Nieuwsbrief|Nr. 32| juni 2015
Nieuwe ronde, nieuwe kansen met ANV Hollands Noorden - Overgang leden Frisse Wind - Agrarisch natuurbeheer vanaf 2016 - Greppel plas-dras voor weidevogels Weidevogelseizoen 2015 - Beheer Koopmanspolder loopt voorspoedig - Contributie 2015 - Even voorstellen
Nieuwe ronde, nieuwe kansen met ANV Hollands Noorden Door de voorzitter: Klaas Wim Jonker In de vorige nieuwsbrief hebben we u geïnformeerd over het nieuwe systeem van agrarisch natuurbeheer. Dit bracht met zich mee dat ook de vereniging haar statuten heeft gewijzigd. Op een extra ledenvergadering op 12 januari hebben we in aanwezigheid van gedeputeerde Jaap Bond deze wijzigingen aan de leden voorgelegd en een nieuwe start gemaakt met ook een nieuwe naam. Vanaf 1 januari zijn wij een collectief, ANV Hollands Noorden. De naam refereert aan het werkgebied. Dit beslaat de hele Noordkop grofweg boven de lijn Hoorn Alkmaar en exclusief Texel. Dit betekent ook dat we een groter werkgebied hebben en het werk doen voor het hele gebied van de drie oude verenigingen: West-Friesland, Wieringen en het gebied van De Frisse Wind. Wij zijn niet de enige ANV die samen de zaken oppakken. Er zijn in Nederland per 1 januari 2016, 39 collectieven met in totaal 11.000 beheerders/deelnemers agrarisch natuurbeheer. Voorheen waren er 160 ANV’s. Nieuw is ook dat we dit jaar voor het eerst een offerte moeten indienen bij de provincie. Hierin
moeten wij voor 15 mei voorlopig en voor 1 juli definitief, aangeven op welk perceel welk beheer in 2016 uitgevoerd moet worden. Het gaat hier om het weidevogelbeheer. We kunnen € 900.000,per jaar besteden. Nieuw is ook dat we in kunnen zetten op akkervogels. Alle regels en voorwaarden zijn pas op het laatste moment duidelijk geworden. Dit betekent dat we hier een extra leerjaar voor nodig hebben. Het budget voor akkervogels is € 300.000,- per jaar. Nieuw is ook dat we in opdracht van het hoogheemraadschap taken kunnen oppakken. Taken die komen uit de catalogus groen/blauwe diensten. Ons toegewezen budget per jaar is € 345.000,-. We hebben in de offerte voor 2016 minimaal rekening gehouden met deze diensten. De bedoeling is dat we in de offerte voor 2017 hier wel mee aan de slag gaan. Dit betekent dat er op kantoor uitbreiding van de werkzaamheden zal plaatsvinden. Zo ziet u maar dat ook verbreding bij ons niet vreemd meer is. Ik wens u een goede zomer.
Overgang leden Frisse Wind Door: Lida Wennekers Vorig jaar september 2014 heeft het bestuur van de agrarische natuurvereniging ‘De Frisse Wind’ na overleg met het bestuur van de agrarische natuurvereniging West-Friesland er voor gekozen en besloten om de SNL-werkzaamheden door ANV West-Friesland te laten uitvoeren. ANV West-Friesland verricht sinds 1 oktober 2014 de SNL-werkzaamheden (gebiedscoördinatie en gebiedsofferte 2015 aanvragen) voor ANV de Frisse Wind.
Deze drie agrarische natuurverenigingen hebben de verbreding van de landbouw en innovatie een belangrijke impuls gegeven. Door de vorming van het nieuwe collectief ‘ANV Hollands Noorden’ kunnen we elkaar versterken en door ontwikkelen. Zo creëren we meer kansen en mogelijkheden in de verbrede landbouw en natuurbeheer.
Enkele maanden geleden hebben de drie agrarische natuurverenigingen in de kop van Noord-Holland (ANV West-Friesland, ANV De Frisse Wind en ANV De Rotgangs) de stap gezet tot de oprichting van een collectief ‘ANV Hollands Noorden’.
Agrarisch natuurbeheer vanaf 2016 Door: Reindert Kuiper In april jl. heeft de provincie het natuurbeheerplan 2016 vastgesteld. Hierin worden de gebieden vastgelegd waar het weidevogelbeheer (leefgebied open grasland) en akkervogelbeheer (leefgebied open akker) uitgevoerd kan worden door de agrariërs. Verder is er een zogenaamde categorie water ingevoerd waarin maatregelen op bedrijfsniveau zijn uitgewerkt om de waterkwaliteit te verbeteren. Onze inspanningen van de afgelopen maanden hebben resultaat gehad wat betreft de voorgestelde budgetten. Er is ongeveer € 200.000,- per jaar bijgekomen voor het weidevogelbeleid. Tevens is er geld voor onze ANV vrijgemaakt voor akkervogels en watermaatregelen. Er is per jaar voor het leefgebied open grasland (weidevogels) € 900.000,-, voor leefgebied open akker € 300.000,- en voor watermaatregelen € 345.000,- per jaar. Totaal per jaar: € 1,5 miljoen inclusief 15% voor organisatiekosten.
