Nationale Jeugdstorm. Dienstvoorschrift - Deel VII

Nationale Jeugdstorm Dienstvoorschrift - Deel VII RICHTLIJNEN

E.H.B.O.

EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN. INLEIDING. W a n n e r h i e r r e n i o c b l a d z i j d e n w o r d e n g e w i j d a a n e e r s t e h u l p bij o n g e l u k k e n , moet e r v o o r g e w a a k t w o r d e n h i e r d o o r den i n d r u k le w e k k e n , dat' e e r s t e h u l p g e l e e r d k a n w o r d e n d o o r h e t l e z e n e n v a n b u i t e n l e e r e n v a n e e n i g e b l a d z i j d e n d r u k s . H e i v e r l e e n e n v a n goede e e r s t e h u l p is e e n zaak w a a r v a n het b e l a n g niet v o l d o e n d e g e n o e g onderstreept k a n w o r d e n . D e g e n e z i n g w o r d t er v a a k t e n z e e r s t e d o o r b e v o r d e r d . W i j z o u d e n d a n ook het liefste zien, dat iedere S t o r m e r e n S t o r m s t c r e n z e k e r ieder kaderlid een v o l l e d i g e cursus E.H.B.O. volgde en na een zeker aantal j a r e n d e z e c u r s u s h e r h a a l d e o m o p d e h o o g t e te b l i j v e n . H e t z a l w e l t o t de v r o m e w e n s c h e n b l i j v e n d i t o o i l v e r w e z e n l i j k t te z i e n , w a n t e e n v o l l e d i g e c u r s u s k o s t 26 x 2 u u r . D i l n e e m t n i e t w e g , d a t i e d e r l i d v a n d e n J j u g d s l o r m i e t s m o e t w e l e n v a n E . H . B . O . , a l is h e l m a a r o m i n afwachtte* v a n d e k o m s t v a n e e n e r v a i e n E . H . B . O . e r of d e n d o k t e r te z o r g e n , dat" g e e n v e r k e e r d e d i n g e n w o r d e n g e d a a n . H i e r n a a s t is e e n i g e k e n n i s vereischt v a n k l e i n e ongevallen, die dagelijks v o o r k o m e n en w e l k e iedere e n o o k z o n d e r e e n v o l l e e r d E . H . B . O . e r te z i j n m o e t k u n n e n b e h a n d e l e n . D i t l a a t s t e is d e b e d o e l i n g v a n d e z e b l a d z i j d e n , waarbij h e t e c h t e r n o o d z a k e l i j k i s , dat e e n d o k t e r e e n - g e p r a c t i s c h e l e s s e n geeft o m d e t h e o r i e ook i n d e p r a k t i j k o p d e j u i s t e w i j z e te l e e r e n t o e p a s s e n . ALGEMEENE REGELEN. l è . Z o r g , dat de h u l p w e l k e aan een p a t i ë n t v e r l e e n d wordt, z o o v e e l m o g e l i j k op de plaats zelf g e s c h i e d ; a l l e e n op d r u k k e v e r k e e r s w e g e n k a n het n o o d i g zijn de d o o r het o n g e v a l getroffene o v e r een k l e i n e a f s t a n d te v e r p l a a t s e n . L a a t d i t b i j v o o r k e u r d o e n d o o r ervaren h e l p e r s e n i n d i e n d i e niet a a n w e z i g zijn, d o e het d a n met h u l p v a n e e n i g e a n d e r e n e n z o r g , d a l het g e i r o i i e n l i c h a a m s d e e l d a a r b i j z o o w e i n i g modelij": b e w o g e n w o r d t . 2e. Z o r g v o o r r u i m t e o m d e n p a t i ë n t ; b e w a a r rust e n k a l m t e . 3c. T r a c h t s n e l te w e l e n te k o m e n , w a t er g e b e u r d i s . I n d i e n b i j k e n n i s , z a l d e p a t i ë n t het b e s t i n l i c h t i n g e n k u n n e n g e v e n , a n d e r s o m s t a n d e r s . 4c. L a a t . i n d i e n h e t o n g e v a l z i c h e r n s t i g d o e t a a n z i e n , m e t s p o e d d e n dichtstbijzijnden dokter waarschuwen, evenals een geestelijke. 5e. M a a k k l e e d i n g s t u k k e n , w e l k e k n e l l e n of n a u w s l u i t e n d z i j n l o s e n z o r g , dat de getroffene g e m a k k e l i j k k a n a d e m h a l e n . (ie. V e r h o e d s t e r k e a f k o e l i n g , t r e k z o o w e i n i g m o g e l i j k k l c e d i n g u i t d a a r rust e e r s t e v e r e i s c h t e i s . A f k o e l i n g v o o r k o m e n d o o r d e k e n s of k r u i k e n a a n te b r e n g e n t o t v e r v o e r pla-its v i n d t . 7e. I n d i e n d e o m s t a n d i g h e d e n d i t w e n s c h e l i j k m a k e n , w o r d t o n d e r h e t

2

8e. 9e.

hoofd een geringe v e r h o o g i n g aangebracht, G e e f e e n b o w u s t e l o o z e n o o i t te d r i n k e n . Laat een getroffene nooit alleen.

ta.v.

een o p g e v o u w e n

jas.

