Naar een gezonde exploitatie van de ontmoetingsruimte aan de Kievitshof, Landhorst

Naar een gezonde exploitatie van de ontmoetingsruimte aan de Kievitshof, Landhorst

Naar een gezonde exploitatie van de ontmoetingsruimte aan de Kievitshof, Landhorst mevrouw M. Rijkers, M.Sc. ir. H. de Kuyper

PON Instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant juni 2008

Deze uitgave werd mede mogelijk gemaakt door:

Auteurs: M. Rijkers M.Sc. en ir. H. de Kuyper Foto omslag: K. van de Velden

© 2008 PON Instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant. Het auteursrecht van deze publicatie berust bij het PON. Gehele of gedeeltelijke overname van teksten is toegestaan, mits daarbij de bron wordt vermeld. Vermenigvuldiging en publicatie in een andere vorm dan dit rapport is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van het PON.

PON Postbus 90123 5000 LA Tilburg Telefoon: (013) 535 15 35 Fax: (013) 535 81 69 E-mail: [email protected] Internet: www.ponbrabant.nl

Inhoud 1 1.1 1.2 1.3

2

Inleiding Aanleiding Werkwijze Opbouw van de rapportage

5 5 5 6

De ontmoetingsruimte in Landhorst Aanleiding voor de bouw Gebruik van de ontmoetingsruimte Financieel kader

7 7 8 10

Andere voorzieningen in Landhorst en de positie van de ontmoetingsruimte

11

Resultaten gesprekken Pantein Wonen Pantein Verpleging en Verzorging Gemeente Sint Anthonis Stichting Welzijn Ouderen Sint Anthonis (SWOSA) Stichting Thuiszorg Brabant Noord-Oost (STBNO) Supermarkt Baltussen Bronlaak De Stek

12 12 12 14 15 16 16 16 17

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9

Mogelijkheden Inkomsten uit huidige activiteiten vergroten Nieuwe activiteiten Samenwerking met dorpshuis De Stek Samenwerking met Bronlaak Dagopvang voor ouderen Sponsoring / sponsoracties Zorgcoöperatie Koop van de ontmoetingsruimte Gemeente en Wmo-beleid

19 19 19 21 22 22 22 22 23 23

6

Conclusies en aanbevelingen

25

2.1 2.2 2.3

3 4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8

5

1

Inleiding

1.1 Aanleiding In 2005 heeft Pantein Wonen het woon-zorgcomplex De Kievitshof in Landhorst gerealiseerd. Het complex omvat 8 seniorenwoningen, 2 starterswoningen en een ontmoetingsruimte en servicepunt. De seniorenwoningen zijn bedoeld voor ouderen uit Landhorst. Het beheer van de ontmoetingsruimte ligt in handen van Stichting Leefbaarheid Ouderen Landhorst (LOL). Zij huurt de ruimte van Pantein Wonen en is verantwoordelijk voor de exploitatie van de ruimte. Op dit moment lukt het niet om de ruimte financieel gezond te exploiteren. De kosten zijn hoger dan de inkomsten, waardoor de stichting inteert op haar vermogen. Dit is geen gewenste situatie en Stichting LOL is dan ook op zoek naar mogelijkheden om het gebruik van de ontmoetingsruimte te vergroten. De vraag waar Stichting LOL graag antwoord op wil is:

Op welke manier kan Stichting LOL meer activiteiten en financiële middelen genereren voor een gezonde exploitatie van de ontmoetingsruimte? Stichting LOL heeft Stichting Op het Dorp gevraagd om te helpen om nieuwe activiteiten naar de ontmoetingsruimte te halen. Het PON, Instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant is ingeschakeld om onderzoek te doen naar de mogelijkheden voor de ontmoetingsruimte.

1.2 Werkwijze Om een goed beeld te krijgen van de stand van zaken en de problemen rond de ontmoetingsruimte, hebben twee gesprekken met het bestuur van Stichting LOL plaatsgevonden. Het PON heeft vervolgens een plan van aanpak geschreven en dit voorgelegd aan het bestuur van Stichting LOL. Naar aanleiding van dit plan is besloten om een aantal gesprekken te voeren met verschillende actoren in de regio. Het betreft organisaties waar Stichting LOL al contacten mee heeft, maar ook instellingen die nog niets met de ontmoetingsruimte van doen hebben. Ben Franssen, directeur van Pantein Wonen, heeft de visie van Pantein met betrekking tot wonen voor ouderen voorgelegd en heeft verteld over de aanleiding van de bouw van de ontmoetingsruimte in Landhorst en in andere dorpen in de omgeving. Verder is er gesproken met Theo Mennen, directeur van Pantein Verpleging en Verzorging over de mogelijkheden voor dagopvang in de ontmoetingsruimte. Bij de gemeente is met Tiny Strik, teamleider van de afdeling Welzijn, gesproken over het beleid van de gemeente ten aanzien van de Wmo en de sociale voorzieningen in het bijzonder. Daarnaast is er contact geweest met Huub de Kunder, coördinator van het meerjarenplan Wmo.

PON-rapportage: NAAR EEN GEZONDE EXPLOITATIE VAN DE ONTMOETINGSRUIMTE AAN DE KIEVITSHOF, LANDHORST

5

Het gesprek bij de Stichting Welzijn Ouderen Sint-Anthonis is gevoerd met ouderenwerkster Marion van Aanholt en voorzitter Henk Daverveld. Gerry Baltussen, eigenaar van Baltussen Supermarkt, heeft uitgelegd wat de stand van zaken is ten aanzien van de winkel in het servicepunt. Jan de Bruin, manager Werk van Bronlaak, heeft met ons gesproken over eventuele samenwerkingsmogelijkheden. Met Eric Valstar, de directeur van Stichting Thuiszorg Brabant Noord-Oost (STBNO), is gesproken over de ontwikkelingen in de thuiszorg en de kansen die deze bieden voor de ouderen in Landhorst en de ontmoetingsruimte in het bijzonder. Tenslotte is met het bestuur van dorpshuis de Stek gesproken over de plaats van de ontmoetingsruimte ten opzicht van het dorpshuis. Dichterbij is ook als partij benaderd, maar helaas heeft zij geen gehoor gegeven aan het verzoek tot een gesprek.

1.3 Opbouw van de rapportage In dit rapport wordt gezocht naar mogelijkheden om het gebruik van de ontmoetingsruimte aan de Kievitshof in Landhorst te vergroten. Allereerst schetsen we de achtergrond van de ontmoetingsruimte: waarom is de ontmoetingsruimte gerealiseerd en wat heeft die te bieden aan de inwoners van Landhorst? Hoofdstuk 3 beschrijft de andere aanwezige voorzieningen in Landhorst. In hoofdstuk 4 worden de resultaten van de gesprekken met verschillende partijen uiteengezet. Er wordt beschreven welke kansen en bedreigingen de verschillende partijen zien voor de ontmoetingsruimte. Hoofdstuk 5 geeft een overzicht van mogelijke nieuwe activiteiten die in de ontmoetingsruimte gerealiseerd kunnen worden. In het laatste hoofdstuk worden de conclusies en vervolgstappen uiteen gezet.

