nd leven Op zoek naar dé jurk themabijlage trouwen Pashokje in, pashokje uit, rondjes draaien wonen games boeken mode koken gezondheid jeugd opvoeding

nd leven

nederlands dagblad woensdag 3 juni 2015

wonen – games – boeken – mode – koken – gezondheid – jeugd – opvoeding

themabijlage trouwen

Pashokje in, pashokje uit, rondjes draaien

Op zoek naar dé jurk ▶ pagina 4

2

nd leven

woensdag 3 juni 2015

lifestyle in gesprek met Alie Hoek-van Kooten Martha Aalbers beeld Niek Stam

‘Mijn man is nog nooit

om het lijf Niek Stam beeld Niek Stam

Liever spijkerbroek dan een pak Alie Hoek-van Kooten is getrouwd met Jan Hoek. Ze hebben drie kinderen van 39, 37 en 34 jaar en negen kleinkinderen van 9 tot 1 jaar. Alie Hoek is artsdocent, werkte zes jaar bij Eleos (tot haar pensioen), is spreker en schrijver, onder andere van Trouw en teder, over huwelijk en seksualiteit en Vuur of vonk, over verliefdheid en liefde.

gezondheid

geld

‘Ik ben een ochtendmens. Om zes uur gaat de wekker en om half zeven ontbijten we met kwark, honing, sinaasappelsap en het Nederlands Dagblad. Vermoeidheid ken ik niet; ik heb een goede gezondheid en heel veel energie. Bijna elke avond lopen Jan en ik drie rondjes om de vijver voor ons huis; dat is precies twee kilometer en daarna geven we elkaar een glas wijn. Elke keer weer zeggen we tegen elkaar onder het lopen: wat is het toch goed om dit te doen! Als we beiden een dag thuis zijn en achter de pc werken, haal ik ook weleens gebakjes. Die eten we zonder schuldgevoel op. Heel strak leven houdt geen mens vol.’

‘Ik houd van koken en de tafel sfeervol dekken met mooie serviezen. Ik heb twee serviezen voor binnen, en eentje voor buiten. Met Pasen of Koningsdag komen er nog gele of oranje bordjes bij. We rijden beiden een kleine auto. Wel met cruisecontrol, om bonnen wegens te hard rijden te voorkomen. We geven met voorkeur aan christelijke doelen; niet-christenen moeten maar aan de overige doelen geven. Verder vier ik graag uitgebreid onze vierdagen. Laatst waren we veertig jaar getrouwd en hebben we alle kinderen en kleinkinderen een bedrag gegeven om nieuwe kleding te kopen. Ik vind het leuk als iedereen er dan feestelijk en goed gekleed uitziet.’

geloof

naam: Jan Lam (88) draagt vandaag: Bordeauxrode blouse, donkerblauwe spijkerbroek, sandalen, jas.

Maar dat gebeurt niet vaak, want ik heb kleding zat en ik gebruik bijna niets. Per maand kost het me niet eens een paar tientjes.

’Ik ben altijd kleermaker geweest en maakte dus vroeger de kleren zelf, ook voor mijn kinderen. De stoffen kocht ik op de markt. Vandaar dat ik nog weleens kritisch kijk of iets een goede stof heeft of dat de maat goed is. Nu kan ik het niet meer, kleermaken. Mijn kleding koop ik altijd bij Van Dal, een winkel hier op het dorp.

Het liefste dat ik aanheb, is een spijkerbroek. Die draag ik liever dan bijvoorbeeld een pantalon. En dan een blouse erop of soms een trui. Altijd iets gemakkelijks. Ik houd van ruiten, of effen blauw en soms met een werkje. Daar kijk ik wel kritisch naar. Maar iedere dag een pak? Ik moet er niet aan denken.’

‘Het geloof is als eten en drinken voor me. Ik kan mij eigenlijk niet voorstellen hoe je zonder kunt leven. Tijdens mijn studie geneeskunde heeft mijn geloof zich verdiept. Het lichaam is zo perfect gemaakt dat er wel een Architect moet zijn die dit alles heeft geschapen. Je hebt echt een groter geloof nodig voor de ontwikkelingstheorie van de evolutie dan voor het geloof in de schepping. Als ik bijvoorbeeld lesgeef over het centrale zenuwstelsel, moet ik het soms gewoon erbij zeggen: “Jongens, dit is geschapen!” Een van mijn lezingen gaat over medische verrassingen in de Bijbel, bijvoorbeeld over Jakob en Esau. Hier was sprake van een eeneiige tweeling die door de gemeenschappelijke moederkoek het tweelingtransfusiesyndroom heeft, waarbij de een het bloed wegzuigt bij de ander en rozig en sterk geboren wordt en de ander als zorgenkindje.’

geluk ‘Ik ga het steeds meer als geluk beschouwen dat we in een vrij land wonen. Hoelang nog kunnen we op zondag zomaar in de kerk zitten? Ik ben gelukkig in mijn huwelijk. Ik heb een erg lieve man die in die veertig huwelijksjaren nooit één keer boos op me is geweest. De kinderen en kleinkinderen zijn ook een bron van geluk. Is er iets met hen, dan zit ik ook in de zorgen. Ik ben oppasoma en ik wist van tevoren niet dat kleinkinderen zo veel geluk kunnen geven. Elke keer als ze geweest zijn, schrijf ik op hoe ik het heb ervaren; de gesprekjes die ik met ze had en mijn observaties. Ik heb al 450 A-4’tjes vol.’ ▶▶ ‘P.S.: Wat niet veel mensen weten, is dat ik zelf wijn maak. Elk najaar maak ik wijn van vlierbessen.’

marktplaats

advertentie SCHOONHOVEN

Harm Bosma beeld marktplaats

ZILVERSTAD

Trouwringen koopt u in Schoonhoven en Lekkerkerk Setprijs incl. diamant € 1785,De voordeligste ring

GRATIS Liefde op eerste gezicht.

ONTWERP UW EIGEN RINGEN! GA NAAR: TROUWRINGDESIGNER.NL

Rikkoert Juweliers presenteert meer dan 1000 trouwringen! U vindt bij ons de collecties van o.a. Acredo, Aller, Colom, Desiree, Saint Maurice en het huismerk Rikkoert Ringen. Andere merken op verzoek leverbaar.

Kies uw eigen breedte, proﬁel, goudkleur, aantal diamanten, zetvorm etc.

Ontwerp uw eigen ring met uw hart(slag)!

€ 938,-*

Setprijs incl. diamant € 1132,De voordeligste ring

GRATIS U betaalt

€ 611,-*

Setprijs incl. diamant € 1192,De voordeligste ring

GRATIS

Maakt u een keuze uit de Rikkoert collectie met meer dan 330 modellen, dan ontvangt u de voordeligste ring gratis. Bij alle overige merken krijgt u een korting van 10%, met uitzondering van Acredo. Wij als trouwringenspecialist maken van elk idee werkelijkheid!

U betaalt

U betaalt

€ 641,-*

My ring, your personal touch...

* Prijswijzigingen voorbehouden.

Haven 1-13 Burg. Roosstraat 22 Schoonhoven Lekkerkerk Tel. (0182) 38 26 51 Tel. (0180) 66 14 90 [email protected] www.rikkoert.nl V r i j dag k o opavon d. Gr a t i s pa r k e r e n n a bi j h e t S c ho on ho v e nse v e e r .

wat: Witte trouwjurk met sleep prijs: Bieden bijzonderheden: Maat 42. Moet nog worden gestoomd. Klein gaatje onder in de jurk. kopen? Hier staat de advertentie: http://tinyurl.com/trouwjurknd

3


nd leven lifestyle


boos op me geweest’

Op Marktplaats wachten miljoenen tweedehands spullen op een nieuwe eigenaar. Vandaag hebben we de trouwjurk van Carla van Dijk uit Heerenveen gevonden.

bruiloftgadgets

redactie nd beeld nd

Champagneglazen met opdruk: ‘his’ en ‘hers’ € 14,95 megagadgets.nl

Vlinderstrikje voor de hond of kat € 2,19 miniinthebox.com

Zwart-witte schoenen voor de bruidegom. Model: Mike Maat 39 t/m 47 € 185 honeymoonwebshop.nl

Sieradenset Ketting en oorbellen van (nep)parels voor de bruid € 9,99 miniinthebox.com

Trouwringen Merk: Amorio, twee stuks, voor hem en haar. Gratis graveren € 359 quickjewels.nl

Badeendjes Bruid en bruidegom. Kunnen ook op de bruidstaart worden gezet. € 2,95 allesinwonderland.nl

Confettishooter met rode papieren hartjes. Schiet 10-12 meter ver € 10,49 partyvuurwerk.nl

Manchetknopen voor de vader van de bruidegom, met de tekst ‘Father of the Groom’ € 12,95 mpkoopje.nl

Bedankdoosjes 48 stuks in de vorm van een bruidstaart. Doosjes: 5,5 x 9,5 x 5 cm € 35,45 trouwspullen.nl

Bruidspaar Klassieke decoratie voor op de bruidstaart € 4,99 bruiloft-feestwinkel.nl

Elke haarkleur past bij deze jurk Hoe komt u aan deze jurk? Zelf gedragen? ‘Nee, haha, dat niet. Ik heb een eigen kledingbank in Heerenveen en verkoop daar allemaal kleding tegen een kleine vergoeding. Van het opgebrachte geld huren we het pand, de rest geven we aan een goed doel. De kledingbank heet ‘Staat jou goed’. Veel mensen brengen daar hun oude kleding heen. Zo ook deze trouwjurk. Hij ziet er mooi uit, toch?’ Dat ontken ik niet… Maar denkt u dat u deze jurk gaat verkopen? ‘Tja, weet ik niet. Voor een klein bedrag mag je deze jurk meenemen. De jurk staat voor de ingang geposeerd en valt daardoor wel op. Mensen vinden het leuk, maar ik betwijfel of een bruid deze jurk gaat kopen. Tegenwoordig trouwen mensen al in een spijkerbroek, bij wijze van. Je ziet steeds gekkere dingen. Ik weet dus

niet of deze jurk nog in trek is, maar goedkoop is-ie wel.’ U heeft verstand van kleding. Wat voor type vrouw zou in deze jurk het mooist tot haar recht komen? ‘Poeh, dat is een goede vraag. Ik denk dat deze jurk het best past bij een slanke vrouw. Je moet het lijntje hebben. Verder maakt het qua haarkleur niet zoveel uit; zwart en blond kan allebei.’ Ten slotte, wat is het goede doel van uw kledingbank? ‘De opbrengst gaat naar Jonah. Dat is een jongetje uit Friesland met neuroblastoomkanker. Voor therapie moet hij naar Amerika, maar daar is veel geld voor nodig. Voor hem is het belangrijk dat zijn ouders meekunnen. Elke euro telt, dus ik vind dat een fantastisch doel om te steunen.’

4

nd leven


Het is een meisjesdroom: een trouwjurk uitzoeken voor de grote dag. Hoe verging het redacteur Harmke van Berkum tijdens haar zoektocht naar dé jurk?

advertenties

Dé glossy over huwelijk, liefde trouw

Harmke van Berkum beeld Dick Vos

MARLEENS EERSTE MAN VERLIET HAAR

‘IK MOEST OPNIEUW LEREN VERTROUWEN’

WAT IS GELUK? i

DICK HERMA SCHELEN 26 JAAR

SAMEN WERKEN AAN JE GELOOF

RUZIEPATRONEN:

Verkrijgbaar bij de christelijke boekhandel of www.faithglossy.nl

ZÓ MAAK JE HET WEER GOED! MÉT TEST

i

ROB JOKE BUIS

Op zoek naar de

‘ONZE RELATIE STAAT BOVEN DE MUZIEK’

HET HUWELIJK VAN…TOOSKE EN BASTIAAN RAGAS • MMMMM MASSEREN!

