Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers COMMISSIE DIERENWELZIJN JAARVERSLAG

Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers COMMISSIE DIERENWELZIJN

JAARVERSLAG

Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers

Jaarverslag 2012 van de Commissie Dierenwelzijn

februari 2013 status: definitief

1

2013 Druk: Bondsbureau Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers Bergen op Zoom Omslagfoto: Balispreeuw

© Dierenwelzijn NBvV

2

Voorwoord Als in 1933 de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers wordt opgericht, is het voornaamste doel zoveel mogelijk vogelliefhebbers in de bond onder te brengen. De leden van de bond zijn in de eerste plaats lid van een locale vogelvereniging en hebben zeker in die beginjaren hun vogels veelal ondergebracht in volières. De verscheidenheid aan vogelsoorten is al vrij groot en men probeert met de dan aanwezige kennis en praktijkervaring zoveel mogelijk met vooral de vogels die via het importtraject zijn verworven, een fokprogramma op te zetten. Voorlichting over de vogelsoorten wordt vooral verstrekt via het maandblad “ONZE VOGELS” dat door de bond wordt uitgegeven. Hierin wordt veel aandacht geschonken aan huisvestingen verzorgingseisen. Ook het voorkomen en bestrijden van vogelziekten krijgt ruime aandacht. De voortgaande ontwikkelingen in de avicultuur lopen parallel aan die in de maatschappij. Dit heeft tot gevolg dat ook binnen de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers meer en meer aandacht komt voor de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels. Vanaf 2011 besluit de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers haar beleid ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels niet alleen meer inhoud te geven, maar ook vast te leggen in haar statuten en reglementen. Hiertoe wordt een werkgroep ingesteld die aan het einde van dat jaar aan de bondsraad van de NBvV een tweetal documenten aanlevert met de titels: “Reglement van de NBvV ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels” 1 en een “Uitvoeringsbesluit van de NBvV ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of 2 kooivogels”. Daarbij wordt ook een implementatietraject voorgesteld. In februari 2012 besluit de bondsraad van de NBvV het implementatietraject neer te leggen bij een afzonderlijke commissie; de Commissie Dierenwelzijn van de NBvV”. De commissie heeft haar taakstelling vanuit de beleidsstukken omgezet in een missie, een strategie en een visie en heeft zichzelf verplicht jaarlijks verslag uit te brengen van de realisatie ervan. Jan de Bruine Henk van der Wal leden van de Commissie Dierenwelzijn NBvV.

1 2

zie bijlage A van dit jaarverslag zie bijlage B van dit jaarverslag

3

Inhoud Inleiding

5

Missie

6

Strategie

7

a. Het welzijn en de gezondheid van vogels Overleg met het hoofdbestuur van de NBvV Aanpassing statuten en huishoudelijk reglement Aanpassing reglement tentoonstellingen Aanpassing kooien reglement Audits op de regels voor het houden van vogelmarkten en vogelbeurzen Interne introductie Vogel 2013 Externe introductie PVH Lectoraat Welzijn van Dieren Abonnementen op automatische attenderingen van documenten en publicaties over dieren Deelname aan symposia Kennis en informatieoverdracht

7 7 7 7 8

b. Wet- en regelgeving De Rijksoverheid Het begrip “Positieflijst”. Deelname aan informatieve en informele bijeenkomsten Deelname in de werkgroep Vogels van het PVH

15 15 16

Visie

19

Bijlage A Reglement van de NBvV ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels

20

Bijlage B Uitvoringsbesluit van het reglement van de NBvV t.a.v. de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels

22

Bijlage C Overzicht van ingekomen huisvestingen verzorgingsnormen voor volière- of kooivogels

27

8 9 9 10 10 10 11 12 13

18 18

4

Inleiding Hun welzijn….is onze zorg Met deze slogan is de doelstelling van de Commissie Dierenwelzijn bondig samengevat. Het welzijn van de aan ons als vogelliefhebbers van volière- of kooivogels toevertrouwde vogels is onze zorg waar het de gezondheid en het welzijn van deze vogels betreft. Jaarverslag van de Commissie Dierenwelzijn NBvV In februari 2012 is door de bondsraad van de NBvV het beleid ten aanzien van het omgaan met de gezondheid en het welzijn van volière- en kooivogels schriftelijk vastgesteld. De voortgaande implementatie van dit beleid in alle geledingen van de bond is opgedragen aan de door de bondsraad ingestelde Commissie Dierenwelzijn. In de loop van 2012 is de taakstelling van de commissie uitgebreid met het bijhouden en binnen de bond implementeren van alle nationale en Europese wetgeving welke betrekking heeft op het hobbymatig houden van vogels als gezelschapsdieren. De commissie is haar werkzaamheden gestart met het aan de bondsraad indienen van voorstellen die betrekking hebben op tekstwijzigingen van de statuten en relevante reglementen. Om een breed draagvlak te krijgen bij de leden van de bond zijn een aantal artikelen geschreven in het maandblad Onze Vogels en is in twee districten voorlichting gegeven over het beleid van de bond ten aanzien van het omgaan met het welzijn van vogels als gezelschapsdier. Buiten de bond is contact gelegd met diverse organisaties die zich bezig houden met dierenwelzijn. Dit zijn o.a. de DIBEVO, overheidsinstanties, het hoger onderwijs en diverse bonden die ook het houden van gezelschapsdieren bevorderen. De commissie heeft zich in het afgelopen jaar ingezet om mee te denken en mee te praten over het opstellen van een positieflijst voor vogels. Daartoe is zitting genomen in de werkgroep vogels van de Stichting Platform Verantwoord Huisdierenbezit. De commissie is in 2012 gestart met het opstellen van huisvestingen verzorgingsnormen voor zoveel mogelijke vogelsoorten. Dit mega- project is dank zij de medewerking van veel leden, verenigingen en 3 een aantal speciaalclubs goed van start gegaan en zal in 2013 worden voortgezet . De in 2012 toegepaste strategie om te komen tot het uitvoeren van de missie is in dit jaarverslag vastgelegd. De samenstelling van de commissie De commissie is samengesteld uit de NBvV- leden Jan de Bruine en Henk van der Wal. Zij wordt gefaciliteerd door Hans van der Stroom, hoofdbondsbureau NBvV. De commissie is bereikbaar op het adres van het bondbureau. Commissie Dierenwelzijn NBvV, Postbus 74, Bergen op Zoom. tel: 0164 23 50 07, email [email protected]

3

voor overzicht ingekomen meldingen: zie bijlage C van dit jaarverslag

5

MISSIE De Commissie Dierenwelzijn van de NBvV is een verzamelnaam voor twee commissies en wel: - Commissie uitvoering regelingen voortvloeiende uit het reglement van de NBvV ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels - Commissie belast met de implementatie binnen het bondsbeleid van weten regelgeving met betrekking tot het hobbymatig houden van gezelschapsdieren.

De werkzaamheden van de Commissie Dierenwelzijn welke in de richting van de leden van de NBvV worden ontplooid, richten zich op: - het bevorderen van een duurzaam houden van vogels. - Het informeren, het geven van voorlichting en scholing aan leden van de NBvV met betrekking tot huisvestingen verzorgingsaspecten voor volière- of kooivogels. - Het optimaliseren van het kennisniveau van de leden van de NBvV ten aanzien van de vogelsoorten die zij houden of willen gaan houden. - Het uitvoeren van audits op basis van het reglement “Regels voor het houden van een vogelmarkt of vogelbeurs” . Deze audits toetsen niet alleen in hoeverre een organisator zich houdt aan de richtlijnen, maar geeft ook een richting aan hoe bepaalde aspecten ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van de te koop aangeboden vogels kan worden verbeterd. - Het implementeren van certificatietrajecten voor zowel leden van de bond die actief hobbymatig vogels houden en of er mee fokken, als de certificering van toezichthouders op de organisatoren van vogelmarkten en vogelbeurzen.

Ten aanzien van weten regelgeving ontplooit de Commissie Dierenwelzijn activiteiten die zich richten op: - Een inventarisatie van de actuele Nederlandse en Europese weten regelgeving ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels. - Het leggen van contacten met in eerste instantie Nederlandse organisaties en Vogelbonden die zich ook richten op alle aspecten rond het dierenwelzijn van vogels. - De deelname aan de werkgroep Vogels van de Stichting Platform Verantwoord Huisdierenbezit om betrokken te worden en te zijn bij de ontwikkelingen rond de Positieflijst voor Vogels, welke op basis van de Wet dieren vastgesteld moet worden.

De wijze waarop in 2012 invulling is gegeven aan de missie is verwoord in het hoofdstuk Strategie. De jaarplanning 2013 is opgenomen in het hoofdstuk Visie.

