Motorfietstechnicus Beroepscompetentieprofiel

Motorfietstechnicus Beroepscompetentieprofiel

Mei 2013

Inhoudsopgave

Inleiding ................................................................................................................................................. 3 Colofon .................................................................................................................................................. 4 Brondocumenten .................................................................................................................................. 4 1

Algemene informatie over het beroep ......................................................................................... 5 1.1 Mogelijke functiebenamingen .................................................................................................... 5 1.2 Beschrijving van het beroep ...................................................................................................... 5 1.3 Loopbaanperspectief ................................................................................................................. 7 1.4 Trends en innovaties ................................................................................................................. 7

2

Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep ..................................................... 9

3

Beschrijving van de kerntaken .................................................................................................. 10 3.1 Kerntaak 1 Stelt diagnose en voert reparatie uit ..................................................................... 10 3.2 Kerntaak 2 Voert klein en groot onderhoud uit........................................................................ 12 3.3 Kerntaak 3 Maakt motorfiets afleveringsklaar en monteert accessoires ................................ 14

Er bestaat in het Nederlands een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen worden. We zouden consequent kunnen werken met 'hij/zij' en 'zijn/haar', maar dat geeft een gedwongenheid die wij stilistisch niet verantwoord vinden. De personen die in dit stuk de handelingen verrichten of beschreven worden, kunnen in onze optiek net zo goed mannen zijn als vrouwen.

BCP Motorfietstechnicus 2013

2

Inleiding Inleiding Dit beroepscompetentieprofiel is in de periode februari – mei 2013 opgesteld door Innovam, in opdracht van OOMT. Om tot de inhoud van dit profiel te komen zijn gesprekken gevoerd met personen in de functie en de leidinggevenden van deze personen. De herkenbaarheid is gewaarborgd door de beroepscompetentieprofielen te bespreken met vertegenwoordigers van de branche. Een beroepscompetentieprofiel (bcp) beschrijft de kerntalen en werkprocessen in een bepaald beroep. Hierbij wordt uitgegaan van een vakvolwassen werknemer die al drie tot vijf jaar in het beroep werkzaam is. Drie begrippen staan centraal in het beroepscompetentieprofiel: context en kerntaken, opgesplitst in een aantal werkprocessen. De inhoud van een beroepscompetentieprofiel moet herkenbaar zijn voor het bedrijfsleven. Daarom worden deze profielen opgesteld in opdracht van of in samenwerking met het georganiseerde bedrijfsleven. Om het document een formele status te geven, is vaststelling door het georganiseerde bedrijfsleven noodzakelijk.

Wat is de functie van een beroepscompetentieprofiel? Een beroepscompetentieprofiel kan verschillende functies vervullen. Binnen een branche kan het gebruikt worden voor verdere professionalisering van werknemers, voor de ontwikkeling van competentie-instrumenten en als voorlichtingsmateriaal. Daarnaast kan een beroepscompetentieprofiel dienen als input voor opleidingen in het middelbaar beroepsonderwijs. Het bedrijfsleven is immers ‘afnemer’ van mbo-gediplomeerden, en is daarom in hoge mate richtinggevend voor de eisen die gesteld moeten worden aan deze gediplomeerden. Conform deze ketengedachte is het bedrijfsleven verantwoordelijk voor het ontwikkelen en onderhouden van beroepscompetentieprofielen. Kenniscentra ontwikkelen en onderhouden op basis van deze beroepscompetentieprofielen de opleidingseisen in de vorm van kwalificatiedossiers. Dit gebeurt in samenwerking met vertegenwoordigers van sociale partners en onderwijs. Het onderwijs ontwikkelt op basis van de kwalificatiedossiers concrete opleidingen en examens.

