Noord - Zuid in de Gezondheidszorg
Dr. Louis Ide Bij overname: graag bronvermelding
Internationale medische citaten • In The Lancet March 15, 1997 issue, Durand de Bousingen published an article, which states “Belgium faces healthinsurance split in 1999” • Walloons are particularly more oriented – culturally as well as scientifically – to France, whereas Flemish people are on the same wavelength as countries with Anglo-Saxon culture and science. The Lancet, van Houdenhove B. • A health-care system based on primary health care should be organising integrated and seamless care, linking prevention, acute care and chronic care across all components of the health system. The Lancet, Lee Jong-wook.
Spalski, een Franstalige Brusselse orthopedist, beschouwt België als een ideaal onderzoeksgebied: een bi-cultureel land waar de bevolking dezelfde toegang tot de gezondheidszorg heeft.
Spalski et al.
De financiële aspecten
©Medimedianet , Artsenkrant
Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie
De Vlaams-Waalse uitgavenkloof in de ziektekostenverzekering is de som van wat Vlaanderen in vergelijking met het aantal rechthebbenden (eventueel inwoners) minder uitgeeft en van wat Wallonië meer uitgeeft.
Minister Demotte kan 20.86% van de uitgaven niet toewijzen: de correcte verdeling uitgaven gezondheidszorg (2002) Brussel 7,64% niet toe te wijzen 20,86% Wallonië 26,19% Vlaanderen 45,31%
20.86%, de “onverdeelde fractie”
Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie
De cijfers die minister R. Demotte vrijgaf over de globale uitgaven voor gezondheidszorgen voor de ganse bevolking in 2002 zijn minder transparant, aangezien hij 20,86% van deze uitgaven naar eigen zeggen niet gewestelijk kan localiseren.
Minister Demotte maakt het ons in 2002 nog wat moeilijker inzake transparantie, wanneer uit zijn cijfers kan vastgesteld worden dat de „onverdeelde fractie” in 2001, 2000 en 1999 zich op een duidelijk lager niveau bevond, namelijk 13,33 tot 13,63% van de totale uitgaven. Die vaststelling roept vragen op die door de minister onvoldoende beantwoord worden in een tijdperk van SIS-kaarten en computers.
Wanneer de cijfers van minister Demotte vergeleken worden met die van de Jadot-rapporten, valt bovendien op dat de Heer Jadot als norm voor de gewestelijke toewijzing van de uitgaven de ledentallen van de ziekenfondsen („rechthebbenden”) nam terwijl minister Demotte de bevolkingscijfers neemt.
Wanneer de uitgavencijfers van minister Demotte verrekend worden t.o.v. de ledentallen van de ziekenfondsen i.p.v. de bevolkingscijfers (en de cijfers van het rapport Jadot 1997 hiervoor worden gebruikt bij gebrek aan latere beschikbare cijfers), dan komt men voor de Vlaams-Waalse uitgavenkloof van de „verdeelde” plus „onverdeelde” fractie tot het hypothetische bedrag van 13,855 miljard BEF (344 miljoen Euro).
De Vlaams-Waalse inkomstenkloof in de ziektekostenverzekering is de som van wat Vlaanderen in vergelijking met het aantal inwoners meer inbrengt en van wat Wallonië minder inbrengt. Uit het document van minister Demotte kennen we de totale uitgaven voor de gezondheidszorgen in 2002. Uit de KBC-studie inzake de financiële transfers tussen de Belgische gewesten kennen we de gewestelijke verdeelsleutel van de financiering van de Sociale Zekerheid (SZ) in datzelfde jaar. Uit de verrekening van beide gegevens kan de Vlaams-Waalse inkomstenkloof berekend worden op 51,485 miljard BEF (1,276 miljard Euro).