6

STRATEGIE a. Het welzijn en de gezondheid van volière- of kooivogels. Overleg met het hoofdbestuur van de NBvV In augustus 2012 heeft een overleg plaats gevonden tussen de commissie en het hoofdbestuur van de bond. Doel was inzichtelijk te maken wat de taakstelling van de commissie zal zijn en het vastleggen van afspraken die voor het functioneren van de commissie van belang zijn. Gesproken is vooral over de stand van zaken rond het welzijn van vogels op basis van de items die zijn opgenomen in het beleidsreglement, de positieflijsten, de wetgeving en het afbakenen van het bijbehorende terrein waar binnen de commissie kan opereren. De commissie Wetgeving van COM Nederland kwam aan de orde. Besloten is om binnen de NBvV als zelfstandige commissie te blijven optreden. Terugkoppeling van zaken naar COM Nederland is altijd mogelijk. Aandacht werd besteed aan het voorstel van de commissie tot het invoeren van een nieuwe schriftelijk opgestelde missie van de NBvV. Dit voorstel heeft instemming van de bondsraad en zal in 2013 voorgelegd worden aan de Algemene Vergadering.

Aanpassing statuten en huishoudelijk reglement. Om het beleid ten aanzien van het dierenwelzijn te verankeren in de totale organisatie van de bond, zou het een mogelijkheid zijn om in eerste instantie de statuten aan te passen. Gelet op het traject dat dan moet worden afgelegd heeft de commissie aan de bondsraad voorgesteld een aanvullend document op te stellen waarin de missie, de strategie en de visie van de bond wordt vastgelegd als aanvulling op de in de statuten vastgelegde doelstelling. Door dit document te verbinden aan het huishoudelijk reglement bestaat de mogelijkheid de teksten onder invloed van gewijzigde omstandigheden en of voortschrijdend inzicht periodiek aan te passen. De commissie heeft een voorstel voor een tekst waarin de missie van de NBvV is verwoord aangeboden aan de bondsraad. Het geformuleerd beleid ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van hobbymatig gehouden kooien volièrevogels zoals vastgelegd in het reglement en het uitvoeringsbesluit kan eveneens als bijlage bij het huishoudelijk reglement worden gevoegd.

Aanpassing reglement voor de tentoonstellingen en het reglement voor de verenigingen van keurmeesters. Uit de berichten die vanuit buitenlandse zusterorganisaties naar ons toekomen blijkt dat meer en meer diverse dierenbeschermingsorganisatie en de daaraan verbonden actiegroepen zich afzetten tegen de wijze waarop vogels tijdelijk worden tentoongesteld. De argumenten die daarvoor worden aangedragen zijn voor de commissie aanleiding te onderzoeken in hoeverre wij een aanpassing kunnen realiseren ten aanzien van artikel 12 van het reglement voor de tentoonstellingen. Hiertoe zijn de keurmeesters verenigingen gevraagd hun visie te geven op de mogelijkheden die een bijdrage zullen leveren aan het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van vogels tijdens een tijdelijke tentoonstelling en van het begrip tentoonstelling van vogels in het algemeen. Van de keurmeestersvereniging Kleur- en Postuurkanaries is hierop een constructieve reactie ontvangen. Zij dragen een aantal zaken aan die kunnen en zullen leiden tot het verminderen van stress bij vogels op een tijdelijke tentoonstelling.

7

Stress bij vogels is een onderschat welzijnsprobleem dat ook gesignaleerd wordt door anderen. In dit verband is aan de commissie ook medewerking toegezegd door een dierenarts die het houden van vogels als hobby heeft. Een duidelijk artikel over het begrip stress is verschenen in het aprilnummer 2012 van het maandblad Onze Vogels, geschreven door Alois van Mingeroet, lid en keurmeester van de NBvV. Aanpassing kooien reglement. Buitenstaanders kijken vaak met argusogen naar de kooien die wij voorschrijven voor het tijdelijk tentoonstellen van vogels. De commissie heeft van de keurmeestersvereniging Zangkanaries bericht ontvangen dat zij een onderzoek doen naar een grotere tentoonstellingskooi voor zangkanaries. De keurmeestersvereniging voor Kleur- en postuurkanaries bericht de commissie dat zij de mogelijkheid onderzoeken om te komen tot een grotere uitvoering van de zogenoemde Dewar kooi om daar in eerste instantie het postuurras Border in onder te brengen.

Audits op de regels voor het houden van een vogelmarkt of vogelbeurs. De commissie heeft een bijdrage aan deze reeds lange tijd bestaande regels gegeven in de vorm van een auditrapport op deze regels. Uitgangspunt van het bondsbeleid is de eigen verantwoordelijkheid van de organisator van een vogelmarkt of vogelbeurs. Vanaf 2012 is het beleid van de NBvV aangeschept door uitsluitend publiciteit te geven aan organisatoren die hebben verklaard dat zij handelen overeenkomstig de regels. Zij hebben daarvoor een keurmerk ontvangen. Indien er bij de bond klachten binnen komen die aanleiding geven tot een nader onderzoek, kan met behulp van het auditrapport een toetsing plaats vinden. Bij een negatief auditrapport kan het verleende keurmerk ingetrokken worden. In 2012 zijn een aantal van dergelijke audits door de commissie uitgevoerd.

8

Interne introductie Het is van groot belang dat de leden van de bond bekend raken met het beleid ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van de vogels die zij onder hun beheer hebben en aan hun zorgen zijn toevertrouwd. De commissie heeft een eerste aanzet daartoe gegeven in de vorm van een introductie op de website van de bond, waar ook het rapport van de eerder ingestelde werkgroep is geplaatst. Een aantal artikels zijn al geplaatst in het maandblad Onze Vogels. De eerste reacties zijn in de vorm van vragen bij de commissie binnengekomen. In een vervolgserie zal blijvend aandacht worden gevraagd voor het begrip welzijn van vogels. Bij de installatie van de commissie is aangeboden voorlichting te gaan geven op districtsvergaderingen. De eerste bijeenkomsten in deze vorm hebben plaats gevonden in de districten Overijssel en Friesland. Door middel van een powerpoint presentatie wordt het bondsbeleid ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels aan de deelnemers van deze bijeenkomsten overgebracht..

VOGEL 2013 Via het bondsbureau van de NBvV ontvingen we het aanbod gebruik te maken van een standruimte. We hebben hier dankbaar gebruik van gemaakt en konden zo de doelstelling van de commissie bij een groot aantal leden van de NBvV, maar ook aan andere liefhebbers overbrengen. Daarnaast was het mogelijk veel leden te benaderen om deel te nemen aan de inventarisatie van huisvestingen verzorgingsnormen voor hobbymatig gehouden vogels als gezelschapsdier. Het resultaat is zeer positief geweest en op deze wijze zijn gegevens binnen gekomen van diverse vogelsoorten die vaak niet algemeen bij de vogelliefhebbers aanwezig zijn. Opgedane kontakten met buitenlandse bezoekers gaven veel informatie over de wijze waarop men o.a. in Duitsland het traject van het certificeren van vogelliefhebbers al enige jarenlang heeft ingevoerd.

9

Externe introductie Gelet op het gegeven dat de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers de grootste organisatie in Nederland is op het gebied van het hobbymatig houden van volière of kooivogels, kan het toch niet zo zijn dat gelijksoortige organisaties niet weten waar wij mee bezig zijn. Om te realiseren dat zowel de Rijksoverheid als de daaraan gelieerde organisaties bekend worden met het beleid van de NBvV ten aanzien van de regelingen die in de Wet Dieren zijn opgenomen, is de commissie begonnen contact te zoeken met dergelijke organisaties.

Het eerste contact met de diverse organisaties werd gelegd tijdens een symposium in Barneveld dat mede werd georganiseerd door de Stichting Platform Verantwoord Huisdierenbezit. Een organisatie waar voorheen COM Nederland als “koepelorganisatie” lid van is geweest. Uit de gevoerde gesprekken met een tweetal bestuursleden van het PVH bleek al snel dat men de NBvV graag als deelnemer binnen de Werkgroep Vogels wilde binnen halen. In deze werkgroep zijn ook Aviornis en Pakara vertegenwoordigd. De Commissie Dierenwelzijn NBvV vertegenwoordigt nu met instemming van het hoofdbestuur en onder een aantal (financiële) voorwaarden de NBvV in de Werkgroep Vogels.

