NIEUWSBRIEF Project integrale aanpak riskant alcoholgebruik jongeren oktober 2011 Deze nieuwsbrief verschijnt twee keer per jaar en bevat regionaal en landelijk nieuws over alcohol en jongeren. De informatie is bedoeld voor beleidsmedewerkers, raadsleden en bestuurders van de gemeenten uit de regio, samenwerkingspartners en andere geïnteresseerden. Heeft u kopij en/of vragen? Neem dan contact op met de regionale projectleider Irma Laméris, E
[email protected].
Inhoud REGIONAAL NIEUWS Frisse blik op alcoholgebruik jeugd Cijfers alcoholvergiftiging regio Telefonisch onderzoek onder ouders in Gooi en Vechtstreek Denktank ouders actief GGD sluit aan bij evenementen in de regio ‘Samen aan de slag’ op Hilversum Alive Boete of Kanskaart, toename verwijzingen Age-viewer in slijterij in Laren
Sport en alcohol (gaan niet samen) Nieuwe campagnes jongeren en ouders Mobiele ‘Happy Drinks bar’ te leen bij GGD Ondersteuningsaanbod onderwijs LANDELIJK NIEUWS Expertisecentrum nieuwe Drank- en Horecawet Onderzoek naar alcoholgebruik op scholen Doelgroepsegmentatie jongeren en alcohol
REGIONAAL NIEUWS Frisse blik op alcoholgebruik jeugd Op dinsdag 27 september 2011 organiseerde GGD Gooi en Vechtstreek een brede regiobijeenkomst, met als titel: ‘Grip op alcohol jeugd, door een frisse blik op riskant alcoholgebruik jeugd in Gooi en Vechtstreek’. Uit de cijfers van de GGD blijkt dat het alcoholgebruik onder de 16 jaar afgenomen is. Hier tegenover staat echter dat het comazuipen in de regio toeneemt. Conclusie voor de bijeenkomst: De brede aanpak van GGD, gemeenten, politie, scholen, horeca, zorg en ouders heeft effect, maar we zijn er nog niet. Boodschap ‘geen alcohol onder de 16 jaar’ slaat aan Veel belangstellenden, afkomstig uit gemeenten, politiek (wethouders en raadsleden), onderwijs, politie, zorg, horeca én ouders, volgden de lezingen van diverse sprekers en gingen met elkaar in discussie. De bijeenkomst werd geopend door de Hilversumse wethouder Erik Boog. Hij gaf aan dat de belangrijkste bodschap van ‘Samen aan de slag’ steeds is geweest dat jongeren onder de 16 jaar niet moeten drinken. “Die boodschap slaat aan, zo blijkt uit cijfers. Maar voor jongeren boven de 16
geldt dat niet. De vraag is nu: hoe gaan we verder?” Hij stipte het onderzoek aan van Ina Koning (Universiteit Utrecht), die een week eerder was gepromoveerd op een onderzoek naar de mate waarin ouders invloed hebben op drinkgedrag van hun kinderen. “Uitstellen helpt, zo bleek uit dit onderzoek. Ouders hebben echt invloed op wat hun kinderen doen. We zijn hier dus op de goede weg, maar er moet nog meer gebeuren.” Vier van de tien 16-minners in de regio lukt het om alcohol te kopen Vervolgens schetste projectleider Irma Laméris de resultaten van vier jaar ‘Samen aan de slag tegen riskant alcoholgebruik jeugd’. De naleving van de leeftijdsgrens is flink verbeterd. In 2009 konden acht van de tien jongeren onder de 16 jaar nog alcohol kopen in de horeca, cafetaria en supermarkt. In 2010 gold dit nog maar voor vier van de tien jongeren. Kinderartsen mw. dr. C. Lasham (Tergooiziekenhuizen) en dr. N. van der Lely (Reinier de Graaf Ziekenhuis, Delft én initiatiefnemer van de eerste alcoholpoli in Nederland) schetsten daarna een beeld van jongeren die in het ziekenhuis terecht komen met een alcoholvergiftiging (zie verderop). Verantwoordelijk voor alcoholgebruik jongeren Een aantal vragen en stellingen in de zaal vormden het laatste programma-onderdeel. Daarbij