! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Jaargang 9
Nieuwsbrief Nr. 2
Augustus 2013
! !
Inhoud
Een groeizaam seizoen
Landschapsherstelproject
2
Kerk- en fietspaden Sinderen
4
Kroamschudden op de DRU
9
Stoken op Streekhout
10
Boekentip: Mooi Europa
11
De zomer, voor de een komkommertijd, voor de ander juist een drukke periode. Onze vereniging is momenteel vooral achter de schermen druk bezig. Zo buigen we ons over alle ontwikkelingen op het gebied van het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) waar die onze werkzaamheden als agrarisch natuurvereniging raken. En daarnaast zijn we ook met kleinere zaken bezig, zoals de bouw van een nieuwe professionele website. Onze nieuwsbrief blijft gewoon bestaan, maar vanaf half september kunt u de GLB ontwikkelingen ook op onze nieuwe website lezen. Veel leesplezier!
Bestuur VAL Oude IJssel
! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Landschapsherstelproject in volle gang! De VAL is momenteel druk bezig met het landschapsherstelproject dat samen met Montferland, Oude IJsselstreek en Doetinchem opgezet is. In het buitengebied staan veel landschapselementen die lang geen onderhoud hebben gehad. Op termijn kan dit leiden tot het geheel verdwijnen van deze groene elementen. Denk aan knotbomen die lang niet geknot zijn waardoor de boom kan uitscheuren. Een oude struweelhaag die gaten in de beplanting vertoont. Of een karakteristieke hoogstamboomgaard waarvan nog maar enkele bomen zijn overgebleven. Dergelijke landschapselementen vormen juist de aankleding van ons buitengebied. Tegelijkertijd is het opheffen van achterstallig onderhoud erg kostbaar en weten veel grondeigenaren niet goed hoe ze het onderhoud moeten aanpakken. Daarom hebben de drie gemeenten ons gevraagd dit project uit te voeren.
! ! ! ! ! ! !
Veel animo Via een artikel in de gemeentekranten is opgeroepen om elementen met achterstallig onderhoud aan te melden. Tot half mei zijn tientallen locaties aangedragen door inwoners uit alle drie gemeenten. Daarnaast hebben we zelf ook elementen geïnventariseerd. Uiteindelijk zijn we tot een omvangrijke selectie van 40 locaties gekomen. Op dit moment zijn we druk met het opstellen van herstelplannen voor alle locaties. We kijken met de grondeigenaar wat de mogelijkheden zijn voor herstel. Op die manier worden bijvoorbeeld niet alleen de aanwezige knotwilgen geknot, maar soms ook weer extra bomen bijgeplant. Snoeicursus hoogstamfruit Veel van de aanmeldingen betrof snoeiwerk in boomgaarden. Voor deze groep is gekozen om een gratis snoeicursus hoogstamfruit aan te bieden. In elke gemeente wordt een dag georganiseerd waar deelnemers leren hoe ze hun boomgaard in de toekomst zelf kunnen onderhouden. 2
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Nog dit jaar resultaat! Vanaf 1 november zijn alle herstelplannen klaar voor uitvoering. Dan gaat onze werkploeg aan de slag. De weersomstandigheden zijn belangrijk bij de keuze welke projecten eerst worden uitgevoerd. Zo kan plantwerk alleen wanneer er geen vorst is, en zijn sommige percelen in de winter juist alleen toegankelijk wanneer het vriest. Doel is om komende winter alle werkzaamheden uit te voeren. Yvette Ruesen
Onze werkploeg tijdens de demodagen eerder dit jaar.
! ! ! ! ! ! !
3
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
“Langs de wegen ligt 10 keer zoveel afval dan langs onze kerk- en fietspaden!” !
