België-Belgique P.B. 2/2937 3000 Leuven 1
C.D.I.-BWAMANDA Integrale Streekontwikkeling Verschijnt Driemaandelijks Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 P708635 Verantw. Uitgever: J. Vanheers
NIEUWSBRIEF SEPTEMBER 2008 Geldenaaksebaan 322 bus 2 - 3001 Heverlee Tel. 016 20 07 13 / Fax 016 20 62 50 E-mail:
[email protected] www.cdibwamanda.org 785-5429061-73
TERUG NAAR SCHOOL Beste CDI-sympathisant, September is de “terug naar school” maand, ook in Congo. De ouders daar maken zich bij het begin van het schooljaar in de eerste plaats zorgen over hoe ze het inschrijvingsgeld, het uniform, de schriften en de balpennen gaan betalen. Vaak kunnen slechts een aantal kinderen van het gezin naar school gaan en de voorkeur gaat dan meestal naar de jongens. Voor CDI-Bwamanda is onderwijs een kernthema, samen met landbouw en gezondheidszorg. Vanaf dit jaar kan CDI intensief in het onderwijs in de Noordelijke-Evenaarsprovincie investeren. Eind februari werd immers een nieuw programma ter medefinanciering goedgekeurd door het Directoraat Generaal voor Ontwikkelingssamenwerking (DGOS). Het programma loopt over drie jaar en bevat vijf specifieke doelstellingen, waaronder één rond onderwijs. Het budget voor de drie jaren voor het deel onderwijs bedraagt 955.456 euro, waarvan 80% door DGOS gefinancierd wordt en 20% door de sympathisanten van CDI-Bwamanda. U leest er meer over in deze nieuwsbrief. Goede start van het nieuwe schooljaar! Veel leesplezier!
Lelo esengo - ’t is feest vandaag 10 jaar kinderdagverblijf ‘witte wolk’
Familieconcert t.v.v. CDI-Bwamanda Werknemers zijn geen gereedschap 11.11.11 campagne 2008
Zondag 5 oktober 2008 14.30 uur in CC De Mol, Aarschotsestwg. 3 te Lier
Het beste middel tegen armoede is waardig werk. En dat begint met een fatsoenlijk loon. Evident, zal je zeggen. En toch verdient de helft van alle werkende mensen in de wereld minder dan €1.50 per dag. Werken en straatarm blijven, dat klopt niet.
Gebracht door kinderen en jongeren: Vioolschool Kortjakje uit Booischot Congolees kinderkoor Banelika Centraal-Afrikaanse dans en percussie Zaba-kina
Daarom voert 11.11.11, samen met ABVV, ACV, FOS, Oxfam-Solidariteit en Wereldsolidariteit campagne voor het recht op waardig werk en op een leefbaar loon, voor iedereen!
Kaarten: +12 jaar = 15 euro, -12 jaar = 10 euro, kindjes op schoot = gratis. Reservatie en info: ‘de witte wolk’ 03 480 15 46 of
[email protected] Betaling: 733-0481707-35, voor 1/10/2008.
Lees meer op: www.detijdloopt.be
Samenwerking tussen De Witte Wolk, Stad Lier en CDIBwamanda-België vzw.
Onderwijsproject CDI-Bwamanda “Verbeteren van het onderwijs in 22 scholen en in 2 alfabetiseringscentra” Noord-Evenaar, Democratische Republiek Congo Waarom een onderwijsproject? De moeilijke omstandigheden van de laatste jaren hebben CDI-Bwamanda ertoe aangezet om een meerjarenprogramma uit te werken voor de verbetering het niveau van het onderwijs. De situatie op onderwijsvlak is immers dramatisch: de Congolese Staat vervulde lange tijd zijn plichten niet meer, vele scholen zijn verloederd, het kwaliteitsniveau in de scholen is laag, er zijn geen boeken en materiaal aanwezig, de leerkrachten zijn gedemotiveerd, enzovoort. De komende zes jaren zal CDI-Bwamanda twee projecten uitvoeren ten voordele van het onderwijs in de regio. Van 2008 tot 2010 worden 22 scholen intensief gesteund. Na die drie jaar zal CDI-Bwamanda bekijken op welke manier ze het onderwijs in de regio Vele scholen uit de regio zijn verouderd. verder kan steunen. DGOS heeft de waarde van het project erkend (2008-2010). Concreet betekent dit dat voor elke euro die CDI-Bwamanda investeert in het project, DGOS vier euro bijlegt. Eén euro wordt op die manier vijf euro. Wat willen we bereiken met het project? Om het niveau van het onderwijs te verbeteren hebben we 4 resultaten vooropgesteld. Om te meten of een resultaat bereikt is, hebben we bij elk resultaat indicatoren geformuleerd. De indicatoren worden jaarlijks opgemeten.
