Nils Palmen (28 jaar)

Studeerde af als beste versie van zichzelf

DECEMBER 2010 — nr. 62 — 4 edities per jaar

(28 n e m l a P s l Ni

jaar)

m.

Nils Palmen studeerde aan de Media & Design Academie van de KHLim Afgestudeerd in Film-Televisie, maar ook bedrijvig met het fototoestel en als muzikant.

dag van de ondernemer

Peru – Bolivië – Tailand – Indië – Nepal – … op zoek naar de allerbeste versie van de wereld. Nils maakte in opdracht van de KHLim een reeks portretten van studenten en docenten van de lerarenopleiding. De foto’s zijn te bewonderen in de brochure KHLim-Lerarenopleiding.

Meester in de duplopopologie Passie voor antimaterie

[email protected]

Les op een cruise­ferry van Barcelona naar Rome ?

betrokkenheid op de samenleving

INHOUD Colofon

KHLimFocus 62 — december 2010 — februari 2011 Redactie: Guido Cajot, Lieve Delahaye, Gerard Gielen, Brunhilde Keijers, Myriam Lynen, Annemarie Renwart — Hoofdredactie: Erik De Winter Werkten ook mee aan dit nummer: Elisabeth Schoenaerts, Karin Daniels, Kenny Stals, Veerle Schuyten, Jeroen Lievens, Elke Gybels, Liesbeth Lenie, Ludo Naelaerts, Peter Meylaerts, Rob Cornelissen, Livin Schepers, Hilde Bottu, Sigrid Darquennes, Joris Lambrechts, Ria Bollen, Anita Boesmans, Rudi Boelen, Daniel Vandersmissen, Tobias Frenssen, Davy Nijs, Ellen Calsius, Yves Willemaers, Annelies Schrooten, Claudine Verhoeven, Nele Driessen. Vormgeving: Nocus Bijdragen en tips zijn steeds welkom op de redactie: [email protected] KHLim-Focus is het magazine voor alle KHLimmers. Het wordt ook gestuurd naar abituriënten en alumni van de KHLim. U kan een gratis abonnement vragen: stuur een mail naar [email protected] Uw naam en adresgegevens zijn opgenomen in ons geautomatiseerd adressenbestand met het oog op informatieverspreiding over de activiteiten van de hogeschool. U kunt uw gegevens in het bestand raadplegen en u heeft altijd toegangs- en correctierecht overeenkomstig de wet van 8 dec. 1992.

studeren met een functiebeperking

———— 04

Meester in de duplo-popologie

———— 05

School zkt. lk. (m.)

———— 07

passie voor antimaterie

———— 08

It’s K time

———— 09

DAG VAN DE ONDERNEMER

———— 10

2 miljoen jongeren naar Wereldjongeren­­dagen Madrid 2011

———— 11

sociale dienst

———— 12

Les op een cruiseferry van Barcelona naar Rome ?

———— 14

De KHLim is een grote hogeschool: in totaal bijna 7000 studenten en 800 medewerkers. Maar wij zijn ook een ‘warme’ hogeschool. Getuige daarvan de dag van de studentenparticipatie vorige maand. Een vijftigtal studenten uit de verschillende departementen kwamen samen om te praten over de grote en kleine bekommernissen van het studentenleven en van hun studies. Maar ze bleken ook bereid mee te praten over een visie op leren aan de hogeschool anno 2020. Men zegt wel eens dat jongeren zich niet meer willen engageren. Deze studenten zijn alleszins wél van plan om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid op te nemen. Zij besteden heel wat tijd om samen met ons te komen tot een nog betere hogeschool. Als er iets is dat het onderwijs zeker en vast kenmerkt, dan is dat betrokkenheid op de samenleving. Deze studentenvertegenwoordigers zijn alvast op weg om de beste versie van zichzelf te worden.

Willy Indeherberge, algemeen directeur

Atelier met pit voor Project Kunstvakken (PKV) ———— 15 Een dode taal springlevend

———— 16

kort nieuws

———— 17

udinh inhou oudinh o d udi i nh ho v.u. Erik De Winter, KHLim, Katholieke Hogeschool Limburg, Campus Diepenbeek, Agoralaan, gebouw B, bus 1, 3590 Diepenbeek

cijferfreaks

———— 20

Europese dag van het civiel recht

———— 21

op weg naar een digitaal sociaal agogisch werk

———— 22

KHLim Centrale Diensten Campus Diepenbeek, Agoralaan Gebouw B, bus 1 3590 Diepenbeek T: 011 23 07 70 of 0800 93 060 (gratis nummer) — F: 011 23 07 89 E: [email protected]

“Sinds mijn tiende droomde ik er van om burgerlijk ingenieur te worden en in een ontwikkelingsproject te werken. Enkele jaren geleden werd ik plots erg moe zonder aanwijsbare reden. Het bleef maar duren. Er werd bij mij het Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS) vastgesteld. Met veel moeite maakte ik het secundair onderwijs af. Voltijds studeren was voor mij niet haalbaar. Daar ging mijn droom …”

Elke Gybels, docente van het departement Sociaal-Agogisch Werk (SAW), zeult vaak met een koffer met speelgoed rond. Zij specialiseert zich in Duplo-popologie. Deze ‘taal’ werd ontwikkeld door Marleen Diekmann. Hierbij tracht men te communiceren met de cliënt met behulp van poppetjes, in de praktijk meestal Duplo-poppetjes. Kinderachtig of professioneel? Dat het werkt, bewijzen de vele navormingen die Elke Gybels daarover geeft.

studeren met een functiebeperking Aan het woord is Wouter, 18 jaar. “Ik ben deeltijds op de hogeschool begonnen in de opleiding Industriële Wetenschappen en Technologie. Ik heb een traject van 30 studiepunten afgesproken. Zo kan ik op mijn eigen tempo studeren. De docenten houden rekening met het feit dat ik er regelmatig wegens vermoeidheid niet kan zijn. Dat is belangrijk voor mij. Steeds moeten uitleggen waarom je er niet bent, is immers niet plezant.” De KHLim wil studenten met een functiebeperking gelijke kansen geven via maatregelen die de beperking compenseren. Op die manier worden de studenten zo weinig mogelijk belemmerd in hun studie. Zorgcoördinator Liesbeth Lenie gaat met elke student met een functiebeperking een gesprek aan. Elise is 19 en heeft een aandachtsstoornis. “Reeds in de lagere school had ik moeite om mij te concentreren. De leerkrachten vonden mij een verstrooid kind dat zich niet genoeg inzette. Gelukkig dacht het CLB hier anders over. Ik werd doorverwezen naar een specialist die Attention Deficit Disorder (ADD) vaststelde. Sindsdien weten mijn ouders en leerkrachten beter hoe met mij om te gaan. Men houdt er rekening mee dat ik duidelijke instructies nodig heb om iets tot een goed einde te brengen en dat ik voor taken soms meer tijd nodig heb omdat ik veel afgeleid ben.” Elise zit nu in het tweede jaar Handelswetenschappen en Bedrijfskunde. Zij droomt ervan om later evenementen te organiseren.

Begeleidingscontract snel opstellen Liesbeth Lenie benadrukt dat het belangrijk is dat een begeleidingscontract op tijd wordt opgesteld. “Neem best voor je inschrijving al contact op met de zorgcoach of de opleidingscoördinator om over je studiekeuze te praten. Bij de start van het academiejaar kan een begeleidingscontract opgesteld worden. Hierin worden je rechten en plichten als student met een functiebeperking vastgelegd.” Hendrik, 21, ontdekte pas vorig jaar dat hij dyslexie heeft. “Ik dubbelde in het secundair onderwijs tweemaal. Ik was immers niet goed in taal. Ik was zelden op tijd klaar met een opdracht of examen, hoe hard ik mijn best ook deed. Ik zit nu in het tweede jaar van de bachelor ortho. Ik moet nog een aantal vakken uit het eerste jaar er bij doen. Pas vorig jaar heb ik ontdekt dat ik dyslexie heb. Na een gesprek met de studiebegeleider heb ik me laten testen in een gespecialiseerd centrum.

Meester in de duplo-popologie Het was een opluchting voor mij om te weten dat ik niet ‘dom’ ben of te weinig moeite doe.” Voor studenten met dyslexie kunnen er in de hogeschool bepaalde faciliteiten worden toegestaan o.a. meer tijd voor een schriftelijk examen en het hardop voorlezen van vragen. Hendrik: “Dit heeft mij vorig jaar goed geholpen. Gelukkig, want het gevoel dat er ondanks al je inspanningen toch weinig resultaat is, ondermijnt je zelfvertrouwen.” Studenten met een chronische ziekte, een leerstoornis (dyslexie, dyscalculie), AD(H)D, autisme, een motorische, visuele of auditieve beperking, of een probleem met geestelijke gezondheid, kunnen contact opnemen met de zorg­coördinator van de KHLim: [email protected]

Marleen Diekmann kwam door haar werk voor Artsen zonder Grenzen in contact met cliënten uit andere landen en slaagde er in met behulp van deze poppetjes met deze personen, waarvan ze de taal niet sprak, contact te krijgen. Marleen ondervond later dat het werken met poppetjes ook bruikbaar was bij cliënten die trauma’s en bijzondere gebeurtenissen meemaakten. De poppetjes geven namelijk een duidelijk zicht op hun leven, hun verleden en hun toekomst. Elke Gybels, praktijklector en verantwoordelijke voor de navorming (QUADRI) van SAW, maakt in haar lessen ‘gezinsgericht werken’ gebruik van de kracht van dit originele verfrissende materiaal. De Duplo-poppetjes worden aangewend om de verbale communicatie te ondersteunen in de begeleiding van kinderen en hun ouders en zelfs bij volwassen cliënten.