Ik ben totaal geen jurken-type. Doe mij maar een spijkerbroek, liefst baggy of boyfriend, gecombineerd met een trui en gympen. Maar toch, als het over trouwen gaat, kan ik niet genoeg van jurken krijgen en vind ik bijna alles mooi. Dus begin ik aan de zoektocht naar ‘de jurk’ nog ver voordat onze trouwplannen – in oktober trouw ik met mijn grote liefde Stephan – concreet zijn. Niet letterlijk, ik struin nog geen bruidsmodezaken af en hijs me nog niet in alle jurken die ik in etalages zie hangen, maar wel in gedachten en in mijn surfgedrag op internet. Het oriënteren begint op de sociaalnetwerksite Pinterest, waar je met de zoekterm ‘trouwjurk’ of ‘weddingdress’ té veel resultaten van allerlei soorten jurken krijgt. Afbeeldingen die je mooi vindt, kun je ‘pinnen’ op een prikbord, zodat ze op een

‘Ik twijfel: met al mijn zussen heb ik een goede band en ik wil niemand passeren.’ later moment makkelijk terug te vinden zijn. Als ik mijn gepinde jurken aan een vriendin laat zien, merkt zij op dat mijn smaak wel erg breed is. True… Mijn smaak mag dan breed zijn, mijn budget is dat niet. Duizend euro voor een jurk die ik maar één keer draag, vind ik wel echt het maximum. Eén voor één ga ik alle betaalbare opties langs: huren, tweedehands, Marktplaats, door een bekende laten maken? Uiteindelijk besluit ik niet te huren en niet via Marktplaats een jurk te kopen. Marktplaats sla ik af omdat ik de passessie in een bruidsmodezaak niet wil missen. Telkens in een andere jurk het pashokje uitkomen, rondjes lopen alsof je een model bent, jezelf in tien spiegels tegelijk kunnen bewonderen en iedereen ‘oooh’ en ‘aaah’ horen roepen, dat wil je toch meegemaakt hebben? De uitdaging: zaken vinden met betaalbare jurken.

Nieuw: de KTBM

wie mag er mee?

De eerste zaak waar ik een afspraak plan, is bruidsboetiek De Blauwe Hoeve in Apeldoorn, die nieuwe en eenmaal gedragen jurken verkoopt voor een prijs tot duizend euro. Omdat ik natuurlijk geen

Als nieuwe uitgave hebben wij de Kanttekeningenbijbel in middenformaat. Onder andere zeer geschikt voor aan tafel. 17,5 x 25,8 cm, zwart kunstleer, goudsnee, zonder Psalmen en formulieren Bestelcode: KTBM

u 65,-

Bijbels in Statenvertaling Zie voor al onze overige uitgaven onze website of neem contact met ons op!

Letterbeeld op ware grootte:

idee heb of ik in deze winkel slaag, plan ik voor dezelfde dag ook een afspraak bij een bruidsmodezaak in Barneveld, een grote winkel met jurken van dit seizoen én een outletafdeling. Aan de telefoon vraagt de verkoper naar mijn budget, om te voorkomen dat ik misschien besluit voor die ene mooie jurk toch meer geld uit te geven. Dan de vraag: wie gaan er mee? Mijn moeder sowieso. Ik vind het een mooie traditie met je moeder een trouwjurk te zoeken. Bovendien betalen mijn ouders een behoorlijk bedrag mee. Ik wil ook een zus meenemen, maar welke van de vier? Ik twijfel: met al mijn zussen heb ik een goede band en ik wil niemand passeren. De keuze voor mijn zus Willemien is dan ook puur een gevoelskwestie. Op het laatste moment besluit ik Annemieke, mijn huisgenoot en goede vriendin, voor de tweede pasafspraak mee te vragen. Zij brengt altijd een hoop gezelligheid met zich mee en het lijkt me fijn aan het einde van de dag thuis met haar terug te kunnen blikken.

zwak voor een kanten rug

Nijverheidstraat 21 Postbus 168 4140 AD Leerdam T (0345) 61 01 55 | [email protected] | www.gbs.nl

Tijdens de passessie bij De Blauwe Hoeve hebben we een high tea. Ik heb zelf niet zo veel tijd om te eten, omdat ik telkens het pashokje in- en uitloop, maar de anderen genieten. De boetiek heeft een aantal mappen met daarin foto’s van de jurken. Het is simpel en werkt goed: ik wijs de jurken aan die ik wil passen en de verkoopster haalt ze uit de kledinghoezen. Ik heb vooral jurken uitgezocht die strak over de heupen en bovenbenen vallen, zogenoemde fishtail- of mermaidjurken. Ook blijkt dat ik een zwak heb voor jurken met een kanten rug, liefst hooggesloten met een open stuk

5



nd leven

lieve monica

perfecte jurk Stieffamilie Ik ga trouwen en heb een probleem. Mijn ouders zijn gescheiden en mijn vader is opnieuw getrouwd met een vrouw die drie kinderen heeft uit een vorig huwelijk. Hoewel ik mijn stiefzussen en –broer best aardig vind, wil ik hen liever niet uitnodigen voor mijn bruiloft. Zij zijn noodgedwongen familie geworden, maar ik heb geen speciale band met hen. Kan ik het maken hen niet uit te nodigen?

Harmke past verschillende trouwjurken bij bruidsboetiek De Blauwe Hoeve in Apeldoorn.

in het midden. Ik pas een stuk of acht jurken en zie al redelijk snel of een jurk staat of niet. Eén jurk blijft me in het bijzonder bij. ‘Hij heeft een lange levertijd van ongeveer vijf maanden, dus als je deze jurk wilt, is het slim hem zo snel mogelijk te bestellen’, zegt de verkoopster. Maar ik hak de knoop nog niet door tot ik bij de andere bruidsmodezaak ben geweest.

energie

Op naar Barneveld. Ik vraag me af waarom ik ook alweer twee pasafspraken op één dag heb gemaakt. Mijn hoofd tolt van alle indrukken en ik kan me amper herinneren welke jurken ik allemaal al heb gepast. Maar als mijn vriendin Annemieke zich in Barneveld bij ons aansluit en ik haar bijpraat over de ochtend, komt mijn zin en energie weer terug. Eenmaal binnen krijg ik allemaal boeken voorgeschoteld waarin ik jurken kan zoeken, zodat de verkoopster weet wat mijn smaak is. Bij de outletafdeling haalt ze een stuk of acht jurken uit de rekken. Geen van de acht lijkt op wat ik aangewezen heb. Een domper. De jurken die ik heb aangewezen liggen boven mijn budget, aldus de verkoopster. Ik zie mezelf in gedachten nog een paar dagen trouwzaken bezoeken, omdat ik geen jurk kan vinden. Maar als ik in de paskamer in de eerste jurk duik – ja, zo gaat dat wel zo ongeveer – voel ik me gelijk een echte bruid. ‘Wauw, deze is écht heel mooi’, zeg ik terwijl ik mezelf in de spiegel bewonder. Hij heeft alles wat ik mooi vind en de details zijn schitterend. ‘Hier kan ik wel een hele dag in lopen’, lach ik. Als ik naar de anderen toe loop met de jurk aan, voel ik me zenuwachtig.

Het is totaal niet waar ik naar op zoek was, dus wat zullen ze zeggen? Mijn onzekerheid blijkt niet nodig. ‘Deze jurk is veel feestelijker dan die andere, echt heel mooi’, reageert mijn zus. Zelf vind ik de jurk in één woord geweldig. Het enige waar ik op het laatst nog over twijfel is de prijs. De verkoopster probeert mij over te halen meteen te beslissen door dan gratis trouwschoenen erbij te doen. En daar komt mijn moeders zakelijke kant

goed van pas: ze krijgt het voor elkaar een leuke korting eraf te praten en uiteindelijk ga ik ontzettend blij naar huis. Ik ben er helemaal vol van: ik heb ‘mijn’ jurk gevonden! Thuis app ik Stephan: ‘Stom dat de trouwdag nog zo ver weg is en dat ik ‘m dan maar één dag aan mag’. Hij heeft een eenvoudige oplossing: ‘Elke maand doen we het een keer over. Dan loop je even in je jurk de trap af naar beneden en dan kijk ik verwachtingsvol naar boven.’ ■

Lieve aanstaande bruid, Door het tweede huwelijk van uw vader heeft er een wijziging plaatsgevonden in de samenstelling van de familie. In één klap is er een aantal buitenstaanders aan toegevoegd waar de rest van het gezin niet om heeft gevraagd. Men zal over en weer aan de nieuwe situatie en de nieuwe onderlinge verhoudingen moeten wennen. Hoewel uw vader en stiefmoeder waarschijnlijk zullen hopen dat er een warme band zal ontstaan tussen de leden van het nieuw samengestelde gezin, is dit niet vanzelfsprekend. Het feit dat u uw stiefzussen en –broer ‘best aardig’ vindt, klinkt in ieder geval positief. Bedenk waarom u hen op uw bruiloft zou uitnodigen. Bent u voor hun bruiloft uitgenodigd? Verwachten uw vader en stiefmoeder het van u? Sta er goed bij stil dat het uw bruiloft is, die u waarschijnlijk het liefst wilt doorbrengen in gezelschap van mensen met wie u een goede band hebt en van wie u het prettig vindt dat ze aanwezig zijn op deze bijzondere dag. De relatie met uw stiefzussen en –broer is niet vrijwillig; u hebt elkaar erbij gekregen toen uw vader en hun moeder een relatie aangingen. U hebt ook geen bloedband met hen. Daarom ben ik van mening dat u niet verplicht bent hen uit te nodigen voor uw bruiloft. Ik wens u een fijne trouwdag en een fantastisch huwelijk toe!

Kan ik ergens mee helpen op het gebied van etiquette, levensstijl en omgangsvormen? Stuur uw vraag naar: [email protected]

6

nd leven


Een lange jurk, een enorme taart, een oldtimer. Wie een bruiloft gaat regelen, komt erachter dat het veel geld kost. Daarom tips voor een low-budget bruiloft.


Jannelie Bras beeld Nelleke Stark fotografie

Wees creatief en bespaar Als het gaat om een bruiloft gaan bij veel vrouwen de remmen los. Het moet de perfecte dag worden en om dit te bereiken, worden vaak kosten noch moeiten bespaard. Maar als je student bent of simpelweg niet veel te besteden hebt, moeten er concessies worden gedaan. ‘Voor het aanstaande bruidspaar is de druk vaak hoog om er een geweldige dag van te maken. Hierdoor wordt de dag ook heel duur’, zegt Erica Verdegaal, journalist en expert op het gebied van geldzaken. ‘Het koppel laat zich leiden door emoties en laat zich veel te makkelijk beïnvloeden door bedrijven die maar al te graag proberen om het geld uit hun zakken te kloppen. Mijn eerste tip zou zijn: laat je niet te erg leiden door emoties en vergeet niet te onderhandelen. Je hoeft niet per se in zee met commerciële bruiloftsdienstverleners.’

korting

Ook Caroline van Dijke-den Otter, die bijna twee jaar geleden met Chris is getrouwd, kan dit onderstrepen. ‘Wij hebben onze bruiloft redelijk low-budget gehouden, simpelweg omdat we allebei nog student waren en niet zo veel geld hadden. Een belangrijke tip voor bruidsparen met een beperkt budget – en eigenlijk voor ieder bruidspaar – is om gewoon om korting te vragen. Ik heb dat bijvoorbeeld met mijn trouwjurk gedaan. Het is even vervelend, maar het scheelt al snel een paar honderd euro.’ Erica Verdegaal raadt aan om van tevoren een

Onthoud wel: een dure bruiloft is geen garantie voor een gelukkig huwelijk. goede begroting te maken en daar niet van af te stappen. ‘Als je voor jezelf op een rijtje hebt wat je kunt uitgeven, geef je ook niet snel uit emotie veel meer geld uit dan jullie hadden afgesproken. En misschien overbodig: geef geen geld uit dat je niet hebt en ga zeker niet lenen voor je bruiloft. Als je echt een grotere bruiloft wilt, moet je daar gewoon voor sparen. Maar onthoud wel: een dure bruiloft is geen garantie voor een lang en gelukkig huwelijk. Veel huwelijken stranden vanwege financiële problemen, dus het is niet handig om jezelf door je droombruiloft meteen in deze problemen te brengen.’

fantasie Chris en Caroline van Dijke probeerden flink te besparen op hun bruiloft. Caroline vroeg bij het kopen van haar trouwjurk om korting. De fotoreportage lieten ze door een beginnende fotograaf maken.

