NIEUWSBRIEF LANDELIJKE ACHTERSTANDSFONDSEN, nr 9 Inleiding Beste medewerkers van achterstandsfondsen en belangstellenden. Hierbij ontvangt u de negende nieuwsbrief Achterstandsfondsen. Graag vraag ik nog eenmaal uw aandacht voor de conferentie in Marokko in mei aanstaande. Er is nog steeds plaats voor extra deelnemers. De inschrijfdatum is daarom verlengd naar 10 februari. Het valt op dat er vooral aanmeldingen vanuit de Randstand binnen gekomen zijn, terwijl voor huisartsen in andere delen van het land deze studiereis en de conferentie ook heel interessant zijn. Deelnemers leren over de Marokkaanse omgang met diabetes, oncologie en GGZ problematiek. Uniek aan deze reis is om collega’s uit het hele land te ontmoeten en een netwerk op te bouwen. Daarom een dringend verzoek aan alle achterstandsfondsen, om de oproep door te sturen aan uw gehele huisartsenbestand in achterstandswijken. De organisatie hoopt op nog meer enthousiaste deelnemers uit het hele land! Vriendelijke groet, Marlous de Vroome Tel 020-344 57 14 of 06- 43 66 75 09
[email protected] Voortgang Stuurgroep ASF De stuurgroep heeft zich in de laatste maanden ingezet voor het creëren van een plan voor landelijke activiteiten in 2011. Dit
jaar staan er een aantal punten op de agenda, waar financiering van alle achterstandsfondsen voor nodig is. Het landelijk project en de functie van projectadviseur achterstandsfondsen loopt officieel in juni af. De stuurgroep heeft na overleg met de achterstandsfondsen een activiteitenplan voor de landelijk projectadviseur voor 2011 ontwikkeld met het voorstel de functie tot 31/12/2011 voort te zetten. Daarnaast staat in 2012 de vierjaarlijkse herijking van achterstandsgebieden op de agenda. Om de achterstandsgelden zo goed mogelijk te verdelen, heeft de stuurgroep een voorstel gedaan voor een vooronderzoek in 2011, naar het actualiseren van de herijkingmethodiek voor het identificeren van postcodegebieden van achterstandswijken. Aanleiding hiervoor zijn het ontstaan van nieuwe databases met gegevens waarmee de systematiek verfijnd en geactualiseerd kan worden. Voorbeelden hiervan zijn LINH (landelijk implementatie netwerk huisartsenzorg), met cijfers over het zorggebruik en het CBS, met onderscheid tussen 1e en 2e generatie allochtonen. De Stuurgroep wil voorkomen dat de achterstandsgelden versnipperd raken. NIEUWS EN PROJECTEN VANUIT DE ACHTERSTANDSFONDSEN Studiereis met conferentie in Marokko, 21 tot 30 mei. Laatste kans inschrijven! De tweede studiereis van het AOF naar Marokko krijgt een heel bijzonder karakter. De rondreis door Noord of Zuid Marokko eindigt in Rabat met een congres van Nederlandse en Marokkaanse artsen. Voor de rondreis en het congres ontvangt u naar schatting ongeveer 30 accreditatiepunten. Na de rondreis, waarin u kennis hebt gemaakt met de praktijk van het Marokkaanse leven en de plaats van de gezondheidszorg daarin, zult u in het afsluitend weekend met collega’s van gedachten wisselen over enkele hete hangijzers in de zorg aan Marokkaanse patiënten. In de ochtenden zullen er lezingen zijn van Nederlandse en Marokkaanse artsen over omgaan met ziekte en met taboes. Diabetes, psychiatrie en oncologie zijn de
Nieuwsbrief Landelijke Achterstandsfondsen, Uitgave 9, februari 2011
1
ziektebeelden die centraal staan in het programma. Actief zullen deelnemers leren en discussiëren over de acceptatie van chronische ziekten, stoppen of doorgaan met behandelen, schizofrenie en Marokkaanse jeugd. De middagsessies bestaan geheel uit workshops waar Marokkaans en Nederlandse deelnemers casuïstiek uit beide landen behandelen. Voor de vertaling zijn er een aantal Marokkaans- Nederlandse artsen gevonden. Voor de reizen kunnen huisartsen en praktijkondersteuners uit heel Nederland zich aanmelden. Tot nu blijkt het overgrote deel van de aanmelders uit de Randstad te komen. Er is nu nog gelegenheid om u aan te melden. Tot 10 februari a.s. kunt u zich aanmelden via de website van het AOF (onder het kopje nieuws) www.aofamsterdam.nl. Feestelijke oprichting Stichting Utrechts Fonds Achterstandswijken Op 21 september 2010 is Utrechts Fonds Achterstandwijken omgedoopt tot