6


2

De ontmoetingsruimte in Landhorst

2.1 Aanleiding voor de bouw Pantein Wonen is van mening dat wonen onlosmakelijk is verbonden met het welzijn en de leefomgeving van mensen. De woningbouwcorporatie vindt het belangrijk om de leefbaarheid in dorpen te verbeteren of te versterken. Daarbij hoort ook een goed voorzieningenniveau (zoals winkelvoorzieningen, vervoersmogelijkheden etcetera.) in de woonomgeving. Pantein signaleert dat mensen steeds ouder worden en steeds langer actief willen blijven. Ouderen willen steeds langer in de eigen omgeving blijven wonen. Om optimaal tegemoet te komen aan de behoeften en verwachtingen van de nieuwe generatie senioren wil Pantein Wonen een goede woonomgeving realiseren met woningen die van alle gemakken zijn voorzien en die uitgerust zijn met welzijnen zorgdiensten. Hierbij wordt uitgegaan van de visie dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen en dat voorzieningen zo dicht mogelijk bij huis zijn. Door een ontmoetingsplek met ruimte voor sociale activiteiten en zorg dicht bij de woning te creëren, kunnen ouderen langer thuis blijven wonen. Stichting Leefbaarheid Ouderen Landhorst richt zich speciaal op de doelgroep ouderen in Landhorst. De stichting streeft ernaar om ouderen te ondersteunen, zodat zij zo lang als ze willen in Landhorst kunnen blijven wonen. De ontmoetingsruimte sluit uitstekend aan bij deze visie. De ontmoetingsruimte is met name bedoeld voor de ouderen in Landhorst. Het gaat met name om de ouderen die behoefte hebben aan zorg en sociale contacten. De behoefte aan zorg en sociale contacten verschilt per persoon en is niet direct aan leeftijd gebonden. Over het algemeen geldt dat mensen ouder dan 65 steeds vaker behoefte krijgen aan een bepaalde mate van zorg, ondersteuning en gezelschap. Op dit moment wonen er in Landhorst 110 personen van 65 jaar of ouder. Dat is 16% van de totale bevolking. De verdeling over de leeftijdscategorieën is als volgt: Leeftijdscategorie Aantal 65-69 35 70-74 35 75-79 20 80-84 5 85-89 5 90-94 5 95+ 5 Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) Bij deze aantallen past de volgende kanttekening. Het CBS rondt de categorieën af op 5-tallen. De werkelijke aantallen wijken daardoor iets af (met name bij de groep van 90 jaar en ouder). De gemeente maakt ook gebruik van CBS-gegevens waardoor exacte getallen niet bekend zijn.


7

2.2 Gebruik van de ontmoetingsruimte

Pantein Wonen heeft gezorgd voor de fysieke kaders van de ontmoetingsruimte. De taak van Stichting LOL is om te zorgen voor de invulling van de ontmoetingsruimte. Stichting LOL organiseert activiteiten die aansluiten bij de wensen van de bewoners van de Kievitshof in het bijzonder, en ouderen in Landhorst in het algemeen. Hieronder worden de activiteiten in de ontmoetingsruimte beschreven.

Koffie-uurtje

Dagelijks is er een koffie-uurtje van 10.00 tot 12.00 uur, waar de inwoners van Landhorst, met name de ouderen, samen koffie kunnen drinken. De koffie wordt geschonken door vrijwilligers. De koffie is gratis voor de bewoners van de Kievitshof en alle vrijwilligers uit Landhorst. Er zijn veel mensen die een vrijwillige bijdrage doneren voor de koffie. In de zomer kunnen toeristen, zolang café Buitenlust nog niet geopend is, bij de ontmoetingsruimte tegen betaling een kopje koffie drinken.

Winkeltje in het servicepunt Tijdens het koffie-uurtje is ook het servicepunt geopend. Dit is een kleine winkel waar de vergeten boodschappen gehaald kunnen worden. Het gaat om lang houdbare producten, zoals koffie, koekjes, spaghettisaus en wasmiddel. Supermarkt Baltussen uit Rips levert de producten. Er wordt nog maar weinig gebruik gemaakt van het aanbod in het winkeltje. Uit cijfers van Stichting LOL blijkt dat het winkeltje per week gemiddeld door 12 personen bezocht wordt. De inkomsten van het servicepunt zijn daarom erg klein. Eigenaar Gerry Baltussen betaalt geen huur aan het servicepunt. Er is hier sprake van dienst-wederdienst. Verder zijn er verse eieren te koop en kunnen er vleespakketten besteld worden. Deze worden geleverd door agrarische bedrijven uit Landhorst. Bij het servicepunt kan daarnaast ook kleding voor de stomerij ingeleverd worden. Ook worden er wenskaarten verkocht. Het servicepunt wordt bemand door vrijwilligers. Gerry Baltussen biedt de inwoners van Landhorst ook een bezorgservice aan. Mensen kunnen een lijst invullen en doorfaxen naar Baltussen met de producten die men graag wil ontvangen. Wanneer mensen voor 9 uur ’s morgens hun wensen bekend maken, hebben ze het dezelfde dag in huis. Deze lijsten kunnen ook bij de ontmoetingsruimte ingevuld en opgestuurd worden. Er wordt wisselend gebruik gemaakt van deze dienst. Er zijn enkele mensen in Landhorst die wekelijks alle boodschappen laten bezorgen. Sommigen laten een enkele keer de boodschappen brengen. Een grote groep uit Landhorst laat (wekelijks) het brood aan huis bezorgen (er is ook een andere bezorgbakker in Landhorst actief).

Prikpost De prikservice wordt georganiseerd door Maasziekenhuis Pantein te Boxmeer. Inwoners van Landhorst kunnen wekelijks op donderdag tussen 10.15 uur en 10.40 uur in de ontmoetingsruimte terecht voor bloedafname. Voor mensen die nuchter bloed moeten laten prikken, is dit geen gunstige tijd. De prikdienst wordt gemiddeld per keer door 5 personen bezocht. De dienst is levensvatbaar wanneer er gemiddeld 4 personen van de dienst gebruik maken.

8


Op dit moment prikt de trombosedienst tijdens de uren van de prikpost. Er zijn plannen om de trombosedienst te centraliseren. Wanneer dit doorgezet wordt, zullen er wekelijks maar 2 á 3 mensen gebruik maken van de prikpost. Mensen die ernstig ziek of niet mobiel zijn, en daardoor zelf niet naar de prikpost kunnen gaan, worden door de prikpost thuis bezocht. Het Maasziekenhuis betaalt geen huur voor het gebruik van (een deel van) de ontmoetingsruimte. Het is overigens ook niet gebruikelijk om huur te vragen voor deze dienst. Op andere prikposten worden ook geen kosten in rekening gebracht bij het Maasziekenhuis.

Pedicure Eens in de twee weken komt er een pedicure naar de ontmoetingsruimte. Inwoners van Landhorst kunnen zich van tevoren op een inschrijflijst intekenen. Daarnaast kunnen de mensen zelf contact opnemen met de pedicure om een afspraak te maken. Per keer zijn er ongeveer 5 personen die gebruik maken van de diensten van de pedicure. De pedicure betaalt geen huur.

Zittend bewegen voor ouderen Stichting Welzijn Ouderen Sint Anthonis organiseert sinds december 2007 iedere week (40 weken per jaar) op maandagmorgen de activiteit ‘zittend bewegen voor ouderen’. Aan deze activiteit doen zo’n 11 ouderen mee. SWOSA betaalt hiervoor huur aan Stichting LOL.

