let op: preview-versi
e
t: Deze PDF is incomplee e de zaaglijst en divers tbreken on instructiepagina’s
meubelwerktekening stapelbed ‘mila’ Afmetingen eindproduct: H 162 x B 206,5 x D 92,5 / 102,5 cm Bestemd voor matrasmaat: 200 x 80 cm / 200 x 90 cm Exclusief lattenbodems. Hoogte lattenbodem + matras: max ± 20 cm
benodigdheden Materiaal: – berken multiplex en eventueel mdf, dikte 18 mm, samen 3 platen van 244 x 122 cm Zie de zaaglijst (hiernaast) en het zaagplan (bijlage) – hoekprofiel, aluminium, 30x30 mm, vier stuks van lengte 180cm, zie hieronder – evt: extra stukjes hoekprofiel, of bedverbinders voor het monteren van de bedden (zie pag. 9) – schroeven: 4x17 (voor montage hoekprofielen), 24 stuks 4x30, 105 stuks 4x45, 50 stuks – evt: deuvels – houtlijm, 1 flesje – materiaal naar keuze voor de afwerking: lak, beits o.i.d.
Gereedschap: – decoupeerzaag – (accu)boormachine – boortjes 2, 3, 4 en 5 mm – verzinkboor – schroevendraaier/bitjes – schuurpapier K100-K150, en K180-K220 – evt: deuvelsetje Niet noodzakelijk maar wel handig: – cirkelzaag wanneer je de panelen zelf wilt zagen – kwastje voor houtlijm – schuurblokje – lijmtangen (ook handig wanneer er niet gelijmd wordt) (Semi)professionals kunnen gebruiken: – fasefrees 45° of schaafje voor het kantenbreken – lamello’s + lamellofrees, om waar nuttig onzichtbare verbindingen te maken
Aluminium hoekprofiel of hoeklijn is per lengte bij doehet-zelf zaken en bouwmarkten te koop. Wij gebruiken het bijvoorbeeld als draagprofiel voor lattenbodems in het formaat 25x25 mm of 30x30 mm. Zaag de benodigde lengte af en boor zelf meerdere gaten (bv. 4,5 mm). Hiernaast een voorbeeld van een voorgeboord profiel.
NB : Voor dit bed zijn ‘stijve’ lattenbodems nodig. Wanneer je ‘slappe’ lattenbodems wilt gebruiken (latjes op linten o.i.d.), moet je lijsten rondom in de bedden maken.
2
stap 1: lees dit eerst materiaalkeuze Bijna al onze meubels kunnen volledig worden opgebouwd uit plaatmateriaal, bijvoorbeeld multiplex, mdf of (grenen/vuren) meubelplaat. Vaak adviseren we een combinatie van berken multiplex en mdf. Berken multiplex is stevig, heeft een mooie lichte kleur, een mooie houttekening en een mooi regelmatig streepjespatroon op de kopse kanten. Vraag bij de houthandel, voor delen die constructief sterk moeten zijn, om ‘Berken door en door’: Er bestaan ook ‘Berken’ platen met vuren tussenlagen, deze zijn goedkoper maar constructief minder sterk. Je kunt ook kiezen voor multiplex van een andere houtsoort: okoume (warmere kleur), betonplex (weersbestendig, met roodbruine epoxy toplaag) of underlayment (goedkoop en een leuke, opvallende houttekening). Mdf is veel goedkoper dan multiplex, maar vaak niet sterk genoeg om te gebruiken voor constructieve delen. Mdf is een goede keuze wanneer je van plan bent om (onderdelen) in een dekkende kleur te lakken of spuiten. In de zaaglijst geven we vaak in de rechterkolom aan wanneer een onderdeel uit mdf gemaakt kan worden. Het plaatmateriaal kan het beste gezaagd worden met een cirkelzaag. Heb je die niet zelf, vraag dan de houthandel om alle onderdelen voor je te zagen. Sparingen of afrondingen kan je zelf zagen met een handzaag of decoupeerzaag.
berken multiplex, blank gelakt
betonplex (onderstel berken multiplex)
okoume, onbehandeld
underlayment, gezeept
verbindingen maken: schroeven / lijmen / deuvelen De makkelijkste en sterkste verbindingen maak je door te schroeven èn te lijmen. In algemene zin kun je zeggen dat verbindingen altijd veel sterker worden wanneer (ook) wordt gelijmd. Maar als het meubel demontabel moet blijven en de constructie het toelaat, hoef je niet te lijmen. Waar nodig wordt dit verschil in de handleiding aangegeven. We hebben ervoor gezorgd dat de schroeven zo veel mogelijk uit het zicht blijven. Op onze website vind je een TIP hoe je de schroeven die wel in het zicht zijn, zo netjes mogelijk kunt camoufleren. In sommige gevallen kun je ervoor kiezen om verbindingen te maken door middel van deuvels (of lamello’s) in plaats van te schroeven, zodat er helemaal geen schroefkoppen meer te zien zijn. Deuvelverbindingen worden altijd ook gelijmd. Op pagina 6 en 7 staat meer uitleg over schroeven, lijmen en deuvelen.
