Monitoring verpakkingen Preventie – voorbeelden
30 juli 2012
Postbus 8724 3009 AS Rotterdam 010 – 4206161 www.nedvang.nl
[email protected] Deze monitoring rapportage is een uitgave van Nedvang.
2
INHOUD 1
3
Preventie - voorbeelden
5
1.1
Zomerbloeiers
7
1.2
IJsbergsla
7
1.3
Haricots Verts
7
1.4
Thee
8
1.5
Appelflap, donuts en saucijzenbroodje
8
1.6
Rijst
8
1.7
Cherrytomaat
9
1.8
Vis
9
1.9
Hemdtasje
9
1.10
Weggooiwijzer
10
1.11
Ei
10
1.12
Vleesproducten
10
1.13
Tomatensaus
11
1.14
Diervoeding
11
1.15
Overige voedingsmiddelen
11
1.16
Frites
12
1.17
Hersluitbaar blik voor drank
12
1.18
Kipspread
13
1.19
Aluminium drankblikje
13
1.20
Koekjes
14
1.21
Wasdroger
14
1.22
Oven
14
1.23
LCD-scherm
15
1.24
Aardappelen, groente- en fruit
15
1.25
Frisdranken in blik
16
1.26
Frisdranken in kunststof flessen
16
1.27
Frisdrank
17
1.28
Vouwbare meerwegverpakking
17
1.29
Vis
18
1.30
Mineraalwater
18
1.31
Food en non-food producten
19
1.32
Koffie
19
1.33
Onkruidbestrijding
20
1.34
Was- en reinigingsmiddelen
20
1.35
Hervulbaar systeem was- en reinigingsmiddelen
20
1.36
Ei
21
1.37
Biologische groenten en fruit
21
1.38
Watergedragen inkt
21
1.39
Beschermend verpakkingsmateriaal
21
1.40
Sportdrank
22
1.41
Sappen
22
1.42
Sap
22
1.43
Tafelsaus
22
1.44
Ophangbeugel voor mediasysteem
23
1.45
Biologische wijn
23
1.46
Koffie
24
1.47
Poedermelk voor de koffie
24
1.48
Pallet
25
1.49
Aardappel
25
1.50
Snoep
26
1.51
Luxe chocoladereep
26
1.52
Shampoo
27
1.53
Cosmetica
27
1.54
Plastic draagtas
28
1.55
Plastic draagtas
28
1.56
Autoruit
28
1.57
Lijm
29
1.58
Wijn
29
1.59
Frisdrank
30
1.60
Ei
30
1.61
Koek, cake of andere banketproducten
31
1.62
Jute tas
31
1.63
Kit
31
1.64
Mineraalwater, intens bruisend en natuurlijk licht bruisend
32
1.65
Basterdsuiker
33
1.66
Koeldoos
33
1.67
Purschuim
34
1.68
Vaseline
34
1.69
Koek en biscuit
34
1.70
Frisdrank
35
1.71
Kaas
35
4
1
Preventie - voorbeelden
Preventie is een individuele verplichting voor alle bedrijven die verpakte producten op de Nederlandse markt brengen. Om een beeld te krijgen van de activiteiten die producenten en importeurs ondernemen om hun producten te verpakken en daarbij te voldoen aan deze verplichting, is hen de vraag gesteld een voorbeeld in te sturen over het jaar dat zij een wijziging hebben doorgevoerd. Op dit verzoek zijn in de eerste helft van 2012 85 reacties vanuit het bedrijfsleven binnengekomen. Die zijn als volgt opgebouwd:
2 bedrijven hebben Nedvang per e-mail laten weten geen voorbeeld te kunnen rapporteren.
4 bedrijven namen de moeite het formulier in te vullen om duidelijk te maken dat zij dit jaar geen voorbeeld konden rapporteren.
8 bedrijven rapporteerden een verpakkingsvoorbeeld dat pas in 2012 op de markt is verschenen. Deze voorbeelden zullen volgend jaar gerapporteerd worden. Dit leidt in totaal tot 71 voorbeelden die hieronder anoniem gerapporteerd zullen worden. Getracht is middels de toelichtende teksten de reikwijdte van het onderwerp „verpakkingen‟ in beeld te brengen. De informatie is zo volledig als de bedrijven het aan Nedvang overlegd hebben. In veel gevallen is er ook telefonisch contact geweest met de indieners van verpakkingsvoorbeelden. Bronmateriaal is bij Nedvang aanwezig. De basis bestaat uit ingevulde formulieren waarvan een blanco voorbeeld is opgenomen in bijlage C van het rapport „Monitoring Verpakkingen, resultaten 2011‟ van Nedvang. De basis voor het formulier is inzicht te krijgen in maatregelen genomen door producenten en importeurs van verpakte producten in het kader van artikel 3 van het Besluit verpakkingen. Van elk voorbeeld is na het beschrijven gecontroleerd of het voorbeeld aan een van onderstaande maatregelen voldoet: A. zo weinig mogelijk verpakkingsmateriaal of papier en karton wordt gebruikt; B. een verpakking of papier en karton zodanig wordt ontworpen dat nuttige toepassing wordt
vergemakkelijkt; C. zoveel mogelijk hergebruikt materiaal in nieuwe verpakkingen of papier en karton wordt toegepast; D. het ontstaan van zwerfafval zoveel mogelijk wordt voorkomen; of
algemeen minder milieubelastend. Bij elk voorbeeld is aangegeven wat het product en de verpakking zijn, wie het op de markt heeft gebracht, welke maatregel(en) van toepassing zijn en wat het resultaat is.
5
Algemene uitleg van FSC en PEFC Omdat dit regelmatig terugkomt bij houten, papieren en kartonnen verpakkingen leggen we deze afkorting vooraf uit. PEFC, Programme for the Endorsment of Forest Certification, is wereldwijd het grootste keurmerk voor hout en papier. Het doel van het keurmerk is duurzaam bosbeheer te bevorderen om zo het aandeel hout en papier uit goed beheerde bossen te vergroten. Hout- en papierproducten die afkomstig zijn uit een FSC-gecertificeerd bos zijn herkenbaar aan het FSC-label. Om er zeker van te zijn dat producten met dit keurmerk daadwerkelijk uit een verantwoord beheerd bos komen, moeten alle schakels in de handelsketen van het product worden gecertificeerd. Wat is nu het verschil? FSC stelt niet enkel de belangen van de natuur centraal, maar ook die van de mens: het sociale aspect is hier dus sterker aanwezig. PEFC daarentegen is in het leven geroepen als een pan-Europees boscertificaat op initiatief van de Europese bosbouwsector.
FSC is meer een consumentenkeurmerk.
De toeslag voor het gebruik van het FSC-logo is hoger, waardoor het vanuit kostprijsoogpunt aantrekkelijker is om voor PEFC te kiezen.
Van zowel FSC- als PEFC-systemen zijn de basisprincipes ontstaan na de UN Earth Summit in Rio de Janeiro in 1992. FSC heeft zelf 10 principes en bijbehorende criteria opgesteld die wereldwijd toegepast worden. PEFC maakt gebruik van principes en criteria uit internationale afspraken tussen regeringen die per regio verschillen. In de verschillende processen bestaan verschillende sociale criteria.
