NOORDNIEUWS MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 13 NUMMER 3 > 2008
High Voltage! Noordelijk bedrijfsleven vol energie > Waddenfonds lijkt wel een kansspel > Foppe de Haan: het benutten van jong talent > Meer ondernemers nodig in politiek > Frisheid Brussel verrast
Creatief Voor standaardoplossingen lopen wij niet warm. Wij houden van uitdagingen. Werken aan effectieve en creatieve oplossingen. Niet zweverig. Maar nuchter en effectief. De nodige pit kan ons ook niet ontzegd worden. Wij passen bij onze cliënten,
geloven in hun producten en diensten, zijn sparring partner, zeggen waar het op staat. Dat geeft het beste resultaat. En dat is precies waar ons kantoor naar streeft. Voor middelgrote en grote ondernemingen, overheden en particulieren.
Geene | Doornbosch | De Willigen a dvocaten en a dv iseur s
Me esters in hun vak Noorderstaete 20 9402 XB Assen T 0592 345 188 F 0592 372 431
[email protected] www.geene.nl
donderdag 5 juni 2008 Meet the Chairmen Interactieve bijeenkomst met de nationale en de noordelijke voorzitter van VNO-NCW Plaats: Kaap Hoorn, Groningen Ontvangst: 15.00 uur Einde: 18.00 uur dinsdag 10 juni 2008 Borgenbijeenkomst Plaats: Koetshuys Ennemaborg, Midwolda Ontvangst: 17.00 uur Einde: 20.30 uur Spreekster: Gerard Sanderink, directeur CENTRIC en Ingenieursbureau Oranjewoud Aan deze bijeenkomst zijn kosten verbonden. Voorafgaand aan deze bijeenkomst wordt een nieuwe ledenbijeenkomst - voor alle nieuwe leden van het afgelopen jaar - georganiseerd van 15.30 tot 16.30 uur in het Infrahuis te Groningen. Leden van VNO-NCW Groningen, die zich ook aanmelden voor de Borgenbijeenkomst, kunnen na deze nieuwe ledenbijeenkomst richting Midwolda vertrekken. donderdag 12 juni 2008 JNO netwerkdiner Plaats: Brasserie ‘t Raethuys Ontvangst: 17.30 uur Aanvang: 18.15 uur Einde: 21.00 uur Aan deze bijeenkomst zijn kosten verbonden.
maandag 23 juni 2008 Energiek ondernemen in het Noorden VNO-NCW Noord, stichting Energy Valley, Essent, GasTerra, Pentascope en Energy Delta Researche Centre van de Rijksuniversiteit Groningen organiseren op 23 juni wederom een congres Energiek Ondernemen in het Noorden. De bijeenkomst staat in het teken van de energietransitie en de gevolgen daarvan voor het bedrijfsleven. De transitie van theorie naar praktijk is hierbij centraal gesteld.
Colofon
vrijdag 20 juni 2008 Midzomer happening 2008 Traditioneel chillen in Fryslân Plaats: Café Bergsma, Easterein Ontvangst: 13.30 uur Einde: 19.00 uur Activiteiten: Fierljepclinic, kaatsclinic, palingroken Aan deze bijeenkomst zijn kosten verbonden.
Oplage 2.000 exemplaren
maandag 23 juni 2008 ‘Energiek Ondernemen’ met: Plaats: Harmonie, Leeuwarden Ontvangst: 14.00 uur Aanvang 14.30 uur Einde: 18.30 uur Spreker: Maria van der Hoeven, Minister van Economische Zaken
NoordNieuws, het magazine van VNO-NCW Noord verschijnt zes maal per jaar en wordt verspreid onder leden in Drenthe, Friesland en Groningen. Jaargang 13 nummer 3 Juni 2008
Redactie Daan Bultje (hoofdredacteur) Akke Groenewoud Hans Haerkens Jan-Willem Lobeek Bas van Mierlo Postbus 132 9700 AC Groningen T 050 5343844 F 050 5346145 www.vno-ncwnoord.nl Advertentieverkoop Koninklijke Van Gorcum bv, Assen Lilian de Winter T 0592 37 69 33
agenda
Basisvormgeving studio Tineke Wieringa bno, Haren Prepress en druk Koninklijke Van Gorcum bv, Assen
VNO-NCW Noord Ondernemersgala
Fotografie Bas van Mierlo
Hét feest voor ondernemend en politiek Noord-Nederland
Distributie Pre, Groningen
Het Ondernemersgala markeert de feestelijke opening van het nieuwe verenigingsjaar van VNO-NCW Noord. Ondernemers, politici en vertegenwoordigers uit de wereld van de kunsten, onderwijs en overheden uit binnen- en buitenland zullen aanwezig zijn. De lat ligt opnieuw zeer hoog. De organisatie van het feest staat garant voor een ongeëvenaarde kwaliteit van begin tot einde.
vrijdag 5 september 2008 Martiniplaza, Groningen
VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Groningen, Friesland en Drenthe 12.000 bedrijven waarbij ruim 1.400 persoonlijke leden de harde kern van de vereniging vormen. Genoemde bedrijven representeren tachtig procent van de werkgelegenheid in de marktsector. Zestig procent van het ledenbestand zijn mkbbedrijven.
Inhoud NoordNieuws 3 > 2008
1
2
8
12
18
26
36
Opinie
2 28 36
High Voltage: Noordelijk bedrijfsleven vol energie Het politieke bedrijf: meer ondernemers nodig in politiek Toga-Trends
Actualiteit
10 16 21 24
Waddenfonds lijkt wel een kansspel Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering eindelijk een feit Drenthepreneurs: Ondernemers met een hart voor Drenthe Van vroegstoppers naar doorwerkers
Vereniging
5 8 12 26
Bestuursfunctie bij waterschappen spreekt aan Oproep: geef VNO-NCW Noord een gezicht JNO ontmoet Foppe de Haan Brussels Lof: aangenaam verrast door frisheid Europa
Praktijk
18 19 34 35
ZODAT het netwerkt Afier: al het goede komt in vieren Innovatiecoach: Leren innoveren Movingpeople: sociaal bewogen
Vaste rubrieken
6 7 9 14 20 22 23 25 31 32
Bedrijfsnieuws Prijzenkast Column Noord Nationaal Actualiteiten Netwerken op het net VNO-NCW Noord in actie Personalia Welkom nieuwe leden Hoe is het een jaar later met…
Omslagfoto: Koos Boertjens (www.bouweemshaven.nl)
2
NoordNieuws juni 2008
Hans Haerkens
[email protected]
Foto’s: Energy Valley, Koos Boertjens (www.bouweemshaven.nl)
High Voltage! Noordelijk bedrijfsleven maakt werk van energie hotspot Nederlandse ondernemingen lopen voorop als het gaat om energiebesparing en vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Noordelijke overheden hebben zich tegenover het rijk gecommitteerd energiebeleidsvoornemens te vertalen in concrete acties. Noordelijk succes is alleen gewaarborgd wanneer het noordelijke bedrijfsleven con amore meedoet. Energie en Noord-Nederland zijn een siamese tweeling. Grote internationale bedrijven en een groeiend aantal mkb bedrijven weten elkaar te vinden in Noord-Nederland via de internationale energieagenda. VNO-NCW Noord reageert op 23 juni in aanwezigheid van minister Van der Hoeven van Economische Zaken op het noordelijke energieakkoord. De ondernemerskoepel zal positief reageren. Wel roept ze betrokken overheden op niet uitsluitend lippendienst te bewijzen aan de aansprekende successen die er zijn en eraan zullen komen. Ondernemingen verwachten van de overheid een beleid dat vernieuwing stimuleert en ruimte geeft om zo qua duurzaamheid en efficiency tot de wereldtop te kunnen behoren. Een overheid die gelegenheid biedt om vernieuwingen ook in het buitenland op de markt te brengen. Het moet beleid zijn dat consistent en betrouwbaar is, waarop beslissingen kunnen worden afgestemd. Hiervoor is extra geld nodig, zoals ook in het regeerakkoord is onderkend.
Hell of a job VNO-NCW Noord stelt vast dat de politiek veel te makkelijk denkt over het daadwerkelijk realiseren van de zeer ambitieuze energie en klimaatdoelstellingen. Als het bedrijfsleven wordt gevraagd in de periode tussen nu en 2020 de uitstoot van CO2 met 20 procent terug te dringen, betekent dat in werkelijkheid met een jaarlijkse productiegroei van zo’n 2 procent wel 30-40 procent reductie. Als men dat in een grafiek neerzet is dat echt een forse knik naar beneden. Het is absolute topsport om
dergelijke prestaties in zo’n korte tijd te leveren. Bedrijven moeten enorm investeren in technologieën die in een aantal gevallen nog niet eens zijn uitgevonden. Het bedrijfsleven kan en zal die prestaties alleen kunnen leveren als de overheid voldoende faciliteiten biedt. Dat kan zijn in de vorm van geld, faciliteiten om zaken te uit te vinden en te ontwikkelen en soms is het meer een kwestie van geduld en begrip. De ene keer gaat het over de SDE-regeling en de andere keer over de specifieke CO2 doelstellingen voor de industrie of het transport. Meer dan eens valt het op dat de overheden (kabinet, parlement en lagere overheden) ervan uitgaan dat het bedrijfsleven al die prestaties zonder problemen kan leveren. Er is beperkt geld beschikbaar, eisen stapelen zich op en men beseft bovendien niet dat steeds meer bedrijven in een internationale competitie zitten. En dat heeft twee kanten: de concurrentie van buitenlandse producenten wordt steeds groter en vanwege energie – en milieukosten worden de Nederlandse bedrijven uit de markt gedrukt. Daarnaast maken bedrijven steeds meer onderdeel uit van internationale concerns, waarbij besluiten over investeringen niet meer in Nederland genomen worden. Daarbij speelt ook de concurrentie met andere vestigingen van dat concern met andere investeringswensen.
Wereldtop De Nederlandse industrie behoort qua energie-efficiency tot de wereldtop. Ook het midden- en kleinbedrijf doet structureel aan energiebesparing. Nederland is een interessant vestigingsland voor energieopwekking (zeehavens, open water, goede industrieterreinen, distributienetten en infrastructuur). Bovendien hebben we een sterke positie als gasland en genieten we wereldwijde faam om onze kennis op het gebied van water en milieutechnologie. Als bedrijfsleven en overheid erin slagen een akkoord te sluiten waarin het bedrijfsleven écht de ruimte krijgt om innovaties door te voeren en toe te passen, wordt een belangrijke stap voorwaarts gezet. Dan – en alleen dán – liggen klimaatdoelstellingen, zoals door de Europese Unie en door het kabinet zijn geformuleerd, binnen bereik. Verschillende sectoren van het bedrijfsleven verwachten via technologiedoorbraken efficiencyvoordelen van 10, 20, 30 en soms wel 50 procent te kunnen behalen. Ze zijn bereid zich daarop vast te leggen op voorwaarde dat ook de overheid haar aandeel hierin levert via consistent en stimulerend beleid.
3
symposium Op 23 juni aanstaande heeft het symposium ‘Energiek Ondernemen’ plaats. De organisatie van het symposium is in handen van VNO-NCW Noord in samenwerking met Energy Valley, EDReC (Rijksuniversiteit Groningen), Essent en GasTerra. Het symposium zal plaatshebben van 13.30 uur tot 17.30 uur in schouwburg ‘De Harmonie’ in Leeuwarden.
Ondertekening energieakkoord op 8 oktober 2007
opinie
Energieakkoord Op 8 oktober 2007 hebben minister Cramer, minister Van der Hoeven en de commissarissen van de koningin in de provincies Drenthe, Fryslân, Groningen en Noord-Holland het energieakkoord Noord-Nederland ondertekend. In het akkoord spreken rijk en regio af om in 2011 4-5 megaton CO2 te besparen en 40-50 petajoules duurzame energie te produceren. Het beleid en inzet van middelen van rijk en regio worden gebundeld om die doelstelling te halen. Op 25 maart 2008 hebben ook de gemeenten in Noord-Nederland het akkoord ondertekend. Op 23 juni 2008 zullen de koepelorganisaties VNO-NCW Noord, MKB Noord, Bouwend Nederland, branches en betrokken bedrijfspartners zich committeren met concrete projecten aan het energieakkoord Noord-Nederland. Hiermee krijgt het nationale duurzaamheidsakkoord een vertaling in het energieakkoord Noord-Nederland. Door de provincies zijn gesprekken gevoerd met onder andere Essent, GasTerra, RWE, BioMCN, Afvalcentrale Omrin, ATO, GrASp, Gasunie en Biocoal Coevorden om zich met concrete projecten te verbinden aan de uitvoering van het energieakkoord. Bij vrijwel alle projecten is direct sprake van betrokkenheid vanuit het rijk en de provincies (o.a. subsidiëring vanuit KoersNoord (PiD), OP EFRO, BSRI). Een indrukwekkende lijst van projecten die gestaag groeit is het resultaat.
Duurzaamheidsakkoord Het duurzaamheidsakkoord is een overkoepelend convenant tussen het bedrijfsleven en het kabinet. Het geeft richting en slaat een aantal piketpalen voor sectorafspraken en sectorconvenanten die vóór medio 2008 zullen worden afgesloten. Zo zullen meer gedetailleerde afspraken worden vastgelegd voor de industrie, de energiesector, de gebouwde omgeving, verkeer en vervoer en de land- en tuinbouw. Een gezamenlijke publiek-private inspanning op noordelijke schaal zal bijdragen aan een grotere slagkracht om de afspraken van het nationaal ondertekende duurzaamheidsakkoord en het noordelijke energieakkoord te operationaliseren. De doelstellingen in de beide akkoorden komen grotendeels overeen.
Deze doelstellingen zijn: > 40-50 PJ duurzame energie in 2011; > 4-5 Mton CO2-emissiereductie in 2011. Voor 2020 wordt de
CO2-emissiereductie geschat op 15-20 Mton omdat CO2afvang, transport en -opslag pas op zijn vroegst na 2013 grootschalig van de grond kan komen; > De oprichting van een drietal kenniscentra rond energieinnovatie, 15-20 innovatieve pilot- en demonstratieprojecten en het substantieel bijdragen aan start ups van nieuwe energiegerelateerde bedrijvigheid.
Concrete acties: > D e provincies leveren de middelen voor de inhuur van de werkgroep ‘duurzaamheid’ van de Noordelijke Regieraad Bouw, waarin ook gedeputeerden en wethouders actief betrokken zijn. > Er wordt een verbinding gemaakt tussen de stichting Energy Valley en het mkb-kenniscentrum. Dit energiecentrum (Houten) zal met een mogelijk regionale vestiging betrokken worden bij de uitvoering van het duurzaamheidsakkoord. > Op verzoek van onder andere VNO-NCW Noord en MKB Noord bekijken SNN, Syntens, TCNN en de provincies de mogelijkheden voor een generieke ondersteuningsfaciliteit vanuit de regionale stimuleringsfondsen. De grondgedachte is een financieel arrangement te ontwikkelen waarbij initiatiefnemers op een laagdrempelige wijze in aanmerking kunnen komen voor ondersteuning om hun projectidee investeringsgereed te maken.