Lectoraat Welzijn van Dieren

Op hun verzoek heeft in juni 2012 een gesprek plaats gevonden tussen een afgevaardigde van de Commissie Dierenwelzijn van de NBvV en ing. J.J. Hokwerda, projectingenieur van het Lectoraat Welzijn van Dieren. Het Lectoraat Welzijn van Dieren is verbonden aan de Hogeschool van Hall Larenstein en heeft haar basis in Leeuwarden en Lelystad. Het Lectoraat vormt door middel van netwerken en projecten de schakel tussen onderwijs, onderzoek, praktijk en samenleving, waarbij nieuwe inzichten centraal staan. Doel van het gesprek was een oriëntatie op de mogelijkheid van onderlinge samenwerking waar het projecten betreffen die door het Lectoraat worden opgestart of die door de NBvV in gang worden gezet waarbij het Lectoraat ondersteunende diensten kan aanbieden in de vorm van o.a. het omzetten van vragen in studieopdrachten. Tijdens het gesprek wordt aangegeven dat de Commissie Dierenwelzijn van de NBvV nog maar sinds kort van start is gegaan en dat er in dit stadium dergelijke opdrachten nog niet voorhanden zijn. Wel is aangegeven wat de actuele stand van zaken is en met welke trajecten de commissie aan de slag is gegaan. Via de website van de NBvV heeft het Lectoraat zich voorbereid op dit gesprek en heeft kennis genomen van het rapport van de werkgroep. Bij monde van mevrouw Hokwerda spreekt het Lectoraat haar bewondering uit voor de wijze waarop de NBvV het welzijn van volière- en kooivogels via haar beleid vorm geeft

10

In de periode dat wij kennis gemaakt hebben met het Lectoraat Welzijn van dieren werkte men aan een enquête rond de aankoopmotieven van gezelschapsdieren. De commissie heeft hieraan kunnen bijdragen door de enquête te plaatsen op de website van de NBvV.

Het Lectoraat zal starten met een onderzoek naar het welzijn van de groep vogels die zij aanduiden als “kromsnavels”. Zij zullen dit onderzoek starten in de vorm van een enquête onder de houders van deze vogels. Op hun vraag of de daarvoor in aanmerking komende leden van de NBvV hieraan zouden willen meewerken is door ons bevestigend geantwoord. De Commissie Dierenwelzijn NBvV zal in dit traject deelnemen met uiteraard een terugkoppeling naar haar operationele en functionele leidinggevenden.

Abonnementen op automatische attenderingen van documenten en publicaties over dieren.

Om geïnformeerd te worden over het verschijnen van documenten en publicaties die betrekking hebben op het welzijn van dieren, heeft de commissie zich geabonneerd op attendering op dergelijke stukken afkomstig van: De Rijksoverheid (kamerstukken) De Raad voor Dieraangelegenheden ( nieuwsbrief) Cites dienst regelingen (nieuwsbrief)

De commissie ontvangt de nieuwsbrief van het Dieren Welzijns Web.

11

Deelname aan symposia

De commissie heeft deelgenomen aan het symposium “U en uw huisdier: de perfecte match ?”, in juni 2012 georganiseerd door het PVH te Barneveld, in samenwerking met het Groenhorst Barneveld / cursuscentrum dierverzorging. Het doel van het symposium was te laten zien hoe belangrijk het is een dier te nemen dat bij je past, wat betreft het karakter en de verzorging die het dier nodig heeft, om samen gelukkig te zijn. Een bijkomstig voordeel was natuurlijk dat wij zo in aanraking kwamen met diverse organisaties die hetzelfde doel nastreven als de commissie van de NBvV.

In november 2012 heeft de commissie deelgenomen aan een Symposium Welzijn Gezelschapsdieren Deze werd gehouden in de Faculteit Diergeneeskunde, dept. Geneeskunde van Gezelschapsdieren te Utrecht. Het symposium werd georganiseerd door de Universiteit van Utrecht, het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en Wageningen University & Research Centre.. Dit symposium vormde een afsluiting van een onderzoeksprogramma rond Welzijn Gezelschapsdieren over de periode 2009 – 2012. Behandelde onderwerpen waren: Het Besluit Welzijn Gezelschapsdieren, Denken over Dieren: maatschappelijke trends en thema’s voor de toekomst, Welzijn van de hond: van subjectieve indruk naar objectief meetbaar – state of art, Veren plukken bij papegaaien: oorzaken en oplossingen De DNA databank voor rashonden: zonder DNA geen oplossingen voor erfelijke problemen.

Eind november heeft de commissie en een vertegenwoordiging van het hoofdbestuur van de NBvV deelgenomen aan een door het PVH georganiseerd avondsymposium. Het thema van dit symposium was “Einde van de vogelhouderij ?”. Dit symposium werd georganiseerd in samenwerking met DIBEVO. Uitgangspunt is de zorg die ontstaat rond het houden van vogels als hobbydier nu de totstandkoming van het proces rond de ontwikkeling van een positielijst van vogels steeds dichterbij komt. Centraal staat deze avond dan ook de actuele situatie in Nederland en de nu al aanwezige Europese bedreigingen.

12

Kennis en informatieoverdracht Uit een inventarisatie ten behoeve van een onderzoeksprogramma Welzijn en gezelschapsdieren, uitgevoerd in 2007 in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, blijkt dat de zorgen nog steeds rondom de huisvesting, verzorging en het kennis- en voorlichtingsniveau liggen. Daarbij wordt aangegeven dat men onderscheid maakt tussen georganiseerde (lid van een bond) en niet georganiseerde vogelliefhebbers. Het kennisniveau van georganiseerde vogelliefhebbers ligt veelal aanzienlijk hoger dan die van de niet georganiseerde vogelliefhebber. Het beleid van de NBvV ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van vogels is er mede op gericht dat haar leden de richtlijnen met betrekking tot dierenwelzijn naleven. Dit vraagt van de leden voldoende kennis van de vogelsoort(en) welke hij/zij gaat houden. De bond stelt zich ten doel deze kennis te verhogen door middel van het op vrijwillige basis aanbieden van een cursustraject. Het realiseren hiervan is opgedragen aan de Commissie Dierenwelzijn van de NBvV.

De commissie heeft zich in de afgelopen maanden vooral georiënteerd op de mogelijke aanwezigheid van studiemateriaal. Contacten met relevante opleidingsinstituten, maar ook een uitgebreide internetconsultatie heeft geen bruikbare oplossing gebracht. Wel zullen het zelf moeten doen, al zijn velen bereid op commerciële basis ons les te gaan geven. Het eindresultaat van onze oriëntatie heeft ons doen besluiten het opleidingstraject maar in eigen beheer te realiseren en uit te voeren. Gedacht wordt aan een cursus bestaande uit drie trajecten:  een basiscursus gebaseerd op een nog te schrijven “Handboek Vogelverzorging” .  een specifieke kennisoverdracht gekoppeld aan één vogelsoort.  een schriftelijke toets welke centraal wordt beoordeeld en bij voldoende resultaat recht geeft op een door de NBvV uit te geven certificaat. Het uitgangspunt hierbij is dat de cursus in eerste instantie op vrijwillige basis gegeven wordt tijdens de bijeenkomsten van de afdelingen van de bond, waarbij de commissie veronderstelt dat in iedere afdeling wel een ervaren vogelliefhebber de basiskennis kan overbrengen als het lesmateriaal zodanig wordt opgebouwd dat eigenlijk door zelfstudie het gevraagde basis kennisniveau kan worden bereikt.

13

We kunnen niet eerder dit opleidingstraject starten voordat het cursusmateriaal gerealiseerd is. Via een artikel in Onze Vogels roepen we de hulp in van leden van de NBvV ons te helpen met het schrijven van het “Handboek Vogelverzorging” . In dit handboek willen we diverse onderwerpen onderbrengen die niet alleen gebaseerd zijn op de praktijkervaring met het houden van vogels, maar ook ornithologisch en biologisch juist zijn. We zullen info zoeken bij en medewerking vragen van dierenartsen en wetenschappelijke instituten. Daarnaast zoeken we ook de medewerking van fabrikanten en leveranciers van vogelvoeders en vogelbenodigdheden. Hun producten zijn van rechtstreeks belang bij de diverse huisvestingen verzorgingsaspecten van de vogels.

Voor het tweede deel van de cursus, de specifieke kennisoverdracht gekoppeld aan één vogelsoort, hebben we via een bemiddeling door de V.S.C de medewerking van de speciaalclubs van de NBvV gevraagd. Zij zouden ons kunnen ondersteunen met het schrijven van de specifieke huisvestingen verzorgingsnormen van de vogels waarvoor zij hun speciaalclub hebben opgericht. Hiertoe zijn zij in het bezit gesteld van een uniform format. Op onze vraag dit project te ondersteunen werd positief gereageerd door: De Speciaalclub voor Liefhebbers van Insecten en Vruchtenetende vogels. Op hun website wordt veel aandacht geschonken aan de doelstelling van de Commissie Dierenwelzijn van de NBvV. Een aantal beschrijvingen van vogelsoorten zijn al ingeleverd. De Speciaalclub Japanse Meeuwen NBvV De Werkgroep Amerikaanse Sijzen. Zij hebben beschrijvingen aangedragen van alle soorten sijzen die tot het werkgebied van hun werkgroep horen. De leden van de Landelijke Studiegroep Postuurkanaries, behorende tot de keurmeestersvereniging Kleur- en Postuurkanaries van de NBvV hebben tijdens één van hun jaarlijkse bijeenkomsten voor nagenoeg alle postuurkanarie rassen een beschrijving ingeleverd. De onafhankelijke Speciaalclub Kleurkanaries Noord Nederland Helaas hebben alle niet genoemde speciaalclubs binnen de NBvV die medewerking in 2012 niet toegezegd. Voor de vogelgroepen waarvoor geen speciaalclub is opgericht en de groepen vogels waarvan de speciaalclubs geen medewerking verlenen is contact gezocht met succesvolle fokkers van deze vogels. Voor deze individuele vogelliefhebbers heeft de commissie een afzonderlijke vragenlijst opgesteld. Deze is digitaal in te vullen via de website van de bond. Daarnaast is een “papieren” versie beschikbaar die vooral tijdens de bondstentoonstelling VOGEL 2013 aan velen is uitgereikt. Deze benadering is wel zeer succesvol en zal het komende jaar worden voortgezet.

