Nieuwsbrief 2014 nummer 1

Nieuwsbrief 2014 • nummer 1

inhoud Colofon Nieuwsbrief Stichting Borderline Nummer 1: januari 2014 Redactie Roxanne de Kruijk Linda van Pelt Frieda C. Bulk Medewerkers Yezzie

Woorden van

2

Herstelverhaal 4 DSM volgens Sigmund

8

Sfeerverslag publieksdag

10

Sire Campagne

12

Foto omslag Dirkjan Hoogerdijk

Column Yezzie

15

Basisontwerp www.elsewise.nl

Donateursoproep

16

DTP www.elsewise.nl Drukwerk www.libertas.nl Redactieadres Stichting Borderline o.v.v. Redactie nieuwsbrief Postbus 1147 3500 BC Utrecht [email protected] Lotgenotentelefoon 030 276 70 72 (op maandagen, woensdagen en vrijdagen van 10.30 - 14.30 uur) Voor donaties en giften IBAN: NL41 INGB 0008 2827 91 t.n.v. Stichting Borderline, Utrecht Graag je eigen naam, adres en doel van de donatie of gift vermelden.

1

De redactie

De coördinator

In de eerste nieuwsbrief van 2013 heb ik me al eens aan jullie voorgesteld als stagiaire bij Stichting Borderline. Mijn stage liep eind mei al af en ik ben inmiddels ook al afgestudeerd, maar ik ben nog steeds vrijwilliger bij de stichting. Ik heb het nog teveel naar mijn zin hier om weg te gaan. Wel heb ik samen met Karlijn gekeken naar waar mijn talenten liggen en wat ik het leukst vind om te doen. We kwamen op twee dingen uit: Schrijven en organiseren. Ik heb me de rest van het jaar vooral bezig gehouden met de organisatie van de publieksdag en daarnaast heb ik me aangesloten bij de redactie van de nieuwsbrief. In 2014 ga ik hier mee verder.

Mijn eerste half jaar als coördinator van de stichting zit er bijna op. En wat is er weer een hoop gebeurd in dat half jaar! We hebben nieuwe medewerkers mogen verwelkomen, een nieuwe organisatiestructuur ontwikkeld, een super geslaagde publieksdag georganiseerd en natuurlijk onze dagelijkse werkzaamheden volbracht! Het geeft enorm veel voldoening om te zien hoe we met onze club ervaringsdeskundigen iets kunnen betekenen voor mensen die in voor ons zo herkenbare situaties zitten. De trots die ik in het begin voelde is alleen maar gegroeid. Ik kijk ontzettend uit naar het komend jaar. Mijn wens en hoop is de nieuwe organisatiestructuur te kunnen implementeren en in het jaar 2014 weer verder te kunnen groeien als stichting. Groeien in bekendheid, groeien in activiteiten en de hulp die we bieden te kunnen verbreden. Ik nodig dan ook een ieder die iets voor onze stichting wil en kan betekenen van harte uit contact met ons op te nemen. Of het nu gaat om doneren, vrijwilligerswerk of bijvoorbeeld kennisoverdracht, het is allemaal van harte welkom!

De redactie van de nieuwsbrief bestaat op dit moment uit een viertal mensen. Stuk voor stuk toppers, maar eigenlijk zou het leuk zijn als we aan dit team nog één of twee collega’s zouden kunnen toevoegen. Zou jij het leuk vinden om mee te denken over de inhoud van de nieuwsbrief, heb je een tip voor een thema of een artikel of zou je een keer iets willen schrijven? Neem dan contact op met de redactie via [email protected]. Namens de redactie wens ik jullie alle goeds voor 2014! Roxanne de Kruijk

2

NIEUWSBRIEF STICHTING BORDERLINE - 2014 - NUMMER 1

We gaan er met z'n allen een mooi jaar van maken, ik kijk er naar uit! Karlijn Smits, landelijke coördinator

woorden van Het bestuur Als u dit stukje leest dan ligt de landelijke publieksdag weer achter ons en zijn we druk bezig met de afwikkeling en verantwoording van de sponsorgelden richting sponsors. Meer dan een half jaar van te voren moet al gestart worden met de voorbereidingen om deze dag goed te kunnen organiseren. Zo moeten we bijvoorbeeld een geschikte locatie zoeken en vastleggen, workshops uitzoeken en workshopgevers zoeken en vragen, fondsenwerving, publiciteit, flyers drukken etc. etc. Ook dit jaar is het weer gelukt om samen met onze vrijwilligers de publieksdag tot een succes te brengen en daar zijn wij met ons allen heel erg trots op! Deze publieksdag was één van de drukst bezochte dagen in de geschiedenis van Stichting Borderline. Met 185 betalende bezoekers, workshopgevers, standhouders, vrijwilligers en sprekers waren er in totaal 240 mensen aanwezig. Na afloop kregen wij veel complimenten over de open sfeer en de organisatie van deze dag. Waar vorig jaar nog flink gemopperd werd over het ontbreken van broodjes waren deze dit jaar ruimschoots aanwezig verzorgd door ‘Broodje Bert’. Leuk om te zien was dat onze informatiemarkt met 10 informatie marktkramen van verschillende GGZ instellingen en belangenorganisaties erg goed werden bezocht. Veel dank is ook verschuldigd aan conferentie en vergaderruimte ‘Meeting Plaza’ in Utrecht waar wij onze publieksdag tegen een zeer gereduceerd tarief mochten organiseren. Onze oproep tijdens deze dag om donateur te worden van Stichting Borderline heeft gelukkig 12 nieuwe donateurs opgeleverd die een machtiging hebben afgegeven.