bleek dat alle organisaties zich (mede) verantwoordelijk voelen voor het alcoholgebruik van jongeren. Elke sector heeft daarvoor zijn eigen motivatie. Een docent VO: “We dragen bij aan de opvoeding van kinderen. Bovendien leidt alcohol tot hersenschade en concentratieverlies. En daar hebben we ook aardig wat last van.” Gemeenten: “Wij zijn verantwoordelijk voor veiligheid, welzijn en gezondheid van inwoners. Kinderen en jongeren verdienen extra aandacht en bescherming.” De stelling dat de leeftijdsgrens voor alcoholverkoop naar 18 jaar moet (één leeftijdsgrens voor de verkoop van álle alcohol) vindt veel bijval. “Overal in Europa ligt de grens bij 18 jaar. Waarom hier niet?”, zeiden voorstander. Vanuit de horeca klonk een ander geluid: “Er is al veel vooruitgang geboekt. De capaciteit voor handhaving is nu al te beperkt.” ‘Over twee jaar hebben we grip op alcoholgebruik van jongeren en is alcoholpreventie een vast onderdeel binnen alle relevante organisaties scholen, politie, GGD, zorginstellingen en gemeenten’, was de laatste stelling. Hier was bijna niemand het mee eens. “Want”, zo werd gezegd, “er is nog meer tijd nodig om aandacht te besteden aan o.a. de rol van ouders bij alcoholopvoeding”. Met een inspirerend en bemoedigend slotwoord van mw. N. van Ramshorst, wethouder te Bussum, werd de bijeenkomst afgesloten. Daarna volgden de laatste klanken het slotlied van theatergroep DNL. De presentaties van de bijeenkomst vindt u op: www.ggdgooi.nl
Refrein slotlied theatergroep DNL: Er is dus succes geboekt maar jullie zijn er echt nog niet Dus blijf samen aan de slag want het werkt als een tiet
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 2 van 9
Cijfers alcoholvergiftiging regio Tijdens de regiobijeenkomst ‘Grip op alcohol jeugd’ op 27 september 2011 presenteerde mw. dr. Carole Lasham, kinderarts in Tergooiziekenhuizen in Hilversum, de cijfers van alcoholvergiftigingen bij jongeren in de regio Gooi en Vechtstreek. Aantal comazuipers stijgt Het aantal jongeren (tot 18 jaar) dat in Tergooiziekenhuizen wordt opgenomen vanwege alcoholvergiftiging, neemt toe: 16 jongeren in 2007, 28 in 2009. “En in de eerste helft van 2011 stond de teller al op 26! Als het zo door gaat zijn, komen er dit jaar 40-50 comazuipers in Tergooiziekenhuizen”, zo is de verwachting van Carole Lasham. De leeftijd van de betreffende jongeren wordt overigens wat hoger. In 2007 waren de comazuipers gemiddeld 14 jaar; in 2011 gemiddeld 15 jaar. De jongste was 12 jaar. ‘Pats-boem-om’ De Delftse kinderarts dr. Nico van der Lely legt tijdens de bijeenkomst uit waarom alcoholvergiftiging bij jongeren zo plotseling lijkt te ontstaan: “Omdat het lijf van jongeren anders reageert op alcohol dan bij volwassen, voelen jongeren zo’n alcoholvergiftiging niet aankomen. Volwassenen die dronken zijn, lopen zwalkend over straat. Een jongere kan nog prima rechtdoor lopen. Maar van het ene op het andere moment is het ‘pats-boem-om’. Voor de omstanders is dat flink schrikken. De ademhaling is ook heel oppervlakkig en daardoor lijkt het of ze dood zijn.” Topje van de ijsberg De comazuipers die in het ziekenhuis terecht komen, vormen het topje van de ijsberg. Daarom is het belangrijk om door te gaan met de brede aanpak van het riskante alcoholgebruik gericht op de jeugd. De inzet van alle partijen is en blijft noodzakelijk: ouders op de eerste plaats, maar ook scholen, zorg, politie, horeca, sportverenigingen en gemeenten.