• In 59 % van de gevallen ging het om dislexie.

Ondertussen gebruikt Elke de poppetjestechniek ook al enige tijd met succes bij haar eigen cliënten. Dit zijn voornamelijk volwassenen. De cliënt identificeert zich met bepaalde figuren en rollen van de poppetjes en kent rollen van partner, kinderen, familie, collega’s, toe aan andere poppetjes. Door de onderlinge verhoudingen te plaatsen en te verplaatsen verheldert de cliënt zijn eigen problematiek. Elke Gybels kan enthousiast vanuit haar eigen praktijk in haar lessen vertellen, geeft er vorming op maat over, en gebruikt ze binnen supervisie en casuïstiekbespreking. Dat het werken met Duplo-poppetjes een succesverhaal is, bewijst het feit dat binnen het open aanbod van QUADRI de basisopleiding en vervolgopleiding ‘een taal erbij’ al een jaar op voorhand volzet is!

• De tweede belangrijkste reden voor de opstelling van een begeleidingscontract is ziekte.

Hoe reageren jouw cliënten als je de Duplo-poppetjes naar boven haalt ?

• In 2009-2010 telde de KHLim 159 studenten met een functiebeperking.

• Verder zijn er nog 17 studenten met ASS (autisme spectrum stoornis) en 11 studenten met ADD (Attention Deficit Disorder). • 6 studenten kampen met een motorische handicap en 6 studenten hebben een zintuiglijke beperking.

Regelmatig krijg ik inderdaad de vraag of mensen het niet wat te naïef vinden om als volwassenen te spelen met poppetjes. Maar het tegendeel is waar: we gaan er echt mee aan het werk! Cliënten puzzelen meteen mee,

zij zetten samen met mij de poppetjes. Dit werkt dan ook héél empowerend. Het leuke is dat de Duplo’s bestaan in verschillende huidskleuren, er zijn er zelfs met grijze haren. Er zijn ook verschillende formaten zodat mensen zich hier in kunnen herkennen. Ik ben er wel van overtuigd dat iemand die met de poppetjes aan de slag wil gaan, hierin geschoold moet zijn en dit ook enthousiast én correct kan gebruiken. Het is voor mij persoonlijk mijn tweede natuur geworden. Zijn er dan zoveel voordelen verbonden aan deze Duplopopologie methodiek ? De Duplo-poppetjes en andere hulpmiddelen fungeren als een visualisering van de werkelijkheid van de cliënt. Ze spreken zijn voorstellingsvermogen en zijn verbeeldingskracht aan. Niet iedereen slaagt erin in een therapeutische setting gevoelens onder woorden te brengen. Ik had laatst een cliënt die zei: “Ik ben eigenlijk gene prater”. Maar beelden hoeven niet zoveel uitleg, ze zeggen meer dan woorden. Woorden zijn snel weg. Bij een Duplo-opstelling is het probleem en het perspectief duidelijk en zichtbaar. Deze cliënt zei na de eerste sessie: “Amaai, nu heb ik toch veel gezegd en meteen zo diepgaand, dat had ik echt niet gedacht.” Soms is het ook draaglijker om een zware situatie uit te beelden i.p.v. woorden te moeten gebruiken. De poppetjes kunnen namelijk ook vooroverbuigen, zitten, liggen of de handen uitstrekken. Zelf merk ik dat het neerzetten van de situatie cliënten zeer veel erkenning geeft. Het zorgt ook voor gelijkwaardigheid. Wanneer ik met een volledig gezin werk en de gezinsleden samen of één voor één de poppetjes zetten, zie ik dat het gezin zelf ook in beweging komt. Dat komt omdat ze in ‘poppetjestaal’ aan elkaar meedelen hoe ze tegen het probleem aankijken, hoe elkeen het gezin beschrijft en welke oplossing ze willen. De poppetjes maken dan ook een mooie overgang tussen verleden, heden en toekomst.

05

Nog een groot voordeel is het feit dat de cliënt mij niet steeds hoeft aan te kijken. We wijzen onze studenten altijd op het belang van oogcontact maar soms vertellen cliënten dingen waarvoor ze zich schamen. We kijken samen naar een beeld op tafel. Ik had bijvoorbeeld een vrouw die enkele diefstallen had gepleegd. Voor haar was het een hele opluchting om te kunnen zeggen dat het poppetje die diefstal pleegde en niet zij. Zijn er ook voordelen voor de begeleider ? Als je zelf vertrouwt op de methodiek kan je deze bij heel veel mensen gebruiken! Het helpt mij als therapeut om het overzicht te behouden, om niemand vanuit het gezinssysteem te vergeten (want iedereen staat op tafel) en om bepaalde dingen niet over het hoofd te zien. Verder hoef ik zelf niets te noteren tijdens het gesprek en kan ik door de vraagstelling mee de opstelling uitwerken. Na het gesprek neem ik een foto van het beeld. Bovendien helpen de poppetjes mij om in de therapeutische relatie op de achtergrond te blijven. Wanneer gebruik je de methodiek eigenlijk ? Er zijn héél veel interessante toepassingen die allemaal gestoeld zijn op theoretische psychologische stromingen. Vanuit het systeemdenken speel ik meer met afstand en

nabijheid, met macht, hiërarchie, of ga ik filmisch rapporteren, een netwerk uitzetten, … Vanuit de contextuele invalshoek werk ik met twee poppetjes per persoon: een groot poppetje voor de cliënt die aan tafel zit, maar ook nog één, een kleintje om zijn innerlijke wereld voor te stellen. Het is ook mogelijk om een dynamisch genogram of een tijdslijn te maken met de poppetjes. In mijn lessen bij de studenten gebruik ik de poppetjes trouwens om hen het contextuele denken uit te leggen. Daarnaast werk ik ook vanuit het oplossingsgerichte model waarbij ik de link maak naar de gewenste toekomst en vooral de positieve dingen en hulpbronnen uitzet, in de vorm van schatten. Verder is deze methodiek eveneens bruikbaar in supervisiesessies. Maar je kan er vooral je eigen ding mee doen en dat maakt het zo boeiend én iedere keer anders!

In vele lagere scholen wordt de “meester” stilaan een rariteit, de juffen zwaaien de plak. Ook in de opleiding Bachelor Lager Onderwijs (BALO) zitten veel meer meisjes. In de KHLim bijvoorbeeld is drie kwart van de instromers van het vrouwelijke kunne. Slechts 83 eerstejaars zijn jongens. Of beter: waren jongens, want er zijn er al meer dan 10 die er de brui aan gegeven hebben. Wat gaat er fout?

School zkt. lk. (m.)

Gerard Gielen Voor meer informatie over de opleidingen ‘een taal erbij’: [email protected] www.khlimquadri.be > permanente vorming > SAW

Niet stoer, niet macho

Ieder zijn capaciteiten

Veerle Schuyten werkt mee aan het project ‘Sociale netwerken als diversiteitstool’ van School of Education (het expertisenetwerk van alle lerarenopleidingen van de Associatie K.U.Leuven) dat als doel heeft de in- en doorstroom van jongens en allochtone studenten in de lerarenopleiding te verhogen. Hiervoor werden al een Facebookpagina en website opgericht namelijk www.ikwilleerkrachtworden.be. Vanuit dat project is ook het idee ontstaan om een jongenscoach in BALO te introduceren. De jongens gaven vorig jaar zelf aan hier nood aan te hebben. Nicole Vandormael is in september jongenscoach geworden. Veerle en Nicole organiseerden onlangs een lunch, ‘for boys only’. Enkel Veerle en Nicole zelf mochten meedoen.

Joris, Jelle en Thomas vinden dat BALO te zeer de mentaliteit van de meisjes volgt. “Meisjes zijn nu eenmaal veel ordelijker. Zij zijn meer geneigd om punctueel en met veel zorg alle taken af te werken. Het papierwerk dat bij het onderwijs komt kijken, ligt hen wellicht beter. Wij laten inderdaad soms de dingen liggen. We vergeten al eens een deadline of weten dan niet meer juist wat we moeten doen. Netjes schrijven, mooi zingen … het ligt nu eenmaal minder in onze aard. Een leraar moet natuurlijk het goede voorbeeld geven, maar we worden daar te zeer op afgerekend. Onze eigen kwaliteiten komen te weinig aan bod.”

Joris Beuken, derdejaars BALO stelt het probleem scherp: “Meisjes spelen met poppen en zijn van nature meer zorgend van aard. Het is dus niet zo verwonderlijk dat er hier meer meisjes zitten. En doe daar nog wat clichés bij: je kan geen carrière maken, je wordt er niet rijk van, je moet veel knutselen … Het beroep heeft ook geen stoere uitstraling.” Thomas Pollaris zit ook in zijn derde jaar. “Veel jongens hier zijn echter leider in de jeugdbeweging en hebben zeker veel kwaliteiten om een goede leerkracht te worden. Klasgenoot Jelle Frederix vult aan: “Men beweert wel eens dat het een gemakkelijke studie is. Ik kom uit de Latijn-Wiskunde. Dus vonden mijn leraars dat ik hoger moest mikken. Maar ik koos bewust voor lager onderwijs.”