6
1.1 Zomerbloeiers Violen worden gekweekt in kleine polypropeen bakjes. Dat is gangbaar. Deze kweker van zomerbloeiers heeft zich ten doel gesteld om binnen vijf jaar de hoeveelheid kunststof verpakkingsmateriaal met 50% terug te dringen. Inkoop, marketing, verkoop en verpakkingsontwikkeling werkten gezamenlijk een jaar lang aan een nieuwe manier van produceren en verpakken, passend bij de doelstelling van het bedrijf. De plantjes worden nu gekweekt in een perskluit, waarna ze in een vouwkartonnen bakje worden gestopt. Deze methode bespaart 30.000 kg kunststof in 5 jaar tijd. Daar staat tegenover dat 18.000 kg karton voor in de plaats komt. Kweken in een perskluit is prijstechnisch bij lange na niet concurrerend ten opzichte van de conventionele productiemethode. De kweker geeft aan: “Het zal dus nog een hele speurtocht zijn om op een enigszins gelijkwaardig niveau uit te komen, aangezien de markt voor deze bulkartikelen niet bereid is substantieel meer te betalen.” Product & verpakking
Planten kweken en verpakken in een kartonnen bakje
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal
Resultaat
Beoogde besparing in polypropeen: 30.000 kg in 5 jaar In de plaats hiervan komt: 18.000 kg karton
1.2 IJsbergsla De ontwikkelingen in de productie van steeds dunnere folies die toch sealbaar zijn gaan steeds maar door. Alleen voor sla bespaart men toch weer 2.280 kg per jaar. En al moeten we er rekening mee houden dat de besparingen relatief steeds kleiner worden, toch is elke bespaarde kilogram kunststof er één. En dat merkt deze retailer ook in de portemonnee. Product & verpakking
Verpakte ijsbergsla
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal
Resultaat
Besparing van 2.280 kg kunststof folie per jaar
1.3 Haricots Verts Een retailer toont aan dat het chique, rechte, slanke zusje van de snij- en spercieboon, efficiënter verpakt kan worden. Pretenties hoeven hier niet in de verpakking tot uitdrukking te komen. Een flow pack, anders gezegd een gesealde folie, voldoet. Het bakje kan achterwege blijven. 75% Wordt bespaard op het gebruik van kunststof verpakkingsmateriaal. Dit komt overeen met 14.400 kg op jaarbasis. Product & verpakking
Voorverpakte boontjes
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal
Resultaat
Besparing van 14.400 kg kunststof verpakkingsmateriaal per jaar komt overeen met een materiaalbesparing van 75%
7
1.4 Thee De Category Manager van een retailer wilde af van de folie om de doosjes thee. Hij sprak er de leverancier van hun eigen merk piramidevormige theezakjes op aan. Die kwam met een oplossing die negen maanden later in de schappen te bewonderen was. Het bleek nog een hele uitdaging te zijn om de theedoosjes volledig afsluitbaar en hersluitbaar te maken. Met het oog op het EK Voetbal rekende het bedrijf de bespaarde hoeveelheid folie om in voetbalvelden. Het zijn er 108. Product & verpakking
Pyramidevormige theezakjes in doosje
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing
Resultaat
Besparing: 700.000 m2 folie per jaar / 108 voetbalvelden folie
1.5 Appelflap, donuts en saucijzenbroodje Het verschil is voor de leek, maar ook de expert, niet te zien. De kunststof blisterverpakking voor bakeoff-producten van een retailer zijn wel minder milieubelastend geworden. De inkoper overlegde met de leverancier van het kunststof verpakkingsfolie over de inzet van gerecycleerd PET, rPET, in de verpakking. Het duurde een half jaar om deze verandering in te voeren. Gebruik van nieuwe grondstoffen wordt bespaard terwijl de verpakking nog steeds recyclebaar is. Product & verpakking
In blister verpakte bake-off-producten, zoals bijvoorbeeld appelflappen, donuts en saucijzenbroodjes
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
C toepassen van gerecycled materiaal
Resultaat
Inzet in nieuwe verpakking van een percentage gerecycled PET in plaats van nieuwe grondstof
1.6 Rijst Voor het afvullen van rijst in een kartonnen doosje heeft de afvulmachine wel wat kopruimte (lucht bovenin) nodig. Maar waarom zou je lucht willen verpakken, opslaan en vervoeren? Het kost onnodig verpakkingsmateriaal. Bovendien bezet lucht onnodig ruimte op de pallet, in het magazijn en op het schap. En ook het vervoeren van lucht kost brandstof en dus geld. Genoeg redenen voor een retailer om op zoek te gaan naar mogelijkheden om de kopruimte te verkleinen. Mensen van commercie, leverancier, sourcing (combinatie van inkoop en logistiek) en design slaagden hierin. Voordeel wordt geboekt op alle bovengenoemde terreinen. Ook de omdozen zijn nu kleiner, in plaats van lucht ligt er nu rijst op het pallet. Een kleinere kopruimte past in de doelstelling van het bedrijf om uiterlijk in 2015 alle eigen-merkproducten en verpakkingen duurzamer te maken. Product & verpakking
Rijst in vouwkartonnen doosje
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Voor dezelfde hoeveelheid rijst: minder lucht verpakken, opslaan en vervoeren. Minder verpakkingsmateriaal inkopen, minder verpakkingsafval laten ontstaan.
8
1.7 Cherrytomaat Dezelfde retailer nam op gelijke wijze de cherrytomaat onder de loep. Nu is een kwetsbaar cherrytomaatje iets anders dan een stel stevige rijstkorrels. Een uitdaging was het voorkomen van schade aan het product. Men organiseerde een pilot. Het overstappen van een kunststof bakje naar een zakje bespaart 85% kunststof. Product & verpakking
Cherrytomaatjes in kunststof folie
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
85% Minder kunststof, minder omverpakking, minder transport
1.8 Vis Ook de verpakking voor verse vis werd op dezelfde manier onderzocht. Winst was nog te halen door over te stappen op een transparante polyester, PET, dat gerecyclede content bevat en ook weer recyclebaar is. Onderzoek wees uit dat klanten de verpakking zelfs aansprekender vonden. Product & verpakking
Vis in een PET-verpakking
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal
Resultaat
Meer recyclaat in de verpakking, verpakking beter recyclebaar
1.9 Hemdtasje Wie pakt er nog een gratis hemdtasje? Dit is een tasje in de vorm van een hemd. Klanten van een retailer niet meer. Het bedrijf ging na een uitgebreide test de pedagogische uitdaging aan om de gratis hemdtasjes bij de kassa te verwijderen. De klant leest bij de betaling waarom: “Wij bieden hier geen tasjes meer aan, waardoor we samen 600 kg kunststof per dag besparen.” Product & verpakking
Last minuteverpakkingsmateriaal (gratis hemdtasjes) verwijderen
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + D voorkomen van zwerfafval
Resultaat
600 Kg kunststof per dag komt overeen met 219.000 kg kunststof per jaar. Door de ‘600-kg-boodschap’ begrijpen klanten het. Kassamedewerkers kunnen harder doorwerken omdat vragen over de hemdtasjes tot het verleden behoren.
9
1.10 Weggooiwijzer Een goede recycling van verpakkingsafval en het voorkomen van zwerfafval draagt bij aan het terugdringen van de milieubelasting door verpakkingen. Maar consumenten zijn geen materiaaldeskundigen. Een retailer pakte het idee op om consumenten te informeren en te stimuleren om verpakkingen op een goede manier weg te gooien. Aan de verpakking zelf veranderde niets, alleen een weggooilogo wordt toegevoegd. Het levert behoud van verpakkingsgrondstoffen op. In 2015 moet dit logo op álle eigen-merkproducten staan. Het bedrijf ontwikkelde de weggooiwijzer samen met Milieu Centraal en Nedvang. Lastig is dat afvalstromen per gemeente kunnen verschillen. Ook bleek het niet mogelijk om op alle producten een logo te plaatsen. Dit is ondervangen door in elk geval de website te vermelden. Product & verpakking
Alle eigen-merkartikelen
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + D voorkomen van zwerfafval
Resultaat
Minder verpakkingsafval ten onrechte in het restafval, minder verlies aan grondstoffen
1.11 Ei Duurzamer verpakken gaat over meer dan bijvoorbeeld het verlagen van het verpakkingsgewicht. Voor eieren is gekeken naar het productieproces van het verpakkingsmateriaal en naar de transportkilometers nodig voor de aanvoer van de dozen naar de inpakstations. Kan het minder milieubelastend, kan de CO2-uitstoot omlaag? Ja, dat bleek mogelijk, en wel met 20%. Door een energiezuiniger productieproces van de verpakking, lokale productie in Nederland en gebruik van een natuurlijke grondstof, cellulosevezels en paperfoam. Maar de retailer ging nog verder. Bekend is dat veel producten vooral milieubelastend zijn tijdens de gebruiksfase. Voor een ei geldt dat ook. Een zachtgekookt eitje is minder milieubelastend dan een hardgekookt. Een gegarandeerd zacht gekookt ei kunt u krijgen door het gas na 1 minuut koken uit te zetten en het ei na 7 minuten uit het water te halen. Deze duurzame tip geeft de retailer op de verpakking. Het bedrijf was zo slim om de tip over te nemen van een consument die „m plaatste op het duurzame consumentenplatform Nudge. Product & verpakking
Eieren in een paperfoam doos
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Duurzamer verpakt ei dat consumenten stimuleert om minder energie te verbruiken bij het koken ervan.
1.12 Vleesproducten Twee jaar duurde het om vierkante metalen blikken te ontwikkelen voor het verpakken van vlees. Dezelfde hoeveelheid vlees kan nu opgeslagen worden in een 35% kleinere ruimte. Ook het transportvolume is logischerwijs verkleind met 35%. Alle schakels in de keten van levering werkten met elkaar samen. Marketing, verkoop, de leverancier van het verpakte product en de leverancier van het blik. Product & verpakking
Vleesproducten in blikverpakking
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
Algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Transportvolume verkleind met 35% voor dezelfde hoeveelheid vlees
10
1.13 Tomatensaus De naam zegt het al, een easy open deksel voor blik zorgt voor meer gebruiksgemak voor consumenten die een bolognesesaus willen maken. Daarnaast is de deksel lichter in gewicht. Het ontwikkelen ervan duurde drie jaar. Het mes snijdt aan beide kanten: minder milieubelastend, jaarlijks 200.000 kg minder materiaalgebruik en een besparing op kosten. De vermindering in uitstoot van CO 2 werd door het bedrijf berekend. Alle schakels in de keten van levering werkten met elkaar samen: marketing, verkoop, de leverancier van het verpakte product en de leverancier van het blik. Product & verpakking
Tomatensaus in blikverpakking met een easy openingdeksel
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing metaal: 65.000 kg per jaar
1.14 Diervoeding En waarom zou je zo‟n dekselse innovatie alleen ten goede laten komen aan gebruikers van tomatensaus? Ook mensen met huisdieren willen hier van profiteren. Diervoeding wordt nu ook verpakt in blikken voorzien van deze lichtere easy opening deksel. Jaarlijkse besparing in gebruik van metaal: 133.000 kg. Product & verpakking
Diervoeding in blikverpakking met een easy openingdeksel
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing metaal: 133.000 kg per jaar
1.15 Overige voedingsmiddelen De verpakkingsleverancier heeft nog meer klanten bereid gevonden over te stappen op blikken voorzien van deze lichtere easy opening deksel. Product & verpakking
Overige voedingsmiddelen in blikverpakking met een easy opening deksel
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing metaal: 200.000 kg per jaar
11
1.16 Frites Deze producent werkte een jaar lang aan een efficiëntere productie. Hoe het werkt? Dozen vol frites worden op pallets gestapeld die men liefst ook nog boven op elkaar plaatst. Dat stelt eisen aan de stijfheid en sterkte van de omdozen. De belasting, veroorzaakt door de bovenste laag dozen, wordt voor een belangrijk deel door de hoekribben van de dozen omlaag geleid. Wie met meer succes wil stapelen verstevigt deze hoekribben. Dat deed dit bedrijf. Verder heeft alle ruimte in een omdoos die niet benut wordt een negatief effect op het doorleiden van die krachten. Het bedrijf koos voor frites in plaats van lucht op de pallet. En het zag dat besparingen op milieu en op kosten hand in hand gaan. Het resultaat is er ook een van samenwerking, intern met productie, technische dienst, sales en marketing en extern met de verpakkingsleverancier en de machinebouwer. Product & verpakking
Verpakte frites onder beschermende atmosfeer
Bedrijfstype
Producent in de aardappelverwerkende industrie
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + C toepassen van gerecycled materiaal
Resultaat
Besparing in het gebruik van karton: 402.000 kg karton per jaar. En in de daarbij behorende kosten: 253.000 Euro per jaar. Ook op transportkosten wordt bespaard: 880.000 Euro per jaar.