10e, B i j b r a k e n z o r g v u l d i g de m o n d r e i n i g e n , d a a r a n d e r s g e v a a r d r e i g t van verslikking. 11e. B e d e n k , dat de d o o d d o o r U e n v a a k d o o r d e n a r t s n i e t d i r e c t m e t zekerheid kan w o r d e n vastgesteld, zoodat onder zekere omstandigheden alle in aanmerking komende maatregelen genomen moeten worden. 12e. Z o r g , dat ter p l a a t s e , w a a r de h u l p d o o r d e n a r t s v e r l e e n d z a l w o r d e n , w a t e r a a n w e z i g is e n e e n i g e h a n d d o e k e n e n z e e p . STOORNISSEN IN D E N ALGEMEENEN TOESTAND. N a a s t s t o o r n i s s e n i n d e n a l g e m e e n e n t o e s t a n d , z o o d a t het g e h e e l e l i c h a a m bij het o n g e v a l b e t r o k k e n is, k e n n e n w e s t o o r n i s s e n i n de p l a a t s e l i j k e toestand b.v, beenbreuk, w o n d , b l o e d i n g . D e s t o o r n i s s e n i n de a l g e m e e n e t o e s t a n d o n d e r s c h e i d e n w e i n : l e . f l a u w t e of k o r t d u r e n d e b e w u s t e l o o s h e i d ; 2e. b e w u s t e l o o s h e i d ; 3e. s c h i j n d o o d ; 4e, d o o d . D e f l a u w t e is e e n t o e s t a n d , w a a ; b i j i e m a n d e v e n b u i t e n k e n n i s is e n d u s g e e n c o n t a c t m e e r heeft m e t do b u i t e n w e r e l d . P o l s e n a d e m h a l i n g z i j n n o g a a n w e z i g , de h u i d is b l e e k en k l a m . M e e s t is h e t v o l d o e n d e d e n p a t i ë n t n e e r te l e g g e n of i n do b u i t e n l u c h t te b r e n g e n , w a a r d o o r hij w e e r s n e l b i j k o m t . E e r s t d a n l a i e n d r i n k e n als hij het g l a s m e t w a t e r z e l f k a n vasthouden. D e b e w u s t e l o o s h e i d is d i e p e r d a n d e f l a u w t e e n d u u r t l a n g e r . L e g het h o o f d l a a g , d u s z o n d e r k u s s e n . S p r e n k e l w a t e r o p het g e l a a t , p o l s e n , h a l s en borst. S c h i j n d o o d is e e n z e e r e r n s t i g e t o e s t a n d , w a a r i n g r i j p e n d i r e c t n o o d i g i s . E r b e s t a a t b e w u s t e l o o s h e i d e n er is g é é n p o l s e n g é é n a d e m h a l i n g m e e r waarneembaar. H i e r k a n alleen een goed geoefende E.H.B.O.er hulp verl e e n e n e n w e l k u n s t m a t i g e a d e m h a l i n g o p é é n v a n de v o o r g e s c h r e v e n w i j z e n , tot i n het k l e i n s t e o n d e r d e e l g o e d u i t g e v o e r d . S l e c h t s d a n is h e t r e d d e n v a n het l e v e n n o g m o g e l i j k . A a n g e z i e n d e z e s c h i j n d o o d g e v a l l e n v o o r h e t g r o o t s t e d e e l t i j d e n s z w e m m e n of na t e w a t e r r a k i n g v o o r k o m e n , is h e t a b s o l u u t n o o d z a k e l i j k , dat bij z w e m m e n g e s c h o o l d e E.H.B.O.ers a a n w e z i g zijn. H i e r n a a s t k a n schijndood v o o r k o m e n na electriciteitsongeval, vergiftiging, ophanging, zonnesteek en b e v r i e z i n g . T r a c h t n i m m e r k u n s t m a t i g e a d e m h a l i n g te d o e n , i n d i e n ge n i e t v o l l e d i g

o p d e h o o g t e zijt v a n a i l e h a n d g r e p e n . G e z o u d t a n d e r s de p a t i ë n t s l e c h ' s schaden. O o k b e s t a a t er n o g een t o e s t a n d , d i e w i j a a n d u i d e n m e t s c h o k of z e n u w s c h o k , w e l k e v a a k z e e r m o e i l i j k te h e r k e n n e n is. D o k t e r s h u l p is h i e r d i r e c t n o o d i g . H e t is b e t e r h i e r w e i n i g o v e r te v e r t e l l e n o m v e r w a r r i n g te v o o r -

S T O O R N I S S E N IN DE P L A A T S E L I J K E

TOESTAND.