Computercursus Door een aantal vrijwilligers worden in de ontmoetingsruimte computercursussen gegeven. Per cursus zijn er 10 á 12 deelnemers. Er vinden zo’n 4 cursussen (10 lessen) per jaar plaats. Er zijn op dit moment 3 vrijwilligers die de cursussen begeleiden. Op korte termijn worden dit 2 personen. Elke deelnemer betaalt 50 euro. De inkomsten zijn voor Stichting LOL.

Eetpunt Sinds kort is er een eetpunt opgericht in de ontmoetingsruimte. Eén keer per maand wordt er tussen de middag een warme maaltijd geserveerd in de ontmoetingsruimte voor degenen die hier behoefte aan hebben. Iedereen uit Landhorst kan hieraan meedoen. Vrijwilligers van de stichting bereiden de maaltijd. De kosten voor een maaltijd zijn 7,50 euro. De opbrengst komt ten goede aan Stichting LOL.

Verhuur ruimte (voor vergaderingen) Bewoners van de Kievitshof kunnen gratis gebruik maken van de ruimte. Zij kunnen de ruimte reserveren voor bijvoorbeeld feestjes. Er wordt wel verwacht dat zij tegen betaling koffie en thee afnemen van de ontmoetingsruimte. Overige drank is in overleg. Wanneer de bewoners van de Kievitshof de ruimte gebruiken moeten zij zelf zorg dragen voor de bediening. Er is al diverse malen gebruik gemaakt van deze optie. De ruimte is ook beschikbaar voor mensen die niet aan de Kievitshof wonen. Organisaties en verenigingen kunnen de ruimte huren. Men betaalt 10 euro per dagdeel (ochtend, middag, avond). Wanneer men consumpties gebruikt, kost dat 1 euro voor een kop koffie en thee en 1,25 euro voor fris en bier. Deze prijzen zijn afgestemd op de prijzen die in dorpshuis De Stek gehanteerd worden.


9

Tot nu toe hebben de KBO, de heemkundekring en de buurtvereniging Kievitshof gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Samenvattend: Stichting LOL is erin geslaagd tal van activiteiten in de ontmoetingsruimte van de Kievitshof te organiseren. Desondanks zijn de inkomsten voor de stichting vrij gering.

2.3 Financieel kader Aan de exploitatie van de ontmoetingsruimte zijn kosten verbonden. De grootste kostenposten zijn het gas en elektra en de huur. In 2007 werd er gemiddeld 390,79 euro per maand betaald voor de exploitatie van de ruimte. De opbrengsten van de exploitatie waren gemiddeld 207,97 euro per maand. Hierdoor was er in 2007 een tekort van 182 euro per maand. Stichting LOL verwacht over 2008 en verder ongeveer dezelfde kosten en inkomsten te hebben.

Uitgaven

2007 per maand Water 22 Gas + elektra 160 Telefonie 32 Internet/televisie 31 Gemeente 7 Inventaris/inrichting 1 Huur Pantein 108 Exploitatiekosten 6 Totaal per maand:

390 euro

Inkomsten Exploitatie Bank Diverse

Totaal per maand:

2007 per jaar 1886 161 448

208 euro

Om tot een gezonde exploitatie te komen, dienen logischerwijs de kosten verlaagd of de inkomsten verhoogd te worden.

10


3

Andere voorzieningen in Landhorst en de positie van de ontmoetingsruimte

De ontmoetingsruimte dient een aanvulling te zijn/ te worden op de aanwezige voorzieningen in Landhorst. De ontmoetingsruimte mag geen activiteiten wegtrekken bij de andere aanwezige voorzieningen. Daarmee zou concurrentie ontstaan, en maakt de een het de ander moeilijk. Stichting LOL is daarom op zoek naar nieuwe activiteiten, die niet concurrerend zijn met de andere sociale voorzieningen in het dorp. In de directe omgeving van de ontmoetingsruimte zijn Dorpshuis de Stek, basisschool De Vlieger en café/zaal Buitenlust gelegen. Deze voorzieningen zijn, elk op hun eigen manier, met hun eigen doelgroep, belangrijk voor het dorp. In het dorpshuis worden veel activiteiten voor ouderen georganiseerd en er zijn verschillende verenigingen die in het dorpshuis repeteren/ hun voorstelling houden of hun bijeenkomsten hebben. De school is een belangrijke voorziening voor de jeugd in het dorp. In de school is ook een kleine bibliotheek met jeugdliteratuur gevestigd. Café/zaal Buitenlust dient als een sociale ontmoetingsplaats voor de bevolking van Landhorst. Hier vinden verschillende dorpsactiviteiten plaats, zoals de pronkzitting van de carnavalsvereniging en de kermis. Bij het sportpark, wat verder van het centrum gelegen, is een voetbalkantine aanwezig. Korfbalclub Ajola en voetbalvereniging Menos maken gebruik van deze kantine. Hier worden ook de algemene ledenvergaderingen van beide clubs gehouden. De tennisvereniging heeft ook een eigen kantine bij het sportpark. Doordat verschillende activiteiten al in het dorp plaatsvinden op andere locaties, dient creatief gekeken te worden naar nieuwe mogelijkheden voor de ontmoetingsruimte.


11

4

Resultaten gesprekken

4.1 Pantein Wonen Pantein Wonen vindt het belangrijk dat ouderen zo lang mogelijk in hun eigen woning kunnen blijven wonen. Om dit te stimuleren, realiseert Pantein woon-zorgcomplexen waarin een ruimte voor activiteiten en zorg beschikbaar is. De eerste ontmoetingsruimte heeft Pantein Wonen in Landhorst gerealiseerd. Landhorst is daarmee een pilotproject. Ook in andere dorpen wil Pantein ontmoetingsruimten koppelen aan nieuwbouw voor senioren, bijvoorbeeld in Stevensbeek en Westerbeek. In andere dorpen wordt de ontmoetingsruimte kleinschaliger opgezet, omdat in Landhorst blijkt dat de ruimte wel iets aan de grote kant is voor de functie die wordt vervuld. Pantein Wonen heeft in 2007 de huur voor de ontmoetingsruimte met 8 euro verhoogd, waardoor een huurprijs van 108 euro per maand werd gerekend. Pantein Wonen ziet dit als een symbolisch bedrag. De waarde van de ruimte ligt in de praktijk veel hoger. Wanneer de ruimte geschikt gemaakt zou worden als woning, zou die al snel 400 euro per maand opleveren. Pantein wil de huurprijs van de ontmoetingsruimte niet verlagen. Het bedrag van 108 euro stimuleert de stichting om actief bezig te zijn met het ontwikkelen van activiteiten in de ontmoetingsruimte. Pantein Wonen is zich bewust van de moeilijke situatie van de ontmoetingsruimte. De woningcorporatie gelooft echter dat er voldoende mogelijkheden zijn om de ontmoetingsruimte beter te exploiteren. De inzet van het enthousiaste bestuur is groot, er zijn veel vrijwilligers die zich voor de ruimte inzetten en in samenspraak met de ouderen van Landhorst zouden er voldoende activiteiten en inkomsten gegenereerd kunnen worden. Pantein Wonen heeft echter geen concrete ideeën over hoe dit dan ingevuld zou kunnen worden. Pantein Wonen heeft er het volste vertrouwen in dat Stichting LOL er in zal slagen om voldoende inkomsten te verwerven. Pantein Wonen staat nog steeds achter het concept van de ontmoetingsruimte en wil dat deze in stand gehouden wordt. Pantein Wonen wil op dit moment nog geen extra geld of tijd steken in de exploitatie van de ontmoetingsruimte. Volgens Pantein Wonen hebben Stichting LOL (in de zin van tijd) en de gemeente Sint Anthonis (op het gebied van geld) hierin de belangrijkste taak. De ontmoetingsruimte past bijvoorbeeld prima in meerdere Wmo prestatievelden. Dit zou voor de gemeente een reden moeten zijn om de ontmoetingsruimte in het kader van de Wmo financieel te ondersteunen, aldus Pantein Wonen.

