Netwerkbijeenkomst Gezond leven in Vaals – verbinden van de schakels Dinsdag 2 oktober 2012 Inleiding De wethouder heet iedereen van harte welkom op de netwerkbijeenkomst. In Vaals worden al een aantal zaken opgepakt die de gezondheid en in bredere zin het welbevinden van de inwoners centraal stellen en bevorderen. Daarbij wordt een koppeling gemaakt met andere beleidsterreinen zoals onderwijs, openbare ruimte, armoedebeleid enz. De gemeente vindt het ook belangrijk dat hierbij samenwerking wordt gezocht met allerlei maatschappelijke organisaties. Voorbeelden van projecten, waarbij preventie en het zolang mogelijk uitstellen van zorg centraal staat, zijn: Vaals beweegt!, Vaals helpt en het traject Eenzaamheid. De GGD gaat ondersteunen bij het wijkgericht werken. Deze eerste bijeenkomst willen we inventariseren wie hieraan een bijdrage wil en kan leveren en wat de prioriteiten zijn. De vervolgstap is in overleg vaststellen hoe. Gemeentelijk beleid publieke gezondheid Marjolein Wassenberg geeft uitleg over het beleid van de gemeente rondom publieke gezondheid: Het hoofddoel is het versterken van publieke gezondheid in Vaals. Het lokaal uitvoeringsprogramma wordt vastgesteld aan de hand van het regionale en lokale volksgezondheid toekomstverkenning (Rvtv) en regionale nota ‘Een gezonde koers voor Zuid-Limburg’. Het lokaal uitvoeringsprogramma 2012-2013 bevat de ambities uit de regionale nota, die zijn vertaald in concrete afspraken, de wijkgerichte aanpak en de lokale aanvulling op de afspraken. Deze lokale aanvulling bestaat met name uit activiteiten binnen Vaals beweegt!, voor vier jaar medegefinancierd vanuit het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen. . Vaals beweegt! 2010-2014 heeft een duidelijke focus op sport en bewegen. De activiteiten sluiten aan op de wensen en mogelijkheden van inwoners, zijn wijkgericht en laagdrempelig. Er wordt vooral gekeken naar dat wat al aanwezig is en hoe dit versterkt, uitgebreid en/of vernieuwd kan worden. Project de Beweegmakelaar In september is vanuit Vaals beweegt! gestart met een nieuw tweejarig project, de Beweegmakelaar. Jolanda Mikic, de Beweegmakelaar die in Vaals aan de slag gaat, stelt zich voor. Zij heeft veel ervaring als sporter, maatschappelijk werker, coach en docent. Het doel van het project is om die inwoners, die gezondheidswinst kunnen boeken door (meer) te bewegen en die dit niet of onvoldoende zelfstandig kunnen, met begeleiding en ondersteuning van de Beweegmakelaar te laten instromen in het lokale, reguliere beweegaanbod. Een doorverwijzing naar de Beweegmakelaar kan een waardevol middel zijn bij bijv. een te grote zorgvraag, een onjuiste zorgvraag of zorg(over)last. Door voldoende, regelmatig en bij voorkeur samen te bewegen willen we het fysieke en psychische welbevinden van de deelnemers verbeteren. Naast haar achtergrond en motivatie licht Jolanda Mikic ook kort haar werkwijze toe. De werkwijze staat vermeld in de bijgevoegde folder, die bedoeld is deelnemers aan het project (Bijlage 3). Jolanda Mikic gaat na 2 oktober afspraken plannen met de doorverwijzers om het project verder toe te lichten en om werkafspraken te maken. Wijkgerichte aanpak Dorien Hodiamont van GGD Zuid Limburg licht de rol van de GGD en de wijkgerichte aanpak toe. GGD geeft invulling aan beleid gemeente Vaals met als hoofddoel het versterken van publieke gezondheid in Vaals. De wijkgerichte aanpak focust op mensen in kwetsbare positie, is gebiedsgericht, stimuleert samenwerken tussen bewoners en partijen en het aanbod wordt afgestemd op behoeften. Belangrijke discussiepunten zijn; hoe kan er samengewerkt worden, wat is er nodig, welke samenwerking is er al, waar kunnen verbindingen worden gelegd, hoe kunnen we aansluiten bij de Beweegmakelaar, en wie wil en kan er een bijdrage leveren.