14

b. Wet- en regelgeving Onlosmakelijk verbonden met het welzijn en de gezondheid van dieren is de nationale wetgeving. Deze nationale wetgeving richt zich in het bijzonder op het welzijn terwijl de gezondheid geregeld zal worden via Europese wetgeving. Het beleid van de bond is waar het welzijn van dieren betreft afgeleid van Nederlandse wetteksten. Gelet op de wens van de bond om in zaken die het welzijn en gezondheid van volière- en kooivogels betreffen haar eigen verantwoordelijk te nemen door zelfregulerend op te kunnen treden, waarbij primair de eigen verantwoordelijkheid van de leden van de bond het uitgangspunt is, is aan de Commissie Dierenwelzijn gevraagd de eventuele problematiek rond de nationale en Europese wetgeving op het gebied van het hobbymatig houden van vogels als aandachtspunt bij hun activiteiten te voegen. De commissieleden hebben ingestemd met deze uitbreiding van hun takenpakket

In april 2012 heeft een lid van de commissie een informatiebijeenkomst Uitvoeringsbesluiten Wet dieren bijgewoond op het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie te Den Haag. De informatiebijeenkomst betrof twee AMvB’s voortvloeiend uit en of aanvullend op de nieuwe Wet dieren en wel: Besluit diergeneeskundigen Besluit houders van dieren Gelet op de complexheid aan weten regelgeving overweegt de commissie een afzonderlijke syllabus te schrijven waarin op een zo’n overzichtelijk mogelijke wijze de van toepassing zijnde weten regelgeving wordt opgenomen. Het accent zal daarbij liggen op die zaken die rechtstreeks betrekking hebben op het hobbymatig houden van volière – en kooivogels. Vooruitlopend op de realisatie van deze syllabus geven we een overzicht van de nu actuele stand van zaken rond de weten regelgeving m.b.t. het welzijn van dieren. Gelet op de val van het kabinet in 2012 bestaat er nog geen volledige duidelijkheid over zaken die wel of niet controversioneel worden verklaard. Als we de stand per 1 februari 2013 nemen dan speelt er: Besluit diervoeders; Afronding enquête positieflijst zoogdieren. Afgelopen jaar heeft gespeeld: Besluit diergeneesmiddelen; Besluit diergeneeskundigen; Besluit houders van dieren; Besluit gezelschapsdieren. Europees speelt: Ontwikkeling Animal Health Law Ontwikkeling invasieve soorten wetgeving einde import voor veel exoten, alles wordt verboden tenzij goedgekeurd nu moet per land worden aangegeven welke soorten men wel of niet binnen wil hebben, Revisie plantenimport wetgeving Revisie agro import wetgeving van toepassing bij binnenkomst in Europa op luchthavens en grenscontrole. gaat ook gelden voor vogels.

15

Het begrip “Positieflijst”. In het eerste jaar van haar bestaan werd de commissie dierenwelzijn meteen in het diepe gegooid voor wat de aspecten rond wetgeving op het gebied van dieren en de raakvlakken met onze hobby “de vogelsport” betreft. Er speelden in het afgelopen jaar twee zaken welke veel aandacht vroegen. 1. De nieuwe wet dieren 2. Als uitvloeisel daarvan de “positieflijst” De nieuwe wet dieren is per 23 december 2012 in werking getreden. Echter de wet is slechts gedeeltelijk in werking getreden. Een deel van de artikelen is tot nader order opgeschort. Een lijst van de artikelen welke tot nader orde zijn opgeschort is als bijlage toegevoegd evenals de originele verordening. De nieuwe wet dieren zal grote gevolgen hebben voor de houders van dieren, daar de overheid met deze wet in de hand allerlei beperkende maatregelen mag stellen aan de dierhouderij. De commissie is doende al de mogelijke gevolgen in kaart te brengen. Een uitvloeisel van de wet dieren is het fenomeen “positieflijst” Dit zijn lijsten waarop zoogdieren, vogels, vissen, reptielen en amfibieën voorkomen welke gehouden mogen worden. Alle dieren die niet op een van deze lijsten voorkomen mogen niet (meer) worden gehouden. In het kader van de gesprekken over positief lijsten zijn in het verslagjaar een zestal vergaderingen bijgewoond van de Stichting Platform Verantwoord Huisdierbezit. In deze vergaderingen was een breed spectrum van organisaties welke de houders van diverse diersoorten vertegenwoordigden aanwezig. Niemand van de vertegenwoordigers was voorstander van het invoeren van een positieflijst. Een negatieflijst zou volgens de vertegenwoordigers een beter middel zijn. Helaas is de positief lijst een gegeven wat door de gehele Tweede Kamer wordt gesteund. Vanuit dit gegeven is getracht weerwoord te geven en wel op een drietal terreinen:   

Juridisch Politiek Wetenschappelijk

Voor de juridische kant is het Andibel arrest als vertrekpunt genomen. Dit is een arrest van het Europese Hof wat gewezen is na een klacht van Belgische dierenliefhebbers over de positieflijst welke in België al wordt gehanteerd sinds 2004. In dit arrest is bepaald dat dieren op de positieflijst geplaatst dan wel geweerd worden op basis van objectief meetbare criteria. De Nederlandse Overheid heeft haar eigen uitleg over deze objectieve criteria welke zo op het eerste oog afwijkt van hetgeen in het Andibel arrest wordt bedoeld. Voor de politieke kant is contact gelegd met de diverse politieke partijen. Voor wat betreft de VVD en het CDA heeft dit geresulteerd in overleg en een werkbezoek. De overige politieke partijen zijn niet meteen ingegaan op het verzoek tot contact en houden de boot wat af. Voor wat betreft de wetenschappelijke kant is kritisch gekeken naar het WUR Rapport 345. In dit rapport is een wetenschappelijke basis gelegd onder het voornemen van de overheid om het houden van dieren in te perken. Uitgangspunt in dit rapport is dat een dier alleen op de positieflijst komt als het is te houden door Jan en Alleman zonder speciale kennis. Daarbij is voorwaarde dat het te houden dier zijn natuurlijke gedrag kan tonen in gevangenschap en dat de beschikbare ruimte voldoet aan de normomgeving. Deze normomgeving is een rijtjeswoning. In deze woning moet binnenshuis 15 m2 en buitenshuis 30 m2 beschikbaar zijn voor het houden van dieren. Wetenschappers bepalen dan aan de hand van deze normomgeving hoeveel dieren gehouden kunnen worden. Protesten vanuit de PVH hebben er toe geleid dat de normomgeving inmiddels losgelaten is. Inmiddels is er een voorlopige positieflijst voor 92 zoogdieren. Door de WUR is gepoogd door middel van het inschakelen van door stakeholders aan te wijzen deskundigen naar deze lijst van 92

16

zoogdieren te laten kijken en daarbij aan te geven welke dieren men wel en welke dieren men niet geschikt acht om door leken te houden. Doordat veel stakeholders zich hebben teruggetrokken en hebben aangegeven niet te willen meewerken lijkt de door de WUR zo gewenste coöperatie van de dierenhouders niet van de grond te komen. Een eerdere enquête via internet leverde ook slechts enkele tientallen deelnemers op in plaats van de gewenste tienduizenden. Al met al is er veel actie tegen het invoeren van de positief lijst. Of het allemaal veel zal opleveren is de vraag. De overheid is vastbesloten om de positieflijsten in te voeren en kan dat ook omdat de wet dieren inmiddels van kracht is geworden. Wel is het belangrijk dat de Wet dieren en de positieflijsten nog wel de mogelijkheid kennen om dieren aan de positieflijsten toe te voegen. Verzoeken daartoe dienen dan wetenschappelijk onderbouwd te worden. Dat dit alles op dit moment alleen nog speelt voor de houders van zoogdieren zou ten onrechte ons het idee kunnen geven dat de gevolgen voor de vogelliefhebberij nogal meevallen. Niets is echter minder waar. De positieflijst voor zoogdieren is slechts een vingeroefening voor de volgende positieflijst: die voor vogels. Het is voor de vogelliefhebberij dan ook vijf voor twaalf. We moeten ons terdege voorbereiden op de komende positieflijst voor vogels. Deze zal ongetwijfeld grote gevolgen hebben voor onze liefhebberij. Een reden temeer om de handen ineen te slaan en als vogelhouders te gaan werken aan één grote invloedrijke organisatie op vogelgebied.

