NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
IN HET DRÈENTS
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
INLEIDING Nederland is een mooi laand, waor allerbarstend veul meugelijk is. Der bint kansen zat veur een mooie toekomst. Toch maakt veul mèensen zuch slim zörgen. Over het wark, over de toekomst van de kinder. Zörgen over de samenleving waoras wij in leeft en hoe aw met mekaar umgaot. Deur de economische crisis is veul onzekerheid kommen. De veurbije jaoren bint veul mèensen het vertrouwen kwietraakt. In bestuurders en bankiers, politici en managers – en in mekaar. De rechtse politiek van ‘meer markt en eigen verantwoordelijkheid’ hef tot gevolg had dat het barre slecht giet met de economie, dat de sociale zekerheid oethold is en dat de twiedeling in oes laand aal groter worden is. Egoïsten die zorgt dat ze aal rieker wordt, bint beloond. Lu die umkiekt naor de ander en zorgt veur mekaar wordt het aal moeilijker maakt. Dat is een gevaor veur de samenhang in oeze samenleving. De crisis waoraw nou in zit, is gien natuurramp, mar het gevolg van keuzes die de politiek maakt hef. Het bint keuzes van bange politici, die het niet anduurd hebt um verantwoordelijkheid te nemen. Heur hoop was dat de markt alle problemen oplossen zul. Deur dit onverantwoordelijk gedrag van bankiers, beleggers en bestuurders is oes laand in grote problemen kommen. Mèensen die de minste schuld hebt an de crisis, liekt nou de reken te moeten betalen. Warknemers en kleine zölfstandigen, jongelu en studenten, oldelu en zieken. Zij levert in, in tied dat het volk dat der veur zorgd hef dat de economie totaol oet de rails lopen is, boeten schot blef. Ze gunt mekaar belachelijke lonen, bizarre bonussen en woekerwinsten. Ondertussen wet de gewone man niet iens of zien geld wel veilig is, hij zien wark holdt en of der straks nog pensioen veur hum is. Mar het kan aans. As ij dat wilt. Op 12 september is het an je um te zeggen hoe aw de kommende jaoren wieder gaot. Moet het socialer of juust liberaler? Aj wilt dat Nederland sociaal oet de crisis komp, kuj het beste op de SP stemmen. Dit bint oeze veurstellen veur de kommende vier jaor. Oes volledige programma ‘Nei vertrouwen’ kuj vinden op www.sp.nl
2
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
INNOVATIE EN GRUI VAN DE ECONOMIE In tieden van crisis moew zunig met de centen umspringen. Dat geldt ok veur de overheid. Mar deur te veul bezunigen help wij het herstel van de economie um hals. Daorum heb wij een investeringsplan um de economie van Nederland weer gezond te maken. Dat möt de economie op gang helpen. De jaoren daornao breng wij het tekört op de begroting van de rieksoverheid umdeel, tot minder as 3%. Wij hebt der veur keuzen um de BTW niet umhoog te brengen. Zo’n verhoging is duur veur oes almaol, slecht veur kleine en middelgrote bedrieven in Nederland en helpt de economie wieder achterop. Wij handhaaft de ontslagbescharming. Dat is beter veur de warknemers en ok beter veur een stabiele economie. De duur van de WW blef geliek. Der komp een neie nationale investeringsbank (NIB) die leningen oetgef an fundamenteel gezonde bedrieven die op een goeie manier leid wordt.
JE LAAND, JE KEUZE Wij mugt trots weden op wat almaol van oes is. Dat möt dus niet in de oetverkoop. Marktwarking in de publieke sector wil wij stoppen. De overheid zorgt der veur dat de kwalitiet van dizze veurzienings goed blif. Politici moet het goeie veurbield geven. Daorum gaot de lonen van politici umdeel. De rejaole wachtgeldregeling veur politici schaf wij af. Wij wilt, overal waor het kan, kleinschaligheid. Daorum blief wij kritisch over fusies tussen gemientes, scholen en ziekenhoezen. De mèenselijke maot is het oetgangspunt veur de overheid.