Jongens zouden ook liever wat meer technologische opdrachten voorgeschoteld krijgen. Dan kunnen zij eens uitpakken met hun technisch inzicht of hun handigheid. Jongens willen meer differentiatie: ook hun manier van werken en leven moet aan bod komen. “Wij zijn vaak flexibeler. We hebben wat meer relativeringsvermogen. Wij scoren wellicht ook beter in expressiviteit en improvisatie. En je merkt op scholen ook dat juffen tijdens de speeltijd graag koffie drinken. Meesters zullen al gemakkelijker mee een balletje gaan trappen.” Nicole geeft aan dat de jongens uit haar groep vaak de beste herinneringen hebben aan mannelijke leraars.

. m ( . k ( l . . k t l . k . z k t l l k . o z In de toekomst zal de KHLim samen met HUB, KHMechelen (Lessius) en KHKempen de vervrouwelijking van het lager onderwijs verder onderzoeken. In dat project zal voldoende aandacht gaan naar talentontwikkeling zodat de jongens zich voluit kunnen ‘uitleven’ in BALO. Foto bovenaan — Joris, Thomas en Jelle: nu nog student in de lerarenopleiding, binnenkort meester in de lagere school.

07

Yves Withofs, masterstudent industrieel ingenieur, vertrok voor zijn masterproef naar het CERN in Zwitserland. Het CERN, de Europese organisatie voor nucleair onderzoek, is één van de meest gereputeerde onderzoekscentra ter wereld. Onlangs kwam het nog in het nieuws toen het er in slaagde om “antimaterie” vast te pakken.

‘It’s K time’, dat was de leuze van de K-beurs, een internationale kunststoffenbeurs te Düsseldorf, Duitsland. Deze beurs is één van de grootste ter wereld. De studenten van de master Chemie en Elekromechanica, optie kunststoffen (industrieel ingenieurs) konden dit niet laten links liggen.

passie voor antimaterie

It’s K time

Waarom koos je precies voor CERN ? Ik wist al langer dat ik mijn masterproef in het buitenland wilde afleggen. Je staat op eigen benen, je bent in een ander land, je moet een andere taal spreken … Kortom, een echte verrijking op persoonlijk vlak. En CERN … tja, ik denk dat ik één van de vele jonge ingenieurs ben die gefascineerd zijn door de experimenten die er gebeuren en de mystieke begrippen zoals ‘antimaterie’ en ‘godsdeeltjes’. Toen ik hoorde dat het mogelijk was om er je eindwerk af te leggen, stond mijn besluit dan ook vast: ik ging mijn uiterste best doen om geselecteerd te worden. Was het moeilijk om binnen te geraken ? Je moet er heel wat tijd in steken om al de documenten in orde te maken. Eerst moet je een standaardformulier indienen, waarin je kort vertelt wie je bent, wat je studieachtergrond is, en in welk domein je graag een stage wil doen. Als deze aanvraag aanvaard wordt, dan moet je je cv indienen en liefst ook een motivatiebrief — allemaal in het Engels uiteraard. Ik heb de motivatiebrief ook nog vertaald naar het Frans, omdat Frans na Engels de belangrijkste taal is aan CERN. In de eerste weken van september komt er dan een selectiecomité samen dat beslist welke studenten mogen komen en welke niet. Zo kreeg ik eind september de verlossende e-mail …

er blijven nog een paar mysteries, zoals het voorspelde, maar nog niet aangetoonde Higgs-Boson-deeltje, dat het sluitstuk zou vormen van het huidige standaardmodel van de deeltjesfysica. In CERN zijn er meerdere deeltjesversnellers, maar de grootste, en tevens meest bekende, is de LargeHadronCollider (LHC), het grootste door de mens gemaakte apparaat ter wereld. Het is een ringvormige versneller die zich 100 meter onder de grond bevindt en een omtrek heeft van 27 km. Wat is jouw rol in het hele verhaal ? Als de LHC zijn rol heeft uitgespeeld, is er een upgrade voorzien. Die upgrade zorgt ervoor dat deeltjes met nog hogere energieën botsen. Maar dan moet de efficiëntie van de versnellers verbeterd worden. De lineaire versnellers bestaan uit ‘cavities’, apparaten waar de straal doorgestuurd wordt en versneld wordt omdat ze telkens een wisselend veld ondervindt. De efficiëntie van die versnelling hangt af van hoe glad het oppervlak is. Simpel gezegd: ‘hoe gladder, hoe beter’. De cavities zijn gemaakt van een supergeleidend metaal, Niobium. Via de mechanische handelingen kunnen we niet de vereiste gladheid bereiken. Maar via een elektrochemisch proces, ‘electropolishing’, kan dat wel. Samen met mijn promotor probeer ik een deel van dat proces te optimaliseren. We doen dus research voor een project dat misschien binnen tien jaar verwezenlijkt zal worden.

Gaat CERN een zwart gat veroorzaken dat de wereld verzwelgt ? Natuurlijk niet (lacht). Een lichte controverse deed zich voor toen beweerd werd dat de enorme energieën van de LHC subatomaire zwarte gaten, en ook wel ‘vreemde materie’ zou kunnen scheppen, die theoretisch grote schade zouden kunnen aanrichten. Maar elk doemscenario in de LHC is uitgesloten omdat de natuurkundige voorwaarden en gebeurtenissen die in de LHC worden geschapen ook op natuurlijke wijze voorkomen in het universum, en dan meestal met astronomisch grote energie, zonder gevaarlijke gevolgen. Zo heeft de kosmische straling, die meestal een grotere energie heeft dan met de LHC kan worden opgewekt, in het hele bestaan van de aarde nog niet tot een ramp geleid. Geen paniek dus. Wat zijn jouw plannen voor de toekomst ? Ik ga volgend jaar nog verder studeren. Een richting die mij wat economische kennis kan bijbrengen lijkt me ideaal zoals een Master in management. Daarna ga ik op zoek naar een job … Hoe zie jezelf binnen 10 jaar — op professioneel vlak ?

ssie voor pass a n t i i e m ate voo tim Wat doet het CERN ?

Het is eigenlijk een stevig uit de kluiten gewassen laboratorium waar fysici onderzoek doen naar de kleinste bouwstenen van ons universum. En de beste manier om te weten waaruit iets is opgebouwd, is het uit elkaar te halen. Een deeltjesversneller laat deeltjes, bijvoorbeeld protonen, tegen elkaar botsen met een snelheid bijna gelijk aan die van het licht. Bij die botsing vallen de deeltjes uit elkaar in hun bestanddelen, nog kleinere deeltjes dus. Ondertussen zijn al heel veel van die deeltjes ontdekt, maar

Wie zijn je collega’s ?

Hier in het lab werken vier Franse doctoraatsstudenten en één Roemeense. Mijn supervisor is een Portugees. Onze ‘vloer’ is erg kleurrijk: Chinezen, Tsjechen, Amerikanen, Zweden, Indiërs, … Die smeltkroes van culturen maakt het een heel boeiende plaats natuurlijk. Vooral tijdens het WK voetbal, toen iedereen luidruchtig opkwam voor zijn team.

Wat een moeilijke vraag … Ik hoop dat ik veel ervaring heb opgedaan, mijn talen wat heb kunnen bijschaven, … Kortom dat ik veel verschillende zaken geleerd heb. En natuurlijk hoop ik ook dat ik een job heb die ik heel graag doe! Maar een echt beeld heb ik nog niet, we zullen de toekomst nemen zoals hij komt.

Pieter Baptist: “Voor een masterstudent is de K-beurs de ideale plaats om in contact te komen met nieuwe technologieën en om kennis te maken met het werkveld. Op de K-beurs krijg je de gelegenheid om te praten met vertegenwoordigers van zowel de grote spelers op de wereldmarkt als de meest gespecialiseerde nichebedrijven. Je maakt kennis met de nieuwste ontwikkelingen, gaande van grondstoffen over verwerkingsmachines tot machines om de eigenschappen van het polymeermateriaal te testen.” Ook het internationale karakter sprong de studenten in het oog: “Wat ik zeer opvallend vond, was het grote aantal Aziaten op de beurs, zowel bij de standhouders als de bezoekers,” aldus Lien Heyninckx. De studenten waren eveneens onder de indruk van de grootte van de beurs. “De beurs was zó groot dat we tijd te kort kwamen om de belangrijkste hallen rustig te verkennen”, zegt Sander Janssen. “Daarom waren wij ook zeer tevreden dat we een gerichte opdracht meekregen zodat we ons toch op een bepaald onderwerp konden focussen.” voegt Lien eraan toe. Volgens haar zat er echter ook een verdacht geurtje aan de hele zaak: “De beurs was eigenlijk een soort dekmantel voor een gigantisch platform waar zakenlui gericht op zoek gaan naar samenwerkingspartners en klanten.” “Toch stonden de meeste standhouders wel open voor uitleg en vragen, ook al waren wij maar studenten waar ze niks aan konden verdienen,” zegt Jochen Vandersteegen. Na het bezoek aan de beurs zijn de studenten meer dan ooit overtuigd van het belang van de kunststoffen. Marijn Tormans: “De kunststoffenbeurs heeft me doen inzien hoe vaak je gebruik maakt van kunststoffen in het dagelijkse leven, je kan gewoon niet meer zonder.”

Jeroen Lievens

09

Op 18 oktober organiseerde de KHLim de Dag van de Ondernemer, i.s.m. het VKW-Limburg. Bedoeling is studenten warm te maken voor het ondernemerschap. Studenten van de departementen Handelswetenschappen en Bedrijfskunde en van Industriële Wetenschappen en Technologie trokken voor een namiddagje naar de Kinepoliszalen.

