Nieuwsbrief nummer 5, mei 2012
In deze nieuwsbrief: Vooraankondiging: jaarlijkse ROM-bijeenkomst SynQuest op 6 november Databewerking ROM van start Laatste loodjes 100 procent betrouwbaar maken vragenlijsten Voor de zomer start gezamenlijke scholing ROM EPA ROM BPS gereed voor implementatie en uitrol in de instellingen Inspirerende themasessie DSM-V, persoonlijkheidsproblematiek en ROM Aanbevelingen commissie SAS na inventarisatie ROM-proces Advies commissie ouderen: vragenlijsten PsychoGeriatrie in QuestManager Inventarisatie naar ROM overige doelgroepen
Introductie SynQuest CV is een samenwerkingsverband van zeven GGz-instellingen. Aangesloten zijn: Dimence, GGz Breburg, GGZ Delfland, GGZ inGeest, GGZ Noord-Holland-Noord, Reinier van Arkel Groep en Rivierduinen. SynQuest stimuleert en faciliteert de doorontwikkeling en implementatie van Routine Outcome Monitoring (ROM) en de databewerking ROM. Door het delen van ervaringen en het uitwisselen van ideeën, helpt SynQuest de implementatie en doorontwikkeling van ROM in onze eigen organisaties en de GGz-sector verder. Naast ROM, vindt ook regelmatig kennisuitwisseling plaats over andere relevante thema‟s, zoals zorgprogramma‟s en E-mental health. Binnen SynQuest stemmen bestuurders, projectleiders en behandelaren regelmatig af over actuele ontwikkelingen. Dit gebeurt centraal in Nederland of via telefonische vergaderingen. In deze nieuwsbrief beschrijven we de laatste ontwikkelingen waar SynQuest zich mee bezig houdt. Tot slot willen we u graag laten weten dat vanuit SynQuest-instellingen samen met andere QuestManager-klanten een gebruikersoverleg is ingesteld. Dit om als klanten een pro-actieve inbreng en inspraak te hebben in de doorontwikkeling van QuestManager. VitalHealth QuestManager is een online softwareprogramma met gestandaardiseerde en gevalideerde meetinstrumenten, ontwikkeld in samenwerking met SynQuest.
1
Vooraankondiging: jaarlijkse ROM-bijeenkomst SynQuest op 6 november De jaarlijkse inhoudelijke informatiebijeenkomst van en voor SynQuest vindt plaats op dinsdag 6 november 2012 in Utrecht, van 12.00 tot 17.00 uur. Hiervoor bent u bij deze al van harte uitgenodigd! Het exacte programma van de bijeenkomst volgt nog, maar noteer de datum alvast in uw agenda. Tijdens de bijeenkomst deelt u actuele informatie en best practices rond ROM met de andere deelnemers, doet u ideeën op voor de doorontwikkeling en inbedding van ROM in het primaire proces en gaat u het gesprek aan over de betekenis van ROM-data op groepsniveau. De informatiebijeenkomst is bedoeld voor behandelaren en andere hulpverleners, bestuurders, management, ROM-projectleiders/adviseurs en overige geïnteresseerden. Meer informatie over het programma en hoe u zich kunt aanmelden volgt.
Databewerking ROM van start Voorafgaand aan de jaarlijkse ROM-bijeenkomst op 6 november, starten SynQuest-instellingen binnenkort met gezamenlijke databewerking van ROM-gegevens. Hiermee komt binnen het samenwerkingsverband meer uniformiteit, zodat de instellingen de resultaten onderling kunnen vergelijken en hierover in gesprek kunnen gaan. Op een geaggregeerd niveau is de informatie ook bruikbaar in gesprekken en contractonderhandelingen met zorgverzekeraars. Belangrijk is de uitkomsten uit ROM met nuance te blijven gebruiken en uit de data, die via Stichting Benchmark GGZ beschikbaar komen, geen verkeerde conclusies te trekken. Voornemen is om te starten met de bewerking van data uit de ROM depressie en ROM Ernstige Psychiatrische aandoeningen.