3
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
EEN TOEKOMST DIE WIJ ALMAOL DEELT Veur oes maakt het niks oet wie aj bent of waor aj vortkomt, mar juust waj doet. Daorum verzet wij oes tegen elke vorm van discriminatie. Op de arbeidsmarkt en in het oetgaonsleven. Integreren lukt allent as mèensen ok daodwarkelijk samen leeft. Neikommers moet daorum zo snel meugelijk Nederlands leren. Daorum maak wij der wark van dat mèensen in gemengde wieken wonen kunt en dat de kinder samen naor school gaot. Aw alles wat schief is in de wereld helpt recht te trekken, bint der ok minder mèensen die vluchten moet oet heur eigen laand. Internationale solidariteit en samenwarking um conflicten te veurkommen of te stoppen is dan ok slim belangriek. Wij staot veur een eerlijk asielbeleid. Mèensen die worens vervolgd wordt en bij oes een veilige stee zuukt, moet reken kunnen op een rechtvèerdige beoordelingsprocedure en snel weten waor ze an toe bint. Daorbij hold wij oes an de internationale ofspraken waor Nederland ok veur tiekend hef.
ZEKERHEID IN EEN TIED VAN CRISIS Juust in dizze tied van economische onzekerheid moew de mèensen sociale zekerheid bieden. Dat is goed veur de samenhang in de samenleving. Het hef gien zin um de AOW-leeftied umhoog te brengen as oldern nou al niet an het wark komt en de warkloosheid onder jongern gruit. De overheid zorgt der veur dat elk tot 27 jaor warken of naor school gaon kan. Bedrieven moet meer heur best doen um mèensen stage lopen te laoten of underwies te geven. Warknemers hebt recht op zekerheid. Daorum wil wij of van aal meer korte, tiedelijke arbeidscontracten. Het moet ok niet makkelker worden um warknemers te ontslaon. Wij komt niet an de WW. Sociale warkplaotsen hebt een belangrieke plaots in oeze samenleving. Daor gaow niet op bezunigen. 4
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
ZORG IS GIEN MARKT De marktwarking hef de zorg allent mar duurder en minder goed maakt. Daor stop wij met. Het eigen risico in de zorg giet umdeel. As het kan, schaf wij het hielmaol of. De hoogte van de ziektekostenpremies wordt afhankelijk van het inkommen. Zo ontziew mèensen met een laag inkommen en vraog wij een eerlijke bijdrage van lu die het goed hebt. Ok in de zorg kies wij veur kleinschaligheid. Daorum stried wij tegen onneudige sluting of fusies van ziekenhoezen. Het persoonsgebunden budget (pgb) blef bestaon veur wel dat neudig hef. Wel zorgt veur een ziek familielid möt beter ondersteund worden. Het wordt makkelker um van het wark vrij te nemen um veur iene zorgen te kunnen.
CRIMINELEN PLUKKEN, BURGERS BESCHARMEN Oeze samenleving is harder worden. Der komp aal meer egoïsme, minder benul van wèerden en normen en gruiende ongeliekheid. Elk jaor wordt in oes land veul mèensen slachtoffer van ien of andere vorm van criminaliteit. Wij wilt niet allent dat misdaodigers een passende straf kriegt, mar ok dat de slachtoffers beter hölpen wordt. Umreden dat misdaod nooit lonen mag, wordt crimineel geld altied ‘plukt’ van criminelen. Wij investeert meer in de plietsie. Het wark wat as zij doet, is slim belangriek. Daorum hebt plietsies, net as net as underwiezers en mèensen die in de zorg warkt, recht op een normale verhoging van heur loon. Wij wilt dat elk die dat wil, naor de rechter gaon kan. Elk möt zien recht halen kunnen. Dat mag niet ofhangen van de dikte van de portemennee. Het verkopen van softdrugs stao wij toe. Op dizze manier kan de overheid overlast en criminaliteit tegengaon. Dan kuw ok meer veurlichting geven over het gebruuk van softdrugs. Op het verkopen van harddrugs blif een straf staon. 5
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
INVESTEREN EN KENNIS EN ONDERWIES Juust in tieden van crisis moew investeren in beter onderwies. Dat is de beste manier um de economie en oeze samenleving blievend starker te maken. Wij wilt gien nullijn veur alle leraren. De studiefinanciering en de basisbeurs kom wij niet an. De boete veur langstudeerders schaf wij of. De bezuningings op ‘passend onderwies’ drèei wij terug. Veur leerlingen met een stoornis of beparking möt op elk niveau speciaal onderwies beschikbaar weden. Der komt meer stageplaotsen. Kleine ondernemers kriegt de meugelijkheid um ‘Erkend Leerwerkmeester’ te worden. Zij wordt daorbij goed deur de school begeleid. Leerlingen die dat neudig hebt, kriegt in kleine vakscholen onderwies dat op de praktijk richt is.