Door het loslaten van de standaard bruiloftsindeling kan een hoop geld bespaard worden. ‘Wie geen geld heeft, komt een eind met wat fantasie en creativiteit’, aldus Erica. ‘Wie heeft gezegd dat een trouwerij de hele dag moet duren en dat het gevierd moet worden in zo’n saai zaaltje? Je kunt ook een keer op een maandag of dinsdagochtend gratis in het stadskantoor trouwen en later een groot feest of een gezellige borrel geven, gewoon bij je thuis of met mooi weer in het park bijvoorbeeld.’ Sowieso kan de dag waarop en de gemeente waarin je trouwt veel qua prijs verschillen. Neem dus eens de tijd om de prijzen te vergelijken. ‘Wij zijn op dinsdag getrouwd’, vertelt Caroline. ‘Dit is misschien niet altijd handig voor je gasten, maar het was echt een stuk goedkoper.’ En wat dacht je ervan om je gasten om hulp te vragen? ‘Vrienden van ons gaan binnenkort trouwen en hebben aan een aantal daggasten gevraagd of ze een taart willen bakken’, vertelt

Caroline. ‘Ze hoeven dan geen bruidstaart meer te kopen en hebben toch wat lekkers voor hun gasten.’

vrienden

De mensen in je omgeving kunnen je sowieso helpen om veel geld te besparen. ‘Vraag eens aan vriendinnen of familieleden die al getrouwd zijn of zij nog iets in de kast hebben liggen wat je kunt gebruiken, zoals een hoepel of trouwschoenen’, tipt Caroline. ‘Mijn nichtje en ik trouwden in dezelfde maand en hebben samen de hoepel voor onder de jurk gekocht.’ Ook het vervoer hoeft niet veel geld te kosten. ‘Wij hebben onze trouwauto, een oldtimer, via via kunnen regelen. Gewoon even rondvragen bij je vrienden of zij misschien iemand kennen met een leuke auto.’ Voor het drukwerk hoef je niet meteen naar een drukkerij. ‘Vaak zijn er wel familieleden of kennissen met een eigen zaak die bijvoorbeeld de liturgie voor in de kerk voor je kunnen afdrukken.’

boeketjes

Bloemen spelen meestal een belangrijke rol bij de versiering van de droomdag. Ze komen terug in de hand van de bruid, op de revers van de mannelijke daggasten en misschien wel aan de stoelen in de kerk. Bij een professionele bloemist ben je al snel honderden euro’s kwijt. Dat kan goedkoper. ‘Je moet een beetje durven, maar wij hebben geregeld dat we de avond voor de bruiloft gratis alle bloemen bij het tuincentrum konden ophalen die ze anders toch zouden weggooien’, aldus Caroline. ‘We hebben er toen leuke boeketjes van gemaakt voor op de tafel tijdens het diner en voor de versiering in de kerk. Je weet van tevoren niet precies welke bloemen je krijgt en welke kleuren er nog over zijn, dus je moet wel een beetje flexibel zijn. Mijn boeket heb ik wel gewoon van tevoren besteld, hoor.’ Een van de grootste kostenposten van iedere trouwerij is de fotograaf. Iedereen wil zijn sprookjesbruiloft vastleggen voor de toekomst en een goede fotograaf is daarvoor een must. ‘Een studiegenote van Chris was een goede fotografe. Wij hadden geluk dat ze toen net begon en nog niet zo duur was. Nu, twee jaar later, zijn haar prijzen bijna dubbel zo hoog. Een student als fotograaf zou ik dus echt aanraden.’

smak geld

Alles bij elkaar waren Chris en Caroline nog bijna negenduizend euro kwijt voor hun droomdag. ‘Dit is inclusief trouwkleding, fotograaf, kapper, enzovoorts. Het is nog steeds een smak geld, maar voor een bruiloft is dit toch redelijk lowbudget. Daarbij hadden wij vijftig daggasten, wat redelijk veel is. Daarvoor moet je de hele dag eten en drinken verzorgen. Ik zou aanraden om goed te overwegen wie je als daggast meeneemt, want hiermee kun je ook veel geld besparen. Ik hoorde weleens van vriendinnen dat hun ouders zich bemoeiden met wie ze moesten uitnodigen, maar ik zou zeggen: doe wat jullie zelf willen. Het is jullie dag.’ Erica Verdegaal schrikt nog van het totaalbedrag van de bruiloft van het echtpaar Van Dijke. ‘Volgens mij kun je met tweeduizend euro al heel ver komen, maar dan moet je wel die standaard bruiloft loslaten. Uiteindelijk is een bruiloft gewoon een feest en gaat het erom dat je plezier hebt met de mensen van wie je houdt. Dat kan ook als je maar een heel klein budget hebt, maar dan moet je wel creatief zijn, je eigen plan durven trekken en mensen in je omgeving om hulp durven vragen.’ ■

7


nd leven

Een goede geestelijke voorbereiding op het huwelijk is geen overbodige luxe. ‘Je moet tijdens zo’n weekend alles met elkaar kunnen delen.’ Machteld Meerkerk beeld ap / Julian Stratenschulte, nd

Investeren in levenslange relatie Steeds meer jongeren kiezen ervoor om niet meer onbevangen in het huwelijksbootje te stappen, maar zich bewust voor te bereiden op het leven als getrouwd stel. Organisator Hans de Korte van het PrePair-weekend: ‘Voor rijlessen en opleidingen betaal je ook, zo gek is het niet om dan een paar honderd euro te investeren in je levenslange relatie.’ Communicatie, omgaan met financiën, taakverdeling in het huishouden, verschillen tussen man en vrouw. Een stel dat niet tegen het ene onderwerp aanloopt, loopt wellicht wel tegen het andere aan. Tijdens relatieweekenden en -cursussen komen de onderwerpen voor het huwelijk aan bod, zodat de bijna-bruid-en-bruidegom goed zijn voorbereid. In rooms-katholieke kring, waar het huwelijk als

‘Wie gewend is om te investeren, gaat minder snel uit elkaar.’ sacrament wordt gezien, wordt de kerkelijke voorbereidingsroute sterk aanbevolen. Ook in protestantse kringen bieden diverse kerkverbanden een eigen voorbereidingstraject aan. De interkerkelijke PreMarriageCourse bereikt steeds meer jongeren, weet organisator Minella van Bergeijk. Sinds 2005 volgden meer dan 10.000 stellen de PreMarriageCourse, een cursus die bestaat uit meerdere avonden, waarin verschillende onderwerpen aan bod komen. Deze wordt deels aangeboden via kerken, deels via een huiskamervariant, waarbij een getrouwd stel een ander stel persoonlijk begeleidt. Ook vriendengroepen kunnen de cursus volgen: op de bijbehorende dvd staan genoeg ervaringsverhalen. Bij de PreMarriageCourse draait het om de centrale vraag ‘wat verwachten we van elkaar’, weet Van

Bergeijk. ‘Van daaruit kun je realistisch zijn, ook over verschillen, ook over het verleden.’ Verder vullen de aanstaande bruidsparen testen en vragenlijsten in, waar ook verwachtingen worden besproken. ‘Zo worden de gedachten van beiden verwoord, niet alleen die van de extraverte persoon.’

families

Hans en Jeanette de Korte organiseren sinds 2014 het interkerkelijke PrePair-weekend. ‘Het doel is dat jongeren samen in gesprek gaan’, aldus Hans de Korte. ‘Tijdens het relatieweekend gaan we de diepte in. Je moet alles met elkaar kunnen delen.

Dat maakt het minder geschikt om aan het begin van je verkering te doen. Het zou mooi zijn als ouders in die fase van de relatie hun kinderen aanmoedigen om met hun vriend of vriendin te praten over bijvoorbeeld de verschillen tussen de twee families.’ Tijdens de afgelopen huwelijksweekenden gingen er zo’n twintig stellen mee met zes begeleidende echtparen. ‘Het moet geen groot event worden, we willen echt met de jongeren optrekken.’ Het voordeel van een heel weekend is volgens De Korte dat stellen dan voor een langere periode bij elkaar zijn, zodat er geen onderwerpen blijven liggen door tijdgebrek, en een spreker makkelijk kan teruggrijpen op dingen die eerder in het weekend

Verlangen

Bijbelstudies

▶ Ruben Anker (20) en Marit van der Wel (20) gaan trouwen op 4 juli. In maart bereidden ze zich hierop voor met een PrePair-weekend.

▶ Willemijn (31) en Dirk Jan (30) gaan trouwen op 29 augustus. Begin dit jaar bereidden ze zich hierop voor door de PreMarriageCourse te volgen.

Ruben: ‘Wij kennen elkaar van kerkelijke activiteiten. We hebben nu 4,5 jaar verkering. Een waar voorrecht om al zo lang betrokken te zijn bij elkaars leven. Door enthousiaste verhalen van een broer en schoonzus die vorig jaar het PrePairweekend hebben gedaan, zijn we het zelf ook gaan doen. We hadden eerst wat twijfels of het ons iets nieuws zou brengen. We kenden elkaar al zo goed, dat wel, maar het leek ons onwijs tof om een weekend nog meer over elkaar te mogen leren en tijd te kunnen investeren in elkaar. De kosten waren voor ons eerst een drempel, maar toen kregen we het weekend gelukkig van iemand cadeau. Het weekend was in één woord gaaf. We hadden niet verwacht nog zo veel meer over elkaar te kunnen leren. We hebben alles wat we aangereikt kregen, vastgegrepen en zo veel mogelijk uit het weekend gehaald. We kregen veel ruimte om samen in gesprek te zijn. Dat is echt een voorrecht. We hebben bijvoorbeeld geleerd dat achter ieder conflict een verlangen zit. Als de ander boos of verdrietig wordt, moet je zoeken naar de reden waarom hij of zij zich zo voelt. Het had een positieve uitwerking om dingen over onze

Willemijn: ‘Een paar weken terug hadden we de laatste avond van de cursus. We hebben drie formele avonden gehad en een informele avond: toen gingen we met elkaar uit eten. Tussendoor maakten we thuis huiswerk: we praatten door over onderwerpen die aan bod kwamen, zoals communicatie, financiën en seksualiteit. De PreMarriageCourse die wij volgden, was de huiskamervariant. Een echtpaar uit onze kerk begeleidde ons. Ze hadden al eerder een stel begeleid, vandaar dat we hen hebben gevraagd. Ook heeft die man een eigen bedrijf, net als Dirk Jan. Dus konden we het er ook over hebben welke gevolgen dat voor je huwelijk kan hebben. We hebben ervoor gekozen om naast het materiaal van de PreMarriageCourse, dat vooral praktisch is, ook een verdiepend boek te behandelen: Het huwelijk, een verbond, van Derek Prince. Aan de hand daarvan hebben we Bijbelstudies over het huwelijk gedaan. Het was voor ons erg waardevol om er op deze manier bij stil te staan: normaal heb je het sneller met mensen over je trouwjurk en over de dag zelf, maar niet over wat daarna komt. We wonen nu allebei op onszelf en het was voor ons leuk en leerzaam om het

relatie met anderen te delen: het gaf steun en erkenning. Ik kwam erachter dat ik het ook waardevol vind om samen stil te zijn, ook al ben ik normaal een prater. Marit vond het vooral leerzaam om te weten te komen wat de Bijbel zegt over de positie van man en vrouw. We investeren nu nog meer in elkaar, door echt avonden te plannen waarop we samen zijn en niet allemaal andere dingen doen. Door alle voorbereidingen voor onze trouwdag komen we daar anders niet aan toe.’

aan bod kwamen, zodat de verbanden duidelijk zijn. De 350 euro die stellen ervoor neer moeten leggen, werpt volgens De Korte geen drempels op. ‘Voor rijlessen en opleidingen betaal je ook, zo gek is het niet om dan een paar honderd euro te investeren in je levenslange relatie.’ Ook Van Bergeijk ziet huwelijksvoorbereiding als een investering in de toekomst. ‘Stellen die de PreMarriageCourse gevolgd hebben, stappen makkelijker de drempel over naar de MarriageCourse. Dat komt meestal na een paar jaar, bijvoorbeeld als er grote dingen gebeuren in je relatie, zoals de geboorte van een kind. Wie gewend is om te investeren, gaat minder snel uit elkaar.’ ■

over de taakverdeling te hebben. Zo dacht ik dat ik elke dag zou gaan koken, maar Dirk Jan had het idee om dat ook wel twee of drie keer per week te doen. En ik ben gewend alles fair trade en biologisch te kopen, Dirk Jan kiest juist het liefst de goedkoopste producten. We hebben nu een middenweg gevonden: degene die de boodschappen doet, bepaalt zelf op welke manier.’

8

nd leven


Er valt een hoop te regelen voor een bruiloft. Zo veel, dat het soms lastig is de kalmte te bewaren. En wat als de een snel keuzes maakt, terwijl de ander langer wil nadenken?

advertenties

Dé glossy over huwelijk, liefde trouw

Esther van Lunteren beeld iStock

MARLEENS EERSTE MAN VERLIET HAAR

‘IK MOEST OPNIEUW LEREN VERTROUWEN’

WAT IS GELUK? i

DICK HERMA SCHELEN 26 JAAR

SAMEN WERKEN AAN JE GELOOF

RUZIEPATRONEN:

Verkrijgbaar bij de christelijke boekhandel of www.faithglossy.nl

ZÓ MAAK JE HET WEER GOED! MÉT TEST

i

ROB JOKE BUIS ‘ONZE RELATIE STAAT BOVEN DE MUZIEK’

HET HUWELIJK VAN…TOOSKE EN BASTIAAN RAGAS • MMMMM MASSEREN!