Verschil in visie
TABEL 1
VLAAMS-WAALSE KLEMTOON-VERSCHILLEN
In Wallonië zijn de uitgaven per CM-lid minstens 15 % hoger dan in Vlaanderen voor : Beeldvorming + 20,3 % Dringendheidshonoraria + 28,5 % Farmaca publieke officina + 18,3 % Inwendige geneeskunde + 26,5 % Klinische biologie + 20,0 % Verlossingen + 23,7 % Bron : CM studie – Regionale analyse van de ziektekosten - jaar 2001, Algemene Regeling (publ. okt. 2003)
es vl t-vl aa aa m nd s- e oo a bra ren st ntw ba -v e n la rp t an e de n lim r e bu n br r g l w ux us aa em se ls b l he -b ur ne rab g go an uw t en na luik m be en lg ië
w
Grafiek 1: aantal euro per jaar per hoofd radiologie 30
20
euro's 10
0
Cijfers van het RIZIV
Cijfers van Marc Justaert, de Artsenkrant: Het aantal dure PET-scanners in Franstalig België staat op 14 en in Vlaanderen zijn er 5.
Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie
Spalski et al.
Grafiek 2: regionale verschillen
vaste huisarts
huisbezoek
tandartsen inkomsten
apotheek omzetten
klinische biologie
radiologie
50 40 30 20 10 0
10 staat voor 10 euro per patiënt tenzij voor: het jaarlijks tandartseninkom en dient verm enigvuldigd m et 1000 apotheekom zet in BEF verm enigvuldigd m et 1000000 aantal huisbezoeken per persoon verm enigvuldigd m et 1000000 % van de bevolking vaste huisarts
Herwerkte cijfers van het VVT, APB, RIZIV en apr. Raes (Artsenkrant)
vlaanderen brussel wallonië belgië
TABEL 3
VLAAMS-WAALSE KLEMTOON-VERSCHILLEN
In Vlaanderen zijn de uitgaven per CM-lid minstens 15 % hoger dan in Wallonië voor :
Thuisverpleging Verpleegdagprijzen PVT + Beschut Wonen A
+ 20,9 % + 35,9 %
Bron : CM studie – Regionale analyse van de ziektekosten - jaar 2001, Algemene Regeling (publ. okt. 2003)
Vaste huisarts, GMD • De kaap van drie miljoen Belgen met een GMD werd al in januari 2004 gerond. De CM telde toen 1,75 miljoen leden met een medisch dossier (58% van alle GMD’s). Intussen is dat cijfer aangedikt met 15%, tot 2 miljoen. Als de stijging half zo sterk was bij de andere ziekenfondsen, dan hebben die nu samen om en bij de 1,350 miljoen leden met GMD. Samengeteld brengt dat het totaal op 3,350 miljoen Belgen met een GMD. • In Vlaanderen scoort het medisch dossier veel hoger dan in de andere regio’s Een Vlaamse huisarts beheert gemiddeld 293 GMD’s, alleen van CM-leden. In Wallonië en Brussel is dat aanzienlijk lager, maar de CM heeft daar ook minder leden. Artsenkrant
©Medimedianet , artsenkrant
©Medimedianet , Artsenkrant
Conjungaatvaccins tegen meningokok C resultaten in Ierland
Grafiek WIV
vaccination rate (%)
vaccination rate in Belgium (%) (2000) 60 50 40 30 20 10 0 Flemish FrenchFlemish FrenchCommunity 60speaking Community 70+ speaking 69 years Community 60years Community 70+ 69 years years
Cijfers van de VRIND
Opgepast met data: doelgroep bias.