Indeling van het beroepscompetentieprofiel De informatie over het beroep is verdeeld over drie hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk bevat de context van het beroep: algemene informatie, loopbaanontwikkelingen en trends en innovaties. Het tweede hoofdstuk geeft een overzicht van de hoofdtaken en werkzaamheden van de beroepsbeoefenaar (kerntaken en werkprocessen). Een uitwerking van deze werkzaamheden komt in hoofdstuk 3 aan bod. Bij het benoemen van de competenties wordt gebruik gemaakt van het Competentiemodel kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven powered by SHL, ten einde de vertaling van dit BCP naar een kwalificatiedossier te vereenvoudigen.


3

Colofon Ontwikkeld door

Innovam

In opdracht van

OOMT

Verantwoording

Vastgesteld door: OOMT Bestuur Op: 13 mei 2013 Te: Houten

Brondocumenten 

Personeelsbehoefte Motorvoertuigen- en Tweewielerbranche 2012-2013


4

1

Algemene informatie over het beroep

In dit hoofdstuk wordt het beroep nader omschreven.

1.1 Mogelijke functiebenamingen  

Motorfietstechnicus Motorfietsmonteur

1.2 Beschrijving van het beroep Werkomgeving

De motorfietstechnicus werkt in de werkplaats van een motorfietsbedrijf. Hij werkt zelfstandig in een team van motorfietstechnici aan verschillende merken motorfietsen. Hij heeft contact met collega’s in de werkplaats en met collega’s op het magazijn, de werkplaatsreceptie en de verkoop. De motorfietstechnicus heeft ook contact met de klant voor bijvoorbeeld bij het ontwerpen en/of verbouwen van een motorfiets of het geven van technische toelichting of uitleg van de uitgevoerde werkzaamheden. Sporadisch heeft de motorfietstechnicus contact met technici van de importeur voor technische ondersteuning.

Typerende beroepshouding

De motorfietstechnicus is leergierig ingesteld, technisch onderlegd en heeft een passie voor het vak. Hij is servicegericht, kostenbewust, communicatief sterk, flexibel, creatief en klantgericht ingesteld. De motorfietstechnicus levert kwalitatief goed werk en is kostenbewust naar de klant toe. Hij luistert, overlegt en denkt mee met de klant en weet wensen van de klant te vertalen naar mogelijkheden. In gesprek met de klant past de motorfietstechnicus zich aan aan het type klant. Een bijzondere eigenschap van de motorfietstechnicus is het tonen van durf en lef. Speciale wensen van klanten waarbij de motorfiets moeten worden aangepast ziet hij als een uitdaging. Hij werkt accuraat aan de motorfiets van de klant en is attent op kleine aanpassingen aan de motorfiets.

Rol en verantwoordelijkheden

Het leveren van kwaliteit van het werk staat bovenaan. De motorfiets moet veilig de weg op. De motorfietstechnicus is zelf verantwoordelijk voor de eindcontrole van zijn uitgevoerde werkzaamheden. Hij voert zijn werkzaamheden binnen de gestelde tijd uit. Hij werkt netjes waarbij hij bijvoorbeeld geen vette vingers op de motorfiets achterlaat. De klant betrekt hij continu bij de voortgang van de werkzaamheden aan de motorfiets en hij weet hierdoor de klant tevreden te stellen en een binding te creëren met de klant. De motorfietstechnicus weet hoe processen binnen het bedrijf lopen en welke collega‘s behoefte hebben aan informatie om de motorfiets tijdig en volgens afspraak gereed te hebben. De werkzaamheden voert hij uit volgens de Arbo- en milieu eisen en de voorschriften van het bedrijf. De


5

motorfietstechnicus is blijft zich ontwikkelen op het gebied van (technische) ontwikkelingen en aanpassingen aan nieuwe modellen en specificaties. Hij werkt volgens bedrijfsvoorschriften en draagt kennis over op leerlingen. Complexiteit

