Verkiezingsprogramma GroenLinks Súdwest-Fryslân 2014 – 2018
Natuurlijk, eigenzinnig en sociaal Inleiding GroenLinks Súdwest-Fryslân zet zich in voor een sterk lokaal groen en sociaal beleid. In ons verkiezingsprogramma leest u waar wij voor staan. En wat wij willen bereiken in de gemeente SúdwestFryslân. Voor bewoners, met bewoners. In Een groene gemeente leest u onze kijk op milieu, landbouw, natuur, landschap en energie. In Een sociale gemeente staan onze plannen voor werk en inkomen, zorg en welzijn, jeugd en onderwijs, kunst en cultuur. In Een open en bereikbare gemeente gaan we in op het dorps- en kernenbeleid, wonen, veiligheid, fietsen en lokaal vervoer. En ten slo e leest u in Haalbare en betaalbare keuzes, dat GroenLinks Súdwest-Fryslân kiest voor kleinschalige voorzieningen, geworteld in de lokale gemeenschap.
2 Groen moet je doen, groen moet je willen. Investeringen in kwaliteit, gericht op de lange termijn, verdienen zichzelf terug. Voor onze inwoners en voor onze gemeente.
Inhoudsopgave: -
Inleiding Verantwoording Een groene gemeente Een sociale gemeente Een open en bereikbare gemeente Haalbare en betaalbare keuzes
- pag. - pag. - pag. - pag. - pag. - pag.
2 3 4 6 9 11
GroenLinks handelt vanuit idealen. Dat betekent niet dat we de realiteit uit het oog verliezen, maar dat we ons laten inspireren door mensen en onze omgeving. De natuur en het leven daarin verdienen respect. Door een groen en sociaal beleid proberen we die waarden te behouden. We zijn niet alleen op de wereld, maar maken deel uit van het wereldwijde ecosysteem. Om ons te ontwikkelen, moeten we samenwerken. Niet in megaprojecten, maar met allerlei ini a even van onderop die bouwen aan een duurzame samenleving. Ieder mens telt mee en ieder mens moet kunnen meedoen. Dat geldt voor nu en ook voor de volgende genera es.
Verantwoording Natuurlijk moet je doen Op kleine schaal door te kiezen voor gevarieerde bermen, inrich ng van onbebouwde terreinen, groenbeheer voor bewoners in dorpen en wijken. Op grote schaal door bij alle uitbreidingsplannen en omgevingsvergunningen aandacht te vragen voor inpassing in ons landschap, voor groenstroken tussen dorp en stad. Op kleine schaal voor behoud van bijen. Op grote schaal voor aandacht voor dierenwelzijn en milieu. GroenLinks kiest systema sch voor behoud van landschap en natuur. Eigenzinnig moet je laten zien Door op te komen voor bibliotheken, zwembaden, dorpshuizen, wijkgebouwen en kleinschalige culturele evenementen. Door ini a even uit dorp en buurt te ondersteunen. Door waar dat kan, te kiezen voor samenwerking met bewoners. Door voorafgaand aan een besluit vroeg jdig overleg met bewoners te eisen, zodat echte zeggenschap mogelijk wordt. Sociaal moet je voelen Ook in jden van bezuinigingen. Het is niet alleen de eigen verantwoordelijkheid in zorg en welzijn die telt. Het is ook niet alleen de overheid die overal voor verantwoordelijk is. GroenLinks hee steeds gekozen voor eigen verantwoordelijkheid als het kan en de garan e van zorg en welzijn als het nodig is. De gemeente trekt zich niet terug, maar blij betrokken en dichtbij. En GroenLinks hee de raad om steun gevraagd voor asielzoekers en het kinderpardon. Werken met nieuwe energie Investeren in duurzame ontwikkelingen levert werk op dat toekomst biedt. GroenLinks hee zich tegen pres gieuze projecten gekeerd en gepleit voor investeren in voorzieningen dichtbij de mensen en in een groene economie. Meedoen met zonne- en windenergie draagt bij aan voorzieningen in kernen en nieuwe vormen van samenwerken. GroenLinks vindt dat de vervuiler moet betalen en hee daarom 3 gevraagd om de rioolbelas ng te koppelen aan het waterverbruik. Natuurlijk, eigenzinnig en sociaal Zo willen we het de komende vier jaar opnieuw doen. Nu is het moment om te veranderen, een andere weg in te slaan: naar een groenere, duurzamere en socialere gemeente. Een gemeente waar veiligheid en een pre ge leefomgeving vooropstaan, met kansen voor iedereen. Voor mensen met én zonder werk, voor oud en jong. GroenLinks blij met nieuwe energie kiezen voor: groen en duurzaam, sociaal en solidair, open en samen, haalbaar en betaalbaar.