Kerk- en fietspaden en Natuurvriendelijke wegbermen in Sinderen Vele agrariërs vrezen het afval dat mogelijk langs de fietspaden wordt weg gegooid en weigeren daarom medewerking aan het realiseren van deze paden. Wij hebben die ervaring niet, langs wegen ligt vele malen meer afval, is de ervaring van Joop Lammers, p.r. man van de Stichting Kerk- en Fietspaden Sinderen en Omstreken.
landbouwweg of kerk- of schoolpad. Het merendeel was inmiddels verdwenen. Een tiental jaren geleden opperde de gemeente de wens om tot herinrichting van deze verbindingen te komen. Sinderen leek hun een geschikt gebied en men had al enkele routes op het oog.
Ook de angst voor loslopende honden is ongegrond. Met borden wordt aangegeven dat loslopen verboden is. Men houdt zich er goed aan, zo niet dan wordt men er over aangesproken. De start van genoemde stichting was moeizaam, maar geniet nu veel bijval van de inwoners van Sinderen. Veel waardering komt ook van mensen van elders die veelvuldig, met of zonder fiets, gebruik maken van deze paden. Vroeger waren in Sinderen net als overal onverharde wegen of paden die gebruikt werden als ! ! ! ! ! ! !
Toen via journalisten hiervan mededeling werd gedaan in de media ontstond nogal kritiek. Iets willen realiseren op hun grond zonder hiervan op de hoogte te zijn, bracht veel onrust teweeg bij de betreffende grondeigenaren en de aanwonenden. Het plan mislukte. 4
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Op een jaarvergadering van Sinderens Belang werd hiervan mededeling gedaan en tevens de vraag gesteld of er aanwezigen waren die misschien toch nog mogelijkheden zagen. Dit leidde in oktober 2004 tot een werkgroep van 4 personen die aan de slag ging met een verkenning. En dit leverde vervolgens dusdanig bemoedigende resultaten op dat tot de oprichting van een zelfstandige stichting werd besloten n.l. “Stichting Kerk- en Fietspaden Sinderen en Omstreken”, officieel opgericht 1 september 2005. Vrijwilligers De stichting stelt zich verantwoordelijk voor de aanleg en het beheer van de paden. Het streven is om het werk zoveel mogelijk met vrijwilligers uit te voeren. Dit team groeide gestaag en bestaat inmiddels uit 30 personen. Na oprichting begon het maken van een plan van de mogelijke routes, overleg met betrokkenen, overleg over de wijze van aanleg en de uitvoering en vooral de financiering. In de eerste plannen ging men uit van 3 routes, waarvoor men ook begrotingen had gemaakt. De ! ! ! ! ! ! !
insteek was zoveel mogelijk vrijwilligerswerk bij de aanleg, maar wel een gedegen uitvoering. Medewerking krijgen van de grondeigenaren vergde veelvuldig overleg. Enkelen wilden spontaan meewerken, anderen na goed overleg en een paar eigenaren na veel overleg. De laatsten kunnen de uitvoering flink vertragen of zelfs onmogelijk maken. De medewerking kan uiteraard niet afgedwongen worden. De rechten zijn in alle gevallen verkregen via een kwalitatieve verplichting (recht van overpad). In de hele voorbereiding was het project kerkepaden Zieuwent, waar het al jaren functioneert, het grote voorbeeld. Veelvuldig is met hen overlegd en om advies gevraagd. Voor de uitvoering van zo’n project is de financiering natuurlijk het allerbelangrijkst. Na zeer veel overleg en inschakeling van verantwoordelijke personen is het uiteindelijk rond gekomen met 90% subsidie van de provincie, rijk en de EU en 10% cofinanciering van 5
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
de gemeente. Ook hier werkten de politieke en ambtelijke molens traag, maar door het erbij betrekken van Clemence Ross bij de voorbereiding waren de procedures te versnellen. In 2007 konden de eerste 3 tracés worden aangelegd. De routes zijn allemaal semi-verhard, de bermen ingezaaid met gras of een bloemrijk mengsel, afrasteringen geof verplaatst en overhoekjes natuurvriendelijk ingericht.
! ! ! ! ! ! !