Doelstelling / resultaat Doelstelling: Het niveau van het onderwijs is verbeterd
Resultaat 1: De toegang tot onderwijs is verbeterd. Resultaat 2: De kwaliteit van het onderwijs is toegenomen.
Resultaat 3: Het bestuur en beheer van de scholen is verbeterd.
Resultaat 4: De inkomsten van de scholen zijn verhoogd.
Indicatoren • Het slaagpercentage op het nationale examen aan het eind van de lagere school stijgt van 83% naar 85%. • Het slaagpercentage op het nationale examen aan het eind van de middelbare school stijgt van 70% naar 76% • Het aandeel kinderen dat naar school gaat stijgt van 84% naar 89%. • Het aandeel meisjes in de scholen stijgt van 30% naar 36%. • Het aandeel meisjes dat vroegtijdig de school verlaat daalt van 13% naar 10%. • Het slaagpercentage in de lagere scholen stijgt van 62% naar 72%. • Het slaagpercentage in de middelbare scholen stijgt van 63% naar 72%. • Het slaagpercentage in de technische scholen stijgt van 66% naar 72%. • Het aandeel scholen met een werkend beheerscomité stijgt van 80% naar 86%. • Het aandeel scholen met uitgeschreven richtlijnen en procedures voor de interne organisatie stijgt van 46% naar 52%. • Het aandeel scholen die een jaarplanning opmaken stijgt van 27% naar 40%. • De eigen middelen die de lagere scholen genereren stijgen van 0 euro naar 250 euro. • De eigen middelen die de middelbare scholen genereren stijgen van 0 euro naar 500 euro. • De eigen middelen die de technische scholen genereren stijgen van 0 euro naar 1500 euro.
Hoe willen we dat bereiken? Voor elk resultaat hebben we een aantal activiteiten geformuleerd, we sommen ze in de tabel hieronder op.
Resultaat en activiteiten
Detail van de activiteiten
Resultaat 1: De toegang tot onderwijs is verbeterd. Rehabilitatie en uitrusting van de infrastructuren. Activiteiten om de frequentie van het schoolgaan te verhogen, in het bijzonder bij meisjes.
Activiteiten om de alfabetiseringscentra en opleidingscentra voor meisjes functioneel te maken.
• Herstellen van 4 scholen per jaar. • Uitrusten van 4 scholen per jaar (banken, kasten, schoolbord, etc.). • De ouders en leerlingen bewust maken van het belang om naar school te gaan. • Stimuleren van de toegang van meisjes tot de lagere school. • Recreatieve, sportieve en socio-culturele activiteiten organiseren in de scholen. • Specifieke lessen aanbieden voor meisjes (éducation à la vie). • Steun aan vorming na het middelbaar onderwijs. • Promoten van het oprichten van vrouwenassociaties. • De (analfabete) ouders aanmoedigen om te leren lezen, schrijven en rekenen. • Steun aan de alfabetiseringscentra. • Steun aan de opleidingscentra voor jonge moeders.
Resultaat 2: De kwaliteit van het onderwijs is toegenomen.
Opleiden en motiveren van leerkrachten.
Ter beschikking stellen van didactisch materiaal.
• Twee vormingen/bijscholingen per jaar voor het onderwijzend personeel. • Vorming van leerkrachten in hogescholen. • Motiveren van het personeel (premie, materiaal, …). • De regionale coördinaties van het onderwijs uitrusten met logistieke middelen. • Aankopen van didactisch en pedagogisch materiaal: handboeken, leerprogramma's, labomateriaal, ateliermateriaal, enz. • Aankopen van startpakketten voor de afstuderenden uit beroeps en technische richtingen: mechanica, elektriciteit, schrijnwerkerij, enz.
Resultaat 3: Het bestuur en beheer van de scholen is verbeterd. Activiteiten om de capaciteit en de efficiëntie van de scholen te verbeteren.
• Een vorming rond administratief en financieel beheer organiseren. • Ondersteuningsfonds voor beheer van de scholen
Resultaat 4: De inkomsten van de scholen zijn verhoogd.
Activiteiten om de capaciteit en de efficiëntie voor zelffinanciering van de scholen te verbeteren.
• Ontwikkelen of versterken van de inkomstgenererende activiteiten in de scholen. • Een jaarlijkse vormingsdag rond inkomstgenererende activiteiten organiseren. • Lokale marktstudie om na te gaan welke producten de beroepstechnische scholen kunnen verkopen. • Opvolgen en evalueren van de inkomstgenererende activiteiten in de scholen.