1. Een groene gemeente Ruimte is kostbaar, daarmee moet je zorgvuldig omgaan. We delen de ruimte met elkaar, natuur, mens en dier, gebouwen, wegen en bruggen. Ons landschap is een kostbaar bezit, we hebben goud in onze handen. Alles moet gericht zijn op duurzaamheid. Dat betekent dat we willen investeren in kwaliteit, bereikbaarheid en lee aarheid. Natuur en landschap zijn ons kapitaal; dat willen we verankeren. Duurzame energie hee de toekomst. Nu meer dan ooit. Thema 1 Natuur Natuur is onmisbaar. Overal is natuur. We hebben beschermde natuurgebieden, maar ook natuur in het weiland, in dorp en stad, bij de haven of gewoon in de achtertuin. Die natuur is van ons allemaal. Sterker nog: wij zijn zelf onderdeel van die natuur. GroenLinks wil een stevig en samenhangend natuurbeleid. Tot op dit moment ontbreekt verankering van het thema natuur in het gemeentelijk beleid. GroenLinks vindt dat een tekort voor een gemeente waar natuur zo aanwezig is. Bijen Het gaat over het algemeen slecht met de bijen, vooral door landbouwgif, specifieke bijenziekten en onvoldoende opleiding bij de imkers. Bijen zijn onmisbaar in een ecosysteem, vooral voor de bestuiving van vruchtbomen. Opmerkelijk is dat tegenwoordig bijen en vlinders beter kunnen gedijen in de stad dan op het pla eland. Dit komt vooral door een grotere rijkdom aan bloemen en planten. Veel bedrijventerreinen en woningbouwloca es staan leeg door te ruime planning en door de krimp. Deze terreinen kunnen uitstekend gebruikt worden als jdelijke natuur. Er ontwikkelt zich vaak in korte jd een gebied met een rijke biodiversiteit aan planten en insecten, zoals vlinders en bijen. Bovendien is er grote vraag naar ruimte voor volkstuinen. Om natuur te kunnen beleven en te genieten van het landschap zijn oude historische paden en boerenlandpaden
4 van groot belang. Het kan heel wat opleveren als er slimme combina es worden gemaakt van natuur beleven, wonen en werken. Ac epunten: - GroenLinks wil een natuurplan met kaders voor natuurbeleid. - GroenLinks zet zich in om in de stad, in bermen, aan slootkanten en bij boerenerven bloemrijke gebieden te creëren, een paradijs voor bijen en vlinders. - Groenlinks wil gifvrije onkruidbestrijding. - GroenLinks wil een breed gemeentelijk dierenwelzijnsbeleid. - GroenLinks wil bereiken dat er tussen boeren en burgers afspraken worden gemaakt over het ontwikkelen of in gebruik nemen van boerenlandpaden. - GroenLinks wil meer bijenkorven in ons rijke buitengebied en in de kernen. - GroenLinks wil plannen voor woningbouw of bedrijventerreinen opnieuw bekijken en gebieden, zo nodig jdelijk, teruggeven aan de natuur of de agrarische sector. Thema 2 Agrarisch landschap In 2015 verdwijnt de beperking op de melkproduc e (melkquotum). Melkveebedrijven kunnen groeien, mits ze de mest kwijt kunnen (grondgebonden bedrijven). De ontwikkeling van grote bedrijven (max. 1,5 ha. bebouwing, 350 melkkoeien) naar megabedrijven vormt een van de grootste bedreigingen voor natuur en landschap in onze gemeente. Daarnaast blijkt dat juist in crisis jd kleinere boerenbedrijven met diervriendelijke verzorging en biologisch beheer een crisis beter overleven dan grote en intensieve melkveebedrijven. Ze houden meer grip op geld en vakkennis.