2-DELIG BUSINESS SUIT

Stijlvol TAILOR MADE

altijd vanaf

199

€

3-DELIG TROUW KOSTUUM

ULTIEME PASVORM

Voorstraat 25 Zwolle Telefoon 038 4218404 Internet www.hony.nl HKCHony @HKC_Hony Geopend van dinsdag t/m zaterdag

altijd vanaf

399

€

PARTYBOERDERIJ ‘T HOGE Sedert 1974

“altijd anders dan elders” Onze 300 jaar oude boerderij is bij uitstek geschikt voor FAMILIE-, BRUILOFT-, VERJAARDAGS-, EN BEDRIJFSFEESTEN vanaf 20 volwassenen. Wij bieden u compleet verzorgde (kindvriendelijke) programma’s en activiteiten aan zoals bijvoorbeeld: * Kaart- en kompastocht * Laser-kleiduivenschieten * Oud-Hollands spelprogramma * Solex en/of Trabant rijden

* Ouderwets roosterfeest * Barbecue * Koud en warm buffet * Ringsteken

* Kijk ook vooral naar: www.t-hoge.nl Wanneer mogen wij u en uw gezelschap in onze ouderwets gezellige boerderij op de Veluwe verwelkomen? Voor informatie: PARTYBOERDERIJ ‘ T HOGE, ’t Hoge 18, 8071 SV NUNSPEET. Tel.: 0341 – 25 10 18. Internet: www.t-hoge.nl E-mail: [email protected]

Acht tips tegen Als Matthijs de trouwfoto’s terugkijkt, ziet hij het duidelijk aan zijn gezicht. Stress. De – voorbereiding van de – huwelijksdag mag dan leuk, bijzonder en romantisch zijn, heel wat stellen levert het ook onrust op. Flinke onrust. Acht tips tegen bruiloftsstress van de coaches Henk en Maria Minnen en Carianne Ros.

1. Zorg dat je jezelf kunt zijn Henk en Maria Minnen coachen samen echtparen, maar hebben ook ieder een eigen coachpraktijk. Henk: ‘Stress is persoonsafhankelijk. De een ervaart al snel onrust en stress, de ander leeft op afwisseling en avontuur. Bij de eerste persoon helpt het om vroeg te beginnen met de voorbereidingen, terwijl de ander juist liever kort op de deadline werkt. Zorg dat er ruimte is om allebei jezelf te zijn op een positieve manier. Hoe zitten jullie in elkaar en waar hebben jullie behoefte aan? Bedenk wat jou en jullie kan helpen om stress te ontwijken of te verminderen. Spar bijvoorbeeld regelmatig met een goede vriend of vriendin. Trek je even terug. Verdeel de taken goed. En blijf vooral praten.’

‘Ik raakte de controle kwijt’ Matthijs* (32) trouwde vorig jaar november. De voorbereidingen en de huwelijksdag zelf ervoer hij als behoorlijk stressvol. ‘In korte tijd moest ik heel veel keuzes maken die allemaal consequenties hadden. Dat kostte mij veel inspanning, want ik weeg graag keuzes tegen elkaar af. Zo van: waar sta ik nu en wat vind ik leuk? Nu was het alsof ik de controle op mijn eigen leven kwijtraakte. Mijn vrouw maakt veel gemakkelijker keuzes, en in een betrekkelijk korte tijd. Dat maakte dat ik regelmatig het idee had dat ik erg achterliep. Daar praatten we wel over, en dan deed zij iets rustiger aan, maar ook dat was voor mij nog veel te snel. Dat was frustrerend, want juist in de voorbereiding op je trouwdag wil je dicht bij elkaar blijven. Dat lukte op zulke momenten niet zo goed.

2. Spreek verwachtingen uit. Allemaal! Henk Minnen: ‘Schrijf allebei eens op hoe het ideale plaatje van jullie huwelijksdag eruitziet. Door dat uit te wisselen, kom je steeds dichter bij een goede invulling. Omdat onze huwelijksdag niet zo’n spetterend feest was, wilden we van ons 25-jarig jubileum een spetterend huwelijksfeest maken waar iedereen aanwezig was die een rol in ons leven speelde. Daardoor werden we geconfronteerd met spanningen in relaties tussen familieleden. Omdat we ze er toch graag bij wilden hebben, gingen we ruim van tevoren het gesprek met hen aan om te kijken hoe ze aanwezig konden zijn. Maria Minnen: ‘Ja, dat was heel spannend. Het kan zelfs veel stress opleveren, maar wij wisten dat we gedaan hadden wat we konden. Rondom je huwelijksdag zijn veel stellen geneigd om mensen om hen heen te pleasen. Die ene vriendin die eigenlijk wel verwacht dat ze ceremoniemeester mag zijn, bijvoorbeeld. Maar als ze niet kan organiseren, heb je echt een probleem! Durf het gesprek aan te gaan, en nee, dan kun je soms niet voorkomen dat je die ander pijn doet.’

3. Verlaat je vader en moeder

Maakt

hoogtepunten compleet!

n ccatering dse spellen H llland -H d-Hol ud culinair Oud bruiloft gezellige high tea receptie lijk zake g arda verja iteiten lekker eten outdoor activ

www.pin eta.nl

Nunspe et

T (0341) 26 00 26

Carianne Ros (coach en eigenaar van Total Balance en auteur van onder meer het boek Rust): ‘Je gaat trouwen, en daar willen heel veel mensen zich graag mee bemoeien. Moeder vindt dat ze mee moet om de trouwjurk uit te zoeken. Vader verwacht dat oom Piet ook komt, terwijl je oom Piet nooit ziet of liever alleen goede vrienden uitnodigt. Onthoud dan dit: het is het allerbeste als jullie bruiloft een dag is waar jullie samen gelukkig van worden. Jullie kijken er de rest van je leven op terug. Zeker als je vanuit huis trouwt, ben je vaak nog gewend te luisteren naar wat anderen willen. En natuurlijk is het belangrijk om ook op een dag als je huwelijksdag je naasten lief te hebben en rekening met hen te houden. Maar bedenk eerst wat je zelf wilt en bespreek dat vervolgens met je partner. Genesis 2:24: ‘Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten, zijn vrouw aanhangen…’ Dat is meteen een oproep voor ouders: geef je kind de ruimte en jullie zegen. Vraag wat jullie

zoon of dochter in gedachten heeft, dat is echt liefdevol. Soms lukt het niet om je verwachtingen uit te spreken. Ik ken een stel dat zou gaan trouwen, maar haar ouders vochten elkaar de tent uit. Uiteindelijk besloten ze nog even te wachten met de huwelijksdag. De man van een ander echtpaar had een enorm slechte jeugd gehad en heeft lang geworsteld voordat hij zijn ouders een trouwkaart kon sturen en zeggen: het is goed dat jullie erbij zijn.’

4. Maak een goede planning Henk Minnen: ‘Na het managen van jullie verwachtingen, kun je gaan plannen. En daar hoort stress toch wel een beetje bij. Het geeft ook niet als er een beetje stress is. Hoewel, eigenlijk is trouwen in één dag veel te kort. Onze kinderen trouwden in een weekend en in een week. Dat is enorm

9



nd leven

column Jan van Dijken · huisarts

bruiloftsstress Het had er ook mee te maken dat we voor het eerst zoiets groots samen regelden. Dat waren we niet gewend. We moesten ontdekken wat de kracht van de ander was en hoe we die samen zo optimaal mogelijk konden inzetten. Misschien hadden we eerst samen een familiedag moeten organiseren. Dan hadden we wat meer doorgehad hoe dat bij ons werkt. Wat mij betreft wordt het huwelijk te veel gezien als een roze wolk, terwijl het iets is waar je elke dag weer voor moet strijden. Natuurlijk heb ik ook kunnen genieten. De momenten van persoonlijk contact, ’s ochtends met het gezin ontbijten, dat soort momenten gaven een bepaalde rust. Ik heb mezelf en we hebben elkaar beter leren kennen.’ * De echte naam van Matthijs is bij de redactie bekend.

je geen zorgen. Jezus zegt: “Komt allen tot Mij die vermoeid en belast zijn”. Dan gaat die stresskip in rook op. Wie zich volledig overgeeft aan God, merkt dat er dingen ‘gewoon’ gaan lopen. Het doel van een huwelijk is dat je elkaar zegent, samen gezegend wordt en de genade die je van God ontvangt, deelt met de mensen om je heen die je vertrouwt.’

6. Oefen het huwelijksleven Henk Minnen: ‘Of stress een teken aan de wand is voor het huwelijksleven? Nee, dat is wat te kort door de bocht. ’Maria: ‘Het geeft wel aan hoe mensen omgaan met spannende situaties, en die ga je ook in je huwelijk tegenkomen. Wij merken in onze praktijk dat huwelijken heel lang goed gaan, tot er spannende dingen gebeuren. Gezonde spanning mag. Je hebt adrenaline nodig om dingen voor elkaar te krijgen. Maar als de spanning je belemmert te genieten van de dag of van elkaar, dan is het geen gezonde spanning en kan het helpen er eens met een – onafhankelijke – derde over te praten.’

7. Stel uit… Carianne Ros: ‘Elkaar trouw beloven is nogal wat. Een kostbare verbintenis – drievoudig snoer – in Gods ogen. Als je zo zenuwachtig wordt dat je zelfs begint te denken: moet ik dit wel doen?, neem dat gevoel dan serieus. Stel je huwelijk liever uit dan dat je achteraf spijt hebt omdat je verkeerd hebt gekozen. Onderzoek waar de stress vandaan komt en heb het lef de uitkomst van die zoektocht onder ogen te zien.’

8. Geniet!

helpend voor de herinnering en beleving van de dagen zelf. Hoe vaak hoor je niet dat stellen van gemeentehuis, naar kerk, naar restaurant naar feestzaal hollen en ’s avonds uitgeput in de mooiste bruidssuite die ze konden vinden aankomen, maar blij zijn dat ze hun ogen dicht kunnen doen.’ Maria Minnen: ‘Maak op de dag zelf ruimte om samen even bij te kletsen. Hoe ervaar je de dag? Wat zijn je indrukken? Neem ook na de bruiloft de tijd om bij te komen, de cadeaus te bekijken, na te praten met familieleden of vrienden – als je dat wilt. Natuurlijk trouw je samen, maar een huwelijk is ook een familiegebeuren, zorg dat daar ruimte voor is.’

5. Heb een gezond gebedsleven Carianne Ros: ‘Als je gewoon een stresskip bent? Ga naar de sportschool. En bid! Jezus zegt: maak

Carianne Ros: ‘Genieten is het belangrijkst. Jullie hebben alles goed voorbereid. En gaat dan toch de chocoladesaus over je jurk? Lach erom. Je huwelijk is zo’n mooie, kostbare dag met mensen om je heen die ontzettend veel van jullie houden en jullie van hen. Wees dan ook liefdevol naar jezelf. En wie vervuld is van liefde kent geen stress of angst (1 Joh. 4:18). Dit is HET liefdesmoment. Dat geldt ook voor de huwelijksnacht. Seks is leuk, maar het kost tijd om het te leren. Geniet van elkaar. En zorg dat er tijdens de huwelijksdag iemand is die op je let en voor je zorgt. Iemand die je bijvoorbeeld wat te eten komt brengen of je make-up bijwerkt... Dat geeft rust.’ ■

informatie meer info over Henk en Maria Minnen: ▶ psychopastoralezorg.nl ▶ art-counseling.nl ▶ vanminnenuit.nl meer info over Carianne Ros: ▶ totalbalance.nl