Verwondingen. K l e i n e v e r w o n d i n g e n , ontstaan door snijden, p r i k k e n , s c h a v e n e n steken k u n n e n w e o n d e r s c h e i d e n in t w e e g r o e p e n : a. b l o e d e n d e ; b. n i e t b l o e d e n d e . E e n b l o e d e n d e w o n d l a t e n w e r u s t i g o v e n d o o r b l o e d e n , o m d a t h i e r d o o r het v u i l , d a t m o g e l i j k i n de w o n d g e k o m e n k a n z i j n e n dat m e t h e t b l o o t e o o g n i e t a l t i j d te z i e n is, er m e d e u i t g e s p o e l d w o r d t . D a n l e g g e n w e e e n s t e r i e l g a a s j e o p het w o n d j e e n m a k e n dat o p de h u i d v a s t m e t e e n s t u k j e l e u c o p l a s t . O o k is t e g e n w o o r d i g g a a s te k r i j g e n , w a a r o p r e e d s e e n s t u k j e g a a s is v a s t g e h e c h t ( H a n s a p l a s t ) . S p o e l n o o i t e e n w o n d , d i e m i n of m e e r b l o e d t m e t w a t e r af, m a a r b r e n g het g a a s z o o o p de w o n d . L a a t h e t d a a r n a eenige dagen zitten. Bij w o n d j e s e n s c h a v i n g e n , d i e n i e t b l o e d e n , k u n n e n d o o r o p het g e z o n d e n a a s t l i g g e n d e w e e f s e l te d r u k k e n v a a k e e n i g e d r u p p e l s n a a r b u i t e n w o r d e n g e p e r s t . D a a r n a w o r d t , e v e n a i s bij n i e t b l o e d e n d e w o n d e n de o m g e v i n g e n z o o m o g e l i j k de w o n d z e l f i n g e s m e e r d m e t j o d i u m t i n c t u u r of m e r c u r o c h r o o m . V e r v o l g e n s w e e r e e n s t e r i e l g a a s j e m e t p l e i s t e r a a n g e b r a c h t . Is de w o n d s t e r k v e r o n t r e i n i g d , v o o r a l als er a a r d e i n i s g e r a a k t , d a n i s behandeling door een dokter noodig. N o o i t w o r d t e e n w o n d m e t de v i n g e r s a a n g e r a a k t , n o o i t w o r d e n w a t t e n o p e e n w o n d g e b r a c h t . Z i j n de v e r w o n d i n g e n g r o o t e r , b . v . o n r e g e l m a t i g e s c h a v i n g e n o p h o o f d , a r m of b e e n , d a n k a n e e n k l e i n s n e l v e r b a n d w o r d e n a a n g e b r a c h t . H e t s n e l v e r b a n d is e i g e n l i j k e e n s t e r i e l g a a s , m e t d a a r a c h t e r w a t s t e r i e l e w a t t e n en t e v e n s e e n z w a c h t e i t j e , D o o r h e t s n e l v e r b a n d bij de t w e e z w a r t e k r u i s j e s te p a k k e n , d i e o p het g a a s j e z i j n a a n g e b r a c h t e n d a n te t r e k k e n , g a a t h e t o p e n . D o e dit i e t s b e z i j d e n de w o n d e n d r u k h e t d a n o p de w o n d e n w i n d t de z w a c h t e l s e r o m h e e n . I n d i e n w e e c h t e r t o e k u n n e n met een gaasje, is dit e e n v o u d i g e r e n g o e d k o o p e r , V e r w o n d i n g e n , o n t s t a a n d o o r v e r b r a n d i n g of b e v r i e z i n g , w o r d e n b e h a n d e l d als a l l e a n d e r e v e r w o n d i n g e n . Bloedingen. Bloedingen worden onderscheiden in: 1. S l a g a d e r l i j k e b l o e d i n g e n . 2. A d e r l i j k e b l o e d i n g e n . 3. H a a r v a t ( p u n t v o r m i g e ) b l o e d i n g e n .

