Vrienden van het Vakcollege! Hierbij ontvangt u de Nieuwsbrief van november 2013. De afgelopen tijd is er veel gebeurd. Maar ook de komende tijd staat er nog veel te gebeuren. In deze nieuwsbrief krijgt u een impressie daarvan. Eén ding is zeker: het Vakcollege ontwikkelt zich gestaag en slaat enorm aan bij leerlingen, ouders en bedrijven. Successen geven energie en kracht om verder te gaan op de weg die we met elkaar zijn ingeslagen.
NIEUWSBRIEF 2 november 2013 www.vakcollegia.nl
Leerlingengroei Vakcollege Het Kennis- en adviescentrum voor technisch vakmanschap Kenteq volgt sinds 2004 de ontwikkeling en regionale verdeling van het aantal vmbo-leerlingen in de elektro-, installatie- en metaaltechniek. In de grafiek ziet u de landelijke ontwikkeling tot en met 2012. Vanaf 2006 is het aantal leerlingen op het vmbo in de sector techniek sterk gedaald. In de elektro, installatie en metaal (E/I/M) vond een nog veel sterkere daling plaats, van ruim 20 duizend naar nog geen 9 duizend leerlingen. Met dit landelijk beeld in het achterhoofd is het bijzonder te zien dat het Vakcollege qua leerlingaantallen een groei laat zien. Als voorbeeld ziet u op de volgende pagina de ontwikkeling van de leerlingenaantallen van het Gilde Vakcollege Techniek, afgezet tegen de gemiddelde landelijke ontwikkeling in de techniek (oranje lijn).
1
700 650 600 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
Leerlingaantal Gilde Vakcollege Techniek vanaf 2004
200 200 200 200 200 200 201 201 201 201 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3
Totaal 634 619 654 604 562 541 538 549 575 615
Het hele onderzoeksbericht kunt u lezen op de website van Kenteq. (http://www.kenteq.nl/Kenteq/5Over_Kenteq/3Arbeidsmarktinformatie/Onderzoeksbericht_VmboLeerlingen2012.pdf)
De Duurzaamheidsfabriek van Da Vinci draait De Duurzaamheidsfabriek van Da Vinci in Dordrecht opende onder grote belangstelling officieel haar deuren. Het is in Europa het eerste gebouw dat duurzaamheidsonderwijs samen met het bedrijfsleven op een uiterst vernieuwende manier inricht. Het gebouw is met ingang van het schooljaar 2013/2014 volledig in gebruik en voorziet in het leren en werken aan de duurzame technologie van de 21ste eeuw. Bedrijven als Siemens, Krohne, HVC, Verkerk Groep, Sublean, Valk-Welding en IWZH nemen met een deel van hun activiteiten hun intrek in de fabriek. Zij zullen onderwijs in de praktijk geven aan de nieuwe generatie technici. Architect Thomas Rau maakte het ontwerp, maar de inrichting van de fabriek kwam in samenspraak met het participerende bedrijfsleven en onderwijs tot stand. Van praktijk naar theorie Studenten, vmbo, mbo, hbo, universiteit, werken samen op vraag van de bedrijven aan innovaties zoals productverbetering en de ontwikkeling van nieuwe producten. Voor studenten en docenten een enorme omslag want er wordt niet meer gedacht vanuit de theorie naar de praktijk maar de praktijk bepaalt het onderwijs. Een uitdaging en een verbetering, want door deze krachtige verbinding wordt het onderwijs voor jongeren en bedrijfsleven aantrekkelijker, actueler en energieker. Op dit moment ligt de focus in de fabriek op energietechniek en de maritieme industrie. De gelegenheid voor het Da Vinci College en STC (Scheepvaart, Transport en Havenindustrie) om het Centrum voor Innovatief vakmanschap ( CIV)Maritiem vorm te geven. Dream , create, produce Wat ooit begon als een droom is nu een fabriek die gaat uitgroeien tot een centrum voor excellent vakmanschap en duurzame ontwikkeling. Bedrijven brengen er hun ervaringen en kennis en studenten, gecoacht door docenten en ervaringsdeskundigen uit het bedrijfsleven, onderzoeken, ontwikkelen en maken.
