Mogelijkheid tot samenwerking met andere overheden voor belastingen en invordering Beleidsveld: Aard voorstel:
Heffingen en Invordering Informerend
Vergaderdatum: Agendapunt: Kenmerk VV: Aantal bijlagen:
12 juli 2007 IV.3 642290 -
Aan de verenigde vergadering van Delfland, Ontwerpbesluit: Kennis te nemen van de notitie.
Probleemstelling: Op dit moment is Delfland goed in staat zelf de belastingen te heffen en in te vorderen. Door verdere automatisering en wijziging van wet- en regelgeving ontstaat in de toekomst een noodzaak de processen, systemen, organisatie en formatie aan te passen. Delfland wil daartoe een volgende stap zetten in de samenwerking met het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard. Beoogd effect: Het in de loop van 2007 verkrijgen van inzicht in de mogelijkheden en consequenties van samenwerking met Schieland op het gebied van belastingheffing.
Inleiding Voor het uitoefenen van de taken heft het Hoogheemraadschap van Delfland (Delfland) belastingen bij inwoners en bedrijven. Delfland ziet het als haar verantwoordelijkheid zorgvuldig met dit geld om te gaan. De belastingheffing willen wij zo zorgvuldig en efficiënt mogelijk doen tegen zo laag mogelijke kosten. Naast het belang van lage maatschappelijk verantwoorde kosten is er een landelijke ontwikkeling te zien in verdere samenwerking tussen lokale overheden waaronder waterschappen. Samenwerkingsverbanden ontstaan tussen gemeenten en waterschappen en tussen waterschappen onderling. Samenwerking biedt schaalvoordelen. Door bundeling van kennis worden organisaties sterker en ontstaan er kwaliteitsvoordelen. Samen kan worden ingespeeld op de maatschappelijke veranderingen en wetgeving. Vanuit het kostenperspectief biedt samenwerking eveneens voordelen door het delen van ruimte, middelen, systemen en personeel. Daarnaast heeft dit voor de inwoners en bedrijven een voordeel in de vorm van een vermindering van lastendruk (minder formulieren, één loket). Met het oog op deze ontwikkelingen is het heffen en invorderen van belastingen door Delfland verkend. In deze notitie wordt aangegeven welke koers de komende jaren ingeslagen wordt om de belastingen zo goed en goedkoop mogelijk bij de burgers en bedrijven te heffen en in te vorderen.
VV voorstel
Welke belastingen Delfland financiert de taakuitoefening met de volgende belastingen: - omslagheffing ongebouwd; - omslagheffing gebouwd; - ingezetenenomslag; - verontreinigingsheffing voor woonruimten; - verontreinigingsheffing voor bedrijven; Sinds 1 januari 2005 worden alle belastingen door Delfland zelf geheven en ingevorderd ingevorderd. De stand van zaken In de jaren 2005 en 2006 heeft de belastingorganisatie van Delfland gewerkt aan het optimaliseren van het zelfstandig heffen en invorderen met het nieuwe belastingsysteem. Interne verkenning Begin 2007 heeft Delfland een analyse naar de sterkte, zwakte, kansen en bedreigingen (SWOT-analyse) van de afdeling Belastingen uitgevoerd. De processen, het personeel, de middelen en de systemen zijn geanalyseerd op sterke en zwake punten. De analyse van de kansen en bedreigingen was zowel gericht op de interne als op externe factoren Externe verkenning In de eerste helft van 2006 is met het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard (Schieland) een ambtelijke verkenning uitgevoerd naar de mogelijkheden van samenwerking op onder meer het vlak van heffen en invorderen. Deze verkenning gaf aan dat samenwerking tussen beide waterschappen kan leiden tot vermindering van de kwetsbaarheid, betere continuïteit in bedrijfsvoering, waarborgen van kwaliteit en verlaging van kosten. De keuze om dit gezamenlijk met Schieland te verkennen is ingegeven door de omstandigheid dat Delfland gebruik maakt van dezelfde geautomatiseerde informatiesystemen, waaronder hetzelfde belastingsysteem. Eveneens vindt al samenwerking met Schieland plaats op het vlak van financiën, gezamenlijke inkoop van diensten e.d. Uit de verkenning concluderen wij dat samenwerking met Schieland op het vlak van heffen en invorderen van belastingen mogelijk is. Ook heeft de uitvoering van de verkenning draagvlak geschapen voor deze samenwerking met Schieland. In een groeipad naar samenwerking onderkennen wij de volgende fasen: Fase 1: informatie en personeel uitwisselen; Fase 2: gezamenlijk beheer van systemen; Fase 3: Shared Service Center/Administratiekantoor (gezamenlijk heffen in invorderen); Fase 4: Heffen en invorderen van belastingen voor (één of enkele) gemeenten. De samenwerking op het vlak van belastingen heeft zich tot nu toe beperkt tot de eerste fase. Zo heeft Schieland deurwaarders ter beschikking gesteld aan Delfland. Andersom verlenen medewerkers van Delfland ondersteuning aan het implementatietraject voor belastingprogrammatuur bij Schieland en de Krimpenerwaard. Het afgelopen jaar zijn ook verschillen in de belastingverordeningen van beide waterschappen in beeld gebracht en inmiddels (nagenoeg) volledig op elkaar afgestemd. Momenteel wordt nagedacht over het gezamenlijk opvangen van kwetsbare functies (bijvoorbeeld applicatiebeheer). Ontwikkelingen De Unie van Waterschappen heeft in 2005 de verschillende samenwerkingsmodellen op het belastinggebied verkend. Deze verkenning heeft geresulteerd in het Unierapport “Waterschappen zoeken fiscale partners”. Uit de aanbevelingen van de rapport valt een stimulans af te leiden voor een verdergaande samenwerking op het vlak van het heffen en invorderen van belastingen. Zo kunnen waterschappen door onderling of met derden (gemeenten) samen te werken hun belastingheffing aanzienlijker goedkoper uitvoeren. Op
