N en P excreties in de biologische melkveehouderij in België Sam De Campeneere NVWV De wens van de pens 20/05/2011
Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Dier www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij
Aanleiding • in verleden heeft ILVO obv proeven normen MAP mee bepaald MP (kg) 6000 +/- 1000
Kg N 97 +/- 8
Kg P2O5 30 +/- 3
• commissie niet akkoord => bijkomende voorwaarde: hogere excretie indien groot % grasoppervlakte tot +20 kg N en +8 kg P2O5 • biologische melkveehouders voelden zich in deze benadeeld 2
Project Doel: afleiden van N- en P- uitscheidingen geldig voor koeien van bio-melkveebedrijven + vergelijken met die van de gangbare melkveehouderij Methodiek : zo vergelijkbaar mogelijk te werk gaan als bij het afleiden van de uitscheidingsnormen voor de gangbare melkveehouderij Proeven: zo biologisch mogelijk: in mate van mogelijke rekening houden met de specifieke eigenschappen van de biologische melkveehouderij
Overzicht projectinhoud • Enquête: zicht krijgen op kengetallen biologische melkveehouderijsector (deelname 18 vd 23 BIO melkveehouders) • Bemonstering en analyse: vers en ingekuilde ruwvoeders • Voeder- en balansproeven op ILVO uitgevoerd • Validatieproeven op 3 bio-melkveebedrijven • Afleiden N- en P-excretienormen
4
Uitgevoerde proeven op ILVO • dieren: kudde ILVO opgesplitst in 2 kuddes; 1 kudde gehouden op ‘zo biologisch mogelijke wijze’ vanaf 2 maanden voor 1ste proef • zoveel mogelijk gesteund op gegevens enquête • 4 voederproeven (16 dieren; 4 weken) • 5 balansproeven (6 dieren; 4 weken, laatste week balans)
5
Validatie op praktijkbedrijven • 3 biologische bedrijven gevonden die bereid waren tot medewerking : – bedrijven waren sterk verschillend in • • • • •
omvang (oppervlakte (16- 76 ha), aantal dieren (14-94)) bedrijfsvoering rantsoenering (0-43% mkv) productieniveau (16-27) …
principe: kijken wat dieren eten aan N en P, kijken wat de dieren produceren via melk; verschil is uitstoot
Validatie op praktijkbedrijven • 65 melkkoeien • 5800 L, Holstein Zwartbont + Montebeliarde • 75 Ha (rundveehouderij): 55 gras, geen maïs • 18 melkkoeien, • 7157 L, Holstein + Brown Swiss- Normandisch • 17 Ha, 11 gras, 4 maïs • 104 melkkoeien • 7655 L, Holstein zwart & rood bont + Brown Swiss • 75 Ha, 60 gras, 8 maïs
8
Resultaten proeven • Voederproeven 222 bruikbare dierwaarnemingsweken • Varierende rantsoenen (winter / zomer) • Balansproeven 30 bruikbare dierwaarnemingsweken – Bruikbaar: betrouwbaar en representatief, overlopen met extern expert (J. De Wit; Louis Bolk)
10
Vergelijking validatie - voederproeven N bedrijf 1 bedrijf 2
bedrijf 3
<>
voederpr
kg MP
16,5
22,5
27,4
22,1
24,4
kg N opn
485
350
457
431
455
kg N melk
90
116
147
118
124
N-uitstoot g/d
395
234
310
313
331
N-eff
18,5
33,1
32,2
27,4
27,3
N-uitstoot/kg melk
23,9
10,4
11,3
15,2
14,0
MUC
230
140
223
198
214
11
Vergelijking validatie - voederproeven P bedrijf 1 bedrijf 2
bedrijf 3
<>
voederpr
16,5
22,5
27,4
22,1
24,4
kg P opn
75
63
80
73
69
kg P melk
16
21
25
21
24
P-uitstoot g/d
59
42
55
52
45
P-eff
21,3
33,1
31,2
28,8
34,2
P-uitstoot/kg melk
3,6
1,9
2,0
2,5
1,9
kg MP
12
Resultaten N en P uitstoot g N-uitstoot / dag 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
A328 A329 A339 A340 A346 A347
N-uitstoot ILVO: 331 en 304 (314) g/d validatie: 313 g/d
A357 A374 A376
g P-uitstoot / dag 70 A328 60 50 40
P-uitstoot ILVO: 45 g/d en 42 g/d validatie: 52 g/d
30 20 10 0
A329 A339 A340 A346 A347 A357 A374 A376
13
Situering resultaten nu tov voorgaande kg melk N uitst proeven gangbare
± 8/1000 kg melk N uitst
8350
325
Na corr voor prod
voederproeven
7700
331
7700
320
balansproeven
7150
304
7150
315
validatie
6960
313
6960
314
gemiddelde vergelijkbare N-uitstoot bij BIO als bij gangbare!
Situering resultaten nu tov voorgaande kg melk P uitst proeven gangbare
± 3/1000 kg melk P uitst
8350
44
Na corr voor prod
voederproeven
7700
45
7700
42
balansproeven
7150
42
7150
40
validatie
6960
52
6960
40
P-uitstoot per dag bij BIO eerder hoger, vooral validatie
Kan ureum indicatie geven van N-uitstoot? 222 waarnemingen voederproeven 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0
y = 0,1543x + 162,93 R² = 0,0166
MUC
150
250
350
450
550
MUC
17
Kan ureum indicatie geven van N-uitstoot? N-uitstoot
MUC 18
Is de biologische melkveehouderij dan beter/slechter? Hang er vanaf hoe je het bekijkt en welke factoren: • Per dier weinig verschil, enkel wat slechter voor P • Per ha beter voor N en P, want minder dieren per ha • Per kg melk minder voor N en P, want gemiddeld lagere productie per dier. Andere factoren: bv CH4 : minder gunstig wegens veel graslandproducten en laag productief
20
Conclusies voor N • Voederproeven en validatieproeven bekomen vergelijkbaar gemiddeld resultaat (bij 8000 kg melk) • Voederproeven nu komen overeen met voederproeven destijds gebruikt voor gangbare (MET MKV) • In mestdecreet extra correctie voor laag aandeel MKV • In huidige proeven zijn alle proeven uitgevoerd met laag aandeel MKV 21
Conclusies voor P • Voederproeven nu licht hoger dan voederproeven destijds gebruikt voor gangbare • Validatieproeven zitten stuk hoger (hoger P gehalte rantsoen)
• Zeer sterke variatie tussen bedrijven (oa ifv MKV aandeel)
22
