Music Chapel de Launoit Wing Official opening 27.01.15
Main Sponsor
Co-sponsors
© M. Cooreman
Onder het Erevoorzitterschap van Hare Majesteit Koningin Paola
02
Elisabeth van België en Comte Paul de Launoit
03
© M. Cooreman
inhoud
1. INLEIDING
06
2. EEN ARTISTIEK PROJECT ALS GRONDSLAG VAN DE MUZIEKKAPEL
Het project van een Koningin
09
Openheid, flexibiliteit en uitmuntendheid
09
Een artistiek ‘center of excellence’
10
3. De de Launoit-vleugel ten dienste van een groeiend project
De groei van de Muziekkapel
13
4. Een instrument gewijd aan de muziek te midden van het groen Een architecturale uitdaging
17
Een akoestische uitdaging
23
Een levenskunst ... samen!
25
Een landschappelijke uitdaging
27
Een milieu-uitdaging
29
Een vlot geleide werf door bouwonderneming Amart
35
5. EEN FINANCIËLE UITDAGING
Operationele financiering
36
de Launoit-Vleugel financiering
37
6. DE ACTOREN VAN DE DE LAUNOIT-VLEUGEL
38
7. Het instrument, een onmisbaar kunstwerk
42
43
De Guttman-stichting
8. BIOGRAFISCHE BIJLAGEN
44
9. DANK EN SAMENWERKING
47
1. INHOUD
De Muziekkapel neemt een hoge vlucht! Van 26 tot 30 januari 2015, 75 jaar na de oprichting van de Muziekkapel, wordt de de Launoit-Vleugel feestelijk geopend! Een evenement dat tien jaar van grondige herziening van de inhoud van het programma afsluit en een nieuwe bladzijde inslaat in de geschiedenis van de Muziekkapel. Tegelijk zet het een punt achter een langdurig proces van rijp beraad over de inhoud en verpakking van dit mooie project dat werd uitgedacht door Eugène Ysaÿe en Koningin Elisabeth, en dat in 1939 werd uitgewerkt door Paul de Launoit. De Muziekkapel Koningin Elisabeth, stichting van openbaar nut sinds 2008, werd inderdaad opgericht in 1939. Vanaf 2004 werd het project volledig herzien om vandaag op twee hoofdpijlers te steunen: 1. De opleiding van hoog niveau in zes disciplines (Zang, Viool, Piano, Cello, Altviool en Kamermuziek) en met de aanwezigheid van meesters in residentie. Zes belangrijke namen uit de klassieke muziek begeleiden de Muziekkapel en haar jongeren in 2014-2015: José van Dam, Augustin Dumay, Maria João Pires, Gary Hoffman, Miguel da Silva en het Artemis Kwartet. 2. De professionele inschakeling via een netwerk van culturele partners in België (Bozar, Flagey, De Munt, de grote orkesten, …) en wereldwijd. Tijdens het seizoen 2014-2015 werden door de Muziekkapel meer dan 200 concerten geproduceerd, gecoproduceerd of opgestart.
Jaarlijks onthaalt de Muziekkapel een zestigtal jonge talenten in residentie, uit binnen- en buitenland (22 nationaliteiten in 2014-2015). De Muziekkapel beoogt een vaste stek bij ’s werelds leidinggevende opleidingscentra voor jong muzikaal talent te verwerven. Het operationeel budget van de Muziekkapel bedraagt momenteel om en bij de 2,5 tot 3 miljoen euro per jaar. 80% wordt gefinancierd door de privésector (stichtingen, bedrijven, privémecenaat, eigen middelen) en 20% door overheidssteun (Europese Unie, Federaal Wetenschapsbeleid, Ministerie van Onderwijs van de Federatie Wallonië-Brussel, de Nationale Loterij, …). De infrastructuuruitbreiding is een project dat in 2006 van start gang, waarbij werd gekozen voor studie- en architectenbureaus Synergy International en L’Escaut, gespecialiseerd in culturele infrastructuren en gebouwen met een hoge milieuwaarde. Eerst werd grondig aan de inhoud van het project gewerkt, vervolgens werd een aanvraag voor een erfgoedcertificaat ingediend en tot slot werd een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd, en afgeleverd in maart 2013. Dankzij die aanpassingen en uitbreiding kan men voortbouwen op de dynamiek die sinds 2004 is ingezet, waardoor een groter aantal jonge musici met hun docenten over de geschikte ruimte kunnen beschikken, te weten: • 20 bijkomende woonstudio’s, eigen aan de Muziek kapel, • 3 nieuwe concert-, repetitie- en opnamezalen, on ontbeerlijk voor haar activiteiten, • nieuwe leefruimtes waarin de artiesten zich kunnen
06
ontplooien in een heus permanent muzikaal labora torium. Het is ook van belang om de volgende bereidwillige bijdragen aan het fantastische werk van de architecten te benadrukken: een zeer geavanceerd akoestisch onderzoek uitgevoerd door Capri Acoustique (Rémi Raskin), de heraanleg en verfraaiing van het beschermde park met de hulp van JNC en Jean-Noël Capart, een efficiënt bouwteam met het aannemersbedrijf AMART (CFEgroep), en tot slot de kwaliteitsvolle interieurinrichting voor de artiesten en het publiek dankzij MBO (Michèle Buchter). In de de Launoit-Vleugel kan iedereen werken in een sfeer van ‘gezellenschap’ (‘compagnonnage’), bevorderlijk voor de ontwikkeling van het talent, de nauwgezetheid en gevoeligheid van elkeen. Zo kan men bouwen aan de musici van morgen. De internationale roeping van de Muziekkapel, verankerd in het Belgische muzieklandschap, slaat haar wieken meer dan ooit verder uit. De financiering van de de Launoit-Vleugel was een uitdaging van formaat, en is geslaagd! De Muziekkapel heeft tot nu toe meer dan 90 % verzameld van het totale budget van meer dan 10 miljoen euro. Dat is werkelijk een wonder gezien de huidige economische context. De kwaliteit van het project in zijn geheel en de sterke architectuur van het nieuwe gebouw hebben talrijke publieke en privépartners ertoe aangezet om de groei van de Muziekkapel te steunen. De officiële opening van het gebouw, 75 jaar na de oprichting van de Muziekkapel Koningin Elisabeth, sluit tien
jaar van diepgaande herstructurering af en verleent haar vandaag een project en werkinstrument waarmee ze haar roeping om muziek door te geven aan de komende generaties, onder optimale omstandigheden kan uitvoeren. Bernard de Launoit, Vincent Pardoen, Executive President Chairman
Ter nagedachtenis aan graaf Jean-Pierre de Launoit (5 januari 1935 - 12 november 2014), die voorzitter was van de Muziekkapel, naamloze vennootschap met sociaal oogmerk.
© François Lichtlé
07
© Michel Cooreman
08
2. Een artistiek project aan de basis van de Muziekkapel
Het project van een Koningin De Muziekkapel Koningin Elisabeth, die op 12 juli 1939 werd ingehuldigd, wordt gekenmerkt door een kwaliteitsvolle opleiding van jong uitzonderlijk talent. Het is een centrum van uitmuntendheid voor muzikaal onderricht met een internationale dimensie en uitstraling en verleent onderwijs aan musici van hoog niveau (de muzikale elite van morgen) in de disciplines piano, viool, cello, altviool, kamermuziek en zang. Ten tijde van de oprichting van de Muziekkapel beschreef de gerenommeerde criticus Emile Vuillermoz haar reeds als een ‘moderne Villa Medicis’.
Openheid, flexibiliteit en uitmuntendheid Een herziening van de inhoud in 2004 65 jaar later, in 2004, ondergaat de Muziekkapel een grondige reorganisatie op het vlak van haar project voor opleiding en professionele integratie. De artistieke opleiding van de Muziekkapel berust op drie pijlers: • Openheid: de Muziekkapel heeft een internationale roeping, met een stevige verankering in het Belgi sche landschap • Flexibiliteit: de Muziekkapel tracht zich aan te pas sen aan het profiel van elke jongere, met een op maat gemaakt opleidingssysteem (variabele cycli) • Uitmuntendheid: de meesters in residentie - mo menteel José van Dam, Miguel da Silva, Augustin Dumay, Maria João Pires, Gary Hoffman en het Artemis Kwartet - en hun gastmusici (Frank Braley, Hervé Niquet, Christopher Warren-Green, Dietrich Henschel, Christian Arming, Gérard Caussé, Abdel Rahman El Bacha, Alain Garichot, Helmut Deutsch, June Anderson, Dmitri Bashkirov, Jean-Jacques Kantorow, …) geven blijk van een ‘gezellensysteem’ (‘compagnonnage’) met de jonge talenten.
© Michel Cooreman
09
Een artistiek centrum van uitmuntendheid De opleiding van elke muzikant wordt op maat uitgewerkt, op basis van zes pijlers: 1. De opleiding in de vorm van een ‘gezellensysteem’ met de meesters in residentie: de aanwezigheid van de internationaal buitengewoon gerenommeerde meesters vormt de hoeksteen van het pedagogische project. Kenmerkend voor die gezellenrelatie met hun meester, is een informele overdracht van de beroepservaring, begeleiding en steun van de meester bij de eerste professionele stappen van het jonge muzikale talent en praktijkervaring op het podium tijdens gezamenlijke optredens (meester-jong talent). 2. De professionele inschakeling: een bijzonder uitgebreid programma van concerten en recitals verzekert de professionele integratie van de jonge solisten. De Muziekkapel is in die zin niet enkel een muzikale ‘speler’, maar geldt ook als ‘pilootinstelling’ door haar banden met de muziekwereld op internationale schaal. De Muziekkapel onderhoudt immers een hecht netwerk van nationale en internationale partners: Nationale orkesten en koren: Nationaal Orkest van België, Brussels Philharmonic, Orchestre Philharmonique Royal de Liège, Orchestre Royal de Chambre de Wallonie, DeFilharmonie, Brussels Chamber Orchestra, het Symfonieorkest van De Munt, Bruocsella Symphony Orchestra, Vlaams Radio Koor, Octopus, het Concert Olympique.