Onderwijs in DR Congo – enkele cijfers. 83% van de volwassen mannen en 54% van de volwassen vrouwen kan lezen en schrijven. Vier miljoen kinderen gaan niet naar school. Eén op de tien leerlingen maakt de lagere school niet af. Per 34 leerlingen in het lager onderwijs is er één leerkracht. 85% van de leerlingen die de lagere school afmaken, beginnen aan het middelbaar onderwijs. In 2002 werd 6% van het overheidsbudget besteed aan onderwijs. (Bron: directions d’études et de planification EPSP-ESU)
Wie heeft baat bij het project? Het project steunt 22 scholen die onderwijs bieden aan meer dan 10.000 leerlingen en 413 leerkrachten te werk stellen. Deze leerlingen en leerkrachten zijn de directe begunstigden van het project. Bijzondere aandacht gaat ook naar de toegang van meisjes tot de scholen. Analfabete jongeren en volwassenen zijn een derde directe doelgroep. Zij worden benaderd via het ondersteunen van twee alfabetiseringsinitiatieven. We zijn eveneens van oordeel dat het project een sterk multiplicatoreffect heeft en op langere termijn de ganse bevolking baat zal hebben van de inspanningen. Immers, dankzij het project zal de persoonlijke vorming van duizenden jongeren verbeteren. Deze zullen belangrijke functies vervullen in hospitalen, werkplaatsen, bedrijven en boerderijen in de regio. CDI-Bwamanda bouwt mee aan de toekomst van deze schoolmeisjes
Enkele cijfers van het schooljaar 2005-2006 Bwamanda 1 Scholencomplex CDI-Bwamanda 2 Medisch technisch instituut Bikisa 3 Beroepstechnisch instituut Tambwisa 4 Instituut Bongisa 5 Lager onderwijs Zubu Bobito 6 Lager onderwijs Tanda 7 Instituut Bobito Gemena 8 Lager onderwijs Bondeko 9 Lager onderwijs Banso Lisanga 10 Instituut Elikya 11 Lager onderwijs Boboto Bokilio 12 Scholengroep Abbé Ange Mawuya 13 Instituut Mawuya Businga 14 Lager onderwijs CDI-Businga 15 Instituut Gikila Yakoma 16 Medisch technisch instituut Sara Zo 17 Beroepstechnisch instituut Nzo Kode 18a Pre-lyceum Maman Leona (6de primair) 18b Lyceum Maman Leona secundair Abuzi 19 Instituut Bolombi 20a Lyceum Nzokwa primair 20b Lyceum Nzokwa secundair Wapinda 21 Beroepstechnisch instituut Bwa Félix Molegbe 22 Lyceum Yengbingo TOTAAL
Aantal leerlingen
Slaagpercentage eindexamen Aantal (laatstejaars) leerkrachten
meisjes
jongens
meisjes
jongens
108 22 6 142 352
111 58 190 451 734
100%
95%
16 12 18 28 18
294 107
476 436
75% 100%
82,60% 100%
12 38
224
225
56,20%
87%
64 268
177 505
100%
17 21 13 12
12
100
geen meisjes*
100
402
62 111
88 264
13%
17%
7 20
24 23
38 242
100% geen meisjes*
100% 41,60%
17 22
8
28
100%
100%
216
230
66%
66,60%
246 216 133
405 330 183
100% 100% geen cijfers 20%
0
11
-
100%
27
51
175
80%
66,60%
21
2.789
7.240
100% 100% 72,70% 100%
1.381
82% 92% 100% 0%
46,60%
10 18
100%
29
16 21
413 * geen meisjes in het laatste jaar
Wat kan u doen? Het totale budget voor het onderwijsproject bedraagt 955.456 euro voor drie jaar; waarvan DGOS 80% of 764.365 euro financiert. De overige 20% of 191.091 euro dient CDI-Bwamanda zelf bij te leggen. Voor de eigen bijdrage rekenen we op steun van onze sympathisanten.
Voor het onderwijs moet CDI-Bwamanda in 2008 74.304 euro financieren. Mogen wij op uw steun rekenen? Budget
2008 (euro)
2008-2010 (euro)
Eigen inbreng CDI-Bwamanda
74.304
191.091
Subsidie DGOS
297.217
764.365
TOTAAL
371.521
955.456
Praktijklessen in Tambwisa.
Dankzij de medefinanciering door DGOS wordt elke euro die u schenkt 5 euro waard.
De nood aan schoolmeubilair is hoog.