2
Vernieuwing beroepsgerichte examens Zowel op het Gilde Vakcollege Techniek als bij het Willem van Oranje College is het techniekonderwijs georganiseerd in een afdelingsstructuur. Te denken valt aan afdelingen als metaaltechniek, installatietechniek, metalektro, bouwtechniek, voertuigentechniek, elektrotechniek en ICT. De beroepsgerichte programma’s in het vmbo worden landelijk echter vereenvoudigd, verduidelijkt en geactualiseerd. De nieuwe programma’s zullen straks aansluiten op actuele ontwikkelingen in de (beroeps)werkelijkheid en de vervolgopleidingen in het mbo. De bedoeling is dat in 2017 de eerste beroepsgerichte vmbo-examens nieuwe stijl worden afgelegd. De vernieuwing van de beroepsgerichte examens betekent een forse verandering voor de scholen. Het bestuur van de ‘Stichting Vrienden van het Vakcollege Techniek GorinchemWijk en Aalburg’ is nauw betrokken bij het nadenken over deze ontwikkeling. De komende tijd zal het regionale technisch bedrijfsleven ook nadrukkelijk betrokken worden bij de keuzen die gemaakt kunnen en moeten worden. Voor dit moment is het van belang te weten dat de bekende afdelingsstructuur ophoudt te bestaan. Er komen drie profielen voor terug. Binnen afzienbare tijd praten we alleen nog maar over PIE, BWI en M&T. Hieronder staat één en ander schematisch weergegeven. Onder de drie profielen komen een heel aantal keuzemodules te hangen.
Voertuigentechniek
Installatietechniek
Metaaltechniek
Elektrotechniek
Bouwtechniek
M&T Mobiliteit & transport
PIE Produceren, installeren, energie
BWI Bouwen, wonen, interieur
Transport & logistiek De vernieuwing van het beroepsgerichte programma zoals hierboven beschreven, biedt ook nieuwe kansen voor de regio. Eén van de kansen is dat ‘transport’ is samengevoegd met de oude afdeling ‘voertuigentechniek’ tot het profiel ‘Mobiliteit & transport’. Tot nu toe hebben de Vakcolleges geen specifiek onderwijskundig aanbod gehad m.b.t. ‘transport’. Het bestuur van de ‘Stichting Vrienden van het Vakcollege Techniek’ heeft dan ook besloten het aantal bestuurszetels uit te breiden met een vertegenwoordiger uit de transport- en logistieksector. Deze plaats zal worden ingenomen door dhr. R. vlot, directeur Transport Service Schelluinen. Het bestuur is verheugd met zijn komst en hoopt op een goede samenwerking.
3
Start BBL-opleiding metaal/metalektro in Wijk en Aalburg: een terugblik Door Maurice van Mensvoort, docent Da Vinci College Dit schooljaar ben ik als docent werktuigbouwkunde en elektrotechniek gestart bij het Vakcollege te Wijk en Aalburg. Ik moet zeggen dat ik aangenaam verrast ben door de prettige werksfeer die er heerst. Mijn leerlingen voelen zich zichtbaar thuis op school. Dat komt natuurlijk ook door het feit dat het schoolgebouw voor hun vertrouwd terrein is. Leerlingen groeten hun ouddocenten, maken een praatje en een dolletje. Intussen leer ik ook via deze VMBO docenten de geschiedenis van leerlingen kennen. Dat is toch heel anders dan via de mentor- en inschrijfformulieren die ik normaalgesproken op het MBO gewend ben. Daar komt ook bij dat mij als MBO-2 docent ook vanaf het begin welkom en gewaardeerd heb gevoeld binnen het Willem van Oranje. Hier merk ik direct de kleine schaal van het Vakcollege. Iedereen kent elkaar, communicatielijnen zijn kort en dus probleempjes in een oogwenk opgelost. Voor mij als docent is dat een steun. Ik kan me dan volledig richten op het leerproces van mijn klas. Daarbij kan ik ervaringen uitwisselen met mijn VMBO-collega Jan van Mourik. Hij neemt ook een deel