1.17 Hersluitbaar blik voor drank Een grotere kans op het volledig nuttigen van de inhoud van drank verpakt in blik krijg je door de deksel hersluitbaar te maken. De verpakkingsontwikkelaar en de verantwoordelijken van marketing en verkoop van een verpakkingsproducent werkten samen om dit voor elkaar te krijgen. Steeds weer tonen onderzoeken aan dat de uitstoot van CO2 die toe te rekenen is aan de productie van bijvoorbeeld voedingsmiddelen vele malen zwaarder weegt dan de CO2-uitstoot behorend bij het verpakkingsmateriaal. Verpakkingen dragen -als het goed is- bij aan de volledige consumptie van voedingsmiddelen. Product & verpakking
Drank in hersluitbaar blik
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Voorkomen van voedselverspilling
12
1.18 Kipspread Het voorkomen van voedselverspilling is voor dit bedrijf mede reden geweest om over te stappen op een andere verpakking. Voor een kipspread op de boterham ruilde het de zogenaamde worstverpakking om voor een hersluitbaar kunststof kuipje. De worstverpakking is moeilijk leeg te maken en krijgt na opening te kampen met minder smakelijk uitgedroogd product. Ook is de worstverpakking lastig te recyclen vanwege de metalen clips aan de uiteinden. De meeste consumenten zullen niet geneigd zijn de schaar te hanteren alvorens het kunststof folie, ook nog goed leeggemaakt, in de Plastic Heroes-zak te gooien. Het nieuwe hersluitbare kuipje kent deze nadelen niet. De hersluitbare verpakking beschermt het product beter, is gemakkelijk leeg te maken en kan na gebruik gerecycled worden. Nadelig is dat er wel meer kunststofmateriaal in de verpakking verwerkt is. De stelling is echter dat de milieu-impact van het verpakte product toch vermindert. Product & verpakking
Kipspread
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Beter recyclebare verpakking die productverspilling tegengaat
1.19 Aluminium drankblikje In het verpakkingsjargon wordt een drankblikje een drankbus genoemd. Voortdurend wordt er gewerkt in dit soort industrieën aan energiebesparing en aan het lichter maken van verpakkingen, zonder dat de verpakkingen ontoelaatbaar inboeten op bijvoorbeeld productbescherming en sterkte. Een producent van aluminium drankbussen werkte twee jaar lang aan het realiseren van een gewichtsvermindering voor bussen met een volume van 15 cl, 25 cl en 33 cl. Product & verpakking
Aluminium drankblikje
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal
Resultaat
Lichtere drankblikjes
13
1.20 Koekjes Voor een banketbakker die koekjes aanlevert aan bakkerswinkels zijn er een paar zaken van belang. De koekjes moeten zo lang mogelijk vers en knapperig blijven. En ze mogen beslist niet breken onderweg. Kosten besparen wordt mogelijk als het lukt om meer koekjes op het pallet te vervoeren. Het was een gezamenlijke inspanning om tot een nieuwe verpakking te komen die beslist minder milieubelastend is. Waardoor? Het gaat om een gesealde schaal met deksel, gemaakt van een laminaat met uitstekende barrière-eigenschappen. Door gas toe te voegen in de verpakking op het moment van verpakken wordt een enorme winst geboekt als het gaat om de tenminste-houdbaar-totdatum, ook wel tht-datum genoemd. De verlengde houdbaarheid voorkomt voedselverspilling en dus een hoge milieubelasting. De banketbakkerij claimt een voor Nederland, én de rest van de wereld, unieke verpakkingsoplossing. Door de richtlijnen van Collomoduul op te volgen wordt lucht op de pallet ingewisseld voor koekjes en worden kosten bespaard op transport. Het bedrijf geeft aan niet op belemmeringen gestuit te zijn. Wel heeft men het anderhalf jaar durende traject ervaren als lang en duur. En het testen van alle verpakkkingsvarianten in de tijd was complex. Product & verpakking
Koekjes in een kunststof gesealde schaal met deksel onder atmosfeer verpakt.
Bedrijfstype
Banketbakkerij
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Lichtere verpakking, efficiënter transport
1.21 Wasdroger Deze importeur van huishoudelijke apparatuur stelde de gangbare EPS-verpakkingen ter discussie. EPS wordt gekozen vanwege de uitmuntende eigenschappen op het gebied van schokbestendigheid. Wat bleek? Het EPS kon wel wat dunner, waardoor vier wasdrogers naast elkaar in de vrachtwagen kunnen staan in plaats van drie. Omgerekend naar CO2-uitstoot leverde het efficiëntere transport een reductie in CO2-uitstoot op van 20%. Product & verpakking Bedrijfstype
Wasdroger in EPS-verpakking Importeur van witgoed
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Minder EPS-verpakkingsmateriaal, 20% minder CO2-uitstoot ten gevolge van transport
1.22 Oven De gebruiksaanwijzing van een oven wordt niet gezien als een verpakking. Het behoort tot het product. U kent het wel, bladeren naar de Nederlandse tekst. De producent van de ovens vond er wat op. Hij paste de verpakking aan. In de kartonnen doos is een soort brievenbus aangebracht, die uiteindelijk wordt dichtgeplakt. De importeurs in de verschillende landen printen de gebruiksaanwijzing uit, gooien „m in de brievenbus en sluiten deze af. De nieuwe verpakking voorkomt onnodige verspilling van papier en inkt. Product & verpakking Bedrijfstype
Wasdroger in EPS-verpakking Importeur van witgoed
Betrekking op
algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Minder EPS-verpakkingsmateriaal, 20% minder CO2-uitstoot ten gevolge van transport
14
1.23 LCD-scherm Een innovatie in de manier van verpakken van LCD-schermen zorgt ervoor dat in plaats van drie per stuk verpakte schermen er nu maar liefst zes vervoerd kunnen worden. Waar vroeger piepschuim, lucht en karton het scherm onder andere tegen beschadiging moesten beschermen, is nu het piepschuim vervangen door een soort van luchtbed. Het luchtbed met veel compartimenten heeft de vorm van een zak. Zelf opblazen is niet nodig, hiervoor is hulpapparatuur ontwikkeld. Om de introductie van deze nieuwe verpakkingsoplossing te laten slagen werd nauw samengewerkt. Binnen het bedrijf en erbuiten. Product & verpakking
LCD-scherm in AirPod-verpakkingsoplossing
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing op CO2-uitstoot in het algemeen, minder kunststof verpakkingsmateriaal, minder karton, minder opslag en transport van verpakkingsmateriaal en van gereed product. Verpakkingsmaterialen worden goedkoper ingekocht en zijn na gebruik goed recyclebaar. Bij de klant ontstaat minder afval.
1.24 Aardappelen, groente- en fruit Deze verpakkingsleverancier is gekomen met een minder milieubelastend alternatief voor de veel voorkomende zakken gemaakt van HDPE. Dat vond men in een zak die voor 90% gemaakt is van suikerriet. De kwaliteit en het gebruiksgemak blijft gelijk. Suikerriet is een hernieuwbare grondstof die elk jaar opnieuw kan worden aangeplant, en daarom duurzamer is dan de fossiele brandstoffen die met steeds meer risico aan de aarde onttrokken worden. Voor de realisatie van deze verpakking werkte het bedrijf samen met de grondstof- en folieproducent. Product & verpakking
Aardappel-, groente- en fruitzak, voor 90% gemaakt van suikkerriet
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Alternatieve zak die minder milieubelasting veroorzaakt door de keuze van de grondstof waarvan de zak gemaakt is: suikerriet.