Trouw Hij was gevallen voor haar charmes. Ze was intelligent ook, levenslustig, en een harde werker. Ze kwamen allebei uit de grote stad, en hadden heel wat van het leven gezien. Ze trouwden, kregen kinderen, en waren gelukkig samen. Totdat ze klachten kreeg. Niet zozeer een duidelijke ziekte, maar wat vage klachten. Vermoeidheid. Somberheid. Soms zag ze het leven niet meer zitten, hoewel ze nog maar halverwege de dertig was. Er waren dagen dat ze niet vooruit te branden was. Dat hij moest koken, omdat er anders geen eten was. Haar levenslust was op sommige dagen ineens verdwenen. Voor hem werd het moeilijker: hij hield van haar, maar hoeveel? Wat kon hij dragen van haar geestelijk lijden? Hij bleef. De somberheid werd erger. Op een dag kreeg hij een vreemd gevoel in zijn buik, merkte dat er iets met haar aan de hand was. Hij vond haar, nog net op tijd – ze had geprobeerd zich van het leven te beroven, net 40 jaar. Ze werd opgenomen in een ‘inrichting’, en hij wachtte thuis. Zorgde voor de kinderen, regelde het huishouden. Terwijl zij weg was, bleef hij. Ze kwam weer thuis, maar werd nooit meer de oude. Er waren goede momenten, natuurlijk – maar vaker was het moeilijk. Ze werd vaker opgenomen, voor kortere of langere tijd, maar kwam steeds weer terug. Hij geloofde, en haalde daar kracht uit. Ging nooit naar de kerk; omdat hij het daar niet kon vinden? Misschien had hij er ook de tijd niet voor, of de energie niet. Misschien was hij wel bang om haar alleen te laten. Ze werden ouder. De kinderen vlogen uit. Hij was sterk, zij werd zwakker. Ze kreeg een herseninfarct, en werd hulpbehoevender. Lag vaak in bed, had geen zin om eruit te komen. Hij zorgde: voor haar, voor de boodschappen, voor alles eigenlijk. Hij overwoog heus weleens om een nieuw leven te beginnen – maar hij hield van haar. Hij had gekozen voor haar, en wilde trouw zijn. Hij bleef. Ze verhuisden naar een zorgappartement waar ik hun huisarts werd, en zo werd ik onderdeel van hun verhaal. Ze ging steeds verder achteruit. Kreeg suikerziekte. Werd doof. Kon de plas niet meer goed ophouden. Werd zenuwachtig van het lijden dat erger werd. Wat stond haar nog te wachten? Werd vaker somber ook. Ze kon de troostende woorden van haar man niet meer goed verstaan, omdat ze doof werd. Maar ze zag nog wel zijn liefdevolle blik, zijn trouwe aandacht voor haar, de ogen die 60 jaar daarvoor verliefd geworden waren op de hare. En toen stierf ze. Tot op het laatst had hij voor haar gezorgd, hoewel hij zelf ook al de tachtig was gepasseerd. Hij was trouw gebleven tot de dood hen had gescheiden. Jan van Dijken is huisarts in Veenendaal-Oost.

10

nd leven Een oproepje in Meedenken leverde een heleboel trouwfoto’s van lezers op. Zo veel dat we een keuze moesten maken. Wat opviel: veel jurken werden zelf genaaid. En na de grote dag werd er vaak de schaar in gezet: de trouwjurk werd doopjurk. redactie nd beeld nd

Mooie herinneringen

naam Henk en Bep Verbree uit Zuidhorn trouwdatum 25 november 1960

naam Wieb en Mia Boerma uit Windesheim trouwdatum 12 maart 1980

naam Dick en Betty van de Woude uit Dronrijp trouwdatum 27 maart 1953

Het ontwerp voor haar trouwjurk koos Bep zelf uit. Haar tante naaide de jurk. Het zwarte trouwpak van Henk was geleend van een zwager. De broek bleek aan de korte kant, maar kon gelukkig nog op lengte worden gebracht met bretels. De hoed en handschoenen waren gehuurd. Kosten: 5 gulden. Het trouwpak kostte een rib uit het lijf van Henk: 150 gulden. Dat was toen twee weeklonen.

Op deze foto staat bruid Mia met haar trotse vader. Haar jurk vond ze op het advertentiebord bij Albert Heijn. Hij bleek van haar bovenbuurvrouw te zijn. ‘De jurk had tien beugels, zodat deze heel wijd staat. Na een soort nachtmerrie besloot ik de beugels eruit te halen. Want je zult maar knielen, en het hele gebeuren gaat de lucht in.’ Later trouwde Mia’s dochter in dezelfde jurk.

Deze foto werd gemaakt op het gemeentehuis in Harlingen. De trouwjurk heeft Betty zelf gemaakt. Op het 25-jarig huwelijksfeest heeft ze hem nog een keer gedragen.

naam Paul en Ineke Voorberg uit Emmeloord trouwdatum 23 juni 1978

naam Douwe en Riet de Vries uit Ten Post trouwdatum 8 juni 1960

naam Rieko en Willy van Til uit Kampen trouwdatum 11 september 1986

naam Jaap en Frea Kroese uit Harderwijk trouwdatum 16 mei 1980

Samen met haar tante ontwierp Ineke haar trouwjurk. Haar tante maakte de jurk. Van de trouwjurk werd later een doopjurk gemaakt. De gehele rok zit er nog aan. Van andere delen van de jurk werden een lakentje en sloopje voor een wieg gemaakt. De sleep van de jurk heeft een nieuw leven gekregen als hemeltje voor de wieg.

Toen Douwe en Riet onlangs deze foto pakten om op te sturen, beleefden ze hun trouwdag even opnieuw. Over vijf dagen hopen ze 55 jaar getrouwd te zijn. Riet naaide haar jurk zelf. Voor de stof betaalde ze 63 gulden. ‘Dat was in die tijd veel geld. Mijn man was gevangenbewaarder en is in uniform getrouwd. Dat spaarde geld uit. Daarmee hadden we heel veel bekijks in het dorp. Toen ik later zwanger was, heb ik een doopjurk gemaakt van de trouwjurk.’

Haar perfecte trouwjurk zag Willy in een modeblad staan. Ze was er meteen helemaal verliefd op. Haar oudste zus wilde de jurk wel naaien. Zij maakte eerst een proefmodel van een oud laken en daarna naaide ze ‘voor het echie’. ‘Het was en is nog steeds een mooie trouwjurk’, schrijft Willy. ‘De onderrok van broderie heb ik nog jaren gedragen. Als we op mijn werk (bij dementerenden) een themaweek over trouwen hebben, dan komt de jurk weer tevoorschijn. En dat voor nog geen 400 gulden.’ Het enige dat Willy jammer vindt, is dat ze nooit in een winkel een trouwjurk heeft gepast. ‘Dat lijkt me nog steeds zó leuk!’

Frea is oudgereformeerd opgevoed en trouwde met de synodaal-gereformeerde Jaap. Het was ongehoord dat een oudgereformeerd meisje in het wit trouwde (vanwege al onze zonden), maar ik was al de deur uit en koos met heel mijn hart voor een witte jurk. Toch heb ik bewust in mijn keuzes allerlei dingen mee laten wegen: geen decolleté, geen blote armen, een hoedje.’ Van de bruidsjurk naaide Frea later een doopjurk. Elke keer als er een kind in werd gedoopt, borduurde ze de naam van het kind aan de binnenkant van de doopjurk.

11


nd leven


naam Adriaan en Rika van Vuren uit Ede trouwdatum 9 juni 1977

naam Jan en Hetty van der Steeg uit Zwolle trouwdatum 7 november 1967

naam Adrian en Bea Poppema uit Warffum trouwdatum 14 juni 2013

naam Dick en Gon van Grootheest uit Wierden trouwdatum 24 april 1964

Het trouwkostuum van Adriaan kostte destijds 700 gulden. De trouwjurk maakte Rika zelf, ze was er drie maanden mee bezig. Voor de stof betaalde ze 300 gulden; de schoenen en de hoed kostten 100 gulden. Van de bruidsjurk werden later diverse kledingstukken genaaid: een doopjurk, een minitrouwjurk en verkleedkleren.

De moeder van Hetty naaide de bruidsjurk. ‘Daar was ik heel blij mee, omdat de mode toen erg getailleerd was en dat stond mij niet. Het was dus geen standaardjurk’, schrijft Hetty. Voor de stof betaalde ze 80 gulden. De bruidegom had een jacquet gehuurd. Van de trouwjurk werd later een doopjurk gemaakt. Het werd hetzelfde model als de trouwjurk.

De jurk van Bea kostte inclusief hoepel en sluier 587,90 euro. Voor het pak en de schoenen van Adrian werd 150 euro betaald. ‘Het pak van mijn man hangt nog steeds in de kast. Mijn jurk kon ik niet kwijt bij ons thuis, dus die heeft eerst bij mijn schoonzus op zolder gehangen. Maar daarna heb ik hem snel te koop gezet. Binnen een paar maanden was hij weg’, aldus Bea.

Dick en Gon trouwden in Zwolle. Dick droeg een gehuurd pak en Gon naaide haar jurk zelf, met behulp van een vriendin. De prijs van de stof was 172,40 gulden, een half maandsalaris. De jurk kreeg na de bruiloft een nieuwe bestemming. ‘Van de onderkant van de jurk kon ik de wieg bekleden en van de kanten sluier heb ik het hemeltje en een doopjurk gemaakt.’

naam Henk en Hil Meijer uit Wezep trouwdatum 21 december 1972

naam Johan en Hannie Davids uit Emmen trouwdatum 22 maart 1960

naam Kees en Lydi Kamphuis uit Wezep trouwdatum 20 oktober 2006

naam Joop en Rie Brouwer uit Soesterberg trouwdatum 13 maart 1950

Het suède pak van Henk kostte destijds 700 gulden. De bruidsjurk werd gemaakt door de moeder van een vriendin en kostte 160 gulden. Hil: ‘De jurk heb ik nog op zolder. Het jasje van het pak is veel gedragen tot het versleten was. Van de broek heb ik een gilet gemaakt. De restjes gebruikte ik als onderlaag voor houten onderzettertjes. Onze kinderen zaagden met een figuurzaag Dick Brunafiguurtjes, die ze vervolgens verfden. Na voorzien te zijn van een suède onderlaag werden ze verkocht voor de kerkbouw in Wezep.’

Hannies bruidsjapon werd gekocht bij een bruidskledingfabriek in Groningen en kostte 112 gulden. Later werd de jurk weggegeven aan iemand uit een woonwagenkamp. Het trouwkostuum van Johan bestond uit een jacquet, gestreepte broek, grijs vest en grijze hoge hoed. De bruidegom huurde het bij Klaas Fidder herenmode in Emmen. ‘Dat was een oom van mij, dus voor een vriendenprijs, uiteraard.’

De trouwjurk van Lydi kostte rond de 2000 euro. Voor het trouwpak van Kees betaalden ze ongeveer 800 euro. De trouwjurk hangt al jaren op zolder, schrijft Lydi. Haar jurk is al wel een paar keer gepast door jongere zusjes van Lydi. ‘Kees heeft het trouwpak nog wel gedragen tijdens zijn eerste ambtsperiode, maar inmiddels is het pak niet meer in gebruik.’

Rie naaide haar trouwjurk en de jurken van de bruidsmeisjes zelf. De tule van de jurk gebruikte ze later als hemeltje boven een babybedje. ‘Wij zijn 34 jaar heel gelukkig getrouwd geweest. Ik heb zeer gelukkige herinneringen.’

■ndmeedenken Over dit artikel werd meegedacht door lezers. Wilt u ook meedenken over artikelen? Ga naar ndmeedenken.nl of mail naar [email protected].

12

nd leven


ontspanning

game

app Marieke Westerterp beeld nd

Marieke Westerterp beeld nd

Breien en kleuren Bruiloftapps Nintendo heeft naast de gameheld Mario nog meer vriendelijke karakters in huis. Het groene, draakachtige figuur Yoshi bijvoorbeeld, en de roze bol Kirby. Deze zomer komt er voor beide karakters een game uit.

Verschillende apps zijn bruikbaar bij het regelen van een bruiloft. De Wow plan-yourwedding-app organiseert alle regelzaken van je bruiloft. De app stuurt herinneringsberichten voor belangrijke data of betalingen. Je kunt een takenlijst maken, een budgetplanner en een gastenlijst. Op de apps Wedpics en Weddingparty plaatsen gasten én het bruidspaar tijdens de bruiloft updates en foto’s. Alleen gasten zien het materiaal. Zo beleef je alles mee en achteraf zijn álle foto’s te downloaden. De naam GifBoom klinkt als iets vreselijks, maar dat valt reuze mee. Met Gif wordt het bestandsformaat bedoelt waarmee je een kort filmpje maakt van foto’s die kort na elkaar genomen zijn. Dat kan een opvallende digitale herinnering zijn van mooie momenten. De app lijkt op Instagram.

Yoshi

Kirby

Yoshi’s Woolly World

Kirby and the Rainbow Paintbrush

Nintendo, Wii U, vanaf 26 juni, platformgame, € 49,99 3+

Nintendo, Wii U, platformgame, € 44,99 3+

Yoshi komt dit jaar uit in een wollige platformwereld, Woolly World. Hier wordt gesproken, gebreid of er worden steken uitgehaald. Het wollige thema doet denken aan de gebreide gamefiguur Sackboy van concurrent Sony. Toch lijkt Yoshi meer op de traditionele Mario-games. De bekende happende bloemen en het rijden op diertjes om verder te komen zijn heel herkenbaar. Overwin dieptes door een wolkenlijntje te schieten, trek aan een draadje om beestjes uit te halen en brei een wollen tunnel om naar een andere verdieping te schieten. Door de wol doet de game lief en zacht aan. Vrolijk gekleurde bolletjes met speciale extra’s springen je achterna. De muziek klinkt hoog en activerend. Elke actie wordt begeleid met een vrolijke noot. De omgeving waarin de game zich afspeelt, Woolly World, is gebreid in zachte kleuren: een zachtblauwe zeewereld en een gelige race-setting. De gebreide monstertjes stralen eerder lievigheid uit dan dreiging. Spelers combineren springen renwerk met creatieve oplossingen. Dat vereist wat denkwerk en het beheersen van knoppencombinaties. Yoshi maakt gebruik van de plastic gamefiguren Amiibo. Zet bijvoorbeeld Mario op de gamepad-controller en een wollige Mario verschijnt in de game. De game is samen met een vriend of broertje of zusje te spelen.

