Moeite met poepen Voorkomen of verhelpen
Inleiding U bent opgenomen in ons ziekenhuis en heeft een verhoogde kans op verstopping of ‘hardlijvigheid’. Dit wordt obstipatie genoemd. Het betekent dat u minder makkelijk kunt poepen. In de folder leest u onder andere wat obstipatie is, hoe het behandeld wordt en wat u er zelf aan kunt doen.
Wat is obstipatie? Iedereen heeft zijn eigen ontlastingspatroon. Zo is de een bijvoorbeeld gewend om iedere dag te poepen en heeft altijd zachte ontlasting. Maar voor de ander is het misschien gebruikelijk om eens in de twee dagen naar de wc te gaan en heeft wat hardere ontlasting. Afgezien van deze individuele verschillen, zijn er omstandigheden waardoor de ontlasting te lang in de dikke darm zit. Daardoor ontstaat er een harde droge ontlasting en verstoppen de darmen. Het wordt obstipatie genoemd als u drie keer of minder per week kunt poepen.
Hoe ontstaat obstipatie? Verstopping kan ontstaan door verschillende oorzaken. De belangrijkste oorzaken zijn: Te weinig vezelrijk voedsel eten. Vezels zorgen er namelijk voor dat uw darmen goed werken. En dat is nodig om dagelijks en makkelijk te kunnen poepen. Te weinig vocht binnen krijgen. Als u niet genoeg drinkt, komt er ook te weinig vocht in uw ontlasting, waardoor het harder wordt. Te weinig bewegen. Hierdoor worden uw darmen ‘lui’ en stuwen ze minder goed de ontlasting door naar uw anus (poepgaatje).
1
Het slikken van bepaalde medicijnen. Gebruikt u bijvoorbeeld morfine, tramadol of codeïne? Deze medicijnen bevatten ijzer waardoor de darmwerking vermindert. Ook speelt spanning een rol. Bent u erg gespannen? Dan kan het zijn dat u minder makkelijk kunt poepen. Door het lang ophouden van uw ontlasting, dikt het in en wordt het steeds pijnlijker om te poepen. Dit kan erger worden als u aambeien heeft en hierdoor een scheurtje in uw anus krijgt.
Wat zijn de klachten? Obstipatie lijkt op het eerste gezicht misschien niet vervelend, maar kan toch gepaard gaan met klachten: Het poepen gaat steeds moeilijker en wordt ook pijnlijker. U krijgt een harde en opzwollen buik die erg pijnlijk kan zijn. Door de verstopping kunnen klachten ontstaan, zoals aambeien of een anaal fissuur (kloofjes of scheurtjes). Dit geeft pijn bij het poepen en geeft soms ook wat (helderrood) bloedverlies. Als uw darm heel vol is, kan er wat dunne ontlasting langs de harde ontlasting weglekken. Dit kunt u niet tegen houden en u krijgt dan wat veegjes in uw onderbroek. Dit wordt ook wel overloopdiarree of paradoxale (schijnbaar tegenstrijdige) diarree genoemd.
Hoe wordt obstipatie verholpen? Movicolon De verpleegkundige vraagt aan u wat uw gebruikelijke ontlastingspatroon is. Zij houdt samen met u in de gaten of u tijdens uw opname minimaal drie keer per week kunt poepen.
2
Heeft u twee dagen geen ontlasting gehad? Of gebruikt u morfine? Dan schrijft de arts u medicijnen voor om uw ontlasting soepeler te maken, bijvoorbeeld Movicolon. Dit medicijn stimuleert uw darmwerking en moet opgelost worden in water. Daarbij is het belangrijk dat u de leefregels opvolgt, zoals die staan onder het kopje ‘Hoe voorkomt u obstipatie?’. Klysma Als dit niet genoeg helpt en u al drie dagen niet heeft kunnen poepen, geeft de verpleegkundige u een klysma. Een klysma is het inbrengen van een vloeistof in de darmen via de anus. Een klysma bestaat uit een slangetje dat in uw anus wordt ingebracht. Er zit een zakje aan vast met vloeistof dat wordt leeg geknepen. Daardoor komt de vloeistof in uw darmen. De vloeistof maakt de harde ontlasting zachter, waardoor u makkelijker kunt poepen. U mag ook zelf de klysma inbrengen. Andere medicijnen Als ook de klysma u niet helpt, schrijft de arts u andere medicijnen voor om de ontlasting toch op gang te helpen. Die medicijnen kunnen wel als bijwerking buikkrampen geven.
Hoe voorkomt u obstipatie? Gelukkig kunt u ook zelf veel doen om verstopping van uw darmen te voorkomen. We geven u de volgende leefregels: Eet vooral voeding met veel vezels zoals fruit, groente en volkorenproducten. Drink iedere dag minstens 1,5 - 2 liter vocht (tenzij u op medisch advies een vochtbeperking heeft). Drink een half uur voor uw ontbijt een glas warm water. Dit kan uw darmen stimuleren om beter samen te trekken. Ga minstens één keer per dag op een vaste tijd naar het toilet, ook al heeft u geen aandrang. Wanneer u aandrang heeft, ga dan meteen naar het toilet en houdt het niet op.
3
Als uw gezondheid het toelaat, gebruik dan de postoel of het toilet, in plaats van de po in bed. Door de zwaartekracht is zittend poepen makkelijker dan liggend. Als uw gezondheid het toelaat, beweeg dan regelmatig. Zo worden uw darmen gestimuleerd.
Tot slot Heet u na het lezen van de folder nog vragen? Stel uw vragen dan gerust aan de verpleegkundige. Zij beantwoordt uw vragen graag. Meer informatie Wilt u zelf meer informatie opzoeken? Bezoek dan de website van de Maagleverdarm stichting: www.mlds.nl/ziekten/39/verstoppingbij-volwassenen/ . Hier vindt u betrouwbare informatie.
4
Albert Schweitzer ziekenhuis augustus 2015
pavo 1214
