NR 20 januari Informatiebulletin Veessen-Wapenveld

NR 20 • januari 2013

Informatiebulletin Veessen-Wapenveld

Inhoud

2013… Het jaar waarin het echt gaat beginnen

3 Rijksinpassingsplan

Allereerst wens ik u en uw familie een voorspoedig 2013. Het wordt een jaar waarin het nodige gaat gebeuren. Een jaar waarin u zult gaan merken dat de hoogwatergeul er daadwerkelijk gaat komen.

4 Animatiefilm hoogwatergeul Gebiedsontwikkeling vordert flink 5 Schadevergoeding Ruimte voor de Rivier 6 Eerste steenuilen gesignaleerd bij nestkasten 7 Voortgang grondverwerving Stand van zaken werkzaamheden in de Duursche Waarden 8 Verlegging kabels en leidingen 9 IJsseluiterwaarden Olst op stoom 10 Kromme kolk Herinnering aan het verleden 12 Vier partijen in de race voor aanleg hoogwatergeul 13 Verwijderen onderwaterschermen IJsselbocht Fusie Waterschappen Vallei & Eem en Veluwe 14 De plek van…. Jeanet en Bertus Doppenberg 16 Planning hoogwatergeul Veessen-Wapenveld

2

We starten het jaar met de afronding van de procedure rond het Rijksinpassingsplan en bijbehorende besluiten. In totaal zijn er op dit plan en de bijbehorende besluiten 64 zienswijzen ingediend. Alle zienswijzen zijn inmiddels beantwoord en bij de vaststelling van het plan meegewogen. Indieners van een zienswijze kunnen nog in beroep gaan. Daarover leest u meer in dit informatiebulletin. De werkzaamheden voor de hoogwatergeul gaan in 2013 echt van start. In juni wordt bekend welke aannemer de geul gaat aanleggen. Over de aanpak ervan wordt u – als inwoner en belanghebbende – ook geïnformeerd door de aannemer zelf. Het projectbureau voert alvast voorbereidende werkzaamheden uit. Voor het komend jaar staan er verschillende gepland. In januari en februari zullen in de IJsselbocht bij Veessen onderwaterschermen worden verwijderd. Er moet ruimte worden gemaakt voor de tijdelijke laaden losplaats die daar wordt ingericht voor de aanvoer van zand en klei per schip.

Rijksinpassingsplan Zienswijzen op het Rijksinpassingsplan Veessen-Wapenveld In de periode van 6 september tot en met 17 oktober 2012 lagen het ontwerpRijksinpassingsplan, MER en overige ontwerpbesluiten voor de hoogwatergeul Veessen-Wapenveld ter inzage. Er zijn in totaal 64 zienswijzen ingediend. De zienswijzen zijn meegewogen bij de vaststelling van de besluiten en hebben op een aantal punten tot wijzigingen geleid. Alle zienswijzen zijn beantwoord in een Nota van antwoord. Deze nota en de besluiten zijn te downloaden op www.centrumpp.nl onder ‘actuele beroepsprocedures’. Indieners van een zienswijze hebben de Nota van antwoord, meestal digitaal, toegezonden gekregen.

Hoofdlijnen zienswijzen Daarna, in het voorjaar, wordt gestart met de sloop van de gebouwen in de hoog watergeul. De bedrijven en woningen in het geulgebied die zijn aangekocht, zullen gefaseerd worden gesloopt. En aan het eind van de zomer zal Tennet de hoogspanningsmasten die in de hoog watergeul komen te liggen, op metalen verhogingen zetten. Dit is nodig om te voorkomen dat - als de geul in gebruik is - de masten zelf in het water komen te staan. Daarnaast zijn we druk bezig met de voorbereidingen om in het Gemaal Veluwe een informatiecentrum in te richten. Over de vorderingen ervan houden we u op de hoogte. U zult in 2013 dus echt gaan merken dat de werkzaamheden zijn begonnen. Het zal hoe dan ook overlast geven, maar we proberen dit zo veel mogelijk te beperken. Samen met de aannemer zullen wij u tijdig informeren waar en wanneer er gewerkt gaat worden. Samenspraak en samenwerking vinden we erg belangrijk, dus laat het ons weten als u vragen of suggesties hebt. Gert Verwolf, Dijkgraaf Waterschap Vallei en Veluwe


De zienswijzen gaan op hoofdlijnen over de volgende onderwerpen: • bereikbaarheid en ontsluiting van gebouwen en percelen in het projectgebied tijdens en na uitvoering van de werkzaamheden; • gevolgen voor de omgeving tijdens de werkzaamheden en bij het gebruik van tijdelijke voorzieningen. De overlast ligt op het gebied van geluid, trillingen, stof, verkeer en de daarmee samenhangende veiligheidsaspecten; • schade als gevolg van het project en de tijdelijke werkzaamheden (zoals inkomensderving, waardedaling van panden en percelen); • het na uitvoering in oude staat herstellen van percelen waarop tijdelijke voorzieningen komen; • de geldigheidsduur van de omgevingsvergunningen (tijdelijkheid

• • • • • •

bouwwegen); waterpeilen in het weidevogelgebied en ontwatering van het gebied; compensatie van het aangetaste weidevogelgebied; ligging en gebruik fietspaden bij de in-/uitlaat; verkaveling, versnippering en grondverwerving; relatie met andere Ruimte voor de Rivier-projecten; draagvlak van het project.

