NATUURTOPPERS Nieuwsbrief voor vrijwilligers van Team Communicatie Noord-Brabant Jaargang 4 ; Nummer 2; juni 2012 VOORAF: Wat is ons eigen mooiste natuurgeluid? Duinfeest groot succes! Er is een antwoord op de vraag van de vorige keer binnen gekomen. Het geluid van de stilte. Om even over na te denken! Voor mijzelf is het geluid van mijn snorrende zonnepanelen ook leuk om te horen. Als iemand nog aanvullingen heeft, horen we het graag nog.
Nieuws van de Vereniging Beste collega's,
Nieuwe attractie in de duinen Zondag 6 mei heeft Natuurmonumenten een uitzichtpunt geopend bij het mooiste panorama van Brabant. Daarmee is het Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen een attractie rijker! Een mooie aanvulling voor een natuurgebied dat deze maand al door veel ANWB-leden is verkozen tot ‘leukste uitje’ in Brabant en daardoor in de provinciale top 3 is komen te staan.
Hierbij het nieuwe wandel –en fietsboekje 2012, uitgegeven door ANWB (TourActief), Menzis en Natuurmonumenten. Naast de mooie wandel –en fietstochten staat het boekje vol met leuke aanbiedingen voor onze leden! Bij de bezoekerscentra mogen de boekjes gratis worden weggegeven. Veel plezier ermee!
Groot Duinfeest Met een ludieke opening van het verharde pad naar het uitzichtpunt, gaf burgemeester Noordanus van Tilburg tevens het startschot voor alle activiteiten van het Groot Duinfeest. Hiermee werd ook het tienjarig bestaan van het Nationaal Park feestelijk gevierd. Dankzij de medewerking van organisaties, zoals de scouting Loon op Zand, Fit Outdoor, de Duinboeren en vele anderen werd het tot een groot succes. Ruim 5000 bezoekers kwamen naar het duinfeest. Onder hen veel leden van Natuurmonumenten uit de omgeving, die een uitnodiging hadden ontvangen. Maar zelfs tot uit Den Haag kwamen mensen die via twitter hadden gelezen over dit evenement.
Beleefbaar voor iedereen! De temperatuur was koud, maar de reacties van het publiek hartverwarmend. Rolstoelgebruikers die voor het eerst het uitzichtpunt opreden waren blij verrast. Een blik op de grote zandverstuiving was eerder niet mogelijk, maar via een 450 meter lang verhard pad is het panorama nu ook voor hen toegankelijk. Vier typen maatregelen in Kampina en Oisterwijkse bossen en vennen
Vrijwilligers bedankt! Complimenten gaan zeker ook uit naar de ruim 100 vrijwilligers die deze dag tot een groot succes hebben gemaakt. Zonder hun enthousiaste inzet is een feest van deze omvang niet te organiseren. Bedankt iedereen! LIFE+ Nature Natuurmonumenten werkt al sinds 2009 aan het herstel van het stuifzand. De aanleg van het uitzichtpunt is een onderdeel van het stuifzandherstelplan en heeft tot doel om meer mensen te laten genieten van het zeldzame stuifzandlandschap. Het Europese LIFE+Nature fonds heeft samen met de provincie Noord-Brabant het uitzichtpunt gefinancierd.
AANPAK VERDROGING KAMPINA EN VENNEN De natuur in de Kampina en de Oisterwijkse bossen en vennen heeft last van verdroging. Dit heeft gevolgen voor de bijzondere planten en dieren die hier leven. Natuurmonumenten, Brabants landschap en Waterschap De Dommel hebben samen een plan voorbereid om dit probleem aan te pakken. Gepland is eind 2012 te starten met de benodigde maatregelen.
Aanpak Grondwaterpeil verhogen 1.
2.
3.