Stichting Utrechts Fonds Achterstandswijken. Het bestuur van Stichting UFA (de verkorte naam) verheugt zich op deze nieuwe fase in haar bestaan. Met het tekenen van de officiële statuten, in het bijzijn van de notaris Dhr. Paul Esser, is de oprichting van St. UFA een feit en dat werd gevierd met taart! Stichting UFA Stichting UFA is werkzaam voor de stad Utrecht en Amersfoort en draagt bij aan een positief en effectief werkklimaat van huisartsen in achterstandwijken in deze steden. Stichting UFA werkt met praktijkoverstijgende en praktijkgebonden projecten. Het gaat om extra activiteiten/uitgaven, die niet uit de reguliere vergoeding van de huisarts gefinancierd kunnen worden. Besluitvorming & Advies Besluitvorming over besteding van de gelden vindt plaats binnen het bestuur van Stichting UFA, waarin zorgverzekeraar Agis en huisartsen uit Utrecht Stad met lidmaatschap
van de Utrechtse Huisartsen Vereniging (UHV) vertegenwoordigd zijn. Daarnaast bestaat er een Achterstandscommissie, waar dokters uit achterstandswijken in zitten. Oorspong Stichting Utrechts Fonds Achterstandswijken In 1996 is door de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) beleid ontwikkeld om te voorkomen dat de beschikbaarheid van de huisartsenzorg in achterstandsgebieden in gevaar zou komen. Eén van de hieruit ontstane initiatieven is Utrechts Fonds Achterstandswijken en sinds 21 september 2010 dus officieel Stichting Utrechts Fonds Achterstandswijken. Stichting UFA wordt zowel inhoudelijk als administratief ondersteund vanuit Raedelijn. Meer informatie? Meer informatie hierover vindt u op de website op de pagina zorgthema’s/ gebiedsgerichte zorg/utrechts fonds achterstandswijken. U kunt voor meer informatie ook contact opnemen met Floor Verkerke, tijdelijk projectleider Stichting UFA,
[email protected], T. 030 26 44 528 Themabijeenkomst Vitamine D deficiëntie Op donderdag 13 januari hebben de heer Zijp, mevrouw Van der Werff en mevrouw Boertien (allen huisarts) een themabijeenkomst over vitamine D deficiëntie georganiseerd in Almelo. De bijeenkomst werd geheel door hen geleid en georganiseerd. Naast deze nieuwsbrief ontvangt u als bijlage van deze email ook de informatieve presentatie die zij voor deze bijeenkomst omwikkeld hebben. Het is interessant dat het Voedingscentrum op dit moment werkt aan een rapport met eenduidige adviezen over vitamine D gebruik. Op dit moment verschillen de richtlijnen van beroepsgroepen nog sterk. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Voedingscentrum via www.voedingscentrum.nl of tel. 070 306 88 88.
Nieuwsbrief Landelijke Achterstandsfondsen, Uitgave 9, februari 2011
2
TIPS EN INFORMATIE Voorlichtingsfilms voor niet-westerse allochtonen Stichting ELO (ROS regio Delft) heeft met een subsidie van de gemeente Delft vijf films ontwikkeld die ingezet kunnen worden voor voorlichtingen aan niet-westerse allochtonen. De onderwerpen van de films zijn: Diabetes Gezond leven & bewegen GGZ Ouder worden in NL Opgroeien & opvoeden De films zijn opgenomen in het Nederlands en daarnaast verkrijgbaar in de volgende talen: Turks Berbers (voor Marokkanen) Papiaments (voor Antillianen) Klassiek Arabisch (voor o.a. Irakese Koerden, Somaliërs, Noord-Afrikanen) Farsi (voor Iraniërs, Afghanen). U kunt de films gebruiken bij het geven of organiseren van voorlichting over één van de genoemde onderwerpen. U kunt de film ook meegeven aan de patiënt. De duur van de films is ca. 12 minuten. De films zijn tegen een kleine vergoeding op dvd op te vragen bij ELO:
[email protected] Meldpunt Vangnet en Advies Iedere huisarts heeft af en toe te maken met patiënten die niet zelfredzaam zijn, maar geen zorgvraag hebben. Deze zogenoemde zorgmijders vormen letterlijk een bron van zorg. Het kost veel tijd om hen de hulp te bieden die zij nodig hebben. Huisartsen en praktijkondersteuners hebben weinig tijd om deze mensen te benaderen en de wijkverpleging kan enkel na toekenning van een CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) werken. Om deze mensen helpen te bereiken, heeft de GGD OGGZ het Meldpunt Vangnet en Advies. OGGZ staat voor Openbare Geestelijke Gezondheidszorg.