10
Internationale orkesten: Koninklijk Concertgebouworkest (NL), London Chamber Orchestra (GB), Sinfonia Varsovia (Polen), Kansai Philharmonic Orchestra (Japan), Musica Viva (Rusland), Chamber Orchestra of Philadelphia (VS), I Cameristi del Maggio Musicale (Italië), Orchestre National de Lille (Frankrijk), English Chamber Orchestra, Wiener KammerOrchester, Lithuanian Chamber Orchestra. Zalen: Concertgebouw, Flagey, BOZAR, De Munt, Huis van de Muziek, Muziekinstrumentenmuseum, Koninklijke Bibliotheek van België ‘Albertina’, Huis der Kunsten van Schaarbeek, Kasteel van Westerlo, Koninklijk Paleis van Brussel, Cercle de Wallonie, Cultureel Centrum van Stavelot, Scandinavian School of Brussels, Musée du Louvre (Frankrijk). Nationale festivals: Musicales de Beloeil, Midi Minimes, Eté Mosan, Classissimo, Festival de Wallonie, Festival Musical de Lasne, Zomer van St Pieter, Côté Cour Côté Jardin, Les Amis du Zoute, Festival Résonnances, Festival van Vlaanderen. Internationale festivals: The Poona Music Society (India), Abu Dhabi Music & Arts Foundation (Verenigde Arabische Emiraten), Schiermonnikoogfestival (Nederlands), Festival du Vexin, Festival de Radio France et Montpellier, Festival de Menton, Les Flâneries Musicales de Reims, Académie Internationale d’été de Nice, Auditorium du Louvre, Festival d’Aix-en-Provence (Frankrijk), Les Sommets du Classique (Zwitserland), Festival van Ravello, Pietrasanta in Concerto (Italië), Festival International de Musique Symphonique d’El Jem (Tunesië), Istanbul Foundation for Culture and
Arts, Ephesus Foundation (Turkije), Festival du Château de la Moutte, Sion Festival, Festival Eva Ganizate. Eigen producties: Na het Chopinfestival in 2010, het Brahmsfestival in 2011, het Festival À la française in 2012, het Festival The Romantics in 2013, heeft de Muziekkapel in 2014 samen met Flagey het Music Chapel Festival Beethoven georganiseerd, met het Brussels Philharmonic, het Concert Olympique en het Orchestre Philharmonique Royal de Liège. Internationale tournees (2007 - 2009 - 2011 - 2013 - 2014) met het Sinfonia Varsovia: Napels, Venetië, Rovinj, Dubrovnik, Korfoe, Bari, Split, Trieste, Efeze, Athene, Istanbul, Kusadasi, Sabrata, Lepti Magna, Barcelona, Palma de Mallorca, Sousse, Mdina, de Eolische Eilanden, Ravello en Rome. Tournee in India in 2014. Partitura-project: in 2014 lanceert Maria João Pires het Partitura-project met de Muziekkapel. De idee is om gunstige omstandigheden te scheppen voor de overdracht, door het wederzijds luisteren van generatie op generatie aan te moedigen. Zo biedt men volleerde musici de gelegenheid om jonge musici te stimuleren door hen uit te nodigen, zoals de naam het aangeeft, om het podium met hen te delen. Met als doelstelling te vermijden dat jongeren op het verkeerde been worden gezet door hen te willen laten schitteren als een ‘ster’, het potentieel van de nieuwe generatie te ontdekken, nieuwe perspectieven te bieden wat de rol van de muziek betreft en het ritueel met de naam ‘concert’ niet enkel een esthetische, maar ook een diepere, ethische, betekenis te verlenen, bieden het Partitura-project en de Muziekkapel een unieke basis, net zoals de uitmuntendheid van hun verwachtingen en doel-
stellingen. De volgende Partitura-concerten: Auditorio de Tenerife, Auditorio Nacional de Musica (Madrid), Teatro Principal Antzokia (Vitoria), Palau de la Musica (Valencia), Wigmore Hall (London), Sheldonian Theatre (Oxford), enz. 3. De promotie van de jonge artiesten in residentie: deze promotie wordt gerealiseerd door de uitbreiding van de cd-collectie van de Muziekkapel onder het label Outhere, maar ook door haar contacten met de internationale pers. Discografisch beleid van de Muziekkapel: een collectie onder het label Outhere (Fuga Libera & Zig Zag/Territoires): 8 cd’s tot nu toe, waarvan 2 met het Orchestre Philharmonique Royal de Liège (Saint-Saëns en Vieuxtemps) en 2 met het Sinfonia Varsovia onder leiding van Augusti Dumay, cd’s met opnames van Dvořák met Hrachya Avanesyan, en van Lalo met Nikita Boriso-Glebsky, begeleid door de pianist Jean-Philippe Collard en tot slot de integrale concertante werken van Lalo, die eind 2015 zou uitkomen.
landen. De Muziekkapel biedt hen activiteiten die zorgen voor onderlinge contacten, en ze kunnen ook workshops en lezingen bijwonen. 5. De infrastructuur: al die inspanningen vinden plaats in een ruimte en omgeving die zich tegelijk lenen tot concentratie, werk, meditatie, gezelligheid en uitwisselingen. De kwaliteit van deze uitzonderlijke plek en de nauwe band tussen het team van de Muziekkapel, het lerarenkorps en de jonge muzikale talenten, maken integraal deel uit van het pedagogische project. 6. Equinox : Sociaal -artistiek departement, onder leiding van Maria João Pires. De Muziekkapel moedigt haar artiesten in residentie aan om zich aan te sluiten bij het maatschappelijk project van de Equinox-koren. Het ene koor legt zich in België tot op kinderen die zich
in een moeilijke situatie bevinden, het andere situeert zich in Burundi, in samenwerking met SOS Kinderdorpen. Het streefdoel is de artistieke uitmuntendheid van de Muziekkapel, die te danken is aan haar meesters en haar jonge musici, te laten delen met een publiek dat er normalerwijs geen toegang toe krijgt : kinderen uit kansarme, vaak multiculturele wijken in België, of kinderen uit afgelegen en arme gebieden in het buitenland, die vaak enorm lijden onder de conflicten in hun regio. De solisten van de Muziekkapel worden verzocht om hun talent, hun cultuur, hun plezier in het muziek maken, met hen te delen. Als we muziek beschouwen als een waarde die bijdraagt tot een zeker welbevinden, kunnen we er alleen maar alles aan doen om die muziek voor iedereen toegankelijk te maken.
European network of opera academies. Stichtend lid van het enoa-netwerk met de steun van de Europese Unie en dat bestaat uit 11 partners. Doel is om in een periode van vijf jaar meer dan 1.000 jongeren en leraren in heel Europa te laten circuleren, met 80 workshops en 10 nieuwe producties. 4. Artists Village : een heus laboratorium van het leven en de muzikale creativiteit in Europa. Tijdens het seizoen 2014-2015 onthaalt de Muziekkapel 60 jonge artiesten uit 22 landen wereldwijd, gaande van België tot Latijns-Amerika, de Verenigde Staten, Australië langs Japan, China, Zuid-Korea, Rusland en tal van Europese
© Michel Cooreman
11
© François Lichtlé
12
3. De de Launoit-vleugel ten dienste van een groeiend project
De groei van de Muziekkapel
Terwijl het historische gebouw over een oppervlakte van 1.850 m² beschikt en hoofdzakelijk bestaat uit:
De nieuwe de Launoit-Vleugel is gebaseerd op:
• 8 oude woon- en repetitiestudio’s;
• een hogere wooncapaciteit voor de artiesten, eigen aan het project sinds 1939;
• de Salon van de Koningin;
• meer opleidingslokalen; • een nieuwe concert- en opnamestudio. Sinds de herziening van haar artistieke project in 2004 is de Muziekkapel gestegen van twaalf artiesten in residentie tot een zestigtal jongeren in 2014 en organiseert ze jaarlijks meer dan 250 concerten. Er was een kloof ontstaan tussen de groei van de instelling en de 1.800 m² van het historische gebouw, waardoor men verplicht was om lessen elders te geven en men niet voldoende jongeren meer kon huisvesten, wat toch eigen was aan het project sinds het begin! De Muziekkapel kon niet achterblijven, wilde ze haar concurrentiepositie behouden ten opzichte van andere belangrijke instellingen die muzikale opleidingen verlenen in Europa en wereldwijd. Zo kunnen dankzij de nieuwe vleugel de activiteiten van de Muziekkapel verder groeien en kan het bestaande erfgoed verlicht worden van een almaar intenser gebruik.
verdubbelt de de Launoit-vleugel de ruimte tot 3.500 m², met in hoofdzaak: • 20 bijkomende woonstudio’s, waardoor de Muziek kapel een groter aantal artiesten in residentie kan huisvesten; •
een grote muziekstudio, niet alleen een repetitie- en concertruimte, maar ook een echte opnamestudio uitgerust door onze partner Outhere, een productieen uitgeversbedrijf actief in de muzieksector;
• 2 muziekstudio’s die ter beschikking worden gesteld van de docenten, musici en ensembles in residentie of die er een concert geven; •
een ‘Artists Village’ (restaurant, keuken, lounge- en ontspanningsruimte), dat een kwaliteitsvolle omgeving biedt, noodzakelijk om de doelstellingen van de Muziekkapel te verwezenlijken.
© Michel Cooreman
13
Muziekkapel tot in 2013 - 1850 m2
Muziekkapel 2015 - 3500 m2
Woonstudio’s (35 m2)
12
Woon- en repetitiestudio’s (35 m2)
28
Repetitie- en concertstudio Salon van de Koningin (100 m2)
1
Repetitie- en concertstudio’s 1 Salon van de Koningin (100 m2) 1 Grote repetitiestudio (160 m2)
2
Muziekstudio’s Muziekstudio’s (van elk 50 m²)
2
Artists’ Little Global Village Restaurant Lounge voor de solisten in residentie Keuken voor de solisten in residentie Ontspanningsruimte Logistieke infrastructuur (keuken/logement/opslag, ...) Bibliotheek
Eetkamer
12 pers.
Coachinguren
5.500 u./jaar
Coachinguren
8.000 u./jaar
Concerten binnenshuis Externe concerten
50/jaar 200/jaar
Concerten binnenshuis Externe concerten
100/jaar 200/jaar
14
100 pers.
© François Lichtlé
15
16
4. Een instrument gewijd aan de muziek te midden van het groen
Een architecturale uitdaging De nieuwe de Launoit-Vleugel versterkt de roeping van deze mythische plek om de ideale omgeving te zijn voor de muzikale artistieke uitmuntendheid te midden van het groen. Zoals de monoliet uit 2001: A Space Odyssey (Stanley Kubrick, 1968), neemt het project de vorm aan van een lange staaf van bijna 100 meter, die zich uitstrekt achter het gebouw uit 1939 van de hand van Yvan Renchon. Het nieuwe gebouw fungeert als achtergrond voor dit beschermde erfgoed waarvan het de capaciteit verdubbelt. Het speelt met glas en steen om een decor te ontwerpen dat de natuur weerspiegelt en tegelijk het bestaande bouwwerk respecteert. Veel meer dan op een beeld wordt men uitgenodigd op een ontdekkingstocht naar de wereld van de muziek via de transcriptie van een partituur van Eugène Ysaÿe in ontelbare pixels gedrukt op de glazen wand op de voorgrond, zoals een dematerialisatie van de ruimtes die het onderbrengt, geprojecteerd naar het woud van Argenteuil. Als men het domein betreedt via de inkomdreef, heeft men nog geen idee van de hele wereld die zich voortaan openbaart in een complex dat in volume meer dan verdubbeld is. Het project is erin geslaagd om alle functies te integreren, door in te spelen op de ligging van het terrein, en beroep te doen op het daglicht dat overvloedig binnendringt via alle grote ramen die uitkijken op het groen en de hemel. De ontdekking van het nieuwe gebouw begint via een lange gang met aan de zuidkant een dubbele glazen wand
die de aandacht trekt naar het modernistische schip uit de jaren dertig, en aan de noordkant de duplexwoonstudio’s, de Grote Studio (Studio Haas-Teichen) voor voorstellingen en nog twee repetitiestudio’s. De schaduw van de pixels die op de betonnen vloer en de in warme grijze tinten geschilderde wanden wordt geworpen, zorgt voor een magische sfeer in een inwendige wereld die helemaal gewijd is aan de muziek en tegelijk met de omliggende natuur in verbinding staat. De Grote Studio vormt een unieke plek op zich, net zoals alle andere ruimten tenslotte. De 250 toeschouwers zullen via een breed groot raam, dat uitkijkt op het domein van Argenteuil, betoverd geraken door de prestaties van de virtuozen, terwijl ze van het magische spektakel van dit deel van het Zoniënwoud kunnen genieten. Zo hebben we vanop deze uitzonderlijke werf geregeld een horde herten zien passeren in de loop van de vier seizoenen van het afgelopen jaar. De toeschouwers kunnen plaatsnemen op twee verdiepingen, en aldus de muziekensembles ‘omarmen’ in een wel erg bijzondere opstelling, met name die van ‘kamermuziek’, in de lijn van de mythische ‘salon van de Koningin’, conform de onvergetelijke avonden die de Muziekkapel sinds meer dan zeventig jaar beleefd heeft. Beide repetitiestudio’s: Studio 2 (Rossana Del Marco Pinferetti) en Studio 3 (Paule Van Thillo) hebben specifieke ruimtelijke en akoestische kenmerken en verhouden zich verschillend ten opzichte van de omliggende natuur. Studio 2 is via een open groot raam op twee verdiepingen naar het woud gericht, terwijl Studio 3 de inspiratie van de natuur langs boven binnenkrijgt.
tuinverdieping, elke studio biedt verwante afmetingen, maar toch telkens iets afwijkend, door hun verhoudingen en de breukpunten in de hoeken van de wanden en het plafond om het geluid beter te leiden, zonder hinder van echo-effecten. De virtuoze studenten en hun masters zullen hier zowel het noodzakelijke volume vinden om gestalte te geven aan hun muziek, als de onontbeerlijke akoestische correcties om de geluidsenergie van de stem en de instrumenten op te nemen, hetzij solo, hetzij in kleine groepjes. Dit uitzonderlijke pedagogische apparaat wordt vervolledigd met alle woonruimtes die nodig zijn voor een gemeenschap van artiesten en hun begeleiders die hun aanmoedigen in hun muziek. De Foyer op de tuinverdieping ligt in de verlenging van de publieke ruimtes op de benedenverdieping en biedt een licht en gezellige plek voor zowel publieke recepties als privébijeenkomsten. De ‘Artists village’ (Philippe & Jeannot Saverys Music Lounge) biedt de inwonenden een intieme stek waarvan ze kunnen genieten op de maat van de weken en maanden die ze op deze ‘betoverende’ plek zullen doorbrengen. Ten slotte zijn er een ruime professionele keuken en alle noodzakelijke dienstruimtes voor een dergelijke cultureel apparaat voorzien, vlot aanpasbaar aan de evenementen en de ontwikkeling van deze uitmuntende muzikale instelling.