Betekenis Energieakkoord NoordNederland 1. B edrijven en overheden in NoordNederland gaan samen vorm geven aan de uitvoering van het duurzaamheidsakkoord en het Energieakkoord. Dit betekent ook het bewaken van de voortgang. 2. Kansen en knelpunten rond het thema energie zullen op de noordelijke agenda worden gezet en worden besproken. 3. Bedrijven worden geprikkeld om initiatieven te starten die bijdragen aan de uitvoering van het energieakkoord. De intermediaire rol van de koepelorganisaties is daarbij cruciaal. 4. Bedrijven zullen zichtbaar maken welke concrete bijdrage ze leveren aan de energie- en klimaatdoelstellingen. Een periodiek overleg tussen de betrokken koepelorganisaties en overheden moet waarborgen dat de lopende acties worden uitgevoerd en nieuwe acties worden opgestart.
4
NoordNieuws juni 2008
Koningin Beatrix opent de Beatrixhaven met het luiden van een bel Ter gelegenheid van de feestelijke opening van de Beatrixhaven in Eemshaven werden in een speciale editie van het Dagblad van het Noorden de volgende stellingen gepresenteerd, voorzien van commentaar door VNO-NCW Noord.
1 - Het Noorden zou voor zijn economische toekomst radicaal moeten kiezen voor het uitbouwen van de sterke punten (rust, ruimte en frisse lucht) en daar hoort de komst van twee kolengestookte elektriciteitscentrales in de Eemshaven bepaald niet bij. De twee geplande kolengestookte centrales worden volgens de nieuwste stand der techniek gebouwd en hebben een zeer grote efficiency en een zeer lage uitstoot van CO2, NOX en fijnstof. Zij zijn dus niet bepaald de ‘roetmoppen’ waar menigeen aan zou denken bij een kolencentrale. Daarnaast worden beide centrales uitgerust met voor Europa de meest vergaande vormen van proefinstallaties om CO2 af te vangen en ondergronds op te slaan (zie aankondiging RWE-Gasunie ). Dat sluit prima aan bij de ontwikkeling van Energy Valley met een focus op duurzaamheid en klimaat. Noord-Nederland is met reden dé energieregio van West Europa. Samenvattend: rust, ruimte en frisse lucht worden niet verstoord door 2 hypermoderne kolencentrales. Zij vormen een logische nieuwe schakel in een keten waarin inmiddels meer dan 20.000 mensen noordelijk werkzaam zijn en ruim € 10 miljard (!) aan marktinvesteringen zijn aangekondigd.
2 - De discussie over de kolencentrales toont eens te meer aan dat milieubeschermers vaak specifieke ins and outs van het energievraagstuk negeren, zodat belangrijke ontwikkelingen op soms onaanvaardbare wijze worden vertraagd en het Noorden schade oploopt. Rode draad bij onze energiehuishouding is verduurzaming. Er zijn doorbraaktechnologieën nodig. En die liggen per definitie niet op de plank. Als alles meezit hebben we in 2020 15-20% duurzame energie en in 2050 misschien 50-60%. Dat
betekent dat we in 2020 nog 80% ‘traditionele’ op fossiele brandstoffen gebaseerde energie zullen gebruiken en in 2050 nog zo’n 40-50%. Die fossiele brandstoffen zijn in Nederland vooral gas en een klein beetje kolen en kernenergie. Gas raakt op en wordt snel duurder. Kolen is en blijft relatief goedkoop. Kernenergie is ideaal (goedkoop, CO2–arm en onbeperkt beschikbaar) maar ligt maatschappelijk nog moeilijk. Beantwoording van het energievraagstuk vereist een verbreding van de brandstoffenmix vanwege kosten, voorzieningszekerheid en CO2-reductie. Kolencentrales zijn een onmisbare stap op weg naar een tijdperk met volledig duurzame energiebronnen. Gemakzuchtig en visieloos handelen leidt onherroepelijk tot ernstige ecologische, sociale én economische schade.
3 - Het dictum ‘economische groei’ is niet meer van deze tijd en mede daarom zou de willekeurig ogende invulling van het Eemshavengebied nog eens goed tegen het licht gehouden moeten worden. Klopt, het dictum is tegenwoordig duurzame economische groei. Want groei is nodig om die duurzame ontwikkeling te kunnen betalen. Vele bedrijven in de Eemshavenregio onderscheiden zich internationaal met opvallende duurzame oplossingen. Shortsea-verkeer, op- en overslag, agribusiness, recycling, energie-intensieve bedrijvigheid en diverse schillen van hierop toegesneden mkb bedrijven vormen een divers geschakeerd en fijnmazig netwerk van op elkaar aangewezen en stevig verankerde bedrijven. Een en ander leidt tot duurzame synergievoordelen waarmee de heftige internationale concurrentie het hoofd kan worden geboden.
4 - Het is hypocriet het Noorden af te schilderen als reservaat, al was het alleen maar omdat ook daar zoveel mogelijk mensen kans moeten hebben op werk. We kunnen in Noord-Nederland niet allemaal boswachter zijn. We zijn bevoorrecht met een fraaie balans tussen ruimtelijke kwaliteit en centra van bedrijvigheid. Waar we in het verleden door een eenzijdige afhankelijkheid van landbouw gelieerde bedrijvigheid kwetsbaar waren, slagen we er steeds beter in ook voor talentvolle jongeren een wervend perspectief te bieden. De vitaliteit van een regio schuilt in haar vermogen deze laatste categorie duurzaam aan ons te binden.<
5
Akke Groenewoud
[email protected]
Verkiezingen waterschappen
vereniging
Leden VNO-NCW melden zich massaal aan
Vele leden van VNO-NCW Noord hebben gehoor gegeven aan de oproep zich kandidaat te stellen voor de waterschappen. Daardoor kunnen VNO-NCW Noord, MKB-Noord en LTONoord in november 2008 met een zakelijke lijst deelnemen aan de waterschapsverkiezingen. Dit najaar hebben de verkiezingen plaats voor de nieuwe waterschapsbesturen. Waterschappen hebben invloed op het bedrijfsleven en het is van belang dat bedrijven ook een stem in de sturing van het waterschap hebben. Om de belangen van ondernemend Noord-Nederland goed te behartigen is het belangrijk dat er zakelijk gezinde bestuurders in het algemeen en dagelijks bestuur van de waterschappen participeren. Om die reden hebben VNO-NCW Noord, MKB Noord en
De opzet van de waterschapsverkiezingen is ditmaal anders dan bij voorgaande edities. Voorheen kon op individuele personen gestemd worden. Nu zullen de meeste leden van het algemeen bestuur - categorie ingezetenen - verkozen worden via een lijstenstelsel. Deze verkiezing is vergelijkbaar met die voor Provinciale Staten. De verkiezing heeft in november 2008 plaats.
LTO Noord besloten gezamenlijk met een zakelijke lijst aan de waterschapsverkiezingen deel te nemen. VNO-NCW Noord heeft tot nu toe in meerder edities van NoordNieuws aandacht besteed aan de waterschapsverkiezingen in november 2008. Daarnaast hebben alle leden van VNO-NCW Noord een brief ontvangen waarin zij werden opgeroepen zich te kandideren voor een bestuursrol binnen één van de noordelijke waterschappen. Dat het bedrijfsleven zich betrokken voelt bij deze verkiezing is onmiskenbaar. Vanuit de achterban van VNO-NCW Noord hebben inmiddels enkele tientallen ondernemers aangegeven zich kandidaat te stellen voor de waterschapsverkiezingen! Een geweldig resultaat. Een vertrouwenscommissie bestaande uit vertegenwoordigers van MKB-Noord, LTO-Noord en VNO-NCW Noord zal uiteindelijk voor de selectie van de kandidaten zorg dragen. Uiterlijk eind juni
Om de rioolzuivering te financieren, betaalt iedereen verplicht de zuiveringsheffing. Dit is dan ook de grootste bron van inkomsten voor het waterschap. Van deze heffingsinkomsten wordt 30% betaald door bedrijven en instellingen. Bedrijven betalen ook belasting aan de waterschappen voor het onderhoud van gemalen en dijken, die ervoor zorgen dat bepaalde gebieden droog blijven. Daarnaast heft het waterschap belasting voor natuurontwikkeling. Als een bedrijf water loost op het oppervlaktewater, is er een vergunning nodig die verstrekt wordt door het waterschap. Kortom: een groot deel van de waterschapslasten wordt opgebracht door het bedrijfsleven.
hopen we per waterschap een zakelijke verkiezingslijst te kunnen presenteren. De definitieve benoeming van de kandidaten hangt af van het verloop van de verkiezingen en het aantal zetels dat door de ondernemerslijst wordt behaald.<
6
NoordNieuws juni 2008
>P aintCube uit Leeuwarden zal met behulp van een investering
Midden-Groningen onder de naam Rabobank Stad en Midden Groningen. De bank telt na de fusie ongeveer 290 medewerkers en heeft een balanstotaal van 2 miljard euro en komt onder leiding te staan van directievoorzitter Huib van der Burg.
van NOM Finance een duurzame, recyclebare, kubusvormige verpakking voor verf op de markt brengen. NOM Finance noemt het product zeer innovatief en origineel. De organisatie heeft eerder al circa €100 miljoen geïnvesteerd in ruim 130 ondernemingen die gevestigd zijn in de drie Noordelijke provincies.
>V ariass heeft per 1 april de system supplier activiteiten van ODMedical overgenomen. Gezamenlijk gaan zij verder als Variass Medical Systems B.V.. Het bedrijf, dat systemen voor de medische markt ontwikkelt, blijft gevestigd in Leeuwarden. De werkgelegenheid voor de huidige productiegerelateerde medewerkers blijft behouden.
>K roeseWevers heeft samen met haar Nexia Nederland partners een vaktechnisch bureau accountancy en fiscaliteit opgericht aan de Nyenrode Business Universiteit. Daarmee hoopt het bedrijf haar dienstverlening aan opdrachtgevers in Noord- en Oost-Nederland uit te breiden.
>A lgemeen Belang, Uitvaartverzorger en –verzekeraar, gaat de seizoenskaarthouders van FC Groningen benaderen om hen te adviseren over een uitvaartverzekering. De sponsor is dit met de club overeengekomen bij het afsluiten van een nieuw sponsorcontract. Voor nieuw afgesloten polissen zal FC Groningen een extra bijdrage ontvangen. Tevens is de organisatie bezig met de oprichting van een eigen crematorium in de stad Groningen.
>D e Vries Transport Group gaat in de komende periode het
Bedrijfsnieuws Stand van zaken
>R abobank Groningen gaat vanaf 1 juni samen met Rabobank
karton bezorgen voor Eska Graphic Board, producent en leverancier van grafisch karton uit Hoogezand-Sappemeer. Daartoe hebben ze een tweejarig contract afgesloten, met de optie tot verlenging met nog een jaar. Dit contract omvat het vervoer van ruim 150.000 ton karton.
>E dreco uit Groningen heeft de website www.eemshaven.info >B ioMCN produceert sinds kort bio-methanol in haar proeffabriek in Delfzijl. Hiermee is bewezen dat van glycerine bio-methanol kan gemaakt, een belangrijke ontwikkeling in de transitie van aardgas naar biogas. Door dit succes start het bedrijf deze zomer met de bouw van een commerciële installatie, die tienmaal het vermogen van de proeffabriek heeft.
> Lentis, de Groningse instelling voor geestelijke gezondheids-
>N egotica Projectontwikkeling B.V. en Neurobics Inc. zijn bezig met het ontwikkelen van een technologie waarmee apparatuur door middel van hersengolven moet worden aangestuurd. Bij dit project, uitgevoerd in het Pand van de Toekomst in Groningen, wordt chief engineer Berjan Jonker aan EEG-apparatuur aangesloten dat zijn hersengolven registreert. Deze informatie moet worden teruggekoppeld naar MultiControl, een systeem waarmee alle apparatuur in een gebouw wordt aangestuurd.
>W iegers Process Innovation, Claudy Jongstra en Zijlstra beroepskleding uit Friesland, Remix / Sakrete Droge Mortel B.V. en BySpy uit Drenthe en Klimaatgroep Holland uit Groningen hebben een plek veroverd in de jaarlijkse MKB Innovatie Top 100 van Syntens, Bizz magazine en het Octrooicentrum Nederland. De initiatiefnemers willen met de top 100 laten zien waartoe het mkb in staat is. De 100 bedrijven en hun innovaties zijn te vinden op www.syntens.nl/ innovatietoppers
>A lescon en Stichting Humana hebben samen het sorteerbedrijf Humana Kledinghergebruik Assen B.V. opgericht. Het bedrijf gaat zich richten op het sorteren van gebruikte kleding die in textielcontainers is ingezameld. Met deze samenwerking kan het sorteerproces worden geïntensiveerd om zo beter in te spelen op de marktontwikkelingen.
>G rontmij / Witteveen en Bos hebben van de provincie Fryslân de opdracht gekregen om de ingenieursdiensten voor het project N356 uit te voeren. Na een zes maanden durende aanbestedingsprocedure werd op 3 april het contract hiertoe ondertekend.
>M enzis heeft als eerste zorgverzekeraar afspraken gemaakt over digitale verwerking van nota’s van de tandartspraktijken die aangesloten zijn bij de NMTFenCS. Daardoor hoeven klanten van deze 1500 praktijken, die samen de helft van alle tandartsen in Nederland vormen, hun nota’s niet meer zelf voor te schieten en te declareren.
Bedrijfsnieuws Stand van zaken
zorg, en haar Friese evenknie GGz Friesland, willen in 2009 gaan fuseren. De organisatie heeft dan 6500 werknemers. Bij de fusie zullen geen gedwongen ontslagen vallen. De organisaties werken nu al vaak samen en denken dat zij gezamenlijk betere zorg kunnen leveren. De NMA moet de fusie nog goedkeuren.
opgericht. Deze website moet als informatie- en contactpunt dienen bij de bouw van de energiecentrales in de Eemshaven.
7
Prijzenkast
Koninklijke De Vries Scheepsbouw Makkum BV uit Makkum is op 22 april jl. verkozen tot Friese Onderneming van het Jaar 2008. De Vries Scheepsbouw bouwt zeegaande, custom built motorjachten onder de merknaam Feadship en behoort wereldwijd tot de top drie van jachtbouwers van grote, luxueuze jachten. De jury prees de professionaliteit van het ruim honderd jarige familiebedrijf en de betrokkenheid van de medewerkers bij de onderneming. Omdat de jury verdeeld in haar keuze was, gaf de stem van het publiek de doorslag. Het verkoos De Vries Scheepsbouw boven de andere twee genomineerden: A.P. van den Berg Ingenieursbureau BV uit Heerenveen en Baarsma Wine Group Nederland BV uit Gorredijk.