De afgelopen maanden zijn de deelnemers voor het weidevogelbeheer 2016 bezocht door onze veldmedewerkers met als opdracht om meer maatregelen af te spreken op bedrijfsniveau ter bescherming van de grutto, tureluur, scholekster, kievit en andere soorten. 10% van de bedrijfsoppervlakte is het uitgangspunt. De vergoedingen hebben we iets opgehoogd. Alles is vastgelegd in een intentieverklaring omdat het niet duidelijk is of de provincie ons plan goedkeurt. Het gehele plan wordt voor 1 juli aangeboden aan de provincie die op 1 september ons de uitslag geeft. Vervolgens kunnen we het plan verder met u gaan uitwerken voor 2016. Voor het onderdeel weidevogels zullen er deelnemers gaan afvallen. Voor de bescherming van de akkervogels en de watermaatregelen gaan we deelnemers werven voor akkerranden, wintervoedselakkers, vogelakkers, ecologisch slootonderhoud en meer.
Greppel plas-dras voor weidevogels Door: Reindert Kuiper Dit jaar is er een bijzondere samenwerking tot stand gekomen tussen Landschap NoordHolland en de ANV. Om meer foerageermogelijkheden te bieden aan de vogels is greppel plas-dras een goede maatregel. Om boeren te stimuleren dit toe te passen op hun greppelland en waar vogels zijn kan de ANV de boeren aanbieden de greppels een tijdlang vol te pompen. Dit in overleg met de veldmedewerker. De boer krijgt hiervoor een vergoeding per strekkende meter van de ANV. De ANV beschikt over een pomp van Landschap Noord-Holland en pompt greppels vol op de terreinen van hen en bij deelnemende boeren. Vrijwilliger Tinus Waaijer van de vrijwillige weidevogelgroep Hensbroek/Obdam bedient de pomp.
Weidevogelseizoen 2015 Door: Marco van der Lee Het weidevogelseizoen is nog in volle gang. Het gaat natuurlijk niet alleen om de nesten, maar ook om de kuikens. Globaal duurt het broeden ca 4 weken, maar daarna duurt het uitvliegen nog ca. 4 weken. Totaal hebben de weidevogels dus 8 weken bescherming nodig. Veel vogels broeden nog, zo heb ik zaterdag 6 juni nog nesten van grutto, tureluur en scholekster gevonden op percelen die volgens contract vanaf 8 juni mogen worden gemaaid. Ook op de tweede snede komen nog veel kieviten en vooral scholeksters tot broeden. Bedrijven die vroeg maaien vinden op de tweede snede juist het merendeel van de nesten. Vaak gaat het om legsels na mislukken van een eerder
legsel of verlies van kuikens. Vooral kuikens van de kievit zijn niet erg sterk en leggen snel het loodje bij langdurige kou of droogte. De soort heeft zich daaraan aangepast en kan gemakkelijk nog een legsel produceren. Globaal kun je zeggen dat de grutto tot 15 mei nog kan beginnen met een broedsel, de tureluur tot 1 juni, de kievit tot 15 juni en de scholekster zelfs tot 1 juli. Sommigen zullen weten dat ik ook werk in delen van Waterland. In grote en goede weidevogelgebieden is dit seizoen heel slecht verlopen. Er zijn heel veel nesten gepredeerd (leeg geroofd) door vooral hermelijnen en kraaien. Het hoofdvoedsel van de hermelijn is muizen. Als gevolg van de hoge muizenstand vorig jaar,
Foto: een Kievit kuiken van één week oud en een Kievit kuiken van vier weken oud.
Foto: voorbeeld van een grote vluchtstrook
is de populatie hermelijnen sterk gegroeid. Ondertussen is de muizenstand sterk gedaald, en zien de hermelijnen dus om naar ander voedsel: eieren en kuikens dus. Gekoppeld aan een traag groeiseizoen, en soms ganzenvraat, betekent dit dat hele gebieden in de Zeevang stil zijn geworden, waar het anders miechelt van de kuikens. In ons gebied (West-Friesland) is het stukken beter: predatie op nesten is nauwelijks van betekenis en daardoor zoeken kuikens van kievit, scholekster en tureluur vaak snel tulpenvelden op om daar op te groeien. Globaal tel ik in mijn gebieden dezelfde aantallen broedende grutto’s, meer tureluurs, en waarschijnlijk ook meer scholeksters. De medewerking van onze leden is fantastisch: aan de norm van 50 m2 rond de nesten wordt goed voldaan. Wat je wel merkt is dat om nesten heen maaien én schudden moeilijker wordt naarmate de machines groter worden. In reactie hierop zie ik dat bedrijven meerdere nesten vangen in een vluchtstrook. Betekent makkelijker werken, betere
uitkomstresultaten, maar wel extra verlies aan gras. Soms zijn (delen van) percelen later gemaaid om de kuikens van vooral grutto’s te beschermen. De kosten zijn niet zo zeer de hoeveelheid gras die je dan mist als wel het extra werk dat het oplevert, ook verder in het seizoen. Een alternatief waar ik nu mee bezig ben is het laten staan van een smalle strook van pakweg een meter langs de sloot. Kuikens van scholekster en tureluur lopen vaak in deze zone en kunnen na het maaien in dekking blijven en naar andere percelen uitwijken. Dit geeft geen extra werk omdat het niet wordt gemaaid en mee genomen kan worden met bemesten daarna. ‘Mijn’ beste bedrijf heeft nu 90 nesten, maar wordt gevolgd door meerdere bedrijven van 50-70 nesten waar ik nog meer nesten verwacht. Daarnaast zijn er meerdere bedrijven die rond de 20 broedparen grutto herbergen. Kortom: weidevogelbeheer in West-Friesland wordt breed gedragen door veel bedrijven.