DAG VAN DE ONDERNEMER “Het is boeiend om te weten wat mensen ertoe drijft een eigen zaak te starten. Vooral als dit gebracht wordt door interessante sprekers,” aldus de studenten van het derde jaar marketing. “Het panel was interessant, vooral omdat de verhalen zo verschillend waren. Het is een goed idee om echt ervaren mensen aan het woord te laten.” Na het panelgesprek volgde een introductie op creatief denken. Klassieke patronen durven doorbreken! De presentatie van Joke Quintens over creatief denken werd enthousiast onthaald door de studenten. De studenten van het derde jaar Management Assistant: “Leuk was vooral de creatieve denkoefening met de jonge ondernemers. De opdracht sloot goed aan bij de opleiding: wat kunnen we verzinnen om het imago van Management Assistant positiever te brengen? De brainstormingoefeningen waren leuk om te doen, maar moeilijker dan verwacht.” Onderzoek wijst uit dat maar een kleine groep jongeren uiteindelijk de stap zet om een eigen onderneming op te starten. Jong VKW Limburg neemt daarom elk jaar het initiatief voor een ‘Week van het Ondernemerschap’ i.s.m. KHLim. Want net in tijden waarin het economisch minder gaat, is het van het grootste belang dat de ondernemers van morgen vandaag hiervoor gemotiveerd worden! Van 18 t.e.m. 22 oktober organiseerde Jong VKW Limburg erg concrete initiatieven om hogeschoolstudenten warm te maken een eigen onderneming op te starten. Na de startdag in Kinepolis volgden nog speeddate-sessies, bedrijfsbezoeken en gastcolleges door heel wat Limburgse ondernemers.

Meer aandacht voor onder­ nemerschap in onderwijs ? In België schommelt het aandeel ondernemers ten opzichte van de totale populatie op arbeidsleeftijd slechts rond de 3%. Het gemiddelde bedraagt ongeveer 5%. Bovendien zal de demografische realiteit zich de volgende jaren steeds harder manifesteren. 40% van de ondernemers is nu reeds ouder dan 50 jaar en 25% zelfs ouder dan 55 jaar. Specialisten zijn het er over eens dat de komende 10 jaar maar liefst 30% van de KMO’s voor een overname en/of eigenaarswissel staat. De ogen zijn dan ook meer dan ooit gericht op jonge ondernemers. Ben Spaas, voorzitter Jong VKW Limburg: “Studenten worden vandaag nog te weinig aangespoord om zelf ondernemer te worden. Hier ligt een cruciale rol voor het onderwijs. Wij pleiten voor een aparte cyclus ‘Ondernemen’ voor elke student van het hoger onderwijs. Een opleiding, deel uitmakende van hun afstudeer-

2 miljoen jongeren naar Wereldjongeren­­ dagen Madrid 2011

De studenten Management Assistant kregen de opdracht een betere positionering van hun beroep uit te dokteren.

pakket, waarbij mogelijkheden, vaardigheden en basisregels van het ondernemerschap worden uitgelegd en toegepast. Onbekend maakt hier immers ook onbemind. Vandaar ons initiatief voor een heuse ‘Week van het Ondernemerschap’, waarbij vele ondernemers hun ervaringen delen met de studenten. Het zijn net deze rolmodellen die de jongeren - onze toekomstige ondernemers inspireren om zelf de stap tot ondernemen te zetten.”

Uit een peiling van het VBO (Verbond van Belgische Onder­ nemingen) begin dit jaar bij meer dan 600 jongeren blijkt dat de meerderheid tijdens hun studies al heeft nagedacht over het opstarten van een eigen onderneming. Andere opmerkelijke bevindingen volgens het VBO zijn dat:

Marlies Gyselaers en Johan Baeten, opleidingscoördinatoren van respectievelijk HB en IWT stellen vast dat slechts weinig laatstejaarsstudenten rondlopen met plannen om zelf ondernemer te worden. “Het is niet alleen een kwestie van onbekend maakt onbemind. Het is nu eenmaal eenvoudiger om aan de slag te gaan als je een mooie job wordt aangeboden, dan dat je je eigen weg moet zoeken. We zijn ervan overtuigd dat met dit initiatief de passie van enkele jonge ondernemers een vonk kan doen overslaan.”

• Op de vraag of ze tijdens hun studies genoeg gesensibiliseerd werden m.b.t. het ondernemer­ schap, geeft 68% van de bevraagde humaniorastudenten aan dat dat niet het geval is. Dat aandeel loopt bij de hogeschoolstudenten terug tot 46%.

Dit initiatief kadert binnen het EFRO-project ‘Ondernemen is goed voor u’, waarbij VKW Limburg met de steun van Europa, Vlaanderen en de provincie Limburg uitpakt met vernieuwende projecten ter stimulering en versterking van het ondernemerschap.

• 60% van de humaniorastudenten en 70% van de studenten hoger onderwijs denkt aan het opstarten van een eigen onderneming.

• Slechts een kleine helft van de studenten zou zijn weg vinden naar de nodige infokanalen om een onderneming op te starten

In de zomer van 2011 verwacht Madrid meer dan 2 miljoen jongeren voor de 26ste Wereldjongeren­dagen (WJD): een 6-daags feest van ontmoeting, gebed, kunst, geloof, dans, catechese, theater, massaspektakel en vooral heel veel ambiance. Er komen delegaties uit meer dan 180 landen. Vlaanderen blijft niet afwezig! Ook van de KHLim zullen ongetwijfeld een aantal studenten deelnemen samen met nog meer dan 1000 Vlaamse jongeren tussen 16 en 30 jaar. IJD, jongeren­pastoraal Vlaanderen staat in voor de organisatie van de Vlaamse deelname. Deelnemen aan de WJD kan op 2 manieren. De lange formule (van ± 8 tot en met 22 augustus) combineert de deelname aan de Wereldjongerendagen (vanaf 15 augustus) met een Vlaams voorprogramma ergens in Zuid-Europa. Zo maak je al wat vrienden alvorens in de massa met volk van overal terecht te komen. De reis van de lange formule gebeurt met de bus. Wie opteert voor de korte formule (15 tot en met 22 augustus) reist met het vliegtuig rechtstreeks naar Madrid voor het gezamenlijke WJD-programma. IJD Hasselt biedt twee voorprogramma’s aan. Je kan een avontuurlijke pelgrimstocht door­heen de bergen van de Sierra de Guadarrama maken. Of je kan gaan voor ‘grenzeloos grandioos’, een verblijf op een hoeve langs de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Meer info bij Evi van IJD Hasselt: [email protected] en op de website www.madrid2011.be

• Een verpletterende 97% van de respondenten is vragende partij voor een specifieke opleiding over de oprichting van een onderneming tijdens de hogere studies. • Jongeren die eraan denken een onderneming op te richten zien drie grote drijfveren. Eerst en vooral willen ze hun eigen baas zijn; daarnaast spreekt de uitdaging hen aan en slechts op de derde plaats de overtuiging dat ze als ondernemer meer kunnen verdienen.

Een deel van de Vlaamse delegatie op de wereldjongerendagen twee jaar geleden in Australië.

11

Tijdens het examen Frans raakte ik zo hard in paniek dat ik mij niets meer kon herinneren van de leerstof, hoewel ik echt wel genoeg gestudeerd had.

SOCIALE DIENST Bij de Sociale Dienst kan je zowel terecht voor individuele bege­leiding als voor groepstrainingen. Herken je jezelf in één van de onderstaande uitspraken, volg dan de pijl om te weten welke training voor jou past.

COACHINGSGROEP ADHD

Ik kan mij moeilijk concentreren op één taak omdat ik snel afgeleid word door andere prikkels uit mijn omgeving zoals mijn facebook-pagina die openstaat of een nieuwe tweet op twitter.

Tijdens een groepswerk ben ik altijd diegene die het meeste werk levert: opzoekwerk , teksten schrijven, lay-out, werk op tijd inleveren. De andere groepsleden hebben vaak minder gewerkt, maar ik durf hen hier niet over aanspreken.

FAALANGSTRAINING

De gedachte dat deze studie veel te zwaar is voor mij spookt constant door mijn hoofd. Hierdoor kan ik mij moeilijk concentreren, heb ik last van buik- en hoofdpijn en kan ik soms moeilijk in slaap geraken.

Ik maak wel studieplanningen, maar vind altijd een excuus om mij hier niet aan te houden.

TRAINING RELAXATIE EN STRESSBEHEERSING

Zit nu eens stil ! Dit heb ik al van kleins af aan moeten horen van mijn ouders en mijn leerkrachten.

Ik ga niet graag naar fuiven. Mijn vrienden kennen superveel mensen en staan direct met anderen te praten. Ik blijf dan alleen achter en weet niet tegen wie ik kan praten. Ik blijf nog liever thuis.

TRAINING UITSTELGEDRAG

Ik heb de indruk dat mijn leven zo snel voorbijraast, zonder dat ik zelfs maar de tijd vind om van de kleine dingen te genieten.

Als ik samen met vrienden studeer, hebben we op het einde van de dag veel plezier gemaakt maar weinig gestudeerd.

TRAINING SOCIALE VAARDIGHEDEN

Ik ben een echte piekeraar. Ik jaag me snel op, zelfs in de kleinste problemen en kan het dan moeilijk loslaten.