Telefonisch onderzoek onder ouders in Gooi en Vechtstreek Hoge respons en positieve resultaten Hoe kijken ouders aan tegen alcoholgebruik van hun kind? Vinden zij het goed dat jongeren onder de 16 jaar drinken? En kun je als ouder voorkomen dat je kind boven de 16 helemaal ‘los’ gaat? Dat zijn enkele vragen van het telefonisch onderzoek dat de GGD eind juni 2011 heeft gehouden onder ruim 400 ouders van 14- tot 18-jarigen in Gooi en Vechtstreek. Het onderzoek maakt deel uit van het project ‘Samen aan de slag tegen riskant alcoholgebruik jeugd’. Met de informatie uit dit onderzoek wil de GGD haar activiteiten en informatie nog beter afstemmen op de vragen van ouders. Uit het onderzoek blijkt onder andere dat de tolerantie van ouders ten opzichte van alcoholgebruik van jongeren onder de 16 jaar, afgenomen is. De boodschap ‘Geen alcohol onder de 16’ is duidelijk geland. Een aanzienlijk deel van de ouders vindt 18 jaar een normale leeftijd om te starten met alcohol. Veel ouders vinden het wenselijk dat er een richtlijn komt voor 16- en 17-jarigen. Daarnaast is weer gebleken dat een deel van de ouders geen goed zicht hebben op het alcoholgebruik van hun kinderen, zeker als het gaat om jongeren onder de 16 jaar. Die drinken vaker en meer dan sommige ouders in de gaten hebben. Meer resultaten vindt u in de factsheet die over dit onderzoek is gemaakt. De factsheet is te downloaden van www.ggdgooi.nl of op te vragen bij
[email protected]. Voor het ouderonderzoek is subsidie verleend door de Provincie Noord- Holland, in het kader van het onderdeel ouderparticipatie.
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 3 van 9
Denktank ouders actief Bij het ouderonderzoek (zie hiervoor) is gevraagd of mensen mee willen denken in het project ‘Samen aan de slag’. Ruim 50 ouders reageerden hier positief op. Eind oktober is de eerste ‘ouderdenktank-bijeenkomst’ gehouden bij de GGD. Aan de ouders zijn de resultaten van het onderzoek gepresenteerd. Daarna is gebrainstormd op welke manier ouders nog beter bereikt en betrokken kunnen worden. Bij de aanwezige ouders was veel energie om ook als Ouders aan de slag te gaan. Op dit moment wordt gekeken of sommige ideeën verder uitgewerkt kunnen worden.. Wilt u ook meedenken? Geef dan uw contactgegevens door aan
[email protected].
GGD sluit aan bij evenementen in de regio In de zomermaanden zijn er allerlei (jongeren)evenementen in de regio. De GGD heeft op verschillende manieren gezorgd voor aandacht voor alcoholmatiging. Voor het Tramfest in Huizen (Jongerencentrum Tram) is gezorgd voor ansichtkaarten over alcohol en voor infokaartjes op creditcardformaat, over de werking van alcohol, de wet, kater, tips, eerste hulp. Bij Hilversum Alive vonden diverse alcoholmatigingsactiviteiten plaats. Meer hierover leest u hieronder. Tijdens het Sluis en Bruggenfeest (eind augustus in Weesp) gingen drie studenten op pad om jongeren aan te spreken. Tussen de buien door deelden ze kaartjes uit met teksten als ‘Hoe vaak denk je aan me?’, ‘Niemand wordt mooier van drank’ en ‘Test jezelf op selfcontrol.nu’. Ook werden de jongerenmagazines ‘Control!’verspreid.
‘Samen aan de slag’ op Hilversum Alive Polsbandjes, ID-swipers, nVWA controles en voorlichtingsacties om riskant alcoholgebruik tijdens Hilversum Alive te voorkomen Dat Hilversum Alive een geweldig muzikaal evenement is, is wijd en zijd bekend. Om te zorgen dat het ook een voor iedereen gezellig en veilig evenement is, zijn de gemeente Hilversum, organisator, politie, GGD Gooi & Vechtstreek en nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA) gezamenlijk opgetreden. Naast de reguliere veiligheidsmaatregelen, zijn er dit jaar met succes extra activiteiten ingezet om te voorkomen dat kinderen onder de 16 alcohol drinken en om te voorkomen dat er overmatig alcohol gedronken wordt. Zelf meegenomen drank werd bij de ingang van het evenemententerrein in beslag genomen. Alcohol werd alleen verkocht aan volwassenen en jongeren van 16 jaar en ouder die in het bezit waren van een polsbandje. Op diverse plekken konden jongeren - na legitimatie waaruit bleek dat ze 16 jaar of ouder zijn - een polsbandje krijgen. Naast deze activiteiten van de organisatie, was de nVWA zichtbaar aanwezig om te controleren op het verstrekken van alcohol aan kinderen onder de 16. Ook vonden er vanuit de GGD en gemeente voorlichtingsactiviteiten plaats vinden met de motto’s ‘Geen alcohol onder de 16’ en ‘Meer lol met self control’. Positieve ervaring met ID-swipers voor leeftijdsindentificatie Voor een snelle leeftijds-identificatie is dit jaar tijdens Hilversum Alive voor het eerst met IDswipers van ‘Nuchter’ gewerkt. Een ID-swiper geeft binnen één seconde (met een groen of rood lichtje) aan of de jongere 16 jaar of ouder is en vervolgens wel of geen alcohol mag kopen. Is het
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 4 van 9
licht groen, dan is de jongere 16-plus en krijgt hij/zij een polsbandje, waarmee hij alcohol mag kopen. In totaal is de ID-swiper bijna 3000 keer gebruikt. Onderzocht zal worden of het haalbaar en wenselijk is om ID-swipers aan te schaffen voor de regio, zodat de apparatuur door de diverse gemeenten ingezet kan worden bij evenementen.