2
VV voorstel
termijn kunnen de perceptiekosten van de waterschapsbelastingen mede hierdoor met tussen 15 à 20 % dalen. De perceptiekosten bedragen van Delfland bedragen voor 2007 ruim € 5.500.000, dit is ongeveer 4,5% van de belastingopbrengst. Naast een kostenaspect, verliezen wij ook de ontwikkelingen op het vlak van verandering van wet- en regelgeving (wijziging Waterschapswet, authentieke basisregistraties) en rijksbeleid (programma Andere Overheid) niet uit het oog. Via het programma Andere Overheid koerst het Rijk aan op een éénmalige vastlegging van gegevens en samenwerkende overheden. Dit denkt het Rijk te bereiken door regionale klantloketten en digitale voorzieningen via internet. De klantgerichtheid wordt hiermee verhoogd en de lasten voor de burger verlaagd. Koers Op dit moment is Delfland goed in staat zelf de belastingen te heffen en in te vorderen. De aanslagen worden tijdig opgelegd en ingevorderd. Door verdere automatisering en wijziging van wet- en regelgeving ontstaat in de toekomst een noodzaak de processen, systemen, organisatie en formatie aan te passen. Op de korte termijn zet de automatisering van het proces van heffen en invorderen zich verder voort. Het benodigd aantal medewerkers zal hierdoor naar verwachting afnemen en daarmee de kostprijs. Daar tegenover staat dat het proces van heffen en invorderen, qua kennis en continuïteit, bij een verdere vermindering van de formatie kwetsbaar wordt. Daarmee ontstaat een risico dat door de geringe omvang van de formatie deze zowel kwalitatief als kwantitatief niet robuust meer is. Wij achten nu het moment aangebroken een nieuwe stap te zetten op het gebied van samenwerking om de effectieve, efficiënte en kwalitatief goede wijze van heffen en invorderen van belastingen te blijven optimaliseren. Het zelfstandig blijven heffen en invorderen biedt naar ons oordeel op de langere termijn onvoldoende basis om deze doelstelling te bereiken. Samenwerking met anderen (waterschappen en/of gemeenten) biedt naar ons oordeel wel goede mogelijkheden. Zo is een groot synergievoordeel te behalen door samenwerking met gemeenten, die grotendeels dezelfde gegevens gebruiken voor hun aanslagoplegging. Uiteindelijk is samenwerking met gemeenten in ons beheersgebied het uiteindelijke doel. Dit doel is niet op de korte termijn te realiseren. Immers een belangrijk onderdeel voor deze samenwerking is een geautomatiseerd informatiesysteem dat zowel de waterschapsbelastingen als de gemeentelijke belastingen kan verwerken. Op dit moment hebben wij een dergelijk systeem niet. Via de Stichting Het Waterschapshuis vindt momenteel een aanbesteding plaats voor een informatiesysteem, waarin beide lokale belastingen zijn geïncorporeerd. Dit systeem komt op z’n vroegst vanaf 2009 beschikbaar. Niettemin willen wij op korte termijn het proces van heffen en invorderen van belastingen versterken. Wij denken dit te bereiken door een verantwoorde stap te zetten naar één van de genoemde fasen voor samenwerking met Schieland. Hierdoor kan een schaalgrootte ontstaan waarmee de kwetsbaarheid bij het zelfstandig blijven heffen en invorderen wordt weggenomen. Dit biedt ook een stevigere positie om in de toekomst ook samenwerking te zoeken met gemeenten in het gebied van beide hoogheemraadschappen. Een volgende fase zetten wij overigens niet eerder in, dan nadat uit een gedegen studie blijkt dat kwantificeerbare voordelen opwegen tegen de eventuele nadelen in relatie tot het beoogde doel. In deze studie wordt in elk geval aandacht besteedt aan de volgende aspecten: de relatie met de klant, perceptiekosten, continuïteit, samenwerkingsvorm, integratiekosten en timing. Samen met Schieland willen wij de komende tijd deze koers verder uitwerken. In uw vergadering van november 2007 willen wij u over de resultaten van de studie rapporteren en aan u besluitvorming voorleggen over de in te zetten te koers voor het heffen en invorderen van belastingen.
3
VV voorstel
Financiën Bedrag Nummer
: nvt : nvt
Risico’s en beheersmaatregelen Geen Personele en organisatorische consequenties Geen Overige consequenties Geen Besluitvormingstraject/vervolgtraject en communicatie Kennis te nemen van deze notitie Bijlage(n) Geen Advies Over dit voorstel is advies gevraagd aan de commissie(s) Financiën op 28 juni 2007.
Dijkgraaf en Hoogheemraden van Delfland, de Secretaris,
de Dijkgraaf,
F.P. Spaak
mr. M.A.P. van Haersma Buma
4
