Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid
BEROEPScompetentiePROFIEL
monteur metalen gevel- en dakelementen
fvb•ffc Constructiv Koningsstraat 132/5 1000 Brussel Tel.: +32 2 210 03 33
De beroepscompetentieprofielen zijn tot stand gekomen dankzij de bijdrage van de volgende organisaties :
© fvb•ffc Constructiv, Brussel, 2013 Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing onder eender welke vorm, voorbehouden voor alle landen. 2
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
Voorwoord Beroepscompetentieprofielen uitwerken neemt een belangrijke plaats in binnen de problematiek van het aanpassen van de opleidingen aan de behoeften van de arbeidsmarkt. Beroepsprofielen zijn immers de belangrijkste inspiratiebron bij het uitwerken van opleidingsprofielen, zeker bij de start. In een latere fase komen daar de opleidingsprogramma’s bij. Met deze gegevens in gedachten heeft het Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid (fvb-ffc Constructiv) in samenwerking met het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) en het Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en hygiëne in het Bouwbedrijf (navb-cnac Constructiv) de bestaande beroepsprofielen aangepast. Daarbij werd vooral rekening gehouden met de talrijke ontwikkelingen als gevolg van de eisen inzake duurzaam bouwen. De aangepaste beroepsprofielen hebben betrekking op een groot aantal materies, zowel uit de ruwbouw- als de afwerkingssector, en werden goedgekeurd door deskundigen uit de sector. Zo dragen ze bij aan het concretiseren van één van de belangrijkste aspecten van de opdracht van het fvb: ze vormen namelijk de link tussen de vraag naar en het aanbod van arbeidskrachten en opleiding in de bouwsector.
Robert Vertenueil Voorzitter fvb-ffc Constructiv
3
Contact
Voor opmerkingen, vragen en suggesties kunt u terecht bij: fvb•ffc Constructiv Koningsstraat 132/5 1000 Brussel Tel.: +32 2 210 03 33 Fax: +32 2 210 03 99 website : fvb.constructiv.be
4
Een woordje uitleg Zoals u in het voorwoord kon lezen, was er nood aan een herwerking van de beroepscompetentieprofielen. Een aantal profielen zijn namelijk niet meer up-to-date. Daarnaast is er meer en meer vraag naar competenties in het kader van ecologisch en duurzaam bouwen. Maar ook veiligheid verdient de nodige aandacht. Een beroepscompetentieprofiel beschrijft de competenties van een ervaren bouwvakarbeider. Bij de herwerking van de profielen vertrekken we vanuit het “competentiedenken”. Een competentie is een set van “kennis”, “vaardigheden” en “attitudes” die zich uiten in observeerbaar gedrag. In dit document wordt deze indeling steeds gehanteerd. Onder “kennis” verstaan we alles wat een monteur metalen gevel- en dakelementen moet kennen om zijn beroep te kunnen uitoefenen. Bijvoorbeeld “het gebruik en de verschillende types van metalen platen en sandwichpanelen”. Onder “vaardigheden” verstaan we alles wat een monteur metalen gevel- en dakelementen moet kunnen om zijn beroep te kunnen uitoefenen. Bijvoorbeeld “het toepassen van felstechnieken”. “Attitude” verwijst naar de houding, de denkwijze, het gedrag dat een monteur metalen gevelen dakelementen moet hebben om zijn beroep te kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld “problemen onderkennen en oplossen”. De activiteiten binnen het beroepscompetentieprofiel worden in drie blokken opgedeeld. 1. Gemeenschappelijke activiteiten eigen aan alle bouwvakarbeiders, zoals bijvoorbeeld de werfinrichting. 2. Specifieke activiteiten eigen aan het beroep, zoals bijvoorbeeld het bevestigen van binnendozen en isolatiemateriaal. 3. Transversale “groene” activiteiten, zoals bijvoorbeeld het plaatsen van isolatiemateriaal. Deze activiteiten zijn van groot belang voor een duurzaam bouwproces. Ze kunnen integraal in meerdere beroepsprofielen voorkomen. Het is echter niet zo dat deze competenties gemeenschappelijk zullen zijn voor alle bouwvakarbeiders. Voor sommige activiteiten werken we met een kleurencode. “Groen” staat voor ecologische en duurzame activiteiten, “oranje” staat voor activiteiten die handelen over veiligheid en welzijn. De activiteitenblokken worden ook nog eens opgedeeld in sleutelactiviteiten. Per sleutelactiviteit worden de kennis, vaardigheden en attitudes benoemd.