Olivier Bastin & Sébastien Cruyt, architecten
Elke Woonstudio is tevens bijzonder. Gaat het nu om een duplex op de benedenverdieping, of om één niveau op de 17
STUDIOS DE LOGEMENT 20 nouveaux studios de logement et répétition 9 anciens studios de logement et répétition DEP
STUDIOS DE MUSIQUE 2 nouveaux studios de répétition pour petits groups
STUDIOS DE REPETITION & CONCERT
R+1
Grand Studio_250 places Cabine d’enregistrement Salon de la Reine _90 places
Hall d’entrée de l’Aile de Launoit Foyer-Promenade Circulations
FOYER, SEJOUR,CAFETERIA Foyer-salle cafétéria ouverte sur le jardin et sur le patio Salles de séjour existantes
New Building
CIRCULATIONS, ACCUEIL
ESPACES COMMUNS DEDIES AUX ARTISTES
Historical Building
Locax techniques Cuisine professionnelle et annexes Sanitaires Buanderie Espaces de stockage Local poubelle Office traîteur Conciergerie Bureaux de l’administration
Historical Building
LOCAUX TECHNIQUES, ADMINISTRATION
New Building
RDC
Artist Village Bibliothèque Espaces de détente et loisir
3
3 3
3
3
New Building Historical Building
RJardin
18
STUDIOS DE LOGEMENT STUDIOS DE MUSIQUE STUDIOS DE REPETITION & CONCERT CIRCULATIONS, ACCUEIL FOYER, SEJOUR,CAFETERIA ESPACES COMMUNS DEDIES AUX ARTISTES LOCAUX TECHNIQUES, ADMINISTRATION
19
DEP
STUDIOS DE LOGEMENT STUDIOS DE MUSIQUE STUDIOS DE REPETITION & CONCERT CIRCULATIONS, ACCUEIL FOYER, SEJOUR,CAFETERIA ESPACES COMMUNS DEDIES AUX ARTISTES LOCAUX TECHNIQUES, ADMINISTRATION
20
P=234
P=235
P=209
P=235
P=225
STUDIOS DE LOGEMENT STUDIOS DE MUSIQUE STUDIOS DE REPETITION & CONCERT CIRCULATIONS, ACCUEIL FOYER, SEJOUR,CAFETERIA ESPACES COMMUNS DEDIES AUX ARTISTES LOCAUX TECHNIQUES, ADMINISTRATION
21
© Michel Cooreman
22
Een akoestische uitdaging Een dergelijk project, dat geënt is op muziek, op de weergave, versterking of absorptie van klanken, op de nagalm of de isolatie van die klanken, vergde de inschakeling van een akoestiek deskundige van hoog niveau. Rémi Raskin, auteur van o.m. internationaal befaamde projecten, zoals de akoestische verbeteringen in de Parijse Opéra Garnier en de Le Volcan-zaal in Le Havre die onlangs, in januari 2015, werd geopend onder leiding van dirigent Jean-Claude Casadesus, hanteerde twee aanvullende strategieën voor het project: de afscheiding tussen de lokalen onderling enerzijds, en de beheersing van de klankkwaliteit anderzijds. Elke woonstudio en repetitiestudio is akoestisch losgekoppeld volgens het ‘doos-in-doos’ principe, wat resulteert in een bijzonder complexe opbouw en structuur van het gebouw. Gehelen van isolerende en absorberende materialen zijn samengesteld op basis van de geometrie van elk lokaal en de functie die het uitoefent. Daarin krijgt hout een prominente plaats toebedeeld, in de vorm van vloeren, lambriseringen en akoestische correctoren. De interne akoestiek van de grote studio kan heel vlot aangepast worden in functie van de ensembles, de muziek en het publiek. Langs de gevel die uitkijkt op het woud van Argenteuil, kan dankzij een geheel van modulaire reflectoren vastgemaakt aan scharnieren en afstelbaar volgens de noden van absorptie op de ene zijde, of weerkaatsing
op de andere, de kleur en de diffractie van de klanken, hun intensiteit naar het publiek toe en het terugsturen ervan naar de musici geregeld worden. Op de zijwanden verhogen of verlagen absorberende en verspreidende schuifpanelen die niet parallel lopen met elkaar, de akoestische amplitude van de zaal, waardoor het parallellisme van de muren wordt opgeheven en er zijdelingse geluidsweerkaatsingen in de zaal gestuurd worden. Aan de frontale zijden vervolledigt een partij zware gordijnen de noodzakelijke nuances in functie van de positie van de musici, de indeling van het publiek, op de benedenverdieping en op de mezzanine. Tot slot weerkaatsen verstelbare panelen aan het plafond vastgemaakt aan een kogelgewricht, achter een ruim opengewerkt houten raster, het geluid naar de zaal, in functie van de verschillende publiekopstellingen. Het parket op een zwevende vloer volledig geïsoleerd van de rest van het gebouw, alsook op de trap die naar de mezzanine leidt, draagt ook bij tot een optimale geluidscirculatie in de zaal. Zo wordt het mogelijk om nagenoeg alle wanden weerkaatsend te maken, bijvoorbeeld bij een volledige bezetting van de zaal, om de geluidsabsorptie veroorzaakt door de aanwezigheid van publiek en musici te compenseren, en aldus het beschikbare volume optimaal te benutten. In beperktere mate kan men de doorboorde
absorberende of verspreidende oppervlakten van de verticale wanden opstellen in functie van de weerkaatsing of gewenste effecten. Er zullen verscheidene standaardconfiguraties bepaald worden tijdens de eerste maanden dat de zaal gebruikt wordt. De geluidsisolatie tussen de repetitiestudio’s en de woonstudio’s berust op het principe van de onafhankelijke halfzware ‘dozen’, die akoestisch van elkaar ontkoppeld zijn met trilvaste strips: de alveolaire bakstenen wanden staan op een zwevende vloer geplaatst op trillingsdempende lagen, en dragen zelf een zwaar vals plafond. Die voorziening is bedoeld om een zo goed mogelijke geluidsisolatie tussen de studio’s te verzekeren, voor een bepaald volume en een bepaalde kostprijs. De interne akoestiek en de nagalm van de studio’s zijn behandeld door te spelen op de aard van de wandbekleding, de geometrie van de wanden, en hun doorboringen, met inbegrip van het meubilair, met oog op een goed evenwicht tussen de verschillende frequentiebanden. Zware gordijnen maken er een wisselende akoestische weerkaatsing mogelijk, naargelang ze meer of minder dichtgeschoven worden. In functie van de meesters en studenten zal elke repetitie- en woonstudio het optimale kader bieden voor de inrichting van de ruimte naargelang het dagelijkse gebruik. Rémi Raskin, akoestisch deskundige
23
© Michel Cooreman
24
Een levenskunst ... samen! Artiesten in residentie van alle leeftijden, alle culturen en afkomsten, met een gemeenschappelijke passie … de muziek. Hoe kan men hen tegelijk de rust en het isolement bieden, die noodzakelijk zijn voor hun concentratie, maar ook de warmte, bevorderlijk voor de momenten waarop ze dingen delen, samen van het leven genieten?
De rode draad bestond eruit om een sobere en rustgevende omgeving te ontwerpen, zodat onze artiesten de vrije loop kunnen laten aan hun inspiratie, creativiteit, aan hun passie voor de muziek, maar ook voor het leven … MBO is er trots op te hebben mogen bijgedragen aan de nieuwe dynamiek van de Muziekkapel. Michèle Buchter, MBO
MBO wenste de architecturale stijl naar binnen verder te trekken met harmonieuze en homogene materialen en kleuren, maar ook een dialoog aan te gaan met de site en de omringende natuur. Aldus heeft MBO de volgende ruimtes ingericht: • privéruimtes, zoals de woonstudio’s: functioneel, met warme kleuren, • een gemeenschappelijke leefruimte, de Artists Vil lage: een echte thuis, waar de artiesten elkaar tref fen, zich ontspannen, eten, praten en zich vermaken, • een polyvalente ruimte, de foyer: een ontmoetings plek, met een sterke identiteit dankzij het lichte werk van Jean-Luc Moerman, een Belgische kunstenaar met internationale faam.
© Michel Cooreman
25
Pist e
.5 15
0
cyclable
clôtu re
Fa
e
.0 15
0
0
.00
16
0 .0
0
Fa
.0
0
15
110
14.72
109
C.300
B u B u
112
4.5
Bu
B u
.5 14
B u
C.265
C.200
14
C.285
13.05
C.350
AC
19.60
Thu
0
Bu BT4
49
Thu
20.00
Bu
Ti
C.185
61
Ti
60
C.185
C.165
T i C.160
57
C.165
Ti
Bu
C.170
19.60
tion
16
ven ter
Ti C.190
52
Ti C.130
53
Ti
Ti C.210
54
C.165
55
Ti C.215
56
lim
Thu
AC C.220
C.200
Thu
lim
3
2
C.120
clôture
Fr
C.235 C.70
17.00
BT1
C.240
Bu
Thu
Ro C.205
BT2
Fa
AC
Thu
buis
Bu
Bu
C.210
ite
n d'i
ite
d'in
Ti 51
C.175
buis
n
io
t en
rv
te
16.50
Ti 50
14. 00
19.0
16. 00
Ti
AC
235
Bu
Bu
58
.0 0
62
19.66
59
AC
AC
buis
Ti
AC
3X C.160 env.
Thu
0 20.00
63
Tu-mt
0 16.0
.0 0
.5 0
21
20
.5 19
BT1
0
3X C.150 à 220
Tu-mt
16.5 0
.5
T i C.230
16.50
21 .0
20
20.0 0
0
20.5 0
20.00
BT1
Bu
Bu
Bu
BT2
BT2 BT2
BT1
.0 20
21.00
Bu buis
0
BT1
Bu
0
Bu
C.210
.5
Se 73
BT2
5.0
20.36
C.235
15
70
C.306
20.39
0
Pr
1
5.0
Ro 69
AC
1
C.280
.5 15
72
0
Ro
13. 50
C.360
C.100
Fr
20.33 68 C.55
4.5
86
AC
AC
1
Fr67 20.38
13.19 C.115
AC
14.52 200
78 20.15
111
Bu
So
.5 0
20.00
C.80
AC
115
C.100
Ro
AC
13.19 C.395
15 .00
priété limite de pro
B u
Ro
Qu
.0 14
0
C.235
20.26
13.43 125
0
B u B u
92
90 66
Qu
118 13.13
C.210
AC
0
B u B u
B u
Ca
C.90
Fr 13.35
0
16.00
114
1
19.99
Fr
13.11
C.275
0 17.0
0 livraison et poubelles
117 C.190
13.54 13.59
C.155
.5 17
0 C.280
116
Fa
113
Fr
.5 13
.5 16
0
17 .5 17
0
.5 18
0
0 18.0
0 .0 19
5.5
C.295
102
C.135
C.235
1
.0 18
C.195 19.86
.5 0 19
104 105
.5 16
.00 17
.50 17 0
0
.0 18
.5 18 .0 19 Fr
91
AC
Clôture en chataignier
50
AC 65
99
101 C.95
Fa
1 4.
19.75
Qu
19.34
17.89
14.00
C.195
Fr
Fa
100
C.280
13.50
18.68 Fa
103 19.67 19.94 19.98
limite de propriété
AC
18.56
AC
19.59
0
le rossab ès car fini r acc pou king est age par Piquet liser qd à réa
3.0
portillon
C.300
20.27
C.60
1
82 80
C.300
Limite des travaux
14 .50
AC-MT Pr
Po 64
AC
raccord avec les niveaux existants
14 .00
clô tur
AC
21.39
21.40
Bu
C.175
buis
4
Thu
Bu
Ae
C.210 C.200
sous corniche sous corniche
faîte
5
La
0 17.0
ECURIES faîte
C.100
Thu C.20.0
C.