Wijzigingen naar aanleiding van de zienswijzen Onder meer de volgende wijzigingen zijn aangebracht ten opzichte van de ontwerpbesluiten: Rijksinpassingsplan • fietsverkeer is toegestaan op de brug over de inlaat; • Wanneer de hoogwatergeul in werking is, kan het zuidelijke deel van de oostkade rondom het Oever, als ontsluiting voor het Oever worden gebruikt. Flora- en faunawetontheffing: • in het broedseizoen vinden er op de tijdelijke bouwweg bij de Breeweg in het weidevogelgebied geen trans-

porten plaats; • in het broedseizoen worden er in het weidevogelgebied geen watergangen aangelegd. Een volledig overzicht van alle wijzigingen is te vinden in een bijlage bij de Nota van antwoord.

Beroepsmogelijkheid Belanghebbenden die tijdig hun zienswijze op het ontwerp Rijksinpassingsplan en/of de andere ontwerpbesluiten naar voren hebben gebracht kunnen beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Dit kan van 7 februari t/m 20 maart 2013. Deze beroepsmogelijkheid geldt ook voor belanghebbenden aan wie redelijkerwijs niet kan worden verweten dat zij geen zienswijze over het ontwerp-Rijksinpassingsplan of de andere ontwerpbesluiten naar voren hebben gebracht. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als er bij de definitieve vaststelling van de besluiten wijzigingen zijn aangebracht ten opzichte van de ontwerpbesluiten. Kijk voor meer informatie op www.centrumpp.nl onder ‘actuele beroepsprocedures’.

3

Schadevergoeding Ruimte voor de Rivier

Animatiefilm hoogwatergeul Het projectbureau heeft een nieuwe animatiefilm laten maken waarin het project en de werking van de hoog watergeul worden uitgelegd. De film bevat uitleg over de locatie van de nieuwe dijken, de bruggen Kerkdijk en Werverdijk, de inlaat en de nieuwe gemalen. Ook laat de film zien hoe de geul eruit ziet wanneer deze in gebruik is. De film duurt 4 minuten en combineert beelden vanuit de lucht met computer animaties van de toekomstige situatie vanaf de grond. Nieuwsgierig geworden? Bekijk de film op www.veessen-wapenveld.nl

De aanleg van de hoogwatergeul Veessen-Wapenveld is één van de ruim 30 maatregelen uit het programma Ruimte voor de Rivier, waarmee de waterveiligheid van het Nederlandse rivierengebied wordt vergroot. Burgers, bedrijven en organisaties kunnen op verschillende manieren schade lijden als gevolg van het besluit om deze maatregelen te realiseren. Voor de Ruimte voor de Rivier-maatregelen is een speciaal schadeloket ingericht. Wanneer kunt u een verzoek om schade vergoeding indienen? Als u schade lijdt als gevolg van het besluit om de hoogwatergeul Veessen-Wapenveld aan te leggen, dan kunt u een verzoek om schadevergoeding indienen zodra het Rijksinpassingsplan voor de hoogwater geul in werking is getreden. Naar verwachting is dat in maart 2013. Eerder ingediende verzoeken kunnen en zullen niet in behandeling worden genomen.

Schadeloket

Gebiedsontwikkeling vordert flink Heerde – Landschappelijk Sterk! Het project ‘Heerde – Landschappelijk Sterk!’ is waarschijnlijk het meest in het oog springende project binnen het programma Gebiedsontwikkeling. Het heeft als doel om het oorspronkelijke karakter van dit gebied te versterken waarbij de bewoners actief worden betrokken om dit te realiseren. Inmiddels doet een flinke groep bewoners mee aan dit project door hun erf op een oorspronkelijke manier te beplanten. Ook in november is er weer plantmateriaal uitgereikt aan een groep van 28 grondeigenaren. Daarnaast is er in het najaar van 2012 een cursus gehouden waaraan in totaal 35 mensen hebben meegedaan. Onderwerpen waren onder andere de ecologie op het erf, het snoeien van hoogstamfruit en het onderhoud van landschappelijke beplanting.

Businesscase Heel belangrijk is ook de businesscase over ‘verblijfsrecreatie, kanoroutes en een outdoorcentrum’ die door de gemeenteraad van Heerde is besproken.

4

In deze businesscase worden de mogelijkheden, moeilijkheden en kansen van dit soort toeristische trekpleisters op een rij gezet. Er wordt nu - samen met eventueel geïnteresseerde ondernemers - nader bekeken hoe de ideeën kunnen worden omgezet in concrete plannen. Dit betreft in eerste instantie vooral de kanoroutes, die op dit moment het gemakkelijkst te realiseren zijn.