Cijfers van de VRIND
Grafiek 2: regionale verschillen
vaste huisarts
huisbezoek
tandartsen inkomsten
apotheek omzetten
klinische biologie
radiologie
50 40 30 20 10 0
10 staat voor 10 euro per patiënt tenzij voor: het jaarlijks tandartseninkom en dient verm enigvuldigd m et 1000 apotheekom zet in BEF verm enigvuldigd m et 1000000 aantal huisbezoeken per persoon verm enigvuldigd m et 1000000 % van de bevolking vaste huisarts
Herwerkte cijfers van het VVT, APB, RIZIV en apr. Raes (Artsenkrant)
vlaanderen brussel wallonië belgië
di b ge ks ru n g t ou mu ge de l ide n a ie g ar e de an h t w ee u y ch erpklo si arleen n r de t-n t oi i i k nd l e er i aaslt m ep o ko nder rt e rij w bruaa k a r s ls em se t ml ge m e m ve o n id ur s vede ne rv lde ro le ier es u v s el en ha lle d i a r e -v n na il a n oovoomu t m ste rd r ec n e so he de ph tonignlen ili g e ie pp r s e ve n t o ne u ill uf ha rn e ch ss ai m ateelt t u aas au r n ei ho k th u t ba ui s an mtog th a n m niv rche ou e e s c lle s vi ron rt ar o n lo n
miljoen BEF Grafiek 3: geneesmiddelen omzet per arrondissement per apotheek
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
arrondissem ent: zw arte balk: Wallonië w itte balk: Vlaanderen grijze balk: Brussel
Cijfers van het APB
Met dank aan D. Monnet
ESAC
Epidemiologisch Bulletin van de Vlaamse Gemeenschap
• Volgens de Artsenkrant van 2001 verbruikt Wallonië 30% meer antibiotica. • In Vlaanderen zijn er significant meer (goedkopere) daghospitalisaties dan in Wallonië.
http://www.health.fgov.be/vesalius/devnew/NL/prof/regsys/mkg/publication/variageo/th1-4.pdf
Voedingsgewoontes
http://www.nice-info.be/html/PROF/NUTRINEWS_PDF/NN0904/02adolescent0904.pdf
J Epidemiol Community Health 1999; 53 : 89-98
“The importance of language as a predictor of reporting “ever had” LBP and reporting first episode of LBP is a striking finding of this study. It cannot be attributed to different demographic characteristics of the Flemish-speaking (Nothern) and French-speaking (Southern).” Spalski et al.
Spalski et al.
Spalski et al.
PAP uitstrijkjes door huisartsen.
PAP uitstrijkjes. In 2000 was de screeningcouverture of dekkingsgraad 59%. Onder dekkingsgraad verstaand we het percentage van de doelbevolking van vrouwen tussen 25 en 64 jaar, bij wie een cytologisch onderzoek van een cervixuitstrijk heeft plaatsgevonden minder dan drie jaar geleden. Het verschil in couverture tussen de gewesten was gering: 57% in het Vlaamse Gewest, 58 % in Brussel en 61% in het Waalse Gewest. De stijging van de couverture, gemeten over de periode 1996-2000, was beperkt en bedroeg respectievelijk 2%, 5% en 3% voor het Vlaamse Gewest, voor Brussel en voor het Waalse Gewest. Deze beperkte toename in het Vlaamse Gewest is opmerkelijk aangezien enkel in dit gewest een opsporingscampagne georganiseerd werd over het ganse grondgebied. Het aandeel van huisartsen in de afname van cervixuitstrijkjes is beperkt en varieert sterk tussen de gewesten. In 2000, werd één vijfde van de uitstrijkjes in het Vlaams Gewest afgenomen door huisartsen, en respectievelijk 8% en slechts 3% in Brussel en het Waals Gewest.
Colposcopieën. Een indrukwekkend aantal colposcopieën worden in België uitgevoerd. Op nationaal vlak wordt er gemiddeld één colposcopie uitgevoerd op drie uitstrijkjes. In het Waalse Gewest is de verhouding van het aantal uitstrijkjes tot het aantal colposcopieën zelfs minder dan twee, terwijl in het Vlaamse Gewest deze verhouding vijf is. In bepaalde Waalse arrondissementen is het aantal onderzochte uitstrijkjes gelijk aan het aantal uitgevoerde colposcopieën. De verhouding aantallen biopsieën/aantallen colposcopieën is laag (gemiddeld 5%) hetgeen te wijten is aan het zeer hoge aantal colposcopieën bij normale vrouwen. Het is duidelijk dat de colposcopie niet gebruikt wordt volgens de indicaties in nationale of internationale richtlijnen.