VILLA
buis
buis
Bu
Thu
buis
C.140
rhodo 6
20.40
C.230 21.27
buis
buis 20.99
7 C.190 21.25
Thu
41 C.95
C.180
20.66
C.205 21.09
C.124
21.04
C.265
C.215 13
11
limite d'intervention
C.365 20.48
14
12
C.220 20.64
210 20.84
18.0
LE la CHAPEL Chemin de
21.01
10
0
9
17.50
19.00
18.5
8
C.170 C.280
15
C.170 20.49
C.230
cl ô tu re
C.220
16
C.195 20.72
C.220
7.0
18
C.95 20.64
17
19
C.235 20.49
statue
Ju
18.23
20.72
C.200
MUSICALE
C.125
20
48 C.315
C.205 20.63
C.135
ô tu cl
20.44
47
20.36 C.230
22
8.0
21
23
re
18.63 C.160
C.215 20.48
24
20.18
Tu
C.240
18.71
Tu
45
Tu Sa
44
25
17.0
20.33 C.150
16.52
42
C.160 43
C.150 20.01 26
C.165 C.193 19.90
28
39
C.80
33
19.65 30 19.73 29
C.255
C.215
C.240 19.21
27 31
34
32
19.59
19.25
19.14
C.260
C.230
C.230
36
35 18.88
C.240
18.46 C.210
37 18.44
C.230
38 18.22
17.72
C.305
C.240
40
C.275
haie
9.0
CLÔTURE
limite de propriété
.0 16
.0 15
.0 14
.0 10
.0 13 10
5 2
.0 12
.0 11 0
26
12.0
13.0
14.0
15.0 16.0
2
5
10
10
20 m.
Een landschappelijke uitdaging De de Launoit-Vleugel ligt in de lijn van haar natuurlijke omgeving, zodat ze als het ware opgenomen wordt in het decor, zonder de oorspronkelijke site te vertekenen. De architecten hebben dat kunnen verwezenlijken dankzij verschillende architecturale technieken en elementen, te beginnen met de keuze van de natuurlijke materialen:
grond, met als visueel effect dat het naar het woud toe groeit.
of soepele lijnen. Daardoor ontstaat een harmonieuze overgang tussen het hedendaagse gebouw en het bestaande beschermde park.
De inrichting van de omgeving Naast het gebouw van de Muziekkapel is het door Y. Renchon ontworpen park in zijn geheel ook beschermd gebied. Daarom werd het landschaps- en stedenbouwkundig architectenbureau JNC International, vertegenwoordigd door Guillaume van der Vaeren, en met als landschapsarchitecten Laurent Miers en Jean Noël Capart, ingeschakeld om de omgeving rond het nieuwe gebouw in te richten.
•
De zuidgevel van de de Launoit-Vleugel lijkt op een glazen scherm, wat het gebouw een bepaalde lichtheid verleent. Op de glazen lamellen is de transcriptie van een partituur gedrukt, waardoor een muziekbeeld te midden van de natuur wordt verplaatst. Dit weerspiegelende scherm speelt zowel met de weerspiegeling van de natuur, als met die van het bestaande gebouw.
•
De rest van het gebouw is bedekt met een lichtgrijs mineraal materiaal, in een matte natuursteen of gereconstrueerde steen. Die is zo ontworpen dat ze bestand is tegen de seizoenen en slechte weeromstandigheden, en wordt opgenomen in het grotendeels plantenrijke landschap.
Toch vergen de uitbreiding en de evolutie van onze samenleving aanpassingen die de site ertoe verplichten om bepaalde ruimtes te wijzigen. Daarbij gaat het meer concreet om de directe omgeving van het nieuwe gebouw en de integratie van een parking.
•
Ter aanvulling van de steen en het glas, is het beslagwerk zo licht en discreet mogelijk gehouden, in roestvrij staal, terwijl het externe schrijnwerk en de lijsten van de grote ramen uit hout bestaan.
De eerste plek, de groene ruimte aan de voet van het gebouw, biedt plaats voor het af- en aanrijden van leveranciers en hulpdiensten.
• Bovendien zorgt het hoogteverschil van het terrein voor een discrete inplanting van de de Launoit Vleugel, zodat er geen inbreuk wordt gemaakt op het oude gebouw. Het nieuwe gebouw rijst uit de
Hierbij wordt de tegenstellingen tussen controle en spontaniteit benadrukt door te spelen met bewerkte of ruwe materialen, met een plantengroei met pure
Het nieuwe landschapsproject moest discreet en zelfs onopvallend zijn, om het uitzonderlijke terrein dat destijds werd ontworpen door Y. Renchon, tot uiting te laten komen.
De tweede ruimte die werd aangepakt, is de parking. Door de uitbreiding is er immers nood aan meer parkeerplaatsen. Om deels aan die behoefte tegemoet te komen en om te vermijden dat er wagens moeten parkeren vóór de waterpartij en de Muziekkapel, voorziet het project aldus een landschapsparking in het noordwesten van de site. Daardoor kan men trouwens het nieuwe zwaartepunt van het gebouw vlotter bereiken en de bijzondere beschermde bomen beter tot hun recht laten komen, die daarvoor immers uit het zicht stonden, terwijl men toch het beeld van een park behoudt. Laurent Miers, projectverantwoordelijke - landschapsarchitect
27
28
Een milieu-uitdaging
• installatie van thermische zonnepanelen voor de productie van warm water voor sanitair gebruik
De keuze van de materialen en technieken voor de de Launoit-Vleugel werden grondig onderzocht, voor een optimale milieubalans op lange termijn, zowel op het vlak van de bouw (grijze energie, recycleerbaarheid, koolstofbalans, duurzaamheid), als op het vlak van het energieverbruik (CO2, SO2, water, …)
• LED-verlichting om het verbruik te beperken en de levensduur van de uitrusting te verhogen
Dankzij het vernieuwende concept zal het gebouw het label ‘lage energie’ kunnen behalen en kan het nagenoeg zelfstandig functioneren, zowel wat de voorraad als de uitstoot betreft. Het onderzoek heeft zich gericht rond de volgende thema’s: •
• gecentraliseerd beheer van de technische facilitei ten, zowel op het niveau van de verwarming als de verlichting • fotovoltaïsche voorbereiding voor de latere installa ie van panelen en om het label ‘nul-energie’ voor het woongedeelte te verkrijgen. Laurent Neuville, A+ Concept
optimalisatie van elke wand in functie van zijn oriëntatie en bestemming, met berekening van het type en de breedte van elk isolatiemateriaal, integratie van een gevel met dubbele wand
• optimalisatie van de luchtdichtheid van het gebouw en studie van de verbindingsknopen ter beperking van de warmtebruggen • afvoer van het regenwater voor de toiletten en het onderhoud • installatie van een zelfstandig waterzuiverings station met septische putten voor de verwerking van al het afvalwater •
installatie van een gecontroleerd mechanisch ventilatiesysteem met energieherwinning (80 %), gekoppeld aan een gemechaniseerde bypass voor freecooling tijdens de zomer
29
Bilan annuelen énergie
15.000
150.000
kWh primaire par an
100.000 50.000 0
consomma on en chau age consomma on en eau chaude sanitaire consomma on en éclairage
-50.000
Apport solaire thermique
-100.000
Apport solaire photovoltaïque
-150.000
20.000
10.000
5.000
0 apport solaire thermique -5.000
apport solaire photovoltaïque
De primaire energiebalans (studio’s en gemeenschappelijke ruimtes) is neutraal op jaarbasis -> 0 kWh/jaar !
-10.000
-15.000
-20.000
Uiterst lage energiebehoeften ->ZLE-criterium Minder drinkwaterverbruik Geen enkele lozing van afvalwater in de natuur
30
31
De Muziekkapel Koningin Elisabeth heeft zich omringd met partners die dezelfde waarden delen: creativiteit en uitmuntendheid. Zo heeft Nathalie Dewez, een jonge Belgische, internationaal gerenommeerde ontwerpster, de hanglamp ‘Moon’ op maat ontworpen voor het nieuwe gebouw. Huizen zoals Duravit en Keuco hebben hun vakmanschap voor de sanitaire installatie ter beschikking gesteld, alsook AGC Glass Europe voor de zuidelijke gevel, de Carrières du Hainaut voor de blauwe steen, ACV International voor het vernuftige verwarmingssysteem, Imperbel/Derbigum voor een kwaliteitsvol dak en tot slot Recticel voor de matrassen in de woonstudio’s. Ieder van ons is, in zijn eigen domein, op zoek naar perfectie!
© François Lichtlé
32
© Michel Cooreman
33
34
Een vlot geleide werf door bouwonderneming Amart Algemeen aannemingsbedrijf Amart heeft van in het begin het verloop van het uitbreidingsproject geleid, in bouwteam, met de bouwheer, de architecten en de studiebureaus. Dankzij deze vruchtbare samenwerking en het kwaliteitsvolle partnership met de bouwmeester heeft Amart zijn troeven en knowhow optimaal kunnen inzetten. Er werden immers bijzondere bouwtechnieken succesvol gehanteerd om tegemoet te komen aan de strenge akoestische vereisten van de woonstudio’s, repetitiestudio’s, en concert- en opnamestudio, mét een perfecte akoestische isolatie van die verschillende ruimtes, en met respect voor de voorziene termijn: de werf werd immers opgestart op 15 september 2013 en opgeleverd eind december 2014: een puike prestatie! Amart, een Brussels familiebedrijf met traditie… Sinds meer dan 40 jaar is Amart een algemeen aannemingsbedrijf van bouw-, renovatie- en verbouwingswerken, gevestigd in Brussel. Gaat het om kantoren, residentiële appartementsgebouwen, handelspanden, hotels, Amart beschikt over een ruime waaier van realisaties. De onderneming is hoofdzakelijk actief in de privésector en kan zorgen voor de volledige uitvoering en coördinatie van het prille begin van het project tot de definitieve oplevering.
Amart werd in 1973 opgericht door Ado Blaton en Romain Verschooris. In 1995 wordt het bedrijf overgenomen door Philippe Blaton. Dit familiebedrijf op mensenmaat heeft steeds de nadruk gelegd op flexibiliteit en efficiëntie, waardoor het zich voortdurend aan de markten en hun tendensen kan aanpassen. Die kwaliteiten heeft Amart ook behouden sinds het vanaf 2007 deel uitmaakt van de CFE-groep. Terwijl het de voordelen van een soepele en onafhankelijke structuur behoudt, kan het bedrijf sindsdien nieuwe uitdagingen aangaan dankzij de sterkte en de visie van een krachtige internationale groep.
bedrijven waaruit ze bestaan, vormen een onmiskenbaar voordeel die de groep almaar meer ontwikkelingsmogelijkheden biedt. CFE is een op Euronext Brussels genoteerde groep en is aanwezig in de hele wereld, voornamelijk door haar activiteit Bagger- en maritieme werken, die wordt uitgevoerd door haar 100 %-dochtermaatschappij DEME, een van de wereldspelers inzake baggerwerken. Renaud Bentégeat, gedelegeerd bestuurder
… binnen CFE, een Belgische groep aanwezig in de hele wereld. CFE is een Belgische industriële groep, waarvan de historiek teruggaat tot de oprichting in 1880 van een onderneming die zich toelegt op de bouw en exploitatie van spoor- en tramlijnen. In de loop van de twintigste eeuw worden de activiteiten aanzienlijk gediversifieerd en uitgebreid. Vandaag is de groep actief in vier verschillende vakgebieden: Bagger- en maritieme werken, Contracting (alle activiteiten omtrent bouw, multitechnieken en spoorinfra), Vastgoedontwikkeling, en Publiek-Private Samenwerking (PPS)-Concessies. Hoewel elke pool anders is, kan elke pool ook profiteren van de inbreng van de andere activiteiten. De synergieën tussen de verschillende polen en tussen de 35
5. Een financiële uitdaging
De operationele financiering
Geconsolideerde financiering van de stichting van openbaar nut en de nv
De Muziekkapel Koningin Elisabeth steunt op twee structuren:
Muziekkapel Koningin Elisabeth
• een stichting van openbaar nut die het artistieke project beheert • en een naamloze vennootschap met sociaal oog merk, eigenaar van het onroerende goed, die de activiteiten beheert met betrekking tot de uitbating van het goed. In dat kader stelt deze laatste de stichting de nodige infrastructuur ter beschikking voor haar goede werking. De twee entiteiten hebben een privaat karakter, maar worden tegelijk deels gesteund door overheidsinstanties.