4 E e n s l a g a d e r l i j k e is m e e s t a l e e n s p u i t e n d e b l o e d i n g m e t h e l d e r r o o d b l o e d , dat r i j k e l i j k v l o e i t . B r e n g o n m i d d e l l i j k het g e t r o f f e n l i c h a a m s d e e l o m h o o g , h i e r d o o r w o r d t de b l o e d i n g m i n d e r k r a c h t i g . D r u k v e r v o l g e n s de s l a g a d e r d i c h t t u s s c h e n h a r t e n w o n d m e t de v o o r g e s c h r e v e n h a n d g r e p e n o m de b o v e n a r m o f i n de l i c s s t r e e k . V e r v o l g e n s w o r d t de w o n d s t e r i e l v e r b o n d e n . D a a r n a e e n k n e v e l o m d e n a r m of het b e e n a a n g e b r a c h t m e t een, e e n i g e m a l e n g e v o u w e n , z a k d o e k of h a n d d o e k ; v e r v o l g e n s m e t e e n stok, w e l k e h i e r o n d e r g e s t o k e n w o r d t , a a n d r a a i e n , t o t d a t de d o e k z o o s t r a k z i t , d a t a l s w e n u de m e t d e n h a n d d i c h t g e d r u k t e s l a g a d e r l o s l a t e n , het v e r b a n d , dat o p de w o n d is a a n g e b r a c h t , n i e t d o o r b l o e d . D e l e c h n i e k v a n het j u i s t a a n b r e n g e n v a n de k n e v e l is g e m a k k e l i j k te l o e r e n . D o o r g e b l o e d e v e r b a n d e n w o r d e n n o o i t a f g e n o m e n , m a a r er w o r d t e e n n i e u w verband overheen aangelegd. Kleine slagaderlijke bloedingen kunnen meestal lot stilstand worden gebracht door een d r u k v e r b a n d . Dit d r u k v e r b a n d brengen w e ook aan o p a d e r l i j k e b l o e d i n g e n v a n e e n i g e o m v a n g (niet s p u i t e n d e b l o e d i n g e n met d o n k e r r o o d bloed). Het beslaat uit een s l e r i e l gaas, w a a r o p een p r o p ontvette watten; h i e r o v e r h e e n w o r d t een z w a c h t e l flink s t e v i g g e w o n d e n . H i e r d o o r z a l de b l o e d i n g v r i j w e l a l t i j d tot s t i l s t a n d k o m e n . S l a g a d e r l i j k e b l o e d i n g e n a a n h a l s e n h o o f d d i e n e n d o o r d i c h t d r u k k e n v a n de s l a g a d e r t u s s c h e n b l o e d i n g en h a r t tot s t i l s t a n d te w o r d e n g e b r a c h t , d a a r h i e r h«it aanbrengen v a n e e n k n e v e l ( b e h a l v e o p s l a a p - en k a a k s l a g a d e r ) niet m o g e l i j k is. B i j n e u s b l o e d i n g e n h o o f d a c h t e r o v e r b r e n g e n e n n e u s z o o laag m o g e l i j k d i c h t k n i j p e n . S n i j w o n d e n aan den schedel, die vrij sterk bloeden, w o r d e n behandeld door gedurende ongeveer tien minuten de w o n d r a n d e n ( n a t u u r l i j k z o n d e r de w o n d a a n te r a k e n ) t e g e n e l k a a r te d r u k k e n e n d a a r n a s t e r i e l v e r b a n d a a n te b r e n g e n . D e b l o e d i n g e n u i t de h a a r v a t e n w o r d j n b e h a n d e l d als w o n d e n . B i j l o n g en m a a g b l o e d i n g e n is r u s t e e r s t e n o o d z a k e l i j k h e i d . D e m a a g b l o e d i n g p a t i ë n t m a g n i e t d r i n k e n en l i g t p l a t ; de l o n g b l o e d i n g p a t i ë n t m a g j u i s t w e l d r i n k e n en ligt eenigszins v e r h o o g d met hoofd en rug. De maagb l o e d i n g geeft v a a k b r a k e n v a n z w a r t g e s t o l d b l o e d . D e l o n g b l o e d i n g geeft s c h u i m e n d h e l d e r r o o d b l o e d i n de m o n d . Kneuzing, verstuiking, ontwrichting en beenbreuk. I n d i e n w e e f s e l s , o n d e r de h u i d g e l e g e n , v e r s c h e u r d w o r d e n , t e r w i j ) de h u i d z e l f h e e l blijft, s p r e e k t m e n v a n e e n k n e u z i n g . Z i j n h i e r b i j b a n d e n v a n een g e w r i c h t getroffen, dan spreekt men v a n een v e r s t u i k i n g Zijn de g e w r i c h t s k a p s e l s v e r s c h e u r d en is é é n v a n de b e e n e i n d e n hierdoor b u i t e n de k a p s e l g e k o m e n , d a n s p r e e k t m e n v a n o n t w r i c h t i n g . Is n a a s t weefselverscheuring ook verscheuring van been opgetreden, dan spreekt men van beenbreuk. De verschijnselen v a n deze v e r s c h i l l e n d e aandoeningen zijn niet altijd g e m a k k e l i j k v a n e l k a a r te o n d e r s c h e i d e n . E e n k n e u z i n g geeft e e n z w e l ling, w e l k e na eenige tijd b l a u w w o r d t . D e z e w o r d t v e r o o r z a a k t door