De motorfietstechnicus heeft op verschillende vlakken te maken met de complexiteit van het beroep. De motorfietstechnicus heeft te maken met het spanningsveld tussen de beschikbare tijd voor het uit te voeren werk en de te leveren kwaliteit van het werk. Het is een uitdaging om hier continu een balans in te vinden. In gesprek met de klant is de klant niet altijd duidelijk over wat exact zijn wensen zijn. Het is aan de motorfietstechnicus deze wensen te ontdekken en deze uit te leggen (en te vertalen naar mogelijkheden). Tijdens het diagnosestellen gaat de motorfietstechnicus continu na waarom hij een bepaalde aanpak van trouble shooting hanteert waarbij hij zich continu afvraagt of dit de juiste volgorde van aanpak is. Bij het uitvoeren van werkzaamheden aan de motorfiets wordt de motorfietstechnicus geconfronteerd met het dilemma of een onderdeel wel of niet vervangen moet worden waarbij hij een afweging moet maken tussen kosten, veiligheid, volgende werkplaatsbezoek en het gebruik van de motorfiets door de klant (privé of woon-werk). De motorfietstechnicus heeft inzicht in het op de juiste manier en het in één keer goed bewerken van accessoires en het bewerken van (onderdelen van) de motorfiets.

Wettelijke beroepsvereisten Branche vereisten Nederlands en (moderne) vreemde talen

Geen Geen De motorfietstechnicus beheerst de Nederlandse taal in woord en geschrift. De motorfietstechnicus beheerst ook de Engelse taal (lezen en begrijpen). Engels komt veel terug in technische werkplaatsdocumentatie en instructies voor de montage van accessoires. Het kan voorkomen dat de motorfietstechnicus voor technische ondersteuning contact heeft met de fabrikant die in het buitenland is gevestigd. Ook kan de motorfietstechnicus te maken krijgen met de Duitse taal doordat veel leveranciers van accessoires waar hij contact mee heeft in Duitsland zijn gevestigd.

Rekenen/ wiskunde

De motorfietstechnicus krijgt met rekenen en wiskunde te maken bij het werken aan racemotoren, waarbij bijvoorbeeld aan de geometrie van de wielophanging gewerkt moet worden of bij het berekenen van overbrengingsverhoudingen van versnellingsbakken.


6

1.3 Loopbaanperspectief De motorfietstechnicus kan doorgroeien op basis van ervaring naar de functie van:  Eerste motorfietstechnicus  Technisch Specialist Personenauto’s  Technische ondersteuning bij de importeur

1.4 Trends en innovaties Hieronder worden relevante ontwikkelingen voor het beroep beschreven. Trends en innovaties geven aan in hoeverre het beroep nog kan veranderen onder invloed van vernieuwingen. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector).

Arbeidsmarkt

Het arbeidsmarktperspectief hangt sterk samen met conjuncturele en technologische trends. Met name technologische en fiscale ontwikkelingen zorgen voor een continu proces van innovatief denken en handelen. Voor actuele gegevens over de arbeidsmarkt en trends en ontwikkelingen in de mobiliteitsbranche verwijzen we u naar: http://innovam.nl/onderzoek. Gegevens over BPV plaatsen zijn te vinden op: www.kansopstage.nl en www.stagemarkt.nl. De bedrijvenregisters waarin alle beschikbare BPV-plaatsen zijn opgenomen zijn te vinden via www.innovam.nl.

Wetgeving en regelgeving


De motorfietstechnicus werkt volgens de geldende Arbo en milieu regels.