Ook in deze nieuwsbrief doe ik aan u een dringende oproep om donateur te worden. Om in aanmerking te blijven komen voor landelijke subsidie moet onze Stichting minimaal 100 donateurs hebben die jaarlijks een donatie geven van € 25 per jaar. Op dit moment verkeren wij in de gevarenzone met 120 donateurs. Doordat mensen vandaag aan de dag minder te besteden hebben is het donateurschap vaak nr. 1 op het lijstje van mensen om geschrapt te worden. Voor onze Stichting betekent dit dus ‘alle hens aan dek’ om nieuwe donateurs binnen te krijgen! ans de Jong, H waarnemend voorzitter/penningmeester

3

Positief in het leven staan? Het schrijven van een herstel verhaal kan daarbij helpen!

4


artikel ‘Heb je ze wel allemaal op een rijtje?’ Het schrijven van een herstelverhaal geeft (nieuwe) kracht Wie er geen verstand van heeft, of simpelweg geen zin heeft éérst na te denken alvorens iets (doms) te zeggen, noemt het soms gekscherend: ‘die heeft ze niet allemaal op een rijtje’. Het klinkt kwetsend, voor iemand met een psychische aandoening; toch al lastig genoeg, en zeker niet iets waar je zelf om hebt gevraagd. Niet zelden speelt het verleden (vooral de jeugd) een negatieve rol. Wat je allemaal is overkomen in je jonge jaren, is niet meer ongedaan te maken. Maar je kunt er wél voor kiezen strijdlustig de toekomst tegemoet te gaan. Positief in het leven staan? Het schrijven van een herstelverhaal kan daarbij helpen! Dat gaat verder dan gebeurtenissen van vroeger naar boven halen. Het betekent vooral om voor jezelf te benoemen welke kwaliteiten en vaardigheden die je hebt ontwikkeld om met tegenslagen om te gaan. Als je die sterke punten van jezelf allemaal op een rijtje hebt, is dat een mooie basis om de toekomst met opgeheven hoofd tegemoet te zien. Tsunami Iemand die weet hoe het is te leven met een psychische aandoening, is Carolien Verpalen, 46 en ‘bordie’, zoals ze zelf omschrijft. ‘Op mijn 28e werd de diagnose gesteld. Ik had toen allang door dat er ‘iets’ aan de hand was, want ik had al vele ‘tsunami’s van emoties’ achter de rug,’ vertelt ze met gezonde zelfspot. Naast haar moederschap van twee (volwassen) kinderen is Carolien al zo’n negen jaar als vrijwilliger actief bij Steunpunt GGZ Utrecht, o.a. als coach voor e-health coaching en co-trainer bij de hulpverlenerstraining verlies, rouw en herstel in de psychiatrie. Na de zomervakantie startte ze de opleiding maatschappelijke zorg persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen aan het ROC MiddenNederland, een BBL-traject (combinatie van werken en leren) van twee jaar. ‘Mijn studiestage doe ik ook bij Steunpunt GGZ. Voor mij is het ideaal om lekker druk en vooral ook zinvol bezig te zijn.’

Ik mag er wél zijn Carolien begeleidt diverse mensen via e-coaching bij het schrijven van hun herstelverhaal. ‘Het is vast een voordeel dat ik het ‘klappen van de zweep’ ken,’ zegt ze met wat aarzeling. ‘Ieders situatie is natuurlijk anders. Wat voor mij goed helpt, kan voor iemand anders juist een averechts effect hebben. Waar ik wel bewust naar streef, is anderen hoop geven dat het allemaal beter kan worden. Herstel is haalbaar. Al gaat het soms met kleine stapjes, er is voor iedereen kans op verbetering.’ Voor Carolien kwam de positieve ommezwaai tijdens haar schematherapie met het inzicht ‘ik mag er wél zijn, gewoon zoals ik ben’. ‘Als klein meisje had ik de neiging mezelf te verstoppen, stilletjes op de achtergrond te blijven, vooral omdat ik als het ware aanvoelde dat dit was wat er van me werd verwacht.’ 'Writers block' of steen op de maag Dat het schrijven van een herstelverhaal ook zo’n verhelderend (en vooral helend) effect heeft, ziet Carolien Verpalen aan de mensen die ze via e-mailcontact begeleidt. Het is de bedoeling dat deelnemers aan de digitale cursus ‘schrijf je herstelverhaal’ al schrijvend nadenken over (en reflecteren op) de gebeurtenissen in hun leven en hun persoonlijke rol daarbij. Klinkt logisch en uitnodigend. Maar… waar te beginnen? Zelfs professionele schrijvers hebben er regelmatig last van: een writers block. 5