Theo Flipsen, directeur van PolyVation BV in Groningen heeft de Wubbo Ockelsprijs 2008 gewonnen. Deze prijs wordt door de gemeente Groningen uitgereikt aan mensen die een band hebben met Groningen en een bijzondere prestatie hebben geleverd op het vlak van techniek of natuurwetenschappen. Flipsen kreeg de prijs – een geldbedrag van 10.000 euro en een kunstwerk - voor zijn werk als uitvinder en ondernemer op het gebied van materiaaltechnologie. Hartman BV uit Sexbierum is de winnaar geworden van de Friese Duurzaamheidsprijs 2007. De prijs werd door gedeputeerde Piet Adema uitgereikt tijdens de verkiezing van de Friese Onderneming van het jaar. Volgens de jury weet de kwekerij een sterke spin-off te bereiken van haar duurzame gedachten, activiteiten en producten richting afnemers, consumenten, andere agrariërs en werknemers.
Mensen voor cijfers.
Ons credo. In de praktijk van al onze opdrachten hechten wij als registeraccountants en fiscaal juristen aan een goed menselijk contact. Eens per kwartaal ontmoeten wij onze cliënten, zodat wij weten wat er bij hun speelt en wij direct kunnen zijn in onze advisering. Want ook de DGA van een grotere onderneming heeft wel eens een sparringpartner nodig. En dan niet over onze nota, want die is al glashelder. En dat Afier voorstander is van bruikbare management informatie (liefst op een A4), dat wist u al.
Handelsweg 16c - Tynaarlo T (0592) 53 09 53
www.afier.com
res Nieuw ad
Hans van den Berg van Olijslager Verf B.V. in Emmen is op 2 april jl. uitgeroepen tot de Drentse ondernemer van het jaar 2008. De prijs, die de aftrap vormt voor de Drentse Bedrijven Contactdagen, werd voor de vijftiende keer uitgereikt. Van den Berg werd door de jury geroemd vanwege zijn vernieuwingsdrang, getoond leiderschap en het niet schuwen van het nemen van risico’s. Paragon, producent van hondenkauwproducten uit Veendam, heeft op 20 mei de Groninger Ondernemingsprijs gewonnen. Tijdens een feestelijke bijeenkomst in Martiniplaza nam directeur Wim Pater de Abel Tasmanpenning in ontvangst uit handen van Commissaris der Koningin Max van den Berg. Paragon bestaat vier jaar en komt voort uit een onderzoeksproject van aardappelverwerker Avebe. De andere genomineerden waren Drenth Holland uit Oude Pekela en SCA uit Hoogezand.
8
NoordNieuws juni 2008
Daan Bultje
[email protected]
Oproep: Geef VNO-NCW Noord een gezicht! VNO-NCW Noord presenteert Who’s Who voor ondernemend Noord-Nederland
Alle leden van VNO-NCW Noord ontvangen begin juni een brief waarin uitleg wordt gegeven over het aanleveren van de foto. Daarnaast is alle informatie beschikbaar via www.vno-ncwnoord.nl Onbekend maakt onbemind. Maak uzelf daarom bekend! Geef VNO-NCW Noord een gezicht!<
www.vno-n
cwnoord.nl
Bedrijfsnieuws
Tijdens het Ondernemersgala 2008 wordt het VNO-NCW Noord ledenboek 2008-2009 gepresenteerd. Dit ledenboek zal naast de gebruikelijke bedrijfs- en contactgegevens ook de pasfoto’s van persoonlijke leden bevatten. Daarmee presenteert VNO-NCW Noord een onmisbare Who’s Who van ondernemend NoordNederland, exclusief voor leden.
LEDENBOEK 2008 - 2009
2007 - 2008
Persoonlijke contacten in een krachtig netwerk, dat is de essentie van VNO-NCW Noord. Elk lid afzonderlijk is een ambassadeur van de vereniging. Dit persoonlijke aspect komt ook terug in het nieuwe logo van VNO-NCW Noord, dat met behulp van input van de leden werd ontwikkeld. Voor het effectief leggen van goede contacten is het van belang te weten welk gezicht bij welke naam hoort. Om dit te faciliteren heeft VNO-NCW Noord van al haar leden een foto nodig.
VNO-NVW NOORD LED ENBOEK
De leden van VNO-NCW Noord bepalen het gezicht van de vereniging. Om dit te onderstrepen staat juni 2008 in het teken van de actie ‘Geef VNO-NCW Noord een gezicht’. Wij roepen alle leden op om hun foto aan te leveren.
COLUMN
9
De oranje draak Beijing komt steeds dichterbij. En daarmee doel ik niet alleen op de Olympische Spelen die deze zomer losbarsten. Noord-Nederland krijgt een steeds hechtere relatie met China. Zie het succes van Go China! De veelzijdige tentoonstellingenreeks in het Drents Museum en het Groninger Museum spreekt tot de verbeelding en trekt enorme bezoekersaantallen. De tweede helft van Go China! werd op de Grote Markt in Groningen ingeluid op een manier die zich het beste laat vergelijken met de openingsceremonie van het grootste sportevenement ter wereld. Hoewel het al een tijdje bekend was dat de Olympische Spelen in Beijing gehouden zullen worden, is pas de afgelopen maanden echt discussie ontstaan over de mensenrechten in China en over Tibet. Merkwaardig genoeg is deze discussie uitgemond in de vraag “gaan we, of gaan we niet”. Alsof het voetbaluitslagen betrof werd elke dag de tussenstand gegeven van hoogwaardigheidsbekleders die al dan niet naar de openingsceremonie zouden gaan. Atleten werden opgeroepen om datgene waar ze al jaren naartoe werkten, op te geven om politieke redenen. het ideaal van Olympische Spelen zonder politiek kan dus definitief bij het grof vuil worden gezet. Het isoleren van China is gezien de grootte en economische positie niet alleen onmogelijk maar bovenal contraproductief. Door het versterken van de handels-
relaties, het aanhalen van de banden via handelsmissies, kan de mensenrechtensituatie juist positief beïnvloed worden. Zeker in een land met een communistisch regime. Ik heb meer vertrouwen in het druppelsgewijs uithollen van de steen dan in een eenmalige politiek correcte actie. Go China! heeft z’n impact in Noord-Nederland niet gemist, dus hoog tijd om de daad bij het woord te voegen en onze blik nog verder op het oosten te richten.< Jaap Borg voorzitter VNO-NCW Groningen
10
NoordNieuws juni 2008
Jan-Willem Lobeek
[email protected]
Rien ne va plus! Waddenfonds lijkt wel een kansspel De eerste 40,5 miljoen euro uit het Wadden fonds zijn toegekend. De opgetogen reacties uit overheidskringen en van gehonoreerde projectindieners staan in contrast met terughoudende en teleurgestelde reacties uit maatschappelijke hoek.
Hoewel minister Cramer aanvankelijk beoogd had in de eerste ronde van het Waddenfonds slechts € 31,5 miljoen te besteden, werd het uiteindelijk op advies van de Adviescommissie Waddenfonds (commissie Hermans) zelfs 40,5 miljoen. Dat leverde bij 19 projectindieners blije gezichten op. Maar uit de toekenning blijkt de verdelende rechtvaardigheid het te hebben gewonnen van de inhoudelijke toets. Van de oorspronkelijk 106 projectvoorstellen werden er 67 ontvankelijk verklaard. Bij de 48 niet gehonoreerde projecten was niet alleen de teleurstelling groot, maar ook de verbazing. Hun projecten waren zonder enige vorm van onderbouwing terzijde geschoven. Het zou wel zo netjes geweest zijn als de commissie Hermans had aangegeven in haar advies in welk opzicht deze projectaanvragen tekortschoten. Wanneer je de natuur als een samenhangend systeem beschouwt, zoals de ecologen zullen betogen, is het verwonderlijk dat het Waddenfonds geen toets kent op de samenhang van de projecten. De gehonoreerde natuurprojecten zijn nu vooral te vinden aan de randen of buiten de Waddenzee. De teleurgestelde reacties uit de hoek van de natuurorganisaties zijn daarom ook wel te begrijpen. Opvallend is de grote hoeveelheid geld die richting overheden gaat. Dit verklaart ook de grote mate van tevredenheid uit
publieke hoek en de weinig kritische opstelling richting het advies van de Adviescommissie Hermans. De plannen van maatschappelijke organisaties met vaak een uitstekende visie op het gebied zijn veelal afgewezen.
Addertje Een belangrijke voorwaarde in het Waddenfonds is dat het moet gaan om niet reguliere investeringen. Gezien de hoeveelheid geld die naar overheden gaat, rijst de vraag of het hier niet gaat om reguliere investeringen. Een goed voorbeeld hiervan is de verbouwing van het bezoekerscentrum op Schiermonnikoog; dit herbergt namelijk naast een regulier bezoekerscentrum een flink aantal andere reguliere voorzieningen zoals een gemeentehuis, een bibliotheek, een dorpshuis, een VVV en een internetcafé.
De minister van VROM, Jacqueline Cramer, beslist over de honorering van de projectaanvragen van het Waddenfonds. Zij wordt hierbij geadviseerd door de Adviescommissie Waddenfonds, o.l.v. Loek Hermans. Daarnaast heeft de Waddenregio een stem middels de Regiocommissie Waddenfonds, o.l.v. de Friese gedeputeerde Tineke Schokker. Hierin is VNONCW Noord ook vertegenwoordigd. De Regiocommissie Waddenfonds beoordeelt het advies van de Adviescommissie Waddenfonds o.a. op inhoud en regionaal draagvlak.
opinie
11
Een ander gevaar is dat de claims van de projectindieners onvoldoende getoetst worden. Elk plan voor een bezoekerscentrum, toeristische voorziening, wandelpad en dergelijke claimt een bijdrage te leveren aan een duurzame economische ontwikkeling. Maar een wandelpad zal pas economische positieve effecten hebben als hierdoor er meer toeristen komen of toeristen langer blijven en ze als gevolg hiervan meer geld uitgeven. Bovendien is het op de Waddeneilanden, die in het hoogseizoen al uitpuilen van de toeristen, maar de vraag of nieuwe activiteiten de verwachte extra economische impulsen zullen bezorgen.
Het Waddenfonds heeft een omvang van € 677,6 miljoen en wordt uitgekeerd over een periode van 20 jaar. Het Waddenfonds heeft als vier doelstellingen het subsidiëren van additionele investeringen in het Waddengebied die gericht zijn op: > het vergroten en versterken van de natuur- en landschapswaarden > het verminderen of wegnemen van externe bedreigingen > een duurzame economische transitie of een substantiële transitie naar een duurzame energiehuishouding > het ontwikkelen van een duurzame kennishuishouding ten aanzien van het waddengebied
Kennislacunes Opvallend is dat er de afgelopen decennia enorm veel kennis is vergaard omtrent de Waddenzee. Nu het Waddenfonds er is zou men mogen verwachten dat op basis van deze kennis veel natuurprojecten zouden kunnen worden gegenereerd. Dit valt tegen. Veel projectideeën gaan over onderzoek alvorens tot uitvoering over te gaan. Het blijkt namelijk dat in het verleden heel veel kennis is vergaard over bedreigingen en verstoringen, maar dat er weinig kennis is over de samenhang binnen het ecosysteem Waddenzee. De Waddenacademie is door de politiek naar voren geschoven om hierin samenhang te creëren en dat zou op het eerste gezicht de toekenning van de subsidie ook kunnen verklaren. Het enthousiasme hierover is echter slechts aan publieke zijde te vinden. De wetenschappelijke en maatschappelijke organisaties zijn uiterst kritisch. Deze kritiek is terug te voeren op het ontbrekende plan van aanpak, de niet aangetoonde meerwaarde van een dergelijk instituut en het feit dat het grootste gedeelte van het geld in overhead gaat zitten. De commissie Hermans deelt voor een deel deze kritiek en uit dat door slechts voor één jaar subsidie toe te kennen.
niet worden ingediend. Dit betekent dat economische projecten van private zijde niet konden meedingen en het vooral natuurprojecten betrof. De trage bureaucratie in Brussel is hier debet aan. Een absolute voorwaarde voor een tweede ronde is dan ook dat dit probleem is opgelost. De verwachting is dat een flink aantal kansrijke energieprojecten dan zullen gaan meedingen. VNO-NCW Noord zal aandringen op meer samenhang tussen de projecten, mede om verdere versnippering tegen te gaan. De Regiocommissie Waddenfonds, waarin VNO-NCW Noord vertegenwoordigd is, zal hiervoor concrete handvatten moeten opstellen en de minister hierin adviseren. De eerste ronde kende een rommelige start en uitvoering. Nu in deze ronde de eerste honger gestild is, vooral vanuit overheidszijde, zal het Waddenfonds zich kunnen transformeren naar een fonds dat uiteindelijk een substantiële bijdrage kan leveren aan een sprong voorwaarts van het waddengebied. Zowel op het ecologische als op het economische vlak.<
Onevenwichtig Projecten die onderhevig zouden kunnen zijn aan de Staatssteuntoets konden in de eerste ronde van het Waddenfonds
Project
Indiener
Bedrag subsidie
Noordelijke Elfstedenvaarroute
gemeente Leeuwarderadiel
€ 11.073.836
Kwelderherstelprogramma Groningen
St. het Groninger Landschap
€ 9.342.000
Hallumer Rijt vispassage en zoet/zout gradiënt
Wetterskip Fryslân
€ 6.146.776
Wandelen in de waddenregio
St. Landschapsbeheer Groningen
€ 2.605.500
De Gouden Driehoek op Texel
St. Texels Museum
€ 2.400.000
Bezoekerscentrum Nieuwe Stijl Schiermonnikoog
St. Promenade i.o.
€ 1.800.000
Biodiversiteit en natuurbeheer van kwelders Friesland
It Fryske Gea
€ 1.438.020
Landmerken
St. Oude Groninger Kerken
€ 1.227.182
Waddenacademie
KNAW
€ 900.000
Ecologisch herstel Pieterbuurstermaar
gemeente De Marne
€ 892.800
Waddenzeeschool
St. Waddencentra
€ 891.431
Verkweldering Biltpôlen, Noard-Fryslân Butendyks
It Fryske Gea
€ 538.920
Waddenparels Wieringen en Keizerspoeldijk
gemeente Wieringen
€ 301.500
Gouden Driehoek, herstel steunforten
Ver. Natuurmonumenten
€ 225.900
Vlieland bespaart energie
gemeente Vlieland
€ 204.570
Historische basiskaart Groninger Kustgebied
Fryske Akademy
€ 183.306
Kwaliteitsverbetering Noordpolderzijl
gemeente Eemsmond
€ 172.101
Getijdenenergiecentrale Texel (fase 1)
gemeente Texel
€ 72.000
Herinrichting haven Termunterzijl
gemeente Delfzijl
€ 48.150
12
NoordNieuws juni 2008
Bas van Mierlo
[email protected]
Foto’s: Bas van Mierlo
Gewoon Foppe JNO ontmoet succescoach
Bijna onopgemerkt schuift hij de zaal in tijdens het verhaal van commercieel directeur Jan van Erven van SC Heerenveen: Foppe de Haan. De man die van een groep jonge talenten met verschillende (culturele) achtergronden een winnend Jong Oranje wist te maken.