15
1.25 Frisdranken in blik Anderhalf jaar duurde het om een lichter aluminium deksel voor een frisdrankblikje te ontwikkelen. De vermindering van de milieubelasting gaat in dit geval ook gepaard met een kostenbesparing. Door het bedrijf werd de besparing van 107.000 kg aluminium op jaarbasis ook omgerekend naar verminderde CO2-uitstoot met behulp van een CO2-berekeningsmodel. Aan de vormgeving van het blikje is niets veranderd. Het op de markt brengen van deze duurzamere verpakkingsoplossing is geen toevalligheid. Dit bedrijf maakt al veel langer werk van activiteiten met een lagere CO2-uitstoot en streeft naar een zero-afval verpakkingsoplossing. Het hanteert daarbij een testprotocol voor kwaliteit waarbij onder andere gekeken wordt naar stevigheid van het blikje tegen vallen en barsten. Een andere eis betreft het behoud van vorm zodat het blikje niet teveel uitzet/vervormt als het onder druk gevuld wordt. Ook ondergaan nieuwe verpakkingen transporttesten om na te gaan of stabiliteit van pallets niet in gevaar komt. Een test in het verkoopkanaal maakt ook deel uit van het testprotocol en misschien wel het allerbelangrijkste: de productkwaliteit. Die moet te allen tijde gewaarborgd blijven. Product & verpakking
Frisdrank in blik
Bedrijfstype
Frisdrankproducent
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing: 107.000 kg aluminium per jaar
1.26 Frisdranken in kunststof flessen Dezelfde frisdrankproducent streeft voortdurend naar het terugdringen van het gewicht van de met frisdrank af te vullen kunststof flessen. Anderhalf jaar lang werd er gewerkt aan een gewichtsbesparing die jaarlijks 276.000 kg oplevert. Het gaat om een relatief kleine vermindering die door het volume in flessen met een inhoud van 1 liter, 1,5 liter en 2 liter op de Nederlandse markt toch weer aantikt. De ontwikkeling is uitgevoerd door een team van internationale verpakkingsontwikkelaars. Het uiterlijk van de fles is niet veranderd. Product & verpakking
Frisdrank in PET-flessen van 1, 1,5 en 2 liter inhoud
Bedrijfstype
Frisdrankproducent
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing van 276.000 kg PET per jaar komt overeen met 721 CO 2equivalenten
16
1.27 Frisdrank Deze internationale producent van frisdrank heeft zich ten doel gesteld om de fles van de toekomst te ontwikkelen die geheel uit plantaardig materiaal bestaat en recyclebaar is. De drijfveer: minder afhankelijk te zijn van nieuwe grondstoffen en van fossiele brandstoffen. Voor deze ontwikkeling is het bedrijf een samenwerkingsverband aangegaan met een innovatief technologisch bedrijf. Halverwege 2011 introduceerde het bedrijf een fles die voor 22,5% bestaat uit plantaardig materiaal, voor 25% uit gerecycled en voor de rest uit nieuwe grondstoffen. Deze fles is recyclebaar. Product & verpakking
Frisdrank in kunststof recyclebare 0,5 l PET-fles, gemaakt uit een mix van materiaal uit planten, van gerecyclede en van nieuwe grondstoffen
Bedrijfstype
Frisdrankproducent
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Innovatieve weg is ingeslagen met als doel te komen tot een verpakking die zonder gebruik van aardolie gemaakt kan worden
1.28 Vouwbare meerwegverpakking Meerwegverpakkingen inzetten kan een goed idee zijn om te komen tot minder milieubelastend werken in de supply chain. Deze verpakkingsleverancier levert dit soort verpakkingen. Maar niet zonder gedegen onderzoek te doen naar het te behalen resultaat. Hun ervaring is dat de CO2-uitstoot verminderd kan worden, dat bedrijven minimaal 25% op hun logistieke kosten kunnen besparen en dat de investering in deze verpakkingen binnen een jaar terugverdiend kan worden. Product & verpakking
Vouwbare meerwegverpakking
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Geoptimaliseerde leveringen in de supply chain, waarbij minder lucht getransporteerd wordt en verpakkingen hergebruikt worden
17
1.29 Vis De oprichters van deze verpakkingsproducent werkten jarenlang in de visindustrie. Ze zeggen over die tijd: “Het viel ons op dat het meest gebruikte verpakkingsmateriaal EPS tijdens de gehele productieketen voor veel strubbelingen zorgt. Zowel bij de opslag, maar vooral bij de verwerking ervan. Na nader onderzoek bleek het ook erg belastend voor het milieu te zijn.” Ze zochten en vonden een alternatief. Het gaat om een speciale doos gemaakt van polypropyleen. De eigenschappen zijn vergelijkbaar met die van EPS. Het belangrijkste pluspunt voor wat betreft de initiatiefnemers van de handel in deze dozen: de PP-verpakking is volledig recyclebaar. Ten opzichte van de conventionele EPS-verpakkingen neemt de voetafdruk van de PP-verpakking af met 30% en neemt het totale volume dat per lading getransporteerd kan worden toe met 30%. Aanvankelijk was het verlijmen van het product een obstakel. Dit is inmiddels door meerdere innovaties verholpen. De lijm is nu ook volledig afbreekbaar. Product & verpakking
Verpakkingsoplossingen voor vis
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent en –importeur
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Recyclebare verpakking. Ten opzichte van het gebruik van EPS neemt de CO2-voetafdruk af met 30%. 30% meer lading per transport. Volledig afbreekbare lijm.
1.30 Mineraalwater Deze producent heeft zich ten doel gesteld om tussen 2008 en 2012 de carbon footprint van de bedrijfsactiviteiten met 40% terug te dringen. Dit voorbeeld laat zien dat met behoud van eigenschappen in een jaar tijd een nieuwe anderhalve literfles voor mineraalwater is geïntroduceerd die de CO2-uitstoot met 38% vermindert. Minder milieubelasting was expliciet de drijfveer om de lichtere fles die recyclaat bevat en recyclebaar is, te ontwikkelen en op de markt te brengen. Hiervoor is samengewerkt door mensen van productie, marketing, research & development, met de consument en ook met de leverancier van de flesinname-apparatuur in supermarkten. Bij het testen klaagde consumenten over het feit dat de fles zó licht geworden was dat het gebruiksgemak er onder te leiden kreeg. Die feedback werd ter harte genomen en leidde tot een verbeterde grip. Product & verpakking
Mineraalwater in PET-fles van 1,5 liter
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Vermindering in CO2-uitstoot: 38%
18
1.31 Food en non-food producten De winnaar van de vorig jaar door Nedvang gehouden prijsvraag voor duurzame verpakkingsoplossingen maakte gebruik van een zogenaamde stazak met tuit, in het Engels spouted pouch genoemd. Het overgaan op dergelijke verpakkingen vergt een samenspel tussen verpakkingsontwikkelaars, de leverancier van het verpakte product en de verpakkingsleverancier. Drijfveren om deze verpakking te ontwikkelen waren tweeledig: verminderen van de milieudruk en besparen van kosten. Product & verpakking
Stazak met schenktuit
Bedrijfstype
Producent van verpakkingsmaterialen
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Bespaart afgevuld en leeg ruimte. Ten opzichte van bijvoorbeeld fles en blik besparen producten afgevuld in deze stazak op het volume dat ze innemen tijdens handling, opslag en transport. Gemiddeld genomen gaat het om een besparing van 12,5%.
1.32 Koffie Milieuvervuiling tegengaan, dat is wat deze koffieproducent zich ten doel stelt. Daarom ging men op zoek naar een recyclebaar verpakkingsmateriaal, vrij van aluminium en vrij van PVdC. Veel koffieverpakkingen bestaan uit laminaten waarin een laag aluminium en een laag PVdC is verwerkt vanwege hun voortreffelijke barrière-eigenschappen. Door samen te werken met de verpakkingsleverancier van het kunststof laminaat heeft de koffieproducent nu een verpakking op de markt weten te brengen die door eindgebruikers weggegooid kan worden in de plastic heroeszak. Product & verpakking
Koffie in kunststof laminaatverpakking
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing
Resultaat
Recyclebare verpakking
19
1.33 Onkruidbestrijding Dit bedrijf wil ecologisch verantwoorde producten ontwikkelen en op de markt brengen en vergeet de rol van de verpakking daarin zeker niet. Het werkt aan een ISO 26000-normering, de internationale richtlijn voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Voor een onkruidbestrijdingsmiddel werd een nieuwe doseerfles ontwikkeld. Hiermee kan de gebruiker het concentraat heel precies doseren. Overschenken in een maatbeker is niet meer nodig en dat voorkomt productverspilling. Het afspoelen van de maatbeker is immers niet meer nodig. De fles, gemaakt van HDPE, is recyclebaar na gebruik. De verpakkingsontwikkelaar ontwierp een model fles dat 20% lichter is dan het oude model. Hierover vond afstemming plaats met de producent van de doseerfles. Door de logistieke keten ook in de ontwerpfase te betrekken, passen er nu twaalf 510 mldoseerflessen in een doos in plaats van tien in de oude situatie. Overwonnen belemmeringen zijn de invloed van de grondstof van het product op de gebruikte kunststoffen en de tijdsdruk in verband met de start van het nieuwe seizoen. Product & verpakking
Onkruidbestrijdingsmiddel in HDPE-doseerfles
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse besparing in verpakkingsgewicht: 1595 kg Jaarlijkse besparing in transportkilometers: 9867 km
1.34 Was- en reinigingsmiddelen Het gaat in dit voorbeeld om een hele range aan producten. De producent van de middelen schakelde om naar plastic flessen die volledig plant-based én recyclebaar zijn. De ontwikkeling duurde 1,5 jaar. Bekend is dat de belangrijkste winst wordt geboekt tijdens de winning van het materiaal. De fabrikant noemt zijn flessen plantastisch en heeft bewust gekozen voor suikerriet omdat je daaruit veel ethanol kunt winnen. Suikerriet is een hernieuwbare grondstof. Implementatie van het volledig nieuwe materiaal stuitte in de productieketen bij de producent van de flessen op heel wat weerstand. Hogere kostprijs van het materiaal was de grootste hinderpaal om iedereen te kunnen overtuigen van de meerwaarde. Het bedrijf rekende met een CO2-calculator de milieuwinst uit. Product & verpakking
Was- en reinigingsmiddel in kunststof fles
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse besparing: 65 CO2-equivalenten, of 13.500 vaten ruwe olie, of 1,8 miljoen autokilometers of 280 keer de wereld rond in de auto.