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
5
6
OMSchrijving van het beroep De monteur metalen gevel- en dakelementen houdt zich voornamelijk bezig met het plaatsen van metalen dak- en gevelelementen in residentiele en industriële toepassingen en de voorbereiding hiervan. De monteur metalen gevel- en dakelementen brengt op de werf de benodigde materialen en het materieel ter plaatse, alsook het hefwerktuig (hoogwerker, verreiker, schaarlift). Daarna zal hij vaak metalen regelwerk of binnendozen bevestigen. Hierna gaat hij over tot de eigenlijke montage van metalen platen of sandwichpanelen op gevel en dak, dit volgens verschillende mogelijke montagesystemen- en technieken. Bij de plaatsing voorziet de monteur, naargelang de beoogde constructie, in openingen en schuine wanden. Tenslotte werkt hij de platen af door te zagen, knabbelen en door het bevestigen van afwerkingsprofielen (dorpels, dakranden, …). Bij het uitvoeren van zijn taken leeft de monteur steeds de veiligheids-, milieu- en kwaliteitsvoorschriften na.
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
7
0
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Werken in een BOUWonderneming Zelf situaties en kansen zoeken om de eigen kennis te verhogen.
Leergierig zijn.
Een taak individueel uitvoeren, zonder hulp of toezicht.
Autonoom zijn.
Ondanks opduikende moeilijkheden een doel willen Doorzettingsvermogen hebben. bereiken. Problemen en werk zelf aanpakken, zonder hulp of raad van buitenaf.
Zin voor initiatief.
Een taak in de voorgeschreven tijd uitvoeren.
Resultaatgerichtheid - het beoogde resultaat willen bereiken, ondanks tijd- en budgetbeperkingen; en zonder daarom de kwaliteitsnormen uit het oog te verliezen.
Op tijd komen.
Stiptheid.
Zelfstandig werken
Anticiperen. De mogelijke gevolgen van een situatie overzien. Rekening houden met nog uit te voeren Vooruitziend zijn. taken. Eventuele problemen opmerken die geen direct verband houden met de eigen taak. Met anderen samenwerken en hen helpen met hun Teamgericht werken. werk.
Samenwerken
Zich aanpassen aan veranderingen (andere gereedschappen, andere personen, andere procedures en taken).
Flexibiliteit.
Contacten aanknopen.
Sociaal vaardig.
Weten wat onder geweld, pesterijen en ongewenst Zich onthouden van geweld, pesterijen of ongeseksueel gedrag op het werk wordt verstaan. wenst seksueel gedrag op het werk.
Communiceren
Administratieve taken uitvoeren
Op een constructieve en gebruiksvriendelijke wijze informatie uitwisselen met collega's. Op een constructieve en gebruiksvriendelijke wijze informatie uitwisselen met klanten.
Respectvolle houding tegenover collega's.
Communicatief vaardig zijn.
Een werkplanning bijhouden. Invullen van de eventuele fiches/documenten die de ploegbaas overgemaakt heeft.
Georganiseerd zijn.
Zorgen voor kwaliteit Oog hebben voor de tevredenheid van de klant.
Kwaliteitsvol werken
Detailwerk zorgvuldig uitvoeren.
Zin voor precisie. Oog voor detail bezitten en het geduld om detailwerk zorgvuldig uit te voeren.
Wanneer mogelijk esthetische overwegingen laten meespelen bij de uitvoering van het werk.
Zin voor esthetiek.
Professionele houding. Het imago en de kwaliteitsrichtlijnen van het bedrijf Het melden als andere slechte kwaliteit afleveren. en de opdrachtgever. Het eigen werk kwalitatief en kwantitatief evalueren Zin voor zelfcontrole. en indien nodig bijsturen. Werkzaamheden binnen vooropgestelde parameters Oog hebben voor rendement. uitvoeren. Zuinig omgaan met materialen, gereedschappen en Spaarzame ingesteldheid. tijd. Verspilling vermijden. Traceerbaarheid van producten, bewijsstukken van De etiketten en markering van de gebruikte materiwat uitgevoerd werd. alen bijhouden.
8
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
0
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Veilig en gezond werken Hygiënebewust werken
Collectieve beschermingsmiddelen toepassen
Principes van algemene en persoonlijke hygiëne.
Principes van algemene en persoonlijke hygiëne toepassen.
Richtlijnen in de onderneming of organisatie met betrekking tot netheid en hygiëne.