o n d e r h u i d s c h e b l o e d u i t s t o r t i n g . H i e r o p brengen w e een d r u k v e r b a n d aan, b e s t a a n d e uit v e t t e w a t t e n , w e l k e d o o r e e n z w a c h t e l f l i n k s t e v i g o p de k n e u z i n g w o r d e n g e d r u k t . H i e r d o o r w o r d t d u s e e n t e g e n d r u k t e g e n de o n d e r h u i d s c h e b l o e d i n g tot s t a n d g e b r a c h t e n de z w e l l i n g k l e i n e r . H e t z e l f d e g e s c h i e d t bij e e n v e r s t u i k i n g . T r e k n o o i t e e n h o o g e s c h o e n of l a a r s u i t bij e e n v e r s t u i k i n g v a n de e n k e l . D e z e is o p z i c h z e l f r e e d s e e n goed drukverband. Bij o n t w r i c h t i n g z o r g e n w e , dat h e t g e t r o f f e n l i d n i e t b e w o g e n w o r d t . H i e r is h u ' p v a n e e n a r t s n o o d i g . D e b e e n b r e u k k a n g e s l o t e n of o p e n z i j n (a's de h u i d b o v e n de b - e u k e e n w o n d l o o n t j . H e t b e e n v e r t o o n t e e n s t e r k e z w e l l i n g mot, a b n o r m a l e b u i g i n g en de p i j n is m e e s t a l e r g . Z o r g , dat het g e t r o f f e n l i d o n b e w e g e l i j k blijft l i g g e n tot i e m a n d a a n w e z i g is, die het g e t r o f f e n l i d o p de j u i s t e w i j z e k a n s p a l k e n . B r e n g , i n d i e n h e t e e n o p e n b e e n b r e u k is o p de w o n d een n o o d v e r b a n d a a n , z o n d e r h e t b e e n h i e r b i j te b e w e g e n . ENKELE AFZONDERLIJKE GEVALLEN. Bloedvergiftiging. D i t o n t s t a a t , d o o r d a t z i e k t e k i e m e n i n e e n w o n d z i c h v e r m e e r d e r e n e n z i c h v e r d e r v e r s p r e i d e n i n het l i c h a a m l a n g s b e p a a l d e w e g e n , w e l k e z i c h als r o o d e l i j n e n k e n m e r k e n . D o k t e r s h u l p is h i e r n o o d i g . In a f w a c h t i n g h i e r v a n k a n een b o o r w a t e r v e r b a n d o p de w o n d g e l e g d w o r d e n e n b . v . de h a n d h o r i z o n t a a l g e d r a g e n w o r d e n t u s s c h e n j a s , b l o u s e

V e r b r a n d i n g door de zon te b e h a n d e l e n , d o o r de h u i d i n te w r i j v e n m e t z a l f (b.v. k a l o d e r m a ) of p l a a t s e l i j k te p o e d e r e n . Z o o w e i n i g m o g e l i j k k l e e d i n g s t u k k e n d r a g e n en af e n toe k o u d e a f w a s s c h i n g e n t o e p a s s e n . B i j e r n s t i g e r v e r s c h i j n s e l e n als b l a r e n , b r a k e n e n h o o g e k o o r t s d e n d o k t e r halen." W a r m t e s l u w i n g en zonnesteek. W a r m t e s t u w i n g t r e e d t o p bij w a r m , d r u k k e n d w e e r , v a a k als de z o n n i e t s c h i j n t . H e t v o c h t i g h e i d s g e h a l t e v a n de l u c h t is h o o g e n m e n k a n n i e t v o l d o e n d e v e r d a m p e n o m af te k o e l e n . D e t e m p e r a t u u r stijgt, d u i z e l i n g e n , h o o f d p i j n e n b l e e k h e i d t r e d e n o p e n v e r v o l g e n s f l a u w v a l l e n . Bij z o n n e s t e e k o n t s t a a n d e z e l f d e v e r s c h i j n s e l e n d o o r d i r e c t e i n w e r k i n g v a n de z o n o p d e s c h e d e l ; er t r e d e n v e r a n d e r i n g e n o p i n d e h e r s e n e n . D e p a t i ë n t w o r d t i n de s c h a d u w g e l e g d , a f g e k o e l d d o o r w a a i e n en overgieten v a n k o u d water. De z o n n e s t e e k p a t i ë n t zal daarna in elk g e v a l aan den d o k t e r m o e t e n w o r d e n o v e r g e g e v e n . De w a r m t e s t u w i n g p a t i ë n t i s v a a k n a e e n i g e tijd w e e r i n staat v e r d e r te g a a n . V e r b r a n d i n g k a n o p t r e d e n i n d e n v o r m v a n w o n d e n (3e g r a a d , z i e w o n d b e h a n d e l i n g ) , b l a r e n (2e g r a a d ) e n r o o d h e i d ( l e g r a a d ) . B l a r e n w o r d e n i n g e w r e v e n m e t l i j n o l i e - k a l k w a t e r of b r a n d z a l f . V o o r l o o p i g n i e t aanp r i k k e n . B i j r o o d h e i d d e r h u i d de g e t r o f f e n p l a a t s g e d u r e n d e 5 tot 19