Na 20 jaar bij SC Heerenveen werd Foppe de Haan bondscoach van Jong Oranje. Twee jaar achtereen werd hij Europees kampioen en deze zomer staat hij op de Olympische Spelen in Beijing. Zijn manier van werken is gebaseerd op principes die ook voor iedere manager gelden. Hij is een trainer die een gezonde visie en een filosofie combineert met ontwapenende nuchterheid. Iemand die gewoon zichzelf is. Belangrijk in de werkwijze van Foppe is de individuele begeleiding. Zijn uitgangspunt is: maak het individu beter en daardoor wordt het team beter. Worden alle spelers 10% beter, dan wordt het team 30% beter. Hij laat daarom alle spelers testen. Niet alleen fysiek maar ook psychologisch. Hij wil weten hoe hij iedere speler moet benaderen om de prestaties te verbeteren. Sommige moet je namelijk aanpakken, anderen juist met rust laten. Zo zijn er spelers die zichzelf zeer belangrijk vinden. De Haan weet die speler dan een belangrijke rol te geven, zelfs als hij die speler niet opstelt. Het programma is aangepast aan de individuele kwaliteiten van iedere speler. De beste doping is volgens Foppe dat de speler merkt dat je hem helpt om beter te worden. Dan heb je draagvlak gecreëerd.
13
Noordelijke Jonge Ondernemers (JNO) is een afdeling binnen VNO-NCW Noord voor ondernemers en managers tot en met 40 jaar. Het accent ligt hierbij op eigenaren, en directieleden. JNO heeft als doel kennis uit te wisselen en een netwerk te zijn waar vragen te stellen zijn en ervaringen gedeeld kunnen worden. Dit gebeurt door het organiseren van bijeenkomsten die zich kenmerken door interactiviteit, en het verkrijgen van inspiratie en informatie. Heb je belangstelling voor het JNO lidmaatschap, neem dan contact op met het secretariaat van VNO-NCW Noord.
Van Nistelrooy
vereniging
Praten is voor Foppe de Haan niet genoeg. Een verhaaltje is iedereen snel vergeten. Er is een andere manier van denken nodig. Zijn motto: ‘Gedrag verandert door gedachten te veranderen, anders krijg je aangepast gedrag. Dat werkt niet.’ Hij ziet het aan hoe spelers waren, hoe ze nu zijn en hoe snel de terugval komt als het slechts aangepast gedrag is. Iedere speler moet van hem een lijst maken met drie rijtjes. Rijtje goed, rijtje niet goed en een aantal korte termijn doelen. Doelen die net onbereikbaar zijn, net achter de heuvel die je op moet om er te komen. Volgens De Haan werkt Ruud van Nistelrooy nog steeds aan de lijst die hij in zijn Heerenveen tijd heeft gemaakt. Doelen die ver weg liggen noemt hij dromen. Dat zijn voor hem de krenten in de pap. En hij noemt de droom die hij en Riemer van de Velde twintig jaar geleden hadden om van SC Heerenveen een topclub te maken.
‘Behandel ze als grote mensen, geef ze verantwoordelijkheid, zodat ze zich gerespecteerd voelen in wie ze zijn of wat ze kunnen.’ Het is een zelfgeleerde les in zijn jaren als trainer. Het mag mis gaan, je moet risico durven nemen. De Haan: ‘fouten maken mag, maar je hebt twee soorten fouten, positieve en negatieve. Positieve fouten, die kun je voorkomen door te oefenen en het geven van zekerheid. Negatieve fouten komen door een gebrek aan concentratie en inzet.’ Daarom blijft hij continu werken aan een cultuur om trots op te zijn en gericht op samenwerken. Het team bij elkaar houden en allemaal dezelfde kant uit gaan. Een cultuur van blij zijn met elkaar en met ruimte om te groeien. Bij het selecteren let hij ook op deze aspecten. Spelers gingen tijdens het EK voor elkaar door het vuur, waren doordrongen van hun gezamenlijke doel. Iedereen speelde daar een rol in, van de kok tot de derde keeper. ‘Er moet een sfeer heersen waar een gevoel bij zit.’
I-pod Volgens Foppe de Haan is het een belangrijke taak van de trainer om alle spelers het gevoel te geven dat ze erbij horen. Dat doe je bijvoorbeeld door met reserves te trainen na een wedstrijd. ‘Iedereen is van belang, maar de een is toevallig belangrijker dan de ander. Een voetballer moet dat kunnen accepteren, zich schikken in de toegewezen rol. En als trainer moet je ze dat goed uitleggen.’ Het is dan ook belangrijk om kritisch te kijken naar je eigen rol: ‘Toegeven dat je een fout hebt gemaakt, dat dwingt respect af.’ Respect is sowieso een heilig woord voor De Haan. Alleen dan smeed je een bonte verzameling van jongens uit allerlei rangen, standen en culturen samen tot een groep. Je moet om jezelf kunnen lachen, en je kwetsbaar op durven stellen. De toon waarop je je verhaal vertelt, is ook van belang. Uitnodigend, uitdagend, maar het mag ook wel eens sarcastisch. Een bekend voorbeeld is het gebruik van de i-pod door spelers. Het is niet verboden om ze op te hebben, maar een speler wordt er wel op gewezen wat het effect is op al die wachtende kinderen die speciaal voor hen zijn gekomen. Hetzelfde geldt voor de huisregels, die hij de spelers zelf laat samenstellen. Geen ijzeren discipline, maar ‘gewoon normaal doen’. En het werkt. Na deze inspirerende woorden was het tijd voor de wedstrijd Heerenveen – Ajax. Helaas voor iedereen die Heerenveen een warm hart toedraagt: kansloos verloren met 2-4.<
14
NoordNieuws juni 2008
Daan Bultje
[email protected]
Foto: Makelaardij Th. van der Laan
“Vele meningen en toch streven naar een gezamelijk doel” In deze nieuwe rubriek besteden we aandacht aan leden van VNO-NCW Noord die actief zijn in landelijke netwerken.
Jan van der Laan, landelijk voorzitter VBO Makelaars Jan van der Laan is al een kleine twintig jaar actief in de makelaardij en runt samen met zijn zus het familiebedrijf Makelaardij Th. van der Laan. Hij was tot voor kort voorzitter van de bedrijvenvereniging Leek en raakte ook betrokken bij actiecomité Hier trekken we de lijn. Sinds juli 2007 is Jan van der Laan landelijk voorzitter van VBO Makelaars.
Hoe ben je in deze functie terecht gekomen? ‘Ik ben een jaar of tien geleden begonnen als voorzitter van de regio Groningen-Friesland-Drenthe. Vervolgens ben ik vijf jaar later doorgegroeid naar het dagelijks bestuur en nu sinds juli 2007 landelijk voorzitter van VBO Makelaars. Met 1000 leden heeft VBO op dit moment een zeer competente marktpositie in de totale makelaardij.’
Een uitdagende positie in het digitale tijdperk waarin mensen steeds meer zelf willen regelen ‘We realiseren ons dat het in de makelaardij op dit moment iets minder makkelijk gaat dan dat het vroeger ging. We moeten weer echt verkopen, dienstverlenend bezig zijn, waarbij je maatwerk levert op basis van de wensen van de klant. Dat faciliteren wij als brancheorganisatie. Onze makelaars zijn allemaal gecertificeerd, volgen allemaal vijf keer per jaar Permanente Educatie en onze opleidingen zijn geaccrediteerd. Een huis kopen is enerzijds emotie maar draait anderzijds om kennis en kunde. Als je een makelaar inschakelt weet je dat je ondersteuning krijgt, dat het papierwerk klopt. Is er een klacht dan wordt
15
het opgelost. Onze makelaars zijn allemaal verplicht verzekerd. Dus mocht het onverhoopt misgaan, dan kan je als consument je recht halen. Bij websites als Makelaarsland en Eenbeetjehulp. nl ligt het risico bij de verkoper, daar heb je geen no cure, no pay. Uiteindelijk komen veel mensen die het in eerste instantie zelf proberen weer terug bij de makelaardij.’
Ben je veel onderweg als voorzitter van VBO? ‘Ik ben per week toch wel 1 á 2 dagen op pad voor VBO. Zeker in deze tijden, voorafgaand aan de Algemene Ledenvergadering is het druk. Dus vanmorgen zat ik in Utrecht, morgen heb ik een vergadering van het hoofdbestuur. De dag erna ben ik in Overijssel, verleden week was ik in Zeeland. De leden vinden het heel plezierig dat de VBO nog zo dicht bij de leden staat en dat ze bezocht worden door de voorzitter, de secretaris en de penningmeester. We gaan als bestuursleden echt met leden aan tafel zitten om te horen wat hen bezighoudt. Op basis daarvan kunnen we beleid maken om de leden zo optimaal mogelijk te faciliteren. Dat houdt in dat je nogal eens onderweg bent, maar het is voor mij geen opgave. Ik rij met plezier naar Zeeland of Limburg om daar met leden te praten, want die hebben een hele andere beleving van de markt dan bijvoorbeeld een Groninger. Het is een prachtig proces om met die duizend leden, die veelheid aan meningen, toch een gezamenlijk doel na te streven.’
Drukt de randstad een zware stempel op de organisatie?
Noord Nationaal
‘In de randstad zitten verhoudingsgewijs wel wat meer makelaars. Maar doordat ieder gebied z’n eigen kenmerken heeft en we als bestuurders veel persoonlijk contact hebben met leden in het hele land, weten we een goede mix tot stand te brengen en is er niet één gebied dat overheerst.’
contacten met Vereniging Eigen Huis, de Nationale Hypotheekgarantie en de consumentenbonden, waardoor we ook tot mooie resultaten kunnen komen. Zo zijn wij de initiatiefnemer geweest voor de drie dagen bedenktijd. We zijn dus ook heel consumentgericht.’
Je was actief van comité ‘Hier trekken we de lijn’. Benut je je landelijke functie wel eens voor de noordelijke belangen? ‘Daar waar ik als voorzitter van VBO ben, laat ik het geluid van VBO horen. Maar als de mogelijkheid zich voordoet om even bilateraal bijvoorbeeld de Zuiderzeelijn te noemen aan de bestuurders, dan laat ik het zeker niet na. In dat opzicht is het wel eens leuk om dan twee petten op te hebben, waarbij de beide belangen goed vertegenwoordigd kunnen worden. Overigens komt Bernard Wientjes hier vlakbij vandaan, hij komt uit Roden, ik zit in Leek, en het is mooi om te zien dat het noorden langs dat soort wegen vertegenwoordigd is in Den Haag.’
Heb je vanuit je functie veel te maken met VNO-NCW? ‘VBO is een paar jaar geleden lid geworden van VNO-NCW met de verwachting dat we daar meer draagvlak zouden hebben dan bijvoorbeeld bij MKB Nederland. En dat is absoluut waar geworden. We zijn landelijk zeer content met de ontwikkeling en ondersteuning vanuit VNO-NCW voor ons als branche en we maken dan ook dankbaar gebruik van de ruim aanwezige know-how. Vanuit het VBO heeft een vertegenwoordiger zitting in het Algemeen Bestuur van VNO-NCW. Daarnaast proberen we onze leden te stimuleren om zelf ook actief te zijn binnen de regionale verenigingen van VNO-NCW, maar dat is helaas niet iedereen gegeven. Maar ik ben zelf met veel plezier actief binnen het netwerk van VNO-NCW Noord.’<
De verschillende lobbydossiers zullen ook de nodige tijd kosten Absoluut. We worden als bestuur ondersteund door een professioneel secretariaat, maar we hebben geen professionele lobbyisten. Dus de ene keer gaat de secretaris of de penningmeester en de andere keer ga ik. Het hangt er vanaf wie het betreffende dossier het beste in de vingers heeft. We hebben goede
2226 • Adv fc VNO 86*76
Koeltechniek: Commercieel en Industrieel • Koelmeubelen • Koel- en vriescellen • Koel- en vriesinstallaties • Procesregeling Klimaatbeheersing • Airconditioning • Bedrijfsventilatie • Luchtbehandelingkasten • Warmtepompen
25-02-2004
15:58
Pagina 1
Postbus 55, 9480 AB Vries Handelsweg 32 9482 WE Vries/Tynaarlo Bedr.terr. Vriezerbrug a/d A28, afslag 35 Telefoon (0592) 530 310 Fax (0592) 530 315 Internet: www.koelgroep.nl E-mail:
[email protected] U bent van harte welkom in onze 500 m2 grote showroom in Vries. Koeltechniek Dorenbos, Coolings Systems Holland, KoelAirco en Wiekamp Installaties maken deel uit van KoelGroep Dorenbos.
Martini Hotel Groningen Al sinds 1871 een gastvrij huis in hartje Stad. Slapen op steenworpafstand van de Martinitoren.
16
NoordNieuws juni 2008
Hans Haerkens
[email protected]
Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering (BGV) eindelijk een feit De BGV maakt het mogelijk dat ondernemers gezamenlijk investeren in veiligheid en leefbaarheid, waarbij alle ondernemers meebetalen. Een probaat instrument tegen freeriders wanneer een duidelijke meerderheid anders wenst. VNO-NCW Noord spreekt van een historisch besluit. De ministerraad heeft op voorstel van staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken en staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van de Experimentenwet Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering (BGV). De wet maakt het mogelijk dat ondernemers eenvoudiger gezamenlijk kunnen investeren in hun omgeving, waarbij alle ondernemers meebetalen. Het gaat om activiteiten die in het verlengde liggen van de publieke taak, zoals gezamenlijke inhuur van surveillancediensten, camerabewaking of de verwijdering van graffiti. Het kabinet hecht veel waarde aan initiatieven die de lokale kwaliteit, leefbaarheid en veiligheid van bedrijvenlocaties bevorderen. In de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland wordt een instrument als BGV al succesvol toegepast. Het wetsvoorstel maakt het mogelijk om ook in Nederland experimenten mogelijk te maken.