Richtlijnen in de onderneming of organisatie met betrekking tot netheid en hygiëne toepassen.
Kennis van de verschillende collectieve beschermingsmiddelen (bv. vangnetten, valbeveiliging).
Collectieve beschermingsmiddelen aanbrengen.
De PBM's (veiligheidsuitrusting en de kledingvereisten) die nodig zijn voor de uitoefening van het beroep (gezichts-, gehoors-, hoofd-, hand-, voeten adembescherming). De situaties waarin persoonlijke beschermingsmiddelen moeten worden gedragen.
Persoonlijke BeschermingsMiddelen gebruiken
Bewust zijn van het belang van hygiëne en daar actief en pro-actief op gericht zijn.
Instructies opvolgen.
PBM’s dragen wanneer het moet.
Aandachtig zijn voor alle situaties waarin het dragen van PBM's noodzakelijk is.
De veiligheidssignalisatie mbt. Het dragen van PBM’s (blauwe gebodsborden). De specifieke voorschriften voor de PBM's toepassen Waken over het correcte gebruik van de PBM's. (handschoenen, bril,...). Het juiste gebruik, onderhoud en opslag van PBM’s.
De aanwezigheid van PBM's op de werf controleren. Zich bewust zijn van de eigen verantwoordelijkPBM's met de nodige zorg behandelen. heden bij gebruik en onderhoud van persoonlijke PBM’s regelmatig onderhouden en controleren. beschermingsmiddelen. PBM’s na gebruik correct opbergen.
Omgaan met specifieke risico’s De producten met gevaarlijke eigenschappen waarmee men op de werkvloer in contact komt. De manieren waarop gevaarlijke stoffen het lichaam kunnen binnendringen.
Veilig gebruiken van gevaarlijke producten.
De risico’s en beheersmaatregelen voor het gebruik van producten met gevaarlijke eigenschappen.
Omgaan met gevaarlijke producten
De regels in verband met de opslag van producten met gevaarlijke eigenschappen.
Veilig opslaan van gevaarlijke producten.
Veiligheidsbewust werken.
De veiligheidsinformatiebladen lezen en begrijpen.
Omgaan met asbest
De veiligheidssignalisatie, transportetikettering en productetikettering.
Lezen en interpreteren van gevaarsaanduidingen en gevaarssymbolen op het etiket van gevaarlijke producten.
Maatregelen bij ongelukken met gevaarlijke producten.
Gepaste maatregelen nemen bij ongelukken met gevaarlijke producten.
De verschillende asbesthoudende producten.
Asbesthoudende producten tijdens verschillende handelingen herkennen.
Gezondheidsrisico's bij werken met asbesthoudende producten. De middelen en technieken die gebruikt worden voor het verwijderen van asbesthoudende materialen.
Omgaan met kwarts- en houtstof
De risico’s van blootstelling aan hout- en kwartsstof en de maatregelen om de stofemissie en de blootstelling aan stof te verminderen.
Oplettend zijn.
De juiste reacties als er asbest aanwezig is (bescherVeiligheidsbewust werken. ming, verwittigen chef), etc.
Gebruiken van machines die stofemissie beperken. Afzuigapparatuur aansluiten en correct gebruiken. Correct gebruik van ademhalingsbescherming.
Veiligheidsbewust werken. Zie volgende pagina
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
➠ 9
0
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
➠ Omgaan met elektriciteit
Omgaan met lawaai
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
Omgaan met specifieke risico’s Basiskennis elektriciteit.
Werken met onbeschadigd en veilig elektrisch materieel.
Risico's verbonden aan werken met elektriciteit en elektrische apparaten.
Voor installeren, herstellingen, wijzigingen en onderhoud beroep doen op een bevoegd elektricien.
Oorzaken (bronnen) van lawaai voor omgeving.
Preventiemaatregelen voor omgeving kunnen implementeren.
Respectvolle houding tegenover omgeving en collega's.
Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken.
Veiligheidsbewust werken.
Risico's van hoog geluidsniveau en preventie- en beschermingsmaatregelen tegen lawaai en gehoorschade.
Brand- en explosierisico's en de bijhorende prevenPreventiemaatregelen naleven. tiemaatregelen.
Omgaan met brand en explosies
Ergonomisch werken
ATTITUDES
De soorten branden. De vuurdriehoek. Procedures in geval van brand. Blusinstructies. EHBO.
Prioriteiten naleven: alarmeren & evacueren, energievoorzieningen afsluiten, toegangswegen vrijmaken voor redders, brandhaard afsluiten, brandhaard bestrijden.