• Jaarlijks werkingsbudget:
2.500.000 €
Artistieke afdeling (lessen van meesters en docenten): Culturele afdeling (productie van concerten, communicatie, …): Infrastructuur en administratie:
50% 25% 25%
• Financieringsbronnen: • Overheidssubsidies:
20%
500.000 €
• Privépartners:
60%
1.500.000 €
Particulieren: Privéstichtingen: Sponsors :
300.000 € 700.000 € 500.000 €
• Productie en eigen inkomsten:
15%
375.000 €
5%
125.000 €
EINDTOTAAL OPERATIONEEL BUDGET
2.500.000 €
• Kapitalisatiefonds (rente) en andere:
OPMERKING: voor de stichting van openbaar nut zijn giften fiscaal aftrekbaar. Zo draagt de openbare sector aanzienlijk bij aan de privéfinanciering. Die fiscale maatregel is van kapitaal belang voor de financiering van filantropische, artistieke en culturele instellingen.
36
Financiering van de de Launoit-Vleugel Muziekkapel, nv met sociaal oogmerk Op lange termijn wordt het vastgoedproject van de Muziekkapel volledig gefinancierd met eigen middelen. Om de dringende nood aan nieuwe infrastructuur op operationeel vlak in te willigen, was er beslist om de bouw van de New Building zo snel mogelijk aan te vatten, met name in september 2013. Op dat moment was nagenoeg 50 % van het budget gefinancierd. In zestien maanden werd niet alleen de bouw gerealiseerd, maar is bovendien, dankzij talrijke investeerders, schenkers en partners, in het begin van 2015 meer dan 90 % van het budget gefinancierd, met inbegrip van een kapitaalverhoging van een miljoen euro, door te voeren tijdens het eerste semester van 2015. Ter aanvulling heeft de Muziekkapel zich verzekerd van haar financiële middelen op middellange termijn (10 jaar), door obligatieleningen uit te geven voor een bedrag van 3M€ tot heden (en een participatielening van 1,5M€ in 2015). Nu de de Launoit-Vleugel afgewerkt is, gaan er immers andere werven van start, met o.m. de wederinkoop van een naburig terrein en het restauratieproject van het historische gebouw. Het avontuur zet zich voort!
BUDGET VOOR DE BOUW EN DE INTERIEURINRICHTING: • Budget voor de bouw en de gehele interieurinrichting (incl. btw):
10.500.000 €
• Nieuw pianopark: pro memorie 1.000.000 € (financiering: Fonds Inbev-Baillet Latour en privéschenkers) FINANCIERINGSBRONNEN BOUW (doelstelling 10.500.000 €) : • Eigen middelen: Historische aandeelhouders - familie de Launoit p.m. Kapitaalverhogingen sinds 2009: Société Philharmonique de Bruxelles - 2009: Provincie Waals-Brabant - 2011: Kapitaalverhoging - 2014-15: (Solvay, Haas-Teichen et Ackermans & van Haaren) SFPI/FPIM (toegezegd - 1ste semester 2015) Beerlandt (toegezegd - 1ste semester 2015) • Giften via de stichting van openbaar nut: edrijven en particulieren
9.830.000 €
1.850.000 € 1.000.000 € 1.700.000 € 500.000 € 500.000 € 5.550.000€ 3.750.000 €
• Subsidies (Nationale Loterij, NBB)
530.000 €
TOTAAL :
9.830.000 €
Pro memorie: • Giften in natura 200.000€ • Obligatieleningen 4.500.000€ Maart 2014 onderschreven door particulieren 1.000.000 € November 2014 onderschreven door de Provincie Waals-Brabant 2.000.000 € SFPI (in de vorm van een participatielening - 1ste semester 2015) 1.500.000 € 37
6. DE ACTOREN VAN de de launoit-vleugel
Opdrachtgever
JNC International sa
Aannemer
Guillaume van der Vaeren, gedelegeerd bestuurder
Muziekkapel, naamloze vennootschap met sociaal oogmerk
Laurent Miers, projectverantwoordelijke - landschapsarchitect
CFE - AMART
Jean-Pierre de Launoit, chairman
Jean Noël Capart, landschapsarchitect
Steven Luyckx, algemeen directeur AMART
Bernard de Launoit, executive director Sophie Gosselin, general secretary Géry Daeninck, director Quentin Bogaerts, finance
CAPRI Acoustique Rémi Raskin, akoestisch deskundige
Renaud Bentégeat, gedelegeerd bestuurder CFE Nicolas Van Loock, hoofd bouwteam Réginald Rotsart, directeur
A+ CONCEPT
Adviseurs
Medewerkers
Laurent Neuville, studiebureau in speciale technieken en energieconcept
HSP
SYNERGY International
GREISCH
Sébastien Cruyt, architect
David De Wolf, studiebureau stabiliteit
Michaël d’Udekem, architect
Marie Harray, dessinateur
L’ESCAUT Architectures
Michel Scholasse, vennoot Fabrice Evrard, medewerker
PLANECO Anne Marneffe, coördinator – milieucel
Olivier Bastin, architect
MBO Michèle Buchter, owner Romain Wallon, interior designer
38
Design: www.griffe.be
Annachiara Eliseo, architect
39
Muziekkapel, naamloze vennootschap met sociaal oogmerk Raad van Bestuur Jean-Pierre de Launoit, Chairman Bernard de Launoit, Executive Director Bernard Boon Falleur Pierre Boucher Géry Daeninck Philippe de Buck van Overstraeten Yvan de Launoit Gabrielle du Chastel de la Howarderie Paul Dujardin Philippe de Spoelberch Denis Solvay
Muziekkapel Koningin Elisabeth, stichting van openbaar nut Raad van Bestuur
Artistiek Comité
Vincent Pardoen, Chairman Géry Daeninck Paul Dujardin Peter de Caluwe Bernard Foccroulle Philippe Delaunois Sylvia Goldschmidt Bernard de Launoit Viviane Reding Leonard Schrank Yvan de Launoit Robert Tollet Julien De Wilde Frans van Daele
Bernard Foccroulle, Chairman Bernard de Launoit Peter de Caluwe Christian Renard Gilles Ledure Ulrich Hauschild Anne-Lise Parotte
Ere-Voorzitters Jean-Jacques de Launoit Jean-Pierre de Bandt
Uitvoerend Comité Bernard de Launoit, Executive President Géry Daeninck, Executive Director Julien De Wilde, Director Sophie Gosselin, General Secretary
40
Chapelle Musicale Reine Elisabeth, fondation d’utilité publique
Ambassadors Committee Sylvia Goldschmidt, Chairman Werner Van Lembergen, Vice-Chairman Axel Miller Willem Van de Voorde
© Michel Cooreman
41
7. Het instrument, een onmisbaar kunstwerk
Als een van haar talrijke doelstellingen en uitdagingen ontwikkelt de Muziekkapel een beleid waarin het instrumenten verwerft en ter beschikking stelt. Zonder een kwaliteitsvol instrument kan de musicus zijn kunst immers niet ten volle ontplooien. De Muziekkapel acht het dan ook van groot belang om niet alleen de werkinstrumenten, met name piano’s ter beschikking te stellen van haar project, maar ook om onder bepaalde omstandigheden te kunnen beschikken over strijkinstrumenten van erg hoog niveau voor jonge solisten.
lijke instrumenten betreft, is de Muziekkapel verheugd om in 2015 een samenwerking te formaliseren, die reeds meerdere jaren bestond, met de Michael Guttman-stichting, die jonge violisten toegang verleent tot uiterst zeldzame violen. Het instrument maakt de artiest niet, maar draagt er wel toe bij! Bernard de Launoit, Executive President
Tegen deze achtergrond heeft de Muziekkapel een aanzienlijke bijdrage mogen ontvangen van het Fonds InBev-Baillet Latour om een indrukwekkende reeks nieuwe piano’s aan te kopen voor de de Launoit-Vleugel. Zo kan de Muziekkapel de verschillende studio’s nu voorzien van bijna dertig nieuwe piano’s en een restauratie uitvoeren van de beste oude piano’s die al in haar bezit waren. In 2013 werd bovendien een niet-exclusieve samenwerkingsovereenkomst gesloten met Yamaha, wat erop wijst dat zowel de Muziekkapel als Yamaha de komende jaren zo goed mogelijk wensen samen te werken. Bijgevolg zal de Muziekkapel doorgaan met haar beleid om instrumenten aan te kopen, en dit in alle disciplines die deel uitmaken van haar curriculum. Tot slot, wat de terbeschikkingstelling van uitzonder42
© Michel Cooreman
De Guttman-stichting De Michael Guttman-stichting beoogt jonge musici te helpen met de ontwikkeling van hun carrière en tevens nauwere banden tot stand te brengen tussen de muziekwereld en die van de filantropie. Ze stelt de jonge talenten van vandaag een verzameling van zeldzame en waardevolle instrumenten van de grootste strijkinstrumentenbouwers uit het verleden ter beschikking en ondersteunt ook de beste strijkinstrumentenbouwers van vandaag. De stichting werkt hoofdzakelijk samen met de Muziekkapel Koningin Elisabeth, maar ook met de Juilliard School van New York en de Menuhin Academy in Zwitserland. Michael Guttman is een Belgische violist en dirigent die een internationale grote faam geniet, en nodigt regelmatig jonge musici uit om deel te nemen aan festivals en concerten die hij leidt, en dit geheel in de geest van zijn mentor, Isaac Stern.
Elina Buksha & Michael Guttman
43
8. Biografische bijlagen
Olivier Bastin, architect
Sébastien Cruyt, architect
Michèle Buchter, MBO
Olivier Bastin behaalt in 1983 zijn architectendiploma aan het ISA Saint-Luc in Doornik. In 1987-88 volgt hij een opleiding scenografie in het Atelier Sainte-Anne. In 1989 richt hij samen met Micheline Hardy L’Escaut op, een ruimte voor architecturale producties en het onthaal van uiteenlopende artistieke disciplines. Tot de belangrijke projecten van L’Escaut Architectures behoren onder meer: het Théâtre National in Brussel, het Museum van de Fotografie in Charleroi, het Théâtre Marni en het Cyber Théâtre in Elsene, de Espace Culturel Victor Jara in Zinnik, en daarnaast nog een aantal projecten in huisvesting en de inrichting van de openbare ruimte. Deze projecten worden meer dan eens bekroond, onder meer met de internationale Prijs Mies Van Der Rohe in 2012 voor de Espace Culturel Victor Jara. Uit talrijke publicaties spreekt de belangstelling voor deze projecten met een sterke architecturale identiteit.
Sébastien Cruyt werd in 1971 in Elsene geboren en is sinds 1996 burgerlijk ingenieur-architect. Hij studeerde aan de Université Catholique de Louvain en aan de Escuela Technica Supérior de Arquitectura (Universidad Complutense van Madrid). Tussen 1996 en 2000 werkt hij als ingenieur in stabiliteit. Tegelijk neemt hij deel aan architectuurwedstrijden, die hij wint, en aan architecturale realisaties, onder meer in samenwerking met Synergie International. In 2000 wordt hij vennoot architect by Synergie, een firma die al meer dan 27 jaar gespecialiseerd is in duurzame ontwikkeling (energiebesparing, milieu-afdruk, energiebalansen, milieubeheer, enz.). Hij zet projecten op in België en in het buitenland, die vaak belicht worden in publicaties en prijzen winnen. Naast zijn activiteit als architect werkt hij sinds 2000 ook als ontwerper, steeds met het oog op duurzaamheid. Ook dit avontuur leverde hem tal van beloningen op, zoals de “Vitra” Prijs. Sébastien Cruyt zet zich ook in voor het Brusselse cultuurleven. Zo is hij bestuurder van de VZW Recyclart, het centrum voor verschillende kunsten en creatieve opleiding dat in het voormalig station ‘Kapellekerk’ gevestigd is.
Michèle Buchter leidt het interieurarchitectenbureau MBO sinds 1984.
Olivier Bastin doceert architectuur sinds 1994 en wordt in 2009 “Bouwmeester – Maître Architecte” van het Brussels Gewest. Hij oefent dit mandaat uit naast een gerichte activiteit bij L’Escaut Architectures, in het bijzonder voor het project van de Muziekkapel Koningin Elisabeth.
44
MBO staat gekend om het ontwerp en inrichting van openbare ruimtes (kantoren, residentieel en hotels), zowel in België als in het buitenland.