17

Deelname aan informatieve en informele bijeenkomsten. O.a. via informele bijeenkomsten georganiseerd door de Dibevo worden wij als commissie over zaken rond de Nationale en Europese wetgeving geïnformeerd.

Dibevo is de brancheorganisatie voor de dierenspeciaalzaken. Zij behartigen de belangen van diegenen die zich bedrijfsmatig bezig houden met de handel in dieren. Om contact te krijgen met de organisaties die hobbymatig dieren houden is op hun initiatief een informeel overleg opgestart onder de naam “overleg dierenregelgeving”. De eerste bijeenkomt heeft in mei 2012 plaats gevonden. Als afgevaardigde namens de Commissie Wetgeving van COM Nederland heeft een lid van de Commissie Dierenwelzijn NBvV deze bijeenkomst bijgewoond. Het resultaat is dat ook de commissie nu is opgenomen in het email bestand van de Dibevo waar het de wetgeving rond dieren betreft.

Deelname in de werkgroep Vogels van het PVH

Werkgroep Vogels De Commissie Dierenwelzijn van de NBvV is lid van de Werkgroep Vogels van het PVH. Actueel binnen de werkgroep is het feit dat de overheid voorbereidingen treft voor het opstelen van “Positieflijsten”. In eerste instantie voor zoogdieren, daarna ook voor de andere diergroepen. Diersoorten die niet op deze lijsten voorkomen, mogen na het van kracht worden van de lijsten niet meer worden gehouden. Een aantal jaren geleden is door een groep organisaties, waaronder de Commissie Wetgeving van C.O.M. Nederland, al eens gewerkt aan de realisering van de positieflijst voor vogels. Al hun inspanningen zijn blijkbaar vergeefs geweest omdat nu wordt gekozen voor een totale andere realisatie van die positieflijsten. Om de vinger aan de pols te kunnen houden bij de totstandkoming van positieflijsten heeft de werkgroep vogels een afzonderlijk comité in het leven geroepen die dit traject op zich zal nemen. Hierin is ook de Commissie Dierenwelzijn vertegenwoordigd. Het PVH pleit voor het informeren van de leden van o.a. onze bond. Zij zijn degenen die straks de praktische gevolgen ondervinden van de op handen zijnde weten regelgeving. Zodra de commissie zich voldoende heeft ingelezen en zich de problematiek rondom dit dossier heeft eigen gemaakt zal via het maandblad Onze Vogels een artikel over het begrip “positieflijsten” worden geschreven.

18

VISIE In de komende periode zal de commissie haar contacten met relevante organisaties verder uitbreiden. In eerste instantie wordt daarbij gedacht aan zusterorganisaties op het gebied van gezelschapsdieren die ook parkvogels, watervogels en hoenderachtigen omvatten. Daarnaast kunnen ook vogelparken en dierentuinen geattendeerd worden op de NBvV en haar beleid ten aanzien van de gezondheid en welzijn van volière- en kooivogels. Uit een eerste inventarisatie is ons al gebleken dat in Nederland “enorm” veel instellingen en organisaties in één of andere vorm actief zijn op het terrein van welzijn van dieren (om van dierenbeschermingsorganisaties en hun actiegroepen maar te zwijgen). De in december 2012 door het bondsbureau voor de commissie gedrukte flyer “Introductie Commissie Dierenwelzijn NBvV” zal een bijdrage leveren aan de bekendheid van de bond ook bij dergelijke organisaties.

De activiteiten van de commissie zullen zich waar het welzijn van volière- of kooivogel betreft in 2013 richten op: - aanpassingen op het kooienreglement. Daarbij zal ondersteuning worden gegeven aan de keurmeestersvereniing Zangkanaries om te komen tot een andere grotere tentoonstellingskooi, de keurmestersvereniging Kleur- en postuurkanaries werkt aan de realisering van een grotere tentoonstellingskooi voor het postuurras Border. - het uitbreiden van het aantal audits van vogelmarkten en vogelbeurzen. - het opzetten van een cursus ten behoeve van het certificeren van vogelliefhebbers. Hiertoe zal gestart worden met het schrijven van houdersrichtlijnen. De inventarisatie van huisvestingen verzorgingsnormen met behulp van de bestaande vragenlijsten zal worden voortgezet. - het opleiden en certificeren van toezichthouders op vogelmarkten en vogelbeurzen. - het opleiden en certificeren van toezichthouders dierenwelzijn op de jaarlijkse Bondstentoonstelling. De activiteiten van de commissie ten aanzien van de weten regelgeving zullen zich in 2013 specifiek richten op: - het treffen van voorbereidingen op de komst van de positieflijsten voor vogels, gekoppeld aan een waarnemerschap waar het de ontwikkeling van de systematiek van die positieflijsten betreft. In het begin van 2013 zal dit waarnemersschap zich vooral richten op de wijze waarop de positieflijst voor zoogdieren tot stand wordt gebracht. - het inventariseren van alle weten regelgeving welke relevant is voor vogelhouders, zowel op Nederlands als Europees niveau. - het inventariseren van kwetsbare vogelsoorten en hun status binnen de Nederlandse avicultuur. - het inventariseren van alle relevante organisaties in Nederland die op enigerlei wijze raakvlakken hebben het de gezondheid en het welzijn van dieren.

19

Bijlage A Reglement van de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels Artikel 1. Uitgangspunten. De Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers (afgekort tot NBvV) wenst haar beleid te formuleren ten aanzien van dierwelzijn bij het houden van vogels als gezelschapsdieren. Het houden van, het fokken met, en tentoonstellen, dient op een duurzame, diervriendelijke, en hobbymatige wijze te geschieden. Zij geeft aan dit beleid invulling door het te baseren op de Nederlandse en Europese weten regelgeving voor zover deze van toepassing is op het hobbymatig houden van vogels. Daar waar mogelijk en of noodzakelijk zal de NBvV vanuit haar wens om zelfregulerend op te treden, haar verantwoordelijkheid nemen en zelfsturend, adviserend, regulerend en controlerend naar haar leden zijn. Artikel 2. Vogels als gezelschapsdieren. De NBvV richt haar beleid in hoofdzaak op vogels die aangemerkt worden als gezelschapsdieren en derhalve bestemd zijn voor liefhebberij of gezelschap. Artikel 3. Duurzaam houden van vogels. Duurzaam wil zeggen dat we de aarde waarop we leven minimaal zo willen overdragen aan de volgende generatie, zoals wij haar van de generatie die voor ons was hebben overgedragen gekregen. De NBvV streeft er naar om alle vogelsoorten welke als gezelschapsdier worden gehouden voor de avicultuur te behouden. Artikel 4. Verantwoord houden van vogels. De NBvV draagt een beleid uit dat is gericht op het verantwoord houden van vogels. Het uitgangspunt daarbij is om op een zodanige manier om te gaan met vogels dat deze zo optimaal mogelijk worden verzorgd en dat de liefhebber de hobby zo beleeft dat hij een bijdrage levert aan de natuur.

Artikel 5. Diervriendelijk houden van vogels. Het beleid van de NBvV is er op gericht dat haar leden op een diervriendelijke wijze hun hobby uitoefenen. Dit wil zeggen dat de liefhebbers zijn vogels zo huisvest, verzorgt en fokt dat de belangen van het dier niet worden geschaad.

Artikel 6. De huisvesting van vogels. De huisvesting van volière- en kooivogels moet voldoende ruimte bieden om een zoveel mogelijk natuurlijk gedrag mogelijk te maken. Daarbij moet er onderscheid worden gemaakt tussen gedomesticeerde soorten en soorten welke nog heel dicht bij de natuur staan. Te denken valt hierbij aan de eerste en tweede generatie die door de vogelliefhebbers worden gehouden.

Artikel 7. De verzorging van vogels. Het beleid van de NBvV is gericht op het zo optimaal mogelijk verzorgen van de vogel, zodat de gezondheid en de conditie zoveel mogelijk gewaarborgd blijft.

Artikel 8. Het fokken met vogels. Iedere vogelliefhebber, aangesloten als lid bij de NBvV, dient minimaal twee exemplaren van een zelfde soort te houden. Dit om de vogels te socialiseren en om de vogel gewend te laten zijn aan de omgang met soortgenoten. Daarnaast moeten de gehouden vogelsoorten ruimschoots de kans te krijgen om tot voortplanting te komen.