EEN MOOI EN LEEFBAAR LAAND De hypotheekrenteoftrek wordt in tien jaor tied oftopt veur hypotheken tot 350.000 euro. De maximumoftrek is vaststeld op 42 procent. Zo zorg wij der veur dat subsidie op de goeie stee terechtkomp en dat de ‘villasubsidie’ verdwient. Der komp gien extra huurverhoging van vief procent veur inkommens boven de 43.000 euro. De bescharming van de huurpries wordt umhoog bracht van 650 euro naor 850 euro. De huren mugt jaorlijks niet meer umhoog as de inflatie. Woningcorporaties wordt anfieterd um goeie en betaalbare wonings te bouwen. Wij bestriedt grondspeculatie. De meerweerde die de grond oplevert deur verandering van bestemming heurt in het vervolg besteed te worden an de gemienschup.
6
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
VEUR ELK GOED VERVOER De kilometervergoeding veur de warknemers wordt niet belast. Der komp dus gien ‘forensentaks’. De spoorwegen komt weer in handen van de overheid. Nou bint der almaol verschillende bedrieven die zuch bemuit met het treinverkeer. Daor moew van of. De minister wordt verantwoordelijk veur goeie kwaliteit en mak daor harde ofspraken over met de anbieders. Ok gebieden waor weinig mèensen woont, moet te bereiken weden met het openbaar vervoer. In elke trein heurt wc’s te zitten. En alle stations en treinen moet bereikbaar weden veur mèensen met een beparking. Files gaow anpakken deur bestaonde wegen beter te gebruken, knelpunten an te pakken en de maximale snelheid an te passen an de hoeveulheid verkeer die der op dat moment is.
NAOR MEKAAR UMKIEKEN Het bestrieden van de armoede under kinder kreg de hoogste veurrang. Gemientes kriegt meer meugelijkheden um te veurkommen dat kinder opgruit in armoede. Gezinnen kriegt een kinderbijslag die past bij het inkommen. Mèensen met weinig loon kriegt meer kinderbijslag. Het gehandicaptenbeleid wordt zodaonig regeld, dat alle aspecten van een beparking der in metneumen wordt en richt op een leven lang én in de volle briedte leven met een beparking. Mèensen met een gehandicaptenkaort mugt in het vervolg veur niks parkeren. Oldelu moet zo lang meugelijk thoes wonen blieven. Wij zorgt daw heur daorbij helpt. Wij wilt een betere kwaliteit van de zorg veur oldern in de ziekenhoezen. Wij maakt gien onderscheid in de seksuele veurkeur van mèensen. Homo’s en lesbiennes mugt trouwen en kinder annemen. Ze heurt gelieke rechten te hebben en te holden. Discriminatie stao wij under gien beding toe. 7
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
SCHONE TOEKOMST Oes land moew schoon en leefbaar holden, nou en veur de toekomst. Wat aw nou kepot maakt, kriew nooit weerum. Wij wilt meer duurzame energie, bijveurbield deur meer veurwaardes te stellen an leveranciers van energie. De kommende jaoren nemp de overheid heur verantwoordelijkheid veur energiezunig produceren en een meer duurzame stroom- en gasproductie. Kernenergie hef gien toekomst, net as energie oet kool. Wij geeft dan ok gien vergunnings veur de bouw van neie kolen- en kerncentrales. Wij wilt zunig umgaon met grondstoffen. Daorum moew beter letten op verspilling. Op meer soorten flessen komp statiegeld, dan kunt der meer vanneis gebruukt worden.