4.2 Pantein Verpleging en Verzorging Pantein Verpleging en Verzorging biedt ouderenzorg in het Land van Cuijk en in Noord-Limburg. Zij biedt onder andere huishoudelijke hulp en verpleegkundige hulp. Op dit moment heeft Pantein V&V geen faciliteiten in Landhorst.

12


Directeur Theo Mennen geeft aan dat zorg in een dorp een belangrijke voorwaarde is voor de leefbaarheid van een dorp. Ouderen willen graag zo lang mogelijk op dezelfde plek blijven wonen. Dit is alleen mogelijk wanneer zorg aan huis of in de directe omgeving geboden wordt. Daarnaast is ook contact met anderen van belang om ouderen gezond te houden. Een sociaal ontmoetingspunt zorgt ervoor dat vereenzaming minder vaak optreedt. Daarnaast kunnen er allerlei voorlichtingsbijeenkomsten en andere diensten aangeboden worden. Daarnaast is het voor Pantein V&V en voor de gemeente waardevol om zoveel mogelijk zorg lokaal aan te bieden. De huidige verpleeghuizen kunnen een beperkt aantal mensen opnemen. Wanneer het aantal zorgvragers groeit, moeten extra locaties gerealiseerd worden om aan de vraag te kunnen voldoen. Dit brengt hoge investeringskosten met zich mee en geeft tegelijkertijd meer druk op de (schaarse) ruimte. De ontmoetingsruimte biedt vele kansen op het gebied van zorg en sociale interactie. Een professionele steunpunt-coördinator kan de vrijwilligers van Stichting LOL ondersteunen in het opzetten van extra activiteiten. Daarnaast kan Pantein V&V een zorgpakket aanbieden. Inwoners van de Kievitshof kunnen dan 24 uur gebruik maken van de zorgprofessionals van Pantein. In Mook wordt dit concept binnenkort geïmplementeerd. De gemeente Sint Anthonis, Pantein V&V, de ouderen in Landhorst en Pantein Wonen hebben allen belang bij het behoud van de ontmoetingsruimte. De belanghebbenden van de ontmoetingsruimte moeten samenwerken om extra mogelijkheden in de ontmoetingsruimte te benutten. Volgens Pantein V&V kan het aanbieden van 24-uurs zorg voor bewoners van de Kievitshof en het aanstellen van een steunpunt-coördinator leiden tot een impuls voor de ontmoetingsruimte. Deze voorzieningen kosten echter wel extra geld. Om deze voorzieningen te kunnen realiseren, dienen alle partijen betrokken te zijn. Betrokkenheid van de bewoners van de Kievitshof heeft hierbij een hoge prioriteit. Wanneer één partij niet mee wil werken, wordt het moeilijk om de voorzieningen te realiseren. Theo Mennen wil graag om de tafel met Pantein Wonen en de gemeente om te praten over een eventuele samenwerking om de 24-uurs zorg en de steunpunt- coördinator gefinancierd te krijgen. Dhr. Mennen benadrukt dat echter ook bewoners van de Kievitshof een financiële bijdrage zullen moeten doen om deze extra voorzieningen mogelijk te maken. Een andere of extra mogelijkheid is dagopvang in de ontmoetingsruimte. Door dagopvang in de ontmoetingsruimte te realiseren, kunnen huurinkomsten en extra inkomsten uit drankjes verworven worden. De ontmoetingsruimte is uitermate geschikt voor dagopvang vanwege de grootte en de aanwezigheid van een luxe keuken. Om dagopvang in Landhorst mogelijk te maken, dienen er (per dagdeel) 8 personen gebruik te maken van de dagopvang. Door de kleinschaligheid van Landhorst is het


13

moeilijker om 8 personen te vinden die indicatie hebben voor dagopvang. Hier ligt een uitdaging voor Landhorst. Door de ligging van Landhorst ten opzichte van andere kernen is het immers niet waarschijnlijk dat mensen uit omliggende dorpen naar Landhorst zullen gaan voor dagopvang. Mensen hebben de dagopvang het liefst in hun eigen woonplaats, of zo dicht mogelijk daarbij in de buurt. Bij de directeur van Pantein V&V zijn geen mensen bekend uit Landhorst die op dit moment gebruik maken van dagopvang elders. Een nadere inventarisatie is hier wenselijk.

4.3 Gemeente Sint Anthonis Sinds 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) van kracht. Het maatschappelijke doel van de Wmo is ‘meedoen’. De wet moet er voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en mee kunnen doen in de samenleving, al of niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. Als dat niet kan, is er ondersteuning vanuit de gemeente. De gemeente Sint Anthonis wil extra aandacht geven aan burgers die kwetsbaar zijn voor maatschappelijke uitval en sociaal isolement. Door de vergrijzing en ontgroening wordt een zware druk gelegd op de professionele zorg en de mantelzorgers. De gemeente wil daarom intensieve (preventieve) aandacht voor de doelgroep ouderen stimuleren zodat zij langer meedoen en zodat beperkingen voorkomen worden. De gemeente wil door middel van goed preventief beleid duurdere vormen van zorg voorkomen. Daarnaast erkent de gemeente Sint Anthonis dat leefbaarheid mede afhankelijk is van toegankelijke en betaalbare zorgen welzijnsvoorzieningen. Als gevolg van de vergrijzing zal in de gemeente Sint Anthonis de behoefte aan woon-, zorgen welzijnsvoorzieningen in 2015 met 10-15% gestegen zijn ten opzichte van 2004. De vraag naar mantelzorg zal daardoor toenemen, terwijl de omvang van de groep 30-64 jarigen, de groep die op dit moment het grootste deel van de mantelzorg op zich neemt, gelijk zal blijven. De gemeente Sint Anthonis heeft het Meerjarenbeleid Wmo 2008-2011 opgesteld. Hierin wordt beschreven hoe de gemeente invulling wil geven aan de Wet maatschappelijke ondersteuning. De domeinen Samen leven in dorp en buurt, Meedoen mogelijk maken en Mantelzorg en vrijwilligerswerk zijn in het kader van de ontmoetingsruimte van belang.

Samenleven in dorp en buurt De gemeente zorgt voor de instandhouding van sport- en welzijnsaccommodaties. Dit komt onder andere tot uiting in het streven om in elke kern een gemeenschapshuis in stand te houden. In het meerjarenplan Wmo staat geschreven dat de gemeente niet van plan is om het ambitieniveau op dit terrein te wijzigen. Ook uit het gesprek met de gemeente wordt duidelijk dat de gemeente haar pijlen richt op de dorpshuizen in de kerkdorpen. Het dorpshuis dient te fungeren als centrale ontmoetingsplek in het dorp. De dorpshuizen worden financieel door de gemeente ondersteund om deze rol te vervullen. Om die reden is de gemeente terughoudend om meerdere sociale ontmoetingsplekken in dorpen financieel te ondersteunen. In het meerjarenplan geeft de gemeente echter ook te kennen beleid te willen ontwikkelen dat houdbaar is om het duurzaam voort te kunnen zetten.