Voor giften vanaf 30 euro ontvangt u een fiscaal attest.
Wat betekenen deze cijfers voor het project? De tabel hieronder somt enkele activiteiten op die we dankzij het project willen realiseren.
Enkele activiteiten binnen het project Voor de scholen Herstellen schoolgebouwen Uitrusting schoolgebouwen: meubilair Didactisch materiaal: handboeken, labomateriaal, enz. Sport- en recreatiemateriaal Steunfonds voor werking secretariaat Bijscholingssessie leerkrachten Voor de leerlingen Kit materiaal laatstejaars technische en beroepsscholen: kit elektricien, kit schrijnwerker, kit mecanicien, enz. Steunfonds voor hogere studies: forfait per student voor aanvangen hogere studies Voor de alfabetiseringscentra Steun aan werking van het alfabetiseringcentrum
Aantal
4 4
Per eenheid
12.500 6.200
2008 (euro)
2008-2010 (euro)
50.000 24.800
150.000 74.400
18.000
54.000 17.400 33.000 29.700
22 2
500 4.950
5.800 11.000 9.900
26
500
13.000
39.000
33
545
18.000
54.000
2
3.300
6.600
19.800
Lagere school Boboto te Gemena Ontstaan: 1948 Aantal leerlingen: 773 Aantal leerkrachten: 12 Directie: 1 directrice De school werd in 1948 gebouwd en was een schenking van Cotonco (Katoenfabriek). De school bestaat uit twee rechthoekige gebouwen, die tegen elkaar aan gebouwd zijn. In elk gebouw zijn zes klaslokalen ondergebracht. In het oudste gebouw is er een lokaaltje voor de directrice. De speelplaats meet 560 op 280 meter. In 1996 en in 2000 werd het dak van de school weggeblazen tijdens een hevig onweer. De golfplaten werden gerecupereerd en het dak werd hersteld. Tijdens de oorlog werden de banken, bureau’s en Nieuwe schoolbanken. kasten geplunderd door de militairen. Zij gebruikten de meubelen als brandhout. Tijdens het schooljaar 2006-2007 kreeg de school een lot schoolbanken vanwege Unicef. Er is geen didactisch materiaal aanwezig voor de lessen geschiedenis, aardrijkskunde, meetkunde, enz. De school heeft wel een veld, om landbouwgewassen te telen. Maar door het ontbreken van handwerktuigen, wordt er niets geproduceerd. Het beheerscomité bestaat uit een vertegenwoordiger van de ouders, de leerkrachten, de directrice en de pastoor van het dorp. Tijdens het schooljaar 2005-2006 werd geprogrammeerd om de ramen en deuren te vervangen en om de toiletten af te werken. Samen met de ouders van de leerlingen werd beslist om 450 Congolese frank (ongeveer 1 euro) per leerling te vragen als bijdrage. Niet alle leerlingen hebben deze bijdrage betaald, maar toch konden reeds de ramen en deuren van het eerste gebouw vervangen worden.
Technische verpleegschool Sara Zo te Yakoma Ontstaan: 1978 Directie: 2 personen, waarvan 1 dokter
Aantal leerlingen: 48 jongens, 24 meisjes Aantal leerkrachten: 19, waarvan 5 dokters
De school werd door CDI-Bwamanda opgericht in Wapinda. In het begin bood de school een cyclus A3 aan, sinds 1996 de cyclus A2. De school verhuisde naar Yakoma en is nog steeds in volledig beheer van CDI-Bwamanda. Naast theorie moeten de leerlingen ook een aantal uren stage doen. In het eerste jaar 243, in het tweede jaar 580 en in het derde jaar 755 uur. Het vierde jaar bestaat uit 8 maanden stage, drie gevalsstudies, een eindwerk en enkele examens. Voor de stage kunnen de leerlingen terecht in de gezondheidscentra en hospitalen in de regio. Het eindexamen dat recht geeft op het diploma, moet afgelegd worden voor een jury aangewezen door het ministerie van onderwijs. De verpleegschool heeft sinds twee jaar een gebouw in duurzame materialen met twee klaslokalen. De school kan ook een gebouw van het hospitaal gebruiken, voor het 1ste jaar en de directie. Enkele moeilijkheden die de school ervaart: - Verouderd didactisch materiaal. Vreugde bij de proclamatie van de laatstejaars. - Tekort aan lokalen. - De ouders zijn niet voldoende bewust van het belang van onderwijs. - De ouders hebben niet voldoende financiële middelen om de schoolkosten te betalen. - Weinig meisjes komen naar school, velen haken onderweg af. - Weinig inkomsten van de school, weinig of geen subsidies.