De risico’s van overbelasting of verkeerde belasting Juiste hef- en tilbewegingen toepassen. van het lichaam. Correct hanteren van voorziene hulpmiddelen bij heffen en tillen. Tiltechnieken en tilhulpmiddelen: basisprincipes Hulp bieden aan collega's om ergonomisch werken voor het hanteren van lasten zonder risico’s. mogelijk te maken.
Veiligheidsbewust werken.
Veiligheidsbewust werken.
Koelbloedig en snel reageren.
Veiligheidsbewust werken. Respectvolle houding tegenover omgeving en collega's.
Machines en gereedschappen gebruiken De werking van de machines en/of gereedschappen.
Correct dagelijks gebruiken van machines en gereedschappen
Machines en gereedschappen enkel gebruiken voor het werk waarvoor het gemaakt is. Het correcte machines en gereedschap selecteren. Veiligheidsinstructiekaarten lezen en begrijpen.
Nauwkeurig de veiligheidsvoorschriften kunnen De risico’s en veiligheidsmaatregelen bij het gebruik toepassen. van machines en gereedschappen. De gepaste PBM's dragen.
Oplettend zijn. Zin voor analyse hebben.
Veiligheidsbewust werken.
Nooit machinebeveiliging willekeurig wegnemen of uitschakelen. De normale werkingstoestand van de machines en Controleren van machines en gereedschappen op de gereedschappen. hun goede werking.
Controleren van machines en gereedschappen
Onderhouden van machines en gereedschappen
Reinigen van machines en gereedschappen
10
De verschillende onderdelen en de werking van de Een kritische blik hebben. machines en gereedschappen. Relevante werkingsparameters (peil, druk, temperaBasiskennis van hydraulica, mechanica, materialen- tuur,…) aflezen. leer en elektriciteit. Olie bijvullen. Onderhoudstechnieken en de producten (oliën,…) Draaiende onderdelen smeren. en materieel (sleutels, vetpomp,…) gebruikt bij klein onderhoud. Kleine vervangingen (bvb lampjes of zekeringen) doorvoeren.
Handig zijn.
De technieken voor het reinigen van het materieel.
Toepassen van de technieken voor het reinigen van het materieel.
De benodigde producten (reinigings-, ontsmettingsproducten) en materieel (spriet, hogedrukreiniger, ...).
Gebruiken van de benodigde producten (reinigings-, Ordelijk en net kunnen werken. ontsmettingsproducten) en materieel (spriet, hogedrukreiniger, ...).
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
0
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
De werkplek inrichten Signalisatie aanbrengen
Elektriciteitsvoorziening realiseren
De verschillende middelen om een werf af te sluiten.
De verschillende veiligheidsborden, markeringen en Signalisatie respecteren. pictogrammen. Veilig aansluiten van elektrisch materieel op het stroomnet.
Basiskennis van elektriciteit.
Opstarten van de werfgeneratoren indien er geen stroomnet aanwezig is.
Voor elk soort materiaal en gereedschap de plaats en opslagwijze.
Materialen en gereedschappen opslaan
Orde en netheid bewaren
Afsluitingen installeren.
De geschikte beschermingsmiddelen tegen vallen van opgeslagen materiaal en gereedschap.
Het materieel en de producten gebruikt bij het reinigen van de werf.
Veiligheidsbewust werken.
Veiligheidsbewust werken.
Materialen en gereedschappen in goede en veilige Zin voor orde. omstandigheden bewaren, tijdens en na de werken. Geschikte beschermingsmiddelen tegen de val van gereedschappen en materiaal plaatsen.
Verantwoordelijkheidszin, niet werken als de Materialen ook op hoogte met de nodige omzichtig- bescherming afwezig is. heid behandelen en stapelen. Vrijhouden van doorgangen. Afval en bestemmingsloze onderdelen verwijderen. De werkplek opkuisen na de werkzaamheden.
Zin voor orde en netheid.
Werken op hoogte Ladders gebruiken
Steigers opbouwen en demonteren
Regelgevingen, normen en veiligheidsvoorschriften Een ladder correct opstellen. omtrent ladders.
Zichzelf en anderen niet in gevaarlijke situaties brengen.
Voorwaarden voor gebruik van ladders: enkel voor lichte werken van korte duur en op beperkte hoogte.
Voor langdurige werken op hoogte andere arbeidsmiddelen gebruiken (hoogwerker, schaarlift,…).