▶▶ Wow plan-your-wedding app, Android ▶▶ Wedpics, iOS, Android ▶▶ Weddingparty, MircoMobs, iOS, Android ▶▶ GifBoom, TapMojo, itunes,

In het nieuwe avontuur van de rollende roze bol Kirby is alle kleur weggezogen in een zwart gat. Kirby en haar vrienden gaan erachteraan om de kleur terug te halen. Wel treffen spelers een regenboogkleurige kleiwereld boordevol hindernissen en sterren, medailles, schatkisten en geheime gangen. Naast het rennen en vliegen door de levels, teken je regenboogbanen waarmee Kirby te sturen is. Aan het eind van een level komt er een sterkere tegenstander die verslagen moet worden. De roze bol heeft een bijzondere vechtstijl: naast het springen op de tegenstander kan hij bellen afschieten of de tegenstander opzuigen. Die eindgevechten zijn wel pittig en ogen dreigender dan de avonturenlevels. Eén speler kan het tekenwerk doen, drie andere spelers kunnen Kirby helpen. Zo ontdek je bijvoorbeeld de vele extra’s die verstopt zitten in de levels. Ondertussen is er onderling wel strijd om de meeste sterren aan te tikken. Kirby’s avonturengame heeft geen origineel thema, want ook in Nintendo’s nieuwe actiegame Splatoon moet je de wereld van kleur voorzien. Ook bij oudere games als The Blob ging het om het terugbrengen van kleur.

romans Marianne Hoksbergen en Machteld Meerkerk

Amelie – het meisje dat er niet mocht zijn

vol sfeerbeschrijving halen helaas wel de vaart uit het verhaal. Ook voel je de clou al aankomen, waardoor het boek niet erg verrast. (MM)

Cathy Gohlke (vert. Carianne van Holst) Uitg. Den Hertog, Houten 2015. 478 blz. € 23,90

1939, Duitsland. Rachel Kramer uit New York heeft alles mee: mooi, opgevoed in een ‘beter’ milieu, een liefhebbende vader die gerespecteerd wordt als wetenschapper in de eugenetica. Ze reist met hem naar Frankfurt, voor haar jaarlijkse gezondheidscontrole door onder meer dr. Joseph Goebbels. Daar neemt een oude vriendin, Kristine, contact met haar op. Zij is getrouwd met SS’er Gerhardt Schlick en samen hebben ze een dochtertje, Amelie. Het meisje is echter doof en dat past niet bij haar vaders ideeën over het volmaakte Arische ras. Kristine smeekt Rachel om hulp. Intussen komt die erachter dat de bezigheden van vader Kramer minder onschuldig zijn dan ze dacht. Als Schlick haar het hof wil maken, omdat ze samen voor perfect Arisch nageslacht kunnen zorgen, moet Rachel daar niets van hebben. Resultaat is dat de SS jacht op haar

Overzee Marlies Brenters. Uitg. Ambo Anthos, Amsterdam. 274 blz. € 19,99

gaat maken. Ze roept de hulp in van de Amerikaanse journalist Jason Young en dankzij zijn contacten kan ze samen met Amelie de wijk nemen naar het Beierse plaatsje Oberammergau. Maar hoe komen ze ooit in New York? Amelie biedt een cocktail van nazi-misdaden (rasveredeling, onder meer via euthanasie op gehandicapten en Jodenvervolging) en Beierse folkore. Gohlke schrijft boeiende historische romans, maar heeft nu naar mijn smaak wat veel bij de kop genomen. Zelfs een geoefend lezer heeft een kluif aan alle verwikkelingen. Mooi is overigens de manier waarop

ze de jonge predikant Dietrich Bonhoeffer en diens gedachtegoed in het verhaal verwerkt. Jason en Rachel leren allebei dat genade niet goedkoop is. (MH)

De vroedvrouw Jolina Petersheim (vert. Roeleke MeijerMuilwijk). Uitg. Voorhoeve, Utrecht 2015. 352 blz. € 19,99

Beth, een studente met weinig geld, wordt draagmoeder voor haar professor en zijn vrouw. Als zij vermoeden dat het kindje een chromosoomafwijking heeft,

willen ze het laten aborteren. Reden voor Beth om de wijk te nemen. Ze komt terecht in een opvanghuis dat geleid wordt door amish. Beth sluit zich bij hen aan en besluit zich ook te laten dopen. Later werkt ze in hetzelfde opvanghuis als vroedvrouw. Haar verleden komt weer helemaal terug door een van de zwangere meisjes die naar het opvanghuis komt. Jolina Petersheim heeft evenals de hoofdpersoon in haar boek afscheid moeten nemen van een klein kindje. Voor wie ook in deze situatie zit, biedt het boek waarschijnlijk herkenning en wellicht zelfs waardevolle inzichten. Talloze bladzijden

Als Stella voet zet op Curaçaose bodem, beseft ze niet hoezeer dit bezoek haar leven zal beïnvloeden. Ze is naar het eiland waar ze haar jeugd doorbracht gekomen om onderzoek te doen naar de rellen van 1969. Die speelden zich af rond de olieraffinaderij, destijds de grootste werkgever op Curaçao. Stella’s vader had er een hoge post, maar het gezin is ooit halsoverkop naar Nederland teruggekeerd. Waarom eigenlijk? Overzee leest prettig weg. De personages houden er geen christelijke levenswijze op na. Marlies Brenters, zelf ooit expat, geeft een beeld van het leven dat Nederlandse oliewerknemers in de jaren zestig leidden op het tropische eiland. (MH) ■

13


nd leven

wat zei je?

beeld novum

Lot Zie je dat lege tekstwolkje in de foto hiernaast? Jij mag zelf een tekst verzinnen. Zo krijgt de foto jouw eigen verhaal. Heb je een leuke tekst bedacht? Stuur dan een mailtje naar [email protected] en zet in het onderwerp ‘wat zei je?’. Wie weet, komt jouw inzending volgende week op deze pagina. De inzending hieronder komt van Gert-Jan Sikkema.

Sophia Geuze

Kunstje

Hé, zelfs mijn laars is begonnen te bloeien!

meer weten

huis van belle

Daniëlle beeld Huis van Belle

Voor altijd single

Johan van den Beld beeld sxc

Lot kijkt naar buiten. Ze ziet Guus, de broer van Fenna, met Britta spelen. Hij gooit een stok weg en Britta haalt hem snel op. Soms lukt het Britta zelfs de stok uit de lucht te happen. Lot kijkt naar haar cavia. ‘Beertje kan niets’, zegt ze. ‘Je kunt toch lekker met hem knuffelen’, zegt mama. ‘Maar verder doet hij niets.’ ‘Jawel, poepen en plassen’, zegt Lex. ‘Dat bedoel ik niet’, zegt Lot boos. ‘Leer hem dan een kunstje’, zegt Lex. Lot gaat op zoek naar een takje. Ze haalt Beertje uit zijn kooi en gooit het takje in de lucht. Beertje ziet het niet. Lot houdt een brokje voor zijn neus en probeert hem een rondje te laten draaien. Beertje snapt niet wat hij moet doen. Een cavia kan ook niet zitten, op zijn rug liggen of een pootje geven. Lex lacht Lot uit. ‘Zie je wel dat hij niets kan.’ ‘Wacht maar af’, zegt Lot. Ze legt het takje voor Beertje neer. Die zet zijn scherpe tandjes erin. ‘Kijk. Hij is een houtknaagkunstenaar!’, zegt Lot trots.

Strand Nog een paar weken en dan is het weer zover: zomervakantie! Veel mensen zoeken dan het strand op om een beetje af te koelen. Maar hoe ontstaan die zanderige vlakten eigenlijk, en waar zijn ze precies van gemaakt? Als je aan stenen denkt, denk je vaak aan grote blokken rotsen of enorme keien. Zand op een strand is ook vaak van steen gemaakt, maar dan van heel kleine stukjes. Omdat wind en water jarenlang over stenen heen schuren, breken kleine stukjes af. En als die op het land terechtkomen, noemen wij dat strandzand. Aan de kleur van het zand kun je zien wat voor soort steen het was. Kwarts is bijvoorbeeld kleurloos of geel, terwijl een steen als bazalt het strand een donkere, zwarte kleur kan geven. Overigens komt niet al het zand van stenen. Sommige korreltjes zijn gemaakt van kleine diertjes en plantjes. Denk bijvoorbeeld aan koraal, dat een lichtroze kleur heeft. Wanneer al die kleine stukjes rondzweven in een oceaan, vormen ze nog geen strand. Dat gebeurt pas wanneer het zand op het droge terechtkomt. Dat gebeurt bij elke golf. Zo ontstaat stukje bij beetje een zandoever. Omdat de verschillende stukjes zo ontzettend klein zijn, duurt het duizenden jaren voordat er eindelijk genoeg zand is aangespoeld voor een echt strand. Gelukkig maar dat ze er nu alvast liggen. Anders is het over een paar weken veel moeilijker om verkoeling te zoeken!

Wat als nou nooit een jongen op mij verliefd wordt? Heb jij dat weleens gedacht? Ik wel. Ik was doodsbang dat ik over zou blijven. Al mijn vriendinnen zouden mooie jongens aan de haak slaan en ik bleef dan misschien wel alleen over. Lonely, I am so lonely, I have nobody for my owwnnn – Akon Vorige keer schreef ik over bindingsangst. Vandaag over de angst om alleen te blijven. Forever single. De romantiek heeft zoiets magisch, dat het in de meesten van ons een verlangen losmaakt om ons eigen avontuur te beleven in de liefde. Ik kreeg toen ik 16 jaar was verkering met mijn man. Tot die tijd heb ik best wel veel last gehad van die angst om alleen te blijven. Ik heb dus niet zo veel ervaring met single zijn. Wel ken ik veel singles en zie ik wel hoe het voor hen is. Sommigen zijn er ontspannen onder, sommigen zijn actief en ontspannen op zoek. Anderen vinden het wel moeilijk om alleen te zijn. Verlangen naar verbondenheid Iemand heeft ooit tegen mij gezegd: ‘Als je zo graag verkering wilt, dan ben je er nog niet aan toe.’ Toen ik dit hoorde, merkte ik dat ik mij ging schamen voor het verlangen naar een relatie. Kennelijk was het niet goed wat ik voelde. Ik ging toen proberen om het niet meer te willen, of niet meer zo graag te willen. Dat werkte niet. En ik ben het er ook niet meer mee eens. Het verlangen om sterk verbonden te zijn met iemand is goed. Tips: ▶ Praat met vriendinnen over je angst om over te blijven. Waarschijnlijk zijn sommigen van hen zelf

ook bang daarvoor en zijn ze bang dat jij een relatie krijgt en zij niet. ▶ Probeer deadlines voor jezelf te vermijden. Als ik maar een relatie krijg voordat ik 15 ben of 25. De liefde laat zich niet opjagen.:) ▶ Blijf kritisch. Liever (nog) geen relatie, dan een relatie met iemand waar je niet helemaal blij van wordt. Lees ook deze blog daarover: huisvanbelle.nl/biblebasics-hooglied/ ▶ Als je stapelverliefd bent op iemand, trek zelf eens de stoute schoenen aan! Investeer in een vriendschap met deze persoon en durf af en toe te flirten. Wie weet bloeit er wel wat moois op! ▶ Stel jezelf de vraag: wat maakt dat ik het zo nodig heb om een relatie te hebben? Soms denken we dat de ander ons compleet kan maken. ▶ Probeer niet al je aandacht te richten op het krijgen van een relatie. Houd wat aandacht over om je hart ook op andere dingen te richten. Volg je hart en droom! Wat past bij jou? Ga daarmee aan de slag! Ben jij ook weleens bang (geweest) om over te blijven of heb jij ook een goede tip? Deel het met ons!