VAN GROND TOT MOND Wij stopt met de schaalvergroting in de landbouw- en voedingssector. Boeren heurt een eerlijke pries te kriegen veur een goed en eerlijk product. Biologische landbouw fieter wij an. Wij wilt gien neie megastallen. As norm stel wij: het natuurlijk gedrag van dieren, de draagkracht van de natuur en de gezondheid van de mèensen. Dierenmishandeling möt hard anpakt worden. Het wordt verbeuden um veur je plezier op dieren te jagen. As vis vangen of kweekt wordt, moet ze zo min meugelijk lieden. Wij stopt extra geld in de natuur in Nederland, veural um natuurgebieden met mekaar in verbinding te stellen. Bepaolde natuurgebieden, zoas de Waddenzee, bescharm wij extra.
8
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
NIET BIJ BROOD ALLENT Creativiteit maakt het leven een stuk rieker. Wij wilt dat kunst en cultuur zo goed meugelijk beschikbaar bint. Daorum verlaag wij de BTW op kunst en cultuur naor zes procent. Museums die van de overheid subsidie kriegt, kuj ien dag in de week veur niks in. Kunstenaars kriegt meer meugelijkheden um geld te verdienen met heur wark. De Publieke Omroep wil wij bescharmen. De kwaliteit van de programma’s is belangrieker as kiekcijfers. Wij geeft lu die digitale tillevisie hebt meer inspraak over het anbod van zenders. In het onderwies komp meer andacht veur cultuur en sport. Topsporters die nog op school zit, kriegt meer ruumte veur de ontwikkeling van heur talent.
INTERNATIONAAL SAMENWARKEN Nederland möt met andere landen samenwarken um de wereld stabieler, veiliger en welvaorender te maken. Europese samenwarking is ja meer as allent mar geld verdienen. Europa giet over vrede, veiligheid en veurspoed van de bevolking. Wij wilt een sociaal Europa, waorin burgers metpraoten kunt over het beleid. Europa möt zuch niet bemuien met oes sociale stelsel, oeze pensioenen, onderwies en zorg, hoesvesting en openbaar vervoer. Wij warkt an een kleiner leger. Metwarken an militaire missies in het boetenlaand gebeurt allent nog op oetdrukkelijk verzuuk van de Verenigde Naties, waorbij Nederland naotuurlijk aaltied zölf beslist. Wij koopt gien neie gevechtsvliegtugen, der is ja gien tegenstander te vinden waoraw ze tegen inzetten wilt. Daorum stap wij oet het dure JSF-project. De ontwikkelingssamenwarking verhoog wij naor 0,8 procent van het bruto nationaal product (dat wat wij met mekaar in een jaor produceert). Mar arme landen kuw het beste helpen deur op een eerlijke manier handel met heur te drieven. Zij kriegt dan een eerlijke pries veur heur producten en op die manier ruumte um heur eigen economie op te bouwen. 9
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
GEZONDE FINANCIËN De overheidsfinanciën wil wij op orde kriegen. Al in 2013 wordt hierveur de eerste stappen zet, in tied dat het economisch herstel anfieterd wordt met een pakket van ienmaolige investerings deur de overheid. Banken mugt gien bonussen meer geven an warknemers. Dat gaow verbieden. Bonussen die onterecht geven bint, wil wij terug. Ok bij andere bedrieven pak wij de hoogste inkommens an. Mèensen die bij de overheid warkt, mugt niet meer loon kriegen as een minister. Warknemers van grote bedrieven geef wij meer zeggenschap in de directie. Van mèensen met een dik loon vraog wij een eerlijke bijdrage an het oplossen van de crisis. Der komp een nei belastingtarief van 65 procent veur mèensen die meer as 150.000 euro in het jaor verdient.
KORTUM, DIT KUW JE BELOVEN Wij pakt de oorzaken van de crisis an. Allent dan kuw het vertrouwen van de mèensen weerum kriegen. Wij neemt oeze verantwoordelijkheid. Allent dan kuw de sociale veurzienings in stand holden. We biedt de mèensen sociale zekerheid. Allent dan kuw weer vertrouwen kriegen in mekaar. We laot de starkste scholders de zwaorste lasten dragen. Allent dan kriew een solidaire en starke samenleving. We kiest veur duurzame ontwikkeling. Allent dan kuw met vertrouwen de toekomst in.