cliënt pas los als hij of zij wordt geholpen door de meest passende hulpverleningsinstantie. De GGD werkt nauw samen met andere organisaties en meldpunten. Het Meldpunt Vangnet en Advies is te bereiken via de GGD in uw regio. Zie voor contactgegevens: http://www.ggd.nl/contact/bij-u-in-de-buurt/ Aansprakelijkheidsverzekering Achterstandsfondsen Het besturen van een stichting kent vele verantwoordelijkheden. Zelfs een goedwillende, integere bestuurder kan wel eens een fout maken. Bestuurders en toezichthouders van verenigingen of stichtingen kunnen aansprakelijk gesteld worden voor eventueel door hen gemaakte fouten. Het is daarom goed om eens stil te staan bij deze persoonlijke aansprakelijkheid, welke zich kan uitstrekken tegenover de stichting, derden of op grond van antimisbruikwetgeving. De LHV onderschrijft dat bestuurders van stichtingen het risico lopen aansprakelijk te worden gesteld. Een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering en een rechtsbijstandsverzekering kunnen dit risico persoonlijk voor een huisarts of bestuurder beperken. LHV adviseert dan ook u altijd voldoende te verzekeren. Indien u zich afvraagt of u in uw situatie goed verzekerd bent, kunt u deze vraag aan de Juridische Stafafdeling van de LHV (
[email protected]) voorleggen. Als u op zoek bent naar een verzekeraar kunt u eventueel bij Meeùs terecht (één van de grootste bemiddelaars op het gebied van verzekeringen, pensioenen en hypotheken). Mocht u hierover vragen hebben, of graag een offerte ontvangen, dan kunt u contact opnemen met Antoine Kuijpers van Meeùs Assurantiën (telefoonnummer 06 25 08 6337 of e-mail
[email protected]).
Het Meldpunt vangt deze mensen op door op outreachende wijze op hen af te stappen. Het Meldpunt is vasthoudend, brengt hulpverleningsinstanties bij elkaar en laat de
Nieuwsbrief Landelijke Achterstandsfondsen, Uitgave 9, februari 2011
3
Gezondheidsinformatie in de huisartspraktijk: toegankelijk, begrijpelijk en toepasbaar!
Herkent u dit? Patiënten die: - niet of te laat of op een afspraak komen? - adviezen en instructies niet of slecht opvolgen? - eenvoudige formulieren niet invullen, maar mee naar huis nemen? - geen vragen stellen? Dan kan het zijn dat deze patiënten beperkte gezondheidsvaardigheden hebben. 1 op de 10 patiënten begrijpt informatie niet In Nederland is 11% van de volwassen bevolking laaggeletterd. Dat zijn 1,5 miljoen mensen. Tweederde is van autochtone afkomst. Lezen, schrijven en rekenen zijn belangrijke gezondheidsvaardigheden (health literacy). Dit begrip omvat ook kunnen plannen, abstract denken en vragen durven en kunnen stellen. De gezondheidszorg wordt steeds complexer en stelt hoge eisen aan patiënten, bijvoorbeeld als het gaat om kiezen in de zorg of zelfmanagement. Dit is lastig voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Relatie laaggeletterdheid en gezondheid Er is een relatie tussen laaggeletterdheid en gezondheid. Laaggeletterde mensen hebben een grotere sterftekans (1,5 maal), hebben meer en vaker chronische ziekten, gebruiken meer zorg en hebben slechtere gezondheidsuitkomsten (Twickler Th.B. et al, 2009). Laaggeletterdheid kost de Nederlandse gezondheidszorg naar schatting 61 miljoen euro extra (de Groot, W. & H. Maassen van den Brink, 2006) Waarom belangrijk in de huisartspraktijk? Rekening houden met gezondheidsvaardigheden is de moeite waard. Het heeft een positieve invloed op de relatie tussen zorgverlener (huisarts, praktijkondersteuner, gespecialiseerde verpleegkundige) en patiënten. Het draagt bij aan het bevorderen van zelfmanagementvaardigheden en vergroot de therapietrouw. Dat alles leidt niet alleen tot
lagere kosten, maar vergroot ook het werkplezier van zorgverleners én de tevredenheid van patiënten. Wat kunt u doen? Bij adequaat omgaan met gezondheidsvaardigheden gaat het om te beginnen om het herkennen van mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Daarnaast is het belangrijk de voorlichting en informatie af te stemmen op deze mensen. Het NIGZ helpt u hiermee door: - workshops en trainingen op maat; - een overzicht van methodieken en materialen (www.gezondheidsvaardigheden.nl); - de digitale Nieuwsbrief Gezondheidsvaardigheden; - de ontwikkeling en implementatie van voorlichtingsmaterialen; - contact met collega’s via de internetcommunity www.wingez.nl; Het NIGZ werkt samen met verschillende partners waaronder de LHV, het NHG en de LVG. Wilt u meer weten? Wilt u meer weten over werken aan gezondheidsvaardigheden in de huisartspraktijk of heeft u zelf ideeën die u graag wilt uitwerken, neem dan contact op met het NIGZ: Jorien Bakx en Loes Singels.