Laat staan hoe moeilijk het is voor mensen met minder schrijfervaring om de juiste te woorden te vinden voor het beschrijven van persoonlijke (pijnlijke) ervaringen. Zo’n taak ligt soms als steen op de maag. Om al die stukjes ongeordende herinneringen, die ergens in je hoofd of hart zijn opgeslagen, overzichtelijk te krijgen, zijn de zeven bouwstenen van de e-cursus ‘herstelverhaal schrijven’ een handig houvast. Zeven bouwstenen 1 psychische aandoening of kwetsbaarheid 2 hulpverlening 3 welke rol heb/had je? 4 bronnen van steun (netwerk) 5 valkuilen en eigen oplossingen 6 stigma (vooroordelen) 7 toekomst

Schrijvenderwijs kracht vinden Het schrijven van je verhaal kan soms behoorlijk confronterend zijn en heftige emoties oproepen. Daarom word je tijdens het schrijfproces gesteund door een e-coach. Ook stelt deze zo nodig stimulerende vragen, om je te helpen je verhaal compleet te maken en je inzichten te vergroten. Zo ontwikkelt zich je persoonlijke herstelproces, helemaal in je eigen tempo. Carolien Verpalen vindt het iedere keer weer een uniek proces om te zien hoe iemand er steeds beter in slaagt de draad weer op te pakken, de regie te hervinden en zijn/haar leven opnieuw inhoud en richting te geven. ‘Het schrijven van een herstelverhaal maakt niet alleen duidelijk wat iemands valkuilen zijn, maar vooral welke krachten iemand heeft. Het is mooi om te zien hoe mensen zich – schrijvenderwijs – steeds meer bewust worden van hun eigen kwaliteiten.’

Drempels en dromen Als deelnemer mag je zelf bepalen in welke volgorde die zeven bouwstenen aan bod Vanuit wetenschappelijk perspectief komen in het herstelverhaal. Ook is het de Werken vanuit herstel in de psychiatrie vraagt bedoeling het verhaal vooral te schrijven in een mentaliteitsverandering van de profesje eigen woorden. Dus geen hulpverlenerjarsionals. De professionele hulpverlening blijft gon, maar jouw taalgebruik. wel nodig, maar krijgt een andere rol: bondgeCarolien: ‘Bij het herstelverhaal gaat het noot, ondersteuner, personal coach, facilitator er niet alleen om hoe je terugkijkt op een of vangnet in crisissituaties (in plaats van nare periode in je leven, maar zeker ook de traditionele rol van regelaar en planner). om welke ontwikErvaringsdeskundigheid kelingen je hebt is in de moderne doorgemaakt. Hoe cliëntenbeweHet is mooi om te zien je hebt ervaren wat ging van belang. hoe mensen zich voor jou wel werkt, Ervaringsdeskundigen en wat niet.’ Als kunnen vanuit hun schrijvenderwijs het schrijfproces eigen ervaring maksteeds meer bewust eenmaal op gang kelijker onvervulde worden van hun eigen komt, stromen zorgbehoeften herkenkwaliteiten de verhalen er bij nen, andersom voelt de velen bijna autocliënt van de ervaringsmatisch uit; van deskundige zich vaak het beschrijven van eerder begrepen door teleurstellingen, drempels en moeilijkheden, iemand met een vergelijkbare ervaring. Zo tot ook je ambities, dromen en wensen. iemand kan inspireren en hoop geven. Hoe je omgaat met goedbedoelde hulp en Het herstelproces is een persoonlijke ontwikadviezen, of met opmerkingen die enorm keling van de cliënt, niet een ‘product’ van kwetsend kunnen zijn. de hulpverlener. De cursus ‘herstelverhaal

6


schrijven’ stimuleert om bewust naar jezelf te kijken, en helpt je om zelf te bepalen hoe jij wilt leven.

Voor meer informatie of aanmelding Lot van de Berg: [email protected] Carolien Verpalen: [email protected]

Vandaag is de eerste dag van de rest van je leven. Of morgen… Deelname aan de e-cursus ‘herstelverhaal schrijven’ is (nu nog) gratis. Deelnemers hebben een computer (of laptop of tablet) nodig met internetverbinding. Het schrijven van een herstelverhaal kan helpen om afstand te nemen van (negatieve) ervaringen, en geeft tegelijkertijd houvast om voor jezelf op een rijtje te zetten wat je sterke punten zijn.

Dinsdag telefonisch bereikbaar op het steunpunt: 030 23 693 20 Mgr. Van de Weteringstraat 132-a 3581 EN Utrecht www.ggzutrecht.nl

Linda van Pelt

7

Niet alleen voor vak’idioten’