▶▶ Dit artikel komt van het meidenblog huisvanbelle.nl. Hier vind je iedere week een heleboel leuke blogs over verschillende onderwerpen, net als in hun magazine Belle. Dit artikel is geschreven door blogger Daniëlle. Zij schrijft op huisvanbelle. nl regelmatig over liefde en relaties.

lach van de dag Man in kledingzaak: ‘Mag ik dat blauwe kostuum in de etalage even passen?’ Verkoper: ‘Nee meneer, u zult dat net als iedereen in een pashokje moeten doen.’

Ken jij ook een goede mop? E-mail ‘m naar [email protected] en zet in het onderwerp ‘mop’.

14

nd leven


advertenties

Word nu RMU-lid, voor het geval...

Iedere werknemer komt in zijn loopbaan wel eens obstakels tegen. Van verschil van inzicht over salaris en arbeidsvoorwaarden tot ingrijpende kwesties als ontslag, reorganisatie, zondagswerk of conﬂict. Als RMU-lid staat u er dan niet alleen voor. U doet een beroep op de deskundige juristen van uw unie! Word nu RMU-lid en ontvang naast een VVV Cadeaubon van 10 euro ook dit veiligeidsvest. Die moet u in veel uropese landen bij u hebben or het geval u pech krijgt!

De RMU helpt bij

pech op het werk

U bent al lid? Bestel zo’n vest met korting op www.rmu.nu!

Word lid op www.rmu.nu Plesmanstraat 68 | Postbus 900 | 3900 AX Veenendaal | T 0318 54 30 30 | E [email protected] | www.rmu.nu

Op zoek naar een huwelijksbijbel? De Bijbel in Gewone Taal is er nu ook in een huwelijkseditie, inclusief goudkleurig bedrukte schutbladen met woordenlijst en familieregister. De bijbel is een slag groter en heeft een stijlvol wit omslag met gouden letters.

Een andere vertaling?

€ 47,50 € 42,50

€ 47,50

HSV huwelijksbijbel wit Met familieregister

Op 29 januari 2015 trouwden Bart de Mik (27) en Dieneke Verschoor (22). Hun trouwtekst is Jozua 24:15b: Mijn familie en ik zullen in ieder geval de Heer dienen!’. Bart: ‘We vonden deze tekst heel mooi, omdat we samen God willen dienen. Deze tekst is daarom een prachtige start van ons leven samen.

NBV huwelijksbijbel wit Met dwarsverwijzingen

€ 40,00

Statenvertaling huwelijksbijbel Met familieregister

Een gepersonaliseerde huwelijksbijbel ? Op www.ontwerpjebijbel.nl kun je zelf de cover van je bijbel ontwerpen. De mogelijkheden zijn eindeloos! Een mooie vakantiefoto, je favoriete bijbeltekst, je trouwkaart, of een vrolijk ontwerp, het kan allemaal. Je kunt kiezen uit verschillende vertalingen en materialen.

www.royaljongbloed.nl

De huwelijksbijbels zijn verkrijgbaar in uw christelijke boekhandel

15

nd media


NPO 2, VPRO, 19.30-20.30 uur

O’Hanlons helden Redmond gaat op zoek naar de verdwenen stad in het Braziliaanse regenwoud. De mythische stad waar de Britse ontdekkingsreiziger Percy Fawcett zijn leven lang naar zocht en die hij waarschijnlijk nooit vond; van zijn laatste expeditie keerde hij nooit meer terug. Maar Redmond vindt bewijs dat Fawcetts verdwenen beschaving misschien wel echt heeft bestaan.

NPO 2, 2 VARA VARA, 20 20.30-21.10 30-21 10 uur

Zembla De Franse reportage De farma-methode toont de corruptie in de Franse farmaceutische industrie. Klokkenluider Bernard Dalbergue, die twintig jaar voor een pillenfabrikant werkte, klapt uit de school over te snel ingevoerde vaccins en de manier waarop farmaceuten het publiek en de wetenschap manipuleren. NPO 2, VPRO, 23.00-23.55 uur

De volmaakte mens Bas Heijne onderzoekt de bionische mens, waarbij lichaam en techniek versmelten om zo sterker, slimmer en sneller te worden. Hoever kun je gaan in het ‘pimpen’ van de mens? Techniekfilosoof Peter-Paul Verbeek meent dat we techniek niet als vijand moeten

zien en onze moraal moeten laten meebewegen. NPO 3, EO, 20.30-21.15 uur

Hufterproef Vanavond zien we wat er gebeurt als een baasje haar gezonde hondje wil laten inslapen bij de dierenarts. Hoe reageren mensen als een moslim geweigerd wordt in een kledingzaak? En: Rotterdammers komen in actie als een groepje brallerige studenten op straat foto’s maakt van een dwergmens.

m mee naar een afgelegen plek in Nederlland. Na een spoedcursus overleven en m met een mini-survivalgids in hun hand, llaat Arjan hen in duo’s achter in het b bos en krijgen zij de kans om de eerder opgedane kennis in de praktijk te brengen. Hebben zij wel goed opgelet en weten zij juist dat eten te vinden om hun honger te stillen voor de komende dagen? In deze aflevering neemt Postma Ronald Giphart, Kim Feenstra, Arjan Ederveen en Frederique van der Wal mee naar Flevoland.

NPO Radio 1, NTR, 19.00-20.00 uur

Kunststof Hans Dulfer speelt al bijna zestig jaar saxofoon. Op 28 mei werd hij 75 jaar, wat groots gevierd werd in de Melkweg met jubileumconcert Route 75/60. De presentatie vanavond ligt in handen van Jellie Brouwer.

RTL 4, 21.30-22.30 uur

Wie overleeft Nederland? Programma waarin BN’ers in natuurgebieden van Staatsbosbeheer worden gedropt en daar moeten zien te overleven. Boswachter Arjan Postma neemt wekelijks vier bekende Nederlanders

▹ Koningspaar in de Verenigde Staten

▹ De wensboom

............... do NPO 1, 19.40-20.20 uur .......................................................................... do NPO 3, 20.30-21.00 uur .......................................................... do RTL 4, 20.30-21.30 uur ...................................

▹ De Rekenkamer

npo 1 07.10 NOS Journaal. 07.20 NOS Journaal. 07.30 NOS Journaal. 07.45 NOS Journaal. 08.00 NOS Journaal. 08.10 NOS Journaal. 08.20 NOS Journaal. 08.30 NOS Journaal. 08.45 NOS Journaal. 09.00 NOS Journaal. 09.15 Nederland in beweging! 09.30 NOS Journaal. 09.40 MAX Geheugentrainer. 10.00 NOS Journaal. 10.15 NOS Journaal. 10.30 NOS Journaal. 10.40 NOS Journaal. 11.00 NOS Journaal. 11.15 NOS Journaal. 11.30 NOS Journaal. 11.40 NOS Journaal. 12.00 NOS Journaal. 12.15 NOS Journaal. 12.30 NOS Journaal. 12.40 NOS Journaal. 13.00 NOS Journaal. 13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 NOS Journaal. 13.30 NOS-Sportjournaal. 13.35 NOS Journaal. 13.48 NOS-Sportjournaal. 14.00 NOS Studio Sport. 15.00 NOS Studio Sport. 17.10 NOS Studio Sport. 17.54 Politieke partijen .............

18.00 18.15 18.45 19.00 20.00 20.30 21.20 23.00 23.55

NOS Journaal. EénVandaag. NOS-Sportjournaal. Bed & Breakfast. NOS Journaal. Droomhuis gezocht. KRO Detectives: Lewis. Jinek. NOS Journaal

00.15 Jinek. 01.10 EénVandaag.

npo 2 07.40 NOS Journaal. 08.00 NOS Journaal met gebarentolk. 08.15 NOS Journaal. 08.30 NOS Journaal met gebarentolk. 08.45 NOS Jeugdjournaal met gebarentolk. 09.00 NOS Journaal met gebarentolk. 09.15 NOS Journaal. 09.25 Brandpunt. 10.20 De rijdende rechter wordt vervolgd. 11.00 NOS Journaal. 11.15 Opsporing Verzocht. 12.00 NOS Journaal. 12.15 NOS Journaal. 12.25 Man bijt hond. 12.57 Politieke Partijen: SP. 13.00 NOS Journaal. 13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 Blauw Bloed. 14.00 NOS Journaal. 14.15 Lekker weertje. 15.00 NOS Journaal. 15.15 NOS Journaal. 15.30 Per seconde wijzer. 16.00 NOS Journaal. 16.10 Bonte vrouwen. 16.35 Koken voor de wereld. 17.00 NOS Journaal. 17.05 Geloof & ‘n hoop liefde. 17.35 Land Girls ........................................

18.25 18.55 19.30 20.30 21.10 22.00 23.00 23.55

Per seconde wijzer. Man bijt hond. O’Hanlons Helden. Zembla. Hollandse zaken. Nieuwsuur. De Volmaakte Mens. Een eerbetoon aan Bob Scholte

00.56 Nachtzoen. 01.05 Nieuwsuur.

▹▹ kijk voor het complete programmaoverzicht op www.nos.nl of op Teletekst pagina 200 ....................................................▹▹

npo 3 08.50 Studio Snugger. 09.05 Mickey Mouse Clubhuis. 09.30 KRO Kindertijd. 09.31 Verspringen. 09.34 Vera zonder vrienden – Piraten. 09.40 Isabelle en Vivienne gaan bellen blazen. 09.42 Kikker verveelt zich. 09.49 Tessa. 09.53 In bad. 10.00 Olly, het kleine witte busje. 10.05 Teletubbies. 10.30 Het kleine spookje Laban. 10.40 Sesamstraat: 10 voor... 10.50 Joe & Jack. 10.55 Koek & Ei Boswachterij. 11.05 Bibbeltje Big. 11.15 De wereld van K3. 11.40 Hoelahoep. 11.55 Raad eens hoeveel ik van je hou. 12.05 Dr. Hond. 12.20 Het zandkasteel. 12.35 Woezel en Pip. 12.40 Casper & Lisa. 12.55 Shaun het schaap. 13.00 Babar en de belevenissen van Badou. 13.10 De Smurfen. 13.30 Mega Mindy. 13.55 Peter Pan. 14.15 Studio Snugger. 14.35 Bommetje! 15.30 De mooiste sprookjes. 16.25 Gek op jou! 16.40 De dodelijkste 60. 17.10 Mijn vader is de beste!

18.00 18.23 18.45 18.55 19.25 19.50 20.30 21.15 21.45 22.20 23.15 23.30

Beste vrienden quiz. Het Klokhuis. NOS-Jeugdjournaal. Brugklas. Dance Academy. 3 Op Reis Backpack. Hufterproef. Draadstaal. RamBam. Meet the Young Americans. NOS op 3. The Tonight Show

00.20 RamBam. 00.50 Draadstaal.

canvas 06.00 Rolkrant. 09.00 Terzake. 09.35 Lentebeelden. 12.30 Rolkrant. 15.00 Villa Politica. 16.30 Rolkrant. 17.45 Sporza: Roland Garros ...

20.00 Terzake. 20.40 Human Universe. 21.30 Soundtrack. 22.05 Death Row. 22.55 Silent Witness. 23.50 Canvaslus.

Studio Sport Rechtstreeks verslag van

Geloof en een Hoop Liefde Mirjam

de kwartfinales van Roland Garros, met Nadal – Djokovic. NPO 1, 14.00 uur

gaat met herder en naamgenoot Mirjam op zoek naar de stilte. NPO 2, 17.05 uur

family7 07.00 Homecoming. 07.30 10 woorden voor jou. 08.00 Chip Ingram. 08.30 Gospel Truth. 09.00 Wind at my back. 09.30 Café Tinto compilatie. 11.00 I24 News. 11.15 De zaligsprekingen. 11.25 Basic. 11.45 The better half show. 12.15 Even uitblazen. 12.45 Wind at my back. 13.15 History of Christian Worship. 13.45 BrinkTV. 14.15 Het oude huis. 15.04 In Touch. 16.00 Café Tinto compilatie. 17.30 I24 News. 17.41 Thank God for football. 17.57 Krummel ...

bbc 1 07.00 Breakfast. 10.15 The Housing Enforcers. 11.00 Homes Under the Hammer. 12.00 Claimed and Shamed. 12.30 Don’t Get Done, Get Dom. 13.15 Bargain Hunt. 14.00 BBC News – Weather. 14.42 BBC Regional News and Weather. 14.45 Doctors. 15.15 Perfection. 16.00 Escape to the Continent. 17.00 The Box. 17.30 Flog It! ....................................................

18.30 The Drive TV. 19.00 TV One Life. 19.30 Chip Ingram. 20.00 Zegen Vloek Toeval. 20.11 Touch of the masters hand. 20.30 Wind at my back. 21.00 Eindtijd profetie en Israël. 21.30 Monumental serie. 22.00 Freedom of Silence. 23.35 Innocent again ..................................