Uw verzoek om schadevergoeding kunt u na inwerkingtreding van het Rijks inpassingsplan indienen bij het schadeloket van Ruimte voor de Rivier. Hiervoor zijn speciale schadeformulieren verkrijgbaar via het schadeloket. Het schadeloket behandelt uw schadeverzoek en zal een onafhankelijke commissie benoemen die een advies zal geven over het door u ingediende verzoek. Daarna zal de minister een besluit nemen. Voorbeelden van schadeverzoeken die het loket behandelt:

• Vlakbij een woning wordt een dijk aangelegd waar voorheen geen dijk mogelijk was. Door de aanleg van de dijk kan de waarde van een woning dalen; • Tijdens werkzaamheden kan een weg tijdelijk worden afgesloten waardoor een bedrijf minder goed bereikbaar is. Klanten blijven weg en een ondernemer kan daardoor inkomensschade lijden.

Contact Wilt u meer weten over het indienen van een verzoek om schadevergoeding? Of wilt u meteen een schadeformulier downloaden? Kijk dan op www.ruimtevoorderivier.nl/loket/schadeloket. U kunt ook telefonisch of per post contact opnemen met het Schadeloket via: Programmadirectie Ruimte voor de Rivier Postbus 24103 3502 MC Utrecht 088 - 797 1382

Vorchten De plannen voor Vorchten zitten in de planfase. Het gaat daarbij om een multi functioneel centrum, de herinrichting van de ruimte om de kerk, speelvoorzieningen en een dorpsboomgaard. De kerkrentmeesters en een klankbordgroep die een afspiegeling vormt van de Vorchter samenleving zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van deze plannen. Zie www.heerde.nl/gebiedsontwikkeling


5

Eerste steenuilen gesignaleerd bij nestkasten

Voortgang grondverwerving

In het kader van de Gebieds ontwikkeling Veessen-Wapenveld worden in de gemeente Heerde steenuilenkasten geplaatst. Op een informatieavond hadden maar liefst 20 mensen zich aangemeld voor het plaatsen van een steenuilenkast. In oktober zijn de eerste nestkasten geplaatst en inmiddels zijn de eerste steenuilen al bij de nestkasten gesignaleerd!

De afgelopen jaren zijn gesprekken gevoerd met de eigenaren van gronden die nodig zijn voor de aanleg van de hoogwatergeul. Het doel was en is om tot overeenstemming over aankoop te komen. Aan alle eigenaren is een aanbod gedaan in geld en soms in vervangende grond. Met een aantal eigenaren is nog geen overeenstemming bereikt. De grondverwervers blijven zich komend jaar inzetten om tot minnelijke overeenstemming te komen.

Steenuilenproject Het steenuilenproject is onderdeel van het project ‘Heerde – Landschappelijk sterk!’. Dit project beoogt het oorspronkelijk karakter van het landschap te herstellen met aandacht voor de diersoorten die erin thuishoren, zoals de steenuil. Het projectbureau Veessen-Wapenveld levert een bijdrage aan dit project door enkele steenuilenkasten beschikbaar te stellen. Coördinator van dit steenuilenproject is Harry van Diepen van Steen-

uiloverleg Nederland (STONE). Samen met Stichting Landschapsbeheer Gelderland zet STONE zich in voor de steenuil. Als coördinator beoordeelt Harry of plaatsen geschikt zijn voor het ophangen van een nestkast. Op dit moment zijn er in de gemeente Heerde al twaalf steenuilenkasten opgehangen.

Start onteigeningstraject Zoeken naar geschikte plekken Het ophangen van steenuilenkasten moet weloverwogen gebeuren. Eerst moet bijvoorbeeld gekeken worden of er wel voldoende voedsel aanwezig is, of er geen overlap is met het territorium van andere steenuilen, of de kast op veilige hoogte komt in verband met roofdieren, of de kast wel stevig opgehangen kan worden aan een boom en of de jonge steenuilen een uitloopmogelijkheden hebben zonder uit de boom te vallen . Harry van Diepen houdt met al deze zaken rekening bij het ophangen van de kasten. ‘Het is echt maatwerk. Want behalve met de eisen die steenuilen stellen aan hun omgeving, heb je natuurlijk ook te maken met de wensen van de eigenaren. Dat vraagt soms om improvisatie. Daarbij is het geven van voorlichting aan eigenaren een onmisbaar onderdeel van de werkzaamheden’.