van de lessen voor zijn rekening. Nu is er zelfs mede door de kleinschalig persoonlijk benadering van leerlingen, ruimte voor experimenten in een nieuwe leerbenadering. Bijvoorbeeld het gebruik van een documentcamera als instructiehulpmiddel. Verder kan ik zeggen dat ik uitkijk naar de rest van dit schooljaar: de leerlingen verder op weg helpen met hun basisvorming en binnenkort, als tweede stap, bedrijven betrekken bij de onderwijsinhoud via de koppeling van theorie aan bedrijfsechte situaties. Maar daarover de volgende keer meer. Meiden in de techniek Meiden en vrouwen zijn in Nederland sterk ondervertegenwoordigd in de technische en bètagerelateerde beroepsgroepen. Uit vergelijkend onderzoek blijkt dat dit met name cultureel bepaald is. In bijvoorbeeld een land als Denemarken, dat toch op een heel aantal terreinen vergelijkbaar is met Nederland, ligt dit heel anders. Nederland is Europees gezien zo’n beetje koploper in ‘rolpatronen-denken’: zorg is voor de vrouwen, techniek voor de mannen. Ook in het onderwijs is dat te zien. Zo heeft het Gilde al sinds schooljaar 2009-2010 geen enkel meisje meer als leerling. Tot dit jaar! Het afgelopen schooljaar is er fors ingezet op het aantrekkelijker maken van het Gilde voor meisjes. Tijdens een klankbordavond met ouders en meiden uit groep 8 van het basisonderwijs is gekeken wat bevorderende en belemmerende factoren zijn om als meisje te kiezen voor het Gilde. Dit heeft bijvoorbeeld geresulteerd in een aanpassing van het gebouw door het realiseren van een ‘meidenkantine’. Daarnaast is er een speciale ‘meidendag’ georganiseerd. Alle inspanningen bij elkaar hebben er voor gezorgd dat vijf jonge dames gekozen hebben voor een opleiding in de techniek en zich aangemeld hebben als leerling van het Gilde. De meiden hebben een oud-leerlinge van het Gilde, Martine Both, eigenaar van Aquariussanitair als ‘bedrijfscoach’. Martine begeleidt de meiden en denkt met hen mee over hun carrière op het Gilde. Opnieuw een mooi voorbeeld van hoe scholen en bedrijven samen de schouders onder het mooie techniekopleiding zetten.
4
De 'vijf meiden' van het Gilde met hun coach Martine Both
Ledenvergadering Op dinsdagavond 18 maart 2014 hoopt de ‘Stichting Vrienden van het Vakcollege Techniek Gorinchem- Wijk en Aalburg’ een ledenvergadering te beleggen. Het bestuur hoopt u bij te praten over de ontwikkelingen van de Stichting en verantwoording over de afgelopen periode te geven waaronder ook de financiële resultaten van de Stichting. Daarnaast zal er ruimte zijn voor een inhoudelijk thema en is er aandacht voor verdere visievorming met betrekking tot de ontwikkeling van het Vakcollege. Vakgilde In het verleden zijn er door het bedrijfsleven, ook uit onze regio, vraagtekens gezet bij de ontwikkeling van de landelijke Vakcollegegroep ten aanzien het ‘Vakgilde’ als verloningsintermediair voor leerlingen in een BBL-traject. Deze activiteiten zijn door de Vakcollegegroep ondertussen beëindigd en zullen geen onderdeel meer uit (gaan) maken van het concept Vakcollege. Open dagen Wilt u alvast weten wanneer de Open dagen op de verschillende scholen zijn? U vindt ze op de website. Open dagen 2014:http://vakcollegia.nl/open-dag-2014/ Volgende nieuwsbrief De volgende nieuwsbrief kunt u in februari 2014 verwachten. Deze zal voornamelijk bestaan uit verdere informatie ten aanzien van de ledenvergadering van dinsdag 18 maart 2014. Namens het bestuur, Harmen Akkerman, voorzitter. Stichting Vrienden van het Vakcollege Techniek Gorinchem – Wijk en Aalburg.
5