Boete of Kanskaart, toename verwijzingen De Haltafdoening alcohol Vanaf juni 2009 bestaat in de regio Gooi en Vechtstreek het project Boete of Kanskaart. Dit project richt zich op jongeren tussen de 12 en 18 jaar die zich schuldig maken aan overlast en vandalisme onder invloed van alcohol, openbare dronkenschap of alcoholgebruik op plekken in de gemeenten waar dit verboden is. Voorheen kregen deze jongeren een boete, maar nu kunnen ze een speciale afdoening krijgen via Bureau Halt bij JellinekMentrum. En niet alleen de jongeren, maar ook hun ouders worden bij het project betrokken. Toename verwijzingen. Vanaf de start van het project tot september 2011 zijn er 172 jongeren door politie Gooi en Vechtstreek verwezen. 62 jongeren hebben de leerstraf positief doorlopen en nog eens 49 jongeren zitten in het traject. De overige 61 jongeren hebben gekozen voor een boete. Na een aanloopperiode zien we duidelijk een toename van verwijzingen: in 2011 zijn al 96 jongeren door politie verwezen naar Halt vanwege een alcoholdelict. Uitgangspunt van Boete of Kanskaart is dat jongeren in de Gooi en Vechtstreek die onder invloed van alcohol een licht vergrijp begaan, beter met een pedagogische maatregel benaderd kunnen worden dan met (enkel) een geldboete. Zo’n geldboete maakt weinig indruk en zet niet aan tot nadenken over het alcoholgebruik. De jongere krijgt nu in plaats van een boete een ‘kanskaart’. Dit stimuleert de jongere na te denken over de risico’s van zijn alcoholgebruik en probeert hem te motiveren tot verantwoord alcoholgebruik. Waarom worden ouders betrokken? Ook de ouders worden betrokken. Naast een gesprek bij Bureau Halt worden ze uitgenodigd voor een voorlichtingsbijeenkomst. Het doel is dat ouders ook verantwoordelijkheid op zich nemen voor het alcoholgebruik van hun kind. Uit onderzoek is gebleken dat ouders meer invloed hebben op het alcoholgebruik van jongeren dan tot dusverre werd verondersteld. Leren jongeren écht van een leerstraf met een verplicht karakter? De leerstraf is interactief; de feitelijke informatie is verweven in een motiverend gesprek. Geen opgeheven vingertje, niet moraliserend. De ervaring elders in het land is dat de jongeren naar aanleiding van de leerstraf vaak hun problemen met alcoholgebruik willen verminderen. En ze geven aan veel te leren van de leerstraf. Meer info: Ydanne Vos, politie Gooi en Vechtstreek,
[email protected]
Age-viewer in slijterij in Laren Een Larense slijterij heeft een Age-viewer in gebruik genomen. Dit nieuwe apparaat helpt om te voorkomen dat er alcohol wordt verkocht jongeren onder de 16/18 jaar. Het apparaat scant het gezicht van de persoon die alcohol wil kopen. Via een internetverbinding wordt op afstand de leeftijd vastgesteld. Als de klant oud genoeg is, mag de drank verkocht worden. Als er twijfel is over de leeftijd, gaat de kassa niet zondermeer open en moet de klant
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 5 van 9
een identiteitsbewijs tonen. Pas als blijkt dat de klant niet te jong is, kan zwak-alcoholische drank (16+) of sterke drank (18+) worden verkocht. De slijter hoopt dat door het apparaat discussies niet meer nodig zijn. Bron: RTV NH, 6 september 2011
Sport en alcohol (gaan niet samen) Half september hebben alle gemeenten een concept brief ontvangen om te sturen aan de sportverenigingen. Doel van de brief is sportverenigingen wijzen op ook hun verantwoordelijkheid inzake voorkomen riskant alcoholgebruik jeugd en ondersteuningsmogelijkheden. Hiernaast worden de sportverenigingen via de brief geattendeerd op het mysteryshoponderzoek dat dit jaar weer gehouden zal worden. Uit het mysteryshoponderzoek uit 2010 bleek namelijk dat er nog veel verbetering mogelijk is in de naleving van de leeftijdsgrenzen. Hiernaast zijn/worden met enkele sportverenigingen samen met de gemeente(n) gesprekken gehouden om nog beter zicht te krijgen op knelpunten cq maatregelen bij sportkantines om het schenken onder de 16 jaar aan te pakken. Meer info: Edith Sikking,