7

Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening


De motorfietstechnicus krijgt steeds minder te maken met diagnosestellen doordat deze werkzaamheden zo complex worden dat er een hoger niveau is vereist. Daarnaast krijgt de motorfietstechnicus steeds vaker te maken met nieuwe elektronische functionaliteiten op de motorfiets waar hij kennis van moet hebben. Ook krijgt hij te maken met meer verschillende soorten (speciaal)gereedschap, bijvoorbeeld de gradensleutel waar de momentsleutel reeds veelvuldig in de werkplaats wordt gebruikt. Nieuwe trends en ontwikkelingen waaien vaak over uit het buitenland. De klant is hier vaak over geïnformeerd. De motorfietstechnicus is op de hoogte van deze trends en ontwikkelingen zodat hij deze trends en ontwikkelingen kan vertalen in de wensen van de klant en de klant kan adviseren over de mogelijkheden. Technologische ontwikkelingen van de afgelopen jaren is de toepassing van led verlichting, traction control en elektromagnetische/dynamische vering. Maar ook de automatische versnellingsbak en de mogelijkheid te kunnen schakelen op het stuur. Een technologische ontwikkeling die de komende jaren zal toenemen is de toepassing van CANbus systemen. In crisistijd laten fabrikanten modellen langer doorlopen. Wanneer de klant wel een nieuwe motorfiets (nieuw model) wil aanschaffen geeft hij hetzelfde bedrag uit, terwijl motorfietsen duurder zijn geworden. Gevolg is dat de klant gedwongen een stapje terug moet doen en in zal stappen in een lager segment.

8

2

Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep

In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen kenmerkend voor het beroep. Een kerntaak is een kenmerkende taak binnen de beroepsuitoefening. Het betreft een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar omvang, tijdsbeslag, frequentie en/of belang. Een werkproces is een afgebakend onderdeel van een kerntaak. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt kenmerkend herkend in de beroepspraktijk. De werkprocessen worden in handelingen beschreven opdat duidelijk is wat de beroepsbeoefening inhoudt.

Motorfietstechnicus Kerntaak

Werkproces

Kerntaak 1 Stelt diagnose en voert reparatie uit 1.1 Bereidt reparatie voor 1.2 Stelt diagnose 1.3 Voert reparatie uit 1.5 Rondt reparatie af Kerntaak 2 Voert klein en groot onderhoud uit 2.1 Bereidt onderhoud voor 2.2 Voert inspectie uit 2.3 Voert onderhoud uit 2.4 Rondt onderhoud af Kerntaak 3 Maakt motorfiets afleveringsklaar en monteert accessoires 3.1 Maakt motorfiets afleveringsklaar 3.2 Maakt motorfiets winkel- of proefrit klaar 3.3 Monteert accessoires op motorfiets


9

3

Beschrijving van de kerntaken

In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit beroepscompetentieprofiel beschreven. Daarnaast worden in de rechterkolom de werkprocessen benoemd en resultaten die een werkproces moet opleveren

3.1 Kerntaak 1 Stelt diagnose en voert reparatie uit Kerntaak 1 Stelt diagnose en voert reparatie uit Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus noteert de begintijd van zijn werkopdracht op de werkorder. Hij neemt kennis van de werkopdracht. Bij onduidelijkheid over de werkopdracht informeert hij bij de werkplaatsreceptie (of in overleg met de klant). Hij neemt kennis van de werkwijze van de reparatie door de reparatiehandleiding/het werkplaatshandboek (over het model) te raadplegen. Indien nodig maakt hij een proefrit. Hij rijdt de motorfiets de hefbrug op en hij selecteert de benodigde gereedschappen. Hij haalt de benodigde onderdelen uit het magazijn.

Werkprocessen bij kerntaak 1 1.1 Bereidt reparatie voor

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van gereedschappen en materialen  Heeft kennis van Arbo regels en bedrijfsvoorschriften  Kan informatiebronnen raadplegen  Kan onderzoeken Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus stelt diagnose om te achterhalen wat de storing aan de motorfiets. Door te voelen, te ruiken, te testen, te meten en het storingsgeheugen uit te lezen sluit de motorfietstechnicus oorzaken uit om uiteindelijk tot de oorzaak van de storing te komen. Hij noteert zijn bevindingen op de werkorder. Zijn conclusies koppelt hij terug aan de werkplaatsreceptie en hij licht de werkwijze van het oplossen van de storing toe.