Als je meer informatie wilt over de trainingen of het volledige aanbod van de Sociale Dienst kan je surfen naar de website van de KHLim of mailen naar [email protected]. — Cartoons: Daniel Vandersmissen 13

Zaterdag 16 oktober 2010 — Een groepje studenten van het 2de

Personen die zich op vrijdag 28 oktober na acht uur ‘s avonds in het centrum van Hasselt bevonden, wa­ren getuige van een niet-alledaags fenomeen.

jaar Logistiek Management spreekt af vóór de gebouwen van de Escola Europea de Short Sea Shipping in Barcelona. Het viertal zal samen met Livin Schepers, hun docent Logistiek, deelnemen aan de ‘Motorways of the Sea Training’ die plaatsvindt op een cruiseferryschip dat vaart van Barcelona naar Civitavecchia (Rome) en terug.

Atelier met pit voor Project Kunstvakken

Les op een cruiseferry van Barcelona naar Rome ? Shortsea Shipping (zeevervoer over korte afstand) is een relatief goedkope, betrouwbare, veilige en milieuvriendelijke vervoerswijze. Bovendien is ‘Shortsea’ in veel gevallen een goed alternatief voor Europees goederenvervoer over de weg. De Europese school wil ons als toekomstige ‘organisatoren van het vervoer’ via een ‘cruise’ warm maken voor dit concept.

16:15 — We beginnen deze training na een helse taxirit door Barcelona. Die moest het uur vertraging goedmaken, opgelopen door een stiptheidsactie van de Franse luchtverkeersleiders … Oef, net op tijd!

17:00

— De ‘Golondrina’, een rondvaartboot speciaal voor ons gecharterd, vaart ons door de haven van Barcelona. Uitleg over het laden en lossen van de schepen en het gebruik van de terminals krijgen we van José Vidal, een specialist op dat gebied. We hebben meer oog voor de reusachtige cruiseschepen die er aangemeerd liggen …

19:30

— Na een korte uiteenzetting en kennismaking (er doen nog enkele andere scholen mee) gaan we aan boord van de ‘Cruise Barcelona’. Met de roltrap (jawel!) tot op de zevende verdieping. De cabines zijn voldoende groot voor twee personen en gerieflijk ingericht. Honger! De Spanjaarden eten pas laat. Gelukkig hebben we iets mee om de eerste honger te stillen. Om 22.00 uur varen we af. We zijn nog maar net van tafel.

Management in Multimodal Transport’ en de lesdag zit erop. We meren aan in Civitavecchia om 19.00 uur. Vlug de stad in!

Maandag 18 oktober 06:30 — Opstaan! We vertrekken

vóór dag en dauw (lees: de files) naar Rome. Even géén logistiek, maar ‘La Dolce Vita!’. Vlug even bij de paus naar binnen, dan via het Circus Maximus naar het Forum Romanum en het Colosseum. We zien de Trevi Fontein en het Piazza del Popolo, verkennen ook nog even alleen de stad, en wippen als echte toeristen weer snel de bus in. We moeten namelijk (alweer) vóór de spits de stad uit.

16:30 — We zijn terug in Civitavecchia. Een kort bezoek aan de haven, en dan … naar de les! Om 20.30 uur zit de dag erop, tenminste het officiële gedeelte. Vanavond nemen we best een extra stevige maaltijd, want het is onze laatste avond samen. En die kan wat langer duren, al is er één probleempje: men voorspelt een zware zee vannacht! Dinsdag 19 oktober 08:00 — Zes Beaufort is voor niet-zeebonken toch even anders … En dan is er nog de case die om een oplossing schreeuwt: we moeten namelijk heel wat berekeningen maken om aan te tonen dat onze groep de beste oplossing heeft voor een alternatief traject over zee. Om 9.00 uur bezoeken we de engineroom, het kloppend hart van het schip. Indrukwekkend.

(PKV)

17:00

— We sluiten deze heerlijke tocht af met een afscheidsceremonie. Er zijn heel wat foto’s gemaakt tijdens deze tocht. Die passeren de revue, met op de achtergrond de hymne van de Europese school. We krijgen elk een getuigschrift en zijn toch wel wat ontroerd door deze fantastische ervaring.

19:00

— We meren weer aan in Barcelona. Een half uurtje later vanwege de aangepaste vaarroute, maar aanvaardbaar op een vaartijd van 20 uren. Een hele nieuwe wereld is voor ons opengegaan. Terwijl honderden vrachtwagens het schip uitrijden, nemen we afscheid van onze nieuwe vrienden. We zijn een buitengewone ervaring rijker. Dit moet zijn vruchten afwerpen later! Lynn, Cédric,Pieter en Olivier www.shortsea.be www.2E3S.eu

s op e les o en cru p i s e efe en sef Zondag 17 oktober 09:00 — Om negen uur al in de les, en dat op zondag!

We lossen het eerste deel op van de case waaraan we gisteren begonnen. Daarna bezoeken we samen met de kapitein de bridge area en de laadruimte. Fantastische ervaring. Nog een tweetal uurtjes ‘Maritime Logistics and Motorways of the Sea’ en dan lunch.

15:00

— ‘Cost Analysis, Short Sea Shipping Viability’, je zou wat anders verwachten op een zondagnamiddag. Maar het is interessant. Nadien nog een uurtje ‘Risk

10:00 — We werken hard aan onze presentatie. De groepen zitten verspreid over het schip en overleggen. De zee is nog steeds zeer ruw. De beste plaats om te vertoeven is duidelijk niet het cafetaria vooraan, zo blijkt voor sommigen. Om 15.00 uur presenteren we ons voorstel. Er zijn geen slechte voorstellen, alleen goede en zeer goede.

Groepjes mensen trokken door de stadskern en bleven bij kunstwerken staan. Een gids voorzag ieder werk van een verhaal. Dat de gidsen KHLim-studenten waren, viel door de rode sweater, die de studenten aanhadden, niet te ontkennen. Wat de toevallige voorbijganger waarschijnlijk niet wist, was dat die gidsen studenten zijn van het tweede of derde jaar van de opleiding project kunstvakken (PKV). Enkele voorbijgangers sloten spontaan aan. Een mooi compliment voor de PKV’ers. De opleiding PKV wordt sinds drie jaar binnen de lerarenopleiding secundair onderwijs (BASO) van de KHLim georganiseerd en bereidt studenten voor op een job in het kunsteducatieve veld. Na het bekijken van een aantal standbeelden, films, schommels, dozen, voetpaden enz. trokken de groepjes naar de KHLim, campus Bonnefantenstraat. Op de binnenplaats konden de gasten luisteren naar een orkestje. Warme chocomelk en vuurkorven maakten het gezellige plaatje compleet. Niet voor niets organiseerde de opleiding PKV dit evenement. Er viel namelijk iets te vieren. Sinds dit jaar kan de opleiding een atelier gebruiken en die werkplaats werd vrijdag 28 oktober officieel geopend! De gezellige, dynamische sfeer die eigen is aan de opleiding BASO was ook deze avond voelbaar. De opening van het atelier was niet het eerste PKV-initiatief dit academiejaar. In september trokken alle studenten en docenten naar Dworp voor een driedaagse startactiviteit. De studenten werden er in het PKV-verhaal ondergedompeld. Ook kwamen ze al uitgebreid in contact met het toekomstige werkveld: stages in het cultuurcentrum van Hasselt, een congres over kunsteducatie in Gent en een veelheid aan voorstellingen en tentoonstellingen. De opleiding PKV beperkt zich dan ook niet tot de verplichte lesmomenten tijdens de weekdagen. Tobias Frenssen, Lector PKV