Laatste loodjes 100 procent betrouwbaar maken vragenlijsten SynQuest is op dit moment bezig met de laatste loodjes om de gemeenschappelijk gebruikte vragenlijsten in QuestManager 100 procent betrouwbaar te maken. Met de kennis vanuit de inhoudelijke commissies worden de vragenlijsten gecheckt en daar waar nodig past Vital Health de lijsten aan. Ook worden met verzamelde data in SynQuest-instellingen normen bij vragenlijsten berekend om de uitkomsten beter te kunnen interpreteren.
Voor de zomer start gezamenlijke scholing ROM EPA Voor de zomer gaat er een gezamenlijke scholing ROM bij Ernstige Psychiatrische Aandoeningen (EPA) van start volgens het concept „train de trainer‟: professionals uit de SynQuest-instellingen worden opgeleid om in hun eigen organisaties op een uniforme manier trainingen te geven over ROM EPA. U kunt hierbij onder andere denken aan het betrouwbaar scoren van de HONOS.
2
ROM BPS gereed voor implementatie en uitrol in de instellingen "Kort of lang?" is een terugkerende vraag bij bipolaire stoornissen, en het antwoord is steeds: “beide”. De aard van de klachten en behandeling (en dus evaluatie) van de stemmingsepisoden lijken sterk op die van andere stemmings- en angststoornissen. Vanwege het langdurige beloop en de functionele beperkingen die bij een deel van deze patiëntengroep optreden, geeft het ook kenmerken van een chronische aandoening. De vraag hoe je dit betekenisvol met ROM kunt volgen, heeft geleid tot een voorstel dat aan beide aspecten recht doet: de inhoudelijke keuze van de instrumenten is in hoge mate conform SAS, de logistiek van „tracking‟; tijdens behandelsessies meten met eenvoudige instrumenten als CGI en GAF beoogt frequent en langdurig het beloop vast te leggen. Bovendien wordt voorgesteld om voor dat laatste doel de LifeChart Methode op te nemen in het ROM pakket. Hiermee kunnen patiënten zelf dagelijks hun stemming bijhouden op internet. Daarmee komt ROM tot leven, zowel voor de patiënt als de behandelaar. Jaarlijkse ROMmetingen over ziektebeloop, functioneren en kwaliteit van leven, en daarnaast tracking en optioneel LifeChart leveren zo een compleet evaluatiepakket op voor deze complexe stoornis. ROM en tracking wordt nu uitgerold binnen de organisaties. Meer informatie over de beschikbaarheid van LifeChart volgt.
Inspirerende themasessie DSM-V, persoonlijkheidsproblematiek en ROM Wat zijn de ontwikkelingen richting DSM-V op het gebied van persoonlijkheidsproblematiek en heeft dit consequenties voor ROM? Die vraag staat centraal tijdens de themasessie die plaatsvindt op maandagochtend 4 juni 2012 in Utrecht met een inspirerende lezing van dr. Theo Ingenhoven rondom dit onderwerp. Ingenhoven is onder andere voorzitter van het Podium Persoonlijkheidsdiagnostiek DSM-V van het Landelijk Kenniscentrum Persoonlijkheidsstoornissen en medevoorzitter van de landelijke Psychiater Expertgroep Persoonlijkheidsstoornissen. De diagnostische classificatie van persoonlijkheidsstoornissen lijkt in de DSM-V ingrijpend te gaan veranderen: persoonlijkheidsstoornissen verhuizen van As-II naar As-I; ons inmiddels vertrouwde jargon van „cluster A‟, „cluster B‟ of „cluster C‟ -stoornissen komt te vervallen, evenals de meest frequent gestelde diagnose „persoonlijkheidsstoornis NAO‟. In plaats daarvan is een „hybride model‟ voorgesteld in vier stappen: het niveau van persoonlijkheidsfunctioneren, zes nieuw omschreven persoonlijkheidsstoornis typen (antisociaal, borderline, schizotypisch, ontwijkend en obsessiefcompulsief en narcistisch), een palet van maar liefst 25 persoonlijkheidstrekken (verdeeld over vijf hoofddomeinen) en een persoonlijkheidsstoornis ja/nee dienen te worden geclassificeerd en gekwantificeerd. Maar hoe moeten we dat allemaal gaan meten in de alledaagse behandelpraktijk? En wat gaat dit betekenen voor het wetenschappelijk onderzoek naar persoonlijkheidsstoornissen? In de presentatie zet Ingenhoven de meest recent voorgestelde veranderingen voor de DSM-V op een rijtje vanuit het Podium “Persoonlijkheidsdiagnostiek DSM-V” van het landelijk Kenniscentrum Persoonlijkheidsstoornissen. Hij geeft een actueel overzicht van de stand van zaken rond het werk van de American Psychiatric Association (APA) DSM-V Personality and Personality Disorders Workgroup. Het is momenteel nog onduidelijk of deze voorstellen de storm van kritiek zullen doorstaan.