14


De problemen van vergrijzing en ontgroening worden in de toekomst groter. Het is noodzaak nu al in te spelen op deze ontwikkeling. Het ontmoetingspunt is er op dit moment en zal ook in de toekomst een grote waarde hebben voor het dorp. De gemeente beseft dat de ontmoetingsruimte meerwaarde heeft voor de senioren die bij de ontmoetingsruimte wonen. Tegelijkertijd vraagt de gemeente zich af of de huidige activiteiten ook niet in het dorpshuis, dat dichtbij de Kievitshof staat, gehouden kunnen worden.

Meedoen mogelijk maken Een onderdeel van dit domein is het bevorderen van maatschappelijk verkeer. Om dit te bereiken, dienen bijvoorbeeld activiteiten met een sociaalrecreatief of sportief karakter voor specifieke doelgroepen ontplooid te worden. Diensten bij Wonen met Zorg hebben als doel om mensen die een indicatie hebben voor opname langer en prettiger thuis te kunnen laten wonen. Met de invoering van de Wmo is deze AWBZ-subsidieregeling overgegaan van zorgkantoren naar gemeenten. De gemeente is hierdoor verantwoordelijk geworden voor de subsidieverstrekking. In de openbare besluitenlijst van B&W van maart 2008 staat dat burgemeester en wethouders hebben beslist om ‘(..) alleen aan die partijen subsidieverlening

te overwegen in het kader van de Wmo, wanneer hieraan een expliciet verzoek ten grondslag ligt en er sprake is van aantoonbaar lokaal bereik’. Mantelzorg en vrijwilligerswerk Het beroep dat op mantelzorgers wordt gedaan, wordt steeds groter. Daardoor dreigt de kans op overbelasting van mantelzorgers. De gemeente wil activiteiten stimuleren die de mantelzorgers ontlasten, zodat hulp langer geboden kan worden. De aandacht moet liggen bij het ontlasten van de mantelzorger en het verdelen van de lasten. Er dient voldoende en passende ondersteuning te zijn voor mantelzorgers, waaronder respijtzorg. Respijtzorg is een tijdelijke of volledige overname van de zorg van een mantelzorger met het doel om die mantelzorger vrijaf te geven. Dit kan in de vorm van dagopvang en dagactiviteiten. Wellicht kunnen deze activiteiten in de ontmoetingsruimte ontwikkeld worden.

4.4 Stichting Welzijn Ouderen Sint Anthonis (SWOSA) SWOSA wil met haar inzet bevorderen dat mensen, ouder dan 55 jaar, zelfstandig kunnen blijven wonen, zeggenschap houden over hun eigen leven en kunnen blijven deelnemen aan het maatschappelijk leven. De stichting zet vooral in op sociale activiteiten. Zij organiseert van alles in de dorpen en zoekt afstemming met andere aanbieders van zorg, wonen en welzijn. SWOSA is verder betrokken bij allerlei netwerken waar ouderen, gemeenten, welzijnsinstellingen en bedrijven deel van uitmaken. Op deze wijze probeert zij de wensen van de ouderen op de kaart te zetten. In Landhorst organiseert SWOSA verschillende activiteiten voor ouderen, zoals koersbal, kaarten, handwerken en kienen. Deze vinden plaats in dorpshuis de Stek. SWOSA betaalt een eenheidsprijs om deze activiteiten in de Stek te kunnen laten plaatsvinden. Daarnaast betalen deelnemers een (kleine) eigen bijdrage.


15

In de ontmoetingsruimte wordt door SWOSA wekelijks het ‘Zittend bewegen voor ouderen’ georganiseerd. SWOSA wenst geen activiteiten van de Stek naar de Kievitshof te verplaatsen. Wanneer blijkt dat er in Landhorst vraag is naar een bepaalde nieuwe activiteit, kan wel gekeken worden of de ontmoetingsruimte daar geschikt voor is. Omdat SWOSA steeds minder subsidie van de gemeente ontvangt, kan zij niet onbeperkt (nieuwe) activiteiten organiseren.

4.5 Stichting Thuiszorg Brabant Noord-Oost (STBNO) STBNO biedt zorg aan mensen die dat nodig hebben in de thuissituatie. Het gaat daarbij om hulp voor activiteiten die mensen niet meer zelf kunnen, en die ook naaste familie niet kan invullen. De activiteiten die gericht zijn op ouderen, kunnen worden ingedeeld in de thema’s ‘persoonlijke verzorging en verpleging’, ‘huishoudelijke verzorging’ en ‘uitleen van specialistische materialen’. Medewerkers van STBNO komen op afroep bij de mensen aan huis. Ouderen vinden het prettig dat de thuiszorg aan huis komt. Ook minder mobiele mensen kunnen op deze manier de benodigde zorg krijgen. De thuiszorgorganisaties krijgen het financieel steeds moeilijker. De STBNO heeft in het gesprek aangegeven alleen te willen investeren in activiteiten die inkomsten opleveren voor STBNO. Op dit moment ziet men geen kansen voor activiteiten in de ontmoetingsruimte in Landhorst. De kleine schaal van Landhorst maakt het niet aantrekkelijk om in de ontmoetingsruimte nieuwe activiteiten op poten te zetten.

4.6 Supermarkt Baltussen Gerry Baltussen levert de producten voor het winkeltje in het servicepunt. Het winkeltje levert weinig op voor Supermarkt Baltussen. Er zijn maar weinig mensen die bij het servicepunt hun (vergeten) boodschappen halen. Er zijn twee redenen waarom Baltussen geen mogelijkheden voor uitbreiding voor het huidige winkeltje ziet. Ten eerste wordt er te weinig gebruik gemaakt van het servicepunt om hierin te kunnen investeren. Door het minimale bezoek lijkt er maar een dun draagvlak te zijn voor de winkel. De vraag is waarom mensen, en met name ouderen, weinig tot geen gebruik maken van het servicepunt. Is men er niet bekend mee? Vindt men de prijzen te hoog? Zijn de openingstijden niet geschikt? Of is er gewoonweg geen vraag naar een lokale winkel? Ten tweede biedt de fysieke toestand van het servicepunt geen goede mogelijkheden tot uitbreiding. De winkel is erg klein en er is te weinig stroomcapaciteit om koelkasten (voor verse producten) of andere elektrische apparaten aan te sluiten. Daarnaast bestaat de muur van de winkel uit een enkelspouws wand. Dit heeft als gevolg dat het in de zomer erg heet is en in de winter is de ruimte vochtig.