6 minuten onder de waterstraal houden. H i e r d o o r wordt vaak blaarvorming v o o r k o m e n . I n d i e n k l e e d i n g i n b r a n d is g e r a a k t d e z e o v e r g i e t e n m e t v e e i w a t e r zoodat ieder s m e u l e n belet w o r d t . D e getroffene i n w i k k e l e n i n een d e k e n of j a s , z o o d a t h e t v u u r dooft. Bevriezing k a n e v e n e e n s i n 3 g r a d e n o p t r e d e n ; w o n d e n , b l a r e n e n b l e e k heid. D e w o n d e n w o r d e n b e h a n d e l d als a a n g e g e v e n bij d e w o n d b e h a n d e l i n g . B r e n g de b e v r o r e n deelen v a n het l i c h a a m n o o i t direct i n een w a r m e o m g e v i n g . W r i j f het getroffen l i d met k o u d water, d a a r n a met e e n h a n d d o e k . G e e f w a r m e d r a n k e n te d r i n k e n . G e l e i d e l i j k a a n i n w a r m e r e o m geving brengen. Insectenbeet, kwaUenbeet. 1 pet. a m m o n i a k g e d e p t .

D e getroffen

plaats

wordt

met een w a t met

Adderbeet. G e t r o f f e n l i d a f s n o e r e n , w o n d s t e r k u i t d r u k k e n of u i t z u i g e n . A f s n o e r i n g l a t e n z i t t e n tot d o k t e r s h u l p a a n w e z i g is, w e l k e h u l p n o o d i g is v o o r d e t o e te d i e n e n s e r u m i n s p u i t i n g . Voetblaren en voetzweet. V o e t b l a r e n w o r d e n b e h a n d e l d , d o o r d e b l a a r o p d e l a a g s t g e l e g e n p l a a t s a a n te p r i k k e n , n a d a t e e r s t j o d i u m t i n c t u u r is a a n g e b r a c h t . H e t d i e n t te g e s c h i e d e n m e t e e n s t e r i e l e n a a l d ( e v e n i n d e j o d i u m t i n c t u u r steken). V e r v o l g e n s w o r d t de blaar l e e g g e d r u k t en w e e r j o d i u m op e n o m het p r i k g a a t j e gebracht, d a a r n a e e n d u n stukje steriel gaas met een pleister v a s t g e h e c h t op het gaatje. A n d e r e s o k k e n aantrekk e n . B i j v o e t z w e e t r e g e l m a t i g v o e t b a d e n n e m e n ; v o o r a l g o e d is, d e v o e t e n a f w i s s e l e n d i n k o u d (5 m i n u t e n ) e n w a r m w a t e r (38 g r a d e n ) houden (20 s e c o n d e n ) . V o o r h e t w a n d e l e n v o e t e n p o e d e r e n , s o k k e n v a n b i n n e n p o e d e r e n , s c h o e n e n p o e d e r e n m e t 3 pet. s a l i c y l t a l k . Is d e h u i d e r g d u n , d a n r e g e l m a t i g 's o c h t e n d s d e v o e t z o l e n w r i j v e n m e t k a m f e r s p i r i t u s . E e n v e e l g e b r u i k t m i d d e l is o o k h e t p e n s e e l e n v a n d e v o e t z o l e n m e t 10 pet. f o r m a l i n e . D e h u i d v a n d e v o e t w o r d t h i e r d o o r iets g e l o o i d . E e n n a d e e l is, d a t d e hu-id v a a k b a r s t j e s g a a t v e r t o o n e n . D a a r o m n o o i t d e z e b e h a n deling langer voortzetten dan enkele dagen. V r e e m d e voorwerpen in oor, neus en oog. I n d i e n i n h e t o o r e e n v r e e m d v o o r w e r p j e of v l i e g j e a a n w e z i g is, t r a c h t e n w e d i t te v e r w i j d e r e n d o o r , n a d a t h e t h o o f d n a a r d e a n d e r e z i j d e g e b o g e n is, h i e r i n w a t e r of o l i e te d r u p p e l e n . M e e s t a l k o m t h e t v r e e m d e v o o r w e r p of v l i e g j e d a n n a a r b o v e n . A n d e r s n a a r d e n a r t s z e n d e n v o o r v e r d e r e b e h a n d e l i n g . Stofjes i n h e t o o g t r a c h t e n w e te v e r w i j d e r e n d o o r e e r s t h e t g e z o n d e o o g d i c h t t e k n i j p e n e n d a n h e t g e t r o f f e n o o g te l a t e n o p e n e n . M e e s t a l s p o e l t m e t e e n i g e t r a n e n d a n h e t stofje e r u i t . A n d e r s d e o o g h a r e n v a n b o v e n - of o n d e r l i d v o o r z i c h t i g p a k k e n e n iets v a n d e o o g b o l afheffen, d a n h e t o o g e e n i g e m a l e n r o n d d r a a i e n i n d e r i c h t i n g v a n d e n