1.2 Stelt diagnose

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van Arbo regels en bedrijfsvoorschriften  Kan meet, controle- en testapparatuur gebruiken  Kan analyseren  Kan systematisch werken  Kan zijn bevindingen toelichten Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus voert (eenvoudige) reparaties uit aan motorfietsen. Hij deen monteert (onder)delen van de motor. Hij vervangt en/of repareert defecte (onder)delen. Reparaties aan de motorfiets voert hij uit volgens de reparatiehandleiding en/of de geldende voorschriften van het bedrijf. Wanneer de motorfietstechnicus tijdens de reparatie te maken krijgt met onvoorziene werkzaamheden, doordat bijvoorbeeld een onderdeel is afgebroken of voor garantie moet worden vervangen dan maakt hij daar een foto van en/of meldt hij dit bij zijn leidinggevende.


1.3 Voert reparatie uit

10

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van de geldende voorschriften  Kan informatiebronnen raadplegen  Kan gereedschappen gebruiken Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus voert (zelfstandig) een eindcontrole uit aan de motorfiets. De motorfietstechnicus maakt de motorfiets klaar voor aflevering aan klant. Hij noteert zijn werkzaamheden, de gebruikte onderdelen en de gewerkte tijd op de werkorder. Hij reinigt en ruimt zijn werkplek en het gebruikte gereedschap op. De werkorder draagt hij over aan de werkplaatsreceptie.

1.4 Rondt reparatie af

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van de geldende voorschriften  Heeft kennis van het uitvoeren van een eindcontrole  Kan veilig, geordend en vakkundig werken  Kan rapporteren

Competenties die nodig zijn om kerntaak 1 goed uit te voeren:  Samenwerken en overleggen  Formuleren en rapporteren  Vakdeskundigheid toepassen  Materialen en middelen inzetten  Op de behoeften en verwachtingen van de klant inspelen  Kwaliteit leveren  Instructies en procedures volgen  Met druk en tegenslag omgaan


11

3.2 Kerntaak 2 Voert klein en groot onderhoud uit Kerntaak 2 Voert klein en groot onderhoud uit Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus noteert de begintijd van zijn onderhoudsopdracht op de werkorder. Hij neemt kennis van de onderhoudsopdracht. Hij bepaalt (naar aanleiding van de kilometerstand van de motorfiets) het uit te voeren onderhoud aan de motorfiets. Uit het werkplaatshandboek pakt hij een werkplaatsonderhoudsschema. Hij haalt de beurtset bij het magazijn op. In sommige gevallen haalt de motorfietstechnicus eerst de motorfiets bij de klant op voordat hij aan het onderhoud begint.

Werkprocessen bij kerntaak 2 2.1 Bereidt onderhoud voor

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van onderhoudschecklists  Kan informatiebronnen raadplegen Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus voert een inspectie uit aan de motorfiets. Visueel, auditief en met behulp van testapparatuur controleert hij bijvoorbeeld de verlichting, de banden, de remmen, etc. van de motorfiets. Bijzonderheden noteert hij op de werkorder en hij geeft de reden (van reparatie/vervangen) aan en noteert in sommige gevallen het onderdeelnummer en de prijs van het onderdeel. Bijzonderheden koppelt hij terug aan de werkplaatsreceptie.

2.2 Voert inspectie uit

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van Arbo regels en bedrijfsvoorschriften  Heeft kennis van onderhoudschecklists  Heeft technische kennis van motorfietsen  Kan meet, controle- en testapparatuur gebruiken  Kan zijn bevindingen toelichten  Kan rapporteren Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus voert een kleine of grote onderhoudsbeurt aan de motorfiets uit volgens de punten op de onderhoudschecklist. Hij is hierbij attent op de verscheidenheid in onderhoudschecklisten per merk. Hij deen monteert delen van de motorfiets en hij vervangt filters, ververst vloeistoffen en smeert bewegende delen.