Slootjes dempen in het natuurgebied bij De Logt, zodat water langer in het gebied blijft en in de bodem kan zakken. Waterpeil van het beekje de Rosep plaatselijk verhogen, door natuurlijke obstakels zoals boomstammen en takhout in de beek te leggen. Naaldbomen kappen rond de Huisvennen op Kampina, om de verdamping van grondwater te verminderen. Naaldbomen verdampen via hun ‘bladeren’ (naalden) het hele jaar door water, grondwater dat ze via hun wortels uit de bodem opnemen. Waar bos gekapt wordt, zullen heide en grassen groeien en die verdampen veel minder water. De grondwaterstand zal stijgen en kwelwater krijgt weer een kans.
Landbouwsloten omleggen voor schonere vennen 4.
De landbouwsloten die voeren naar het Achterste Kolkven en het Rietven leggen we om, is het plan. Meststoffen in het slootwater komen daardoor niet meer in de vennen terecht. De oorspronkelijke begroeiing bij deze vennen kan zich dan herstellen. Amfibieën als kamsalamander, heikikker en poelkikker profiteren ook van deze maatregelen.
Natte heide verdwijnt door onvoldoende grondwater In de Kampina en Oisterwijkse bossen en vennen moet de waterhuishouding verbeterd worden. Een groot deel van het jaar is er niet genoeg grondwater aanwezig. De natte heide die van nature in deze vennengebieden voorkomt, dreigt daardoor te verdwijnen. Ook de waterkwaliteit van het water in de vennen is soms onvoldoende. De verdroging en de verminderde waterkwaliteit hebben een negatief effect op soms zeldzame plant- en diersoorten. De variatie aan soorten verdwijnt: de biodiversiteit neemt af. De natuur in Natte Natuurparel de Kampina en Oisterwijkse Bossen en Vennen is zo waardevol dat het de beschermde Natura 2000 status heeft.
Het gebied De Kampina en de Oisterwijkse bossen en vennen vormen samen een gevarieerd natuurgebied van ongeveer 2500 hectare groot. Natuurmonumenten en Brabants Landschap beheren het gebied. Het is een belangrijke schakel in het Groene Woud. De beken de Beerze, de Rosep en de Reusel lopen door het gebied.
Bereik je tijdens natuurexcursies je doel? Door Jettie van Houdt via haar nieuwsbrief Voor mij is de natuur een steeds weer verrassende bron van inspiratie. Daar wil ik anderen ook graag enthousiast voor maken. Dat wil ik anderen graag laten ervaren. Tijdens de periode dat ik bij het IVN werkte werd het mij steeds duidelijker dat je dat niet kunt bereiken door kennis alleen. De meeste mensen hebben niet al te veel kennis van de natuur. Als je natuurexcursies geeft zou je daar dus rekening mee moeten houden. Dat betekent namelijk dat teveel nieuwe kennis geen voedingsbodem vind om op te landen en dus direct vergeten wordt. Jammer van alle inspanningen. Mensen leren het meest als je aansluit op kennis die al wel aanwezig is én als je de leerstof aanbiedt op verschillende manieren. Hoe weet je nou wat mensen die op je excursie afkomen al wel weten en waar hun belangstelling naar uit gaat? Door contact met hen te leggen en ze het te vragen! Is de groep daarvoor te groot? Ga er dan vanuit dat je start met weinig kennisoverdracht en veel natuurbeleving. Je komt er snel genoeg achter of ze wel meer weten. Denk je er nog wel eens over na wat je wilt bereiken met een excursie? Is dat om bewondering op te wekken voor jouw kennis als gids? Of om mensen zoveel mogelijk van jouw kennis te laten horen? Of is het om mensen enthousiast te maken, om een natuurbewustzijn te laten groeien, om een draagvlak te creëren voor beleid? Als vooral een van de laatste 3 het geval is, wat ik natuurlijk hoop, dan betekent dat