BGV-zone Een BGV-zone is een afgebakend gebied waarbinnen ondernemers gezamenlijk investeren in de aantrekkelijkheid en veiligheid van hun bedrijfsomgeving. Op initiatief van ondernemers kunnen alle gemeenten in Nederland overgaan tot het instellen van een BGV-zone in een bepaald gebied. Ondernemers richten een vereniging of stichting op. Als er voldoende draagvlak is onder de ondernemers in het voorgestelde gebied, zorgt de gemeente voor de inning van een bijdrage van alle ondernemers in de BGV-zone. Deze inkomsten komen ten goede aan de vereniging of stichting, die daarmee de afgesproken activiteiten uitvoert. Op veel bedrijvenlocaties in Nederland
bestaat bij de daar gevestigde ondernemers behoefte aan een hogere kwaliteit van de bedrijfsomgeving dan het niveau dat de gemeente biedt. Het budget van de gemeenten is immers schaars en gemeenten zijn genoodzaakt om prioriteiten te stellen. De samenwerking tussen ondernemers onderling en tussen ondernemers en de gemeente komt bovendien vaak moeizaam van de grond, vooral op verouderde bedrijventerreinen en in binnensteden. Vaak is er onvoldoende organisatievermogen bij de ondernemers om de financiering van een plan rond te krijgen. Voor de initiatiefnemers van collectieve
maatregelen gaat er veel energie zitten in het overreden van andere ondernemers om mee te doen, waarbij er vaak een groep ondernemers is die zich moeilijk laat overtuigen. Daardoor wordt er te weinig (zichtbaar) resultaat geboekt en neemt het draagvlak onder ondernemers voor collectieve investeringen af. Bovendien zijn de verantwoordelijkheden tussen ondernemers en gemeente vaak niet helder zijn afgebakend. Ook is het voor de gemeente lastig om afspraken te maken met ondernemers als deze slecht georganiseerd zijn. Voor het op peil houden van de kwaliteit van nieuw aangelegde bedrijventerreinen is een
actueel
17
succesvol parkmanagement van die terreinen cruciaal. Parkmanagement draagt mede zorg voor een goed verzorgd terreinbeheer en bijvoorbeeld collectieve veiligheidsmaatregelen op het bedrijventerrein. Deze investeringen in de bedrijfsomgeving zijn van belang om te voorkomen dat verloedering en criminaliteit een kans krijgen. Goede preventie en samenwerking tussen ondernemers, gemeente en politie zijn hierbij de sleutel tot succes. De instelling van een BGV-zone start met het initiatief van ondernemers in een bepaald gebied. Een initiatief kan gestart worden vanuit een bestaande ondernemersvereniging, winkeliersvereniging, centrummanagementorganisatie of parkmanagementorganisatie, maar het is ook denkbaar dat het gaat om ondernemers die zich nog niet georganiseerd hebben. De gemeente, Kamers van Koophandel, vastgoedeigenaren, kunnen het idee om een BGV-zone te starten opperen bij ondernemers. Maar uiteindelijk zal het daadwerkelijk initiatief van de ondernemers uit het gebied zelf moeten komen, aangezien de BGVzone ook uitgevoerd en gedragen dient te worden door de ondernemers uit het gebied.
Groeiend draagvlak Een BGV-zone is een hybride constructie waarin vrijwilligheid (ondernemers beslissen in meerderheid of ze de activiteiten willen) en een verplichtend karakter (verplichte bijdrage, na gebleken draagvlak onder de ondernemers op de locatie) samengaan. In het buitenland blijkt dat het BGV-instrument succesvol is en dat het draagvlak met de tijd groeit. Maatregelen die in een BGV-zone worden genomen zijn aanvullend aan het dienstenniveau van de
gemeente. Gemeente en ondernemers moeten onderling afspraken maken over het serviceniveau van de gemeente. Op nieuwe bedrijventerreinen en planmatig opgezette winkelcentra zijn collectieve investeringen in de bedrijfsomgeving vaak versleuteld in de huur of via constructies vergelijkbaar met een verplicht lidmaatschap van een vereniging van eigenaren. Bestaande gebieden hebben een concurrentieachterstand ten aanzien van nieuwe gebieden met achteruitgang en verloedering als gevolg. Dit instrument biedt de mogelijkheid om deze ongelijkheid te herstellen. VNO-NCW Noord is ingenomen met de BGV waarvoor ze in het verleden een
lans heeft gebroken. Een wet met heldere kaders over de ruimte waarop ze van toepassing is. Er is hier geen sprake van een verkapte belastingmaatregel. De BGV is een instrument om onder specifieke omstandigheden gemeenschappelijke kosten te verdelen over alle betrokkenen, inclusief degenen voor wie het allemaal niet hoeft. In de praktijk smoren gewenste initiatieven te vaak door de aanwezigheid van freeriders die de collectieve baten (zoals noodzakelijke investering in bedrijfsomgeving) dankbaar incasseren zonder te willen bijdragen in de lasten.<
18
NoordNieuws juni 2008
Daan Bultje
[email protected]
Foto’s: Alfa-college
ZODAT het netwerkt Op 17 april vond in Hoogeveen voor de vijfde maal de conferentie ‘ZODAT het netwerkt’ plaats. De initiatiefnemers, het Alfa-college, de gemeente Hoogeveen en het regionale bedrijfsleven, zetten zich in voor behoud en vergroting van kennis en ondernemerschap in de regio. Met succes.
Naast conferenties worden in het kader van ‘ZODAT het netwerkt’ verschillende kennisgroepen georganiseerd. Hierin wordt door de participerende bedrijven en het Alfa-college een specifiek onderwerp bij de kop gepakt om met elkaar te bepalen hoe personeels- en kennisuitwisseling de bedrijfsvoering kan verbeteren. Bij deze kennisgroepen worden ook regelmatig experts, vertegenwoordigers van de overheid en van brancheorganisaties betrokken. Dit kan onder andere leiden tot het starten of aanpassen van opleidingen, op basis van behoeften uit de markt. Op dit moment zijn er groepen voor MBO+, Metaal en
Engel Antonides van het Alfa-college
Edward Doorten legt Tom van ‘t Hek het concept Green Planet uit kunststof, Transport en Logistiek, Veiligheid, Duurzaamheid en Midden Management, maar gezien de belangstelling komen hier op korte termijn drie nieuwe kennisgroepen bij. Een ander succesvol aspect van ‘ZODAT het netwerkt’ zijn de stages van docenten bij bedrijven. Om ervoor te zorgen dat het onderwijzend personeel van het Alfa-college voeling houdt met de praktijk, kunnen ze gedurende drie maanden op stage bij een bedrijf. Inmiddels is al een dertigtal docenten extern gegaan en er zullen nog meer volgen. Door de opgedane ervaring wordt beter les gegeven en kunnen opleidingen waar nodig ook aangescherpt worden. Het versterkt bovendien de banden tussen het bedrijfsleven en het onderwijs.<
Trendwatcher Abjiedj Bakas
praktijk
‘ZODAT het netwerkt’ organiseert tweemaal per jaar een conferentie rondom een specifiek thema. Tijdens de vijfde editie stond het thema ‘duurzaam ondernemen’ centraal. Bijna 200 belangstellenden werden door dagvoorzitter Tom van’t Hek (oud-hockeyinternational en presentator van het radioprogramma ‘Langs de lijn’) langs het brede palet aan inspirerende sprekers geleid. Zo presenteerde Edward Doorten het concept van Green Planet, het eerste duurzame tankstation in Europa dat aan de A28 bij Pesse zal verrijzen. Hans Overdiep gaf namens GasTerra een toelichting bij het nieuwste model cv-ketel, waarvan vijf stuks aan het Alfa-college werden gedoneerd zodat de installateurs van de toekomst ze alvast in de vingers konden krijgen. Een mooi voorbeeld van samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven om de regionale kennis en kunde te vergroten.
De nieuwe HRe-ketel van GasTerra
PRAKTIJK Opinie
Daan Bultje
[email protected]
Foto’s: Afier
19
Afier: Al het goede komt in vieren De kern van Afier Accountants + Bedrijfsadviseurs wordt gevormd door 4 heren. Hun visie: een heldere analyse moet in een A4’tje kunnen. Een kantoor langs de A4 zou in dit opzicht toepasselijker geweest zijn. Maar het bedrijf voelt zich senang in het nieuwe kantoorpand aan de A28 in Tynaarlo. Afier maakte in 2005 een vliegende start door in het jaar van oprichting meteen Dé Jonge Ondernemersprijs van het Noorden 2005 in de wacht te slepen. Hoewel Erik Jan Kreuze degene was die de titel en de prijs in ontvangst mocht nemen, heeft Afier met Erik Stuut, André Kool en Marc Oegema van begin af aan vier gezichten gehad. Kreuze: ‘Dat past ook bij ons motto “mensen voor cijfers”. We bewegen ons met z’n vieren in verschillende netwerken en hebben veel contacten. Daardoor wordt Afier vaak geassocieerd met een van ons. Dat maakt het direct persoonlijker.’ De menselijke maat staat centraal in de dienstverlening die Afier aan haar klanten biedt. Erik Jan Kreuze: ‘Accountants staan niet bekend als de meest veranderingsgezinde beroepsgroep, maar als Afier proberen we juist in te spelen op een aantal trends.’ De basis van de dienstverlening van Afier is het vergaren en filteren van managementinformatie. Kreuze: ‘uiteindelijk hebben ondernemers de noodzakelijke informatie het liefs bondig samengevat in een A4’tje. Dat doen we zowel met jaarrekeningen als met rapporten en management letters.’ Daarnaast heeft Afier het prijzengeld van De Jonge Ondernemersprijs gebruikt om twee studentes van het Instituut voor Financieel Economisch Management een nieuw product te laten ontwikkelen: de Q-audit. Het instrument is vooral nuttig voor mkbklanten omdat per kwartaal verslag wordt uitgebracht over bedrijfsmatige risico’s. Hierdoor heeft de ondernemer aan het eind van het jaar minder werk. Accountants fungeren vaak als klankbord en de belangrijkste vraag die zij dienen te stellen: waar wilt u over 5 jaar staan? Vervolgens wordt vaak gezamenlijk bepaald welke stappen dan gezet moeten worden. Steeds meer familiebedrijven staan bijvoorbeeld voor de vraag of ze
het gewicht van de zaak bij één persoon laten of de structuur omgebouwd moet worden. Bij dergelijke vraagstukken kunnen wij helpen met het ontwerp van die nieuwe structuur.’ Op 30 mei jongstleden werd het nieuwe kantoor van Afier feestelijk geopend. Het interieur is speels ingericht, waarbij de medewerkers ook enige ruimte hadden om eigen accenten te leggen. Volgens Kreuze bepalen de mensen het succes van Afier: ‘de kennis van onze mensen beschouwen we als onze activa. Daarom geven we ze ook de ruimte om activiteiten naast het werk te ontplooien. Ik doceer zelf aan de Hanzehogeschool
Afier Accountants + Bedrijfsadviseurs Handelsweg 16c Tynaarlo Postbus 67 9480 AB Vries T (0592) 53 09 53
[email protected] www.afier.com
roningen, anderen volgen een opleiG ding of schrijven een boek.’ Ondanks krapte op de arbeidsmarkt is Afier erg open over het aanwezige personeel. Kreuze: ‘We laten via onze website zien wie er voor ons werken en wat ze kunnen. Dat past ook bij een aanpak waarbij mensen belangrijk zijn en door deze houding kunnen wij nog steeds putten uit een leuk bestand met open sollicitaties. Onze aanpak hebben wij inmiddels vastgelegd in een boekje ‘Het Afierisme’. Belangstellenden kunnen dat via www.afier.com opvragen.’<
20
NoordNieuws juni 2008
Wetsus Academy In september 2008 starten de Rijksuniversiteit Groningen en Wetsus samen met Wageningen Universiteit en Universiteit Twente met een unieke opleiding voor de wetenschappelijke specialisatie Watertechnologie. Met het initiatief willen de kennisinstellingen het aantal hoog opgeleide watertechnologen vergroten. Het samenwerkingsverband krijgt de naam Wetsus Academy en zal gevestigd zijn in Leeuwarden. De specialisatie Watertechnologie is een multidisciplinaire studie van twee jaar. Het ontwerpen van waterprocessen staat centraal binnen het programma. Gecombineerde kennis uit de biotechnologie en de scheidingstechnologie komt samen in het nieuwe vakgebied van de watertechnologie. De afgestudeerde watertechnologen zullen hun bijdrage gaan leveren aan de ontwikkeling en de wereldwijde toepassing van nieuwe watertechnologieën.< Pilots bedrijventerreinen De regio Groningen-Assen is geselecteerd voor een pilotproject van de ministeries van Economische Zaken en VROM. Minister Cramer en Van der Hoeven willen de kwaliteit en de ruimtelijke inpassing van bestaande en nieuw aan te leggen bedrijventerreinen bevorderen. Daartoe hebben zij vijf pilots geselecteerd die als voorbeeld zullen fungeren. De pilot bestaat onder andere uit een onderzoek van de Regio Groningen-Assen naar regionale samenwerking op het gebied van prijzen en kwaliteiten van de bedrijventerreinen. De bedoeling van dit proces is eind van 2008 te komen tot een intentieovereenkomst voor de regionale samenwerking op het gebied van bedrijventerreinen. De Regio en de beiden gemeenten houden zelf de regie in handen over het proces, waarbij VROM procesondersteuning zal bieden.< Pleidooi voor externe projectgroep Zuiderzeelijngelden VNO-NCW Noord heeft de Friese provinciale politiek in een brief opgeroepen een externe projectgroep in te stellen om de besteding van de Zuiderzeelijngelden in goede banen te leiden. Op korte termijn zullen forse investeringen gedaan moeten worden die vooral op de borden van de lagere overheden komen te liggen. Het is de vraag of zij de slagkracht en de expertise hebben om deze extra werkzaamheden adequaat uit te voeren. Daarom is het wat VNO-NCW Noord betreft van belang dat vooral ook externe partijen worden ingeschakeld om het proces te bewaken en voortgang te boeken.Deze projectgroep staat buiten de bestaande structuren en is zo beter in staat de voortgang van planvorming en projectuitvoering te bewaken en het overzicht te bewaren van het totale pakket aan maatregelen. Bovendien houden de overheden op die manier hun handen vrij om
rijksgeld binnen te slepen voor reguliere projecten. Het RSP is bedoeld als additionele investering maar wanneer overheden er niet in slagen voldoende reguliere middelen te verwerven, dan zal het alsnog een sigaar uit eigen doos blijken te zijn.< Impuls toerisme Drenthe De provincie Drenthe wil een impuls geven aan de toeristische sector door de samenhang te zoeken in ruimtelijke kwaliteit, duurzaamheid en economische ontwikkeling. De provincie wil met behulp van samenwerking en financiële investeringen de ontwikkelingsmogelijkheden van toeristische bedrijven bij kwetsbare gebieden verbeteren. Ondernemers kunnen via een regeling in aanmerking komen voor subsidiëring tot 20 procent. De regeling biedt mogelijkheden voor de inzet van bedrijfsverplaatsing, het instellen van een kwaliteitsteam en ondersteuning bij het maken van ontwikkelingsperspectieven. Hiervoor moeten ondernemers wel een strategisch ondernemingsplan opstellen. Het college van Gedeputeerde Staten verwacht dat jaarlijks 40 tot 50 bedrijven van de regeling gebruik zullen maken. In de periode 2008 tot en met 2011 moet de totale regeling leiden tot een investering van 45 miljoen. De provincie stelt in die periode 4,5 miljoen euro beschikbaar en wordt 3 miljoen euro Europees EFRO-geld aangevraagd. Als de staten akkoord gaan kan de regeling na de zomer van kracht zijn.<
WIJA KOERS
BV
Wija Koers... helpt u optimaal gebruik te maken van internet om: - �New Business te vinden - �nieuwe markten aan te � boren en - �van bestaande klanten � trouwe klanten te maken!