[email protected]
Nieuwe campagnes jongeren en ouders Kind naar de brugklas? Zeg nee tegen alcohol en roken Brugklassers krijgen op hun nieuwe school te maken met allerlei verleidingen. Ze zullen sterk in hun schoenen moeten staan om groepsdruk te weerstaan en nee te zeggen tegen roken, drinken en blowen. GGD Gooi&Vechtstreek, Trimbos-instituut en Stivoro zijn daarom gestart met een campagne ‘Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?’ Cijfers laten zien dat veel kinderen tussen de 12 en 14 jaar beginnen met roken en drinken. Tijdig praten over drinken en roken, maar ook regels stellen is dus van belang. Op de website www.hoepakjijdataan.nl zijn verschillende filmpjes zien waarin puber-ouders vertellen over hun ervaringen met hun kinderen en genotmiddelen. Ook zijn er praktische tips en informatie te vinden over roken, drinken, blowen en opvoeding. De materialen zijn voor de zomer naar het basisonderwijs en na de zomer naar het Voortgezet Onderwijs gestuurd. in december start een campagne gericht op alcoholgebruik tijdens de feestdagen.
Meer lol met self control ‘Meer lol met self control’ is het centrale thema van de landelijke jongerencampagne van het Trimbos-instituut en Stivoro, die half mei 2011 gelanceerd is. GGD Gooi & Vechtstreek ondersteunt deze campagne door verspreiding van het materiaal. Verleidingen weerstaan Om alle verleidingen van reclame en vrienden te weerstaan moeten jongeren ‘in control’ zijn. Dat is niet altijd makkelijk. Maar waarom zou je niet kiezen voor een glas fris of een ‘happy drink', in plaats van een hele avond bier? Niet roken of blowen, en daardoor beter presteren met je sportteam? En respect hebben voor iemand in je vriendenkring die ervoor kiest om niet -zoals de anderen- laveloos te worden? Website en magazine Op de website www.selfcontrol.nu kunnen jongeren testen of ze in control zijn. In het jongerenmagazine ‘Control!’ staan verhalen van jongeren, interviews met BN'ers, achtergrondverhalen, kennisweetjes en quizjes, positieve voorbeelden en tips. De GGD zorgt voor verspreiding van
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 6 van 9
campagnematerialen (magazine, bierviltjes en spiegelstickers) naar o.a. middelbare scholen, bibliotheken, jongerenwerk, een aantal sportverenigingen en de Centra voor Jeugd en Gezin. Meer informatie:
[email protected]
Mobiele ‘Happy Drinks bar’ te leen bij GGD ‘Happy Drinks’ zijn cocktails zónder alcohol, waarmee iedereen kan ervaren dat er spannende alternatieven zijn voor een hele avond cola of sinas. Om daaraan meer bekendheid te geven heeft het Trimbosinstituut aan elke regio een mobiele bar beschikbaar gesteld. Met deze mobiele bar kunnen het jongerenwerk, scholen en sportverenigingen zelf meer bekendheid geven aan de Happy Drinks. Daarmee kunnen zij een extraatje toevoegen aan bijvoorbeeld ouderavonden en (school)feesten. Jongeren worden 'smaakbewust' gemaakt met leuke en lekkere drankjes zonder alcohol met spannende namen. Aan ouders wordt tegelijkertijd een hulpmiddel geboden bij het stellen van de regel 'geen alcohol tot tenminste 16 jaar'. De bar is te leen bij de GGD en wordt geleverd in een draagtas van 70 x 80 x 8 cm. Eenmaal opgesteld is de bar 180 cm hoog, 75 cm breed en 40 cm diep. In een handleiding is weergegeven hoe de mobiele bar kan worden gebruikt en geleend. Heeft u belangstelling? Stuur dan een e-mail aan Anja Straathof, E
[email protected].