15

et on a un lor im qu e l c i d r o n l b i v o m a l e i l t a ve tem , qu ed nt l s do quis t m c s i e o e l a et, e e s s n a t s e r n r t a t r m i o o o e p e u ol oc lut tv cc rat uga la c d e a t m p a b i f l o s r t i i r te e a z s e m u l o u v i z t l s q c p i u t u u l l u n m n m Q u m t in ali nia cidu e co i bla ud te cipit aliq t autat. e m a s u r i m f h t e et, e n a s f i a a n l t r d e g o u a e t u i p a a u i f r t t r a a t t n o p ni qua aci sed ut l i bla lit a met put l m , t i l , s i a r i o t e l u i n m s inis d a b n i a g t t i i t m i o u a n d m n u c d n q i u s a l u a t e q t m ve se en dd rer re f equ ons olor e s o r o u s c r l d i s aci e n d m o f e t a r p o n d a r u e e m c l r a l a v o l o l do vo gna t ing nit p ptat iril nim issis m, c ie magn e i a e e n r . a i e t h m e m o r l n a in ud ibh mo ore t lu dit obo ort l n c l e m l utp m o o e u e m o o v r t ustr m d r v Clichés als ‘Latijn heeft een bestoft imago’ of ‘Latijn i u c ia d ge am o o nim is n um studeren is voor de happy few’ e is n or iu n t o t t i t u hebben het tegenc r s y e i c n e , u r f c t m t u v s ve Tot QUADRI Grote onderwoordig moeilijk. In eenitijd m van flitsendetmedia om cid uw dienst: pra tpena t la dip e erKHLim i c m u n s s d e g n o u t m e n i a s o d i virtuele realiteit kiest een grote groep eerstejaars e t um e n p n o t l m i s a e a e y d l o u t r e v a e d r q o p m scheiding l secundair onderwijs resoluut voor Latijn. In diezelfde t v MARKETINGPLAN m olozijn Latijnse imhet mo ullu ipis dmedia ndoor s nial was hetm um coVOOR euis i icitaten, t u d c maar i t s o i KERAMIEK q i a c a m r d i s , i a t n ROEX tn Handelswetenschappen Bedrijfs­ kunde t. G irit uERIC ‘De Wevereffect’, nt uis weeroin.lor su oo rinahettkader van haaren dienstverlening u a d e d r e l t e i e p e l m i voerde u r Eric Roex, docent Lichamelijke v v t t onse s lo enkele opmerkelijke marktonderzoeken ta te i m u atu o m i t c a e a Opvoeding, werd begin september d i t e r g e n s o u uit. Tevona ondersteunt mensen met een aangesteld tot fysical trainer bij de Rode feu is exe on odi u n a p eugu nse vull l d o i s i verstandelijke handicap. In het centrum b d u Duivels. Eerder oefende Eric deze job al c o i q r r c m e e e o I s r s voor dagbesteding in Genk vervaardigen i l n uit bij KRC Genk. . l d n e t e s n o v a i o e c g t l ze producten in keramiek. Om de verkoop d n n i n l o e a i i t y i nsverlopen, van deze producten vlotter o te laten agn eet am tie d mm i n r a m JAN SWerTS o n o t s was er nood aan een doordacht markec e i b d u h opleiding u a o lo in de sleraren­ Jan Swerts bracht onlangs een cd uit: d e o n o tingplan. Samen met directie en begeleiders Latijn BASO t a d o os a s i s r n o e ‘Weg’. In Humo kreeg het schijfje meteen m m r e stelde QUADRI een plan op, startende van p e pe ss een marktanalyse. De medewerkers van nu or it l 4 sterren. Jan Swerts geeft Nederlands r s i s o o i s n c i n e m c , aan toekomstige leraars. Zijn songs zijn g . i e s Tevona kunnen deze oefening ten alle tijden i r m d u s mol i a u o i i r wel Engelstalig! r r n m e opnieuw uitvoeren vermits ze alle tools in z e e z n e t h i i www.janswerts.be o t a m n handen hebben. c s g manent’ uhet onderwijsvak Latijn over met twee ‘ervaringsdeskun‘Verba volent, u scripta m sTijdadus voor een gesprek e no f a e i m a g s u l i u Lieve Delveau, lector Latijn in de lerarenopleiding BASO en oud-studente l ook voor de Latijnse adat am, dips odigen’: sgeldt BArT TIMMERMANS i i nt aNederlands-Geschiedenis-Latijn dSas,eldieitaan haar BASO-diploma Clavis, de juiste prijs a n Karen ook nog teksten? Blijven ze ook in onze tijd e n s e s g h i Bart Timmermans, docent a n Uitgeverij Clavis (kinder- en jeugdboeken) deed een beroep op KHLimQUADRI voor een online m on schakelde. Ze is nu lerares Latijn en Nederlands in hun waarde behouden en spreken in bijh nt n een masterittaalaentiletterkunde e Handelswetenschappen a en tBedrijfs­ e r prijsonderzoek voor hun nieuwe product Fundels. Het brengt kinderboeken tot leven. Met h d bore n de scholen Kindsheid Jesu Hasselt. ze de (jonge) mensen van vandaag s n o kunde, is terug e vanaweggeweest op i i a l l Fundels mikt Clavis op kleuters en daarom mikte het marktonderzoek op ouders en kleuterjuffen. u c l o p q i u fa Bart stond e reeds tv aan? De link naar het onderzoek werd online verstuurd. Ook op de boekenbeurs was er ruimte om de ormuziekpodia. on x lese Karen raakte ‘gebeten’ door Latijn toenazem zelfc nog op de secundair onderwijsLdemet rat Vandal-X jaren i geleden op o.a. e e e vragenlijst in te vullen. Om de responsgraad te verhogen werden enkele fundelpaketten verloot. at. d c g e awas wat stil gewordenmin u van haar favoriete leerkracht Latijn banken zat en ervan droomde hetq Lieve: “In de teksten van bijvoorPukkelpop. Het Het afgeleverde rapport bood de uitgeverij een inzicht in de prijs die zij kunnen vragen voor q eenu e voorbeeld teis hijfterug ons s m i maar nu op het podium i n te volgen. beeld Quintillianus ontdekken de c startersen uitbreidingspakket. s o i ed met ent aut a c f n ‘The Boilermen’. ons e o toekomstige leerkrachten moderne u od“De hechte structuur van Latijn sprak mij aan en bezorgde mij een et nim Karen adi mSas: in h s c t pedagogische principes. De ‘roots’ i s OPLEiDING TECHNIEK a u u u gevoel van zekerheid. Tijdens de stages in de lerarenopleiding kreeg ik de smaak d i ctem q r JOHAN ENGELEN e d z van onze huidige rechtspraak of Speerpunt Vakdidactiek vanmy de s z e definitief te pakken, toen ik ontdekte dat je de leerstof Latijn heel gestructureerd Heb je op VTM het programma ‘De bestever m oeenmopleiding Lerarenopleiding heeft ons u architectuur zijn Romeins erfgoed. c n ed n m s hobbykok van Vlaanderen’egevolgd? aan de leerlingen kunt overbrengen. Ik geef graag Latijn ook tijdens mijn huidige o s s TECHNIEK voor de Scholengemeenschap i t m t e s s Voor zo een tekst moet je natuurlijk Dan kon je zien ud no georganiseerd.eDesleerkrachten lesopdracht en probeer dit uit te stralen.” Speling qdatuaeinde novemberetuera trvan tDekonden , i tijd nemen. In een maatschappij t Johane Engelen uit Zoutleeuw de winnaar a met de techniekmobiel de am g a l s r s i u i b e n a werd. Wist je dat Johan een oud-student r Lieve Delveau: “In de didactiek Latijn komt het erop aan een dode taal tot leven vol snelle, vaak oppervlakkige p i . i KHLim aan de slag. Laagdrempelig, e , o it at zijn enthousiasme en creativiteit van de toekomstige van de KHLim i is? nHijhvolgde de richtingnsequ Rit tvakinhoud ob activiteiten entzeer haalbare praktijkgericht, te brengen..Naast prikkels, kan Latijn een tegenge- rcip . l U t m o e a t o d industrieel ingenieur. zit c er nog e uit o goede samenwerking, ugu d i. zich de rijke oheelrwat ander danuBlijkbaar ua van groot belang. In hun opleiding moeten dewstudenten leerkracht wicht vormen.” a up zijn enkele citaten o s m a a l q i l l l technisch talent in t l i r i e m e de evaluatie.   l s o t r onze afgestudeerden. Ut ed or Romeinse cultuur op een doorleefde wijzeaeigen se olo er a sRenwart a . maken.” lit v mol i a t d l x n s a n l i e o m u Annemarie i n y s u m t i u n h g l l q i u s l m i Zo beleven en verwerken de studenten twee activiteiten in kleine groepen: b t a i r l i d DAG junior ni er bo ‘10 igscholen s a museumbezoeken, lezingen, (muziek)theater.cDeips u mMONUMENTEN er is n niteen bijzonder bezoek BOGDAN ENle VANDEBROEK com dolOPEN g O u u uitstappen naar Trier ofiXanten, e s w In het kader van Open Monumenten­ dag Junior 2010 brachten aan t . n i e v i t e t p d idu u n i i a i m Dem nieuwe campus van de KHLim op c g p a d e o i C-mine. Gids van dienst is de smartphone. Geenrlevende gids maar de nieuwste technologie op a a u e m g culturele actualiteit is nooit veraf. Het reisproject dat de studenten in het derde jaar e f u t n o i m o e u g Na een korte introductie C-mine (Genk) behaalde prijs op e ikinderen. st maat van de leerlingen opa pad Die qua ea t,metqeen smartphone. d padetvaneerste om isl sse le reterugcingaan tiënnale uitwerken, zet de kroon op het werk. Beurt om beurt gidsen de studenten hun si i o s c e r e u u u de architectuur­ b Boekarest.ibh , i l s v r m p o t e gidst, daagt uit, neemt de kids mee de tijd en geeft leuke, spannende opdrachten. Dit i o e e t t f ism t e n m i i r m n e e p collega’s door de cultuurschatten van Rome of van de Provence. Het verzamelde u a p o u l d Hetd is de zoveelste onderscheiding voor i r u i e g c c project werd mee mogelijk gemaakt door ED+ICT (Education en ICT, een onderzoeksgroep van o o m o e l r m ni het gebouw. Architectenbureau rocultuurdag in eentet la Bogdan fac materiaal groeit uit tot een excursiebundel ze e een t eu mm mm con t. E re f waarmee deu lerarenopleiding). inia a m d de o o , a o i c i l u t e d c c s i n a n en Vandebroek mogen er trots op zijn. i o l q e t g e t a secundaire school (met een heus sRomeins buffet!) organiseren. p Met te sec m bijvoorbeeld p i h ea ag se in u a r c l s l e e t n De studenten van de Mediaen Design e i l d m l i e n i t i t a s o p u o n t i e s u deze o bundel kunnen ze bovendien hun toekomstige cultuurlessen van de eerste s ta ook. e fac od nup MAD-faculty, m lor it n no el loronderzoeken istudenten dig c n mm Academie, uorthopedagogie oE-COMMUNICATIE n d o o u o s n l d i e a graad ruim stofferen.e do d c In het kader van eene Leonardo-project of e-communim o o o p n m i s d i d e r m catie eenihulp i c tofide voorziening adio olor ag Karen:z“Leerlingen odte brengen metldeaschool s u ageboeid u ta iurvan het eerstet,jaarvsecundair en onderwijstiluisteren r i kan zijn om ouders beter m in contact i f d i r q r m l o i i z u l e e c l naar WOUTER BONGAERTS q e e r geen oudercontact e hun kinderen lesalopen. Binnenkort b maar een chat tussen ve gu master animata vwaar ut i meer, uBongaerts, ie t adet nOf d min smeteen nse m t um d Wouter a i m o a mythen en andere cultuurverhalen.” a c klastitularis en de b ouders? i.p.v. een nota in des agenda, een sms-je? gai e l e s t i t a t c i c s i l n i p , c i a e won de Canvasprijs voor f e m is n qui t ve tiefilm, a au erc min ullu en het verwerven nvanswoordenschat diat s u u x n o Nederlandstalige animatiefilm. Zijn film l o s Uiteraard zijn de kennis van den grammatica de n e l e i m g c t i y o ugue u a u s i c c n m te openen. im i m de inhoud vanildelateksten t. for Sale’ werd op 12 december is se nd het mvertalen a‘Mouse em giat e fe t wi sleutel omt door u , e t i u u u l n t q n ero h a c i q m in primetime uitgezonden op Canvas. e s t e l i e s l l a n i d i e e h t u l l o e a u s u v n a i o s d d n “Dit gebeurt a in doorzettingsvermogen. Momenteel werken Wouter en Eser vaak en vraagt o mmet vallen en opstaan eliq ele re sd um aut estr min i v im v isciKaren: d re c a Unal, eveneens net afgestudeerd r als u n p n e c u i m n i e q e i Bij vierdejaars zieu ik vaak dat thuiskomen in een bepaalde structuur tijdens het e r p u a a t u d r , l f l t i o g a S i t e t e t master, aan een animatiefilm voor m c u a te ia een succeservaring fe vertalen voor de leerlingen, diex um tat. on v qua a de KHLim. In a de u lente te zien in de ion i e henemotiveert.” an euga re diam oluis p tn endr l u l n l i d a a s e i t r u i y r t u d z n z qu filmzalen! t volo ug ta le mn liLimburgse ms mm sen olo m a e e a e u u l v s v u t t v l i a e i l c a t r e e w c t m c e i i m x t a qu in riu p m n e f e n i r e a e m i u d l e r o o m t r d e d n u b e a i iri sc olo exe ugi nt u ulla ut a md ugu l d e u u t a e a l t s t d a l nisl s i o i c p i t u m p i est nv ree ese mi ate cum feu d eu t a o a c et l d l p u i a s l i t a r a s f n o t a u m , t g s d m n s t a i u p o o e o s m uis t lu isi e o dolor uer mod Pate D u t u rat n cing er . . L a d t d e t r i . o a P a t m tp tp t. a erc exe ua rer

