Missie Zuid Sudan, 25 oktober – 6 november Team: Rein Zeeman Gijs Witte Greta Hesseling
- plastisch chirurg NP en teamleider (verslag) - anesthesioloog - ok-assistente
In samenwerking met: C/A: Lokaal contactpersoon
Arkangelo Ali Association – AAA Verona Fathers Nairobi Kenya Tatjana Gerber – Duitsland Gordhim Hospital
De reis We vlogen met de nachtvlucht Amsterdam – Nairobi – Juba en arriveerden de volgende ochtend in Juba. Het vliegveld van Juba is erg klein en nogal hectisch. Zo zagen we nergens bordjes die laten zien waar je naar toe moet! We waren blij met Moses (van AAA) die ons opwachtte en naar het guesthouse van de organisatie begeleidde. Omdat onze vervolgvlucht naar Aweil pas de volgende dag ging moesten we zowel heen als terug 1 nacht in Juba blijven. Juba Het guesthouse was behoorlijk sober, zo was er geen water en geen elektra en het solar systeem was stuk. Die middag maakten we een tour door Juba, een chaotische stad met een paar hotels en veel onverharde wegen. Na het diner in het James Hotel gingen we slapen onder de klamme lakens in het guesthouse. Reis naar Aweil De volgende ochtend gingen we vroeg naar het vliegveld om met UNHAS – WFP (World Food Programme) – naar Aweil te vliegen. UNHAS (United Nations Humanitarian Air Services) organiseert speciale vluchten om mensen of NGO’s veilig naar hun bestemming te brengen. Het is momenteel niet mogelijk om in het weekend te vliegen want er wordt gewerkt aan de landingsbaan gedurende de weekenden. Er zijn veel grote vrachtvliegtuigen op het kleine vliegveld: CRC, UN, Helikopters van de UN en WFP. Vele soorten van ondersteuning gaat via de lucht omdat de wegen te slecht zijn om over te reizen.
Na een chaotische incheck moesten we wachten op vertrek, natuurlijk veel later dan gepland. De vlucht UNHAS, een Fokker 50 had een volledig Nederlandse crew. De vlucht was direct naar Aweil en duurde 1.5 uur. Het vliegtuig landde op een onverharde landingsbaan en de bagage werd onder een mango boom gelegd. Security was in een tent. Het voelde bijzonder in Afrika. Na de security moesten we wachten in een hut. Tatjana en Deng (de chauffeur) verwelkomden ons. In Aweil gingen we direct naar een politiebureau om ons om veiligheidsredenen te laten registreren. Hierna gingen we door naar de Minister maar die was niet op zijn kantoor. Het laatste deel van de reis was per auto over een zeer slechte onverharde weg. Na 1.5 uur heen en weer geschud te zijn arriveerden we bij het Gordhim ziekenhuis. Onze ruggen hadden het gelukkig wel overleefd. Het ziekenhuis Het ziekenhuis in Gordhim is een plattelands ziekenhuisje, de afdelingen zijn simpele gebouwen met in het midden het operatieblok en polikliniek. De operatiekamer is schoon en goed geoutilleerd; de operatietafel, zuig apparatuur en diathermie doen het allemaal. Het anesthesieapparaat is een gift uit Duitsland en net gearriveerd. Gijs weet het in elkaar te zetten en te laten werken. Het lijkt veel op de Glostavent. In het ziekenhuis zijn geen artsen of ‘medical officers’ aanwezig. Tatjana is hoofdzuster(Matron) en regelt alles. Het ziekenhuisje werd in het verleden opgericht door AAA als een TBC/HIV centrum. Later bouwde ze een kraamafdeling en een operatiekamer. Een jaar geleden was er een team van algemeen chirurgen uit Duitsland die van 8 – 22 uur werkte. Het is verbazingwekkend te zien hoe Tatjana het ziekenhuis leidt, ze wordt voor alles geconsulteerd.
We bevinden ons in Dinka gebied in Bahr el Ghazal. De mensen hier zijn erg vriendelijk en helemaal niet gewend aan “Muzungus” – (de blanken hier worden ‘Kawachas’ genoemd). De lokale taal / dialect is gemengd met Arabisch en sommige woorden herkenden we van onze missies in Jemen. De bevolking is erg arm. Er is bijna geen landbouw, geen bananen of ananassen. Ze hebben wel vee, koeien, geiten en kippen (1 koe kost 1000 – 2000 pnds). De man moet betalen voor zijn bruid. Onze chauffeur heeft maar liefst 9 vrouwen en 20 kinderen! Om 4 uur begonnen we met de screening van de patiënten. Zoals overal waar we komen zagen we ook hier patiënten met allerlei soorten afwijkingen maar ook redelijk veel met schisis en post burn contractures. We hadden maar 7 operatiedagen (ipv 10) en na de screening maakten we de ok-lijsten; ‘s morgens de lippen en ’s middags de contracturen en tumoren.
De Interplast teamleden Gijs, Greta en Rein zijn allen zeer ervaren en samen met het lokale team, die de patienten lieten douchen en een infuus gaven ter voorbereiding, liep het programma op rolletjes. We werkten van 8 tot een uur of 4 / 5 maar helaas konden we niet iedereen opereren want sommige patienten waren te bang om geopereerd te worden, 1 was HIV/aids positief en werd nog niet geopereerd en een vrouw mocht niet geopereerd worden van haar echtgenoot terwijl ze toch een behoorlijke burn contracture had. Op zondag hadden we een vrije dag. We bezochten de kerk, die erg beschadigd was door de oorlog, en de grote lokale markt. Nadat we de politie hadden bezocht op de markt kregen we toestemming om een paar foto’s te maken. Ook bezochten we de lokale traditionele genezers, meestal kruidendoktors, op de markt.
De operatiedagen verliepen zonder problemen, ook dankzij de assistentie van Gabriel en Angelo.
Bezoek officials Gedurende de week kregen we bezoek van de de District Commissioner en de nieuwe Minister of this state. ( Zuid Sudan is in oktober van 10 naar 28 staten gegaan). Ze liepen mee op de afdelingen tijdens het visite lopen en zagen blije patienten.
Op donderdagochtend waren we vroeg op en reden over een slechte weg naar Aweil en bezochten we de Minister op zijn indrukwekkende kantoor. We bespraken de mogelijkheden hoe de gezondheidszorg op een hoger niveau te kunnen tillen. Daarna brachten we een kort bezoek aan het districts ziekenhuis met 300 bedden in Aweil.
Een operatiekamer werd gebruikt door Artsen Zonder Grenzen. De Hoofdzuster wil ook graag een Interplast Holland missie in haar ziekenhuis. Terug in Juba bezochten we de Nederlandse ambassade met Mr. Robert van den Dool als ambassadeur. Hij sprak zijn waardering en respect uit voor het werk van Interplast onder zulke primitieve omstandigheden. Het land moet helemaal vanaf nul worden opgebouwd na de oorlog. Zuid Sudan is volledig afhankelijk van ontwikkelingshulp en donor geld. De reis terug Op het vliegveld wachtten we onder de Mango boom tot het vliegtuig arriveerde. Ook nu hadden we een Nederlandse crew. In Juba namen we de beslissing om niet terug te keren naar het guesthouse maar boekten een simpel hotelletje aan de rivier de Nijl met de naam Juba Bridge Hotel (Juba heeft maar 1 brug!). De volgende dag vlogen Gijs en Greta terug naar Nederland en ondergetekende naar Entebbe / Oeganda.
Het team met patienten
Operatietableau Schisis 31 PBC 8 Anders 10 Rein Zeeman Kampala november 2015