Holenbroeder De steenuil is de kleinste uil in Nederland. Het rivierenlandschap - een half open cultuurlandschap - is een prima leefomgeving voor deze uil. Steenuilen zijn vooral actief in het donker. Als ze jongen hebben, zijn ze ook ‘s avonds en ’s morgens vroeg actief. Overdag verblijven ze meestal op vaste ‘roestplaatsen’ in beplanting, gebouwen of in de nestholte. Steenuilen zijn holen broeders en kunnen zelf geen nest maken. Daardoor kan de situatie ontstaan dat er te weinig broedplaatsen zijn en hiervoor bieden de nestkasten uitkomst. Heeft u vragen over dit project? Neem dan contact op met Nomi Havelaar van Landschapsbeheer Gelderland, telefoon 026 3537444, e-mail [email protected]

6


Parallel aan de gesprekken om tot overeenstemming te komen start dit jaar het formele onteigeningstraject. Dit traject start wanneer het Rijksinpassingsplan voor de hoogwatergeul is vastgesteld, naar verwachting is dat in januari 2013. Het formele onteigeningstraject is nodig om ervoor te zorgen dat alle gronden tijdig beschikbaar zijn voor de aanleg van de hoogwatergeul. Grondeigenaren worden door de grondverwerver geïnformeerd over de start van het onteigeningstraject. Zij

ontvangen hierover een brief van de programmadirectie Ruimte voor de Rivier. Het onteigeningstraject bestaat uit twee delen; een administratief deel en een gerechtelijk deel. In het administratieve deel wordt allereerst bepaald of de gronden terecht zijn aangewezen voor onteigening, of het rijk zorgvuldig heeft gehandeld en of de grondbehoefte urgent is. Eindproduct van het administratieve traject (begin 2014) is een Koninklijk Besluit waarmee met de gerechtelijke onteigening kan worden begonnen.

Tijdens deze gerechtelijke onteigening kan en zal er nog steeds onderhandeld worden. Wanneer ook in deze periode niet tot minnelijke overeenstemming wordt gekomen, bepaalt de rechter uiteindelijk de hoogte van de schadeloosstelling. De verwachting is dat in de meeste gevallen tijdens het minnelijk overleg tot definitieve overeenstemming gekomen kan worden.

Sloop gebouwen in geulgebied start dit voorjaar. Komend voorjaar start de gefaseerde sloop van de aangekochte gebouwen in het geulgebied. Meer informatie over de sloop volgt via de informatie-pagina van het projectbureau in de Schaapskooi.

Stand van zaken werkzaamheden in de Duursche Waarden Bijna alle vergunningen voor de maatregelen in de Duursche Waarden zijn verleend. Naar verwachting starten deze winter de werkzaamheden die vooral bestaan uit het verwijderen van het jonge wilgenbos. De afgelopen tijd is er buitensporig veel regen gevallen. Mede vanwege het hoogwater zijn de terreincondities nu te slecht om het werk te kunnen uitvoeren. Per week wordt nu bekeken of de terreincondities verbeteren zodat nog voor het broedseizoen met (delen van) het werk kan worden gestart. Via de lokale kranten informeren we u hierover. Meer informatie vindt u op: www.rws.nl/stroomlijn

In het programma Stroomlijn werkt Staatsbosbeheer samen met Rijkswaterstaat om natuur en veiligheid in de uiterwaarden langs de grote rivieren verantwoord met elkaar te verbinden. De IJssel moet meer ruimte krijgen om hoogwater op te vangen zodat het risico op overstromingen vermindert. Daarom wordt een deel van de begroeiing verwijderd die bij hoogwater de doorstroming belemmert. Zo verbetert de rivierveiligheid en worden de kansen om natuur en landschap te ontwikkelen en te beleven maximaal benut. In de Duursche Waarden wordt langs de nevengeulen een deel van het jonge wilgenbos verwijderd. In de oude boskernen blijven de bomen behouden. Het gekapte hout wordt ingezet voor groene energie.

7

Verlegging kabels en leidingen

IJsseluiterwaarden Olst op stoom Dit najaar begint het project IJsseluiterwaarden Olst aan de laatste etappe. Dan starten de aanleg van de brug Fortmond, de aanleg van geulen in de deelgebieden de Enk en Welsumerwaard en de werkzaamheden op de Zaaij en in de Roetwaarden. Het doel van het project IJsseluiterwaarden Olst is het vergroten van de veiligheid bij hoog water en de aanleg van nieuwe natuur en recreatiemogelijkheden. De uitvoering vindt plaats in verschillende etappes. Een flink deel van de werkzaamheden in dit project in de Welsumerwaard en Oenerdijkerwaarden - is al afgerond.

de uiterwaarden aan de zuidoostzijde verbeterd. Bij hoog water dient deze instroom als inlaat van het nieuwe geulen- en plassenstelsel dat doorloopt tot de Duursche Waarden. De dwarsdam in de plas wordt verwijderd om een betere doorstroming te verkrijgen. In de Welsumerwaard komt een nevengeul.