1.35 Hervulbaar systeem was- en reinigingsmiddelen Dezelfde producent werkt met navulsystemen in winkels voor de hardlopende veelgebruikte was- en reinigingsmiddelen. Consumenten kunnen de flessen wel 50 keer opnieuw gebruiken. Product & verpakking
Was- en reinigingsmiddel in navulsysteem
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Vaker hergebruik consumentenverpakkingen
20
1.36 Ei Wat voor de voedingsindustrie afval is, is voor deze verpakkingsproducent de grondstof voor een verpakking. Het gaat in dit geval over de huid van de kokosnoot. Kokosnootvezels zijn van nature heel sterk. In combinatie met een natuurlijke latex behouden de vezels hun sterkte en worden daarbij soepel en elastisch. Het maakt ze geschikt om ze te vormen tot bijvoorbeeld een eierdoos of verpakkingen voor parfum en andere speciaalverpakkingen. Dus of het nu gaat om het vruchtvlees van een kokosnoot, of om een ei, de kokosnootvezels beschermen de inhoud. Product & verpakking
Ei in eierdoos
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent
Betrekking op
algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Minder milieubelastende eierverpakking
1.37 Biologische groenten en fruit Verpakkingen voorzien van een kiemplant-logo kunnen door de consument weggegooid worden bij hun groente- fruit- en tuinafval. Consumenten en retailers voerden de druk op bij de verpakkingsproducent van composteerbare verpakkingen om een oplossing te vinden voor de etiketten. Papier is niet het probleem en de inkt ook niet. Maar een home compostable lijm was tot voor kort niet beschikbaar. Eigenlijk omdat de producent van de lijm geen interesse had in dit afzetgebied. Nu, twee jaar later, worden de etiketten CO2-neutraal aangeleverd. Product & verpakking
Sticker op composteerbare verpakking voor biologische groenten en fruit
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Een 100% composteerbare verpakking
1.38 Watergedragen inkt De markt wilde er niet aan, maar deze verpakkingsproducent zette door. Gewoon, vanwege de verminderde uitstoot van schadelijke stoffen bij productie. Samen met de inktleverancier kwam deze ontwikkeling in vijf jaar tijd tot stand. Product & verpakking
Watergedragen inkt voor het bedrukken van verpakkingen
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Minder milieubelastende productie van beter recyclebare inkt
1.39 Beschermend verpakkingsmateriaal Kunststof luchtkussentjes worden gebruikt om producten puntgaaf van A naar B te krijgen. De producent van de kussentjes gebruikt als grondstof nu 20% gerecyclede HDPE. Daarmee spaart hij nieuw materiaal uit. De klant blaast op het moment van verpakken de lucht erin. Kussentjes kunnen na gebruik worden hergebruikt of ingezameld worden met het kunststof afval. Product & verpakking
Beschermend luchtkussenfolie
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent
Betrekking op
C toepassen van gerecycled materiaal
Resultaat
Besparing op gebruik grondstoffen
21
1.40 Sportdrank Als je jaarlijks 24 miljoen aluminium seals kunt besparen, waarom zou je dat dan niet doen? Deze fabrikant was expliciet op zoek naar een dop op een bestaande kunststof PET-fles die meer gebruiksgemak biedt en tegelijkertijd lichter in gewicht zou zijn. Het weglaten van het aluminium afsluitfolie komt de recycling van de fles te goede. Ook zullen er minder aluminium afsluitfolietjes in het zwerfafval belanden. Samengewerkt werd er door mensen van marketing, verpakkingsontwikkeling, inkoop en productie. Product & verpakking
Dop op kunststof PET-fles voor energiedrank
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + D voorkomen van zwerfafval + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing op grondstof, meer gebruiksgemak, minder zwerfafval en betere mogelijkheden voor recycling van het ingezette verpakkingsmateriaal
1.41 Sappen Deze producent van vruchtensappen voert een viertal merken in drankverpakking met verschillende volumes. De range loopt van miniverpakkingen tot en met anderhalve literverpakkingen. In samenwerking met de verpakkingsproducent stappen ze in anderhalf jaar tijd voor de hun gehele „kartonnen portfolio‟, zoals ze het zelf noemen, over op FSC-karton dat verwerkt zit in het laminaat waar de verpakkingen van gemaakt zijn. Andere materialen waar hun drankverpakking uit bestaat zijn kunststof en aluminium. Ook de omdozen behoren tot de kartonnen portfolio en zijn gemaakt van karton met een FSC-keurmerk. Product & verpakking
Sappen in drankpakken
Bedrijfstype
Producent van sappen
Betrekking op
Algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Toepassen van een hernieuwbare grondstof in de product- en de transportverpakking
1.42 Sap Een dankbare manier om minder milieubelastend te werken is om meer producten per pallet te vervoeren. In dit voorbeeld gaat het om meer liters sap per pallet en natuurlijk om de besparingen op transportkosten voor het bedrijf. Hiervoor was wel een innovatie nodig. De sapverpakking heeft een iets andere vorm gekregen die een efficiëntere palletstapeling mogelijk maakt. Het bedrijf voerde een CO2-berekening uit om de milieuwinst te kwantificeren. Product & verpakking
Pallet met pakken sap
Bedrijfstype
Producent van sappen
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Meer sap per pallet
1.43 Tafelsaus Na een jaar ontwikkeling, introduceerde deze fabrikant begin 2011 zijn sauzen voor op tafel in lichtere, minder hoge verpakkingen. Het volume bleef gelijk: 220 ml. Wijzigingen werden doorgevoerd aan de fles zelf en aan de sluiting, oftewel: de cap. De nieuwe PET-fles weegt nu 18,7 gram in plaats van 21,6 22
gram. De cap verslaat procentueel de fles qua prestatie. De nieuwe cap bevat nog maar 5 gram PP, terwijl de oude nog 2,9 gram woog. Het resultaat is een gevolg van samenwerking tussen verpakkingsleveranciers en mensen bij de sauzenproducent , werkzaam in marketing, research & development, quality assurance, supply chain, sales en trade marketing. Product & verpakking
Tomatenketchup in kunststof fles
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Reductie flesgewicht: 2.9 gram PET > 13,4% op de fles Reductie capgewicht: 1.75 gram PP> 25,9% op de cap
1.44 Ophangbeugel voor mediasysteem Dit electronicabedrijf ontwikkelde een reeks metalen ophangbeugels voor een nieuw mediasysteem. Vanwege het succes van deze productlijn zocht het bedrijf een verbeterde, duurzame verpakkingsoplossing met een professionele uitstraling. Via Syntens kwam het bedrijf in contact met een verpakkingsontwerpbureau. Een eis van de opdrachtgever was dat het product inclusief verpakking in dezelfde doos kon worden getransporteerd. Het ontwerpbureau ontwikkelde in 2-3 maanden tijd een simpele en elegante verpakking die geschikt is voor het verpakken van drie verschillende formaten beugels. Drie verschillende materialen (papier, folie en tape) werden vervangen door één (golfkarton). Het nieuwe ontwerp bevat twee tot drie keer minder materiaal en bestaat nu volledig uit golfkarton, waardoor de verpakking sneller en makkelijker is te recyclen. Een materiaalreductie is gerealiseerd van 66-75 %, afhankelijk van het type beugel. En de kosten? De verpakkingstijd is met 75% verkort. Hierdoor verdient de ontwikkeling van de verpakking zich in enkele maanden terug. Product & verpakking
Ophangbeugel voor mediasysteem in golfkartonnen verpakking
Bedrijfstype
Producent van verpakte producenten / verpakkingsontwerpbureau
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Ca. 70% lichtere recyclebare verpakking in monomateriaal waarmee in ¾ van de tijd een beugel verpakt wordt
1.45 Biologische wijn Voor zover bekend brengt deze retailer de lichtste glazen wijnfles van Nederland op de markt. Het flesgewicht bedraagt maar 300 gram. Dat spaart grondstoffen en energie in de productie en het transport. Product & verpakking
Biologische wijn in lichtgewicht glazen fles
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Flesgewicht: 300 gram
23
1.46 Koffie Als je als koffiebrander kwaliteit en duurzaamheid als kernwaarden door de hele keten hebt, is het niet meer dan logisch dat je de verpakkingsontwikkelaar vraagt naar de meest duurzame verpakkingsoplossing. Dit leidde tot een 9,1% dunnere kunststof folie zonder aluminium. Dit maakt dat de koffieverpakking recyclebaar is. De omdozen profiteren van een nieuwe golf waardoor 6,5% karton bespaard kan worden. Ook bleek 40% nieuwe grondstof voor de doos ingeruild te kunnen worden voor gerecyclede. De koffiebranderij geeft aan in dit traject geen belemmeringen te hebben ondervonden. Samenwerking met de folieleverancier, tevens leverancier van de verpakkingsmachines, verliep goed. Lang stil staan bij deze vernieuwde verpakkingen is men niet van plan. Constant wordt gezocht naar innovaties waarbij de balans tussen „people, planet en profit‟ centraal staat. Product & verpakking
Koffie in zakken, gebundeld in golfkartonnen omdozen
Bedrijfstype
Koffiebranderij
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse besparing in gebruik folie: 1200 kg Jaarlijkse besparing in gebruik karton: 1900 kg Besparing op nieuwe grondstoffen voor karton: 40% Recyclebare koffiezak en natuurlijk is ook de omdoos recylebaar