Beheer Koopmanspolder loopt voorspoedig Door: Mirjam Vlugt
Vanaf 15 juli vorig jaar beheert de ANV het natuurgebied de Koopmanspolder gelegen in Andijk. In de polder wordt een onderzoek door Rijkswaterstaat gedaan naar de effecten van waterstanden op de natuur.
enkele zwarte ruiter in het plasdras gedeelte van het terrein. Een eldorado voor (de vogels dus en) vogelaars. Grauwe ganzen hebben de hele winter in de Koopmanspolder op de grasdijkjes vertoefd en de vegetatie kort gehouden.
Afgelopen winter stond een groot deel van het terrein onder water en vormde zo een ideale rustplaats voor vele vogelsoorten; krakeenden, pijlstaarteenden en vele meerkoeten. In het vroege voorjaar zijn de buitensloten en natuurvriendelijke oevers in delen geschoond en is het riet gemaaid. Volgend voorjaar zijn de andere stroken aan de beurt, zodat er altijd wat oude rietvegetatie blijft staan waar vissen, insecten en vogels profijt van kunnen hebben. In maart vertoefden er honderden grutto’s, vergezeld met kemphanen, tureluurs en een
Inmiddels is vanwege het onderzoek het waterpeil flink verlaagd en is het terrein overgeleverd aan het droge en koude voorjaar. Vrijwilligers monitoren onder andere wat het effect hiervan is op de vegetatie, waterkwaliteit, visstand en (weide) vogels. Een enkele kievit, scholekster en grutto hebben er gebroed, maar er zijn helaas weinig jonge kuikens waargenomen. Vanaf 15 juli mag u het terrein weer in. Nu kunt u er via de Westfriese Omringdijk mooi om heen wandelen. Start bij de Vooroever in Wervershoof, Andijk.
Foto: Het riet begint weer uit te lopen van de gemaaide natuurvriendelijke oever
Contributie 2015
Even voorstellen
Door: Helèn Schouten Hallo, ik ben Helèn Schouten. Vanaf februari ben ik toegevoegd als ondersteuning voor Reindert en Mirjam op kantoor.
In middels is mijn dochter op een leeftijd dat zij zichzelf wel red en ben ik weer ‘buitenshuis’ gaan werken en heb hier een plekje gevonden.
Ik ben geboren en opgegroeid op het tuinbouwbedrijf van mijn vader en oom, in Heerhugowaard (bijna in het Noord). Zij teelden bloembollen, eerstelingen (pootgoed), witte kool en een wisselend gewas. Ik heb verschillende banen gehad ondermeer bij een tweetal computerbedrijven en het Zuiderzeemuseum. Ondertussen heb ik meer dan twintig jaar op het akkerbouwbedrijf (suikerbieten, poot- en consumptieaardappelen, tarwe en uien) van mijn ex in de Wieringermeer, het ‘kantoorwerk’ gedaan, en op het land en in de schuur hand- en spandiensten verleend. Ook heb ik als freelancer computercursussen gegeven bij Scheidegger.
Bestuur ANV Hollands Noorden Voorzitter Klaas Wim Jonker 0229 561680 Penningmeester Jan Dirk Rooker 06 18117703 Bestuurslid Jan Vriend 06 24955926 Bestuurslid Jaap Visser 06 36275945 Bestuurslid Wim Reus 0228 592772 Bestuurslid Andre Schilder 06 51602730 Bestuurslid (aspirant) Wim Mostert 06 22851830 Bestuurslid (aspirant) John Huiberts 06 51589603
Medewerkers ANV Hollands Noorden Coördinator Reindert Kuiper 06 30210678 Gebiedscoördinator Wieringen Merijn Volkers 06 24818383 Administratief medewerkster Mirjam Vlugt 06 53420864 Administratief medewerkster Helèn Schouten Adviseur/veldmedewerker Marco van der Lee 0228 597190 Adviseur/Veldmedewerker Cor Smit 0229 561700 Adviseur/Veldmedewerker Herman Vos 06 51258239 Spreekuur
Maandag, dinsdag en donderdag op afspraak
Adres
ANV Hollands Noorden Dorpsstraat 106 1713 HL Obdam
Telefoonnummer E-mail Website
Mede mogelijk gemaakt door:
06 - 53420864
[email protected] www.anvwestfriesland.nl
