NEONATOLOGIE
Er was eens… OP NEONATOLOGIE Eenheid Moeder-Baby
Site St-Elisabeth
2
INLEIDING
ONTHAAL & PLURIDISCIPLINAIR TEAM
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
ONTHAAL NEONATOLOGIE
Beste ouders,
Als uw baby op onze dienst wordt opgenomen, zorgen we er voor dat deze periode voor u en uw baby zo goed mogelijk verloopt.
Eerst en vooral al onze gelukwensen met de geboorte van jullie baby.
Op onze dienst verwelkomen we vroeggeboren baby’s vanaf 33 weken zwangerschap, dysmature baby’s (te laag geboortegewicht volgens hun leeftijd) en baby’s met een andere pathologie die toezicht en/ of specifiekere zorgen nodig hebben.
Wanneer u deze brochure leest, betekent dit dat de geboorte van uw baby u al (of misschien “nog steeds’’) confronteert met een onverwachte gebeurtenis.
In deze onthaalbrochure vindt u praktische informatie omtrent de werking van onze dienst.
Een kind op de wereld zetten is een aangrijpende gebeurtenis. Als zorgverleners wensen wij uw baby te helpen om fysiek autonoom te functioneren: alleen ademen, de juiste temperatuur behouden, zich voeden, … Wij wensen u ook te begeleiden in de periode waarin uw baby speciale zorgen nodig heeft. We beseffen goed dat uw baby die momenteel aan onze zorgen is toevertrouwd, vooral erkend en aanvaard moet worden zoals hij is en dat hij zich verbonden en ondersteund moet weten door jullie, zijn ouders. Zo kan u samen de draad van uw eigen geschiedenis terug opnemen en gestalte geven aan de geschiedenis van uw baby. Op professioneel vlak zijn we ook bij dit avontuur betrokken. We willen er samen met u over nadenken en ons er dagelijks in investeren.
3
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
De teams van Neonatologie en Materniteit, uw pediater en uw gynaecoloog bieden u alle steun en staan open voor al uw vragen.
PLURIDISCIPLINAIR TEAM NEONATOLOGIE
PEDIATERS
- Dr A. Sauvage (departementshoofd) - Dr F. Motte (diensthoofd) - Dr L. Carouy - Dr A. D’Arpa - Dr C. Dunga - Dr F. Motte - Dr T. Slaouti - Dr B. Verbruggen En hun assistenten De pediater van wacht coördineert de zorgen en evalueert samen met de verpleegkundigen, vroedvrouwen en assistenten, minstens één keer per dag, de moeilijkheden en de evolutie van uw baby. Hij vormt uw geprivilegieerd aanspreekpunt en tracht, tijdens de opname van uw kind op neonatologie, al uw vragen te beantwoorden. U kan eveneens bij een lid van het team een afspraak nemen voor een uitgebreider onderhoud. VERZORGEND PERSONEEL Een team van pediatrisch verpleegkundigen en vroedvrouwen staat in voor de begeleiding en verzorging van u en uw baby.
4
PLURIDISCIPLINAIR TEAM & OMGEVING VAN DE BABY
OMGEVING VAN DE BABY & DE BABY VERZORGEN
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
5
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
De uurregeling van het verzorgend personeel bestaat uit 3 periodes: 7u-15u ; 13u30-21u en 20u45-7u15. Tijdens deze periodes is een verpleegkundige en/of vroedvrouw verantwoordelijk voor de dienst neonatologie. De voornaam van deze persoon wordt elke dag op een bord in de grote zaal geschreven. U kan ons op elk moment van de dag of nacht bereiken vanop uw kamer door 2925 te vormen of ons van buiten het ziekenhuis te bellen op het nummer 02-614 29 25. PSYCHOLOGEN 1
De psychologen komen met u kennismaken om naar u te luisteren, u te steunen en u tijdens uw verblijf, en eventueel ook na uw verblijf, te begeleiden. SOCIALE DIENST
2
3
Vervolgens wordt uw baby in een gesloten couveuse (foto 2) of een klein bedje gelegd dat comfort, warmte, bescherming en toezicht biedt.
Tel.: 02-614 32 28
Op onze dienst worden alle kinderen via monitoring (foto 3) bewaakt. Dankzij een monitoringsysteem kunnen we de hartslag en de ademhaling (3 elektroden op de borstkas) volgen evenals de zuurstofverzadiging (een sensor op de voet en op de hand van uw kind). Op die manier meten we ook de bloeddruk met de hulp van een armbandje.