allereerst dat je vooraf goed moet nadenken hoe je dat denkt te gaan bereiken. En nogmaals dat is dus niet door kennisoverdracht alleen. Natuur en milieueducatie werkt al sinds jaar en dag met hoofd, hart en handen als leidraad. Ik zou de volgorde willen veranderen: hart, handen en hoofd. Je inzet is erop gericht om mensen in hun hart te raken met een natuurbeleving. De ervaring van verwondering, bewondering en enthousiasme kan leiden tot nieuwsgierigheid naar kennis. Laat mensen iets doen zodat ze zelf iets ontdekken en sluit daarop aan met je kennis. Een voorbeeld geïnspireerd door de merel die erg zijn best zit te doen boven mijn hoofd in de tuin. Een vogelexcursie voor algemeen publiek. Stimuleer mensen eerst om zelf te luisteren, creëer een moment van stilte. Hoeveel verschillende vogels denken ze te horen? Bespreek dan elk geluid afzonderlijk en laat direct ook een afbeelding zien van de vogel. Blijf die twee steeds combineren! Is er iemand in de groep die net zoveel weet als jij? Schakel die dan in om anderen te helpen herkennen. Ga vervolgens op zoek naar de vogel
met een kijker en help mensen om met een kijker om te gaan. Die ene zelf ontdekte roodborst leidt tot veel meer enthousiasme dan de 20 soorten die jij weet te benoemen! Welke doelen kun je ophangen aan bovenstaand voorbeeld? Hart: de bezoeker ervaart de grote hoeveelheid en verscheidenheid aan vogels die aanwezig zijn. Dat wekt zijn interesse. Handen: de bezoeker kan een verrekijker gebruiken, veel verschillende vogels waarnemen door te luisteren en te kijken. Hoofd: De bezoeker begrijpt dat het natuurgebied uitzonderlijk rijk is aan vogels en kan er enkele op naam brengen. Zoals bovenstaand voorbeeld al laat zien kom je er niet door voor te groep te staan en informatie te presenteren. Andere manieren van excursiebegeleiding zijn aan te bevelen. Geef mensen individuele opdrachten,laat ze in groepjes werken, geef demonstraties, ga het gesprek aan……. Als je maar zorgt dat het doel en de manier waarop je dat doel denkt te bereiken met elkaar kloppen! Vermijd ook de valkuil dat je datgene doet waar je zelf het beste in bent. In dat voorbeeld van vogels kan dat bv zijn dat je het alleen houdt op luisteren terwijl veel mensen visueel zijn ingesteld en op zijn minst een afbeelding nodig hebben om een positieve ervaring op te doen. Blijf ook niet te lang stilstaan op een plek omdat je daarmee de mensen die juist beweging nodig hebben voor een positieve ervaring tekort doet. Heb je zelf een mooie ervaring met betrekking tot excursies? Laat het weten onder de blog op mijn website! www.vandenhoudt-communicatie.nl
We hadden nieuwe buren bij het bezoekerscentrum; maar ze zijn respectievelijk op 5 en 6 mei uitgevlogen
24/6: Vennentocht vanuit het BC 2 /9: 800 jaar natuur in Oisterwijk Zaterdagochtend 5 mei was het dan zo ver. Bij aankomst bij het bezoekerscentrum zat een van de jonge uiltjes op de nestkast. Hij of zij heeft daar de hele ochtend geposeerd en is zonder afscheid te nemen tussen de middag weggevlogen. Zondag’s zaten er nog 2 jongen in de nestkast, vlak bij het bord Komt dat zien – de natuur slooft zich uit. Heel toepasselijk: veel van onze bezoekers hebben staan genieten. Maar ook deze 2 jonge gasten knepen er stiekem tussenuit. De volgende week werd een van hen door een schoolklas nog heel dicht bij gesignaleerd in het klauterwoud. De foto’s zijn weer gemaakt door Sander Verwoerd.
Verdere gegevens nog niet voorhanden Reacties, nieuwtjes naar:
[email protected] Volgende nummer:juli Redactie/foto’s: Wibet Eshuis