Een nieuwe DSM volgens Sigmund Hij is al jarenlang bekend, de kleine psychiater met het zwarte lapje voor zijn rechteroog, die zijn patiënten overlaadt met een dubbele dosis cynisme. Sigmund is de naam (met een knipoog naar de wereldberoemde Sigmund Freud) en hij speelt al bijna 20 jaar zes dagen per week de hoofdrol in de (Volkskrant) strip van Peter de Wit. Maar nu is er iets nieuws. Als reactie op de dit voorjaar verschenen vijfde editie van de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), is nu ook die ándere DSM. De Sigmund Methode, een ‘definitief diagnostisch naslagwerk om iedereen gek te verklaren’. Trots op etiket Lang leve de hokjesgeest. Zolang je zo’n beetje iedereen kunt ‘labelen’, hoeft niemand zich gediscrimineerd te voelen. Dat lukt prima met de ‘diagnosebijbel’ van psychiater Sigmund. Computeragressie, feestdagenstress, sorryreflex, spiegelvrees; van alles passeert de revue. Niemand hoeft bang te zijn geen toepasselijk etiketje te kunnen krijgen. Want zonder ‘stempel’, dat is niet meer van deze tijd. We hebben allemaal wel wat, en dat willen we weten ook! Zelfs voor de uitzonderlijke types die angstig standaard door het leven lijken te glijden, heeft dokter Sigmund zelfs een toepasselijke diagnose achter de hand: pseudopatiënt. Bovendien, problemen zijn van alle tijden. Daar handig op inspelen doet deze psychotherapeut met een rekbaar begrip: de zogeheten Oplossingsgerichte Therapie. Onder vakgenoten Bedenker en tekenaar Peter de Wit is in de loop der jaren bijna een bekend gezicht geworden in de wereld van de therapeuten, psychologen, psychiaters door zijn regelmatige aanwezigheid op congressen. ‘Niet zozeer om bij te blijven op het ‘vakgebied’, want door regelmatig het wetenschapskatern van de Volkskrant te lezen, blijf ik voldoende op de hoogte van de ontwikkelingen in de psychiatrie,’ erkent hij onomwonden. ‘Daarbij is het 8


absoluut niet mijn ambitie om te ver de diepte in te duiken. Sigmund verschaft geen ‘inside information’, maar is bedoeld als strip die toegankelijk is voor iedereen, ook voor heel ‘normale’ mensen.’ Nee, De Wits aanwezigheid op seminars en symposia bestaat vooral uit signeersessies voor zijn boeken, die gretig aftrek vinden. ‘Vooral om ze in de wachtkamer te leggen bij psychiatrische en psychologenpraktijken.’ Niet alleen uit commercieel oogpunt vindt de auteur dat een goeie zet. ‘Door de lichte toonzetting kunnen de cliënten misschien zo nu en dan lachen om herkenbare situaties. Zelfspot met een vleugje relativeringsvermogen is volgens mij het beste serum voor genezing.’ Overdosis Peters persoonlijke gevoel voor humor werd geprikkeld toen hij pas werd aangesproken door een ‘collega psychiater’ die hem vroeg hoe hij naast zijn drukke praktijk nog tijd overhield voor het maken van al die strips. Het moet gezegd, zijn DSM-diagnosebijbel van ADHD tot Zapdwang is ook uitstekend bruikbaar als vraagbaak en handleiding voor ‘collega’-therapeuten. Vrouwelijke cliënten op het spreekuur? Die hebben meestal een onbegrensde behoefte aan slechts één ding: aandacht, aandacht en aandacht! Mannen komen vooral als ze door

interview hun vrouw worden gestuurd, meestal met een briefje in de broekzak waarop staat wat ze allemaal mankeren. Sigmund’s tip: ‘Leg wat Panorama’s in de wachtkamer en gun ze wat rust aan hun kop en wat’. En de remedie bij kinderen? Een overdosis aan geduld. Vooral tegenover de ouders. En natuurlijk afwasbaar behang in de praktijk, en meubels die vastgelijmd staan aan de vloer. Bovendien, niet te vergeten, een royale hoek met lego, barbies en games… voor de behandelaar, om lekker zelf mee te spelen, terwijl de kinderen hun verhaal vertellen. Zwarte humor en zelfmoord Enige Sigmund-trekjes zijn Peter de Wit niet vreemd, etaleert hij zelfkennis. ‘Net als hij kan ik me enorm ergeren, opwinden, verbazen, verbijsteren over wat mensen kunnen uitspoken. Maar dat dient een hoger doel: creatief gevoed worden. Misschien is dat het wel wat striptekenaars een beetje ‘rare mensen’ maakt; leven met de radar voortdurend op scherp.’ Is er na bijna twintig jaar Sigmund nog inspiratie? ‘Absoluut. Zolang er mensen zijn, blijf ik tekenen. Die inspiratiebron is onuitputtelijk.’ Is de wereld gekker geworden in de loop der jaren? ‘Moeilijk te zeggen. Ik ben zelf natuurlijk ook veranderd, en dat is volgens mij ook de bedoeling. Dat heeft veel te maken met leeftijd en levenservaring. Mijn kinderen bekijken veel dingen vanuit een ander perspectief. Wel doe ik met mijn best te blijven kijken met een frisse, niet veroordelende en open blik. Ook Dr. Sigmund heeft een ontwikkeling door gemaakt. Die cynische ondertoon is er nog steeds, maar hij is in de loop der jaren wel wat filosofischer geworden. Daar moet je je ook weer niet veel van voorstellen, want hij is nog steeds bereid een patiënt die zelfmoord wil plegen, een handje te helpen. Met liefde duwt hij zo iemand van de brug.’ Dat achter die zwarte humor een eenzaam mens schuilgaat, is iets wat ‘de wereld’ best mag weten. Wie tussen de regels doorleest, kan die conclusie zelf trekken. Sigmund is een boos mannetje dat, net als iedereen, hunkert naar wat liefde. En het is best een

beetje aandoenlijk dat hij dat moet zoeken in de verwenboerderij. Verder leeft hij voor zijn werk, met als enige gezelschap zijn vis op het bureau. Met de aansprekende naam ‘Freudje’, dat dan weer wel.