q du d o mm mco

KORTNIEUWSKORT

Een dode taal springlevend

17

KORTNIEUWSKORTKORTNIEUWSKORT World of KHLim

NIEUW

ERASMUS

MEDIAmanagement

IWT heeft een Erasmusstudent van Tsjechië (Brno) die meewerkt aan een research-project bij ACRO (expertisecentrum rond automatisering). Omgekeerd zullen in februari twee IWT-master­ studenten hun eindwerk maken aan de universiteit van Brno. Deze KHLim-studenten fungeren als peter voor de Tsjechische gaststudent. Zij hebben hem wegwijs gemaakt in de KHLim en Hasselt. Tegelijkertijd kunnen de KHLim-studenten zich al wat voorbereiden op hun Erasmusproject in Brno: alles wat ze willen weten, krijgen ze nu uit eerste hand.

INLeefreIS TANZANIA

15 studenten verpleegkunde en vroedkunde vertrekken begin januari op inleefreis naar Tanzania. Zij bezoeken er enkele ziekenhuizen en opvangcentra voor wezen. Korte stages leveren hen een eerste confrontatie met de enorme verschillen in gezondheidszorg tussen België en een derdewereldland. Het is reeds de derde keer dat studenten van het departement Gezondheidszorg naar Afrika trekken voor een dosis cultuurschokken. Goed voor de ‘cultural awareness’. In maart vertrekt een tweede groep voor een inleefreis. In mei gaan een aantal verpleegkundigen van het derde jaar voor hun stage naar Tanzania.

luik

In december kreeg de opleiding Orthopedagogie bezoek van de collega’s van HELMO, een hogeschool uit Luik waar ook ortho wordt gegeven. Zowat 80 docenten en professoren wisselden ervaringen uit en onderzochten de mogelijkheden voor nauwere samenwerking. Misschien leidt dit ook tot bi-diplomering zoals bij het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde.

SURINAME

De KHLim werkt in het kader van Progress aan een programma voor curriculumontwikkeling en kwaliteitszorg voor een groep lerarenopleidingen in Suriname. Enkele docenten en opleidingsverantwoordelijken van de lerarenopleiding van de KHLim en medewerkers van de dienst kwaliteitszorg brachten reeds een bezoek aan de collega’s van het Zuid-Amerikaanse land.

DENEMARKEN

5 KHLim studenten en 2 docenten lerarenopleiding namen in november deel aan een intensief programma TEACHWISE in Denemarken rond inclusief onderwijs. Daar werkten 60 studenten en docenten uit 7 verschillende landen 14 dagen rond dit thema.

ARNHEM — NIJMEGEN

Van 6 tot 9 december zijn 8 studenten en 2 docenten van de HAN (Hogeschool Arnhem en Nijmegen) in de lerarenopleiding Hemelrijk te gast rond het thema van de kinderrechten.

CAMBODJA

Vier docenten van ED+ict (expertisecel Education + ict) gingen op uitnodiging van VVOB (Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand) naar Cambodja om daar in de lerarenopleiding de knepen van e-learning toe te lichten.

ZWeDEN

Van 13 tot 22 maart reizen 6 studenten van BAKO naar onze partner University of Linköping in Norrköping, waar zij zullen deelnemen aan een internationale week. Twee docenten reizen met hen mee om zich in de Zweedse cultuur onder te dompelen en om onze ervaringsgerichte aanpak in het onderwijs EGO te verduidelijken.

Spanje, Portugal, Griekenland, Letland, Tsjechië en Polen

Van 1 februari tot 30 mei ontvangt de lerarenopleiding 14 buitenlandse studenten uit Spanje, Portugal, Griekenland, Letland, Tsjechië en Polen. Samen met een 6-tal KHLim-studenten vormen zij de deelnemers van EOS, de internationale module die dit jaar al voor de 8ste keer loopt.

De opleiding Office Management van de KHLim krijgt er een afstudeerrichting bij: Mediamanagement. In heel wat bedrijven en organisaties heeft men niet alleen management assistants en bedrijfsvertalers-tolken nodig. Men zoekt vaak ook handige Harry’s die overweg kunnen met de tientallen communicatiemiddelen die een organisatie kan gebruiken om bijv. medewerkers, klanten, patiënten of bezoekers te informeren. Wie inschrijft voor de opleiding Office Management kan dus voortaan kiezen voor 3 af­studeer­richtingen: naast mediamanagement is er ook Management Assistant en Bedrijfsvertaler/-tolk. In het eerste jaar is het programma voor iedereen hetzelfde. Je maakt je keuze pas op het einde van dat eerste jaar.

KMO-MANAGEMENT

België is een land van KMO’s. Geen wonder dus dat een opleiding KMO-management tegemoet komt aan de behoeften van de tientallen kleine en middelgrote ondernemingen die ons land rijk is. Je krijgt er een all-round bedrijfsmanagementopleiding: de ideale combinatie van logistiek, recht, boekhouden, personeelsbeleid, fiscaliteit, verzekeringen, financiën en marketing. Ben jij zo iemand die in de lagere school al eindjes kleurkrijt verkocht en in de middelbare school een handeltje in strafregels had opgezet? Dan is KMO- management binnen de opleiding Bedrijfsmanagement zeker iets voor jou. Om je pa of ma gelukkig te maken. Of om je eigen goesting te doen en zelf ondernemer te worden.

major vastgoed

Op tv ziet het er geweldig uit: huizen kopen en verkopen. Steeds meer mensen doen een beroep op een vastgoedmakelaar. Wil je daarvan je beroep maken, dan moet je juridisch onderlegd zijn, commerciële feeling en sociale vaardigheden hebben en de grote concurrentie aankunnen. Het departement HB (Handelswetenschappen en Bedrijfsbeheer) organiseert binnen Rechtspraktijk en Financieen Verzekeringswezen de nieuwe major Vastgoed. Je moet van heel wat markten thuis zijn en daarom zorgen wij voor een degelijke financiële, fiscale, commerciële en juridische basis. Hiermee ben je gewapend om echt te proeven van de vastgoedwereld.

Smile: Solutions & Management in Logistics for Education milieutechnologie

Milieuzorg is een piepkleine opleiding binnen het departement Industriële Wetenschappen en Technologie. Te weinig jongeren voelen zich geroepen om hun studie te wijden aan de combinatie van een gedegen wetenschappelijke kennis van o.a. biologie en chemie, én een engagement voor moeder natuur. Spijtig want er zijn honderden boeiende aspecten te ontdekken én er zijn heel veel vacatures in deze sector. De opleiding Milieuzorg van de KHLim zal in de toekomst zich richten op de afstudeerrichting Milieutechnologie. Het geeft beter weer dat je er concreet werk maakt van de zorg voor een mooiere wereld.