20

Artikel 9. Registratie en identificatie Het beleid van de NBvV richt zich op het ringen van alle vogels die in volières en of broedkooien en dergelijke worden geboren met een gesloten pootring. Dit als enige bewijs dat de vogel door een vogelliefhebber gefokt is. Het ringen met een gesloten pootring van een jonge vogels is niet in alle gevallen een wettelijke verplichting, maar dit is wel de aanbevolen richtlijn van de NBvV voor haar leden. Artikel 10. Het tentoonstellen van vogels. Het tentoonstellen van vogels heeft als doel het (laten) beoordelen van vogels door een deskundige. Daarnaast is er een tweede doel en wel het bieden van de mogelijkheid aan het publiek om de ingezonden vogels te bezichtigen. Beide doelen mogen het welbevinden van de vogel niet schaden. Dat betekent dat de duur van de beoordeling en de tentoonstelling moet zijn afgestemd op het welbevinden van de vogels. Artikel 11. Verkoop en aankoop van vogels. Verenigingen, aangesloten bij de NBV, maar ook de NBvV zelf, organiseren vogelbeurzen, al dan niet gekoppeld aan een tentoonstelling. De NBvV heeft richtlijnen opgesteld waar een organisatie zich aan dient te houden. Deze richtlijnen zijn weergegeven in het reglement; Regels voor het houden van een vogelmarkt of vogelbeurs, welke in het Bondvademecum opgenomen is. Artikel 12. Het transport van vogels naar evenementen. Vogels die vervoerd worden naar en van een vogelmarkt, vogelbeurs of een tentoonstelling, moeten in zodanige transportkooien ondergebracht worden dat redelijkerwijs kan worden aangenomen dat het optreden van stresssituaties geminimaliseerd is. Artikel 13. Toezicht op naleving van dit reglement. De controle op de naleving van dit reglement is in geval van een keuring, tentoonstelling, vogelmarkt of vogelbeurs de verantwoordelijkheid van de organisator van dat evenement. Deze controle wordt uitgevoerd door toezichthouders en of controleurs welke door de NBvV zijn aangewezen. Verenigingen of andere organisaties welke hun evenement organiseren onder auspiciën van de NBvV en als zodanig zijn gecertificeerd met het NBvV-keurmerk, kunnen hun keurmerk verliezen als zij de bepalingen van dit reglement en het uitvoeringsbesluit niet opvolgen. Zo daartoe een aanleiding aanwezig is kunnen leden van de NBvV gecontroleerd worden op de naleving van de voorschriften van dit reglement. Bij een voortdurend in gebreke blijven de voorschriften van dit reglement en het uitvoeringsbesluit op te volgen kunnen leden opgeroepen worden voor de tuchtcommissie van de NBvV te verschijnen. Bij dit reglement behoort het ” Uitvoeringbesluit” van het Reglement van de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels.

Vastgesteld door de Bondsraad van de NBvV op 11 februari 2012 Voor het bestuur: Henk van Hout, voorzitter

Ton Koenen, secretaris

21

Bijlage B Uitvoeringsbesluit van het Reglement van de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels. Artikel 1. Uitgangspunten. De NBvV stelt zich ten doel om richtlijnen te geven voor haar leden met betrekking tot het houden van vogels. Daar waar de NBvV een controlerende rol heeft, zal zij haar verantwoordelijkheid nemen. Dit kan alleen daar waar de NBvV deel neemt aan de organisatie van een evenement. Waar de NBvV geen rol speelt, is de eigenaar van de vogel verantwoordelijk voor zijn handelen. De richtlijnen van de NBvV zijn daarbij leidend. De NBvV heeft als stelregel dat haar leden de richtlijnen als uitgangspunt van handelen nemen. Dit betreft de volgende terreinen;    

Verkoop en aankoop van vogels Vervoer van vogels Gesloten pootringen voor alle door de vogelliefhebbers gehouden vogels Het tentoonstellen van vogels

Artikel 2. Vogels als gezelschapsdieren. De NBvV richt haar beleid in hoofdzaak op vogels die aangemerkt worden als gezelschapsdieren en derhalve bestemd zijn voor liefhebberij of gezelschap. De hiervoor in aanmerking komende geslachten, families en orden komen voor op de door de NBvV samengestelde lijst van vogels die in aanmerking komen om tentoongesteld te worden. Daarbij zal een voortdurende toetsing plaatsvinden aan de positieflijst die in het kader van de nieuwe Wet Dieren van overheidswege zal worden opgesteld.

Artikel 3. Duurzaam houden van vogels. De NBvV zet zich in om actief medewerking te verlenen aan het bevorderen van de bescherming van vogels in de vrije natuur. Daartoe wordt uitdrukkelijk ook gerekend het herintroduceren van door vogelliefhebbers hobbymatig gefokte vogels welke in de natuur bedreigd zijn. Ook zal de NBvV zich inzetten om vogels welke in derde landen worden verdelgd vanwege overlast voor bijvoorbeeld boeren, te redden van de dood en te bevorderen dat deze beschikbaar komen voor de avicultuur. Tenslotte zal de NBvV actief bevorderen dat voor vogelsoorten welke gevaar lopen om in de vrije natuur uit te sterven, kweekprogramma’s op te zetten. Daartoe zullen een beperkt aantal vogels uit de natuur worden genomen, om in de handen van deskundige liefhebbers te worden gesteld, met het doel om tot nakweek te komen. Artikel 4. Verantwoord houden van vogels. De NBvV stelt zich ten doel dat haar leden de richtlijnen m.b.t. dierenwelzijn naleven. De NBvV heeft een aantal middelen tot haar beschikking om haar leden te informeren, voor te lichten en te scholen. Dit zijn:     

Voorlichting d.m.v. het maandblad Onze Vogels en de Website www.nbvv.nl Voorlichting d.m.v. Promotieteams, die aanwezig zijn bij diverse vogelevenementen. Voorlichtingsfolders in de reeks; Hoe houd ik,…. Bondsvademecum Voorlichtingsavonden in de twaalf Districten

Nieuwe leden krijgen een informatiepakket met relevante informatie toegestuurd door de NBvV.

22

Verantwoord houden van vogels wil zeggen dat het dier zo optimaal mogelijk wordt verzorgd en de liefhebber de hobby zo beleeft dat hij een bijdrage aan de natuur levert. Daarbij gaan we uit van de volgende uitgangspunten Kennis De liefhebber (in spé) moet voldoende kennis hebben van de vogelsoort(en) welke hij wil gaan houden. Deze kennis kan hij zich eigen maken door het volgen van een cursus welke wordt aangeboden door de NBvV. Na het doorlopen van de cursus legt de liefhebber een test af. Deze wordt afgenomen door de NBvV. Aan liefhebbers die aantoonbaar over voldoende ervaring beschikken, wordt een startkwalificatie verstrekt door de NBvV. Welbevinden Uitgangspunt moet zijn dat de vogel in gevangenschap zich moet welbevinden. De vogel moet gezond zijn en aan uiterlijk en gedrag moet te zien zijn dat de vogel zich op zijn gemak voelt. Dat betekent vrij van stress en afwijkend dwangmatig gedrag. Medeverantwoordelijkheid Een liefhebber moet zich (mede)verantwoordelijk weten voor instandhouding van de soort. Dat betekent dat vogelsoorten welke door de vogelliefhebbers worden gehouden, gebruikt moeten kunnen worden om de soort in stand te houden en indien nodig te herintroduceren in de natuur. Omgekeerd moeten vogelsoorten welke het gevaar lopen in de vrije natuur uit te sterven voor een deel bij de vogelliefhebber ondergebracht worden om de soort voor uitsterven te behoeden en om nakweek te realiseren Artikel 5. Diervriendelijk houden van vogels. Het beleid van de NBvV is er op gericht dat haar leden op een diervriendelijke wijze hun hobby uitoefenen. Dit wil zeggen dat de liefhebbers zijn vogels zo huisvest, verzorgt en fokt dat de belangen van het dier niet worden geschaad. Artikel 6. De huisvesting van vogels. Vogels (in het Latijn Aves) zijn een klasse van de chordadieren (Chordata) met 10347 wetenschappelijk beschreven nog levende soorten. Deze zijn te verdelen in 2197 geslachten en vervolgens in 224 families en 39 orden die allemaal twee kenmerkende eigenschappen gemeenschappelijk hebben. Ze hebben allen vleugels en veren. Gezien dit grote aantal soorten is het (voorlopig) niet te doen om voor iedere vogelsoort richtlijnen te geven voor de ideale huisvesting. Vandaar dat de keuze voorlopig is om per familie globale richtlijnen te geven. Huisvesting moet voldoende ruimte bieden om zoveel mogelijk natuurlijk gedrag mogelijk te maken. Daarbij moet er onderscheid worden gemaakt tussen gedomesticeerde soorten en soorten welke nog heel dicht bij de natuur staan. Te denken valt hierbij aan de eerste en tweede generatie die door de vogelliefhebbers worden gehouden. Naast het onderscheid tussen gedomesticeerd en (nog) niet gedomesticeerd, speelt uiteraard de grootte en het natuurlijke gedrag een rol bij het bepalen van de optimale ruimte die de huisvesting moet bieden. Een albatros zal veel meer ruimte als huisvesting moeten worden aangeboden dan een kanarie. Een sijsachtige moet meer ruimte worden geboden dan een vinkachtige, omdat het gedrag van een sijsachtige veel drukker is dan het gedrag van een vinkachtige. Om concreet te worden en om een voorbeeld te geven van de manier van denken, het volgende (mogelijke) voorbeeld: De kanarie (Serinus canaria). Dit is een voorbeeld van een gedomesticeerde soort die al ruim 550 jaar wordt gekweekt in gevangenschap. Er zijn in de ruim 550 jaar vele rassen gekweekt. Voor de kleur, de zang, de vorm en de bevedering. De kooi voor een enkele kanarie dient minimaal 25x15x20 bxdxh cm groot te zijn. Een broedkooi gebruikt om de kweek te kunnen beoefenen dient minimaal 40x40x40 bxdxh cm groot te zijn. Per 6 vogels in een vrije vlucht dient minimaal een m3 ruimte beschikbaar te zijn.