Rijksweg 236 9423 PH Hoogersmilde T�0592 - 45 93 80 F�0592 - 45 82 66 E�
[email protected]
www.wijakoers.nl
ACTUALITEITEN
Nieuwe Wet ruimtelijke ordening Op 1 juli aanstaande treedt de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking. Dit betekent het einde van een ruimtelijkeordeningsstelsel dat 40 jaar heeft gefunctioneerd, maar aan modernisering toe is. In de nieuwe Wro zijn de procedures transparanter, efficiënter en effectiever. Zo is de bestemmingsplanprocedure aanzienlijk verkort en krijgen gemeenten, provincies en het Rijk de instrumenten om de aan hen toevertrouwde belangen slagvaardiger te behartigen. Het ministerie van VROM organiseert samen met het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bijeenkomsten in alle provincies onder het motto ‘Aan de slag met de nieuwe Wro’. Centraal staan inzichten en ideeën rond de toepassing van de Wro en er zal ook aandacht uitgaan naar diverse inhoudelijke thema’s, zoals het bestemmingsplanproces of de grondexploitatie.<
Jan-Willem Lobeek
[email protected]
Foto’s: Marketing Drenthe
21
Eerste Drenthepreneurs benoemd Ondernemers met een hart voor Drenthe Commissaris van de Koningin Relus ter Beek heeft op 24 april jl. de eerste vijf ondernemers benoemd tot Drenthepreneur. Zij zullen zich in de komende drie jaar samen inzetten voor de prachtige provincie Drenthe en dragen financieel bij aan de imagocampagne. Voor een groep van 60 ondernemers gaf Marketing Drenthe toelichting op het Drenthepreneurs initiatief. Drenthepreneurs zijn ondernemers die zich samen willen inzetten voor de provincie Drenthe en financieel bijdragen aan de imagocampagne. De Commissaris van de Koningin was aanwezig om het belang van samenwerking te onderstrepen. De eerste Drenthepreneurs zijn voor een periode van drie jaar benoemd en ontvingen als bewijs hiervan een certificaat uit handen van Ter Beek.
De eerste vijf Drenthepreneurs vergezeld door Ter Beek: vlnr Hans van den Berg (Olijslager Verf), Bert van der Haar (!pet), Kor IJszenga (Koninklijke Van Gorcum), Arjan Bos (TVM), Cor Peer (Friesland Bank)
ACTUEEL
Imago In 2007 is de nieuwe stichting Marketing Drenthe opgericht. Deze organisatie heeft als primair doel het verbeteren van het imago van Drenthe. Met subsidie van de Provincie Drenthe moet Marketing Drenthe een beeld neerzetten van een vitale provincie voor toerisme, wonen en werken. Deze doelstelling wordt samen met communicatiebureau Open uit Groningen uitgewerkt binnen de communicatiestrategie Drenthe, oorspronkelijk en verrassend. Deze campagne moet een ‘boost’ geven aan het algemene imago, het communiceren van product innovaties en marktvernieuwingen en het inspireren, stimuleren en motiveren van ondernemerschap. VNO-NCW Drenthe heeft deze brede marketingstrategie altijd bepleit en ondersteund. De nieuwe strategie is in meerdere opzichten een goede zaak voor ondernemers. De campagne zal onder meer innovatief
Wat zijn Drenthepreneurs? Een echte Drenthepreneur is iemand die: • de provincie Drenthe een warm hart toedraagt • trots is op zijn of haar provincie • beseft dat ondernemen en werken in Drenthe een voorrecht is • kansen ziet voor Drenthe in de toekomst • mogelijkheden ziet in de gezamenlijkheid • bereid is mee te helpen om het imago van Drenthe te verbeteren • synergie ziet tussen de eigen communicatie en die van Drenthe
ondernemerschap en het woon- werkklimaat in Drenthe promoten. Alleen een promotiecampagne voor toerisme zoals voorheen past niet bij deze doelstellingen. Marketing Drenthe wil bij ondernemers een zo groot mogelijk draagvlak creëren. Vandaar het initiatief om Drenthepreneurs te werven en gezamenlijk de campagne, binnen het thema Werken meer inhoud te geven.
Uniek Marketing Drenthe directeur Karel Groen is bijzonder content met de eerste groep Drenthepreneurs die gezamenlijk willen investeren in het ondernemers- en woonwerkklimaat van Drenthe. Het Drenthepreneurschap is echt uniek. Het wordt niet het zoveelste massale zakelijke netwerk. Doel is om hiervoor enthousiaste en gelijkgestemde ondernemers te benaderen. Dit wordt in de hand gewerkt door de selectie van nieuwe leden: Drenthepreneurs kunnen zelf kandidaten aandragen. Zij vormen dus voor een deel zelf hun netwerk! De belangrijkste reden om Drenthepreneur te worden is natuurlijk de trots op Drenthe in al haar facetten. Dit voor Drenthe nieuwe concept sloeg ter plaatse direct aan. Veel aanwezige ondernemers gaven meteen aan zich te willen aansluiten. Tevreden concludeerde Relus ter Beek dat Drenthe hiermee weer vele ambassadeurs rijker is.<
22
Daan Bultje
[email protected]
NoordNieuws juni 2008
Netwerk op het Net Videobulletin
In editie 3 van het videobulletin: Interview met Henk Pijlman (College van Bestuur Hanzehogeschool) en Alice Wösten (directeur HanzeConnect en bestuurslid VNO-NCW Groningen) naar aanleiding van de bijeenkomst ‘Entrepreneur, Intrapreneur en Interpreneur’.
Een terugblik op de bijeenkomst ‘Vrouwelijk leiderschap in de praktijk’ met Mirjam Sijmons, algemeen directeur van Content Alle edities van het maandelijkse videobulletin zijn terug te vinden op http://video.vno-ncwnoord.nl
w w w. v n o - n c w n o o rd . n l Digitaal netwerken Steeds meer ondernemers maken bij het onderhouden van hun netwerk ook gebruik van on-line gemeenschappen. VNO-NCW Noord is sinds kort met een eigen ‘community’ vertegenwoordigd op: www.linkedin.com www.flametree.nl Zoek ons daar op en kom in contact met andere leden van VNONCW Noord die zich op deze netwerken begeven.
De poll Whizkids? Voor hen die het gevoel hebben dat kinderen zich makkelijker bewegen op internet dan zijzelf, hierbij een geruststellend bericht. Uit een onderzoek onder zeshonderd kinderen is gebleken dat kinderen moeite hebben om hun weg te vinden op internet. Zo letten ze zelden op de betrouwbaarheid van de informatie die ze op internet aantreffen. Ook hebben kinderen moeite met het juist intikken van ingewikkelde domeinnamen en het doorgronden van onduidelijke structuren van websites. De onderzoekers adviseren onder andere een typcursus en raden ouders en leerkrachten aan om hun kinderen te leren met zoekmachines om te gaan.
Op www.vno-ncwnoord.nl staat iedere twee weken een nieuwe peiling over een actueel onderwerp. Hierbij de stemming met betrekking tot het alternatieve pakket voor de Zuiderzeelijn: > > > >
De Zuiderzeelijn was beter geweest (41%) Het zal Noord-Nederland een grote impuls geven (23%) Noord-Nederland kan tevreden zijn (18%) De regio moet teveel bijdragen (18%)<
digitaal
VNO-NCW Noord digitaal
23
VNO-NCW NOORD IN ACTIE
In deze rubriek houden we u op de hoogte van de activiteiten van VNO-NCW Noord in de regio.
Nieuws uit Drenthe
Nieuws uit Friesland
Nieuws uit Groningen
Weer slag om zand Gasselterveld gewonnen
Centrale As opnieuw onderwerp van gesprek
VNO-NCW reageert op stillegging NUON centrale
Reeds eerder berichtte VNO-NCW Drenthe dat na een stevige lobby het vergunningverleningtraject rondom de nieuwe zandwinning in het Gasselterveld een positieve wending had gekregen. Totdat plotseling bleek dat Staatsbosbeheer zich alsnog zou gaan verzetten. Dit ondanks het feit dat het ministerie van LNV, waaronder Staatsbosbeheer nota bene ressorteert, ingestemd had met de zandwinning.
De maand april was het decor van een hevige discussie over de vraag of de Centrale As van Drachten naar Dokkum er nu wel of niet moest komen. Aanleiding voor deze discussie waren onder andere de vragen die Tweede-Kamerlid Wijnand Duyvendak onlangs aan minister Cramer van VROM stelde. Hierbij werd het rapport van VNO-NCW Noord over bedrijventerreinen aangehaald om nut en noodzaak van de Centrale As en bedrijventerrein Quartrebras in twijfel te trekken. Dit was voor het bestuur van VNO-NCW Friesland aanleiding om bij de Tweede-Kamerleden aandacht te vragen voor onze overtuiging dat de Centrale As er écht moet komen.
De Raad van State heeft de bouw van de NUON centrale in de Eemshaven voorlopig stilgelegd. Dit is gebeurd op verzoek van de Waddenvereniging en andere natuurorganisaties. De centrale – kosten € 2.2 miljard - moet stroom leveren voor twee miljoen huishoudens. De voorbereidingen voor de bouw waren gestart. VNO-NCW heeft geageerd bij de Minister van LNV. In ons land hechten we terecht aan een goede balans tussen economie en ecologie. Het is ronduit merkwaardig te noemen dat bij de bouw van de geplande energiecentrale de vergunningverlening in het kader van de natuurbeschermingswet niet goed is verlopen. Zo zou niet het juiste bevoegde gezag de vergunning hebben verleend. Wordt wel voldoende onderkend welke economische belangen hier aan de orde zijn en wordt daar wel het passende niveau van procesmanagement voor ingericht? VNONCW Noord vindt dat voorkomen moet worden dat vermoeiende ‘fijnstofdiscussies’ de nieuwe standaard vormen voor overheidsbeleid. Dat wil zeggen: projecten die niet uitgevoerd kunnen worden, activiteiten die worden stilgelegd en slepende juridische procedures die elke productieve energie laten wegsijpelen. Het is van groot belang dat voor de uitvoering van het natuurbeleid en voor toekomstige vergunningverlening voldoende waarborgen (procesbewaking; additionele interne toetsmomenten) worden gecreëerd om deze goed te laten verlopen. Bovendien dient voldoende rekening te worden gehouden met bestaand economische belangen. Een afschift van de verzonden brief is verstrekt aan de Minister van Economische Zaken.<
Het directe gevolg van de gang naar de Raad van State is dat de leveringszekerheid van hoogwaardig Drents zand gevaar loopt. De huidige zandwinningsput biedt slechts nog voor enkele maanden soelaas. Het hoogwaardige zand uit Gasselte is niet altijd een-op-een te vervangen door zand uit andere zandputten. Hierdoor moet waarschijnlijk betonzand over grote afstanden worden aangevoerd, hetgeen nadelig is voor het milieu en de kostprijs van bouwprojecten. De intensieve lobby vanuit VNO-NCW Drenthe heeft er mede toe geleid dat er in de Tweede Kamer uitvoerig gediscussieerd is over de vermeende zelfstandige positie van Staatsbosbeheer. Ook in de Drentse staten heeft dit geleid tot een heftige discussie. De in eerste instantie terughoudende opstelling van gedeputeerde Munniksma (bekend met de materie vanuit zijn vorige functie als burgemeester van Aa en Hunze) werd door een brede meerderheid afgewezen. Zij hebben hem nadrukkelijk opgeroepen alles in het werk te stellen om de vergunde zandwinning doorgang te laten vinden. Dit kan bijvoorbeeld door de Ecologisch Hoofdstructuur aanwijzing voor het betreffende gebied, vooruitlopend op het veranderende gebruik, iets te verleggen.<
VNO-NCW Noord heeft zich in december 2005 al uitgesproken voor de aanleg van de nieuwe verbinding tussen Dokkum en de Wâldwei. Het komt de verkeersveiligheid ten goede, vermindert de milieubelasting, verhoogt de leefbaarheid van de dorpskernen en zorgt voor een sterk verbeterde ontsluiting. Bovendien leent de aanleg van het bedrijfsterrein Quatrebras zich bij uitstek voor het toepassen van de aanbevelingen die in het bedrijventerreinrapport van VNO-NCW Noord worden gedaan. VNO-NCW Friesland heeft derhalve de petitie ondertekend over de Centrale As, die is aangeboden aan de vaste Kamercommissies. De lobby is effectief gebleken. In het debat met de Tweede Kamer heeft de minister op 24 april 2008 laten weten de eerder genomen rijksbesluiten ten aanzien van de Centrale As te respecteren.<
24
NoordNieuws juni 2008
Hans van der Stijl
[email protected]
Steeds meer werknemers zijn bereid langer door te werken. Dat blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA), waarvan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid begin mei de resultaten bekendmaakte. Die stijging is tamelijk spectaculair te noemen. Tijdens de vorige NEA-enquête, twee jaar geleden, wilde nog maar één op de vijf werknemers (om precies te zijn: 21 procent) tot z’n 65ste werken. Inmiddels is dat één op de drie (34 procent). Dat is goed nieuws, want vrijwel elk bedrijf ondervindt al enige tijd de gevolgen van het feit dat de arbeidsmarkt verkrapt. Begin 2007 zette de al jaren voorziene krimp van de beroepsbevolking in Nederland dan ook daadwerkelijk in. Nederland telde op 1 januari van dat jaar ruim tien miljoen inwoners van 20 tot 65 jaar - de potentiële beroepsbevolking - en dat aantal daalt sindsdien gestaag. Tot 2040 zal de potentiële beroepsbevolking verder krimpen, met maar liefst één miljoen mensen. We kunnen het ons daarom domweg niet langer permitteren dat werknemers (ver) voor hun 65ste afhaken. Gelukkig zijn dus steeds minder mensen ook echt van plan vroegtijdig het arbeidsproces te verlaten. Sterker nog: de animo onder werknemers om ook na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd door te werken, begint langzaam maar zeker toe te nemen. In een reactie op dit laatste deed de inmiddels opgeheven regiegroep Grijs Werkt begin dit jaar het voorstel om werknemers het wettelijk recht te geven na hun 65ste door te werken. AWVN is daar geen voorstander van want dat recht van de werknemer betekent een plicht voor de werkgever om werknemers die dat willen, langer in dienst te houden. En dat gaat wel weer wat ver. Als de werkgever er geen heil in ziet om iemand na z’n 65ste door te laten werken, zal het niet goed uitpakken. Geen goed plan dus. Hoe gaat dat nú eigenlijk in z’n werk? Kun je een werknemer die de 65 passeert en die je als werkgever eigenlijk wel wat langer voor de organisatie zou willen behouden, gewoon in dienst houden? Een groot deel van de wet- en regelgeving is immers gebaseerd op het idee dat het arbeidzame leven op 65 eindigt. Het ligt daarom voor de hand dat er vragen en problemen van juridische aard opdoemen als een werknemer langer door wil werken. Als werkgever en werknemer langer doorwerken na 65 jaar allebei een goed idee vinden, dan komen ze er nu uiteindelijk ook wel uit. Omdat er geen premies voor sociale verzekeringen meer hoeven te worden afgedragen, kan doorwerken na 65 voor beide partijen financieel ook heel aantrekkelijk zijn.