Megastallen De belangrijkste bezwaren van GroenLinks tegen de ontwikkeling naar megabedrijven: - Aantas ng en inbreuk op het landschap. Stallen met een maatvoering die niet past bij de kernwaarden van het landschap. - De bedrijven zijn niet meer grondgebonden. Er is te weinig grond om de mest kwijt te raken en voer te produceren voor de koeien. Dat moet worden aangekocht en van ver worden gehaald. - Een groter risico voor de volksgezondheid. Door de concentra e van een grote veestapel ontstaat een makkelijke overdracht van besme elijke ziektes. Wat voor gevolgen dit kan hebben, is gebleken uit de grote 'Q-koorts'-uitbraak in Brabant. Ac epunten: - GroenLinks is voorstander van het produceren van (streekgebonden) biologische kwaliteitsproducten, met als toegevoegde waarden: dierenwelzijn en duurzaamheid. - GroenLinks wil koeien in de wei en grasland met bloemen en vogels. En we willen geen megaloodsen die het landschap verpesten. Thema 3 Biodiversiteit In Nederland is de rijkdom aan soorten planten en dieren afgenomen tot 15% van de oorspronkelijke situa e. Meer dan driekwart van de gemeente is natuurgebied (Natura 2000, Ecologische Hoofdstructuur) of weidevogelgebied. Ook het agrarisch beheer kan bijdragen aan vergro ng van de biodiversiteit. Vitale landbouw moeten we kunnen combineren met het cultuurhistorische landschap en de natuur. Bescherming van biodiversiteit ziet GroenLinks als voorwaarde voor agrarische bedrijfsvoering, uitbreidingsplannen en inkomenssteun aan boeren. Ac epunten: - GroenLinks wil een bermenbeleid waarbij bescherming van biodiversiteit voorop staat. - GroenLinks wil een natuurlijk beheer van akker- en weidebedrijven. Daarom willen we ini a even met natuurlijk beheer bevorderen. - GroenLinks wil een ac ef natuurbeleid van de gemeente met uitbreiding van de beschermde natuurgebieden, ecologische verbindingszones en beschermde weidevogelgebieden, zodat de biodiversiteit niet alleen gehandhaafd blij , maar weer toeneemt. Thema 4 Duurzaamheid, windenergie GroenLinks is voor lokale duurzame energie-ini a even zoals dorpsmolens, par cipa e in windmolenclusters en gemeenschappelijke inkoop van zonnepanelen. Deze ini a even verhogen de sociale samenhang, zijn goed voor de lokale werkgelegenheid en verlagen de woonlasten. De gemeente kan en moet deze ini a even ondersteunen. Windenergie is het vliegwiel voor andere vormen van duurzame energie. Daarbij moeten we alle vormen van energieopwekking en -besparing betrekken. Duurzaamheid is ook energie besparen, bijvoorbeeld door spaarlampen, LED-verlich ng en A+++ huishoudelijke apparaten te gebruiken. Die kunnen het stroomgebruik per gezin halveren. Súdwest-Fryslân is millenniumgemeente. GroenLinks wil daarom dat onze gemeente kiest voor een duidelijk doel: een energieneutrale gemeente in 2020. GroenLinks wil ook dat SWF bij haar inkoopbeleid rekening houdt met duurzame doelen. Fair Trade inkopen hoort daarbij. Ac -
epunten: GroenLinks steunt de ac es voor duurzame dorpen en eigen kleinschalige energiecoöpera es. GroenLinks wil dat Súdwest-Fryslan in 2020 een energieneutrale gemeente is. GroenLinks wil dat de inkomsten uit windenergie ten goede aan de omgeving en aan andere vormen van duurzame energieopwekking. - GroenLinks is vóór aanjaagpremies, mee-investeren door de gemeente en een posi eve houding bij vergunningaanvragen voor duurzame energieoplossingen. - GroenLinks wil permanente en ac eve energievoorlich ng aan inwoners met als doel: s muleren van gebruik A++ + huishoudelijke apparatuur, spaarlampen en LED-verlich ng. - GroenLinks wil dat Súdwest-Fryslân een Fair Trade gemeente wordt.