1.47 Poedermelk voor de koffie In dit voorbeeld ligt de focus op afsluitfolie en deksel van de kunststof poedermelkverpakking. De verpakkingsproducent zag kans om het gebruiksgemak te vergroten, het verpakkingsgewicht met 40% te reduceren en kosten te besparen. Een strooi-opening in het afsluitfolie zorgt voor een betere doseringsmogelijkheid en voorkomt productverspilling. Het spuitgieten van de lichtere deksel die minder lang gekoeld hoeft te worden gaat twee keer zo snel en kost ongeveer de helft aan energie. Omdat de kleinere deksel een ander ontwerp heeft, passen er meer deksels in dezelfde omdoos. De verpakkingsproducent zegt er voortdurend naar te streven de impact op het milieu te verkleinen voor alle verrichtingen die nodig zijn om verpakkingen te ontwerpen en te maken. Ze werkten samen met de leverancier van de grondstof en met de klant, een grote retailer. Het gaat hier om een eigenmerk product. Toen de klant de lichtere deksel die anders aanvoelt, accepteerde, kwam er groen licht voor de introductie. De afvuller nam de laatste hobbel: het afstellen van de machine op de lichtere deksel. Product & verpakking
Poedermelk in kunststof verpakking
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse materiaalbesparing: 30.000 kg kunststof Jaarlijkse besparing in transport: 1350 kilometer Reductie gebruik omdozen
24
1.48 Pallet Jaarlijks bespaart deze palletproducent 280.000 kg aan hout door gebruik te maken van „afvalhout‟. Het bedrijf wil duurzaam omgaan met beschikbare grondstoffen (PEFC en FSC). Bij de levering van „nieuwe‟ standaard en speciale maatpallets aan klanten neemt het bedrijf meteen oude en ook kapotte mee terug. De onderdelen van deze pallets worden hergebruikt voor nieuwe pallets. Door op deze manier te werken wordt de kans op zwerfafval verkleind. Product & verpakking
Houten standaard en speciale maatpallets
Bedrijfstype
Recycling, productie en handel in gebruikte pallets
Betrekking op
C toepassen van gerecycled materiaal + D voorkomen van zwerfafval + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse besparing aan grondstof: 280.000 kg Minder transportbewegingen, namelijk 1800 km per jaar
1.49 Aardappel Onbewerkte aardappelen zijn beter houdbaar in een verpakking van PLA dan van PP. PLA ademt meer. PLA staat voor polymelkzuur of polylactide. Het is de naam voor thermoplastische polymeren van melkzuur. Ze zijn biologisch afbreekbaar en polylactic acid worden geproduceerd uit hernieuwbare plantaardige grondstoffen. De retailer, klant van deze verpakkingsleverancier, wilde het kiemplantlogo op de verpakking plaatsen. Zodat eindgebruikers begrijpen dat de verpakking probleemloos met het GFT weggegooid kan worden. Maar dat kan niet zomaar. De verpakking moet dan wel voldoen aan de Europese Norm 13432. Of dat zo is, wordt bepaald aan de hand van een test die aantoont dat de verpakking volledig verdwijnt binnen 6 tot 10 weken in een industriële composteerinstallatie. Omdat de aardappelverpakking flink bedrukt was met conventionele inkt, slaagde de verpakking niet voor de „kiemplantlogotest‟. Een overstap naar biologische inkt zou wel tot een goedkeuring leiden. Zo geschiedde. En passant lukt het ook de PLA-folie lichter te maken dan de conventionele. De ontwikkeling duurde twee jaar. Belemmeringen zijn de langere levertijden en de soms hogere kosten van de biologische inkt. Product & verpakking
Onbewerkte aardappelen in een lichtere PLA-zak, bedrukt met biologische inkt
Bedrijfstype
Verpakkingsleverancier
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Biologisch afbreekbare, composteerbare zak die voldoet aan NEN 13432 Toepassen van biologische inkt Minder verpakkingsmateriaal, lichter in gewicht
25
1.50 Snoep Tot voor kort hing het snoep van de fabrikant in winkelrekken in een plastic zakje verlijmd aan een zogenaamde kartonnen kopkaart. Deze zoetwarenproducent screende zijn hele assortiment en stapte over op een monoverpakking, helemaal uit kunststof, een flow pack genaamd. Het is folie, een seal overlangs en twee sealen aan de kopse kanten. Vormen van de verpakking en het vullen ervan gaat in één moeite door. Vervolgens wordt er een ophangopening in gestanst. De nieuwe verpakking gebruikt wat extra kunststof folie in ruil voor de kartonnen kopkaarten. Het flow pack levert een easy opening op die het gebruiksgemak vergroot. Tevens verlengt de nieuwe verpakking de houdbaarheid van het snoep en is het overbodige vervoer van lucht aangepakt.
Product & verpakking
Snoep in kunststof folieverpakking, flow pack
Bedrijfstype
Producenten van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + D voorkomen van zwerfafval + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Wat extra kunststof folie in ruil voor 24.380 kg karton op jaarbasis. Recyclebare monoverpakking Easy opening die het ontstaan van zwerfafval voorkomt
1.51 Luxe chocoladereep Deze producent wil zo duurzaam mogelijk produceren en goede producten vermarkten. De oude verpakkingsoplossing was een combinatie van karton, elastiek en aluminiumfolie. In 2011 stapte het bedrijf over op een flow pack van een composteerbare folie voorzien van een PEFC kartonnen wikkel. De uitstraling van het aluminium mist men wel. De ontwikkeling van de nieuwe verpakking deed men samen met de leveranciers van de verpakkingsmaterialen. Product & verpakking
Luxe chocoladereep in flow pack van cellulose met kartonnen wikkel
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse besparing verpakkingsmateriaal: 500 kg jaarlijkse besparing in elastiek: 500 kg
26
1.52 Shampoo Je haar wassen zonder shampoofles in je handen? Deze producent is bewust op zoek gegaan naar het weglaten van verpakkingen, het denken in andere manieren waarop je met je producten in een behoefte kunt voorzien. Het leidde tot het elimineren van onnodig gebruik en vervoer van water. Onder de douche is er immers water genoeg. Hun oplossing? Een stuk shampoo lijkend op een stuk zeep. Het stuk shampoo gaat net zolang mee als drie flessen 250 ml shampoo. Het bedrijf geeft aan dat ze er niet van houden hun geld te steken in verpakkingsmateriaal. Liever kopen ze natuurlijke ingrediënten. Bij de kassa wordt het stuk shampoo in een klein papieren zakje verpakt, gemaakt van gerecycled papier. Product & verpakking
Een stuk shampoo met last-minute verpakking
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Wat er wereldwijd gebeurde in boekjaar 2010/2011 op basis van de verkoop van 2,3 miljoen stukken shampoo: - besparing van ruim 7 miljoen plastic fessen, hetgeen overeen komt met 172 ton minder plastic, veroorzakend 586 ton minder CO2 uitstoot - besparing van 450.000 liter water - transportbesparingen
1.53 Cosmetica Dezelfde producent heeft nagedacht over een manier om de kunststof potjes voor hun cosmetica terug te krijgen. In ruil voor vijf potjes of lege flessen met deksel en dop, bieden ze klanten een gratis gezichtsmasker aan. Het kostte ze vervolgens wel een half jaar om de beste manier te vinden om alle plastic (PP en gerecycled PET) gerecycled te krijgen. Alle potjes gaan op retourzendingen naar Engeland. Daar worden ze door de eigen manufacturing gerecycled en worden opnieuw zwarte potjes, flesjes en furoshiki's (Japanse shawl) gemaakt. Ook worden klanten uitgenodigd hun PETflessendoppen in te leveren. Die kan het bedrijf goed gebruiken als grondstof voor hun zwarte cosmeticapotjes. Product & verpakking
Eigen inzamelings- en herverwerkingssyteem van zwarte cosmeticapotjes, gemaakt van gerecyclede kunststof
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal
Resultaat
27
Besparing op nieuwe grondstoffen
1.54 Plastic draagtas Deze retailer in wit- en bruingoed verstrekt voor wie dat wil plastic tasjes in verschillende formaten bij de kassa. Gezien de waarde van de apparatuur die daar te koop is, is het van groot belang dat die producten heelhuids bij de mensen thuis belanden. De retailer zocht contact met een kennisintensieve verpakkingsgroothandel. Hij wilde een recyclebare tas waarop kwantificeerbaar en controleerbaar te lezen is welke milieu-impact de nieuwe gerecyclede tassen hebben. De CO2- en de H2O-voetafdrukken staan afgedrukt op de tas. Net als het Plastic Heroes-logo dat consumenten aanspoort de tas na gebruik met ander kunststof verpakkingsafval apart in te zamelen opdat herverwerking mogelijk is. Met een QR-code kunnen consumenten ins & outs over de tas te weten komen. De totale besparing in CO2-uitstoot bedraagt 42%. Op basis van een verbruik van 4,7 miljoen tassen per jaar staat dit gelijk aan 78 Volkswagen Polo‟s die elk 16.000 kilometer afleggen. Product & verpakking
Plastic draagtas
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Lichtere draagtas gemaakt van gerecycled materiaal. Besparing bedraagt 42% CO2-uitstoot
1.55 Plastic draagtas Op precies dezelfde manier is een drankenspeciaalzaak overgegaan op een plastic draagtas die beduidend minder CO2 uitstoot. Product & verpakking
Plastic draagtas