Bewegings- & Gezondheidscoach

In januari 2011 start het departement Lerarenopleiding van de KHLim met het postgraduaat ‘Bewegings- & Gezond­ heidscoach’. De opleiding staat open voor bachelors of leerkrachten LO die zich willen bekwamen in een professionele begeleiding van kinderen, volwassenen en senioren met specifieke gezondheidsproblemen zoals obesitas, diabetes, hart- en vaataandoeningen. Deze taak ligt in het verlengde van de sport­ medische revalidatie. De cursus vindt hoofdzakelijk plaats op zaterdagvoormiddag of donderdagavond en loopt over anderhalf jaar. Meer info via Erik Roex ([email protected]) of via www.khlim.be > opleidingen > LER

Steeds sneller

De campussen van Diepenbeek en Genk (C-mine) investeerden in een gloednieuw infoschermensysteem. Online worden boodschappen ingegeven: de afwezigheden, lokaalveranderingen, maar natuurlijk ook de fuif van de week of het menu van de dag. Studenten worden wel verwend: naast de website, Toledo (het leerplatform), e-mail, Facebook, enz ... is dit weerom een extra kanaal om alles te weten te komen. Dat deze schermen automatisch in-en uitschakelen is een ecologisch pluspunt.

Green Light Certificate

De KHLim verkreeg in september het Green Light Certificate: automatisatie van de verlichting in gangen, klaslokalen en aula’s en de vervanging van oude verlichtingstoestellen door low-energy modellen hebben een grote ecologische meerwaarde. En dat wist Europa te appreciëren.

Hoe minder hoe beter

Op het dak van de nieuwbouw van de Lerarenopleiding (Campus Diepenbeek) stikt het van de zonnepanelen. Dat levert heel wat op als de elektriciteitsrekening binnen komt. Maar veel dank ook aan de dagelijkse controle op energieverslinders door onze trouwe campustoezichters Johan, Serge, Mathieu en Albert: elke avond vinden zij beamers en PC’s die niet uitgeschakeld zijn, ramen die nog open staan, …

Veiligheid primeert

De branddetectie-installatie van de campus Diepenbeek werd totaal hernieuwd: kilometers kabels verbinden alle detectoren in alle lokalen en gangen met een totaal nieuwe centrale. Met dank aan de medewerking van de brandweer Hasselt. Ook de inbraakdetectie kreeg een facelift.

Videoconferencing

De belangrijkste vergaderzaal op de campus Diepenbeek wordt uitgerust als een multipoint video-conferentie boardroom. Docenten kunnen zo makkelijk een Associatie-vergadering bijwonen. Maar ook voor studenten liggen nieuwe mogelijkheden in het verschiet: een interessante gastspreker in Kortrijk mee volgen, een discussie over een ontwerp van een eindwerk met ingenieurs van Groep-T, De Nayer, KHK, … geen probleem. Ook een presentatie van een eindwerk door een KHLim-student ergens in het buitenland kan voortaan door de docent hier prima gevolgd worden zonder dure en tijdrovende verplaatsing. Zo krijgt internationale samenwerking weerom extra kansen.

19

Europese dag van het civiel recht

CJP: Cultureel Jongeren Paspoort

De rol van de rechter in zaken zoals de parachutemoord 140 studenten van drie hoge­ scholen uit Nederland, België en Duitsland namen op 27 oktober jl. deel aan de ‘Europese Dag van het civiel recht’ in Maastricht. Een bijzondere talrijke opkomst met ook onze studenten van het tweede jaar Rechtspraktijk. In de voormiddag werden drie veelvoorkomende rechtszaken naar Belgisch, Duits en Nederlands recht nagespeeld, telkens door rechters en advocaten uit het betrokken land. Het moet gezegd worden: het acteertalent van de Belgische delegatie werd op applaus onthaald. De advocaat van de eisende partij had zelfs de betwiste deurmat waarover het slachtoffer gevallen was, mee naar de zittingzaal gebracht …

Interessant ook om vast te stellen dat het Belgische, Duitse en Nederlandse procesrecht toch weer niet zoveel van elkaar verschillen. ‘De lijdelijkheid van de rechter’ zoals de Nederlandse collega’s dat weer zo plastisch uitdrukken, komt in elk rechtssysteem in mindere of meerdere mate voor.

besproken zal worden. Een van de sprekers liet ons alvast in de nabije toekomst kijken waar een ‘common frame of reference’ (CFR) ingevoerd zal worden: één set van dezelfde rechtsregels voor elke contractpartij, ongeacht uit welk land die komt en onder welk rechtssysteem hij valt. Handig als je via het internet bij Amazon.com een boek koopt: door middel van één muisklik op de ‘blue button’ kan je de spelregels voor het koopcontract vastleggen en precies weten welke je rechten en plichten zijn. Tot slot werden we nog getrakteerd op een lekker stukje Limburgse vlaai, geen juridische droge koek dit keer! Claudine Verhoeven

’s Middags: een fris broodje en wat netwerken met de ‘directeurgeneraal Rechtspleging en Handhaving van het Nederlandse Ministerie van Justitie’ (wat een mondvol !).

n a v g c a e d r e e l s s e i pe iv pe

Daarop volgde een debat met als centrale vraag: wat is de rol van de rechter tijdens elk proces? Moet de rechter een passieve houding © GORDON HATUSUPY

aannemen en kan hij dus slechts oordelen over wat hem door de advocaten wordt voorgelegd? Mag hij ook actief optreden bij het zoeken naar de juridische waarheid? Bijvoorbeeld: bij een tekort aan bewijsmateriaal de advocaten aansporen om hiernaar op zoek te gaan? Een zeer actueel thema tegen de achtergrond van de parachutemoord die net op dat ogenblik beslecht werd in Tongeren!

In de namiddag namen verschillende sprekers het woord over de actuele ontwikkeling van het Europees consumentenrecht. Voor onze studenten Rechtspraktijk de ideale aanloop naar het vak ‘Bijzondere Overeenkomsten’ waarin dit thema uitvoerig

21

Kindertelefoon:

Hoi Boterbloem, ik zie dat je als onderwerp ‘dik zijn’ hebt ingevuld. Goed dat je komt chatten met de Kindertelefoon.

Boterbloem:

Ze schelden me uit voor dikzak enzo.

Kindertelefoon: Boterbloem:

Nee.

Kindertelefoon: Boterbloem:

O jee, dat is vervelend. Vertel eens wat meer.

Word de beste versie van jezelf

Hoe is het voor jou?

Klote, zelfs kleine kids zeggen jij bent vet.

— www.kindertelefoon.nl —

op weg naar een digitaal sociaal agogisch werk De bovenstaande regels zijn een uittreksel uit een hulpverlenend chatgesprek. De hulpverlener en de hulpvrager kennen elkaar niet, ze kunnen elkaar zien noch horen. En toch is wetenschappelijk aangetoond dat deze ‘andere’ vorm van hulp­verlening werkt, en zelfs nieuwe doelgroepen bereikt die anders nooit hulp zouden durven of kunnen vragen. Denk bijvoorbeeld aan de dove man die komaf wil maken met zijn alcoholprobleem maar geen therapeut vindt die met hem in gebarentaal communiceren kan, of de allochtone jongen die zich wil ‘outen’ als homo en daarvoor hulp zoekt en deze zonder medeweten van zijn familie vindt bij een site van jonge holebi’s. Maar de hulpverlening kan, naast het chatten, nog op zoveel andere manieren het internet inzetten tijdens het hulpproces. Voor kinderen opgenomen in een voorziening kan het makkelijker zijn te communiceren met hun ouders

via de webcam in plaats van via de telefoon. Of een contextbegeleider wint tijd (en spaart benzine) door af en toe een gesprek met ouders te voeren via Skype. Het bijhouden van een blog door ouders van een kind met adhd kan de hulpverlener van op afstand informatie geven over het wel of niet aanslaan van medicatie (maar kan daarnaast voor ouders ook al ondersteunend werken). Of het bijhouden van een fotoblog door een woongroep van personen met een verstandelijke beperking kan een leuke activiteit zijn. En zo zijn er op het internet nog heel wat andere mogelijkheden waardoor een digitaliserende samenleving een plaats kan krijgen binnen het sociaal werk. Deze vermenging van online en offline hulpverlening is een duidelijke uitdaging voor de toekomst van het sociaal werk, maar de vraag is of de hulpverlener de mogelijkheden (en beperkingen) ervan op dit moment voldoende overziet. Bij onze studenten, allemaal opgegroeid met het

internet, is het duidelijk nog geen automatisme om dat internet, dat zij dagelijks gebruiken om te chatten of te facebooken, ook een plaats te geven in het hulpverleningsproces. Allicht heeft dit te maken met het gegeven dat het internet nog relatief onzichtbaar is in het sociaal werk, maar anderzijds ook met het gegeven dat hetzelfde geldt voor de curricula van de hulpverlener in opleiding. Het departement sociaal agogisch werk wil dan ook geleidelijk aan via haar curriculum dit bewustzijn bij haar studenten aanwakkeren. Daarnaast ziet ze voor zichzelf ook een opdracht naar het werkveld om deze specifieke competenties via navorming in het werkveld te verspreiden. Davy Nijs Studiedag 31 januari 2011, 2 facebook or not 2 facebook ? verkenning langs de grenzen van een sociaal werk 2.0 www.khlim.be/esocialwork

KHLim-infodagen 2011 • Zaterdag 26 feb.: 10 u. — 13 u. • Zaterdag 7 mei: 14 u. — 17 u. • Zaterdag 25 juni: 10 u. — 13 u. • Zaterdag 10 sept.: 10 u. — 13 u.

KHLim-al-even-mee-dag • Openlesdag woensdag 11 mei: 13.30 u. — 16.00 u.