Jean Noël Capart, landschapsarchitect
Rémi Raskin, akoestisch deskundige
Laurent Neuville, energie-ingenieur
Het studiebureau JNC International werd in 1968 door landschapsarchitect en stedenbouwkundige Jean Noël Capart opgericht naar het model van de Angelsaksische multidisciplinaire studiebureaus. Het bestaat uit landschapsarchitecten, architecten, stedenbouwkundigen en ingenieurs die gespecialiseerd zijn in landschapsarchitectuur, ruimtelijke ordening en urban design. Daarnaast kan het ook bogen op een milieuonderzoekspool.
Rémi Raskin is 57 en is een Franse deskundige in akoestiek. Hij studeerde af als ingenieur aan de ESTP en behaalde een diploma hogere technische studies in de richting akoestiek (DEST Acoustique). Hij is de oprichter van het meet- en engineeringsbureau CAPRI ACOUSTIQUE dat hij ook leidt. Samen met zijn echtgenote Arielle Raskin, die als architecte afstudeerde aan de ESA en twee specialisatiejaren in Akoestiek volgde aan het Cons. Des Arts et Métiers van Parijs, stond hij al in voor projecten voor de renovatie van schouwburgen en muzieklocaties, zoals de zware herstructurering van de Opéra Garnier in Parijs, de Opéra Garnier van Monte-Carlo, het Th. M. du Châtelet, de Opera van Rouen, het Grand Th.-Opéra van Reims, het Th. N.l de l’Odéon in Parijs, de verbetering van bestaande locaties zoals de orkestbak van het Th. De L’Archevêché, de Binnenplaats van het Palais des Papes in Avignon, de inrichting van een symfonische muziekzaal in de Espace Niemeyer in Le Havre, het Th. N. de Bretagne in Rennes, het Th. N. van Corbeil-Essonnes, het Th. de Colmar, het Grand Th. de Papeete in Tahiti, het groot en de kleine auditoria van het Palais des Festivals in Cannes, nieuwe zalen zoals de Opera van St-Etienne, het Th. Na. van Brussel, het Th. Garonne in Toulouse, de Espace Culturel et de Congrès van Évian, het Th. de Fréjus, het Th. Liberté in Toulon, de Espace des Arts in Vannes, de concertzaal van Maroc Télécom in Rabat, het Centre Int. van Deauville, de grote verruimde muziekzalen van Le Mans, Bordeaux en Beauvais, een aantal Muziekconservatoria met auditoria (Reims, Laon, St-Dizier, St-Pierre, Bois-leRoi, Villeneuve-le-Roi), radio- en televisiestudio’s van FRANCE TELEVISIONS, CANAL PLUS, en RFO.
Het studiebureau A+ Concept werd in 2010 opgericht door ingenieur Laurent Neuville, op basis van het concept van de interdisciplinaire studiebureaus die zich vooral toeleggen op energie en duurzame ontwikkeling. Het team bestaat uit ingenieurs, architecten, gespecialiseerde tekenaars en certificatoren en kan beantwoorden aan de meest ambitieuze milieu-uitdagingen en tegelijk een pragmatisch en realistisch project voorleggen. Dankzij de ervaring van de teamleden, gekoppeld aan een vernieuwende kijk, kon het bureau A+ Concept met succes ingaan op tal van aanvragen op het vlak van ontwerpen en expertises, zowel in de openbare als in de privé-sector. Op hun palmares staan onder meer het nieuw centrum Libramont Exhibition & Congress, de passieve kantoren van Wierde, een ecowijk van 120 woningen in Jambes, de renovatie en de installatie van twee verwarmingssystemen op biomassa op de site van Maredsous, een passieve school in Hannut,… A+Concept brengt ook zijn knowhow in voor alle opdrachten op het vlak van milieucertificering, energie-audit of energieprestaties (EPB). Op dat gebied werden langdurige privé-partnerships gesloten met privé-instellingen zoals het CHC voor zijn nieuw ziekenhuis van 700 bedden, of met tal van Waalse en Brusselse gemeenten.
Hun visie is gebaseerd op een kijk op het milieu met de grootste aandacht voor de harmonieuze verhouding tussen Stad en Natuur. Hun werkmethode, die gekenmerkt wordt door een creatieve en participatieve aanpak, beoogt de integratie van milieuzorgaspecten die belangrijk zijn voor de mens, om zo bij te dragen tot een opwaardering van die zorg voor het milieu. In haar veertigjarig bestaan bouwde JNC International nv ruime ervaring op in buitenlandse projecten. Haar opdrachten houden onder meer onderzoek in op het vlak van het weidse landschap, weg-, spoor- en waterinfrastructuren, stedelijke, landelijke en industriële sites, bedrijvenparken, sport- en vrijetijdsinfrastructuren, recreatieve en toeristische ontwikkelingen en tuinen en parken. Telkens komen daar specifieke processen bij kijken voor opwaardering, bewaring, herstel, aanleg, herstructurering of reconversie.
45
© Michel Cooreman
46
9. DANK EN SAMENWERKING
Voor hun steun het hele jaar door De Muziekkapel Koningin Elisabeth en haar Raad van Bestuur betuigen hun oprechte dank: Voor hun steun:
De heer Géry Daeninck Monsieur Jean-Marie Delwart Monsieur et Madame Jean-Bernard Gillet-Cabral Madame Bernard Guttman Monsieur et Madame Michael Guttman Madame Vinciane Kaisin Madame Myriam Pascal Poulet Madame Irène Steels-Wilsing Monsieur Hervé Vanden Waeyenberg En diegenen die anoniem wensen te blijven “Peterschap” van de Muziekkapel: Ondernemingen & Overheid: Abelag Aviation & Golf d’Hulencourt Privé-personen & Verenigingen: Baron en Barones Bertrand Madame Brigitte Fabri Fondation Securex Fonds Borgerhoff Fonds Haas-Teichen
Fonds Baron Jean-Charles Velge et donateur anonyme De heer en Mevrouw Marnix Galle Monsieur et Madame Eric Le Jeune Madame Catherine Lagrange Monsieur et Madame Michel Peterbroeck De heer en Mevrouw Guy Reyniers Mevrouw Valérie en de heer Bernard Van Hool De heer en Mevrouw Leopold Van Hool Monsieur et Madame Emmanuel van Innis De heer en Mevrouw Ludo Van Thillo En diegenen die anoniem wensen te blijven “Patron” van de Muziekkapel: Monsieur et Madame Xavier Bedoret Monsieur et Madame Philippe Bioul Baron et Baronne Bodson Monsieur et Madame Philippe Bossard De heer en Mevrouw Antoine Bosteels Madame Monique Brehier-Sandele Madame Marie-Thérèse Brel - Michielsen Monsieur et Madame René Boulanger Monsieur et Madame Antoine Bosteels Monsieur et Madame Jacques Bouriez Monsieur et Madame John Buckens Monsieur et Madame Jean-François Cats-Morlet Dokter en Mevrouw Jan Clément - Vermeulen Baron et Baronne Benoît Coppée Baron et Baronne Jean-Claude Coppens d’Eeckenbrugge Mevrouw Marc Corluy en Mevrouw Katy Corluy Comte et Comtesse Frédéric d’Ansembourg Baron en Barones de Bandt Baron en Barones Philippe de Buck van Overstraeten
Comte et Comtesse Hervé de Carmoy Prince et Princesse de Chimay Chevalier et Madame Guy de Cordes Comte et Comtesse de Kerchove de Denterghem Baron et Baronne De Keuleneer Monsieur et Madame Benoit De Landsheer Comte Jean-Pierre de Launoit Comte et Comtesse Hadelin de Liedekerke Beaufort Baronne Eric de Mevius Monsieur et Madame Léon-Charles de Mol - Thorn Monsieur et Madame Alain De Pauw Madame Winnie De Poortere Madame Christian de Potter Chevalier Alec de Selliers de Moranville Chevalier Baudouin de Selliers de Moranville Monsieur Amaury de Sèze Baron et Baronne de Vaucleroy Comte et Comtesse Diego du Monceau de Bergendal Baron en Barones De Wilde Monsieur et Madame Christophe Daulmerie Monsieur et Madame Philippe Delaunois Monsieur et Madame Michel Delloye Monsieur Jean-Pierre Delwart Monsieur et Madame François Desclée de Maredsous Monsieur Eric Drossart et Madame Charlotte Leber Monsieur et Madame Michel Eeckhout Madame Jacques François Monsieur et Madame Daniel Fuld Monsieur et Madame Bernard Fierens Gevaert Monsieur et Madame Daniel Gillet Madame Sylvia Goldschmidt Monsieur et Madame Pierre Gurdjian Madame Marie Helsmoortel 47
Madame Philippe Jadot Madame Eric Janssen Baron et Baronne Paul-Emmanuel Janssen Monsieur et Madame Jean-Louis Joris Kiwanis Club Bruxelles-Europe Monsieur et Madame Antoine Labbé Madame Renée Lacourt Monsieur et Madame Eric Le Jeune Monsieur Mark Le Jeune Monsieur et Madame Laurent Legein Madame Marc Linet Monsieur et Madame Olivier Lippens Comte et Comtesse Paul Lippens Madame Florence Lippens Monsieur et Madame Pierre-Olivier Mahieu Monsieur et Madame François Mairlot Monsieur et Madame Philippe Masset Monsieur et Madame Rodolphe Meeùs Monsieur et Madame Jacques Moreau-Lanoye Monsieur et Madame Leif Palmblad Monsieur et Madame Dominique Peninon Mr. and Mrs. Bruce Philpott Poona Music Society (India) Monsieur et Madame Christian Reinaudo Monsieur et Madame Thierry Sebline Monsieur Bernard Sergant Monsieur et Madame Henry Simon Madame Jenny Stalpaert Monsieur et Madame Paul Storme Baron en Barones Swerts De Heren Bruno Terryn en Wim Tielemans Madame Marcel Timmermans Monsieur et Madame Jean-Marie Tombeur 48
Madame Denis Tytgat Monsieur et Madame Alain Van de Poel Monsieur et Madame Matthieu van der Schueren Monsieur et Madame André Van Hecke Monsieur Hervé Vanden Waeyenberg Baron Paul van der Straten Waillet Monsieur et Madame Guy Vanhaeverbeke-Carissimo Baron en Barones Vansteenkiste De heer en Mevrouw Baudouin Velge Monsieur et Madame Alexis Verougstraete Mevrouw Leonie Vroom Madame Gabriel Waucquez Monsieur et Madame Peter Wilhelm Monsieur Robert Willocx Prince et Princesse Cyril Wolkonsky En diegenen die anoniem wensen te blijven “Vriend” van de Muziekkapel: Madame Monique Alder • Monsieur et Madame Michel Alloo • Monsieur et Madame Paul André • De heer en Mevrouw Hughes Beernaert • Monsieur et Madame Ralf Bergner • Madame Anne-Françoise Bernimolin • Monsieur et Madame Philip Bille • Monsieur et Madame Pierre Blondeau • De heer en Mevrouw Theodorus Boland • Monsieur et Madame Paul Borschette • Monsieur et Madame Arthur A. Borsei • Monsieur Alain Broes • Monsieur et Madame Alfred Bouckaert • De heer en Mevrouw Hubert Brenninkmeijer • Madame Henri Brepoels • Madame Maryse Buchet • Madame Véronique Buchet • Monsieur et Madame Pierre Buchet • De heer en Mevrouw Etienne Carbonez-Wijnen • Monsieur et Madame Vladimir
Cardon de Lichtbuer • Monsieur Pierre-André Carpentier • Mevrouw Karine Casteleyn • Monsieur et Madame Ono Christians • Monsieur Baudouin Contzen • Monsieur et Madame Georges Corbisier • Madame Ludwine De Backer • Baron et Baronne Guy de Bethune • Baron et Baronne de Cooman d’Herlinckhove • Monsieur et Madame Stephan de Callataÿ • Mevrouw Jacqueline De Brier • Monsieur et Madame JeanJacques De Cloedt • Comte Alain de Croix • Madame Baudouin de Hemptinne • Baron et Baronne Tanguy de Jamblinne de Meux • Madame Géry de Limelette • Monsieur et Madame Jean de Séjournet de Rameignies • Vicomte et Vicomtesse André de Spoelberch • Monsieur et Madame Christian de Ville de Goyet • Monsieur Godefroid de Wouters • Dokter en Mevrouw Stephan Declerck • Madame Maryvonne Defer • De heer en Mevrouw Philippe Demaerel - Casteels • Monsieur et Madame Jean Demesmaeker • De heer en Mevrouw Derynck • Jonkvrouw Joëlle Desprechins de Gaesebeke • Madame May Dewaet • Madame Cécile Devos-Staquet • Monsieur et Madame Jean Dyckmans • Monsieur et Madame Gulbis Egils • Madame Janine Foket • Madame Nathalie Franken • Madame Hélène Franckx • Madame Odile Gillaux • Monsieur et Madame Pierre Goldschmidt-Contempré • Monsieur et Madame Philippe Gosselin • Docteur François Grislain • Monsieur et Madame GybelsDelperdange • Madame Claudine Gygax-Mercenier • De heer en Mevrouw Rudolf Haverkorn • Madame Irène Heirens • Madame Jacqueline Henvaux • Monsieur Pierre Hermant • Monsieur et Madame JeanPierre Hocke • Monsieur et Madame Alain Huttert • Monsieur et Madame Vincent Jacobs • Madame