http://www.iph.fgov.be/epidemio/epien/cervixen/intermut.pdf
©Medimedianet , Artsenkrant
©Medimedianet , Artsenkrant
OECD
Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie
©Medimedianet , Artsenkrant
"Systematische overconsumptie in Wallonië en Brussel blijft“ ASGB nav. vijfde rapport Jadot. * "Systematische overconsumptie in Wallonië en Brussel blijft" : Een gemiddeld bedrag van 1.077 frank volstaat voor pre-operatieve onderzoeken klinische biologie bij patiënten opgenomen voor een appendectomie. Dat kan afgeleid worden uit de wetenschappelijke literatuur en de guidelines. Laat men de gecompliceerde gevallen buiten beschouwing, dan blijkt in werkelijkheid dat Wallonië en Brussel respectievelijk 1.880 en 2.229 frank uitgeven en Vlaanderen 1.188 frank. * “Deze trend werd op 26/10/2004 bevestigd door het Federaal Kenniscentrum” Met dank aan G. Verrijken, De Huisarts
www.fgov.be
©Medimedianet , Artsenkrant
Cijfers van het Intermutualistisch agentschap “De verschillen tussen de regio's vallen het meest op. Het aantal tests ligt in Wallonië 6,6 procent hoger dan wat verwacht kon worden, in Brussel 5,6 procent hoger en in Vlaanderen 7,5 procent lager. Uitgedrukt in het aantal geteste patiënten zijn de verschillen nog groter. In Brussel worden 32 procent meer patiënten aan medische tests onderworpen dan verwacht, in Wallonië 20 procent. In Vlaanderen daarentegen worden bijna 18 procent minder patiënten getest dan verwacht. Die verschillen zijn zeer zichtbaar in de rangschikking van ziekenhuizen met de meeste geteste patiënten. De eerste 24 in de lijst liggen alle in Wallonië of Brussel, met als koploper het Centre Hospitalier Universitaire in La Louvière. Het eerste Vlaamse ziekenhuis, het regionaal ziekenhuis Sint-Maria in Pepingen, komt slechts op plaats 25. Omgekeerd liggen de 35 ziekenhuizen waar het zuinigst met medische tests wordt omgesprongen, allemaal in Vlaanderen. Het allerzuinigst is het Regionaal Ziekenhuis Heilig Hart in Leuven.” De Standaard
Besluit: Noord - Zuid in de Gezondheidszorg • • • • • • • • • • • • • • • •
Citaten Financiële aspecten Visie: Radiologie Visie: Klinische biologie Visie: Voedingsgewoontes Visie: Aantal en soorten artsen Visie: Antibiotica en resistentie Visie: Geneesmiddelen Visie: Vaccinatie Visie: Screening prostaatkanker, borstkanker, baarmoederhalskanker Visie: Lage rugpijn Visie:Appendectomie, pre-operatieve onderzoekingen Visie: Thuiszorg Visie: Chronische pijn Visie: klachten bij de Orde Visie: Vaste huisarts
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Durand de Bousingen D. Belgium faces health-insurance split in 1999. The Lancet 1997; 349: 783. van Houdenhove B. Correspondence. The Lancet 2001; 357:1889. Lee Jong-wook. Global health improvement and WHO: shaping the future. The Lancet 2003; 362: 2083-2088. Vermeulen V, Coppens K, Kesteloot K. Impact of health technology assessment on preventive screening in Belgium: case studies of mammography in breast cancer, PSA screening in prostate cancer, and ultrasound in normal pregnancy. Int J Technol Assess Health Care. 2001; 17: 316-28. Remans J. De hemel op aarde? Over de betaalbaarheid van gezondheidszorgen in België. Acco publishers, Leuven. Dewolf D. Vaccination policy in Flanders. Verh K Acad Geneeskd Belg. 2000; 62: 269-84. Humblet PC, Wollast E, Vandenbussche P, Leleux P, Buekens P. Organization of prenatal care in Belgium. Biol Neonate. 