Betrokken partijen Werkzaamheden afgelopen najaar In het afgelopen najaar zijn de kabels en leidingen van de nutsbedrijven Liander (stroomvoorziening) en KPN Telecom (telefoon, tv en internet) langs de Plakkenweg, Kavelweg en Assendorper straat verlegd. De weersomstandigheden waren vaak minder goed waardoor de werkzaamheden langer geduurd hebben dan was voorzien. De uitvoering ervan verliep mede daardoor ook niet helemaal zonder problemen. Dit zorgde voor enige overlast voor de bewoners. Aan de Plakkenweg vond ook nog een kleine wegverzakking plaats. Dit probleem zal door de nutsbedrijven en de aannemer worden opgelost, in overleg met de gemeente.

Voorbereiding volgende fases Momenteel worden de volgende fases van het verleggen van kabels en leidingen voorbereid. Alle eigenaren van gronden waar kabels en leidingen moeten worden verlegd, hebben hierover een brief ontvangen. In de meeste gevallen moeten

de nutsbedrijven met deze eigenaren een zakelijk recht overeenkomst sluiten. In sommige gevallen moet nader bodem onderzoek plaatsvinden.

Fase twee Fase twee staat gepland voor de zomer van 2013. In deze periode zullen de leidingen van de nutsbedrijven Vitens (water) en Liander (stroomvoorziening) langs de Kerkdijk en IJsseldijk worden verlegd. Ook verlegt de aannemer tussen de Broekstraat en de Stege een kabel van de UPC en een leiding van het Waterschap.

Fase drie Fase drie staat gepland voor het najaar van 2013. In die periode zullen de kabels en leidingen van Liander, KPN en de gemeente aan de zuidzijde van de Werverdijk en Werverweg worden verlegd. Ook wordt dan het drukriool van de gemeente langs de Weerdhofweg, Nijoeverseweg en Breeweg verlegd. vanaf

april 2014 wordt de gasleiding van de Gasunie tussen de Grote Wetering en de Terwoldse Wetering verlegd. Bewoners en bedrijven in de directe omgeving worden tijdig door de nuts-bedrijven en de aannemer geïnformeerd over de werkzaamheden.

Hoogspanningsmasten Tennet De hoogspanningsmasten die in het stroomgebied van de hoogwatergeul komen te staan, moeten allemaal op metalen sokkels worden geplaatst. Dit is nodig om te voorkomen dat - als de geul in gebruik is - de masten zelf in het water komen te staan waarbij ze tevens een belemmering zouden vormen voor de doorstroming van het water. Om dit te kunnen realiseren moeten o.a. enkele tijdelijke bouwwegen worden aangelegd. De werkzaamheden zullen plaatsvinden van augustus 2013 tot april 2014.

Aanleg brug Fortmond Over de nevengeul bij Fortmond komt een brug. Hiermee blijft het ‘rondje Fortmond’ behouden voor wandelaars en fietsers. De brug zal ca. 110 meter lang worden en is overstroombaar. De brug is alléén toegankelijk voor wandelaars en fietsers.

Ontwikkeling ooibos en aanleg geulen In het gebied De Zaai ten zuiden van de Duursche Waarden ligt nu nog weidegrond. Hier komt onder meer ooibos dat natuurlijk beheerd wordt. De in onbruik geraakte Koetsweg wordt gesaneerd. De geul in het gebied de Enk wordt voltooid. In de Roetwaard wordt de instroom van de al bestaande plas in

Vijf partijen die nauw betrokken zijn bij de werkzaamheden in de uiterwaarden hebben onderling afgesproken wie verantwoordelijk is voor welke activiteiten. Ook zijn afspraken gemaakt over de financiering en het beheer en onderhoud. De betrokken partijen zijn de ministeries van Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken, de provincie Overijssel, de gemeente Olst-Wijhe en Staatsbosbeheer. Dienst Landelijk Gebied (DLG) realiseert de herinrichting van het gebied.

Aangevraagde vergunningen en ontheffingen ter inzage Om de maatregelen in het uiterwaardengebied uit te kunnen voeren, zijn inmiddels vergunningen aangevraagd.

Het gaat concreet om aanvragen voor een waterwetvergunning, natuurbeschermingswetvergunning, ontgrondingsvergunning en een ontheffing in het kader van de Flora- en Faunawet. Deze procedures gaan binnenkort lopen. Belanghebbenden kunnen een zienswijze indienen. Informatievoorziening hierover loopt via de lokale bladen en de website www.ijsseluiterwaardenolst.nl.

Stap voor stap naar keus aannemer De selectie van een aannemer is inmiddels gestart. Naar verwachting is in april 2013 bekend welke partij het werk krijgt. Zoals het er nu naar uitziet, wordt na de bouwvakvakantie gestart met de uitvoering.

Meer informatie Meer informatie over IJsseluiterwaarden Olst is te vinden op de projectwebsite: www.ijsseluiterwaardenolst.nl. Daar staan ook nieuwsbrieven met actuele informatie over het project, en contactgegevens van de projectorganisatie.

Overzichtkaart Een overzichtskaart van alle verleggingsplannen kan worden ingezien op de website van het project: www.veessen-wapenveld.nl

8


9

Kromme kolk Herinnering aan het verleden

In het projectgebied gaat de komende tijd veel veranderen. Maar cultureel erfgoed blijft behouden. Het gebied rondom de Werverdijk bevat een aantal bijzondere monumenten en historische kenmerken. Herinneringen aan het verleden die het waard zijn eens nader belicht te worden.