Veiligheidsbewust werken.
Regels voor de opbouw en vrijgave van steigers.
De regels voor de opbouw en vrijgave van steigers toepassen.
Elke tekortkoming aan de beschermingsinrichtingen aan de rechtstreekse leidinggevende melden.
Regels voor de demontage van steigers.
De regels voor de demontage van steigers toepassen. Zichzelf en anderen niet in gevaarlijke situaties brengen. Een geschikte toegang tot de werkplek voorzien. Gebruiken van hoogtewerker of valharnas bij plaatsing van vangnetten.
Vangnetten installeren
Voorschriften van de fabrikant.
Installatie van een randbeveiliging
De verschillende soorten randbeveiliging in functie De geschikte randbeveiliging installeren. van de af te schermen werkplek.
Persoonlijke beschermingsmiddelen voor werken op hoogte gebruiken
De persoonlijke beschermingsmiddelen die nodig zijn voor het werken op hoogte (levenslijn, veiligheidsharnas, etc.).
Opbouwen en zekeren van goederenliften
De voorschriften voor het gebruik van een goederenlift en de instructies van de fabrikant (normen, klassen, stabiliteit).
Gebruiken van hefplatformen
De gevaren en opleidingsverplichtingen bij het gebruik van hoogwerkers of schaarliften.
Plaatsen volgens de voorschriften (voldoende overlap, voldoende vrij ruimte onder het net).
De aanwezigheid van veiligheidsuitrusting op de werf controleren. Plaatsen van ankers. De juiste uitrusting gebruiken. De toestellen opstellen en de materialen correct stapelen. De goederenlift bedienen.
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
Veiligheidsbewust werken.
Aandacht hebben voor het valrisico.
Waken over hun gebruik.
Verifiëren of het materieel in orde is met de certificatie. Een hoogwerker of schaarlift enkel laten bedienen door competente personen, die de vereiste opleiding hebben gevolgd.
11
0
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Milieubewust werken Energieprestatie gebouwen (EPB) begrijpen
De algemene principes van de energieprestatie van gebouwen. De gevolgen van het slecht plaatsen van isolatie en ventilatie.
Onderscheid tussen gevaarlijke en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen.
Het afvalbeheer respecteren
Er zich van bewust zijn waarom elke tussenkomst in het gebouw belangrijk is voor het binnenklimaat en de globale energieprestatie van het gebouw.
De sorteercategorieën (recycleerbare producten, te storten producten - categorieën van storten en/ of specifieke evacuatierichtingen, speciaal geval van asbest). Belang van de rol van de onderneming bij het sorteren en recycleren van sommige afvalstoffen, en de voordelen daarvan voor het bedrijf zelf en het milieu.
Zich bewust zijn van het ecologische belang en van Het milieu beschermen tegen de schadelijkheid van de mogelijkheden tot dwangsommen als gevolg bepaalde materialen en substanties. van een slecht afvalbeheer. Zichzelf en collega's beschermen tegen de schadelijkheid van bepaalde materialen en substanties.
Veiligheidsbewust werken. Systematisch verzamelen van afval.
Motivatie om afvalstoffen te sorteren. Het sorteren organiseren (in bakken, containers, …) Zich informeren in geval van twijfel over de bestemen het afval sorteren. ming van afvalstoffen. Zorgvuldig werken. Actie ondernemen wanneer container vol is.
Asbesthoudende en andere gevaarlijke afvalproDe risico's van behandeling en de reglementaire ducten identificeren, apart houden van de andere bepalingen inzake de verwijdering van asbesthouafvalstromen, op een veilige manier verpakken en dend en ander gevaarlijk afval. verwijderen.
Veiligheidsbewust werken.
Waterverbruik beperken
De regels omtrent lozen van water. Eindigheid van drinkwater.
Efficiënt gebruiken van water voor taken & schoonmaak.
Economisch en ecologisch bewustzijn. Streven naar zuinigheid bij gebruik van water.
Energieverbruik optimaliseren
Milieubewustzijn - eindigheid van fossiele energiebronnen. Energieverbruikers op de werf (generatoren, transport, machines, werfkeet).
Efficiënt gebruik machines en gereedschappen.
Reflex & verantwoordelijkheidszin (uitschakelen energieverbruikers wanneer niet nodig: verlichting, verwarming, koeling, …; passief ipv actief koelen; ).