4.7 Bronlaak Bronlaak is een sociaaltherapeutische woon- en werkgemeenschap en ligt op ongeveer 3 km afstand van Landhorst. Bronlaak biedt zorgen dienstverlening aan volwassen mensen met een verstandelijke beperking. Mensen die in Bronlaak wonen, kunnen op verschillende plekken aan het werk. De werkzaamheden zijn te rangschikken naar ‘dienstverlening’ (bijvoorbeeld een klussen-

16


dienst), ‘agrarisch’ (bijvoorbeeld tuinderij) en ‘kunstnijverheid’ (bijvoorbeeld houtwerkplaats). Sommige werkplekken zijn gevestigd op het terrein van Bronlaak, maar het merendeel wordt ingevuld door bedrijven en instellingen buiten Bronlaak. Door de inzet van werknemers kunnen producten vervaardigd worden die daarna verkocht kunnen worden. De opbrengsten van deze producten komen ten goede aan de organisatie waar de mensen uit Bronlaak voor werken. Wellicht is het mogelijk om mensen van Bronlaak in de ontmoetingsruimte te laten werken om producten te vervaardigen die in Landhorst afgezet kunnen worden. De opbrengsten zouden dan ten goede kunnen komen aan Stichting LOL. Op dit moment kampt Bronlaak echter met een huisvestingstekort. Er zijn te weinig woningen om aan de vraag naar woon- en werkplaatsen te voldoen. Bronlaak kan hierdoor op dit moment niet zorgen voor arbeidskrachten in Landhorst. Bronlaak is op zoek naar nieuwe locaties om aan de woon- en werkvraag te voldoen. Wanneer er meer woonplekken gerealiseerd zijn, is Bronlaak zeker geïnteresseerd in samenwerking met Stichting LOL.

4.8 De Stek De Stek heeft een centrale functie in het dorp en er wordt veel gebruik gemaakt van de verschillende zaaltjes die aanwezig zijn. De activiteiten in de Stek vinden voornamelijk plaats in de avonduren. De meeste gebruikers hebben een jaarcontract afgesloten. Zij kunnen dan onbeperkt gebruik maken van de Stek, mits er ruimte beschikbaar is. Verenigingen noteren in de agenda van het dorpshuis wanneer en welke zaal zij willen reserveren. Op deze manier vindt er nooit een overboeking plaats. Wanneer verenigingen op dezelfde tijd een ruimte nodig hebben, nemen zij onderling contact op en wordt er naar een oplossing gezocht. Het is nog nooit voorgekomen dat dit problemen oplevert. Uit het gesprek met het bestuur van het dorpshuis blijkt dat de doelgroep die van de Stek gebruikt maakt een hele andere is dan de groep die gebruik maakt van de ontmoetingsruimte. De Stek wordt gebruikt voor huisvesting van activiteiten van diverse verenigingen uit Landhorst en er vinden verschillende activiteiten plaats die door SWOSA georganiseerd worden. Het gaat daarbij vaak om activiteiten waar meer dan 15 personen bij betrokken zijn. Het bestuur van de Stek ziet de ontmoetingsruimte als een aanvulling op het dorpshuis. De ontmoetingsruimte bedient een andere groep dan de Stek. Zo is het inloopuurtje in de ontmoetingsruimte bijvoorbeeld geen activiteit die in het dorpshuis gehouden zou kunnen worden. Het dorpshuis heeft namelijk geen eigen vrijwilligers en voor mensen van de Kievitshof zal de afstand tot de Stek toch een drempel zijn. Op dit moment draait het dorpshuis goed. Er zijn voldoende inkomsten om de Stek te kunnen laten bestaan. Er is geen ‘acquisitie’ nodig om voldoende activiteiten en inkomsten te genereren. Het is dan ook vooralsnog geen probleem als SWOSA nieuwe activiteiten in de ontmoetingsruimte zou huisvesten.


17

Het is wel belangrijk dat bestaande activiteiten van SWOSA, of andere activiteiten die nu in de Stek plaatsvinden niet wegvallen. Wanneer dat gebeurt, verliest men ook een deel van de inkomsten en wordt het moeilijker om de Stek rendabel te houden. Een samenwerking met de Stek levert vooralsnog geen voordelen op. Wel is duidelijk dat de Stek en de ontmoetingsruimte elkaar niet in de weg zitten. Beide voorzieningen zijn belangrijk voor Landhorst en kunnen naast elkaar bestaan.

18


5

Mogelijkheden

5.1 Inkomsten uit huidige activiteiten vergroten Zoals hierboven beschreven worden er allerlei activiteiten in de ontmoetingsruimte georganiseerd. De meeste activiteiten leveren weinig inkomsten op. Voor de koffie betaalt men een vrijwillige bijdrage en voor de computercursus en de activiteit zittend bewegen voor ouderen betalen de deelnemers een kleine bijdrage. Om meer inkomsten te genereren voor de ontmoetingsruimte zou bij bestaande activiteiten een hogere bijdrage gevraagd kunnen worden. De ruimte voorziet in een behoefte die mensen hebben; er is draagvlak voor de ontmoetingsruimte en de activiteiten die er georganiseerd worden. Het is dan ook niet vreemd om aan de gebruikers van de ontmoetingsruimte een realistische bijdrage te vragen. Voor de koffie kan bijvoorbeeld een bijdrage van 50 cent per kopje gevraagd worden. Of mensen kunnen een soort koffieabonnement afsluiten: zij betalen dan maandelijks of jaarlijks een financiële bijdrage en kunnen dan het hele jaar gratis koffie drinken in de ontmoetingsruimte. Aan de andere kant is het goed om te bedenken dat sommige nu al een vrijwillige bijdrage leveren voor de koffie. Een vaste bijdrage kan drempelverhogend werken. Het is niet wenselijk om het Maasziekenhuis en de pedicure om een bijdrage te vragen. Deze diensten zijn voor de oudere bewoners van Landhorst erg belangrijk en moeten zeker behouden blijven. Als ze moeten betalen voor gebruik van de ontmoetingsruimte, bestaat de kans dat deze voorzieningen niet meer in de ontmoetingsruimte zullen plaatsvinden. Bovendien is het in veel dorpen niet gebruikelijk om de aanbieders van zulke diensten om een vergoeding te vragen. Deze organisaties kunnen op andere plaatsen ook gratis hun dienst aanbieden. Het is goed te bedenken dat bestaande activiteiten die inkomsten opleveren, vaker georganiseerd kunnen worden. Bij veel interesse en voldoende vrijwilligers kan bijvoorbeeld het gezamenlijk gebruiken van de maaltijd vaker georganiseerd worden. Dit leidt tot hogere inkomsten voor Stichting LOL.

5.2 Nieuwe activiteiten In de verschillende gesprekken is gebrainstormd over mogelijke nieuwe activiteiten. Bij het zoeken naar nieuwe activiteiten moet in eerste instantie de doelgroep ouderen in Landhorst centraal gesteld worden. Anderzijds kunnen er ook voor andere doelgroepen activiteiten bedacht worden die prima bij de ontmoetingsruimte passen. De volgende suggesties zijn naar voren gebracht.

Spreekuur maatschappelijk werk / Wmo servicepunt Er zijn veel organisaties die iets voor ouderen kunnen betekenen. Veel ouderen weten niet waar zij met hun (specifieke) zorgvraag terecht kunnen. Door


19

een spreekuur met een maatschappelijk werkster te organiseren, kunnen ouderen geholpen zijn. Een maatschappelijk werkster weet aan de juiste vraag de juiste instelling te koppelen. Eerder is er al een WWZ spreekuur georganiseerd door Radius. Pantein V&V of de gemeente zou een WWZ-coördinator kunnen inzetten. Door de kosten die hieraan verbonden zijn, is samenwerking tussen deze partijen wenselijk. Echter, de kans dat deze dienst extra inkomsten voor Stichting LOL oplevert, is erg klein.