10
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
OEZE KANDIDAOTEN 1. Emile Roemer 2. Renske Leijten 3. Ronald van Raak 4. Harry van Bommel 5. Jan de Wit 6. Sadet Karabulut 7. Sharon Gesthuizen 8. Jasper van Dijk 9. Paul Ulenbelt 10. Henk van Gerven 11. Manja Smits 12. Paulus Jansen 13. Farshad Bashir 14. Nine Kooiman 15. Arnold Merkies 16. Eric Smaling 17. Michiel van Nispen 18. Tjitske Siderius 19. Leo de Kleijn 20. Ike Teuling 21. Nicole van Gemert 22. Henri Swinkels 23. Maureen van der Pligt 24. Maarten Hijink 25. Tiers Bakker 26. Erik de Vries 27. Daniël de Wit 28. Anneke Wezel 29. Thijs Coppus 30. Meta Meijer 31. Patrick van Lunteren 32. Chris Schaeffer 33. Femke Reudler Talsma 34. HugoPolderman 35. Peter Kwint
• Sambeek • Haarlem • Amsterdam • Diemen • Heerlen • Amsterdam • Den Haag • Amsterdam • Leiden • Oss • Den Haag • Utrecht • Zoetermeer • Den Haag • Amsterdam • Weesp • Breda • Zwolle • Rotterdam • Rotterdam • Utrecht • Vught • Amsterdam • Utrecht • Amsterdam • Helmond • Den Haag • Amsterdam • Horst • Amsterdam • Breda • Amsterdam • Amsterdam • Roosendaal • Amsterdam
• 1962 • 1979 • 1969 • 1962 • 1945 • 1975 • 1976 • 1971 • 1952 • 1955 • 1985 • 1954 • 1988 • 1980 • 1968 • 1957 • 1982 • 1981 • 1958 • 1982 • 1975 • 1963 • 1962 • 1983 • 1969 • 1979 • 1979 • 1975 • 1981 • 1969 • 1970 • 1955 • 1982 • 1951 • 1984
11
NEI VERTROUWEN - SAMENVATTING VERKIEZINGSPROGRAMMA SP 2013-2017
36. Pim Siegers • Nieuwe Pekela 37. Lies van Aelst • Gorinchem 38. Bart van Kent • Den Haag 39. Niels Jongerius • Amsterdam 40. Lieke van Rossum • Delft 41. Hans Martin Don • Waalre 42. Eelco Eikenaar • Groningen 43. Willem Bouman • Doesburg 44. Trix de Roos-Consemulder • Vlissingen 45. Jamila Yahyaoui • Amsterdam 46. Bert Peterse • Weert 47. Arjan Vliegenthart • Amsterdam 48. Saïd Afalah • Rotterdam 49. Robin van der Velden • Amsterdam 50. Jos van der Horst • Drachten 51. Tuur Elzinga • Haarlem 52. René Allart • Rijswijk 53. Diederik Olders • Rotterdam 54. Richard Boddeus • Kampen 55. Nils Müller • Warnsveld 56. Matthias van Hunnik • Nijmegen 57. Ton Heerschop • Tegelen 58. Frans Mulckhuijse • Almere 59. Jan Broekema • Assen 60. Vincent Mulder • Hengelo
• 1986 • 1988 • 1983 • 1984 • 1982 • 1959 • 1979 • 1960 • 1957 • 1983 • 1983 • 1978 • 1972 • 1976 • 1957 • 1969 • 1979 • 1970 • 1973 • 1991 • 1981 • 1965 • 1961 • 1981 • 1959
Toelichting: De kandidaoten 51-60 staot op 1 of meerdere kieskringen op de plaatsen 41-50.
Vertaald deur: Jennie Lambers-Niers Dizze oetgave is meugelijk maokt deur de Drèentse SP afdelings en de SP-fractie in de Previnciale Staoten van Drenthe.
DRENTHE.SP.NL 12