Edouard Jakhian • Monsieur et Madame Kenneth Jeynes • Monsieur Jean-Pierre Jean • Madame Katia Knapen • Madame Elise Kuyl • Monsieur et Madame Georges Lambert • Madame Micheline Lambilliotte • Madame Nadine Leblanc • Monsieur Jean Lemercier • De heer en Mevrouw Fabian Leroy • Monsieur et Madame Damien Levie • Madame Carmen Lévy • Monsieur Manfred Loeb • Madame Francine Loreau • Monsieur Philippe Mandoux • Madame Carine Mancel • Madame Claudine Marsil • De heer Marc Matthys • Monsieur et Madame Ivan Mercier • Monsieur et Madame Benoit Morel de Westgaver • Monsieur et Madame Robert Muylle • Madame Joelle MamaneAflalo • De heer en Mevrouw Nerincx-Van Roy • Mevrouw Maria-Stephania Noelmans • Monsieur et Madame Jean-Albert Nyssens • Madame Margaretha Oosterwijk • Monsieur et Madame Percsy • Monsieur Luc Petre • Madame Christiane Plucker • De heer en Mevrouw Peter Pompe • Madame Françoise Raquet • Monsieur et Madame Anton Reithinger • Madame Nicole Renggli • Madame Sybille Ribaille • Madame Françoise Rosy • Madame Françoise Rougny • Monsieur Laurent Rousseau • Monsieur et Madame Jean Saey • Madame Janine Sauvage • Madame Ursel Schuback • Monsieur et Madame Reinhart Schulte • Madame Frédérique Semet • Madame Colette Sifferlen • Monsieur et Madame Michel Snaps • Monsieur et Madame Matthieu Soubry • De heer en Mevrouw Etienne Stas • Monsieur et Madame Michel Stavaux • Madame Jean Stevenart • Monsieur et Madame Yves Storme • De heer en Mevrouw André Swings-Cremers • Madame Béatrice Thieffry • Monsieur et Madame Henri Thijssen • Monsieur Jean Thomas • Madame
Eveline Titeca • Monsieur Emmanuel Tondreau • Monsieur et Madame Arnaud Van De Put • Monsieur et Madame Jacques Van de Velde • Monsieur et Madame Alec van den Abeele • Madame Annette Van den Bogaert • Monsieur et Madame Karim Van Den Ende • Monsieur et Madame Thierry van den Hove • Baron et Baronne Charles van der Straten Waillet • Mevrouw Alfons Van Hool • Mevrouw Augusta Van Kemenade • Madame Mary Van Leeuwen • Jonkheer et Madame Baudouin van Ryckevorsel • Monsieur Jack Van Sprang • Monsieur et Madame Michel Vandenkerckhove • Monsieur et Madame Bruno Vanderschelden • Madame Simone Vanschepdael • Madame Ninette VannesteSaelens • Monsieur et Madame Philippe Verschueren • Madame Jean Verougstraete • Madame Pierre Verwee • Madame Léon Warny • Monsieur et Madame Ulrich Zuschke En diegenen die anoniem wensen te blijven Lijst op 15.01.15.
49
Voor de de Launoit-Vleugel: De Muziekkapel dankt alle mecenassen die, dankzij hun vrijgevigheid, het mogelijk gemaakt hebben het project van Koningin Elisabeth en de Familie de Launoit verder te zetten Voor hun bijdrage bij de kapitaalverhoging van de nv met sociaal oogmerk: Ackermans & Van Haaren Fonds Haas-Teichen Nationale Loterij Province du Brabant Wallon Filharmonische Vereniging van Brussel Monsieur Denis Solvay De Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij De heer Johan Beerlandt Voor de financiering van een gedeelte van de de Launoit-Vleugel: Nationale Bank van België Groupe Bruxelles Lambert Fonds Haas-Teichen Madame Rossana Del Marco Pinferetti Messieurs Marc & Nicolas Saverys, en mémoire de leur parents Philippe & Jeannot Saverys Mevrouw Ludo Van Thillo Monsieur & Madame Charles Adriaenssen Monsieur Patrick Baillieux 50
Baronne Bertrand, en mémoire de son père Jean-Pierre Ackermans Monsieur & Madame Pierre Buchet Comte & Comtesse de Kerchove de Denterghem Comte & Comtesse Frédéric de Marchant d’Ansembourg Madame Barbara François, en mémoire de Jacques E. François Monsieur & Madame Leo Goldschmidt Madame Simone Guttman, pianiste Monsieur & Madame Regnier Haegelsteen Monsieur & Madame Olivier Lippens Les enfants de la Comtesse Robert Lippens, en sa mémoire Monsieur & Madame André Querton Madame Christine Swenden & Monsieur André Swenden, en mémoire de leurs parents Emile & Jeannot Swenden De heer Bernard Van Hool Dr. & Mrs Fred Yoo Voor hun partnership in natura: ACV INTERNATIONAL AGC Europe Carrières du Hainaut CFE Duravit Excel Insurance Imperbel/Derbigum KEUCO Recticel
Voor de piano’s: Fonds InBev-Baillet Latour Fonds Haas-Teichen De Heer en Mevrouw Rudolf C.T. Haverkorn van Rijsewijk Mevrouw Leonie Vroom Voor de zetels: Assar Architects Olivier Bastin Johan Beerlandt Henri Brepoels “Chanty” M. & Mme Philippe Bioul Timothée Daeninck Aliénor Daeninck Mia Festetics von Tolna Baron & Barones de Buck van Overstraeten M. & Mme Benoit De Landsheer Comte & Comtesse Charles-Amédée de Liedekerke Marie-Amélie Delfosse Kelly Delfosse-Authom Dhr. & Mevr. Frank Donck Sophie Eykerman Fast Forward Architects Alix Fierens Gevaert Bernard Fierens Gevaert Dhr. & Mevr. Paul Gheysens Groupe Bruxelles Lambert M. & Mme Pierre Gurdjian Marie Helsmoortel Felix Helsmoortel
Wenlan Jackson Cordelia Janssen Baron Jonet Baronne Jonet Claude Jourquin Vinciane Kaisin Françoise Lardinois-Van Rokeghem Nadine Leblanc M. & Mme Philippe le Hodey Laurent Levaux Virgine Levaux Comte & Comtesse Paul Lippens Nicole Lázár Baron & Barones Moorkens Jacques Moreau Nicole Moreau M. & Mme Leif Palmblad Alicia Périer Pierre Prohoroff Diether Spaethe Liliane Spaethe Jenny Stalpaert M. & Mme Christian Terlinden M. & Mme Jean-Marie Tombeur Valerie Van Hool Bernard Van Hool Benoit van Langenhove de Bouvekercke Dhr. & Mevr. Werner Van Lembergen Baron Van Lysebeth Barones Van Lysebeth Dhr. & Mevr. Christian Van Thillo Paule Van Thillo Baron Jean-Charles Velge Baronne Jean-Charles Velge
En allen die liever anoniem wensen te blijven
51
de Launoit-Vleugel partners
S.C.R.L. - C.V.B.A. Architecture & Design
Met de steun van
Private Funders
52
53
ING België, trotse partner van de Muziekkapel Koningin Elisabeth Als trotse partner van de Muziekkapel Koningin Elisabeth heeft ING België beslist haar steun voor een periode van drie jaar te hernieuwen (2014-2016) en werken uit haar collectie hedendaagse kunst voor lange tijd aan de Muziekkapel uit te lenen. De doelstellingen van deze prestigieuze instelling, die jongeren de kans biedt het beste van zichzelf te geven en hun muzikale talenten optimaal te ontplooien, vinden ook een vertaling in diverse initiatieven van ING België voor jongeren, zowel op artistiek en sportief vlak, als op het vlak van liefdadigheid. Zo werkt ING België mee aan het internationale liefdadigheidsprogramma ING Chances for Children, dat in 2005 in samenwerking met Unicef werd gelanceerd en sindsdien wereldwijd duizenden kansarme kinderen naar school kon sturen. Daarnaast richtte ING België in 2005 binnen de Koning Boudewijnstichting het Mecenaatsfonds ING in België op, dat zich specifiek toelegt op de reïntegratie van jongeren die sociaal uitgesloten dreigen te geraken. Ook de medewerkers van ING België zelf zijn actief in tal van caritatieve en sociale initiatieven, zoals de huiswerkschool, de Solidarity Award en de coaching van vrouwelijke ondernemers in ontwikkelingslanden. Op artistiek en cultureel vlak steunt ING België jonge talenten via de Young Belgian Art Prize en haar partnership van Art Brussels, de grote internationale beurs voor hedendaagse kunst. Daarnaast wil ING haar eigen kunstcollectie connecteren met haar medewerkers, met de architectuur, maar ook met het leven en met het publiek. In dat kader stelt zij
de Muziekkapel twee werken ter beschikking die zij onlangs aankocht. Untitled (Pink), 2010 en Bright green, 2010-2013 van Ann Veronica Janssens zijn tekenend voor de wil van de kunstenares om de grenzen van de perceptie tot het uiterste te verleggen. De werken krijgen in de context van de Muziekkapel dan ook een bijzondere weerklank. Op sportief vlak is ING België officieel sponsor van de Rode Duivels, een team van jonge, talentvolle spelers die enthousiast elke nieuwe uitdaging aangaan. Daarnaast verleent de bank ook haar steun aan de opleiding van jonge scheidsrechters, waarbij waarden als moed, besluitvaardigheid en eerlijkheid perfect weerklank vinden in de waarden die ING voorstaat. Net zoals de Muziekkapel Koningin Elisabeth en de andere partners, dragen wij fundamentele waarden als uitmuntendheid en kwaliteit hoog in het vaandel. We hopen van harte dat de verlenging van ons partnership tal van jonge virtuozen de gelegenheid zal bieden nieuwe horizonten te verkennen en internationaal hun talent te bewijzen.
ING is sponsoring the concert of the Queen Elisabeth Music Chapel. Be it classical or contemporary, music is first and foremost for sharing with all. By promoting access to culture for everyone, and enabling young people to develop
and share their talents, ING aims to be an instrument at the service of our society, both now and in future.
IING Belgium SA/nv – Bank – avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – Brussels RPM/RPR – VAT: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789 Publisher: Inge Ampe – Cours Saint-Michel 60, B-1040 Brussels - 704703E
704703E annonce MECENAT Chapelle 210x210.indd 1
8/01/13 16:48
De steun van Ginion Group Het is een buitengewoon avontuur voor ons om het imago van Ginion Group te verbinden met dat van de Muziekkapel Koningin Elisabeth. Deze uitzonderlijke dimensie, dat wij reeds van bij onze eerste ontmoetingen konden ervaren, bevestigt dat we beiden de passie delen voor het streven naar perfectie. Wij zijn dus uitermate tevreden een partner te hebben gevonden met dergelijke realisaties en prestige die universeel in de muziekwereld erkend worden. Dit laat ons toe op een kwaliteitsvolle en verfijnde manier te communiceren. Deze waarden worden eveneens geassocieerd met de verschillende merken die wij verdelen. Wij wensen dan ook alle medewerkers van de Muziekkapel Koningin Elisabeth hartelijk te danken voor hun inzet en beschikbaarheid voor het slagen van ons partnerschap. Wij zijn tevreden om dit avontuur met de partners van de Muziekkapel Koningin Elisabeth alsook met iedereen die deel uitmaakt van Ginion Group te kunnen delen. Een partnerschap van deze omvang is een ambitieus project. Ginion Group is verheugd zich met de uitstraling en duurzaamheid van een dergelijk kwalitatief instituut als dat van de Muziekkapel Koningin Elisabeth te kunnen associëren. De komende maanden en jaren zal Ginion Group nog talloze nieuwe projecten, innovatieve concepten en droomwagens lanceren die voldoen aan de verwachtingen (houden van verfijning en perfectie) van onze klanten. Wij zijn uitermate trots een kader gevonden te hebben dat bij onze ambities past.