5
2. Een sociale gemeente Iedereen wil zijn of haar leven naar eigen inzicht kunnen leven. Voor iedereen is plaats in onze maatschappij, iedereen doet ertoe. GroenLinks staat voor een lokale overheid die daarvoor de voorwaarden schept. Met meer kansen op werk, een fatsoenlijk inkomen, een betaalbare woning, uitstekend onderwijs en goede zorg. We willen die kansen eerlijk verdelen. GroenLinks wil een coöpera eve samenleving met een stevige basis van solidariteit. Met een nabije, betrouwbare en toegankelijke overheid. Nieuwe taken zorg en welzijn De gemeente krijgt nieuwe taken op het gebied van zorg en welzijn. Goede voorzieningen en bereikbare zorg voor iedereen, dat is waar GroenLinks voor staat. Wij vinden dat bewoners daarbij een eigen verantwoordelijkheid dragen. Voor zichzelf, maar ook voor de directe omgeving. Wie hulp nodig hee , moet kunnen rekenen op een sociaal vangnet, jdelijk of permanent. En wie dat vangnet nodig hee , moet kunnen rekenen op de gemeente die dat coördineert en regisseert. Thema 1 Jeugd, onderwijs en kinderopvang Ieder kind verdient een goede start in een gezonde omgeving. Met onderwijs dat talenten ontwikkelt. GroenLinks wil investeren in de jeugd: met ruimte voor voldoende speel- en sportvoorzieningen; met gerichte aandacht voor gezondheid, natuurlijke voeding en verantwoord alcoholgebruik. We willen dat jongeren niet a aken: iedereen die leerplich g is, zit op school of volgt een leerwerktraject. Het beroepsonderwijs moet goed aansluiten op het bedrijfsleven. Jeugdzorg moet zorgen voor directe en kleinschalige hulpverlening en verminderen van bureaucra e.
6
Ac epunten - GroenLinks wil schoolgebouwen beter benu en: scholen worden kindcentra met kinderopvang en buitenschoolse ac viteiten. - GroenLinks gee voorrang aan investeringen in schoolgebouwen met meerdere func es, zoals samenwerkingsscholen en brede scholen. - GroenLinks wil samenwerking en fusies van scholen bevorderen om zo scholen voor iedereen bereikbaar te houden. Kwaliteit en bereikbaarheid staan voorop. - GroenLinks wil naar een opheffingsnorm voor scholen van 80 leerlingen voor behoud van een goede onderwijskwaliteit. Bereikbaarheid blij gewaarborgd met veilige fietsroutes en goed leerlingenvervoer. - GroenLinks wil gerichte voorlich ng over gezondheid, voeding en over preven e van alcohol en drugs. - GroenLinks wil handhaving van betaalbare vormen van kinderopvang en peuterwerk. - GroenLinks wil dat de gemeente een verantwoordelijkheid houdt voor zwemlessen. Alle kinderen verlaten de basisschool met zwemdiploma A. - GroenLinks wil de deelname van alle kinderen aan cultuur en sport bevorderen door samenwerking van de gemeente met landelijke en provinciale cultuur- en spor ondsen.
Thema 2 Zorg en welzijn GroenLinks gaat ervan uit dat ieder mens iets kan en wil, dat mensen zich verantwoordelijk voelen voor elkaar. Het is goed als mensen elkaar ondersteunen en hun zorg en welzijn samen 'regelen', in een meer solidaire samenleving. De gemeente staat daarbij niet aan de kant, maar biedt ondersteuning waar dat nodig is. De gemeente laat daarbij mensen in hun waarde en luistert goed naar wat zij nodig hebben om in de samenleving te func oneren. Alle burgers - ook de groeiende groep ouderen - ondervinden de gevolgen van de bezuinigingen. GroenLinks verzet zich tegen kil bezuinigen en blij zich inze en voor noodzakelijke en goede zorg. Bijvoorbeeld door gerichte hulp, bereikbare voorzieningen en het ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers. Als de eigen inzet en vrijwillige hulp onvoldoende is, blij er een professioneel vangnet met behulp van sociale gebiedsteams in dorpen en wijken. De gemeente toont betrokkenheid en verantwoordelijkheid voor belangrijke basisvoorzieningen.