23

Artikel 7. De verzorging van vogels. De verzorging heeft als doel het zo optimaal mogelijk verzorgen van de vogel, zodat de gezondheid en de conditie zoveel mogelijk gewaarborgd worden. De verzorging kan worden onderscheiden in: Dagelijks: Vers drinkwater Voldoende zaad Voldoende eivoer Grit en maagkiezel Wekelijks: 2 keer per week badwater 3 keer per week groenvoer of fruit Schoonmaak van de kooi Maandelijks: Controle pootjes en nagels Controle op parasieten en zo nodig bestrijden Halfjaarlijks: Hok volledig schoonmaken en ontsmetten Vogels een parasieten bestrijding geven Uitgebreide controle op gezondheid Jaarlijks: Ontwormkuur Inenten tegen MKV-pokkenvirus

Artikel 8. Het fokken met vogels. Iedere vogelliefhebber aangesloten als lid bij de NBvV dient minimaal twee exemplaren van een zelfde soort te houden. Dit om de vogels te socialiseren en om de vogel gewend te laten zijn aan de omgang met soortgenoten. Alle vogels die in volières of kooien gehouden worden, moeten indien ook maar enigszins mogelijk in staat zijn hun eigen nageslacht te kunnen grootbrengen. Erfelijke afwijkingen welke het welbevinden en het functioneren van het dier ernstig belemmeren moeten zoveel mogelijk worden tegengegaan. Paringen die ernstige erfelijke afwijkingen kunnen veroorzaken worden niet uitgevoerd.

Artikel 9. Registratie en identificatie. Uitgangspunt van het beleid van de NBvV is dat alle vogels die in volières en of broedkooien e.d. worden geboren, geringd moeten worden met een gesloten pootring. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt in twee hoofdgroepen vogels: a. gefokte vogels, behorende tot beschermde inheemse diersoorten en gefokte vogels, behorende tot beschermde uitheemse diersoorten, voor zover deze soorten zijn opgenomen in een bijlage welke behoort bij; Regeling afgifte en kenmerken gesloten pootringen en andere merktekens, voortvloeiende uit artikel 102 van de Flora- en faunawet. b. gefokte vogels, die niet behorende tot die welke onder groep a vallen. Ieder lid van de NBvV is op grond van de Nederlandse weten regelgeving verplicht de zelf gefokte vogels die tot groep a behoren te voorzien van een gesloten pootring, zoals deze door de minister is vastgesteld en o.a. door de NBvV in eigen beheer conform de regelgeving worden vervaardigd. Ieder lid van de NBvV wordt in de gelegenheid gesteld in het bezit te komen van gesloten pootringen om zijn gefokte vogels te voorzien van een identificatie. Vogels zonder gesloten pootring worden op een tentoonstelling die gehouden wordt onder auspiciën van de NBvV niet erkend als Eigen Kweek.

24

De voorgeschreven maatvoering van de door de NBvV in eigen beheer voor haar leden vervaardigde gesloten pootringen, en de wijze van bestellen, wordt in; Tentoonstellingskatern nader omschreven. Daarnaast verstrekt de ringencommissaris van iedere afdeling van de NBvV de benodigde informatie aan de leden van de NBvV.

Artikel 10. Het tentoonstellen van vogels. Het tentoonstellen van vogels heeft als doel het (laten) beoordelen van vogels door een deskundige. Daarnaast is er een tweede doel en wel het bieden van de mogelijkheid aan het publiek om de ingezonden vogels te bezichtigen. Beide doelen mogen het welbevinden van de vogel niet schaden. Dat betekent dat de duur van de tentoonstelling moet zijn afgestemd op het welbevinden van de vogels. In de praktijk kan dat betekenen dat de duur van tentoonstelling maximaal 6 dagen mag bedragen. De kooien waarin de vogel wordt tentoongesteld moet afgestemd zijn op de grootte en het temperament van de vogel. Ook de voeding en de verzorging dienen op de eisen van de vogel te zijn afgestemd. De opstelling van de vogels moet zodanig zijn dat stress zoveel mogelijk wordt vermeden. Naast de huidige gangbare beoordeling van de zang dan wel het uiterlijk van de vogel dient er ook een beoordeling te komen van het welbevinden van de vogel. Voorbeeld: Lijdt de vogel door stress? Zichtbaar door bijvoorbeeld onrustig gedrag, dwangmatige bewegingen etc. Dan wordt dit op het keurbriefje kenbaar gemaakt. Op deze manier wordt het verantwoord houden van vogels bevorderd. Tijdens de show wordt gecontroleerd door controleurs welke door de organisatie zijn aangewezen en hiervoor via de NBvV voldoende opleiding hebben genoten. Artikel 11. Verkoop en aankoop van vogels. Verenigingen, maar ook de NBvV zelf, organiseren vogelbeurzen, al dan niet gekoppeld aan een tentoonstelling. De NBvV heeft richtlijnen opgesteld waar een organisatie zich aan dient te houden. Deze richtlijnen zijn weergegeven in het reglement; Regels voor het houden van een vogelmarkt of vogelbeurs, welke in het Bondvademecum opgenomen is. Wie zich aan deze richtlijnen houdt, mag het NBvV-Keurmerk voeren. Leden van de NBvV zijn gemachtigd bij niet naleving van het reglement dit te melden bij de NBvV. Wanneer een organisatie in gebreke blijft, verliest deze het recht om onder de vlag van de NBvV een vogelbeurs te organiseren. Dit is nader gespecificeerd in; NBvV-keurmerk voor vogelmarkten en – beurzen. Het verhandelen van vogels via vogelmarkten blijft mogelijk, zij het onder striktere voorwaarden. Iedere vogel dient op een vogelmarkt apart of per paar te worden aangeboden voor verkoop. De kooien dienen schoon en voorzien van bodembedekking voer, en water te zijn. De ruimte waarin wordt gehandeld dient een temperatuur te hebben welke juist is voor de vogels die er worden aangeboden. Bij het inbrengen van vogels wordt gecontroleerd op gezondheid, welbevinden en uiterlijke gebreken alsmede juiste huisvesting. Vogels die niet correct worden gehuisvest worden niet toegelaten. Dit geldt ook voor vogels die zichtbaar lijden onder stress en uiterlijke gebreken hebben dan wel niet gezond zijn. Tijdens de markt wordt er voortdurend gecontroleerd op misstanden door twee controleurs die over voldoende kennis en sociale vaardigheden beschikken. De kosten hiervan worden gedragen door organisatoren van de betreffende vogelmarkt. Artikel 12. Transport Vogels kunnen in transportkooien, welke kunnen bestaan uit speciaal voor dit doel vervaardigde vervoerskoffers en of lopers, of in voor de soort voorgeschreven tentoonstellingskooien naar een evenement worden vervoerd. Deze transportkooien en tentoonstellingskooien moeten voorzien zijn van een vocht absorberende en stofvrije bodembedekking.

25

Het verdient vanuit het welzijn van dieren geen aanbeveling hiervoor voer te gebruiken. In de transportkooi moeten afhankelijk van de grootte tenminste één of meerdere zitstokken aanwezig zijn. Daarnaast moet een voorziening zijn aangebracht voor het verstrekken van schoon voer en vers drinkwater. De voorkeur gaat er naar uit dat iedere vogel afzonderlijk in een vervoerskoffer kan worden ondergebracht. Transportkooien moeten schoon en gemakkelijk gedesinfecteerd kunnen worden en zodanig uitgevoerd dat er voldoende licht en verse lucht tijdens het transport kan toetreden. Als het transport naar of van een evenement meer tijd in beslag neemt dan maximaal 4 uur, dient voldoende vers drinkwater en voer in de transportkooi aanwezig te zijn. Als deze tijd wordt overschreden kan ook gekozen worden voor vochthoudend fruit welke in een voor de vogel veilige voorziening is aangebracht.