Daarnaast zijn op verschillende plaatsen zitbankjes geplaatst. De totale lengte van de inmiddels 7 nieuwe paden is 5,5 km, terwijl 2,5 km. bestaand pad is opgeknapt zodat deze weer goed begaanbaar zijn. De paden hebben allemaal een naam en heten in volgorde van aanleg: • De vier Kempe, • Geurinkpad, • De Schothorst,
6
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
• • • •
Welsinkpad, Meurspad, Ziegenbeekpad, Aorentshuuspad.
De routes zijn te koop à € 1,50 bij de VVV en bij fam. Westerveld Luimesweg 12A in Breedenbroek. De financiering is steeds op dezelfde basis gebeurd, vooral omdat de provincie zich erg positief opstelde over het Sinderens project. Thans is men minder toeschietelijk. In Sinderen leven nog wel nieuwe ideeën, maar de uitvoering zal daardoor moeilijker worden. Een wens is ook nog om aan te sluiten aan de plannen van de Heurne, een naburig dorp, waar ook initiatieven zijn en inmiddels twee paden zijn gerealiseerd terwijl men wacht op subsidie voor het derde. Beheer Ook het beheer gebeurt met eigen vrijwilligers. Gereedschap dat hiervoor nodig is, is voor een belangrijk deel gefinancierd gekregen door het dividendfonds van de Rabo.
! ! ! ! ! ! !
De onderhoudskosten worden gedragen door bijdragen van de tot nu toe 125 donateurs, giften en voor een deel PSAN gelden. Daar waar mogelijk wordt geschoffeld. Bermen worden gemaaid met één van de grootste gazonmaaiers. De stichting heeft deze aangeboden gekregen. Chemische onkruidbestrijding wordt zo weinig mogelijk uitgevoerd. Commissie Groen Los van bovengenoemde stichting kent de belangenvereniging Sinderens Belang een commissie Groen. Al langer liep deze commissie met het plan voor natuurvriendelijke en bloemrijke wegbermen. Eindelijk heeft men een keer besloten dat het er nu maar eens van moest komen. De gemeente was bereid mee te werken en wees de Wissinklaan en Boskapel aan als pilot en stond de commissie toe hier het gewenste beheer op toe te passen. Een agrariër is bereid gevonden de bermen te maaien en het gemaaide af te voeren. 7
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Hierdoor ontstaat verschraling en daardoor een geheel andere, natuurvriendelijke en meestal bloemrijke vegetatie. Resultaten zijn nu nog niet zichtbaar, daarvoor is dit beheer nog van te korte duur.
Volgens Joop Lammers is het erg dankbaar om voor zo’n kleine gemeenschap als Sinderen je in te zetten voor recreatie en natuur. Het draagvlak en de medewerking is dan ook zeer groot al zag het daar aanvankelijk niet naar uit.
Joop Lammers (werkploeg) en Theo Giesen
Vooraankondiging: jaarlijkse ledenvergadering
Pak de agenda er maar vast bij, 18 november is onze jaarlijkse ledenvergadering. Uiteraard wordt deze weer gevolgd door een interessante presentatie. Het onderwerp daarvoor is nog niet gekozen.
November
18
Heeft u een goed idee? Laat het onze secretaris dan vooral weten!
! ! ! ! ! ! !
8
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Kroamschudden op DRU Industriepark Deze zomer hebben zich 2 paartjes gierzwaluwen gevestigd op het DRU Industriepark! Vorig jaar hebben Rob Geerts en Piet Sluiter, met een gift van de RABObank in het kader van het jaar van de Coöperaties, 3 gierzwaluwkasten opgehangen aan de noordwand van het theatergebouw. Op zich is het zeer bijzonder dat zwaluwen direct al na één jaar in de kasten gaan broeden. Met het afspelen van het ‘krijsen’ van de gierzwaluwen hebben Rob Geerts en Piet Sluiter de zwaluwen weten te
Foto: Gerrit Kiekebos
lokken. De jongen zullen begin augustus uitvliegen. Eenmaal gevestigd komen ze elk jaar naar dezelfde plek terug. Hopelijk worden dan ook de 7 andere broedplekken bezet en kunnen we spreken van de DRU gierzwaluwkolonie.