Ac epunten: - GroenLinks wil goede zorg in de buurt waar mensen ondersteuning krijgen om zelfstandig te kunnen blijven wonen en aan de samenleving deel te nemen. - Voorzieningen en verstrekkingen blijven op peil en voor iedereen bereikbaar. Bezuinigingen op huishoudelijke hulp worden zoveel mogelijk beperkt. - GroenLinks wil bereikbare zorg: de WMO-loke en in Sneek, Workum en Bolsward blijven toegankelijk met inloopspreekuren. Extra aandacht voor zorgvuldigheid en kwaliteit bij de behandeling van aanvragen. - GroenLinks wil een stevige posi e voor gebruikersorganisa es (cliëntenraden, WMO-pla orm, ouderenbonden) bij beleid en uitvoering van zorg en welzijn. - GroenLinks wil ona ankelijke ouderenadviseurs en 'mei nkers' voor advies en ondersteuning op maat. - GroenLinks vindt, dat bij de nieuwe sociale gemeentelijke taken er een ona ankelijk ombudsfunc e moet komen voor de rechtsbescherming van de inwoners. - Wij blijven gastvrij en zorgen voor opvang voor poli eke vluchtelingen. - GroenLinks wil belangrijke basisvoorziening in de gemeente openhouden, zoals dorpshuizen, wijkgebouwen en openbare zwembaden. Thema 3 Werk en inkomen Iedereen doet er toe en moet mee kunnen doen. Wie aangewezen is op hulp of ondersteuning, moet de regie over zijn of haar eigen leven kunnen behouden. GroenLinks wil armoede bestrijden. Daarbij zijn vooral de kansen voor kinderen belangrijk. De gemeente ondersteunt mensen bij het vinden van betaald werk of een andere maatschappelijke ac viteit. Empatec is daarvoor als uitvoerende instan e een belangrijke partner. Ac epunten: - GroenLinks wil een solidair minimabeleid: gezinnen met een minimuminkomen moeten kunnen blijven meedoen aan sport en cultuur. - GroenLinks wil dat de gemeente in samenwerking met andere instellingen voorkomt dat mensen problema sche schulden krijgen. En als het nodig is snel hulp op maat biedt. - GroenLinks wil dat mensen in de bijstand met een goede persoonlijke begeleiding aan werk worden geholpen. Daarbij staan respectvolle behandeling, maatwerk en kwaliteit voorop. De mens staat centraal in plaats van protocollen en regels. - GroenLinks wil, dat mensen die moeilijk op de arbeidsmarkt aan de slag kunnen komen, ges muleerd worden om maatschappelijk ac ef te blijven met behoud van uitkering. Geen éénzijdige dwang, maar maatwerk en aansluiten bij wensen en mogelijkheden. - GroenLinks wil ondersteuning voor werkzoekenden die voor zichzelf willen beginnen: helpen bij een ondernemingsplan en ruimte geven om met behoud van uitkering een eigen onderneming op te ze en. - GroenLinks s muleert sociaal ondernemerschap: bedrijven die werkzoekenden plaatsen krijgen bij opdrachten van de gemeente de voorkeur.
Thema 4 Kunst en cultuur Een sociale en open gemeente is gebaat bij een bruisende culturele sector. Kunst en cultuur verrijken ons leven en geven glans aan het bestaan. We willen een bloeiend kunst- en cultuurklimaat in Súdwest-Fryslân, met meer aandacht voor cultuuronderwijs. Samenwerken tussen verschillende vormen van kunst juicht GroenLinks toe. GroenLinks wil crea eve ideeën, vraag en aanbod in de cultuursector én naar andere sectoren bij elkaar brengen. in veel gemeenten staan gebouwen leeg die gebruikt kunnen worden als jdelijke tentoonstelling-, atelier- en repe eruimte. Kunst is voor ons geen sluitstuk van de begro ng. We zijn trots op ons culturele erfgoed en ze en die ook in de 'etalage'.
7
Musea, bibliotheken en culturele vorming beschouwen wij als onmisbare basisvoorzieningen, die blijvende steun vanuit de gemeente verdienen. Wij pleiten voor diversiteit en bereikbaarheid van kunst en cultuur in dorpen en wijken en wij zijn tegen de concentra e van het cultuuraanbod in enkele grote cultuurinstellingen. De inzet van vrijwilligers en amateurkunst wordt door GroenLinks gewaardeerd en gesteund. Ook hier geldt: klein is het nieuwe groot. Ac epunten: - GroenLinks stelt voor een 'cultuursmederij 'op te ze en, in samenwerking met de culturele sector zelf. Hier komen verbindingen en partnerschappen tot stand en kunnen plannen gesmeed worden. - GroenLinks wil versterking van inbreng in het kunst- en cultuurbeleid door kunst- en cultuurbeoefenaars zelf. - Amateurkunst wordt door de gemeente blijvend ges muleerd, bijvoorbeeld door het instellen van een prijs voor de amateurkunst en door amateurfes vals met combina es van muziek, toneel en dans. - Cultureel erfgoed, kunstwerken en monumenten worden breder in de aandacht gezet door op deze plaatsen loca etheater en culturele manifesta es te s muleren. Ook gebouwen (leeg of in bedrijf) kunnen gebruikt worden als culturele 'brûsplakken'! - De S pelrûnte (Korenfes val) wordt naar Súdwest-Fryslân gehaald.