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Lichtere draagtas gemaakt van gerecycled materiaal. Besparing bedraagt 27% CO2-uitstoot
1.56 Autoruit De autoruiten werden in Frankrijk verpakt op een manier die de ARBO-dienst daar ter plekke niet langer kon goedkeuren. Men zocht naar een alternatief en vond dat ook. Een kartonnen envelop, strak om de ruit heen, die als bijkomend voordeel heeft dat het bedrijf minder schadeclaims ontvangt. Het vervoeren van overbodige lucht behoort nu tot het verleden en kosten worden bespaard op inkoop van het verpakkingsmateriaal. Belangrijkste winstpunt is echter de besparing op het gebied van opslag en transport. Er gaan nu drie keer zoveel verpakte ruiten in een krat. En de dealer heeft een stuk minder verpakkingsafval ten gevolge van de leveringen van autoruiten. Product & verpakking
Autoruit in kartonnen envelop
Bedrijfstype
Importeur van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijks een flinke besparing op het gebruik van papier/karton Minder transportkilometers
28
1.57 Lijm Deze producent van verlijmingsapparatuur voor de verpakkingsindustrie slaagde erin een goede hechting te realiseren met gebruik van minder lijm en energie. Hiervoor namen ze afscheid van de streepbelijming. Het scheelt zo‟n 40% lijm per verpakking. En dat scheelt weer CO2-uitstoot en kosten. De ontwikkeling duurde twee jaar en sluit aan bij de duurzaamheidsdoelstelling van het bedrijf. Zonder een gedegen samenwerking met de eindgebruiker van de lijm, was deze innovatie er niet gekomen. Product & verpakking
Verlijmen van kartonnen dozen
Bedrijfstype
Producent van verpakkingsmaterialen
Betrekking op Resultaat
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend Lijmreductie per verpakking: ca. 40%
1.58 Wijn Voorheen werd wijn gebotteld in het land van origine. De glazen flessen wogen gemiddeld zo‟n 425 gram. 25.000 Flessen van 75 cl werden verscheept per container. Liever dan glas en het kostbare vervoer van ruimte vervoeren grote retailers nu containers met wijn in kunststof zakken. Per container één grote of vier kleinere zakken wijn. In plaats van 18.750 liter wijn in de oude situatie kan men zo 40.000 liter wijn kwijt in een 40ft container. Het bottelen van de wijn gebeurt in Nederland. Omdat de weg die de fles moet afleggen heel wat eenvoudiger is kan de fles een enorme gewichtsreductie ondergaan. Ze wegen nu nog maar 300 gram. Verder wordt de kurk een lichtgewicht schroefdop en voldoen lichtere omdozen voor het transport. Deze voordelen werken ook door in minder CO2-uitstoot ten gevolge van transport in Nederland en ten slotte tot meer wijn in hetzelfde schap. Product & verpakking
Wijn in lichtgewicht wijnfles
Bedrijfstype
Producent van verpakkingsmateriaal
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + C toepassen van gerecycled materiaal
Resultaat
In de supply chain, per 40ft container: 113% meer wijn, komt overeen met 21.250 liter meer wijn. Per glazen fles, gemiddelde grondstoffenbesparing:125 gram glas per fles. Minder verpakkingsgewicht: schroefdop en lichtere omdoos. Minder milieubelastend transport
29
1.59 Frisdrank De drijfveer van dit bedrijf is om klimaatneutraal te ondernemen, om CO 2-uitstoot te minimaliseren. Voor hun 100% biologische frisdrank koos men een lichtgewicht fles die voor 50% gemaakt is van geregenereerd PET. Lichtgewicht? De producent vindt het nodig hierover verantwoording af te leggen op de website. Onder het kopje veelgestelde vragen wordt uitgelegd dat het bedrijf de impact op het milieu wil beperken. “Dus ja, onze fles is wat slapper dan normaal, maar dat is een kleine opoffering voor een betere wereld? En trouwens, het gaat toch om de inhoud en niet om de buitenkant!” Als belemmering tijdens de één jaar durende ontwikkeling noemt het bedrijf: de mogelijkheden bij PETpreform leveranciers. Product & verpakking
Frisdrank in recyclebare lichtgewicht PET-fles voor 50% gemaakt van geregenereerd PET
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
50% besparing op grondstoffen en lichter in gewicht
1.60 Ei Deze verpakkingsproducent heeft een eierdoos ontwikkeld op basis van 100% bio-based materiaal. Het gaat om een industrieel aardappelzetmeel en natuurlijke vezels. Productie vindt plaats in Nederland, Amerika en Maleisië. De eierdoos kan gerecycled worden en wanneer gewenst, gecomposteerd. Het grote voordeel van dit materiaal is de ultra lage CO2-uitstoot en het lage gewicht (25% lichter). Kijk je puur naar de productie van dozen van dit materiaal ten opzichte van reguliere eierdozen, dan is de vermindering in CO2-uitstoot: 90%. Wordt de fase van aardappelteelt tot en met recycling meegenomen dan is de vermindering nog altijd 45%. Product & verpakking
Eierdoos van bio-based materiaal
Bedrijfstype
Verpakkingsproducent
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Minder milieubelastende, 25% lichtere eierdoos
30
1.61 Koek, cake of andere banketproducten Als een industriële bakkerij lekkers kan produceren, kan het ook zelf trays vormen uit ultralicht golfpapier, lijkt men gedacht te hebben. Golfpapier als alternatief voor kunststof trays die meer volume innemen tijdens transport een ontnest moeten worden voor gebruik. De leverancier van de verpakkingsmachines dacht mee met de bakkerij. Twee jaar duurde de ontwikkeling waarbij ook de leverancier van het golfpapier betrokken was. De kwetsbaarheid van het golfpapier en de technische beperkingen van de verpakkingsmachine maakten de ontwikkeling uitdagend. De bakkerij kocht een speciale tray-opzetmachine. Ongevouwen, als plano geleverde trays, worden opgezet tot trays met een vakverdeling. Het ingenieuze opzetproces doet denken aan de Japanse papiervouwkunst, Origami. Dit lockingsysteem maakt het gebruik van lijm overbodig. In totaal vermindert het volume aan verpakkingsmateriaal aanzienlijk en ook het bijbehorende aantal transportbewegingen. De vakverdeling voorkomt breuk, wat altijd nog het allerbelangrijkste is. Want kapotte koekjes blijven liggen in het schap. De energie die is gaan zitten in grondstoffen en productie staat in geen verhouding tot de energie die nodig is voor het verpakken. Product & verpakking
Banketproducten in trays uit ultralicht golfpapier
Bedrijfstype
Leverancier van verpakkingsmachines
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Volumevermindering verpakkingsmateriaal Minder transportbewegingen Lijm is overbodig
1.62 Jute tas Per jaar gaan er in Nederland meer dan 1,5 miljard plastic tasjes over de toonbank. Ze worden gemiddeld 12 minuten gebruikt voordat ze weggegooid worden. Weggooien kent drie hoofdroutes: de kunststof inzameling, restafval en zwerfafval. Ze stapten voor introductiepakketten van hun eerlijk & heerlijkconcept over op nettassen gemaakt van jute en katoen die gericht zijn op langdurig gebruik. Hun klanten reageren er goed op en zijn verbaasd dat een op het oog fragiel tasje een pakket van 8 kilogram kan dragen. Onderzoek geeft aan dat jute de lucht zuivert door grote hoeveelheden CO2 te consumeren. Bomen doen dat ook, maar het opnamevermogen van jute is veel groter. Een hectare juteplanten kan 15 ton CO 2 uit de atmosfeer halen en 11 ton O2 (zuurstof) leveren in de 100 dagen groeitijd van de juteplant. Jute wordt verbouwd in afwisseling met rijst, waarbij de jute het wateroverschot van de rijstteelt opneemt. Het energiegebruik van deze tassen is heel laag. Het productieproces, van teelt tot weven, gebeurt met de hand en zonder machines. De jute komt naar Nederland per boot. De producent heeft CO 2emissierechten gekocht. Product & verpakking
Jutetas voor introductiepakketten eerlijk & heerlijkconcept
Bedrijfstype
Retailer
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Elimineren van eenmalige kunststof draagtassen in ruil voor langdurig te gebruiken tassen van jute en katoen
1.63 Kit Dit bedrijf levert producten voor verschillende markten: de bouw, de industrie en de doe-het-zelfmarkt. Op hun site staat aangeprijst: “Gesloten ALU handpistool voor het pneumatisch verwerken van
31
worsten.” Wat ze gedaan hebben is kit verpakken in een zogenaamde worstverpakking van een laminaatfoliefolie (PP/aluminium/PP) als alternatief voor een harde kunststof koker. Metalen clips sluiten de uiteinden van de worst af. Er gaat bijna tweemaal zoveel kit in. Deze worstverpakking is speciaal bestemd voor de professionele markt, waar tijd geld is. Het bijna tweemaal zolang kunnen doorwerken voordat het moment van verwisselen van een kitverpakking is aangebroken, tikt aan. Voordeel wordt ook geboekt op het vlak van transport. Minder lucht in de omdoos en minder omdoos per meter afdichting. Verder is na gebruik het verpakkingsafval minimaal. Het afvullen van de worstverpakking werd wel als een belemmering ervaren. Men spreekt over “een grote hindernis”. Het bedrijf heeft „m toch genomen. Product & verpakking
Kit in worstverpakking
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Minder verpakkingsmateriaal voor product en transport Efficiënter werken