Werkgeversvereniging AWVN verleent diensten rond onder meer arbeidsvoorwaarden (CAO’s), functiewaardering, arbeidsrecht, beloningssystemen, competentiemanagement en sociale innovatie. AWVN werkt nauw samen met VNO-NCW. Het hoofdkantoor is gevestigd in Den Haag; AWVN heeft vestigingen in Haarlem, Barendrecht, Apeldoorn, Roermond en Groningen. Meer informatie: www.awvn.nl of neem contact op met de AWVN-werkgeverslijn, 070 850 86 05.
Een werkgroep binnen AWVN heeft zich dit voorjaar op deze kwestie gestort en is tot de conclusie gekomen dat, hoewel het aanbeveling verdient de regels op bepaalde punten aan te passen, de huidige wet- en regelgeving geen belemmering vormt. Maar om onaangename verrassingen met doorwerkers na 65 te voorkomen, zult u zich wel even in de materie moeten verdiepen. Op de website van AWVN, www.awvn.nl, kunt u nalezen welke aspecten bijzondere aandacht verdienen.<
0OEFSOFNFO NFUUBMFOUFO
$PNQFUFOUJFÏO DPNNJUNFOU NIEUWE COLLECTIE
MARELLA | WEEKEND by MaxMara
ALCHEMIST | ROSEMUNDE Copenhagen
Tel. 050 312 34 85 | www.vanede.nl Emmaplein 5 | 9711 AP Groningen AMSTERDAM . ARNHEM . BREDA . DEN HAAG . EINDHOVEN . ENSCHEDE GRONINGEN . MAASTRICHT . NIJMEGEN . ROTTERDAM . ZEIST . ZWOLLE
actueel
Van vroegstoppers naar doorwerkers
25
Jan-Jaap Aue heeft Egon van der Veer opgevolgd als locatiemanager van TNO-ICT Groningen. Van der Veer werd eerder dit jaar benoemd als directeur van het Instituut Economie en Management van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Diderik Koolman is per 15 juli 2008 het nieuwe hoofd van de afdeling Economische Zaken van de dienst RO/EZ van de gemeente Groningen. Koolman is momenteel hoofd Sociaal Economische Ontwikkeling en plaatsvervangend directeur van de dienst Beleid bij de gemeente Emmen. Jacques Mulder is per 1 mei 2008 in dienst getreden als Senior Consultant bij technisch intermediair WtbE te Groningen. WtbE is gespecialiseerd in het bemiddelen van technici in de Werktuigbouw en Elektrotechniek. Mulder zal hij zich gaan bezighouden met de uitbreiding en versterking van de dienstverlening in Noord-Nederland. J.F.M. Aartsen is per 1 mei 2008 benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van het UMCG. De heer Aartsen is sinds 1997 werkzaam als directeur Beleid in het UMCG. Louw Schots volgt per 1 juli Maarten de Roos op als algemeen directeur van Kip Caravans in Hoogeveen. Schots was de afgelopen 13 jaar werkzaam bij Stork Aerospace Industries.
Personalia
Adverteren in NoordNieuws en Ledenboek Nu te reserveren: advertenties voor het Ledenboek 2008-2009
Lilian de Winter: 0592-376933 mail:
[email protected]
Vanessa van Otterdijk is per 1 april in dienst getreden bij Speciaaladvocaten. Zij zal bij het gespecialiseerde kantoor voor mkb-ondernemers adviseren en procederen op de voor deze doelgroep relevante civielrechtelijke terreinen, zoals het arbeidsrecht, het contractenrecht en het vennootschapsrecht. Bart van Ark is per 1 april benoemd tot chef-econoom van The Conference Board, een non-profitonderzoeksinstituut in de Verenigde Staten dat wordt gefinancierd door het bedrijfsleven. Hij is de eerste niet-Amerikaan die in de 90-jarige geschiedenis van het instituut is benoemd op deze positie.Van Ark is momenteel hoogleraar economie aan de Rijksuniversiteit Groningen en blijft na 1 april in een kleine deeltijdfunctie verbonden aan de RUG.
Lintjesregen Het heeft Hare Majesteit de Koningin behaagd... Frank Marcus, Kapitein-Ter-Zee der Administratie en actief lid van het Platform Defensie-Bedrijfsleven NoordNederland, te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, met de zwaarden. Arne Martijn van der Meij, voormalig voorzitter van VNO Friesland, vice-voorzitter van VNO Noord en algemeen directeur van de Koninklijke Meelfabriek Koopmans te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau Klaas Koops, oud-lid van VNO-NCW Noord namens het Friesland College te Leeuwarden, te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau J.B. Boekhold, oud-lid van VNO-NCW Noord namens KPMG Groningen en J.B. Boekhold Accountants Midwolde, te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau
Maarten Reijgersberg
26
NoordNieuws juni 2008
Hans Haerkens
[email protected]
Brussels Lof
VNO-NCW Noord aangenaam verrast door frisheid Europa
Europa is al lang niet meer de hindermacht voor wie sceptici haar houden. Expertise uit vele landen gecombineerd met pragmatisch handelen leiden tot een ontwapenend nieuw elan en frisheid. Hoe eerder Nederland Europa ziet als een wezenlijk verlengstuk van haar nationale politiek, hoe beter. Onlangs brachten leden van VNO-NCW Noord een tweedaags bezoek aan Brussel. Het was een bezoek waarbij europarlementariërs, topambtenaren en vertegenwoordigers van BUSINESSEUROPE zich kwetsbaar opstelden over de belangrijke keuzes van Europa. Er werden nieuwe verbindingen gelegd tussen het noordelijke landsdeel en het kloppend hart van politiek Europa. De Europese Unie is met de uitbreiding naar 27 landen een wereldspeler geworden. Belangrijke uitdagingen op het terrein van klimaat, water, energie en veiligheid zijn alleen op Europese schaal realistisch in te vullen. De praktijk leert dat Amerika en China gevoelig zijn voor deze new kid on the block. Europa is niet langer een hindermacht maar een volwassen speler, die desnoods via powerplay haar aandeel opeist en haar visie aan anderen oplegt bij de vormgeving van een duurzame wereld. Economische en politieke kracht
tie van marktwerking in de luchtvaart, telecom, spoor en energie werden afgedwongen door Europese richtlijnen. In 2007 werd onder druk van Brussel de consumentenautoriteit opgericht, met als doel eerlijke handel tussen bedrijMandarijnen ven en consumenten te bevorderen. De Brussel is al lang geen ver-van-mijn-bedintroductie van de euro in vijftien landen show meer. In elk geval niet voor noorheeft internationale activiteit en econoderlingen die zich graag laten mische stabiliteit bevorderd. voorstaan op grensverleggend Nationale verstarring werd Europa is denken en doen. De scepsis voorkomen. ten tijde van het referendum binnenland in 2005 heeft plaatsgemaakt Het nieuwe herboren voor ontluikend euroEuropa legt mondiaal optimisme. De in Brussel aangetroffen gewicht in de schaal. Het neemt verantzelfbewuste houding contrasteerde woordelijkheid waar het grensoverschrijaangenaam met het klassieke beeld van dende onderwerpen betreft als klimaat, Brusselse mandarijnen die gearticuleerd energie en veiligheid. De Europese kwamen uitleggen wat we moesten vinschaalgrootte is een vereiste tegenover den. Variërend van ladderhoogtes tot de grootmachten als China en de USA. In receptuur van Franse streekkazen en alles het nieuwe Europa is er alle reden goed er tussenin. De Europese besluitvorming aangesloten te zijn op de Brusselse netbevorderde de marktwerking in voormawerken en greep te hebben op de wijze lige semi-publieke sectoren. De introducvan beïnvloeding en besluitvorming.
gaan hand in hand. De Europese Unie is wereldwijd nummer één qua economie en exporterende regio. Het Europese bedrijfsleven is direct na Japan het meest energie-efficiënt van de wereld.
27
Tegelijkertijd een oproep aan nationale politici zich niet langer te verschuilen achter hun eigen onvermogen. Voor hen die gevoelig zijn voor plastisch woordgebruik: Brussel is niet langer hullie en zullie maar Brussel ben jezelf.
vereniging
Business Europe Ten huize van BUSINESSEUROPE, het kloppend hart van ondernemend Europa, werden de leden van VNO-NCW Noord kundig geïnformeerd door vakspecialisten en frontrunners van de Brusselse bureaucratie. Het absorptievermogen van een ieder werd maximaal aangesproken door gerenommeerde sprekers als Jan Willem van den Braak (permanente vertegenwoordiger van VNO-NCW in Brussel), Marcel Canoy (economisch adviseur van Barosso), Leo Groenendal (hoofd EZ bij de permanente vertegenwoordiging Nederland) en Maria Fernanda Fau (director Communications van BUSINESSEUROPE). Langzaam ontrafelde zich het DNA van de Brusselse machinerie. Bert Doorn, vooraanstaand europarlementariër voor het CDA en oud VNO-NCW collega, betuigde zich een voortreffelijk gastheer in het Europarlement. Hij wees het gezelschap op de Brusselse rites en het juist omgaan met de taal. Uitdrukkingen als ‘kind met badwater weggooien’ wil je niet in het Pools vertaald weten.
Kloof Het debat rond de grondwet heeft de Europese kloof tussen de politieke elite en de bevolking pijnlijk duidelijk gemaakt. Op zich ook niet zo verwonderlijk, want politici hebben nagelaten de voordelen van Europa door de jaren heen duidelijk te maken. Veelal is Europa afgeschilderd als een strijdtoneel waar nationale belangen moesten worden verdedigd en is verzuimd het belang van gezamenlijk Europees optreden te etaleren. We kunnen het debat over Europa niet langer alleen aan politici overlaten. Ook burgers en maatschappelijk middenveld worden opgeroepen niet langer achterover te leunen. Terugkijkend kan worden geconstateerd dat de term ‘grondwet’ wel erg zwaar en misleidend is geweest voor het willen doorvoeren van een aantal efficiëntie bevorderende bestuurlijke aanpassingen. En een referendum organiseren over een ingewikkeld thema met een slecht geïnformeerde bevolking, geeft de nuchtere Nederlander kennelijk te weinig aanleiding voor een ‘ja’-stem. Europa kenmerkt zich van oudsher door een grote diversiteit. Typisch Europese waarden zijn: de Verlichting, de grote vlucht in de ontwikkeling van techniek en wetenschap, de betekenis van mensenrechten, tolerantie, solidariteit, waardering van individuele verschillen,
BUSINESSEUROPE BUSINESSEUROPE is de Europese koepelorganisatie van werkgeversverenigingen en vertegenwoordigt meer dan 20 miljoen kleine en grotere bedrijven. Behalve werkgeversverenigingen uit de EU-lidstaten zijn ook confederaties uit Kroatië, Turkije, IJsland en Noorwegen aangesloten. Algemene doelstelling is het bevorderen van het ondernemersklimaat in Europa.
de vrijheid van economisch initiatief, de democratie, de rechtsstaat, de verzorgingsstaat. Europa hoeft zich allerminst minderwaardig te voelen; het is minder individualistisch dan Amerika en minder collectivistisch dan Azië. Daarmee kan het in de wereld een belangrijke rol spelen. Kleinere landen als Nederland, met een kleine eigen markt, hebben een groot belang bij een goed functionerende interne markt. En dat geldt ook voor Europa in zijn algemeenheid. De wind van de internationale concurrentie laat geen geschutter rondom de koers van Europa toe. Dit moet wel worden uitgelegd en begrepen. Dat vraagt geloofwaardig leiderschap, zowel in Europa als in de lidstaten.<
28
NoordNieuws juni 2008
Hans Haerkens
[email protected]
Foto: Bas van Mierlo
Het politieke bedrijf Meer ondernemers dienen zich politiek te engageren
Bedrijfsleven en politiek hebben elkaar hard nodig. Nog te vaak zijn het verschillende werelden. Meer kruisbestuiving leidt tot meer creativiteit. VNO-NCW Noord wil nieuwe initiatieven op dit terrein van harte aanmoedigen. Te beginnen met het lidmaatschap van een politieke partij.
In november vorig jaar, vlak voordat de Tweede Kamer zich zou uitspreken over de Zuiderzeelijn, werd door het actiecomité ‘hier trekken we de lijn’ in het heetst van de strijd publiekelijk opgeroepen tot het stellen van een daad. Het was de start van vele brieven en e-mails die werden verzonden aan politieke fracties in de Tweede Kamer, FC Groningen deklasseerde het eerstvolgende weekend Feyenoord, kerkklokken werden geluid en vele media berichtten over het hoe en waarom van de noodzakelijke aanleg van de Zuiderzeelijn.
Voelde men zich (nog) herkend door zijn of haar politieke partij? Politiek gaat ook over geloofwaardigheid en zich uitspreken op momenten dat het erop aankomt. Het was dus alles behalve een impertinente vraag om de geloofwaardigheid van beloften van verkiezingsprogramma’s en regeerakkoord opnieuw te toetsen. Niet alle politici reageerden dolenthousiast op deze oproep.
VNO-NCW Noord is een groot voorstander van een samenleving waarin burgers (en dus ook ondernemers) zich politiek verbinden. Dat begint met het lidmaatZo werd ook gesuggeschap van een reerd het lidmaatschap politieke partij. Het Politiek bedrijven is van een politieke partij zorgt voor meer tegen het licht te houkritische massa en geen zaak van louter den. Bij behandeling meer gewenste van een zo belangrijk differentiatie. Een professionals onderwerp, dat zes actieve participaregeerakkoorden had tie van meerdere overleefd en de regio geledingen van het meer dan tien jaar in een verstikkende electoraat draagt bij aan meer kwaliteit greep hield, was dit een legitieme vraag. van het politieke proces.