7 o o g h o e k . I n d i e n o o k t h a n s het v u i l t j e n i e t u i t d e n o o g h o e k v e r w i j d e r d i s e n n i e t o p het w i t v a n het o o g of het h o o r n v l i e s zit, d i e n t m e n e e n e r v a r e n E H . B . O . e r het b o v e n o o g l i d o m te l a t e n d r a a i e n e n d a a r n a h e t stofje m e t e e n s t e r i e l w a t t e n p r o p j e te v e r w i j d e r e n . H e t stofje, dat o p h e t w i t v a n h e t o o g zit o f o p h e t h o o r n v l i e s , w o r d t v e r w i j d e r d m e t e e n w a t t e n p r o p j e , waaraan e e n k l e i n p u n t j e is g e d r a a i d ; het o o g w o r d t m e t t w e e v i n g e r s v a n d e n l i n k e r h a n d o p g e h o u d e n . I n d i e n m o g e l i j k het o o g n a s p o e l e n m e t b o o r w a t e r . Splinter onder de huid. E e n i n g e d r o n g e n s p l i n t e r w o r d t g e t r a c h t te v e r w i j d e r e n d o o r i n de r i c h t i n g te d r u k k e n w a a r i n de s p l i n t e r is i n g e d r o n g e n ; k o m t de s p l i n t e r d a n iets terug, d a n w o r d t deze met p i n c e t gepakt, of a n d e r s m e t b e h u l p v a n e e n s t e r i e l e n a a l d v e r d e r u i t g e s t o k e n , D a a r n a de p l a a t s i n w r i j v e n m e t j o d i u m t i n c t u u r . Z i t de s p l i n t e r d i e p e r , d a n v o o r z i c h t i g de b o v e n l i g g e n d e h u i d m e i b e h u l p v a n de s t e r i e l e n a a l d o p e n e n e n d e s p l i n t e r t e r u g t r a c h t e n te d u w e n i n de r i c h t i n g , w a a r i n d e z e i s i n g e d r o n g e n , of d e z e u i t te l i c h t e n . N o o i t de w o n d m e t de n a g e l b e w e r k e n . Ingedrongen vischhaak. K a n e e n i n g e d r o n g e n v i s c h h a a k n i e t t e r u g g e t r o k k e n w o r d e n , d a n t r a c h t e n de h a a k d o o r te k n i p p e n o n d e r de w e e r h a a k j e s e n v e r v o l g e n s t e r u g te t r e k k e n . Is de p u n t n i e t w e e r d o o r de h u i d n a a r b u i t e n g e k o m e n , d a n is h e t het beste, het s n o e r b o v e n de h a a k af te k n i p p e n e n de v e r d e r e b e h a n d e l i n g a a n d e n d o k t e r o v e r te l a t e n . Steenpuist. S t e e n p u i s t e n zijn plaatselijke o n t s t e k i n g e n , waarbij o n d e r de h u i d e t t e r o n t s t a a t . H e t b e s t e is e e n g a a s j e m e t d i a c h y l o n z a l f o p de s t e e n p u i s t te b r e n g e n e n d i t i e d e r e 24 u u r te v e r n i e u w e n . V a n z e l f b r e e k t d a n de p u i s t d o o r . N o o i t i n e e n s t e e n p u i s t p r i k k e n of er o v e r w r i j v e n . R u s t i s o o k h i e r het b e s t e v o o r de g e n e z i n g . Inwendige verwonding. H i e r b i j i s d o k t e r s h u l p d r i n g e n d n o o d i g . B r a k e n , p i j n e n , b l e e k w o r d e n en t e n s l o t t e b e w u s t e l o o s h e i d z i j n de b e l a n g r i j k s t e v e r s c h i j n s e l e n . D e a a r d v a n h e t o n g e v a l k a n r e e d s v e e l tot e e n a a n w i j z i n g i n de r i c h t i n g v a n e e n i n w e n d i g e v e r w o n d i n g b i j d r a g e n . Hersenschudding. N a e e n v a l , s t o o t of s l a g o p het h o o f d k a n e e n h e r s e n s c h u d d i n g optreden. A a n v a n k e l i j k d u i z e l i g h e i d , hoofdpijn, soms b r a k e n ; bij de z w a a r d e r e g e v a l l e n volgt, h i e r o p b e w u s t e l o o s h e i d . V o o r a l l e s rust, h o o f d s l e c h t s w e i n i g o n d e r s t e u n e n . B l o e d t de p a t i ë n t b o v e n d i e n u i t n e u s e n o o r e n , d a n b e s t a a t er n o g e e n s c h e d e l b r e u k o o k ( v e e l v u l d i g n a a u t o en m o t o r o n g e v a l l e n ) . Vergiftigingen. M e e s t v o o r k o m e n d i s l i c h t g a s v e r g i f t i g i n g ( k o l e n d a m p ) . Geen lucifer aansteken wegens gevaar v o o r ontploffing. M e t ingehouden a d e m ramen en deuren opengooien en o n m i d d e l l i j k p a t i ë n t naar buiten b r e n g e n . Bij s c h i j n d o o d direct k u n s t m a t i g e a d e m h a l i n g . Bij b e w u s t e l o o s h e i d natte a f w r i j v i n g e n v a n borst e n r u g . D o k t e r s h u l p is n o o d i g .