Angst voor beschuldiging van privacy schending is Dr. Sigmund allerminst, zo blijkt uit zijn alvast gestarte aanval-is-debeste-verdediging in zijn DSM. ‘Wat kan een gek uitrichten tegen een gerenommeerd arts?’ En wie vraagt het zich niet zo nu en dan af: ben ik nou gek of hoe zit het? Voor mensen die wel antwoord op de vraag willen, maar liever niet hun ziel en zaligheid delen met de psychiater kunnen zelf aan de slag maken met de in het boekwerk geadverteerde diagnoseapp Gekke Appie (bruikbaar op iPone, iPad, Android).

De Sigmund Methode, Peter de Wit Uitgeverij De Harmonie ISBN 9789076168708 (€ 17,50)

Linda van Pelt

9

Borderline, wie ben ik dan?! Op zaterdagmiddag 23 november 2013 organiseerden wij onze landelijke publieksdag. Dit jaar hadden we een fijne locatie beschikbaar bij Meeting Plaza in Utrecht. Lotgenoten, naastbetrokkenen, hulpverleners, workshophouders en onze eigen vrijwilligers kwamen bij elkaar voor informatie over borderline en de behandeling hiervan, maar ook om steun te zoeken bij elkaar. Samen konden we er weer een mooie en leerzame dag van te maken. Om twaalf uur gingen de deuren van Meeting Plaza open en langzaam druppelden de bezoekers binnen. Na aanmelding bij de receptie kwamen zij binnen in de lounge van Meeting Plaza. Hier stonden tien marktkramen met blauw-wit gekleurde dakjes. De kramen waren aangekleed door verschillende organisaties en zij vormden samen de informatiemarkt. Bezoekers konden hier onder andere informatie krijgen over behandeling, ondersteuning voor lotgenoten en naastbetrokkenen en over Stichting Borderline zelf. In deze ruimte was koffie en thee verkrijgbaar voor iedereen en daarnaast werden er broodjes verkocht door Broodje Bert. De lounge werd tijdens de publieksdag de plek waar iedereen elkaar steeds weer ontmoette. Het programma begon met een plenaire opening in de grootste zaal. Onze landelijke coördinator Karlijn Smits kwam eerst aan het woord. Zij gaf een inleiding op de dag en stelde vervolgens vragen over Stichting Borderline aan Hans de Jong. Op die manier kregen de bezoekers een beeld van wat de stichting doet en hoe lastig het is om in tijden van een financiële crisis het hoofd boven water te houden als patiëntenvereniging. Het belang van donateurs werd daarmee nog eens extra benadrukt. Het vervolg van de plenaire opening verliep anders dan andere jaren. Psychiater Erwin van Meekeren werd letterlijk aan de kant gezet door een drietal vrijwilligers van Stichting Borderline. Zij vertelden hoe zij het ervaren om borderline te hebben en deden dit met humor, zelfspot en zelfgemaakte attributen. Erwin van 10


Meekeren gaf vervolgens een presentatie over de behandeling van borderline. Ook hij deed dit met de nodige humor en positiviteit. Hij gaf onder andere aan dat er veel mogelijkheden zijn qua therapie en dat er zeker hoop is op een ‘normaler’ leven voor mensen met borderline als zij hieraan willen werken. Na een pauze ging het programma verder met twee workshoprondes waar bezoekers zich van tevoren voor in konden schrijven. Ze konden kiezen voor workshops over behandelingen voor borderline, borderline en ouderschap, borderline en werk, ervaringsverhalen van ervaringsdeskundigen en naastbetrokkenen, informatie voor naastbetrokkenen over omgaan met borderline, het spel 'een steekje los' en mindfulness. Vooral de ervaringsverhalen van ervaringsdeskundigen en omstanders bleken een schot in de roos. Uit de evaluatie van de publieksdag in 2012 was gebleken dat de bezoekers van de publieksdag de behoefte hebben om niet alleen naar professionals te luisteren, maar ook hun verhalen met elkaar te delen en met elkaar in gesprek te gaan. Dat was dit jaar mogelijk. Hier hebben we dan ook veel positieve reacties op gekregen. De publieksdag eindigde met een borrel en wat hapjes in de lounge van Meeting Plaza, waar iedereen nog even met elkaar kon napraten over de publieksdag of over andere onderwerpen. Daarnaast vroegen we zoals elk jaar aan de bezoekers van de publieksdag om een evaluatieformulier in te vullen. De mening van de bezoekers is belangrijk, omdat