12
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
Basisactiviteiten
1
COMPETENTIES
SLEUTELACTIVITEIT
KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Aanslaan van lasten Hijsmaterieel en de keuringsvoorschriften. Technieken voor het aanslaan van lasten.
Aanslaan van lasten
De machinebestuurder leiden
Het juiste hijshulpmiddel selecteren in functie van de last (kettingtakel, strop, hijsband, hijsmagneet, …). Kunnen omgaan met informatie. Materialen aanslaan op een veilige manier.
Massa en gewicht.
Gewicht en het zwaartepunt van de lasten inschatten.
Sjortechnieken.
Knooppunten voor het stroppen van de last maken.
Heftechnieken.
De last aan de hijsvoorzieningen bevestigen en zekeren.
Tekens en seinen voor de communicatie.
Bedieners van machines (kranen, betonmixer …) eenduidige seinen en radiofonische instructies geven.
Verantwoordelijkheidszin.
Zin voor samenwerking.
Organiseren en inrichten van de werkplek Installeren van stellingen en ladders Werken met hoogtewerker en verreiker
Verschillende afschermmaterialen en op een correcte manier aanbrengen.
Uitvoeren van de regels voor de montage van ladders en stellingen.
Richtlijnen voor veilig gebruik van hoogtewerker en verreiker.
Machines gebruiken en onderhouden.
Accuratesse.
Elementaire kennis stabiliteit.
Verwijderen van ladders en stellingen
Toepassen van de basisregels voor de demontage van stellingen en ladders.
Planmatig denken.
Voorzien van de nodige materialen en materieel Leveringen aanvaarden
Materialen.
Controleren van de leveringen op basis van de bestelstaat (aantal, type, beschadiging).
Contactvaardigheid.
Aanvoeren (al dan niet in de hoogte) van de nodige materialen en materieel zodat vlot en veilig gewerkt kan worden
Welk materiaal en welk materieel nodig is in elke fase van het werkgebeuren.
Inzicht hebben in de volgorde van plaatsing.
Een werkplanning kunnen maken.
Bedienen van eventuele hulpmiddelen voor transport zoals ophefwerktuigen (hoogwerker, verreiker, schaarlift, ... ).
Flexibiliteit.
Voorbereiden van de montage van metalen elementen De oude bedekkingen van het dakoppervlak verwijderen Zagen en bevestigen van houten latten en metalen regelprofielen
Asbesthoudende materialen.
Oude dakmaterialen verwijderen. Asbesthoudende materialen herkennen.
Werking van en het gebruik van timmergereedschap zoals zaag, hamer, ...
Toepassen van timmertechnieken (zagen, nagelen, schroeven). Uitlijnen. Boren en snijden.
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
Problemen onderkennen en oplossen.
Kritische ingesteldheid.
13
1
Basisactiviteiten
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Monteren van metalen elementen Plaatsen van metalen regelwerk
Bevestigen van binnendozen en isolatiemateriaal
Monteren van de buitenste platen of monteren van sandwichpanelen
Werking van en het gebruik van timmergereedschap zoals zaag, hamer, ...
Toepassen van timmertechnieken (zagen, nagelen, schroeven).
Basis driehoeksmeetkunde.
Uitlijnen met laser of klassiek gereedschap. Boren en snijden.
De werking en het gebruik van montagegereedschap zoals elektrische boormachine, elektrische schroevendraaier, schiethamer, plaatschaar.
Toepassen van montagetechnieken zoals boren, schroeven, schieten en decouperen.
Resultaatgerichtheid.
Planmatig denken.
Het gebruik en de eigenschappen van verschillende types van isolatie en binnendozen. De werking en het gebruik van montagegereedschap zoals elektrische boormachines, elektrische schroevendraaier, riveteermachine. Thermische eigenschappen mate materialen. De uitzetting van materialen.
Toepassen van montagetechnieken zoals boren, schroeven en schieten.
Resultaatgerichtheid.
Koudebruggen vermijden tijdens de montage. Kritische ingesteldheid.
Het gebruik en de eigenschappen van verschillende types van metalen platen en sandwichpanelen.
Insnijden in de platen maken (voor deuren e.d.) of schuine wand zagen (bijvoorbeeld voor schuin dak)
De werking en het gebruik van de (decoupeer)zaag, Toepassen van snij- en zaagtechnieken. de slijpschijf, de plaatschaar en de knabbelschaar.
Nauwkeurig werken.
Het gebruik en de eigenschappen van verschillende types van metalen platen en sandwichpanelen.
Doorzettingsvermogen.