Piet Sluiter en Rob Geerts
! ! ! ! ! ! !
Foto: Rob Geerts
9
! ! ! ! ! ! ! ! !
Persbericht Stoken op Streekhout ! ! !
17 juli 2013
Groene Energie redt Achterhoeks landschap
Vijf organisaties die zich bezig houden met landschapsonderhoud hebben een uniek plan bedacht dat het mogelijk maakt ook in de toekomst de Achterhoekse houtwallen in stand te houden. De kern van dit vernieuwende plan is dat zij de houtsnippers die bij het onderhoud van houtwallen vrij komen, verkopen in de vorm van ‘groene warmte’. De organisaties verwachten aan het einde van dit jaar de eerste duurzame warmte te kunnen leveren. Zij spelen hiermee in op afnemende subsidiemogelijkheden voor landschapsonderhoud. De beoogde afnemers van de warmte zijn eigenaren van grote gebouwen. Bij die gebouwen laten de initiatiefnemers houtkachels plaatsen met een hoog rendement. De kachels worden gevuld met houtsnippers die vrijkomen uit de houtwallen in de directe omgeving. Zo ‘adopteert’ de afnemer als het ware een stuk Achterhoeks landschap met de duurzame verwarming van zijn pand. De warmte wordt aangeboden tegen gangbare energieprijzen. ! ! ! ! ! ! !
De organisaties mikken vooral op eigenaren van grote gebouwen als kantoren, fabriekshallen, verzorgingstehuizen, gemeentehuizen en zwembaden. Die slaan daarmee een dubbelslag doordat ze niet alleen bijdragen aan het in standhouden van het fraaie Achterhoekse landschap, maar ook aan een vergroening van de energievoorziening. De eigenaar gaat zo duurzamer ondernemen en versterkt daarmee zijn imago. Door de samenwerking met de landschapsbeheerders draagt hij bij aan de doelstelling van Agenda Achterhoek 2020 om in 2030 energieneutraal te zijn en alle energie in de eigen regio duurzaam op te wekken. Vooralsnog bestaat het samenwerkingsverband uit Geldersch Landschap & Kasteelen, Natuurmonumenten, VALA (het samenwerkingsverband van de zes Achterhoekse agrarische natuurverenigingen), Stichting Landschapsbeheer Gelderland en Waterschap Rijn en IJssel. De Achterhoekse gemeenten beraden zich nog op aansluiting bij het initiatief. 10
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Boekentip: Mooi Europa In 2005 schreef Jaap Dirkmaat, directeur van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap, het boek ‘Nederland weer mooi’, een lofzang op het Nederlandse cultuurlandschap. Dit jaar heeft hij een boek uitgebracht over de ontstaansgeschiedenis, het belang en de teloorgang van het Europese cultuurlandschap: ‘Mooi Europa’. Een echte aanrader! In dit 150 pagina’s tellende boek vol foto’s komen onder meer de heggen en muurtjes van Groot-Brittannië voorbij, evenals de hellingterrassen in Duitsland en de West-Europese bossen. U kunt dit boek bestellen door een email te sturen naar
[email protected] of te bellen met het kantoor van de VNC: 024 – 68 422 94. Het boek kost € 22,50, excl. verzendkosten.
! ! ! ! ! ! !
11
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Contact
Lid worden?
VAL Oude IJssel
Via onze website kunt u zich aanmelden als lid of donateur. Ook kunt u direct contact opnemen met onze secretaris Theo Giesen.
Lichtenberg 6a 7064 LH Silvolde
E-mail:
[email protected] Telefoon:
0315 – 6300 02
Fax:
0315 – 64 27 06
Telefoon:
0315 – 68 15 29
Tips en trucks? Theo Freriks (coördinator)
! ! ! ! ! ! !
Telefoon:
06 – 51 15 10 48
E-mail:
[email protected]
Website:
www.val-oudeijssel.nl
Verbeterpunten, vragen of leuke ideeën voor de nieuwsbrief? Wij horen het graag!
12