artikel

we er weer ideeën uit kunnen halen voor de volgende keer. In ruil voor het invullen van de evaluatie ontvingen de bezoekers deze keer een roze goodiebag. We hopen dat iedereen die er was een fijne dag heeft gehad en kennis heeft op gedaan. Voor ons was het een geslaagde dag. Het thema van de dag was ‘Borderline, wie ben ik dan?!’ Dit gaat over meer dan jezelf afvragen wie je bent. Wij geloven dat je door te kijken naar wie je bent en wat je wél kunt stappen kunt zetten in de goede richting. Met de juiste hulp kun je zeker verder komen. Met deze dag hoopten we dat mensen zouden zien dat er hoop is op herstel, maar dat je hier wel voor open moet staan. Je zult er zelf hard voor moet werken. Zodat je uiteindelijk op eigen kracht verder kunt gaan. We wilden bezoekers een positieve boodschap mee geven op de publieksdag en hopen dat dit ook gelukt is. Wij willen iedereen die aanwezig was als bezoeker, workshophouder of vrijwilliger bedanken voor de mooie en inspirerende dag.

Wil je nog meer lezen over de publieksdag of ben je benieuwd naar de uitkomst van de evaluatie? De resultaten van de evaluatie en een aantal presentaties van de workshops zullen binnenkort verschijnen op de website van de publieksdag, www.publieksdagborderline.nl.

Statistieken: Aantal bezoekers: 230 Aantal ingevulde evaluaties: 115 Gemiddeld cijfer evaluaties: 7,8

Roxanne de Kruijk

11

Omkeerperspectief prikkelt tot grensverleggend denken SIRE Hulplijn voor mensen zónder psychische ziekte ‘Daarom ben ik zo blij dat er nu een hulplijn is voor deze mensen.’ Het klinkt bijna als zucht van verlichting, dat ene zinnetje dat terugkeert in alle vier de filmpjes/radiospotjes van SIRE. Tot zover nog niets bijzonders. Maar wie even beter luistert, hoort dat deze hulplijn nu eens niet bedoeld is voor iemand met een specifieke ziekte of aandoening, maar voor mensen zónder psychische problemen. Een verrassende en succesvolle omdraaiing van perspectief die prikkelt tot nadenken, én tot normaler omgaan met mensen met o.a. depressie, psychose of borderline. Op een van de bloedhete dagen van de afgelopen zomer zat ik op een terras, samen met Joshua. Ik in een mouwloos topje, hij in een T-shirt, overhemd en daarover nog een jas. Zijn hoofd grotendeels verstopt onder een pet met lange klep en achter een donkere zonnebril. Zijn bestelling – tonic – deed hij niet rechtstreeks aan de piepjonge serveerster, maar, wat schichtig, via mij. Als hij praatte, bleef hij recht vooruit staren als was er in de verte iets heel interessants dat permanent zijn aandacht opeiste. Zelf trok Joshua de aandacht van veel andere terraszitters, van wie sommigen elkaar met veelbetekende glimlach aanstootten en anderen minutenlang bleven staren. Staren ja, zij ook! Hoe konden zij ook weten dat het voor Joshua een reuzenstap is om zijn vertrouwde huis te verlaten (na tien keer – op zijn minst – gecontroleerd te hebben of de buitendeur wel op slot is) en dat hij al vijf nachten nauwelijks geslapen had omdat hij een ‘manische periode’ doormaakte en nu doodsbang was dat hij daarna in een depressie zou belanden? Tel daarbij op 12


een permanente angststoornis en het leven ziet er heel anders uit. Hoe kan ik hier het beste mee omgaan? Kijk eens door de ogen van een ander. Dat idee ligt ook ten grondslag aan de SIRE-campagne die eind juni begon; een hulplijn voor mensen zónder psychische ziekte. In de vier verschillende filmpjes en radiospotjes vertellen mensen met posttraumatische stresstoornis, borderline, autisme en ADD hoe moeilijk het soms is… voor de buitenwereld om met hen om te gaan. Gelukkig is er nu die hulplijn, want er zijn nogal wat mensen met een psychische aandoening (zo’n 20 procent van de Nederlandse bevolking!) dus nog veel meer partners, ouderen, kinderen, vrienden en andere naastbetrokkenen die soms best een steuntje in de rug kunnen gebruiken hoe ze hiermee het beste kunnen omgaan. Dubbel probleem Voor de start van deze nieuwe campagne heeft SIRE een onderzoek laten verrichten. Daaruit bleek dat mensen die een psychische

artikel aandoening hebben (gehad) veel problemen hebben ondervonden door de rare reacties of uitlatingen van anderen, en daardoor in veel gevallen zelfs vrienden hebben verloren. ‘Mensen met een psychische aandoening kunnen geconfronteerd worden met allerlei consequenties: werkloosheid, een klein sociaal netwerk, mindere kwaliteit van leven en lage zelfachting. Zij hebben het al moeilijk genoeg met zichzelf, en moeten vaak ook nog eens opboksen tegen de vooroordelen van de maatschappij. Op die manier wordt een psychische ziekte een dubbel probleem.’ Woorden uit de mond van Gerdien Rabbers, directeur van de Stichting Samen Sterk tegen Stigma (met deze stichting heeft SIRE nauw samengewerkt voor deze hulplijn – red.)