Expositieruimte In de gemeente Sint Anthonis is veel aandacht voor kunst en kunstenaars. De gemeente voert een actief kunstbeleid en er zijn diverse lokale kunstenaars actief. Tijdens de jaarlijkse kunstroute die door de gemeente wordt georganiseerd, krijgt men de kans om op verschillende plekken in de gemeente de kunst te bewonderen. Zestien lokale kunstenaars uit de gemeente hebben zich verenigd in De Kunstkring. Zij exposeren in de verschillende kernen in de gemeente Sint Anthonis. In Landhorst is nog geen expositieruimte. De ontmoetingsruimte zou hiervoor een zeer geschikte locatie zijn. Het exposeren van kunst kan inkomsten opleveren door de extra consumpties van bezoekers of door huur te vragen aan de exposanten. Een samenwerking met Bronlaak is wellicht ook mogelijk. In Bronlaak worden allerlei producten vervaardigd (potten, kaarsen, matten, houtwerk). Deze kunnen in de ontmoetingsruimte tentoongesteld en verkocht worden. Stichting LOL is al bezig met het verkennen van de mogelijkheden voor het houden van tentoonstellingen. Een complicerende factor hierbij is wellicht dat wanneer de ontmoetingsruimte voor exposities gebruikt wordt, de verzekering hierop aangepast dient te worden.

Cursussen en workshops Stichting Thuiszorg Brabant Noord-Oost organiseert verschillende cursussen voor ouderen, bijvoorbeeld de cursus EHBO voor ouderen. Ook voor andere doelgroepen worden er verschillende cursussen aangeboden (kinderen, ouders, diabetici). De ontmoetingsruimte is uitermate geschikt als locatie voor zulke cursussen, er is plaats voor ongeveer 20 personen. Wanneer er voldoende animo is vanuit inwoners uit Landhorst (en directe omgeving), zou een cursus in de ontmoetingsruimte georganiseerd kunnen worden. STBNO kan de ruimte dan voor een bepaald bedrag huren. Verder is de ruimte prima geschikt voor het organiseren van workshops. De ruimte is groot genoeg om creatief bezig te zijn. Er zijn verschillende mensen in Landhorst die workshops houden. Workshops die in andere dorpen gegeven worden, kunnen misschien ook in de ontmoetingsruimte aangeboden worden. Voor cursussen en workshops geldt dat deze niet per se gerelateerd moeten zijn aan de oudere doelgroep.

Ruimte voor verjaardagsfeesten Het kan voor sommige inwoners van Landhorst een uitkomst zijn om de ontmoetingsruimte te huren voor verjaardagsfeestjes. De ruimte is er uitermate geschikt voor: er is een keuken, een koelkast en een afwasmachine. Pantein

20


Wonen stelt de ontmoetingsruimte gratis ter beschikking aan de omwonenden, omdat Pantein de ontmoetingsruimte als verlengstuk van de seniorenwoningen ziet. Een paar keer per jaar wordt de ruimte door omwonenden gebruikt voor feestjes. Buiten deze groep wordt er echter geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de ontmoetingsruimte af te huren voor verjaardagen.

Waar ligt behoefte van (aanwonende) senioren? Stichting LOL weet in grote lijnen waar de ouderen in Landhorst behoefte aan hebben. Wellicht is het toch goed om met de bewoners van de Kievitshof te bespreken waar zij verder nog behoefte aan hebben. Verder kan SWOSA kan betrokken worden bij de organisatie van nieuwe activiteiten. De KBO heeft onlangs een behoeftepeiling gehouden. Daaruit bleek dat er al heel veel activiteiten georganiseerd worden. Daarnaast merkt Stichting LOL dat ‘nieuwe’ ouderen andere behoeften hebben dan de ouderen van nu. De ‘nieuwe’ ouderen zijn nog heel vitaal en zijn liever actief in een ‘gewone’ club dan bij een club speciaal gericht op ouderen. Zij voelen zich niet echt aangesproken door de activiteiten die de KBO en SWOSA organiseren. Daarom kan Stichting LOL zich het beste richten op de doelgroep ‘oudere’ ouderen.

Meer info onder dorpelingen over mogelijkheden huur ontmoetingsruimte De ontmoetingsruimte is ook geschikt voor vergaderingen of grotere bijeenkomsten, bijvoorbeeld een algemene ledenvergadering. De verschillende besturen in Landhorst zijn potentiële huurders van de ontmoetingsruimte. Het is dan ook goed om meer bekendheid te geven aan de mogelijkheid de ontmoetingsruimte te huren voor bijeenkomsten. Verenigingen en besturen kunnen bijvoorbeeld een jaarcontract afsluiten en hiermee onbeperkt (mits beschikbaar) gebruik maken van de ontmoetingsruimte. Er zijn verschillende verenigingen en organisaties die eigen accommodatie hebben of thuis vergaderen, zij zijn op dit moment nog geen geschikte doelgroep. Daarnaast moeten de inwoners van Landhorst zich bewust worden van de mogelijkheden die de ontmoetingsruimte hen nu en in de toekomst te bieden heeft.

5.3 Samenwerking met dorpshuis De Stek Een samenwerking met de Stek levert vooralsnog geen voordelen op. Wel is duidelijk dat de Stek en de ontmoetingsruimte elkaar niet in de weg zitten. Beide voorzieningen zijn belangrijk voor Landhorst en kunnen naast elkaar bestaan. Het is wel belangrijk dat bestaande activiteiten van SWOSA, of andere activiteiten die nu in de Stek plaatsvinden niet wegvallen of naar de ontmoetingsruimte verplaats worden. Wanneer dat zou gebeuren, verliest De Stek ook een deel van de inkomsten en wordt het moeilijker om de Stek rendabel te houden.


21

5.4 Samenwerking met Bronlaak Uit het gesprek met Bronlaak blijkt dat er interesse is in een eventuele samenwerking met Stichting LOL. Bewoners van Bronlaak zouden in de ontmoetingsruimte producten kunnen vervaardigen, eventueel samen met de ouderen, die vervolgens in Landhorst verkocht kunnen worden. Op dit moment is samenwerking evenwel nog niet mogelijk, omdat er te weinig aanbod is vanuit Bronlaak. Bronlaak heeft redelijk concrete plannen om het aantal woon- en werkplaatsen uit te breiden. Om op de hoogte te blijven van deze ontwikkeling, is het belangrijk om de contacten met Bronlaak te onderhouden.

5.5 Dagopvang voor ouderen De ontmoetingsruimte zou een ideale ruimte zijn voor dagopvang van ouderen. De ruimte is groot genoeg, er is plaats voor twee tafels (ca 20 personen). Daarnaast is de ruimte geschikt voor diverse activiteiten; er staan twee computers en er is een keuken. Het is interessant om na te gaan of er mensen zijn in Landhorst die naar de dagbesteding gaan. Wellicht is het mogelijk om eens in de week dagopvang in Landhorst te realiseren. Volgens Pantein V&V is het rendabel om een dagopvang te realiseren wanneer er 8 personen zijn die hiervoor een indicatie hebben gekregen. Hier ligt voor Landhorst een uitdaging.