Ondersteuningsaanbod onderwijs Op verschillende manieren kunnen basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs aandacht besteden aan alcoholmatiging. Het aanbod, met mogelijkheden tijdens schooljaar 2011-2012, is aan alle scholen toegestuurd. In het kort de mogelijkheden op een rij: Basisonderwijs • Voor leerlingen: lespakket ‘Alcohol en roken, een ander verhaal’; lesboekjes alcohol • Voor ouders en de school: brochure ‘Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?’, nieuw schoolkrantartikel ‘Praat met uw kind over alcohol en tabak!’ Voortgezet onderwijs • Voor leerlingen: LAM! en PROOF! – interactieve theatervoorstellingen van DNLtheatercollectief; e-learningmodules en lesboekjes over alcohol; DVD’s voor in de les: Roes, Find Out!, Onder invloed onderweg?; gastles door Korsakov-patiënt vanuit JulianaOord • Voor ouders: Ouderavond door GGD; interactieve theatervoorstelling voor ouders, door DNL theatercollectief; stand met informatiemateriaal tijdens ouderavond; brochures voor ouders over alcohol en opvoeding • Alcoholbeleid: checklist alcoholbeleid voor de school; alcoholtester te leen • Advisering en begeleiding: telefonische Informatie en Advieslijn; begeleiding en behandeling van jongeren met verslavingsproblemen(door JellinekMentrum). VO-scholen die op alle terreinen actief zijn (leerlingen, ouders en beleid), kunnen korting krijgen op de inzet van theatergroep DNL. Meer informatie: Anja Straathof,
[email protected]
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 7 van 9
LANDELIJK NIEUWS Expertisecentrum nieuwe Drank- en Horecawet De Tweede Kamer heeft ingestemd met de nieuwe Drank- en Horecawet (DHW). De verwachting is dat de Eerste Kamer dat begin 2012 ook zal doen en dat de wet in het voorjaar van 2012 een feit is. Nieuw is o.a. dat jongeren onder de 16 jaar die alcohol drinken, zelf strafbaar gesteld kunnen worden. Ook kan de gemeente, c.q. de burgemeester, de vergunning tijdelijk intrekken of schorsen voor een weekend, wanneer een alcoholverstrekker (zoals een caféhouder of slijterij) de wet herhaaldelijk overtreedt. Een van de belangrijkste wijzigingen is dat de toezichtfunctie van de nieuwe DHW overgeheveld wordt van de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) naar de gemeente. De VWA richt een expertisecentrum in om gemeenten hierbij zo goed mogelijk te ondersteunen. Nu al kan men hier terecht voor vragen over: - de interpretatie van de (nieuwe) DHW - het toezicht op de DHW - de vergunningverlening op basis van de DHW - de opleiding van de toezichthouders Het expertisecentrum is te vinden op www.handhavingdhw.nl. Wilt u op de hoogte blijven? Voer uw contactgegevens in op de website.