‘Bij de ontwikkeling van deze campagne hebben we ook gekeken naar landen als Engeland, Canada en Nieuw-Zeeland. Daar zijn TV-campagnes en radiospots om meer begrip te kweken voor psychische problematiek al heel gewoon. Bijna als vanzelfsprekend krijgen mensen met een psychische aandoening ook extra hulp bij het vinden van een (nieuwe) werkkring.’ Die grensverleggende gedachte is nu dus ook op vaderlandse schaal geïntroduceerd. Levensecht ‘Dit onderwerp past perfect bij SIRE,’ vindt Sabine van Aken, SIRE bestuurslid en projectleider voor deze campagne. De missie van SIRE omschrijft Sabine als ‘aandacht vragen

13

voor zogeheten verweesde of verwaarloosde het advies vooral ook goed voor zichzelf te onderwerpen op de publieke agenda’. blijven zorgen. ‘Want om een ander te kunnen ‘Het doorbreken van een taboe op psychische helpen in een moeilijke periode, moet je ook aandoeningen werd bovendien aangegeven als jezelf niet uit het oog verliezen,’ aldus Gerdien belangrijk onderwerp door ons vaste panel dat Rabbers. ‘In de praktijk bellen er ook mensen we regelmatig om advies vragen.’ die zelf kampen met psychische problematiek. Vanaf dat moment ging het snel. Allereerst Uiteraard worden ook zij zo goed mogelijk gewerd de koers bepaald: een luchtige aanpak holpen. Na een persoonlijk gesprek verwijzen van een ‘zwaar’ onderwerp; geen zielige we hen desgewenst gericht door naar bestaanmensen, maar sterk en leuk. Vervolgens de lotgenotenlijnen om nog dieper inhoudelijk bedacht Reclamebureau JWT Amsterdam het op bepaalde materie te kunnen ingaan.’ ‘omkeerperspectief’ en daarna werd gezocht naar hulpverleners (voor het bemannen van de (On)bekend maakt (on)bemind telefoonlijn) en ‘acteurs’ voor de campagne. De SIRE-campagne liep van 27 juni tot en met ‘Iedereen is gewoon zichzelf,’ vertelt Gerdien oktober 2013. Daarna is de hulplijn overgedraRabbers. ‘Wij hebben bewust gekozen voor gen aan het Landelijk Platform GGZ. Deze blijft een natuurlijke en vooral eerlijke aanpak. Op dus ook na die datum van kracht. onze oproep om mensen die hun ervaringen ‘Dat is ook nodig, want bestrijden van een met psychische problestigma is een zaak van matiek willen delen, is lange adem,’ weet massaal gereageerd. Gerdien Rabbers die in Want om een ander En er zijn tientallen de vooroordelen rond te kunnen helpen in uren filmen en monpsychische problematage vooraf gegaan tiek enige parallel een moeilijke periode , aan de vier uiteindelijke ziet met onder meer moet je ook jezelf niet spotjes. Maar we zijn de vrouwenbeweuit het oog verliezen met z’n allen trots op ging, emancipatie en het resultaat.’ homobelangen. ‘Lang volhouden, de kracht LSD van de herhaling. Daarmee bereik je uiteindelijk Ook de personen achter de hulplijn zijn ervaeffect. We zijn nog maar net begonnen en nog ringsdeskundigen; mensen die een psychische lang niet klaar.’ Psychische kwetsbaarheid is ziekte aan den lijve hebben ondervonden. Na lastig, maar het is al zoveel beter als de maateen gerichte training in de basistechnieken van schappij er normaal mee omgaat. De hulplijn telefonische hulpverlening (o.a. de zogenoemgeeft daarvoor waardevolle achtergrondinforde LSD-formule: luisteren, samenvatten, doormatie. Wie weet lukt het om een welbekende vragen) staan zij alle bellers ter zake kundig te spreuk daarmee ook een draai te geven: woord. ‘Wie anders kan beter verwoorden wat bekend maakt hopelijk meer bemind. het betekent om geconfronteerd te worden met het stigma dat nog steeds aan psychische De SIRE hulplijn is bereikbaar van dinsdag tot ziekten kleeft dan degene die weet hoe dit en met zaterdag van 11.00 uur tot 14.00 uur en voelt?’ formuleert Sabine van Aken als het van 18.00 uur tot 21.00 via telefoonnummer ware vraag en antwoord ineen. 0900-0727. De SIRE-hulplijn is, zoals gezegd, bedoeld voor familie, collega's of vrienden van mensen met Linda van Pelt een psychische aandoening. Zij hebben vaak behoefte aan meer richtlijnen hoe zij het beste met deze situatie kunnen omgaan, en die krijgen zij dan ook van binnenuit. Mét daarbij 14