8
3. Een open en bereikbare gemeente Súdwest-Fryslân hee een groot gebied: per 1 januari 2014 ruim 80.000 ha met ruim 83.000 inwoners en 74 kernen. Onze gemeente hee door de agrarische bedrijven ook de langste afstand aan wegen. In onze gemeente liggen zes van de Friese Elfsteden. En we hebben een unieke combina e van natuur en landschap, historische kernen, toerisme, watersport, culturele en sociale verscheidenheid. Hoe houdt onze grote gemeente contact met haar bewoners? Hoe krijgen zij een meer bepalende stem in het gemeentelijk beleid? GroenLinks wil dat bewoners ac ef worden uitgenodigd worden mee te denken over gemeentebeleid, ruim voordat het beleid wordt vastgelegd. De gemeente hee daarbij een luisterende en dienende rol. Niet alleen in de vorm van een klantvriendelijke dienstverlening, maar ook bij ini a even van bewoners. De gemeente is daarbij geen sta-in-de-weg die alleen op 'toepassing van de regels' let. Zij denkt mee en ondersteunt bij deze bewonersini a even en bemiddelt waar dat nodig is. Meedenken, faciliteren, s muleren. Dat is de houding waarmee een gemeente haar inwoners ac ef krijgt en houdt. GroenLinks vindt dat de gemeente niet alleen bewoners meer moet betrekken bij haar beleid, maar dat de gemeente zich ook meer betrokken moet tonen bij de ideeën en wensen van bewoners. Dat vraagt een andere opstelling vanuit de gemeente en vanuit de poli ek. Ac epunten: - GroenLinks wil dat voor iedereen een persoonlijke benadering mogelijk moet blijven. Naast de digitale dienstverlening kunnen mensen al jd een persoonlijk gesprek vragen. - GroenLinks wil dat raadsleden, inwoners en organisa es al jd gelijk jdig worden geïnformeerd over en betrokken bij gemeentelijk beleid. Vanaf het begin worden inwoners en organisa es in de gelegenheid gesteld mee te denken en daadwerkelijk invloed uit te oefenen. Dit voorkomt vaak frustrerende 'inspraak' aan het eind van het proces. 9 - De gemeente wordt steeds meer een handreikende gemeente in plaats van een 'alles zelf bedenkende gemeente'. Inwoners die iets willen op duurzaam gebied, vinden in GroenLinks een natuurlijke bondgenoot. - GroenLinks wil een voor iedereen toegankelijke voorzieningen, voor alle mensen met welke beperking dan ook. Dit in samenwerking met organisa es van die groepen zelf. Thema 1 Kernenbeleid Het kernenbeleid is voortvarend van start gegaan en vraagt nu om een verdere ontwikkeling en verdieping. Veel dorpen en wijken hebben een eigen dorpsvisie of wijkvisie met een plan van aanpak gemaakt. Belangrijk is dat de belo es die daarbij door de gemeente zijn gedaan, ook uitgevoerd worden. Als dat niet lukt, dan moet de gemeente met bewoners overleggen over een alterna ef. Bewoners willen en kunnen vaak meer zelf, als ze maar de ruimte krijgen. Het kernenbudget moet daarvoor gebruikt worden. Bij ini a even van bewoners moet de gemeente deze helpen mogelijk maken: de bewoner bedenkt en voert uit, geholpen door de gemeente. Ac epunten: - GroenLinks wil dat wijk- en dorpsvisies uitgangspunt zijn voor gemeentelijk beleid en uitvoering. Bij afwijking of vertraging geldt een mo veringsplicht van de gemeente. - GroenLinks wil dat het startpunt voor beleid komt bij bewoners(organisa es) te liggen en vanuit de kernen wordt ontwikkeld. Deze gebiedsgerichte 'bo om-up' aanpak wordt leidend bij alle gemeentelijke beleidsontwikkeling. - GroenLinks wil een ideeënmakelaar voor bewonersini a even en burgercoöpera es naar het voorbeeld van de gemeente Zwolle.