29
opinie
Ondernemers & politiek
instrument van de politiek en de politiek Politiek is belangrijk voor de samenleving geen verlengstuk van het bedrijfsleven. en dus ook voor ondernemers. Aan het In een vrije maatschappij is niet alles polieinde van de 19e en begin van de 20e tiek en is politiek niet alles. eeuw waren veel ondernemers politiek Turbulent behoorlijk actief. Geleidelijk is de politiek Politiek is een turbulent en hard bedrijf. een zaak geworden waarin onderneSterk wisselende voorkeuren van het mers minder herkenbaar aanwezig zijn. electoraat kunnen politieke fracties Onder de ruimere noemer ‘mensen uit in een mum van tijd halveren of nog het bedrijfsleven’ is de laatste jaren een erger decimeren. Het inhaalslag gemaakt. is ook Juist ondernemers ‘Je komt in overheidsland omgekeerde mogelijk. Virtueel kunnen bijdragen zetels behalen aan een nieuwe wat minder ver met het 25 voordat er echte bestuurscultuur die hebben meer doelgericht en type daadkracht waar je verkiezingen plaatsgehad. Zowel zonder taboes onze als lokaal gemeenschappelijke in het bedrijfsleven zo om nationaal beheersen fluctuaties vraagstukken adreshet beeld. In de raadseert en ook aanpakt. geroemd kan worden.’ speriode 2002 – 2006 maakte 28% van de Uit een onderzoek wethouders de vier van Forum in septemjaar niet vol en in de ber 2006 blijkt dat Wouter Bos jaren 1998 – 2002 onze volksvertegen25% voortijdig woordiging geleidevoormalig management stapte op. Een wethouder lijk steeds meer een moet de moed hebafspiegeling is van consultant bij Shell ben om impopulaire de beroepsbevolmaar noodzakelijke king. De laatste jaren besluiten te nemen en de kwaliteit om ze hebben steeds meer Nederlandse politici in de gemeenteraad zo te verdedigen dat werkervaring opgedaan in het bedrijfsleeen politieke meerderheid zich erachter ven: 29% in de Eerste Kamer, 37% in de schaart. Tweede Kamer, 38% in de colleges van Provinciale Staten en 40% in de gemeenDe (vrije) tijd die het raadswerk kost teraden. (15 uur per week in een gemiddelde De principes uit het bedrijfsleven kunnen niet één-op-één op de overheid worden toegepast. Politiek en overheid zijn een slagje ingewikkelder dan een bedrijf. Simpele bedrijfsrecepten laten zich slecht vertalen in de complexe wereld van overheid en politiek. Zo kan worden opgemerkt dat de politiek onvergelijkbaar is met het leiden van een bedrijf. Ondernemers hebben veel meer vrijheden en de Tweede Kamer is onvergelijkbaar met een ondernemingsraad. Volksvertegenwoordigers zijn de baas ( en niet de burgemeester of de minister president). Het is niet zo eenvoudig de publieke sector ‘op de schop’ te nemen. De overheid is geen bedrijf en Nederland geen vennootschap. De prestaties van publieke diensten zijn niet zo eenduidig meetbaar als die van werkmaatschappijen van ondernemingen. Politiek en bedrijfsleven hebben elk eigen, van elkaar te onderscheiden doelen en verantwoordelijkheden. Het bedrijfsleven is geen
gemeente, 22 uur in grotere steden) weegt vaak niet op tegen het soms twijfelachtige genoegen om de bevolking te mogen vertegenwoordigen. In de periode 2002-2006 stapten 1333 raadsleden voortijdig op. Bij een afkalvend ledenbestand merken politieke partijen ook dat het steeds moeilijker wordt om gegadigden voor het raadswerk te vinden. Ook lokale democratie bestaat bij de gratie van burgers die zich voor het openbaar bestuur willen inzetten. Wat mag van een verantwoordelijke ondernemer verwacht worden? Mag van hem worden verwacht dat hij zich politiek actief opstelt? Of moet burgerschap gewoon worden opgevat als maatschappelijk verantwoord handelen. In het pleidooi voor meer ondernemers in de politiek staat de verhouding burger en staat centraal. De maatschappelijke betrokkenheid van de ondernemers hoeft zich hiertoe niet te beperken. Minstens zo belangrijk als representatie is maatschappelijke participatie. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (corporate citizenship) wijst op de mede verantwoordelijkheden van de ondernemer voor de samenleving.
Lokaal meedoen ‘Ondernemer en politiek’ is een thema dat VNO-NCW Noord meer dan gemiddeld bezighoudt. De vereniging wil zich inspannen binnen haar achterban meer enthousiasme op te roepen voor actieve
Tijdens een bezoek aan Den Haag in 2007 konden leden van VNO-NCW Noord al even aan het pluche voelen
30
NoordNieuws juni 2008
Op 23 mei 2006 ervoeren de Tweede-Kamerleden hoe mondig burgers kunnen zijn
participatie in het politieke bedrijf. Nog te vaak is sprake van volstrekt gescheiden opererende systemen. Niet iedereen hoeft te eindigen als burgemeester van Amsterdam of als senator in de Eerste Kamer. Ook een bijdrage als lid van een lokaal partijbestuur, of actief meepraten bij de opstelling van het verkiezingsprogramma zijn voorbeelden van betrokkenheid en engagement. Er is meer dan louter ondernemen. De politieke democratie kan niet zonder ondernemers. Daarbij kunnen ondernemers niet zonder een vitale politieke democratie. Tegen deze achtergrond is het toe te juichen dat ondernemers bereid zijn zich in te zetten voor de publieke zaak. Bij een duurzame samenleving gaat het ook om de kwaliteit van de democratie. Individuele bedrijven en koepelorganisaties moeten hiervoor een grotere gevoeligheid demonstreren. Het is goed wanneer mensen uit het bedrijfsleven voor de overheid werken en omgekeerd. De samenleving profiteert van de gemengde ervaringen. De kracht van mensen uit het bedrijfsleven is dat zij denken in termen van rentabiliteit. De andere manier van denken over kosten en opbrengsten leidt ertoe dat zij met andere oplossingen komen.
Maar vroeg of laat stuiten zij op het feit dat politiek en overheid niet alleen denken in termen van rentabiliteit, maar dat veel meer factoren in de afwegingen worden betrokken. De overheid is wel degelijk zakelijk bezig maar binnen andere afwegingskaders. Dat is kiezen op basis van voorkeuren over wat maatschappelijk gewenst is. Dat is niet hetzelfde als wat levert bedrijfseconomisch het hoogste rendement op. Politiek is werken met (wisselende) meerderheden, hetgeen onverlet laat dat de overheid nog wel het een en ander kan leren van de toepassing van bedrijfsmatige principes.
Lidmaatschap Bij een duurzame samenleving gaat het ook om de kwaliteit van de democratie. Een grotere inbreng van mensen uit de marktsector geeft nieuwe – noodzakelijke – impulsen voor een aansprekende politiek. Het zou toe te juichen zijn als ondernemers bereid zijn zich meer in te zetten voor de publieke zaak. Van hun ervaring kan iedereen veel leren. Er zijn zonder twijfel ondernemers die het in zich hebben om een succesvol politicus te worden. Tegelijkertijd dient men te beseffen dat politiek geen bedrijfsleven is, burgers geen klanten, het parlement geen ondernemingsraad en de democratie geen lastige hindernis. De overheid
heeft anders dan een onderneming geen eenduidig doel. Politiek bestaat juist uit het vinden van evenwicht tussen tegenstrijdige belangen en onverenigbare doelstellingen. Hier kunnen ondernemers op zeer verschillende manieren hun bijdrage leveren. Laten we beginnen door lid te worden van een politieke partij.<
31
NIEUWE LEDEN
Welkom nieuwe leden
De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging: Drenthe > Mw C. van den Berg Mw drs K. Doornbos F.P. Kooijmans Mw A. Meijlis Mw drs M.R. van Mil Mw drs. E.C. Stevens-van Schaik
S. Postma
Vedior Personeelsdiensten, Deventer PeoplePro, Assen FPK P & O Service, Drachten Vesta Interimmanagement, Hoogeveen Kennis Campus Emmen, Emmen Domesta, Emmen
Accolade Groep, Heerenveen Friesland > J. van Dijken Mw S.A. Hania Aanst, Easterein drs. J.G.A. van Hoek Stichting Talant, Heerenveen J.C. Knoester FanoFineFood B.V., Oosterwolde drs. A. Nieveen Ingenieursbureau ‘Oranjewoud’ BV, Heerenveen FPK P & O Service, Drachten > Mw S. Postma T. Soet Rabobank Noordoost Friesland, Damwoude Mw drs. A. Spanninga Anneke Spanninga persoonlijke- en organisatieontwikkeling, Heerenveen R.J.F. Visschedijk TRUSTUS Capital Management B.V., Joure N. Visser MSC B.V., Drachten H.S. de Vries De Vries Scheepsbouw Makkum B.V., Makkum N. Witteveen Rabobank Noordoost Friesland, Damwoude Groningen > mr. V.W.M.G. Aquina mr. P. van Buren drs. M. van Dijk ing. G. Kluivingh M. van der Leest M.W. Minnaard E. Mulder R. Pol Mw mr. A. Tilma A.H. Veldman RA R.W. de Vries Mw drs. E.A. Zeeman RA MGA
Nacap B.V., Haren ABN AMRO Bank N.V., Zwolle Auto Lease Groningen, Groningen Deerns raadgevende ingenieurs B.V., Groningen Frans Nooren B.V., Stadskanaal Jansse en Koekkoek B.V., Groningen Fivelpoort C.V., Delfzijl Ziegler Brandweertechniek B.V., Winschoten AT Holding B.V., Zuidhorn D&U Groep Accountants & Adviseurs, Groningen D&U Groep Accountants & Adviseurs, Groningen AKSOS Financial Professionals B.V., Groningen
Natuurlijk goed! Koninklijke Van Gorcum BV Industrieweg 38, 9403 AB Assen Postbus 43, 9400 AA Assen
[t] 0592 37 95 55 [f] 0592 37 20 64 [e]
[email protected] [i] www.vangorcum.nl
32
NoordNieuws juni 2008
Akke Groenewoud
[email protected]
Hoe is het een jaar later met…
Sicko Heldoorn, Burgemeester van Assen De heer drs. K.S. (Sicko) Heldoorn is per 2 juli 2007 benoemd als de nieuwe burgemeester van Assen. Hij volgt mevrouw D. van As-Kleijwegt op die sinds 1990 burgemeester van Assen was. (Bron: NoordNieuws 3, 2007)
Een jaar geleden bent u als burge meester geïnstalleerd in Assen. Hoe gaat het met u? ‘Erg goed! Helemaal nu we eindelijk van Friesland naar Assen zijn verhuisd. Dat betekent veel rust, minder reistijd en vooral veel meer voeling met de stad. Voor een burgemeester is het essentieel bij de gemeenschap te horen. Nu ik in Assen woon geeft dat ook het gevoel dat ik daadwerkelijk onderdeel van de gemeenschap ben.’
Een burgemeester wordt niet gekozen door de gemeenschap. Is het onderdeel zijn van die gemeenschap dan echt zo belangrijk? ‘Ja, absoluut. Zeker anno 2008. Toegankelijkheid en zichtbaarheid zijn voor iedere burgemeester van groot belang. Maar het gaat verder dan dat. Want een burgemeester wordt in mijn optiek wel degelijk materieel door de gemeenteraad gekozen. Het is niet zo dat we door Den Haag worden benoemd. De raad beslist en stelt dus ook eisen. En in Assen was het voeling hebben met de stad, de identificatie met de inwoners van de stad, een belangrijke eis. Zoals in vele plaatsen.’
Als echte Fries maakte u de overstap naar Drenthe. Een grote stap? ‘Nou eigenlijk was de stap van gedeputeerde naar burgemeester tien jaar geleden een grotere. Toen moest ik voor mijn gevoel echt politicus af worden. Van Opsterland naar Assen bewegen is anders. Van een plattelandsgemeente naar stedelijke dynamiek. Dat was ook mijn wens en ik vind het heerlijk de voordelen van een grotere stad te ervaren.’
Wat is het afgelopen jaar de grootste verandering voor u geweest? ‘De overgang van Friesland naar Drenthe. Dan heb je het over een ander circuit, een ander netwerk, een verhuizing. En misschien wel het allerbelangrijkste: een heel andere bestuurscultuur. In Drenthe
wordt veel pragmatischer bestuurd dan in Friesland. Ik heb me dat nooit zo gerealiseerd toen ik in Friesland werkte. Maar nu ik een jaar in Assen werk, ben ik me daar in toenemende mate van bewust’.
Wat bedoelt u met die heel andere bestuurscultuur? ‘In Friesland lopen discussies vrij snel hoog op. Er is veel emotie en gevoeligheid. Het voordeel daarvan is de duidelijkheid die dit schept. Je weet precies waar je je wel en niet aan kunt wagen. In Drenthe gaat alles veel rustiger. Zo hebben plaatsen als Emmen en Assen ingrediënten genoeg om enige bestuurlijke spanning te kennen. Maar die is er gewoonweg niet. Het voordeel van Drenthe is dat er meer harmonie is. Dat maakt dat men veel relaxter in omgang met elkaar is en dat bevalt mij goed.’
een jaar later
33
Heeft Drenthe daarmee niet veel minder zeggingskracht dan bijvoorbeeld Groningen of Friesland?
U bent ook voorzitter van de Combinatie voor Beroepsvissers. Hoe verhoudt zich dat met uw rol als burgemeester?
‘Nee wat mij betreft zeker niet. Mogelijk ‘Dat levert me eigenlijk alleen maar zijn de mensen in Drenthe wat bescheivoordelen op. Mijn belang daarin is dat den. Maar die soms wat ik naast mijn rol als misplaatste bescheiden‘In Drenthe wordt veel burgemeester ook heid is eerder noordelandelijk actief ben lijk dan typisch Drents. pragmatischer bestuurd voor een werkgeversLaten we het kalme organisatie. Dat levert klimaat in Drenthe veel waardevolle dan in Friesland” maar gewoon slimcontacten en zichtheid noemen. Zo heeft baarheid in Den Haag Drenthe bijvoorbeeld slechts 12 gemeenop waar ik voor Assen mijn voordeel mee ten maar toch zes gedeputeerden. Dat kan doen.’ is fors voor de aantallen inwoners waar Is uw zichtbaarheid in Den Haag we over spreken. De provincie bemoeit substantieel anders nu u burzich daardoor relatief veel met gemeengemeester bent van Assen dan ten. In Friesland zou dat tot allergische toen u nog burgemeester was in reacties leiden, maar in Drenthe totaal Opsterland? niet. Zolang de provincie de betrokken‘Jazeker. Ik bemerk in Den Haag een heid bij projecten ook met financiering andere benadering. Net of je nu meer gepaard laat gaan, vinden de gemeenten gewicht in de schaal legt dan voorheen. het prima. Dat is een soort pragmatisme Als mens vind ik dat nog wel eens verwaardoor er ook echt slagen gemaakt wonderlijk. Aan de andere kant is er het worden, voortgang geboekt wordt en je besef dat de wereld nou eenmaal zo ik als gemeente ook echt iets te brengen elkaar zit. Je moet daarvan ook gebruik hebt. Ik ervaar dat als plezierig.’
/OSTEINDE B 0OSTBUS !# 2ODEN 4 &