VERTEGENWOORDIGER KIND & GEZIN Een vertegenwoordiger van Kind & Gezin komt langs tijdens het verblijf van uw baby op Neonatologie.
OMGEVING VAN DE BABY
De monitoring is verbonden aan een centrale in het kantoor van de verpleegkundigen. Uw kind staat dus 24u/24 onder bewaking.
NEONATOLOGIE
De dienst Neonatologie bevindt zich op de 2e verdieping met een ingang naast het bureel in de gang van de afdeling pediatrie. De dienst heeft een sas die toegang geeft tot en een grote zaal. In deze sas kan u zich omkleden en uw handen wassen en ontsmetten.
DE BABY VERZORGEN NEONATOLOGIE
In de grote zaal waar uw kind verblijft, staan verwarmde tafels, gesloten couveuses en kleine bedjes. Hier kunnen meerdere pasgeborenen liggen. In de kamer is er ook een groot raam dat uitgeeft op de gang van de materniteit, waardoor bezoekers uw kind kunnen zien.
Om de band tussen u en uw baby te versterken, moedigen wij u aan om zoveel mogelijk mee te helpen bij de verzorging van uw baby, zorgen die aangepast zijn aan de gezondheidstoestand van uw baby.
Hoewel het materiaal dat voor uw baby gebruikt wordt, er indrukwekkend uit ziet, helpt het ons uw baby op de best mogelijke manier te bewaken en te verzorgen.
Voor een optimale organisatie vragen we u om op het verzorgingsblad van uw baby dagelijks de tijdstippen op te schrijven waarop u aanwezig kan zijn en de verantwoordelijke van de zorg voor uw kind te verwittigen.
Direct na zijn aankomst op onze dienst wordt uw baby op een verwarmde tafel (foto 1) gelegd. Zo kunnen we de baby beter bewaken en zijn temperatuur beter regelen. De baby heeft alleen een luier aan.
DE LUIER VERVANGEN Urine: in het begin plast de baby weinig. Soms heeft de urine een oranje kleur. Dit is volledig normaal omdat de urine nog sterk geconcentreerd is.
6
DE BABY VERZORGEN
VOEDING
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
Stoelgang: de eerste stoelgang van de pasgeborenen, tijdens de eerste twee of drie dagen na de geboorte, noemt men meconium. Deze stoelgang ziet zeer zwart en is kleverig. Nadien zal bij de baby’s die borstvoeding krijgen de stoelgang regelmatig van consistentie en kleur veranderen wat normaal is, terwijl de stoelgang bij baby’s die kunstvoeding krijgen eerder helderbruine of donkerbruin wordt. DE TEMPERATUUR NEMEN De normale temperatuur van een pasgeborene is tussen 36,5°C en 37,5°C. 2 keer/per dag wordt de temperatuur rectaal gemeten (‘s morgens en ‘s avonds) en de overige keren onder de arm. VERZORGING VAN DE NAVELSTRENG Wanneer u uw baby verschoont, ontsmet u de navelstreng met een compres met alcoholoplossing (3x/dag) tot de navelstreng afvalt. Na drie weken valt de navelstreng vanzelf af. GROEI Uw baby wordt alle dagen bij voorkeur op hetzelfde moment en onder dezelfde omstandigheden gewogen om een gewichtstoename te kunnen vaststellen en, mocht het nodig zijn, de hoeveelheid voedsel aan te passen. Ook de lengte van de baby wordt gemeten en één keer per week ook de schedelomtrek. HET BADJE De eerste keer toont de verpleegkundige of vroedvrouw u hoe u uw baby een badje moeten geven. Eens u zich voldoende comfortabel voelt kan u dit autonoom doen. U hoeft uw baby niet alle dagen een bad te geven maar het is wel goed om zorgvuldig de hygiëne van het gezicht, de handen en de billen van uw baby in acht te nemen.