3
Aanbevelingen commissie SAS na inventarisatie ROM-proces De instellingen vertegenwoordigd in de commissie SAS hebben ieder aan de hand van een vragenlijst het eigen ROM-proces beschreven. Dit om te leren van elkaars ervaringen en de implementatiecijfers van de ROM te verhogen. Uit de antwoorden blijkt dat er verschillen zijn in het tijdstip waarop de eerste ROM wordt afgenomen. Dit kan zowel voor of na het intakegesprek, of voor of na het eerste behandelcontact. Vervolgens wordt bij beëindiging van een module gemeten, bij een evaluatie van het behandelplan of standaard na een periode van drie tot zes maanden. Op basis van de uitkomsten van de inventarisatie heeft de commissie aanbevelingen opgesteld voor een betere implementatie. -
Alle patiënten participeren in de ROM, in ieder geval met een generieke lijst
-
Koppel de eerste ROM aan het eerste behandelgesprek
-
Bespreek de uitkomsten met de patiënt aan de hand van de grafieken; geef een kopie mee
-
Bespreek de ROM-uitkomsten met teamleden in de behandelplanevaluatie
-
Koppel de eindmeting aan het laatste behandelgesprek
-
Stuur een vragenlijst na als bij het laatste behandelgesprek toch geen ROM is ingevuld
-
Zorg elke week of maand voor een overzicht van de ROM-aantallen per behandelaar
-
Besteed met behandelaars aandacht aan hoe de grafieken te interpreteren en hoe mondeling feedback te geven
-
Stimuleer vertaling van de generieke lijsten
Advies commissie ouderen: vragenlijsten PsychoGeriatrie in QuestManager Nadat de commissie ouderen de ROM Gerontopsychiatrie (GP) als speerpunt heeft opgepakt, heeft de commissie recent geadviseerd over welke vragenlijsten gebruikt zouden moeten worden in de ROM PsychoGeriatrie (PG). De commissie vindt het belangrijk dat zowel de ernst van de dementie als de mantelzorg-stress bij deze doelgroep gemeten wordt. De commissie sluit zich hiermee aan bij de aanbeveling vanuit de stuurgroep ROM van GGZ Nederland namelijk: GDS-R, CDR (ernst dementie) en de EDIZ, SSCQ (mantelzorg-stress). De instellingen hebben hiermee de keuze om zowel voor het meten van de ernst van de dementie als het in kaart brengen van de mantelzorgstress de meest passende vragenlijst te gebruiken. Het plan is om de vier lijsten in te bouwen in QuestManager.
Inventarisatie naar ROM overige doelgroepen De SynQuest instellingen zijn begonnen met het inventariseren van de stand van zaken ROM bij overige doelgroepen. Het gaat dan bijvoorbeeld om ROM bij ADHD, autisme en een verstandelijke beperking. Op basis van de inventarisatie zullen de instellingen gaan verkennen of er samenwerking wenselijk en mogelijk is.
4
Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van SynQuest, een samenwerkingsverband van zeven GGZinstellingen. Het samenwerkingsverband stimuleert en faciliteert de doorontwikkeling en implementatie van ROM en de databewerking ervan. De zeven instellingen zijn: Dimence, GGz Breburg, GGZ Delfland, GGZ inGeest, GGZ Noord-Holland-Noord, Reinier van Arkel Groep en Rivierduinen. SynQuest, P/a Rivierduinen, Postbus 405, 2300 AK Leiden, e-mail
[email protected]
5