In het gebied staan relatief veel rijksmonumenten. Voor het merendeel zijn het monumentale boerderijen uit de 19e eeuw die prachtig bewaard zijn gebleven. Maar er zijn ook kerken met een cultuurhistorisch waarde, zoals de kerken van Vorchten en Veessen. Ook zijn er molens die tot het culturele erfgoed behoren, o.a. de Mölle van Bats in Veessen en een drietal molens in Wapenveld. Wapenveld heeft daarnaast ook een aantal monumenten waarin de verbondenheid van dit gebied met het water tot uitdrukking komt. Alle reden om er een paar nader te belichten!

Het oude gemaal Pouwel Bakhuis Het gemaal Pouwel Bakhuis dateert uit 1920. Het ligt aan de Werverdijk en heeft tot 1999 dienst gedaan om het Veluwe-water in de IJssel te pompen.

Het is gebouwd als een stoomgemaal en heette eerst gemaal De Groote Sluis omdat er op die plek altijd een sluis in de dijk had gezeten die bekend stond als De Groote Sluis. Na de Tweede Wereldoorlog werden de pompen omgebouwd om op elektriciteit te kunnen werken en er kwam ook een pomp bij. Het gemaal werd toen vernoemd naar Pouwel Bakhuis, heemraad van Polderdistrict Veluwe, ‘uit erkentelijkheid voor hetgeen hij in moeilijke omstandig heden in het belang van het waterschap had gedaan’. De capaciteit van het gemaal bleek als gevolg van de uitvoering van de Deltawet Grote Rivieren uiteindelijk te klein waardoor de noodzaak ontstond een nieuw gemaal te bouwen. Het nieuwe gemaal Veluwe is direct naast het oude gemaal gebouwd en in 1999 in gebruik genomen. Het gemaal Pouwel Bakhuis werd toen een museumgemaal.

De dijkstoel Aan de Kloosterweg staat een vrijstaand, houten dijkmagazijn. In de volksmond staat het bekend als ‘de dijkstoel’, maar officieel is ‘dijkstoel’ synoniem voor ‘dijkbestuur’ en dus geen benaming voor een magazijn. Dit magazijn, oftewel de dijkstoel, dateert uit 1920 en is prima bewaard gebleven. Jarenlang werd het door het Waterschap Veluwe gebruikt voor de opslag van allerlei materiaal. Voor dijkonderhoud, maar ook voor materiaal dat nodig was bij dreigende dijkdoorbraken. De dijkstoel is vrij uniek want er zijn maar weinig kleine dijkmagazijnen bewaard gebleven. Het heeft dan ook een belangrijke cultuur historische waarde. Alle reden dus om er eens een kijkje te nemen.

Door het hoge water brak de dijk en kwam het water met een enorme snelheid naar buiten. Op sommige plaatsen ontstond een draaikolk en daar groef het water een diep gat.

Wanneer de Kromme Kolk is ontstaan, is niet bekend. De kolk staat op de Hottinger kaart die uit 1783 dateert, maar kan wel drie eeuwen ouder zijn. De meeste kolken dateren uit de 15e en 16e eeuw. Opvallend is dat de Kromme Kolk de vorm van de Werverdijk heeft bepaald: die ligt er met een kleine bocht omheen. Na de aanleg van de Hoogwatergeul zal dit ook zo blijven. Volgens de plannen zal de Werverdijk aan weerszijden van de kolk worden afgegraven en vervangen worden door een brug. Op deze manier blijft de Kromme Kolk behouden om te kunnen blijven getuigen van een stuk historie van dit gebied: de doorgebroken dijken.

Bocht in de Werverdijk

Gemaal Veluwe

De Kromme Kolk In de buurt van Wapenveld liggen vijf kolken, waarvan de Kromme Kolk aan de Werverdijk er één is. De kolken zijn ontstaan als gevolg van een hoge waterstand in de IJssel óf als gevolg van hoge binnenwaterstanden.

Meer weten over het oude en nieuwe gemaal? Ga eens langs voor een bezichtiging. Bel voor een afspraak met Waterschap Veluwe, tel. 055-5272911. Dijkstoel met picknickplaats

10

Bovendien ligt de dijkstoel in een prachtig gebied. Vlakbij is een picknickplaats gerealiseerd waar het puur genieten is van het geweldige uitzicht.