“ Een badje geven gaat om meer dan alleen een goede hygiëne! Het is een moment bij uitstek voor contact met uw baby. Een moment van gedeelde vreugde. Ook op motorisch vlak is het voor de baby gunstig om zich anders te bewegen en opnieuw de sensatie van het leven in de baarmoeder te ervaren. ” (Bron: Votre bébé est né plus tôt que prévu… Accompagnons-le dans son développement – Brochure ONE bzd 9)
7
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
VOEDING NEONATOLOGIE
VOEDING VAN DE PREMATURE BABY Een zeer belangrijke stap voor uw baby is zelfstandig kunnen eten. Vooraleer uw baby naar huis mag, moet hij makkelijk van de borst en/of uit de fles kunnen drinken en aldus voldoende eten om bij te komen en te kunnen groeien. Afhankelijk van hun prematuriteit, zijn de baby’s min of meer in staat om deze vaardigheden te verwerven. Daarom leggen we u de verschillende stappen en mogelijkheden uit en houden we rekening met uw plannen en met het ontwikkelingsniveau van uw pasgeborene. De meeste, zelfs premature, baby’s zuigen vaak heel goed maar niet efficiënt genoeg en een gecoördineerde slikbeweging komt maar pas geleidelijk op gang vanaf de 34ste zwangerschapsweek. Ervoor moeten de baby’s via een infuus (als ze hun eten niet goed verteren) of via een maagsonde gevoed worden. Beetje bij beetje beginnen ze kleine hoeveelheden van de borst of de fles te drinken. Leren eten vraagt van de premature baby een soms lang rijpingsproces waarbij alle stappen van belang zijn. Indien een snelle borstvoeding niet mogelijk is, leert het verzorgend personeel u om uw melk af te kolven en op de juiste manier te bewaren. Wat ook de manier van toedienen is, uw moedermelk heeft altijd voorrang. VOEDING VAN BABY OP TERMIJN Vòòr de geboorte heeft u al een keuze gemaakt voor borst- of flesvoeding. Die keuze wordt gerespecteerd en aangehouden tenzij er medische tegenindicaties zijn op basis van uw gezondheidstoestand of die van uw baby. U krijgt de nodige uitleg over deze, vaak tijdelijke, tegenindicaties en kan zo snel mogelijk naar gewone borstvoeding (indien u die verkiest) terug gaan zolang dit strookt met de gezondheidstoestand van uw baby.
8
ONTWIKKELING VAN DE BABY
BEZOEK & INTERN REGLEMENT
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
ONTWIKKELING VAN DE BABY NEONATOLOGIE
BEZOEK NEONATOLOGIE
Als ouders bent u dag en nacht welkom tijdens uw hospitalisatie op de materniteit.
De verpleegkundige, de vroedvrouw en de pediater willen zowel persoonlijk als professioneel de baby en zijn ouders een gepersonaliseerde zorg verlenen waarbij een diep respect en menselijke warmte essentieel zijn. Ze vinden het belangrijk om een omgeving te creëren die aan het ontwikkelingsniveau van de te vroeg geboren baby is aangepast.
Broer(s) en zus(sen) en grootouders. Voor het welzijn van de baby moeten zij wel een afspraak maken voor een bezoek tussen bepaalde uren: - van 14u30 tot 15u30 - van 18u30 tot 19u30.
Hiervoor volgen we een aantal maatregelen die met de omgeving en het gedrag te maken hebben. Dit betekent: - het creëren van een kalme, rustgevende omgeving waarin geen prikkels zijn (licht, lawaai, …) ; - de continue bevordering van de fysiologische en comfortbehoeften van de premature baby (inwikkeling, gebogen houding, …) ; - respect voor het ritme van de baby, de baby zoveel mogelijk ononderbroken laten slapen en hem helpen bij de overgang tussen de verschillende waakslaap fases ; - respect voor zijn voedingsritme op basis van zijn mogelijkheden en behoeften ; - zijn welbevinden bevorderen: huid op huid contact (kangoeroeën), massage, laten zuigen op een fopspeen, … ; - de ouders zoveel mogelijk betrekken bij de zorg voor hun kind ( aanwezig zijn en geleidelijk zelfstandig de zorgen toedienen). Aarzel niet om een bepaald voorwerp of een kledingstuk met uw geur mee te brengen om uw kind gerust te stellen.
9
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
Uit respect voor de baby ‘s is het aantal personen dat bij het bedje mag staan, beperkt tot twee tegelijk, een ouder en een begeleider, tijdens 15 minuten. De bezoekers mogen weliswaar niet ziek of verkouden zijn. Ook zij moeten de intimiteit van de andere baby’s respecteren. In uitzonderlijke situaties of als uw baby of andere baby’s speciale zorgen nodig hebben, kunnen de bezoeken onderbroken worden.