Metalen platen met staande naad verbinden
De werking en het gebruik van de felsmachine (sluitingmachine).
Toepassen van felstechieken.
Plaatsen van de afwerkingsprofielen Verwerken van de afwerkingsprofielen
Bevestigen van afwerkingsprofielen
Het gebruik van de afwerkinggereedschap: bijvoor- Toepassen van afwerkingstechnieken zoals zagen beeld: messen, elektrische knabbelschaar, zaag. snijden, knabbelen, snijden, solderen, lassen, … Het gebruik en de eigenschappen van verschillende types van metalen platen en sandwichpanelen. Het gebruik van montagegereedschap zoals elektri- Toepassen van montagetechnieken zoals boren, sche boormachiene, elektrische schroevendraaier, ... schroeven en schieten.
Nauwkeurig werken.
Resultaatgerichtheid.
Het gebruik van lijm en siliconen.
Kwaliteitszorg Zich houden aan de (redelijke) planning.
Opdracht binnen de geplande tijd uitvoeren
Inlassen van een zelfcontrole in functie van een mogelijke deadline.
De kwaliteit van het eigen montagewerk beoordelen en indien nodig bijsturen
Bedrijfs- en productspecifieke kwaliteitsnormen.
Meten en controleren van de te plaatsen elementen en van de posities waar deze geplaatst moeten worden
De werking en het gebruik van meetinstrumenten zoals waterpas, (elektrische of digitale) thedoliet, laser, niveaumeter, …
14
Omgaan met stress.
Kritisch ingesteld zijn.
Toepassen van meettechnieken.
Kritisch ingesteld zijn.
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
Transversale “Groene” activiteiten
SLEUTELACTIVITEIT
2
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
2.1. ISOLATIE
KEUZE VAN HET ISOLATIEMATERIAAL
Materiaalkeuze
Basisprincipes van thermische isolatie: • Complementariteit van isoleren, luchtdichting en ventilatie • Bouwknopen (bv. overgang dak en gevel): verliezen en risico op schimmelvorming • Convectielekken. Basisprincipes van akoestische isolatie • Contactgeluid en luchtgeluid • Geluiddemping. De verschillende soorten isolatiematerialen en hun thermische (geleiding λ), mechanische (scheurbestendigheid, drukweerstand...) en akoestische eigenschappen, hun brandwerendheid, duurzaamheid en stabiliteit in de tijd, milieu-impact, invloed op de gezondheid, ...
Het belang van een goede keuze en correcte plaatsing van de isolatie begrijpen.
De basisprincipes van waterdampdiffusie: • Klimaatklasses • Verspreiding/convectie • Rol van de dampwerende laag • Rol en aard van het onderdak. De gezondheidsrisico’s en aangepaste beschermingsmiddelen van de verschillende isolatiematerialen.
PLAATSING VAN HET ISOLATIEMATERIAAL De isolatie analyseren
Het isolatiemateriaal plaatsen
Bij de plaatsing de volgorde van de bedekkingslagen kunnen evalueren voor de realisatie met meerdere lagen. De plaatsings- en bevestigingsmethodes van isolatiematerialen volgens het type isolatiemateriaal: • soepel isolatiemateriaal • halfstar isolatiemateriaal • al dan niet getand-gegroefd star isolatiemateriaal • sandwichpanelen. Kennis van binnen- en buitenisolatie.
De aansluitingsstukken beheren
Het belang van een correcte plaatsing van de isolatie begrijpen. Het isolatiemateriaal op uniforme en continue wijze plaatsen. • Erover waken geen luchtkamers te creëren in het Erg zorgvuldig zijn. complex Zich ervan bewust zijn dat een goede coördinatie • Aandacht besteden aan de continuïteit van de met de andere vakgebieden nodig is. isolatie. De beschermingsmiddelen gebruiken die aangepast zijn aan de plaatsing van de isolatie.
De eventuele gevolgen van een koudebrug begrijpen: • Risico op thermische verliezen • Risico op schimmelvorming.
Bouwknopen analyseren en zich verzekeren van de continuiteit van de isolatie (verbinding muurplafond, muur-raam, ...).
De technische eisen i.v.m. brandveiligheid.
Technische voorschriften i.v.m. brandveiligheid respecteren.
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
Erg zorgvuldig zijn. Zich ervan bewust zijn dat een goede coördinatie met de andere vakgebieden nodig is.