8 Bij de v e r g i f t i g i n g e n , w e l k e o p t r e d e n d o o r het i n n e m e n v a n s c h a d e l i j k e stoffen k a n b r a k e n o p t r e d e n , b u i k p i j n e n , s u f h e i d . O n m i d d e l l i j k d e n p a t i ë n t l a t e n b r a k e n als dat n o g niet g e b e u r d is ( t w e e v i n g e r s d i e p i n de k e e l s t e k e n ) . V e r v o l g e n s a f w e e r m i d d e l e n i n g e v e n en v e e l l a t e n d r i n k e n . D a a r er v e l e s o o r t e n v a n v e r g i f t i g i n g e n z i j n , w a a r b i j de b e h a n d e l i n g s w i j z e z e e r u i t e e n l o o p e n d is, bij v o o r k e u r h u l p v a n e r v a r e n E . H . B . O . e r i n r o e p e n e n direct den dokter waarschuwen. Verkoudheid. Bij v e r k o u d h e i d is het g o e d o m v o o r het n a a r b e d g a a n e e n i i i n k w a r m b a d te n e m e n (zoo w a r m , dat het z w e e t o p het v o o r h o o f d k o m t , t e r w i j l w e n o g i n het b a d zijn). D a a r n a o n m i d d e l l i j k o n d e r de w o l , w a a r b i j dan nog een aspirinetablet met een slok w a t e r g e n o m e n k a n w o r d e n . Bij v e r k o u d h e i d n i e t z w e m m e n . Keelpijn. M e e s t a l o n t s t a a t k e e l p i j n d o o r k o u v a t t e n . D e k e e l is r o o d e n iets g e z w o l l e n . E e n i g e m a l e n d a a g s l a t e n g o r g e l e n m e t S u p e r o l 1/1000 of P a n l l a v i n t a b l e t t e n l a t e n o p z u i g e n (rot 5 per d a g ) . Is de k e e l p i j n h i n d e r l i j k e r g d a n b i n n e n s h u i s b l i j v e n en e e n nat v e r b a n d o m de k e e l a a n b r e n g e n , i n d i e n na é é n a t w é é d a g e n de pijn n i e t v e r m i n d e r ! , doklershulp h a l e n , d a a r d a n a a n de m o g e l i j k h e i d v a n e e n i n f e c t i e z i e k t e g e d a c h t m o e t w o r d e n . Maagpijn en buikpijn. K a n o p t r e d e n na h e t g e b r u i k v a n b e d o r v e n l e v e n s m i d d e l e n of d r a n k e n e v e n a l s n a het n u t t i g e n v a n ijs of het d r i n k e n v a n v e e l k o u d w a t e r . T r e e d t h i e r b i j m i s s e l i j k h e i d op, d a n n i e t t r a c h t e n het b r a k e n te b e l e t t e n . V e r v o l g e n s e e n a a n t a l tabletten n o r i t (5 tot 10) l a t e n i n n e m e n m e i s l o k j e s l a u w e m e l k en dit z o o n o o d i g na 3 u u r h e r h a l e n , voorloopig n i e t s m e e r e t e n . Bij b u i k p i j n r e c h t s i n d e o n d e r b u i k d e n k e n w e a a n b l i n d e d a r m - o n i s ; ( k i n g . V r a g e n of de b l i n d e d a r m r e e d s v r o e g e r o n r u s t i g i s gew e e s t . D o k t e r s h u l p is h i e r n o o d z a k e l i j k , n o o i t a f w a c h t e n . Verstopping en diarrhee. Bij v e r a n d e r i n g v a n o m g e v i n g , bij t r e k t o c h t e n , in k a m p e n enz., k a n v a a k s t o o r n i s i n de r e g e l m a t i g e o n t l e d i g i n g v a n de d a r m o p t r e d e n en w e l i n de v o r m v a n v e r s t o p p i n g of d i a r r h e e . BH v e r s t o p p i n g k a n v a a k r e e d s v e r b e t e r i n g w e r d e n v e r k r e g e n d o o r het e t e n v a n p r u i m e n (in e l k e v o r m ) . H e l p t dat niet, d a n e e n h a l f t a b l e t I s t i z i n 's a v o n d s v o o r het n a a r bed g a a n , d a a r d i t na o n g e v e e r 8 u u r w e r k t ; e v e n t . 's o c h t e n d s h e r h a l e n . Bij d i a r r h e e 5 a 10 t a b l e t t e n n o r i t m e e r m a l e n p e r d a g . I n d i e n m e e r d e r e p e r s o n e n t e g e l i j k o v e r d i a r r h e e g a a n k l a g e n is m o g e l i j k de o o r z a a k te z o e k e n i n het g e b r u i k v a n v e r k e e r d v o e d s e l . Z i j n de v e r s c h i j n s e l e n n i e t v e r o n t r u s t e n d jgeen erg ziek g e v o e l , geen hooge temperatuur) dan op b o v e n o m s c h r e v e n w i j z e h a n d e h n. a n d e r s d o k t e r s h u l p h a l e u

K

2364