INTERN REGLEMENT NEONATOLOGIE
Het is belangrijk om bepaalde regels inzake hygiëne te respecteren: - We vragen u om uw handen met water en zeep te wassen en ze te ontsmetten in de toegangssas voor u binnenkomt ; - Bij een verkoudheid of keelpijn, vragen we u een masker te dragen ; - U mag in de zaal geen snacks of dranken meebrengen ; - We vragen u de andere baby’s en de bedden van andere kinderen niet aan te raken ; - Het gebruik van een gsm is strikt verboden in de zaal.
10 ONTSLAG UIT HET ZIEKENHUIS
11
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
ER WAS EENS... OP NEONATOLOGIE
ONTSLAG UIT HET ZIEKENHUIS NEONATOLOGIE
Hoe lang uw baby in het ziekenhuis moet blijven, hangt af van zijn gezondheidstoestand, zijn leeftijd, zijn gewicht en of hij zelfstandig kan eten. Het is de pediater die over zijn ontslag uit het ziekenhuis beslist.
NEONATOLOGIE
Site St-Elisabeth
Tel.: 02-614 29 25
Vooraleer u naar huis gaat, raden we u aan om een “rooming in” te doen. Dit betekent dat u samen met uw baby in een kamer op de dienst Pediatrie verblijft. De bedoeling van “rooming in” is uw terugkeer naar huis zo goed mogelijk voor te bereiden (een beetje zoals een verblijf op de materniteit), u zelfstandig te leren omgaan met uw kind terwijl een verpleegkundige u nog kan helpen als dat nodig is. We bevelen zo’n periode op de dienst Pediatrie warm aan. Meestal duurt die een paar dagen afhankelijk van elk kind en zijn ouders. Eens terug thuis zullen er misschien veel andere vragen bij u opkomen. Aarzel nooit om de dienst Pediatrie (02-614 29 25) te bellen of naar de raadpleging van Pediatrie (02-614 27 53) te komen waar u met een pediater kan spreken.
SITE ST-ELISABETH
laan
e rij M
rew ach tlaa n
Ste r
elaan Ptolémé
ma
Hoofdingang Nr206
Dies
Ingang spoed
pleinlaan os
la a n
n rélaa De F
delle la
enw oseste Waterlo
rid Flo
n rélaa De F
an ala
TER KAMERENBOS
Bospleinlaan
B
at ra st eld v e ng La
Di an ala an
e lk
Langeveldstraat
an
n aa al an Di
eg
an
g nwe tee ses loo ter Wa
el dw
laan
sv
a Florid
Moscickilaan
Bo
V
Go be rt la
oo n Sch
Me lke rij la
bl ijfl aa n
Auto: Betaalparking onder het ziekenhuis, in de De Frélaan. Bus: Lijnen 41 (Sint-Elisabeth Ziekenhuis), 38 (René Gobert), 136, 137 (Defrélaan), 365 & W (Avenue Defré). er
né
(Afrikaans spreekwoord)
TOEGANG
Re
“ Het vraagt een heel dorp om een kind op te voeden.”
NEONATOLOGIE
De Europa Ziekenhuizen (www.europaziekenhuizen.be) zijn de grootste privé ziekenhuisgroep van Brussel, met 716 erkende bedden en 130 “ one-day ” bedden. Op hun twee sites (St-Elisabeth in Ukkel en St-Michiel in Etterbeek) zijn nagenoeg 300 geneesheren en 2000 personeelsleden werkzaam. Dankzij een solide financiële basis kunnen de Europa Ziekenhuizen investeren in hooggespecialiseerde medische apparatuur en moderne infrastructuur, om zo de patiënten en hun naasten optimaal te onthalen en te verzorgen. Onze competente en efficiënte teams hanteren een multidisciplinaire aanpak van de zorgverlening, waarin welzijn en comfort van elke patiënt centraal staat.
www.europaziekenhuizen.be
Site St-Elisabeth
Site St-Michiel
De Frélaan 206 - 1180 Brussel Tel.: 02-614 20 00
Linthoutstraat 150 - 1040 Brussel Tel.: 02-614 30 00
Spoedgevallen 24 u/24 Tel.: 02-614 29 00
Spoedgevallen 24 u/24 Tel.: 02-614 39 00
© 2014: Alle rechten van vertaling overname en reproductie, zelf gedeeltelijk, zijn voorbehouden. Existe aussi en Français.
DAAR GAAN WE VOOR
Verantwoordelijke uitgever: vzw Europa Ziekenhuizen, De Frélaan 206 – 1180 Brussel
COMPETENTIE DOELTREFFENDHEID GEPERSONALISEERDE BEGELEIDING COMFORT