15
2
Transversale “Groene” activiteiten
COMPETENTIES
SLEUTELACTIVITEIT
KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
2.2. LUCHTDICHTHEID
ONTWERP VAN LUCHT- EN DAMPSCHERM
Prestaties
Weten hoe de luchtdichtheid van een gebouw uitgedrukt wordt (v50, n50, …), hoe deze prestatie gemeten wordt (blowerdoor-test) en wat de grootte-ordes zijn volgens de energieprestatie van het gebouw.
Het belang van een goede keuze en correcte plaatsing van lucht- en dampscherm begrijpen.
Het relatieve belang van de verschillende soorten lekken. Weten hoe ze geïdentificeerd worden (infrarood, rooktest).
Keuze van de lucht- en dampwerende materialen
De klimaatklasses (I tot IV). Het principe van waterdampdiffusie. De verschillende soorten lucht- en dampwerend materialen (panelen, membranen, …) en hun eigenschappen (SD-waarde - klasses E1 tot E4, weerstand tegen scheuren, weerstand tegen hoge temperaturen, ...).
De vereiste lucht- en/of dampdichte lagen in een catalogus kiezen en/of identificeren op de werf.
Het belang van een goede keuze en correcte plaatsing van lucht- en dampscherm begrijpen.
UITVOEREN VAN LUCHT- EN/OF DAMPSCHERM Uitvoering van de banen
Weten waar het lucht- en/of dampscherm geplaatst moet worden.
• Een lucht- en/of dampwerende laag plaatsen langs Erg zorgvuldig zijn. boven, op de draagconstructie of de ribben Zich ervan bewust zijn dat een goede coördinatie • Een lucht- en/of dampwerende laag plaatsen langs met de andere vakgebieden nodig is. onder de draagstructuur of de ribben.
Doorbrekingen en integratie van elementen
De snijmethodes en benodigdheden (fittings, onderdakkragen, ...) waarmee door de verschillende lagen van het complex gegaan kan worden.
De doorbrekingen luchtdicht uitvoeren om plaats te maken voor de installatiekanalen en de integratie van elementen als ramen etc.
Erg zorgvuldig zijn. Zich ervan bewust zijn dat een goede coördinatie met de andere vakgebieden nodig is.
Afwerkingen
De verschillende afdichtingsproducten (kleefbanden, lijmen, stopverven, coatings, …) en hun duurzaamheid in de tijd. De voorbereidingswijze van de draagconstructies.
De verbinding maken tussen banen van de luchten/of dampwerende laag, tussen elementen (dakvensters, ramen, ...) en tussen de andere delen van het gebouw ( voorzetwanden, muren, etc.).
Erg zorgvuldig zijn. Zich ervan bewust zijn dat een goede coördinatie met de andere vakgebieden nodig is.
16
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
➠
Beroepscompetentieprofielen Monteur metalen gevel- en dakelementen
17
fvb•ffc Constructiv Koningsstraat 132/5, 1000 Brussel t +32 2 210 03 33 • f +32 2 210 03 99 fvb.constructiv.be •
[email protected] © fvb•ffc Constructiv, Brussel, 2013. Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing onder eender welke vorm, voorbehouden voor alle landen
BEROEPScompetentiePROFIELEN Ruwbouw
Machinale beroepen Bagger
Steen
Afwerking
Dak
Hout
Glas Metaal
Verf Transversale beroepen
Werktuigkundige voor baggervaart Baggerwerker Kraanbestuurder Torenkraanbestuurder Bestuurder mobiele kraan Betonmixerchauffeur Betonmixerchauffeur Betonpompbedienaar Weg- en waterbouw Boormeester horizontale boringen Boormeester verticale boringen Chauffeur Bouwplaatsmachinist Plaatser nutsleidingen Wegenwerker Stratenmaker Asfalteerder Rioollegger Steenhouwer / Marmerbewerker Ruwbouw Metselaar Bekister - betonneerder IJzervlechter Werfbediener ruwbouw Asbestverwijderaar Betonhersteller Prefab-monteerder Spoorwerker Afwerking ruwbouw Dekvloerlegger Tegelzetter Stukadoor Monteur metalen gevel- en dakelementen Dakdekker Dakafdichter Daktimmerman Houtskeletbouwer Buitenschrijnwerker Binnenschrijnwerker Interieurbouwer Glaswerker Stellingbouwer Industrieel isolatiewerker Chauffagist Sanitarist Plaatser van ventilatiesystemen Schilder-decorateur Industrieel schilder Magazijnier Heftruckbestuurder volgens info op 07/05/2013
Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid