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, benadrukte dat het belangrijk is onderscheid te maken. Niet elk medium hoeft te worden gebruikt. Tal van non-profit en vrijwilligersorganisaties blijken daarin al keuzes te maken, zo blijkt uit onderzoek van student Mathijs Slump. Bron: www.vrijwilligerswerk.nl


11/16

11.

Onderzoek naar bewonersinitiatieven in Amsterdam

“Door bewonersinitiatieven ontstaan veel nieuwe contacten tussen bewoners. Vage sociale betrokkenheid en creativiteit worden wakker gekust en omgezet in concrete actie. Ook ontstaat een al langer door beleid verlangd ‘partnerschap’ tussen overheid en burgers, als alternatief voor de klagende en eisende burger en de afwerende overheid.” Deze conclusie trekken Evelien Tonkens en Imrat Verhoeven van de Universiteit van Amsterdam (UvA) in hun rapport ‘Bewoners in beweging. Een onderzoek naar bewonersinitiatieven in de Amsterdamse wijkaanpak’. Tonkens en Verhoeven onderzochten bewonersinitiatieven die sinds 2008 in 24 Amsterdamse buurten met behulp van zogenaamde bewonersbudgetten tot stand gekomen zijn. Het beeld van bewonersinitiatieven als geldverspilling voor straatfeesten en buurtbarbecues is echter onterecht, zo blijkt uit dit onderzoek. De meeste initiatieven zijn geen doelloos pretpakket, maar tastbare bijdragen aan de kwaliteit van leven, van huiswerkklassen tot en met schoonmaakacties en uitjes voor bejaarden. De initiatiefnemers doen dit niet voor hun eigen plezier maar om de problemen op te lossen waar ze in hun buurt tegenaan lopen.

Buurtbarbecue- beeld: Het is alleen pretgeld, geldverkwisting: ze geven feestjes van publieke middelen. Het versterkt alleen consumentisme: iedereen komt gratis eten halen en dat is het wel. Het houdt mensen passief en ontvangend: het bevordert zelfredzaamheid en ondernemende houding helemaal niet. Het heeft geen effecten op de sociale cohesie. Het heeft geen effecten op vaardigheden van burgers of kwaliteit van leven in de buurt. Het doet niets met maatschappelijke onvrede en wantrouwen jegens politiek. Het zijn altijd dezelfde mensen, altijd hetzelfde kleine kringetje. Het is alleen gericht op eigen voordeel, iets leuks voor zichzelf of de eigen groep.

Het onderzoek: Het gaat niet alleen over eten en feesten, het gaat over oplossen van tastbare sociale problemen. Het versterkt een sociale betrokkenheid die al sterk aanwezig was, maar nu beter aangeboord en gekanaliseerd wordt. Het activeert en bevordert dat mensen elkaar meer gaan helpen en meer met elkaar gaan doen. Het heeft een positief effect op de sociale cohesie. Het heeft een positief effect op de kwaliteit van leven en op empathie en democratische, sociale en bureaucratische vaardigheden. Het verbetert de verhouding tussen overheid en burgers: er ontstaat meer onderling begrip en een nieuw partnerschap. Het zijn nieuwe groepen actieve mensen die initiatieven nemen en zij slepen veel anderen mee; er ontstaat lokaal leiderschap. Ze zijn zeer sociaal gericht en werken aan concrete sociale problemen in de buurt; eigenbelang is nauwelijks aan de orde. Wel willen mensen vaak iets er van leren.

De belangrijkste en opvallendste bevindingen: Sterke gemeenschappelijke drijfveer Uit het onderzoek blijkt dat bewonersinitiatieven - mogelijk gemaakt middels bewonersbudgetten andere mensen aantrekken, dan oudere participatievormen als inspraakavonden en interactief beleid. Onder de initiatiefnemers bevinden zich meer vrouwen, lager opgeleiden, mensen met een laag inkomen, jongeren en nieuwe Nederlanders. Initiatiefnemers begrijpen beter hoe andere mensen hen zien “Wie hoopte dat mensen via initiëren van bewonersinitiatieven actief worden en sociaal kapitaal ontwikkelen, wordt door dit onderzoek teleurgesteld: dat was bij deze mensen al eerder gebeurd”, aldus de onderzoekers. Ontstaan van een ‘partnerschap’ tussen overheid en burgers


12/16

Bijna alle initiatieven krijgen hulp van professionals. Er is veelvuldig contact tussen initiatiefnemers en andere bewoners en tussen initiatiefnemers en professionals die hen ondersteunen. Behalve de competentieontwikkeling maken de initiatiefnemers ook een ‘kwalitatieve verandering’ door in hun relatie met professionals, zo stellen de onderzoekers. Andere rol professional: de kunst van het ondersteunen Het partnerschap stelt volgens de onderzoekers nieuwe eisen aan professionals. “De kunst van de ondersteuning van bewonersinitiatieven schuilt er in, goed te kunnen inschatten wanneer krachtige ondersteuning nodig is en wanneer een klein zetje of juist even loslaten geboden zijn, en om daar vervolgens heel flexibel op in te gaan.” Risico: initiatiefnemers verlangen meer bureaucratie De verhoudingen tussen initiatiefnemers en overheid mogen zich dan positief ontwikkelen, de verhoudingen tussen initiatiefnemers onderling staan juist onder spanning. Het werken met budgetten leidt tot gevoelens van gebrek aan erkenning omdat anderen meer krijgen, jaloezie en vooral tot twijfels over eerlijkheid en integriteit van andere initiatiefnemers. Andere maatstaven voor representativiteit Als de bewonersinitiatieven beoordeeld worden op de vraag of initiatiefnemers wel representatief zijn voor de bevolking als geheel, stellen zij teleur. Tonkens en Verhoeven zijn van mening dat het belangrijker is, in hoeverre de initiatiefnemers op hun beurt met hun initiatieven bewoners bereiken die veel minder of niet actief waren. Bron: Kei, Onderzoeksrapport


13/16

12.

Workshops voor raadsleden over transities van Rijk naar gemeenten

Op 30 november 2011 organiseren Stade Advies en APS (onderwijscentrum) een drietal workshops voor gemeenteraadsleden over de: Transitie Jeugdzorg, Passend onderwijs en de Gemeenteraad Wet Werken naar Vermogen en de Gemeenteraad Overheveling begeleiding AWBZ naar WMO en de Gemeenteraad De workshops vinden plaats op: woensdag 30 november van 17.00 tot 20.00 uur bij APS in Utrecht. De kosten zijn € 95,- per persoon (incl. maaltijd en drankjes). U kunt zich aanmelden voor één van de workshops door een e-mail te sturen aan Ingrid Vermeulen (directiesecretariaat; [email protected]), onder vermelding van de titel van de workshop waarvoor u zich aanmeldt. Vóór 16 november as. ontvangt u van ons de definitieve uitnodiging en het programma. Wij kunnen de workshop(s) ook bij u in de gemeente verzorgen, Voor meer informatie kunt u contact op nemen met [email protected] of (06) 10939299.


14/16

13.

De buurt gaat met de pet rond

Omdat de gemeente bezuinigt op ‘de buurt’ gaan bewoners van de Rotterdamse wijk Pendrecht op fondsenjacht bij bedrijven. Op 8 november 2011 bezoekt het Kennisatelier op wielen van NICIS onder andere Pendrecht. Het thema is: Burgers en overheid: op weg naar nieuwe rollen en verhoudingen! Goedemiddag ”Goedemiddag Unilever. Ik woon in de wijk Pendrecht en wij willen graag geld voor het kinderkamp, want wij krijgen minder geld van de gemeente. Die moet, zoals u waarschijnlijk weet, bezuinigen.” Aan wie in een bedrijf stel je zo’n vraag? Bel je op, stuur je een brief? Welke woorden gebruik je? Op onder meer dat soort vragen hebben 14 inwoners, manen en vrouwen, Antilliaans, Turks, Marokkaans, Nederlands en tussen de 32 en 70 jaar, gekregen tijdens een cursus fondswerving. Omdat de stichting Vitaal Pendrecht veel minder subsidie krijgt is de organisatie op zoek naar nieuw geld. Vitaal Pendrecht helpt bij het organiseren van computerlessen, ondersteunt een plek waar rollators worden geparkeerd, net als een Turkshuis, kinderkampen, een project om mensen aan het werk te helpen en wijkbijeenkomsten. Passie Bedrijven kunnen volgens Bien Hofman, bedenker en bestuurslid van de organisatie, de wijk helpen in geld of natura: “Het kan van alles zijn. Of het nu 5 of 3.300 euro is. En als we een reclamebord moeten plaatsen als tegenprestatie is dat prima. Wij gaan nu de markt op. Veel mensen denken dat de overheid een pinautomaat is. Je trekt er wat uit en doet er wat mee. Maar uiteindelijk komt het geld uit je eigen zak. Ook daarom gaan we kijken hoe we op een andere manier geld kunnen vinden.” Alleen maar briefjes schrijven werkt niet, denkt Hofman. Beter is het volgens haar om afspraken te maken, om langs te gaan bij bedrijven. “Daar moeten we een passie van maken.” De wijk heeft trouwens – net als sommige andere buurten in Nederland – al een beetje ervaring met ondernemingen die helpen. De Rabobank heeft al eens honderd kaartjes voor diergaarde Blijdorp cadeau gegeven. En PricewaterhouseCoopers helpt bij de boekhouding. Bron: De Pers/NICIS Meer informatie en aanmelden Kennisatelier


15/16

14.

Je moet jongeren en bewoners naar elkaar toe spelen

Jongerenwerkers in Utrecht investeren in contacten met buurtbewoners. Yves Lepelblad, jongerenwerker in Utrecht Oost:‘Je kunt zaadjes planten bij jongeren, door gewoon tijdens een voetbalwedstrijd als je naast iemand op een bankje zit te vragen wat hij of zij leuk zou vinden om voor de buurt te doen. Daar hoef je dan op dat moment niets mee, maar als je steeds gericht investeert hoef je later alleen nog de puzzel bij elkaar te leggen en kun je jong en oud dichter naar elkaar toe spelen. Dat is je werk’. Yves Lepelblad probeert te verwoorden hoe hij werkt: ’Je ‘woord’ is op straat heel belangrijk, jongeren moeten op je kunnen rekenen. Je werkt deels op intuïtie en deels vanuit ervaring en werkt op basis van een goed beeld van het ‘territorium’ waar je in werkt. Je probeert belangen van alle bewoners bij elkaar te brengen en jongeren daarin een zo groot mogelijke eigen rol te laten spelen. Je helpt hen zelf bedenken wat zij voor de buurt willen doen en hoe zij dit vorm kunnen geven. Jongeren hebben vaak te maken met een negatief vooroordeel van overlastveroorzaker, dus voor hen is het moeilijk om zelf contacten te leggen met bewoners. Als jongerenwerker kun je bruggen bouwen. Je kunt met hen bijvoorbeeld bespreken op welke toon zij zelf graag aangesproken zouden willen worden. Waar je naar toe werkt is een grotere sociale cohesie in de wijk, daar wordt iedereen beter van.’ Er zijn genoeg voorbeelden van situaties waarin het gelukt is om overlastsituaties aan te pakken. Mustapha Loikili, jongerenwerker in Vleuten-de Meern: ‘Bewoners konden niet eens meer in de tuin zitten, vanwege de extreme overlast in de buurt. Na veel tijd en energie is er samenwerking ontstaan met bewoners en jongeren en heeft dit geleid tot nieuwe activiteiten voor jongeren.’ Mohamed Haddouche, jongerenwerker in Noordoost: ‘Rond de bibliotheek werden regelmatig ramen ingegooid en ontstond een gevaarlijke situatie. Er is veel geïnvesteerd in het contact met jongeren en met bewoners. Het jongerenwerk heeft met jongeren een actie georganiseerd om het park op te ruimen en schoon te vegen. Daarna zijn er lange tijd weinig meldingen meer uit dit gebied gekomen en stapten bewoners zelf op jongeren af.’ Yves Lepelblad heeft na incidenten en bijeenkomsten actie ondernomen en jongeren in Overvecht hebben gekookt voor bewoners en hen een maaltijd opgediend, wat zeer gewaardeerd werd. Doeltreffend is ook het investeren in contact voordat het uit de hand loopt. Nog een voorbeeld van Mohamed: ‘Wat werkt, is deur aan deur bij bewoners langs gaan met zelf gebakken koekjes die de jongeren verkopen voor een goed doel.’

Bron: Utrecht Wonen


16/16

Nummer 18, november Inhoud

Recommend Documents