Rondetafelgesprekken Na een korte pauze wordt er in 6 groepjes gediscussieerd over de kansen voor en prioriteiten binnen de wijkgerichte aanpak en een mogelijke bijdrage vanuit de eigen organisatie. De vragen zijn: 1. Welke kansen zie je voor een wijkgerichte aanpak in de kern Vaals? Welke bijdrage zie je voor je eigen organisatie? 2. Wat heeft de hoogte prioriteit binnen de publieke gezondheid in Vaals? Noem twee prioriteiten/aandachtspunten en geef een korte toelichting. Resultaten per groep In bijlage 1 vindt u een kort overzicht van de resultaten per groep. Conclusie De resultaten van de groepen zijn na de bijeenkomst bekeken en geclusterd. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de belangrijkste kansen en prioriteiten zijn samen te vatten in 3 hoofdgroepen, namelijk: 1. Kennismaken en samenwerken: wie doet wat, waar vinden we elkaar, signaleren en mogelijkheid samenwerking. 2. Informeren: wat gebeurt er al, wat is er al, hoe kunnen we dit toepassen en gebruiken 3. Activeren: hoe kunnen we inwoners, met nadruk op jeugd en ouderen, betrekken, motiveren en activeren Dit geldt zowel voor de samenwerking tussen professionals als voor de relatie/samenwerking tussen professionals en vrijwilligers(organisaties)/inwoners. Ook worden jeugd en ouderen veel genoemd als aandachtsgroepen (Bijlage 2). Bovenstaande zal in de vervolgstappen uitgewerkt worden tot verschillende doelstellingen: hoe kunnen we hier samen vorm aan gaan geven.
Bijlage 1: resultaten per groep Groep Ilse Hessels Kansen voor aanpak/bijdrage vanuit organisatie - Meer samenwerken binnen de eerstelijn - Sociale kaart: kennis over wie, wat, waar - Multiproblem casus: behoefte aan coördinatie - Beweegwijzer voor kinderen met een beperking - Gemeente: zichtbaar maken wat jullie doen en wat jullie mogelijkheden zijn voor ondersteuning Ze willen graag samenwerken en daar tijd voor vrij maken. De deelnemers zijn blij met de Beweegmakelaar. Prioriteiten en toelichting 1. Het activeren, jong en oud verbinden 1. Lokaal aanbod voor kinderen met ontwikkelingsstoornissen of begeleiding/hulp naar reguliere activiteiten/verenigingen. Groep Alf Schlosser Kansen voor aanpak/bijdrage vanuit organisatie Beweegmakelaar (personal coach) – Motiveren van en drempel wegnemen voor ouderen – Korte lijnen naar de gemeente wat betreft financiën De combinatiefunctionaris kan via ouders het beweeggedrag van kinderen beïnvloeden. Communicatie over bewegen is belangrijk. Dat moet ook regelmatig zijn en niet eenmalig. Prioriteiten en toelichting 1. Gezondheid van jeugd van 12 tot 20 jaar: zo vroeg mogelijk signaleren. Ook via de opvoeding van ouders. De vraag is hoe de ouders te bereiken. 2. Drempelvrees bij ouderen wegnemen Groep Dorien Hodiamont Kansen voor aanpak/bijdrage vanuit organisatie – Kennismaking: kennen partijen vandaag aanwezig elkaar? – Capaciteit in Vaals: er is al heel veel in Vaals en goed om te zien dat opkomst vandaag zo groot is – Veel kansen – Krachten bundelen: vooral elkaar versterken – Bewustwording: belangrijke uitdaging om mensen bewust te maken van belang gezondheid en eigen rol hierin – Inspelen op intrinsieke mot ivatie: dit vergroot de kans dat mensen ermee doorgaan – Bewoners actief betrekken: geef bewoners een taak/rol – Bewegen is meer dan sport: soms is een goed begin al een kleine wandeling of vaker de trap nemen – Matchen van mensen – Ontmoeten: belangrijk aandachtspunt (sociale contacten) – Casuïstiek bespreken/signalen doorgeven/actie! -- Kwetsbare ouderen: belangrijk om vroeg aandachtspunten te signaleren -- Beweegmakelaar is een goed init iatief! -- Gemeente heeft laatste jaren al veel opgezet en geïnvesteerd (goede zaak) Deelnemers willen graag een bijdrage leveren. Welke bijdrage en hoe wordt later duidelijk. Prioriteiten en toelichting 1. In contact brengen van iedereen/kennismaken met elkaar 2. Communicatie: bewust laten worden/voorlichten/goede voorbeelden laten zien /eigen verantwoordelijkheid stimuleren