1.64 Mineraalwater, intens bruisend en natuurlijk licht bruisend Deze waterproducent was in 1988 de eerste die pvc-verpakkingen voor water verruilde voor 100 procent recyclebare PET-verpakkingen. Dit voorbeeld gaat over een nieuw transparant design van de fles dat hergebruik van het materiaal makkelijker maakt. Er is 2 gram minder materiaal nodig de literfles. De nieuwe flessen bevatten 25 procent gerecycled PET, wat jaarlijks in de Benelux de inzet van 555 ton nieuw PET bespaart. Etiketten worden geprint met plantaardige inkt op gerecycled papier. Deze maatregel bespaart jaarlijks 508 bomen. Het bedrijf werkt met een CO2-calculator. De afgelopen twee jaar is bijna 20 miljoen euro geïnvesteerd in industriële vernieuwing van de verpakkingslijn. Deze investeringen sluiten aan op hun duurzaamheidsbeleid. Het initiatief voor deze innovatie lag bij de verantwoordelijken van marketing/verkoop en verpakkingsontwikkeling. De ontwikkeling duurde een half jaar. Samenwerking was er daarnaast met research & development, productie en logistiek. Product & verpakking
Intens bruisend en natuurlijk licht bruisend mineraalwater in halve, hele en anderhalve liter PET-fles
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + B ontworpen voor nuttige toepassing + C toepassen van gerecycled materiaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
2 Gram per fles komt neer op een jaarlijkse besparing van 120 ton PET per jaar in Nederland Etiketten printen met plantaardige inkt op gerecycled papier bespaart bomen
32
1.65 Basterdsuiker Waarom geen 100 gram basterdsuiker extra afvullen in precies dezelfde zak? De producent overwon de problemen die zich voordeden in de verwerking op de lijnen in de fabriek. De richtlijnen van collomoduul leiden in dit bedrijf tot de meest efficiënte beladingsgraad van hun pallets. En onderzoek naar het kunnen optimaliseren van het gebruik van transportverpakkingsmateriaal zet men ook standaard in gang. Dat leverde in dit geval niets op, of toch wel. Want in de nieuwe situatie gaan er verrassend genoeg evenveel consumenteneenheden in dezelfde omverpakking. Het resultaat is 20% meer suiker op de pallet en in de vrachtwagen terwijl de hoeveelheid zakken en omdozen gelijk blijft. Product & verpakking
Basterdsuiker in kunststof zak
Bedrijfstype
Suikerproducent
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse besparing kunststof en karton: 38.381 kg Minder vervoer van lucht, minder transportbewegingen
1.66 Koeldoos Geëxpandeerd polystyreen (EPS) is een materiaal dat mensen uitdaagt om met nieuwe oplossingen te komen. EPS, geroemd om zijn schokbestendigheid en isolatie-eigenschappen, berucht om het feit dat het verboden is weg te gooien in de Plastic Heroes-zak bij ander recyclebaar kunststof verpakkingsafval afkomstig uit huishoudens. Dit bedrijf werkte vijf jaar lang aan een „groen‟ alternatief. Het zocht samenwerking met de Universiteit Wageningen en ontving als eerste ter wereld het Cradle to Cradle certificaat voor deze biologische schuimverpakking. Producten gemaakt van dit materiaal kunnen in principe oneindig worden hergebruikt. Dankzij het gebruik van plantaardige of bio-based grondstoffen, wordt de totale uitstoot bij productie van dit groene schuim drastisch verlaagd. Het materiaal is na gebruik biologisch afbreekbaar in een industriële composteerinstallatie. Dat betekent dat het -na gebruik- verwijderd kan worden via de stroom van groente-, fruit- en tuinafval (GFT). Product & verpakking
Biofoam koeldozen
Bedrijfstype
Producent van verpakkingsmateriaal
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Besparing in CO2-uitstoot door gebruik van bio-based grondstoffen Biologisch afbreekbaar na gebruik
33
1.67 Purschuim Met dezelfde verpakkingshoeveelheid 75% meer productopbrengst in vergelijking met een standaard bus purschuim van een concurrent. Dat betekent concreet: meer meters voegen, meer gaten en holle ruimten afdichten, meer vullen en isoleren dan voorheen. De hoeveelheid verpakkingsafval per meter afdichting neemt ook flink af. Dit bedrijf ontwikkelde ook een cap om nauwkeurige dosering in de moeilijkste hoeken tot een goed einde te brengen. Zo wordt productverlies tot een minimum beperkt. Deze ontwikkelingen passen bij de duurzaamheidsdoelstellingen die hun moedermaatschappij heeft geformuleerd. Die zijn heel duidelijk. Ieder nieuw product dat een bestaand product vervangt moet groener zijn. Dat wil zeggen: het product bevat geen of minder schadelijke stoffen, is efficiënter in gebruik of heeft een lichtere verpakking. Eind 2012 wil het bedrijf een meting doen naar de werkelijke resultaten. De schatting is dat men 15% minder verpakkingsmateriaal gebruikt. Dan gaat het over bussen, labels en karton voor omdozen. De distributeur heeft minder voorraad en er is minder transport van bussen voor dezelfde hoeveelheid product. Product & verpakking
Purschuim in bussen
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
75% Meer productopbrengst en naar schatting 15% minder verpakkingsmaterialen Minder transportbewegingen
1.68 Vaseline “De hoeveelheid afval in relatie met de verwijdering van onze producten halveren tegen 2020.” Dat stelt deze multinational, producent van verpakte consumentenproducten zich ten doel. Het bedrijf heeft een methode ontwikkeld die zowel het aantal grammen verpakkingsmateriaal meet als de productresten die achterblijven in de verpakking. Ze hanteren gepubliceerde nationale indicatoren voor recycling en terugwinning. Waar deze niet beschikbaar zijn, hanteren ze hun eigen schattingen. Ze meten op basis van „gebruik per consument‟, bijvoorbeeld het afval dat gepaard gaat met één portie soep. In dit voorbeeld gaat het om vaseline. Men wilde voor de kunststof pot een overstap maken van polystyreen naar het beter te recyclen polypropeen. De verpakkingsontwikkelaar zag tegelijkertijd kans het verpakkingsgewicht van de pot te reduceren. Dat levert jaarlijks een besparing in Nederland op van 113.000 kg kunststof. Omdat voor het maken van elke pot nu minder kunststofgranulaat verhit hoeft te worden en na vormen ook weer minder materiaal gekoeld hoeft te worden, bespaart de pottenleverancier energie. De besparing bedraagt 13.000 MW per jaar. Product & verpakking
Vaseline in kunststof pot
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal + algemeen minder milieubelastend
Resultaat
Jaarlijkse besparing in kunststof granulaat: 113000 kg Jaarlijkse besparing in energieverbruik: 13.000 MW per jaar
1.69 Koek en biscuit Consumenten kunnen meehelpen om de landelijke recyclingpercentages van de verschillende afvalstromen van verpakkingsmaterialen op peil houden en verhogen. Hoe? Door verpakkingen die ze goed leeg gemaakt hebben op de juiste manier weg te gooien. Maar consumenten zijn niet per definitie materiaaldeskundigen. Wat een verpakking van kunststof lijkt, hoeft het niet te zijn. Producenten kunnen consumenten een handje helpen door het plaatsen van weggooilogo‟s. Deze
34
biscuitfabrikant besloot op alle producten in kunststof verpakkingen het Plastic Heroes weggooilogo te plaatsen. Een goed idee dat navolging verdient. Product & verpakking
Koekjes en biscuits in kunststof verpakkingsmaterialen
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
B ontworpen voor nuttige toepassing
Resultaat
Consumenten informeren en stimuleren om hun kunststof verpakkingsafval zó weg te gooien dat het gerecycled kan worden
1.70 Frisdrank Jaar in jaar uit kunnen we flessen rapporteren die alweer lichter in gewicht uitgevoerd zijn. Het is goed om te merken dat verpakkingsontwikkelaars in dienst van frisdrankproducenten de grenzen steeds weer opzoeken. En intussen helpt de frisdrank zelf een handje mee om het product stabiel in de schappen te krijgen. Dankzij de koolzuur die in het product zit. Het moeilijkste moment komt als de fles bijna leeg is of de koolzuur na opening van de fles, versneld de verpakking verlaten heeft. Product & verpakking
Frisdrank in PET-flessen
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal
Resultaat
Jaarlijkse besparing aan kunststofgranulaat: 16.800 kg Minder CO2-uitstoot tijdens transport
1.71 Kaas Bij dezelfde hoeveelheid met kaas belegde boterhammen ontstaat 65% minder verpakkingsafval. Het gaat hier om een innovatieve verpakking voor voorverpakte kaas waar vijf jaar aan gewerkt is. Consumenten vinden milieuvriendelijke verpakkingen belangrijk, zo leerde deze kaasproducent uit marktonderzoek. Maar versheid, smaakbehoud en gebruikersgemak stonden voorop, dus de nieuwe verpakking moest wel lekdicht en makkelijk uitneem- en hersluitbaar blijven. De ontwikkelde vouwtechniek met goede sluitmethode (de hersluitbare kaasenvelop) voldoet aan alle eisen. De kaas behoudt zijn smaak en versheid. En tegelijk is de nieuwe verpakking minder diep. Het bedrijf spaart hiermee op jaarbasis 141.000 kg kunststof uit. En op het schap kan de retailer meer verpakkingen kwijt. Product & verpakking
Voorverpakte kaas in kaasenvelop
Bedrijfstype
Producent van verpakte producten
Betrekking op
A minder verpakkingsmateriaal
Resultaat
Jaarlijkse besparing kunststof grondstof: 141.000 kg
35
37