Thema 2 Betaalbaar wonen De woningbouwcorpora es zijn door het regeringsbeleid klem gezet: ze kunnen geen woningen voor hun doelgroep bouwen zonder huurtoeslag en worden gedwongen woningen verkopen om te overleven, ook de betaalbare. De groep die net boven de inkomensgrens zit, valt tussen wal en schip: geen huurwoning en geen koopwoning. Grootschalige woningbouwprojecten zijn een molensteen om de nek van de gemeente (Houkepoort, Harinxmaland) en sluiten niet aan bij de behoe e aan betaalbare woningen. Er staan veel kantoorloca es leeg, die omgebouwd kunnen worden naar goede betaalbare huurwoningen. De huurtoeslag vermindert voortdurend. Die blij nodig, maar wij vinden het vooral belangrijk dat er genoeg goede goedkope woningen zijn. Ac epunten: - GroenLinks wil meer betaalbare woningen, zodat er minder a ankelijkheid is van huurtoeslagen. - GroenLinks wil samen met de gemeente en de coöpera es de nieuwbouwplannen beoordelen en opnieuw afwegen. - GroenLinks wil leegstaande kantoren ombouwen tot woningen. - GroenLinks is terughoudend met verdere uitbreiding van de steden en de kernen, maar wil betere benu ng van lege gebiedjes en gebouwen binnen de steden en kernen. Thema 3 Veiligheid De burger moet erop kunnen vertrouwen dat de gemeente controleert en handhaa . Het team handhaving legt dagelijks contacten met bewoners en spreekt hen waar nodig aan op hun gedrag - ook preven ef. Maar dat moet het team met te weinig mensen doen, zeker gezien de omvang van onze gemeente.
10
Ac epunt: - GroenLinks wil het team handhaving uitbreiden. Dat kan onder andere door overplaatsing van boventallige ambtenaren, maar ook door werkplekken voor werklozen te creëren. Thema 4 Fietsen en kleinschalig vervoer GroenLinks wil een goed doordacht fietsplan in onze gemeente, met veilige fietsroutes. Veel kinderen fietsen naar school; er is veel fietsverkeer tussen dorpen en steden en van de ene wijk naar de andere. Ook toeris sch fietsverkeer zoekt zijn weg daartussendoor. Dat is goed, dat moet waar dat kan ges muleerd worden. Ac epunten: - GroenLinks wil een gemeentedekkend fietsplan in samenwerking met de Fietsersbond als speerpunt voor inwoners en toerisme: veilige fietsroutes (schoolkinderen!), meer vrij liggende fiets- en wandelpaden. De Fietsersbond hee een uitstekende inventarisa e van fietsknelpunten gemaakt. GroenLinks zet zich in om deze knelpunten te helpen oplossen en dat Súdwest-Fryslân kandidaat voor fietsgemeente ('Fietsstad') 2016 kan worden. - GroenLinks wil een plan voor veilig landbouwverkeer . - GroenLinks s muleert nieuwe vormen van aanvullend kleinschalig vervoer voor bereikbaarheid voor vervoer van en naar de kleine kernen.