11

Vier partijen in de race voor aanleg hoogwatergeul In het kader van de aanbesteding van het project Hoogwatergeul Veessen- Wapenveld zijn na de selectiefase vier partijen uitgenodigd om in het voorjaar van 2013 een inschrijving te doen. De aannemerscombinatie die het werk gegund zal krijgen, moet onder meer gaan zorgen voor de aanleg van twee dijken waartussen de hoogwatergeul komt te liggen, de constructie van een inlaatwerk, de aanleg van twee bruggen over de hoogwatergeul en de bouw van twee nieuwe gemalen. Naar verwachting wordt in juni 2013 bekend welke partij het werk mag gaan uitvoeren. De volgende partijen zijn uitgenodigd voor de inschrijffase: • • • •

Boskalis/Van Hattum en Blankevoort; De Vries & Van de Wiel Kust en Oeverwerken /CFE; Van Oord- GMB; Dura Vermeer/ Van de Biggelaar/ Ploegam.

Bij de beoordeling van de inschrijving wordt niet alleen gekeken naar de prijs maar ook naar de kwaliteit ervan. Ook de planning en werkwijze, de ruimtelijke kwaliteit van de inschrijvingsontwerpen, en de wijze waarop de aannemer de overlast tijdens de uitvoering gaat beperken, wegen onder andere mee bij de beoordeling van de inschrijvingen.

Aannemers verzamelen informatie in projectgebied Om een goede aanbieding te maken verzamelen de aannemers momenteel informatie in het projectgebied. Zij zullen daarom de komende periode ook regelmatig in het gebied aanwezig zijn. Een van de onderdelen waarop het Waterschap de offertes beoordeelt, is de mate waarin de aannemer rekening houdt met de inwoners en gebruikers tijdens de aanleg. Enkele aannemers hebben daarom ook inwoners benaderd voor een oriënterend gesprek. Een aantal inwoners heeft bij het projectbureau aangegeven dit niet prettig te vinden. Het projectbureau heeft de aannemers gevraagd zeer terughoudend te zijn met het benaderen van inwoners, en informatie over het gebied in eerste instantie bij het projectbureau in te winnen. Mocht u zelf benaderd worden door een aannemer, dan bent u niet verplicht mee te werken. Heeft u hier vragen over, dan kunt u contact opnemen met het projectbureau: via telefoonnummer 0578-631113.

12


Verwijderen onderwaterschermen IJsselbocht Voor de aanleg van de hoogwatergeul moet in de bocht van de IJssel bij Veessen een laaden loslocatie worden aangelegd. Hier kunnen de schepen van de aannemer straks de grond aanvoeren die nodig is voor de aanleg van de nieuwe dijken. Maar voordat met de aanleg van de laaden loslocatie kan worden begonnen, moeten eerst de in het verleden aangebrachte onderwaterschermen worden verwijderd.

Ze zijn in het verleden aangebracht als onderdeel van het sturen van zand en slib over de bodem van de vaargeul van de IJssel. Ze moeten nu worden verwijderd om onveilige situaties op het water te voorkomen. Het gebruik van de laaden loslocatie zal namelijk een grotere drukte van het scheepvaartverkeer op dit stuk van de IJssel veroorzaken. Schepen moeten daar dan een noodstop kunnen maken door een anker uit te werpen en dit is niet mogelijk als de onderwaterschermen er liggen.

Gevaar

Uitvoering

De onderwaterschermen liggen in de vaargeul, net voor de bocht, bovenstrooms van de laaden loslocatie.

De werkzaamheden voor de verwijdering van de onderwaterschermen worden vanaf het water door een kraanschip uitgevoerd. Het kraanschip wordt - voorzien van steunpalen onder het schip - in de vaargeul afgemeerd. Een duiker zoekt eerst de schermen onder water op. Dan worden

de schermen tot net boven de waterlijn omhooggetrokken en uiteindelijk aan boord van het schip gehesen. De werkzaamheden zijn naar verwachting eind februari afgerond. De werkzaamheden worden uitgevoerd door De Klerk Waterbouw.

Fusie Waterschappen Vallei & Eem en Veluwe Per 1 januari 2013 zijn de Waterschappen Vallei & Eem en Veluwe gefuseerd in het Waterschap Vallei en Veluwe. Ook het nieuwe waterschap zorgt voor veilige dijken, schoon en voldoende oppervlaktewater en gezuiverd afvalwater. Het werkgebied van het nieuwe Waterschap ligt tussen IJssel, Nederrijn, Utrechtse Heuvelrug en Randmeren. Het projectbureau Veessen-Wapenveld is onderdeel van het nieuwe Waterschap. Kijk op de vernieuwde website: www.vallei-veluwe.nl

13

De plek van….

Jeanet en Bertus Doppenberg

Jeanet en Bertus Doppenberg wonen sinds 1996 op Het Oever in Wapenveld. Ze runnen er samen een melkveebedrijf en genieten elke dag weer opnieuw van de unieke plek waar ze wonen: middenin de uiterwaarden, vlakbij de IJssel.

Rustpunt

14

Fietsers en wandelaars komen graag het erf even op om in het Rustpunt te genieten van de rust en het wijdse uitzicht. ‘Er zijn dagen dat hier wel 30 mensen langskomen’, vertelt Jeanet. ‘Behalve thee, koffie en limonade heb ik ook eigengebakken appeltaart, jam en pompoenen die de mensen kunnen kopen. Ik vind het echt gezellig en de mensen die hier komen zijn vaak ook geïnteresseerd in ons bedrijf. En dat maakt het extra leuk.’