[email protected];
[email protected]. www.nigz.nl . Bronnen Twickler,Th.B., Hoogstraaten,E., Reuwer,A.Q., Singels,L., Stronks,K., Essink-Bot,M.L.; Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden vragen om een antwoord in de zorg. Nederlands Tijdschrift voor geneeskunde. 2009, 153: A250. Groot W, Maassen van den Brink H , Stil vermogen: een onderzoek naar de maatschappelijke kosten van laaggeletterdheid , Stichting Lezen en Schrijven , 2006.
De sociale coach Zeven instellingen op het gebied van Maatschappelijke dienstverlening in de provincie Noord-Holland hebben een website opgericht om maatschappelijke dienstverlening zichtbaar en vindbaar te maken. Op de website www.desocialecoach.nl kunnen mensen via een simpel keuzemenu snel en gemakkelijk de juiste hulpverlener
Nieuwsbrief Landelijke Achterstandsfondsen, Uitgave 9, februari 2011
4
vinden. Denk aan maatschappelijk werkers, sociaal raadslieden, ouderenadviseurs of schuldhulpverleners. AGENDA Eendaagse cursus Communiceren met allochtone cliënten Datum: 8 februari 2011 NIGZ, Woerden Kosten: €350,Zonder goede communicatie is goede hulpverlening niet mogelijk. Bij contacten tussen mensen met verschillende culturele achtergronden, bestaat een verhoogde kans op misverstanden als men niet goed op de hoogte is van elkaars normen en waarden, leefregels en gedragscodes. Deze eendaagse training gaat over het communiceren met patiënten/cliënten met een andere culturele achtergrond. Meer informatie en aanmelding via http://www.nigz.nl/index.cfm?act=cursus.det ail&cid=281 Eendaagse cursus Motiverend Begeleiden Data: 14 februari of 21 april 2011 NIGZ Woerden Kosten: €350,-
Workshop gezondheidsvaardigheden – Hoe bereik ik laaggeletterden? Datum: 8 maart 2011 13.00 tot 17.00 uur NIGZ Woerden Kosten: €175,Meer dan tien procent van de mensen in Nederland heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Deze mensen hebben moeite met gezondheidsinformatie zoeken, begrijpen en toepassen. Zie ook het item ‘Gezondheidsinformatie in de huisartspraktijk: toegankelijk, begrijpelijk en toepasbaar!’ op pagina 4. In deze training staat centraal hoe professionals en instellingen in de gezondheidszorg en -bevordering hun werkwijze aan kunnen passen aan deze mensen. Meer informatie en aanmelding via http://www.nigz.nl/index.cfm?act=cursus.det ail&cid=280. De training wordt tevens in company aangeboden. De kosten hiervoor bedragen ± € 1250,-, bij maximaal 16 deelnemers. Inhoud en prijzen zijn indicaties. De training wordt op maat aangeboden op basis van een offerte.
Maakt u wel eens mee dat ondanks al uw goede adviezen de cliënt toch niet de gezonde keus maakt? In deze workshop leggen we aan de hand van het Stages of Change model van Prochaska en DiClemente uit wat er nodig is om mensen effectief te begeleiden in het maken van gezonde keuzes. Aan het eind van workshop kent u alle stadia van gedragsverandering en weet uw welke begeleidingstechnieken u in ieder stadium kunt toepassen. U gaat naar huis met nieuwe of opgefriste ideeën voor het begeleiden van uw klanten/cliënten. Meer informatie en aanmelding via http://www.nigz.nl/index.cfm?act=cursus.det ail&cid=284
Nieuwsbrief Landelijke Achterstandsfondsen, Uitgave 9, februari 2011
5