4. Haalbare en betaalbare keuzes De bijdrage van de rijksoverheid aan de gemeenten gaat omlaag. We krijgen meer taken, maar minder geld om het uit te voeren. Voor een sluitende begro ng zijn keuzes onvermijdelijk. Geen korte termijn keuzes, maar besluiten gericht op de lange termijn, voor een financieel gezonde toekomst. In de afgelopen raadsperiode hee GroenLinks ervoor gekozen niet te investeren in grootschalige projecten, maar in het bereikbaar en dus betaalbaar houden van voorzieningen dichtbij de bewoners. Bezuinigen moeten duurzaam zijn. Niet gericht op korte termijn effect, maar op kwaliteit en een overzichtelijke financiële huishouding voor de toekomst. Thema 1 De gemeentelijke organisa e Bezuinigen kan op korte termijn: bijvoorbeeld mensen ontslaan, maar beter is je ambtelijke organisa e zo in te richten dat er structureel voordeel behaald wordt. Dit vereist een voortdurende aandacht voor de interne efficiënte en effec eve bedrijfsvoering. Een van de mogelijkheden is ook: een betere samenwerking tussen de gemeente, haar bewoners en maatschappelijk organisa es. Bewoners willen en kunnen best dingen zelf doen. Bijvoorbeeld het overnemen van klein groen in beheer door bewoners. Ook samenwerking met maatschappelijke partners en het bedrijfsleven kan voor alle par jen voordelig zijn. Bijvoorbeeld het inze en van mensen met een uitkering bij projecten, samenwerking met scholen (MBO) , Midden- en Klein Bedrijf (MKB) of Empatec. Ac epunt: - GroenLinks wil energiebesparing door de gemeentelijke organisa e krach g doorze en door meer gebruik van duurzame energie en omschakelen naar LED-verlich ng. Thema 2 Heffingen Zo mogelijk alleen infla ecorrec e toepassen. Bij de rioolheffing pleit GroenLinks al vanaf het begin voor het principe dat de belas ng gekoppeld wordt aan het waterverbruik, het zogenaamde 'Waterspoor'. Nu betaalt een 11 klein winkelbedrijf ongeveer de hel van wat een ziekenhuis of hotel gebruikt. Dat is onrechtvaardig. Ac epunt: - GroenLinks wil dat het bedrag van de rioolbelas ng wordt gekoppeld aan het waterverbruik ('Waterspoor' invoeren). Thema 3 Investeren Investeren in bereikbare voorzieningen loont. Het bevordert gemeenschapszin, het gevoel dat we samen verantwoordelijk zijn voor elkaar en de omgeving. Voorbeeld: de bibliotheken en zwembaden. Ook een voorbeeld: bereikbaar houden van stortplaatsen en milieustraten, dat voorkomt milieuschade. Grootschalige projecten, zoals een watergang bij de Parkflat in Sneek, worden vaak royaal gesubsidieerd vanuit het Rijk of de provincie. We vergeten soms dat deze ook een even grote bijdrage van de gemeente vragen. Kortom: klein is ook hier het nieuwe groot. Wij investeren liever in kleinschalige en nabije projecten dan megaprojecten die grote kosten met zich meebrengen. Ac epunt: - GroenLinks wil geen kostbare projecten als de watergang onder of langs de Po erzijlflat in Sneek en een tunnelverbinding naar het Starteiland Sneekermeer.
Natuurlijk, eigenzinnig & sociaal
Bas Gerdingh
Angeline Kerver
Peter Kranendonk
1. Angeline Kerver, Sneek (58 jaar) Frac evoorzi er met veel ervaring en scherp oog voor kwetsbare inwoners. “Ik voel me als een waakhond voor groen en landschap, maar ook vooruitziend naar nieuwe ideeën over energie, solidariteit en voorzieningen . Mijn werkmo o is: 'Klein is het nieuwe groot”.
2. Bas Gerdingh, Bolsward (39 ) Gedreven raadslid met brede kennis van gemeentepoli ek. “Ik vind het belangrijk dat we een veilige gezonde plek hebben, ook voor onze kinderen. Wij moeten onze verantwoordelijkheid nemen om op een goede manier met de omgeving om te gaan.”
3. Peter Kranendonk – Woudsend (66) Kundig en kri sch raadscommissielid. Breed netwerk. “De oude poli ek gee onvoldoende antwoord op de urgente vragen van deze jd. Het kan anders: minder met dikke nota's en meer met ini a efrijke inwoners en crea eve oplossingen.” 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Corrie Dam, Sneek ( 52) – leidinggevende in de zorg Wytze Brandsma, Bolsward (33) – biologisch agrarisch ondernemer Geert Annema, Sneek (54) jaar – ervaring in basis- en speciaal onderwijs Rita Hogendoorn, Bolsward (57) – ac ef in wijk, Stadsbelang en WMO-pla orm Maarten Smit, Workum (55) -werkzaam in de gezondheidszorg Hilbrand Schuurmans, Bolsward (66)- ac ef in milieubeweging Peter Bijker, Pingjum (69) - ac ef in vluchtelingenzorg en cultuur Agnes Yedema, Bolsward (69) – ac ef in vredes- en milieubeweging Jos Duindam, Pingjum, (64 jaar) – ervaren groene ondernemer Herman Riezebos, Sneek (63) – werkzaam in de jeugdzorg Fred Zijlstra, Sneek (62) – grafisch ondernemer Miriam Lageweg, Koudum (35) - ac ef in Dorpsbelangen
Kijk ook op : www.sudwes ryslan.groenlinks.nl