2.3 Voert onderhoud uit

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van Arbo regels en bedrijfsvoorschriften  Heeft kennis van de geldende voorschriften  Heeft kennis van onderhoudschecklists  Heeft technische kennis van motorfietsen  Kan gereedschappen gebruiken  Kan onderhoudswerkzaamheden uitvoeren aan motorfietsen


12

Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus voert een eindcontrole uit aan de motorfiets. Hij controleert bijvoorbeeld de vrije slag van de koppeling, controleert het olie pijl en controleert op olie lekkages. Op de werkorder noteert hij zijn werkzaamheden, de gebruikte onderdelen en de gewerkte tijd. Inspectiepunten/aandachtspunten bij een volgende inspectie noteert hij op de werkorder. Zijn werkplek en het gebruikte gereedschap reinigt hij en ruimt hij op. De werkorder draagt hij over aan de werkplaatsreceptie.

2.4 Rondt onderhoud af

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van de geldende voorschriften  Heeft kennis van het uitvoeren van een eindcontrole  Kan veilig, geordend en vakkundig werken  Kan zijn bevindingen toelichten  Kan rapporteren

Competenties die nodig zijn om kerntaak 2 goed uit te voeren:  Samenwerken en overleggen  Formuleren en rapporteren  Vakdeskundigheid toepassen  Materialen en middelen inzetten  Op de behoeften en verwachtingen van de klant inspelen  Kwaliteit leveren  Instructies en procedures volgen


13

3.3 Kerntaak 3 Maakt motorfiets afleveringsklaar en monteert accessoires Kerntaak 3 Maakt motorfiets afleveringsklaar en monteert accessoires Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus maakt motorfietsen afleveringsklaar voor aan de klant. Inspectie aan de motorfiets doet hij volgens een afleveringschecklist/geldende voorschriften van het bedrijf. Bijzonderheden noteert hij op de werkorder en overlegt hij met de werkplaatsreceptie.

Werkprocessen bij kerntaak 3 3.1 Maakt motorfiets afleveringsklaar

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van afleveringschecklists  Heeft kennis van de geldende voorschriften  Kan meet, controle- en testapparatuur gebruiken  Kan zijn bevindingen toelichten  Kan rapporteren Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus maakt motorfietsen winkel- of proefrit klaar. Hij inspecteert de motorfiets op technische gebreken en voert (indien nodig) reparties uit. Hij zorgt dat de motorfiets tijdig schoon en netjes winkel- of proefrit klaar gemaakt is. Bij proefrit klaarmaken monteert bij handelaarskentekenplaten en controleert hij vloeistoffen, bandenspanning en accuspanning.

3.2 Maakt motorfiets winkel- of proefrit klaar

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van de geldende voorschriften  Heeft technische kennis van motorfietsen  Kan gereedschappen gebruiken  Kan geordend en vakkundig werken Beschrijving werkproces: De motorfietstechnicus monteert volgens montageinstructies accessoires op nieuwe en gebruikte motorfietsen. Het komt voor dat hij accessoires en delen van de motorfiets bewerkt om accessoires te kunnen monteren. Hij controleert of de aanpassingen en het op- of inbouwen van de accessoire(s) naar behoren zijn uitgevoerd. Eventuele afwijkingen zijn teruggekoppeld naar de leidinggevende.

3.3 Monteert accessoires op motorfiets

Vakkennis en vakvaardigheden:  Heeft kennis van vormen van materiaalbewerking  Kan meet, controle- en testapparatuur gebruiken  Kan gereedschappen gebruiken  Kan geordend en vakkundig werken  Kan zijn bevindingen toelichten  Kan rapporteren

Competenties die nodig zijn om kerntaak 3 goed uit te voeren:  Samenwerken en overleggen  Formuleren en rapporteren  Vakdeskundigheid toepassen  Materialen en middelen inzetten  Kwaliteit leveren  Instructies en procedures opvolgen


14

Motorfietstechnicus Beroepscompetentieprofiel

Recommend Documents