Onderzoek naar alcoholgebruik op scholen Het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid (STAP) heeft onderzoek gedaan naar alcoholgebruik op scholen. Dit is een herhaling van een onderzoek dat in 2009 en 2005 is uitgevoerd. Uit de resultaten van 2011 blijkt dat bijna alle (46 van de 47) scholen regels hebben voor het gebruik van alcohol op schoolfeesten. Scholen lijken zich bewust van de nadelen van het alcoholgebruik door scholieren en kennen de leeftijdsgrens voor het schenken van alcohol aan jongeren. Een flink aantal (44%) scholen organiseert geheel alcoholvrije schoolfeesten. Ook organiseert 62% van de scholen het feest op de school zelf, waardoor de handhaving van de regels naar verwachting beter beheersbaar is. Op werkweken wordt alcoholgebruik vaak niet toegestaan (75%), de handhaving is hier echter niet op orde. Tijdens veel werkweken (66%) wordt er namelijk wel alcohol gedronken door de leerlingen. Het daadwerkelijke aantal leerlingen dat alcohol drinkt op schoolfeesten waar dat geschonken wordt is met 68% hoog te noemen. Als er alcohol beschikbaar is, blijkt dus dat tweederde van alle leerlingen in de leeftijd van 12 t/m 18 jaar ook daadwerkelijk alcohol drinken. Ook drinkt eenderde van de leerlingen onder de 16 jaar alcohol op een schoolfeest waar alcohol verkrijgbaar is. Tevens is het opvallend dat 21% van de scholieren in 2011 wel eens alcohol heeft gedronken onder schooltijd, in een tussenuur of pauze. Verder lezen Via onderstaande links kunt u zowel het persbericht als het onderzoeksverslag lezen. Persbericht VO-scholen vaker alcoholvrij (STAP, 27sep11) Rapport Drinken op school (STAP, jun11)
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 8 van 9
Doelgroepsegmentatie jongeren en alcohol Wanneer jongeren voorlichting krijgen over alcohol, ontvangen ze vaak allemaal dezelfde boodschap, ongeacht hoeveel en hoe vaak een leerling drinkt. GGD Hart voor Brabant heeft de houdingen van jongeren (12-18 jaar) ten opzichte van alcohol en hun achterliggende waarden onderzocht. Dat leverde vijf typen jongeren op: Socialen, Uitbundigen, Bewust frissen, Nuchteren en Genieters. Socialen (42%) zijn volgzaam, willen niet opvallen, gaan voor gezelligheid en zijn statusgevoelig. Tips voor preventie: Bekende Nederlanders of jongeren uit de segmenten ‘Bewust frissen’ en ‘Nuchteren’ kunnen ingezet worden voor het uitdragen van de boodschap. Uitbundigen (22%) zijn zeer uitgesproken Genieters 8% jongeren: opvallend en trendsettend. Maar ook Nuchteren 11% spanningzoekend en statusgevoelig. Tips voor preventie: Gebruik geen belerende Socialen 42% benadering, maar maak hen bewust van de risico’s van alcoholgebruik door de gevolgen te Bewust frissen 17% laten zien (zoals gebeurt in het tv-programma ‘Spuiten en slikken’). Geef ook duidelijke Uitbundigen 22% regels over wat wel en niet mag. Bewust frissen (17%) zijn puur en echt. Zijn geen meelopers en weinig statusgevoelig. Tips voor preventie: Bevestig en versterk de (weloverwogen) keuze van deze jongeren om geen alcohol te drinken. Blijf aantrekkelijke alternatieven bieden voor alcoholische drankjes. Nuchteren (11%) zijn verstandig en huiselijk; ouders en school hebben grote invloed op hen. Tips voor preventie: Blijf deze jongeren stimuleren om nee te (blijven) zeggen. Geef hen bijvoorbeeld een ambassadeursrol. Betrek daarbij ook ouders en school. Genieters (8%) zijn zelfverzekerd en doelgericht. De sociale omgeving is belangrijk voor hen. Tips voor preventie: De jongeren gaat bewust met alcohol om. Spreek hen aan op hun eigen verantwoordelijkheid met een pakkende slogan. Betrek de ouders bij de preventie, want die staan niet afwijzend tegenover alcoholgebruik van hun kind. De GGD zal deze typering van jongeren zo mogelijk toepassen om de – heterogene – groep jongeren beter te bereiken. De brochure met de beknopte informatie over de segmenten is te vinden via deze link: Jongeren en alcoholpreventie.
Het project ‘Samen aan de slag’ heeft als doel het riskante alcoholgebruik van jongeren in Gooi en Vechtstreek aan te pakken. De insteek is een integrale aanpak. Naast voorlichting omvat het regelgeving en handhaving. Activiteiten zijn niet alleen gericht op jongeren, maar ook op ouders, scholen en verstrekkers (zoals horeca, supermarkt, sportkantines). In het project werken gemeenten, GGD, politie, VWA, JellinekMentrum, GGz Centraal en Trimbos samen.
NIEUWSBRIEF Samen aan de slag, integrale aanpak riskant alcoholgebruik jeugd - oktober 2011
Pagina 9 van 9