18.15 Pointless. 19.00 BBC News. 19.27 Weather. 19.30 BBC Regional News Programmes. 19.57 Weather. 20.00 The One Show. 20.57 BBC News and Regional News. 21.00 DIY SOS: The Big Build. 22.00 NHS: The Perfect Storm. 23.00 BBC News. 23.25 BBC Regional News and Weather. 23.42 The National Lottery Update. 23.45 SunTrap ............................................

00.00 Innocent again. 00.02 TV One Life.

00.15 Eagle Eye.

ngc 06.00 Highway Thru Hell. 06.50 WWII’s Greatest Raids. 07.35 The Incredible Dr Pol. 08.25 The Dog Whisperer. 09.10 Locked Up Abroad. 10.00 Situation Critical. 10.50 Cold Water Gold. 11.40 Wicked Tuna. 12.30 Richard Hammond’s Engineering Connections. 13.20 Restoration Garage. 14.10 Building Wild. 15.05 Air Crash Investigation. 16.00 Highway Thru Hell. 17.00 Car S.O.S ..................................................

18.00 Hacking the System. 18.30 Hacking the System. 19.00 Ultimate Airport Dubai. 20.00 Inside World War II. 21.00 Russia’s Mystery Files. 22.00 Area 51. 23.00 Inside the Hunt for the Boston Bombers ........... 00.00 Russia’s Mystery Files. 01.00 Area 51. 02.00 Drugs Inc.02.50 Locked Up Abroad. 03.40 Inside. 04.30 WWII’s Greatest Raids. 05.15 Russia’s Mystery Files.

tv vooraf Gerhard Wilts nd.nl/media beeld Canvas

Wachtend op de doodstraf Hoe ziet het leven eruit van iemand die wacht op de doodstraf? Seriemoordenaar James Barnes voelde dertien jaar geleden voor het laatst de regen op zijn hoofd. ‘Ik denk dat ik de verkeerde agenda volgde’, zegt Barnes op een gegeven moment. En wie die agenda volgt, krijgt een reeks tragische gebeurtenissen voorgeschoteld uit het destructieve leven van James Barnes. In de gevangenis van Florida wacht hij met nog vierhonderd anderen op de voltrekking van de zwaarste straf. De documentaire geeft een somber inkijkje in het leven van een beschadigd, ter dood veroordeeld mens. Want gebutst is James. Zijn vader mishandelde hem als oudste, net als zijn vier broertjes en zusjes. Vooral aan blanket party beleefde pa veel genoegen: hij trok James een deken over het hoofd en ranselde hem af met een zweep. De andere kinderen moesten meedoen. James haakte af op school en liep weg van huis. Hij pleegde inbraken, gebruikte drugs, vergiftigde huisdieren en kickte op de geur van verbrand vlees. Dat is de lugubere link naar een moord die James pleegde, maar pas na zeven jaar in de gevangenis bekende. De zaak werd bekend als ‘burning bed’. James had de alleenwonende verpleegster Patricia Miller met een hamer om het leven gebracht, na zich naakt in haar huis te hebben verstopt. Het lijk legde hij op bed en stak dat in brand. ‘Zij had mij meermalen enorm vernederd’, zegt James, ‘maar wat ik deed, was wreed en afschuwelijk.’ Dat zegt hij niet van de moord waar-

voor hij de doodstraf kreeg. In 1988 wurgde hij zijn verslaafde vrouw en verstopte haar lichaam op het toilet. Aan zijn zwager en schoonouders vertelde James dat hij ging scheiden, maar die roken onraad en waarschuwden de politie. James hield vol dat het een ongeluk was na een uit de hand gelopen ruzie. In de gevangenis bekeert Barnes zich tot de islam. Jammer genoeg komt die ommekeer nergens in de documentaire meer ter sprake. Wel toont hij zich geroerd als pa Barnes – die James in geen tien jaar meer heeft gezien – via filmmaker Werner Herzog verklaart van zijn zoon te houden en spijt betuigt over zijn daden. ‘Het ergste dat mij zou overkomen, is dat ik zou sterven zonder iets van mijn vader te horen’, reageert James. De loyaliteit van een kind aan zijn ouders is bij die woorden bijna schrijnend. James’ tweelingzus Jeannice zou haar broer graag nog eens willen zien. ‘Toen hij in de gevangenis belandde, raakte ik een deel van mijzelf kwijt’, zegt ze. Ook haar leven is een aaneenschakeling van alcohol, drugs en seksueel misbruik. ‘Ik heb nog vaak nachtmerries, waarbij ik van kamer tot kamer gejaagd werd. Tot ik achter een deur een stralend licht zag. Daar stond Jezus, wachtend op mij.’ Naar verlossing hunkert ook James, die in totaal vier moorden pleegde. ‘Stel dat ik vrij zou komen, dan droom ik hoe ik op een hete dag in de oceaan duik en al het vuil uit mijn leven afwas.’ Wie vertelt hem dat die oceaan bestaat? ▶▶ Death Row (1/5), Canvas, 22.05-22.55 uur

16


stilgezet

dierbare foto’s

Hans Hopman nd.nl/achtergrond beeld familie Meerveld

Lucas 11:12

Kwetsbaar

Maarten Wisse theoloog: Jezelf in de weg zitten. Van plan geweest zijn om een simpel boek te schrijven en moeten constateren dat het toch weer ingewikkeld wordt.

Welke vader onder jullie zou zijn kind, als het om een vis vraagt, in plaats van een vis een slang geven? Of een schorpioen, als het om een ei vraagt? Een goede vader maakt weleens een grapje en hij houdt zijn kind weleens voor de gek. Maar hij zal er niet over peinzen om grapjes te maken met giftige dieren. Integendeel, hij leert zijn kind juist om uiterst voorzichtig te zijn met slangen en schorpioenen. Nooit zomaar een steen oprapen, er kan een giftig dier onder zitten! Wees voorzichtig als je op blote voeten loopt! Laat een schorpioen niet schrikken! Juist kinderen zijn zo kwetsbaar voor het gif … En nu weet onze hemelse Vader ook wel hoe kwetsbaar wij zijn. Toch geeft Hij ons weleens een zware opdracht of een pijnlijke kwaal. Maar wat denk je, zou daar een gemene grap achter zitten? Of verkapte boosheid?

limerick Kees van Egmond

Liefdesslotjesbrug ‘O schat,’ zegt een man uit Noordgouwe, ‘al knippen ze bij dat verbouwen ook ons liefdesslot misschien wel kapot, toch ben ik voor altijd de jouwe!’

uw limerick hier? [email protected]

tweet van de dag

cryptograaf Jan van der Graaf, Rotterdam

br br br vlieg br br br br WOORDEN: 1 LETTERS: 9

ik & mijn huis bijdragen? [email protected]

Foto’s vangen de tijd. Ze vertellen verhalen en herbergen herinneringen: oude geliefden, een vervlogen jeugd of een favoriete plek. In deze rubriek iedere week een dierbare foto met een verhaal. Een scheersessie in de schaduw van een stacaravan. Welk verhaal zit hier achter? Ankje Meerveld-Vogelzang (69) uit Zuidhorn doet het uit de doeken: ‘In de Tweede Wereldoorlog reed mijn vader, Lukas Vogelzang uit Grijpskerk, op een melkauto bij de boeren langs door het Groningerland. Hij had dan geen tijd om overdag naar de kapper te gaan. Bij kapper Arie Meerveld uit Zuidhorn kon hij ’s avonds geknipt en geschoren worden.’ Dat moest in de oorlog stiekem gebeuren, want het was verboden je ’s avonds na acht uur op straat te begeven. ‘Ze zijn dan ook weleens gesnapt, maar kwamen er gelukkig met een waarschuwing vanaf.’ Vader is later altijd door kapper Meerveld geknipt en geschoren, vertelt Ankje. Ook het gezin dat vijf kinderen telde, was vaste klant. Na de komst van het elektrische scheerapparaat is het scheren overbodig geworden. ‘Het leuke’, vertelt de Zuidhornse, ‘is dat

De hel

ik later bij de familie Meerveld in de huishouding kwam te werken. Want de zevende telg was geboren en ze konden wel wat hulp gebruiken. Alleen op zaterdag, want in de week ging ik naar de Handelsen Praktijkschool.’ Een paar jaar later sloeg de liefdesvonk over naar zoon Hero uit het gezin. ‘De kennissen van mijn vader werden mijn schoonouders.’ Menig jaar werden door de (schoon)ouders gezamenlijk de 55+-vakanties op camping De Oldemeyer in Heemse gevierd. Daar is deze foto gemaakt. Nog even het oude vak uitvoeren, met scheerkwast en het lange mes. ‘Mijn beide vaders zijn in 2003 in een halfjaar tijd overleden, maar dit moment vergeet je niet.’ Nog altijd bivakkeert Ankje, inmiddels 47 jaar getrouwd, op dezelfde camping. ‘In een nieuwere stacaravan, maar nog steeds op hetzelfde veldje.’ ▶▶ Wilt u ook uw dierbare foto delen? Mail dan naar [email protected]

Aan de voet van de scheve Jan, de eeuwenoude kerk van Delft, genieten mijn vrouw en ik van de pinksterzon op een terras. De man naast me is luidruchtig aanwezig. Ik hoor hem opeens hard roepen: ‘Hé, meissie, wat is dat nou?’ Hij doelt op een vrouw, in de veertig, die steppend op haar brommer zich voortbeweegt. Ze houdt een klaagzang over het linkse stadsbestuur dat van de Oude Delft een wandelgebied heeft gemaakt. ‘Je wordt steeds verder beperkt’, moppert ze. De klaagzang sluit ze af met een hartgrondig: ‘Het is de hel.’ En verder gaat ze richting kerk. CRYPTOGRAAF: BROMVLIEG

nd achterop

stripverhalen LuAnne Cadd nd.nl/buitenland beeld LuAnne Cadd

Vijf uur vliegen of negen dagen in de auto De Amerikaanse fotografe LuAnne Cadd, opgegroeid op de Filipijnen, trekt met de zendingsvliegers van Mission Avation Fellowship (MAF) naar afgelegen plekken in Azië en Afrika. ‘Minieme stoffige strookjes in niemandsland zijn voor mij heel normaal, maar voor veel mensen daar is een landingsbaan fascinerend’, zegt ze. ‘De landingsbaan is voor hen waarschijnlijk de enige mogelijkheid om andere mensen te ontmoeten.’ De airstrip als levensader, door de ogen van LuAnne Cadd.

Een landing is meer dan eens een ontmoeting van de moderne tijd met het traditionele plattelandsleven van Afrika. Ati

Ts ja ad

De naam Tsjaad roept meestal beelden op van de uitgestrekte Sahara, van grote lege ruimtes, intense eenzaamheid, extreme hitte en de islam. Al kloppen deze beelden zeker met sommige delen van dit land in het hart van Afrika, toch is het zuidelijke deel een groene oase, met rivieren, meren en zelfs overstromingen tijdens het regenseizoen. De moslims maken ruim de helft (56 procent) uit van de bevolking. Hoewel het beleid van de overheid is gericht op religieuze verdraagzaamheid, moeten buitenlandse christelijke werkers uiterst voorzichtig zijn in

wat ze doen en zeggen. Maar hun betrokkenheid op de Tsjadiërs is groot. Om hen te bereiken moeten ze naar inwoners die leven in zeer afgelegen gebieden, die zelden reizen naar de hoofdstad Ndjamena en wonen in dorpen met nauwelijks voorzieningen en met weinig mensen dezelfde taal delen. Een landing is meer dan eens een ontmoeting van de moderne tijd met het traditionele plattelandsleven van Afrika, zoals in Ati waar een paardenkar over de landingsbaan rijdt, niet ver van de parkeerplaats voor het toestel van de MAF.

De meeste hulpverleners brengen jaren, soms zelfs decennia, van hun leven in Tsjaad door. Voor hen is het MAF-vliegtuig het belangrijkste middel om mensen en medicijnen te vervoeren. Zo kan dr. Ann Fursdon regelmatig op ‘medische safari’ gaan naar afgelegen dorpen waar de toegang tot medische zorg zeer beperkt of zelfs helemaal niet beschikbaar is. Voor zendingswerkers in de noordelijke Sahara is het alternatief voor de vijf uur durende vlucht een autorit van negen dagen door de woestijn. De keus is niet moeilijk. <

nd leven Op zoek naar dé jurk themabijlage trouwen Pashokje in, pashokje uit, rondjes draaien wonen games boeken mode koken gezondheid jeugd opvoeding

Recommend Documents