Groep Chantalle Tillemans Kansen voor aanpak/bijdrage vanuit organisatie – Meer communicatie en informatie over elkaars kennis en kunde – Bewustmaken over noodzaak Bijdrage vanuit organisatie is een betere doorverwijzing Prioriteiten en toelichting 1. Communicatie: – verwijzers/organisaties – burgers – jeugd (preventief) 2. Valpreventie en specifieke begeleiding (kleinere groepen) Professionals als praktijkondersteuner/fysiotherapeuten hebben aangegeven graag meer te willen weten over de inhoud van aanbod. Ze willen graag mensen doorsturen, maar dan wel naar een vereniging die geschikt is. Dus wie geeft er les, welke vaardigheden heeft deze lesgever , wat is de samenstelling van de groep enz. Dus net meer achtergrondinformatie dan nu in de Beweegwijzer staat. Verder wordt voorgesteld om meer zitbankjes te plaatsen, met name rollatorgebruikers kunnen dan van bankje naar bankje “hoppen”. Groep Jolanda Mikic Kansen voor aanpak/bijdrage vanuit organisatie – Elkaar informeren, ontmoeten en verbindingen leggen – In contact brengen vanuit bestaande servicepunten, vanuit bestaande (overleg) structuren/disciplines. M.a.w. de informatie, projecten, initiatieven etc. die er zijn meer met elkaar uitwisselen en dit via ‘ambassadeurs” uitbreiden. De ambassadeurs zijn dan juist die mensen die kort bij de doelgroep staan. Bijvoorbeeld de thuiszorg, de pedicure,etc. – Meer PR voor project de Beweegmakelaar, zodat meer burgers bereikt worden. Het gaat juist om die mensen, die we nu niet bereiken. Prioriteiten en toelichting 1. PR – aan dit project > – aan de mensen zelf > via ambassadeurs (bestaande structuren), zo breed mogelijk! 2. Concrete kleinschalige voorbeelden uitwerken zoals: - huiskamer workshops geven: bijv. kookworkshop – PR in Vaalser Weekblad – internet > bestaande sites meer benutten om project onder de aandacht te brengen
Groep Marjolein Wassenberg Kansen voor aanpak/bijdrage vanuit organisatie De deelnemers zien kansen voor een wijkgerichte aanpak. Bijvoorbeeld als het gaat om kwetsbare ouderen. Fysieke problemen gaan bij hen vaker gepaard met eenzaamheid en het verkleinen van het sociaal netwerk. Omgeving/netwerk is essentieel. Hierbij kun je samenwerken met andere professionals. Dat maakt het belangrijk om te weten wie wat doet, welke samenwerking er al is, welke mogelijkheden er nog zijn voor samenwerking. Dat kunnen ook heel goed private initiatieven zijn. Bekendheid geven aan initiatieven, maar ook bekendheid geven aan mogelijkheden die mensen zelf hebben, is belangrijk. De bijdrage die ze zelf of vanuit hun organisatie kunnen leveren is op dit moment nog niet zo duidelijk of concreet. Prioriteiten en toelichting 1. Weten: weten wat er speelt, wie waarmee bezig is, is belangrijk voor zorgverleners, maar ook voor vrijwilligers. Informeren: elkaar informeren over wat er al aanwezig is, wat ontbreekt, welke mogelijkheden er wat je wel en niet doet. Een inventarisatie van al deze zaken is heel nuttig.
zijn,
2.
Signaleren: signaleren wat er speelt in Vaals, welke problemen er zijn, bij welke doelgroepen. De eerste stap is de ontmoeting, ook bij zorgverleners, zowel professioneel als vrijwillig. Gebrek aan een sociaal netwerk en sociale contacten, en daardoor eenzaamheidsproblemen wordt vaker genoemd. Is de doelgroep niet te bereiken of zijn ze niet te activeren? Persoonlijke aandacht, laagdrempelige een-op-een begeleiding is het sleutelwoord. Dit kan ook door vrijwilligers gedaan worden. Gebruik maken van (vrijwillige) intermediairs is belangrijk. Denk aan maatschappelijk werkenden en thuiszorg, maar ook aan de vrijwilligers van de Zonnebloem of de maaltijdvoorziening. Isolement versus in beweging komen.
In Langedael zijn sinds kort beweegcoaches aangesteld, die met bewoners actief aan de slag gaan en bijv. gebruik maken van de beweegtoestellen in het Bloemendalpark. Er wordt nu gekeken of zelfstandig wonende ouderen in Vaals hierbij zouden kunnen aansluiten.