5.6 Sponsoring / sponsoracties In Landhorst zijn veel verschillende bedrijven actief. Deze bedrijven zijn gebaat bij een goede leefbaarheid in het dorp, omdat Landhorst voor hen een afzetmarkt is én het dorp potentiële werknemers biedt. Hoe kun je deze bedrijven binden aan de ontmoetingsruimte? Dat kan door ze te vragen de ontmoetingsruimte te sponsoren, bijvoorbeeld door sponsorborden te verkopen aan bedrijven. Bedrijven kunnen ook in natura producten sponsoren. Een varkensboer kan bijvoorbeeld gratis vlees leveren voor het eetpunt. Op deze manier worden de kosten van de activiteiten gedrukt. Ook bewoners van Landhorst kunnen betrokken worden bij het sponsoren van de ontmoetingsruimte. Denk hierbij aan een ‘vrienden van de ontmoetingsruimte’-actie. Mensen kunnen een bijdrage doneren. Als dank worden zij lid van de ‘vrienden van de ontmoetingsruimte’. De namen van de ‘vrienden’ kunnen eervol vermeld worden in bijvoorbeeld een nieuwsbrief. De dienstenveiling die onlangs georganiseerd is, levert veel inkomsten en betrokkenheid van de bewoners op. Deze activiteit kan in de toekomst wellicht nog vaker georganiseerd worden.

5.7 Zorgcoöperatie Een vorm die wat verder gaat dan sponsoring is de zorgcoöperatie. Op verschillende plekken in Noord-Brabant worden zorgcoöperaties opgericht. Een zorgcoöperatie is een coöperatie die zich inzet om zorg in het dorp te behouden of op te zetten. De coöperatie is een vereniging met leden. De leden van de coöperatie betalen contributie (in Hoogeloon is dat bijvoorbeeld

22


12 euro per maand) en bekijken samen welke voorzieningen zij in het dorp op willen zetten. Samen proberen zij deze voorzieningen daadwerkelijk te realiseren. In Hoogeloon zijn zo bijvoorbeeld een eetpunt, dagverzorging, mantelzorgondersteuning en ontmoetingsactiviteiten opgezet. In Elsendorp en Mariahout zijn ook dergelijke initiatieven te vinden. In Landhorst zou ook een zorgcoöperatie opgezet kunnen worden, eventueel in samenwerking met de KBO. De huishoudens in Landhorst worden dan benaderd om een bijdrage te leveren aan de ontmoetingsruimte. Voor de inwoners van het dorp is het immers ook belangrijk om de voorzieningen voor ouderen die er nu zijn, in stand te houden. De mensen in Landhorst worden zelf ook ouder en zij willen ook graag zo lang mogelijk in hun eigen dorp blijven wonen. In de toekomst kan de ontmoetingsruimte voor hen van betekenis zijn. Door nu te investeren stellen zij hun eigen toekomstige zorgvoorziening veilig. Wanneer er bijvoorbeeld 100 gezinnen bereid gevonden kunnen worden om jaarlijks 15 euro te doneren, dan levert dat jaarlijks al 1500 euro op. Dat bedrag kan ten goede komen aan de exploitatie van de ontmoetingsruimte. De zorgcoöperatie past goed bij het beleid van de Wmo waar zelfredzaamheid en onderlinge solidariteit centraal staan. Door aan te sluiten bij het Wmo-beleid van de gemeente, kan de gemeente wellicht ook een financiële bijdrage leveren. Er zal onderzocht moeten worden of er onder de inwoners van Landhorst draagvlak is voor een zorgcoöperatie.

5.8 Koop van de ontmoetingsruimte Stichting LOL huurt de ruimte van Pantein Wonen en betaalt 108 euro per maand. Dit is bijna een kwart van de totale kosten. Stichting LOL krijgt al wat meer lucht als deze kosten weg zouden vallen. Het idee is geopperd om de ontmoetingsruimte te kopen van Pantein. Stichting LOL heeft echter zelf geen middelen om de ruimte te kopen en zal op zoek moeten gaan naar financiers. Nadelen van een eventuele koop van de ontmoetingsruimte zijn de onderhoudskosten en de zorg voor het gebouw. Deze komen dan voor rekening van Stichting LOL. Dit kan grote kosten met zich meebrengen. Wanneer Stichting LOL ‘eigenaar’ zou zijn van de ruimte, moet er sowieso maandelijks geld gereserveerd worden voor het onderhoud van de ruimte. Daarnaast moet de zorg voor een gebouw niet onderschat worden. Wanneer iets stuk gaat, dient het direct verholpen te worden. Voor vrijwilligers is het moeilijk om zulke dingen direct op te vangen. Het PON adviseert dan ook om deze optie buiten beschouwing te laten.

5.9 Gemeente en Wmo-beleid De nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning zet in op het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid en wil burgers stimuleren om mee te doen in de samenleving. De ontmoetingsruimte kan hier zeker een rol in vervullen. Door de activiteiten in de ontmoetingsruimte ontmoeten de ouderen elkaar, waardoor vereenzaming tegengegaan wordt. Daarnaast worden enkele zorgvoorzieningen aangeboden waardoor mensen langer in de eigen omgeving kunnen blijven wonen.


23

Door lokale zorg te realiseren komen de zorgaanbieders in de gemeente minder onder druk te staan en kunnen ook de mantelzorgers ontlast worden. In de openbare besluitenlijst van burgemeester en wethouders van maart 2008 is vastgesteld dat de gemeente Sint Anthonis alleen aan die initiatieven een subsidie in het kader van de Wmo zal overwegen, wanneer er een expliciet verzoek neergelegd wordt bij de gemeente. In dit verzoek dient duidelijk omschreven te worden wat het aantoonbare lokale bereik is. Wij adviseren Stichting LOL om een subsidieverzoek in te dienen bij de gemeente. Daarbij is het verstandig om in het verzoek aan te sluiten bij het Meerjarenbeleid Wmo 2008-2011.

24


6

Conclusies en aanbevelingen Om de ontmoetingsruimte goed te kunnen exploiteren, moet een goede balans gevonden worden tussen de inkomsten en de uitgaven. Op dit moment worden er meer kosten gemaakt dan dat er verdiend wordt. Het gevolg is dat Stichting LOL inteert op haar vermogen. Om dit op te lossen, kan er op twee manieren tegen het probleem aangekeken worden: 1) de uitgaven moeten teruggedrongen worden; 2) er moeten meer inkomsten gerealiseerd worden. Wat het eerste betreft zijn er weinig mogelijkheden voor Stichting LOL. De lasten stijgen: vooral de kosten voor energie, maar ook de huur vertonen een stijgende lijn. Dat is door Stichting LOL niet te beïnvloeden. Wat het tweede betreft: Stichting LOL is erin geslaagd – ondanks de beperkte mogelijkheden – vele activiteiten naar de ontmoetingsruimte te halen. Desalniettemin genereren die nog te weinig inkomsten. In deze rapportage zijn verschillende ideeën geopperd voor nieuwe activiteiten. Wat deze mogelijkheden met elkaar gemeen hebben, is dat zij kleinschalig van aard zijn. De schaal van Landhorst maakt het moeilijk om grote activiteiten op te zetten. Maar door meerdere kleine initiatieven op te zetten, kan er ook veel verdiend worden. Vele kleintjes maken immers één grote. Wij adviseren Stichting LOL: 1) De betrokkenheid bij de ontmoetingsruimte onder inwoners van Landhorst te vergroten. 2) Subsidie aan te vragen bij de gemeente in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning. 3) In overleg te treden met Pantein Verpleging en Verzorging over de mogelijkheden van dagbesteding en dagopvang in de ontmoetingsruimte.


25

Naar een gezonde exploitatie van de ontmoetingsruimte aan de Kievitshof, Landhorst

Recommend Documents