85 stuks jongvee, want we fokken ook zelf. Het is allemaal ‘Fleckvieh’; dat is een Beiers runderras dat in Nederland bijna niet voorkomt. Deze koeien lopen zoveel mogelijk buiten en doen het prima op het eiwitrijke gras langs de IJssel’, aldus Bertus. Jeanet werkt fulltime mee op de boerderij. ‘Elke ochtend beginnen we om half zeven met melken’, vertelt ze. ‘Ik ben geen boerendochter maar ik vind het heel leuk om mee te helpen. Ik voer bijvoorbeeld ook altijd de kalveren.’

producten op de markt brengen van melk van koeien die weinig of geen antibiotica krijgen en buiten lopen. We noemen het faire melkproducten waarvoor we een eerlijke, faire prijs voor de boeren willen. Vorig jaar hebben we faire melk op de markt kunnen brengen, maar dit jaar konden we jammer genoeg geen fabriek contracteren omdat de hoeveelheid melk te klein was. Het is echt moeilijk om het van de grond te krijgen, maar het gaat een keer lukken.’

Trots op bedrijf

Faire melk

Onzekere toekomst

Jeanet en Bertus zijn trots op hun melkveebedrijf. ‘Direct na de MKZ-crisis in 2001 hebben we een nieuwe veestapel gekocht. We hebben nu 110 koeien en

Als lid van de Nederlandse MelkveehoudersVakbond spant Bertus zich in om faire melkproducten in de schappen van de supermarkten te krijgen. ‘We willen

Volgens Bertus wordt de toekomst van hun bedrijf bepaald door veel dingen die niet zeker zijn. ‘Als ze met de Hoogwater geul beginnen, wordt er een dijk om


‘Er zijn zelfs dagen dat er wel 30 mensen langskomen. En dat is best gezellig!’ ons perceel aangelegd waarvoor 3 ha. van onze grond nodig is. Door die dijk wordt ons bedrijf in principe afgesloten van de vrije grond in de uiterwaarden. Is de geul eenmaal gerealiseerd, dan krijgen we te maken met Natura 2000 en de Ecologische Hoofdstructuur. ‘Dat zijn twee regelingen die voorrang geven aan de natuur maar nu officieel nog niet van kracht zijn. Dan komt er nog de Hattemer Poort bij, waardoor nog meer wild van de Veluwe hierheen komt. Het zijn vier plannen die ons bedrijf raken, maar over de gevolgen ervan kan niemand ons wat zeggen. Daardoor leven we nu al vijf jaar in onzekerheid over onze toekomst.’

Het mooiste plekje Ook Jeanet zou graag weten waar ze aan toe zijn. Maar ondanks alle onzeker heid probeert ze er, samen met Bertus, het beste van te maken. ‘We lopen als het even kan, heel graag naar achteren zoals we dat noemen. We lopen dan de hele strook af vanaf het Oever tot aan het Kromholt, langs de IJssel. Dat is zo’n prachtig mooi gebied. Je ziet water, je ziet je koeien lopen en je kunt ver van je af kijken. Daar genieten we echt van, altijd weer. En wat er ook gebeurt, dat plekje blijft!’

15

Planning hoogwatergeul Veessen-Wapenveld 2013 Voorbereidende werkzaamheden door Waterschap (o.a. selecteren aannemer, start met verleggen kleine kabels & leidingen) Januari 2013 Verwijderen onderwaterschermen IJsselbocht 7 februari - Rijksinpassingsplan vastgesteld, mogelijkheid om in beroep te gaan voor indieners van 20 maart een zienswijze op ontwerp Rijksinpassingsplan Februari/Maart 2013 Verwachte start sloop gebouwen in toekomstig geulgebied Medio 2013 Aannemer bekend Augustus 2013 t/m Werkzaamheden hoogspanningsmasten Tennet April 2014 Eind 2013-2014 Voorbereidende werkzaamheden aannemer (o.a. ontwerpwerkzaamheden, maatregelen fauna, bouw tijdelijke huisvesting aannemer, aanleg bouwwegen) 2015-2016

Werkzaamheden o.a. dijken, bruggen, inlaten en gemalen

2016

Geul gereed voor gebruik

2017 Afrondende werkzaamheden (o.a. opruimen van alle tijdelijke voorzieningen en infrastructuur)

Contact Met uw reacties kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het projectkantoor: Veesserenkweg 39 8194 LK Veessen T (0578) 631 113 E [email protected] www.veessen-wapenveld.nl

Colofon Dit is een uitgave van Waterschap Veluwe, gemeente Heerde en Ruimte voor de Rivier. Het waterschap is realisator van het project Veessen-Wapenveld

NR 20 januari Informatiebulletin Veessen-Wapenveld

Recommend Documents