At Ginion Group, only the best is good enough for you. We offer you the best of premium and exclusive automotive brands: through dealer stores in Overijse, Brussels, Wavre and Waterloo we distribute BMW, MINI, Volvo and Ferrari. We hold the official representation licenses for Rolls-Royce and McLaren in Belgium and Luxemburg. For us, excellence goes further than offering excellent brands: it also reflects the personalized, tailor-made client service we are continuously aiming at in all of our stores. To deliver on its promise, Ginion Group employs passionate experts with great enthusiasm for automotive excellence. Ginion Group, join us and enjoy the ride…
BMW - BMW i - BMW Motorrad - MINI - Ferrari - Volvo - McLaren - Rolls-Royce Brussels Store South
Francorchamps Motors Brussels
Francorchamps Motors Luxembourg City (Ferrari)
(BMW Motorrad)
Chaussée de Waterloo 861-865 1180 Brussels Tel +32 [0]2 337 37 37
Chaussée de Bruxelles 54 1410 Waterloo Tel +32 [0]2 352 03 40
14, rue d’Arlon L-8399 Windhof Tel +352 2639 2020
Chaussée de Bruxelles, 54 1410 Waterloo Tel +32 [0]2 385 17 09
Ginion Overijse
Ginion Waterloo
Ginion Wavre
Brusselsesteenweg 403 3090 Overijse Tel. +32 [0]2 687 91 40
Chaussée de Bruxelles 54 1410 Waterloo Tel +32 [0]2 352 03 30
Chaussée de Namur 250 1300 Wavre Tel +32 [0]10 45 27 45
Malcorps Motors
McLaren Brussels Avenue Louise 231-235 1050 Brussels Tel +32 [0]2 759 59 59
Rolls–Royce Motor Cars Brussels Brusselsesteenweg 403 3090 Overijse Tel +32 [0]2 686 04 76
(MINI)
(BMW-MINI Service-Diplomatic Sales-Used Cars Center)
(Volvo)
Chaussée de Namur 233 1300 Wavre Tel +32 [0]10 84 04 78
GINION_ADV_21x21_sep014.indd 1
(Ferrari)
(BMW-MINI S e r v i c e - B MW i - Diplomatic Sales)
Ginion Motorbikes
(BMW-MINI)
www.giniongroup.com
07/01/15 13:49
De steun van Proximus Proximus steunt de belangrijkste actoren van de Belgische culturele wereld. Als topbedrijf kiest Proximus resoluut voor de toekomst. Deze wens om in de toekomst te geloven, vertaalt zich zowel op economisch, sociaal, milieu als natuurlijk ook op cultureel vlak. Bij de vaststelling dat onze jonge musici alsmaar meer verplicht zijn naar het buitenland te gaan om, zoals hun Europese collega’s, opleidingen van zeer hoog niveau te gaan volgen, vindt Belgacom, als bedrijf met burgerzin, dat het haar plicht is om deze jonge generatie virtuozen te steunen. Bij de start van het nieuw artistiek programma van de Muziekkapel Koningin Elisabeth bestemd voor de vorming van de allerbeste pianisten, violisten, cellisten, zangers en kamermuziek ensembles onder leiding van Maria João Pires, Augustin Dumay, Gary Hoffman, Miguel da Silva José van Dam en Artemis Quartet, grijpt Proximus de kans om onze talenten te ondersteunen. Om deze prachtige uitdaging te laten slagen heeft Proximus, naast de structurele steun die ze geeft, drie beurzen toegekend, bestemd voor drie artiesten die zich in België willen vervolmaken bij grootmeesters. Met deze beurs hebben van 2004 tot 2014 reeds Milos Popovic, Claire Dassesse, Hendrickje van Kerckhove, Lisa Wastiau, Hrachya Avanesyan, Anneke Luyten, het Quatuor Tercea, Samuel Nebyu, Stephanie Proot, Gijs Van der Linden, het Duo Jatekok, Yu Shao, en Julie SevillaFraysse zich kunnen vervolmaken aan de Muziekkapel.
Always close
close partner of
8036583_Ad_KoninginElisabeth_210x210.indd 1
03/11/14 11:46
Bijdragen tot het welzijn van de hele gemeenschap: zo kan de bedrijfsfilosofie van de Nationale Loterij worden samengevat. Precies in die optiek laat de Nationale Loterij een aanzienlijk deel van haar winst naar de gemeenschap terugvloeien door haar financiële steun aan een brede waaier van projecten op de meest uiteenlopende vlakken: humanitaire en sociale aangelegenheden, cultuur, sport, wetenschap, enz. In die context staat cultuur bij de Nationale Loterij hoog in het vaandel. Of het nu gebeurt via subsidies dan wel via sponsoring, elke dag opnieuw werkt de Nationale Loterij mee aan het succes van culturele verenigingen of evenementen: opera, zang, dans, muziek, poëzie, plastische kunsten, concerten, tentoonstellingen, festivals, theater, film, enz., waarbij telkens zeer diverse gegadigden worden aangesproken. En de jongeren onder hen worden beslist niet over het hoofd gezien. Op die manier geeft de Nationale Loterij jonge mensen de mogelijkheid om hun horizon te verruimen, zich in een welbepaalde discipline ten volle te ontplooien en uiteindelijk de top te bereiken dankzij een betere begeleiding. In dit kader ondersteunt de Nationale Loterij de Muziekkapel Koningin Elisabeth om de mogelijkheid te bieden aan jonge talentvolle musici hun opleiding te vervolmaken onder het toeziende oog van grote meesters - Augustin Dumay, José Van Dam, Maria João Pires, Gary Hoffman, Miguel da Silva en het Artemis Kwartet - en zo een dag te schitteren op de internationale scène. Dankzij de jaarlijkse steun van de Nationale Loterij kon de Muziekkapel een sectie van kamermuziek openen onder leiding van het Artemis Quartet en een heus beleid voor de begeleiding van jonge talenten ontwikkelen. In het kader van de bouw van de de Launoit-Vleugel, heeft de Nationale Loterij een aanzienlijke financiële bijdrage geleverd voor de inrichting van een muziekstudio die beantwoordt aan de meest geavanceerde normen.
picture : © Tom Stoddart/CICR/Getty Images
De subsidie van de Nationale Loterij
E V E RY T H I N G ’S POSSIBLE
Rode Kruis - Croix Rouge - Red Cross
T H I S P R O J E C T E X I S T S T H A N K S T O YO U .
Playing the National Lottery also means supporting many projects that benefit everyone. In 2013, social projects like this received more than €42 million.
210x210 - rode kruis - Eng.indd 1
08/09/14 12:25
De steun van het Fonds InBev-Baillet Latour Het FONDS INBEV-BAILLET LATOUR werd in 1974 opgericht door Graaf Alfred de Baillet Latour, die van 1947 tot 1980 bestuurder was bij de Artois Brouwerijen. Het Fonds heeft tot doel grote menselijke verwezenlijkingen in het bijzonder op wetenschappelijk, academisch, artistiek of sportief gebied aan te moedigen en te belonen aan de hand van prijzen of studiebeurzen. Het Fonds InBev-Baillet Latour is voornamelijk actief in de volgende domeinen : medische onderzoek, Belgisch cultureel erfgoed, universitaire vorming en Olympisme. Het Fonds is verheugd met het peterschap van 6 talentvolle jonge musici die dankzij deze bijdrage hun muzikale studies kunnen verderzetten in het prachtig kader van de Muziekkapel Koningin Elisabeth onder leiding van uitzonderlijke meesters. Hiermee draagt het Fonds bij tot het muzikaal leven en vorming in Belgie, die meer dan ooit financiele ondersteuning nodig heeft. De Muziekkapel levert een buitengewone prestatie voor de ontwikkeling van deze jonge talenten en hun bijdrage in prestigieuze ensembles in België en de wereld. Helpen aan de ontplooiing van jonge talenten en de vervulling van hun droom, is een doel waarop het Fonds InBev-Baillet Latour bijzonder fier is.
De Fondation privée Futur 21
De steun van de Stichting Bernheim
De Fondation privée Futur 21 is een privéstichting die zich tot doel heeft gesteld educatieve, medische, humanitaire en ontwikkelingsprojecten te ondersteunen, en zich daarbij specifiek richt op kinderen en jongeren. Om haar projecten te kunnen opvolgen, onderhoudt de Fondation regelmatige contacten met de uitvoerders van de projecten en legt ze werkbezoeken ter plaatse af. De Fondation heeft al heel wat expertise en terreinkennis opgedaan, waardoor de fondsen optimaal kunnen worden aangewend. De stichting gaat dan ook nieuwe synergieën aan, zowel in België als in het buitenland, om filantropische initiatieven te kunnen ondersteunen. In de Muziekkapel Koningin Elisabeth is een bijzonder sociale dimensie ontstaan sinds de komst van Maria João Pires in 2012 en de oprichting van Equinox en Partitura. De steun van Futur 21 aan een dergelijk initiatief dat perfect strookt met haar doelstellingen kon niet lang achterwege blijven!
Samen de ontplooiing van het talent van jonge, zeer beloftevolle muzikanten in België bevorderen. De Stichting Bernheim stimuleert de verwezenlijking van individuele doelen en zorgt ervoor dat ieder in zijn eigen omgeving de beste mogelijkheden vindt om zijn roeping te realiseren. De combinatie van menselijke en sociale elementen is voor de stichting van fundamenteel belang. De Muziekkapel kan zich perfect terugvinden in dit dubbel streefdoel. Zij stimuleert de ontwikkeling van de muziek en ondersteunt de opleiding van de kunstenaars door zich te omringen met grote meesters en door haar studenten een flexibel en hoogwaardig onderwijs te bieden. De organisatie van de lessen, de pedagogische, fysieke en logistieke begeleiding, dragen bij tot de verwezenlijking van de individuele doelstellingen en zorgen ervoor dat elke jongere in zijn eigen omgeving de beste mogelijkheden vindt om zijn roeping in vervulling te doen gaan. De Stichting Bernheim, die de Muziekkapel al 10 jaar steunt, biedt haar de mogelijkheid zich te positioneren als een efficiënte sociale structuur, die een uitmuntend onderwijs biedt aan talenten geselecteerd op basis van hun persoonlijke en artistieke kwaliteiten. Op deze manier krijgen deze jongeren de kans om zich te ontplooien via cursussen, huisvesting, instrumenten, beurzen, de financiering van opnames, concerten of door hen de mogelijkheid te bieden op te treden met een orkest. De Muziekkapel treedt hierdoor de Stichting Bernheim bij in haar streven om een kwalitatieve verbetering te brengen in de materiële en morele situatie van een zestigtal jongeren.
#40253 - Premium Piano Ad_Layout 1 23/12/2013 15:35 Page 1
To build the world’s best concert grand piano we focussed on the competition In a 19-year programme involving some of the most talented individuals in the piano world - designers, technicians, craftsmen and artistes, Yamaha set about producing the best piano in the world. We deconstructed the concert grand, both ours and those of our competitors, and identified every area in which improvements could be made. The resulting instrument is the magnificent CFX. Selected for the winning performances in both the 2010 Chopin International Piano and Paderewski Competitions, it seems our efforts have not gone unnoticed. Competition is clearly a very good thing.
www.yamahapremiumpianos.com
Queen Elisabeth Music Chapel, public interest foundation Under the Honorary Chairmanship of Her Majesty Queen Paola Correspondence: Chaussée de Tervuren 445 - 1410 Waterloo - Belgium Corporate address: Rue Brederode 14, B-1000 Bruxelles - BCE 459 245 906 Tel: +32 (0)2 352 01 17 - Fax: +32 (0)2 351 10 24
[email protected] - www.musicchapel.org