1989; 55: 55-62. Arbyn M, Van Oyen H. Cervical cancer screening in Belgium. Eur J Cancer. 2000; 36: 2191-7. Deccache A, van Ballekom K. Patient education in Belgium: evolution, policy and perspectives. Patient Educ Couns. 2001; 44: 43-8. Vlaamse Regionale Indicatoren, VRIND, 2002. Available at: http://aps.vlaanderen.be/statistiek/publicaties/pdf/VRIND/vrind2002/05_gezondheid.pdf Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, WIV, 19e seminarie, Brussel. Available at: http://www.iph.fgov.be/epidemio/epifr/plabfr/semfr/sem19.pdf Intermutualistisch Agentschap 2002. Flamaing J, Verhaegen J, Peetermans WE. Streptococcus pneumoniae bacteraemia in Belgium: differential characteristics in children and the elderly population and implications for vaccine use. J Antimicrob Chemother. 2002; 50: 43-50. Peleman RA, Peetermans WE, Van Laethem Y, Bachez PG, Vanatoru J, Van Wassenhove K, Struelens MJ, Verhaegen JL. Prevention of pneumococcal disease: an update on the Belgian Consensus Report. Acta Clin Belg. 1999; 54: 321-7. OECD Health Data 2004, 1st edition. Gollogly L. Ways around the NHS. The Lancet. 2004; 363: 914. Decision of 29/08/1997. Decree of the Walloon Community of 05/09/1994. Decree of the French Community (Dupuis) of 27/02/2003. Proposition of law (Doyen-Fonck, Gerkens and Viseur) of 21/11/2003 to change decision number 78 of 10/11/1967. Peter Backx. Academisch gezanik over artsentekort moet stoppen. Journal of Physicians (“Artsenkrant”). 2004; 1601: 38. Available at: http://www.medimedianet.be Ludwig Verduyn. Demotte pleit dan toch voor versoepeling contingentering. Journal of Physicians (“Artsenkrant”). 2004; 1589: 40. Available at: http://www.medimedianet.be Vincent Claes. 3.8 miljoen GMD’s in België. Journal of Physicians (“Artsenkrant”). 2004; 1598: 60. Available at: http://www.medimedianet.be Proposition of Law (Laloy) of 08/07/2003. Study of the Christian Health Insurance in 2001, published in october 2003. Reports of the Belgian National Health Insurance Institute “RIZIV-INAMI”, 2001. Patrick DM, Marra F, Hutchinson J, Monnet DL, Ng H, Bowie WR. Per capita antibiotic consumption: how does a North American jurisdiction compare with Europe? Clin Infect Dis. 2004; 39: 11-7. Available at: http://www.ua.ac.be/main.asp?c=*ESAC&n=515&ct=ESACCONF03 Lambert ML. Young general practitioners in an area with oversupply of doctors: the case of Brussels. Cah Sociol Demogr Med. 1998; 38: 271-96. Szpalski M, Nordin M, Skovron ML, Melot C, Cukier D. Health care utilization for low back pain in Belgium. Influence of sociocultural factors and health beliefs. Spine 1995; 20: 431-42. Skovron ML, Szpalski M, Nordin M, Melot C, Cukier D. A population-based study in Belgian adults. Spine 1994; 19: 129-37. Jans, B, Suetens C, De Gheldre Y, Glupczynski Y, Struelens M, De Mol P and the GOSPIZ. Multiresistente Enterobacter aerogenes: een probleem in Belgische ziekenhuizen. Epidemiologisch Bulletin van de Vlaamse Gemeenschap 2004; 48: 1-6. http://www.wvc.vlaanderen.be/epibul/