column Seksbeest Je zou toch denken dat we in de 21ste eeuw Toch roerde mijn man het onderwerp bij mij wel serieus over seks kunnen praten, maar aan. Hij was bang dat er een ander in het helaas is de werkelijkheid heel anders. Ik spel zou zijn. Waarop ik hem met verbaasde heb een vrije opvoeding gehad. Ik kan me de ogen aankeek en vroeg: ‘Hoe kom je daar nou woensdagmiddagen met mijn moeder nog bij?’ Doordat ons seksleven meer dood dan goed herinneren, dat we onder het genot van levend was, kon hij geen andere verklaring een beker chocolademelk over seks praatte. bedenken. Ik was behoorlijk geschrokken en Daardoor was ik goed voorbereid als puber, als ging nadenken waarom ons seksleven zo’n je weet hoe het werkt, sleur was geworden. In ben je toch minder eerste instantie dacht ik Want ga maar eens nerveus bij een eerste dat het lag aan het feit keer, dan dat je bij god dat we al jaren bij elkaar vertellen dat je niet weet wat je met de zijn. Het kunstje ken je vreselijk uit gekeken ander aan moet. Toch nu wel en om die act 3x bent op je seksleven merk ook ik dat over in de week op te gaan seks praten met mijn voeren, komt je ook je moeder of vriendinnen neus uit. Ik eet tenslotte veel makkelijker gaat dan met mijn eigen vent. ook niet 3x in de week stamppot andijvie met Dan begeef je, je toch op glad ijs. een balgehakt. Maar in ene had ik het door. De Want ga maar eens vertellen dat je vreselijk pijn, chronische vermoeidheid en mijn uitgeuit gekeken bent op je seksleven en totaal storven libido zorgde ervoor dat ik seks liever niet meer opgewonden raakt van je hubbie. kwijt dan rijk was. Hoe ga je dat verpakken, zonder dat je zijn seksego totaal verwoest en hij denkt dat hij Uiteindelijk zijn we eens gaan zitten voor een zijn innerlijke seksbeest verloren is. Het heeft goed seks gesprek. Wat wilde we nu eigenlijk? niet alleen te maken dat ons seksleven is blijHet was een bevrijding om uiteindelijk onze ven steken bij hoe we elkaar 13 jaar geleden frustraties eens naar elkaar uit te spreken. We hebben leren kennen, maar door mijn ziektes kwamen tot de conclusie dat we elkaar een heeft ons seksleven ook een behoorlijke beetje kwijt geraakt waren. Ons seksleven doodsteek gekregen. Seks is voor mij gedoe. kreeg daarna weer een enorme boost. Zelfs de Ook al doet die schat zijn stinkende best door humor kwam weer terug in bed. En dat zorgt de medicijnen die ik gebruik moet mijn orervoor dat we weer volop kunnen genieten gasme uit mijn tenen komen of lig ik soms als van elkaar. Soms verslapt het weer even, maar een ijskonijn in bed: ‘Sorry lief, mijn seksknop dan hebben we maar een paar woorden nodig staat weer uit.’ om de draad weer op te pakken. Welkom in de 21ste eeuw! Sowieso zijn mannen en vrouwen totaal verschillende wezens. De seksbeleving bij mannen is toch meer een jagersinstinct. Ik Yezzie heb altijd het gevoel dat hij me elke keer weer wil veroveren, terwijl ik nog tussen de lakens lig te multitasken. Ik moet namelijk vooral niet vergeten dat ik de volgende dag toch echt de afspraak bij de tandarts niet moet vergeten en o’ja wat zullen we doen met eten?

15

Zonder donateurs geen subsidie, zonder subsidie geen Stichting Borderline. Uw financiële steun is van groot belang voor het voortbestaan van onze stichting! Dankzij donateurs kunnen wij onze activiteiten voortzetten en daarmee de belangen van mensen met borderline blijven behartigen.

Donateur worden? Wilt u ons steunen? Vul hieronder uw gegevens in of meld u aan via het digitale aanmeldformulier op www.stichtingborderline.nl. Vermeld bij uw betaling dat u Nieuwe Donateur bent!

Als donateur – steunt u Stichting Borderline – wordt u op de hoogte gehouden van onze activiteiten – ontvangt u onze nieuwsbrief – krijgt u korting op de entree van onze Landelijke Dag

Doorlopende machtiging Stichting Borderline

SEPA

Stichting Borderline, Postbus 1147, 3500 BC Utrecht, Nederland [email protected] IBAN-rekeningnummer: NL41 INGB 0008282791 Reden betaling: Donateurschap Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan Stichting Borderline om jaarlijks, dan wel 2x per jaar, uw donateurgeld, welke hieronder vermeld staat, automatisch af te schrijven van uw bankrekening. Ondergetekende, Naam:

m/v

Adres: Postcode:

Plaats:

Land: IBAN-rekeningnummer: Emailadres: Wil graag ontvangen: (1 optie aankruisen), £ De digitale nieuwsbrief (donateurbijdrage is minimaal €25,00 per jaar) £ De papieren nieuwsbrief (donateurbijdrage is minimaal €30,00 per jaar) £ Geen nieuwsbrief (donateurbijdrage is minimaal €25,00 per jaar) Af te schrijven bedrag (1 optie aankruisen), £ 1x per jaar: €

(incasso vindt plaats in januari)

£ 2x per jaar: €

(incasso vindt plaats in januari en juli)

Datum:

Plaats:

Handtekening: – Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden. – Wijzigingen in adres- en/of rekeningnummer dient u schriftelijk en voorzien van uw handtekening door te geven aan Stichting Borderline. 16


www.stichtingborderline.nl

Nieuwsbrief 2014 nummer 1

Recommend Documents