Artikel 13. Toezicht op de naleving van dit reglement. De controle op de naleving van dit reglement is in geval van een keuring, tentoonstelling, vogelmarkt of vogelbeurs de verantwoordelijkheid van de organisator van dat evenement. Deze controle wordt uitgevoerd door toezichthouders en of controleurs welke door de NBvV zijn aangewezen. Verenigingen of andere organisaties welke hun evenement organiseren onder auspiciën van de NBvV en als zodanig zijn gecertificeerd met het NBvV-Keurmerk, kunnen hun keurmerk verliezen als zij de bepalingen van dit reglement en het uitvoeringsbesluit niet opvolgen en ter beoordeling van de NBvV, op basis van de uitgebrachte rapportages van de controleurs, met regelmaat in gebreken blijven. Zo daartoe een aanleiding aanwezig is kunnen leden van de NBvV gecontroleerd worden op de naleving van de voorschriften van het reglement en het uitvoeringsbesluit van de NBvV ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels. Deze controle kan plaats vinden door controleurs welke door de NBvV zijn aangewezen. Bij een voortdurend in gebreke blijven van het naleven van de voorschriften van bovengenoemd reglement en haar uitvoeringsbesluit kunnen leden opgeroepen worden om voor de tuchtcommissie van de NBvV te verschijnen. Deze commissie doet een uitspraak. Beroep op deze uitspraak is mogelijk bij de Bondsraad. De aanstelling van controleurs op de naleving van het reglement ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels en de regels voor het houden van een vogelmarkt of vogelbeurs, wordt geregeld bij een afzonderlijk besluit van de Bondsraad.

Dit uitvoeringsbesluit behoort bij; Reglement van de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers ten aanzien van de gezondheid en het welzijn van volière- of kooivogels.

Aldus vastgesteld door de Bondsraad van de NBvV op 11 februari 2012 Voor het bestuur: Henk van Hout, voorzitter

Ton Koenen, secretaris

26

Bijlage C Overzicht ingekomen huisvestingen verzorgingsnormen voor volière- of kooivogels. Stand per 1 februari 2013

Orde:

Columbiformes

Duifachtigen

Familie: Geslacht: Soort:

Colombidae Gallicolumba G. tristigmata G.rufigula G. luzonica G. criniger

Duiven Nederlandse naam Celebes grondduif Goudborst grondduif Dolksteekduif Berlett dolksteekduif

IUCN status niet bedreigd niet bedreigd gevoelig kwetsbaar

Geslacht: Soort:

Geopelia G. placida G. cuneata

Nederlandse naam Vredesduifje Diamantduije

IUCN status niet bedreigd niet bedreigd

Geslacht: Soort:

Geotrygon G. versicolor G. montana

Nederlandse naam Jamaica grondduif Rode grondduif

IUCN status niet bedreigd

Geslacht: Soort:

Ptilinopus P. pulchellus P. melanospila P. superbus

Nederlandse naam Karmijnkap vruchtenduif Zwartnek vruchtenduif Pracht vruchtenduif

IUCN status niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd

Geslacht: Soort:

Streptopelia S. rosegrisea. domesticus

Nederlandse naam Lachduif


Geslacht: Soort:

Turtur T. tympanistria T. chalcospilos T. brehmeri T. afer T. abyssinicus

Nederlandse naam Tamboerijnduif Bronsvlekduif Blauwkopbosduifje Staalvlekduifje Zwartsnavelbosduifje

IUCN status niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd

Orde:

Galliformes

Hoenderachtigen


Phasiandae Excalfactoria E. chinensis

Fazanten Nederlandse naam Chinese dwergkwartel

Orde:

Passeriformes

Zangvogels

Familie Geslacht: Soort:

Emberizidae Emberiza E. Flaviventis

Gorzen Nederlandse naam Geelbuikgors



27


Estrildidae Erythrura E. gouldidae

Prachtvinken Nederlandse naam Gouldamadine

IUCN status kwetsbaar

Geslacht: Soort:

Leiothrix L. lutea

Nederlandse naam Japanse nachtegaal


Geslacht: Soort:

Lonchura L. oryzivora L. domesticus L. acuticauda

Nederlandse naam Rijstvogel Japanse Meeuw Spitsstaartbronzemannetje

IUCN status kwetsbaar niet bedreigd niet bedreigd

Geslacht: Soort:

Neochmia Nederlandse naam N. ruficauda Binsenastrilde N. ruficauda domestica Binsenastrilde

IUCN status gevoelig niet bedreigd

Geslacht: Soort:

Poephilia P. acuticauda

Nederlandse naam Spitsstaart amadine


Geslacht: Soort:

Teaniopygia T. gutta

Nederlandse naam Zebravink



Fringillidae Carduelis C. cabaret C. cucullata C. notata C.yarrelii C. tristis C. xanthagastra C. pinus C. magellanica C. atrata C. barbata C. psaltria C. columbia

Vinkachtigen Nederlandse naam Kleine barmsijs Kapoetsensijs Zwartborstsijs Yarrelsijs Treursijs Geelbuiksijs Dennensijs Magellaansijs Zwarte sijs Baardsijs Mexicosijs Columbiasijs

IUCN status niet bedreigd bedreigd niet bedreigd kwetsbaar niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd niet bedreigd

Geslacht: Soort:

Carpodacus C. mexicanus

Nederlandse naam Mexicaanse roodmus


Geslacht: Soort:

Eophona E. migratonia

Nederlandse naam Chinese appelvink


Geslacht: Soort:

Fringilla F. coelebs coelebs

Nederlandse naam Vink


Geslacht: Soort:

Loxia L. curvirostra

Nederlandse naam Kleine kruisbek


Geslacht: Soort:

Serinus Seriunus. canaria. domesticus

Nederlandse naam gedomesticeerde kanaries


28


Sturnidae Lamprotornis L. superbus

Spreeuwachtigen Nederlandse naam Driekleur Glansspreeuw



Turdidae Turdus T. boulboul T. philomelos

Lijsters Nederlandse naam Grijsvleugellijster Zanglijster

IUCN status niet bedreigd niet bedreigd

Orde:

Psittaciformes

Papegaaiachtigen

Familie:

Psittacidae

Papegaaien

Geslacht: Soort:

Agapornis A. roseicollis A. fischeri

Nederlandse naam Perzikkop dwergpapegaai


Geslacht: Soort:

Bolborhynchus B. lineola

Nederlandse naam Katharinaparrkiet


Geslacht: Soort:

Cyanoramphus C. novaezelaniae

Nederlandse naam Roodvoorhoofdkakariki groen

IUCN status gevoelig

Geslacht: Soort:

Cyclopsitta C. diophthalma C. gulieimiterii

Nederlandse naam Dubbeloog vijgpapegaai Oranjeborst vijgpapegaai


Geslacht: Soort:

Forpus F. coelestis

Nederlandse naam


Geslacht: Soort:

Melopsittacus M. undulatus

Nederlandse naam Grasparkiet


Geslacht: Soort:

Piontis P. leucogaster

Nederlandse naam Witbuik Groendij Caique

IUCN status kwetsbaar

Geslacht: Soort:

Platycerus P. eximus

Nederlandse naam Prachtrosella


Geslacht: Soort:

Psittaculirostris P. edwardsii P. salvadorii P. desmarestii P.d. occidentalis

Nederlandse naam Edwards vijgpapegaai Salvadoris’ vijgpapegaai Desmarests vijgpapegaai

IUCN status niet bedreigd kwetsbaar niet bedreigd

29

De gegevens omtrent de huisvestingen verzorgingsnormen en de wijze waarop met de vogels hobbymatig wordt gefokt zijn aangeleverd door een groot aantal leden van de NBvV. Daarnaast werd medewerking verleend door: Volièrevereniging Leeuwarderadeel te Stiens Volièrevereniging Fugelnocht te Damwâld (Fr.) Speciaalclub kleurkanaries Noord Nederland Landelijke Studiegroep Postuurkanaries, NBvV Speciaalclub Japanse Meeuwen NBvV Werkgroep Amerikaanse Sijzen NBvV Speciaalclub voor Liefhebbers van Insecten en Vruchtenetende vogels NBvV Het project loopt in 2013 door.

Foto: Piet Onderdelinden: een groepje Gouldamadines, een in Nederland algemeen gehouden tropische vogel, maar toch de IUCN status kwetsbaar.

30

Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers COMMISSIE DIERENWELZIJN JAARVERSLAG

Recommend Documents