4
monteren Het is aan te raden eerst alle panelen op maat te zagen en het hele meubel in elkaar te zetten zónder te lijmen. Wanneer alles goed past, de onderdelen weer uit elkaar halen, dan opzuiveren en afwerken, en dan weer in elkaar zetten. Opzuiveren betekent: schuren (ook en vooral de kopse kanten die in het zicht komen), en kanten breken. Kanten breken (zie hiernaast) is: met frees, schaaf of schuurpapier de scherpe kanten wegnemen. Doe dit alleen bij de kanten die vrij komen te liggen, en niet (of heel licht) bij kanten die tegen elkaar komen. (Aan de andere kant: als een strakke aansluiting niet helemaal strak is uitgevallen, kan je dit verdoezelen door ook daar de kantjes te breken.) Afwerken is bijvoorbeeld lakken, beitsen, oliën of zepen (zie hieronder). Als je een meubel of meubelonderdeel wilt (laten) spuiten is het verstandig eerst te schuren, dan het onderdeel in elkaar te zetten, dan kanten breken en eventueel gaten plamuren (nog even naschuren) en dan als geheel te spuiten.
hier geen kanten breken
afwerken Afwerken (lakken, beitsen, oliën of zepen) beschermt, maakt het hout mooi en maakt het makkelijker om je meubel schoon te houden. Lakken is de meest voor de hand liggende keuze: het is de beste bescherming voor je meubel en het is eenvoudig schoon te houden. Een blanke lak laat de houttekening mooi oplichten, en met een dekkende lak kan je je meubel iedere gewenste kleur geven. Beits kies je wanneer je de houttekening wilt blijven zien, maar een andere tint wilt geven. Daarna kan je het meubel blank aflakken. Er bestaan ook lakken waar de beits al in zit. Oliën biedt wat minder bescherming, maar is milieuvriendelijk en geeft het hout een mooie warme tint. De olie trekt in je meubel en voedt het hout. Je moet het meubel met enige regelmaat opnieuw oliën. Zepen is ook een milieuvriendelijke manier van afwerken waarbij het hout zijn meest natuurlijke uitstraling behoudt. Het vergt wel wat meer onderhoud: vlekken moet je snel (met weer dezelfde zeep) schoonmaken. Minder geschikt voor eettafels dus. Voor een mooi resultaat van de afwerking is de voorbehandeling cruciaal. Zorg dat de kanten zijn gebroken en de oppervlakken en kopse kanten goed geschuurd. Begin met twee keer schuren: eerst schuurpapier ± K120, dan schuurpapier K180 of 220. Eerste laag opbrengen, goed laten drogen, weer glad schuren (K180-220), stofvrij maken en een tweede en eventueel derde laag opbrengen. Gebruik goed materiaal: goede kwaliteit lak/beits/olie/zeep en goede kwasten of rollers. Wijzelf werken graag met bij velours-rollers. Tip: bewaar de roller (zonder de houder) in de verfpot, dan hoef je hem nooit schoon te maken. Bij buitenmeubels is goed afwerken extra belangrijk. De coating van betonplex is super weersbestendig, maar dit geldt natuurlijk niet voor de kopse kanten en voor het overige gebruikte materiaal. Goed schuren en lakken dus, bijvoorbeeld met een buitenbeits. Doe vooral je best op de kopse kanten, deze zijn het meest gevoelig voor indringen van vocht.
5
verbindingen maken: deuvelen Met deuvels kun je verbindingen maken die stevig en onzichtbaar zijn. En het is makkelijker dan je denkt! Bij bouwmarkten en in de houthandels zijn voor niet teveel geld zgn. deuvelsetjes kant en klaar te koop. Deze bestaan uit een hoeveelheid deuvels, enkele deuvelafschrijvers (ook wel fixers genoemd) en een houtboor met een centerpunt en een verstelbare dieptestop. In de handel verkrijgbare deuvels hebben een doorsnee van 6, 8, 10 of 12 mm en zijn gemaakt uit beukenhout.
Deuvelverbindingen stap voor stap: – Kies de diktemaat van de deuvel. In het algemeen geldt: kies een diameter die maximaal 1/3 van de plaatdikte is. Voor de meeste van onze meubels heb je dus deuvels van 6 mm nodig. Deze zijn 30 mm lang. – Boor eerst de gaten in het liggende paneel: diepte ongeveer 2/3 van de paneeldikte. Gebruik de verstelbare dieptestop om te voorkomen dat je per ongeluk door je 18 mm plaat heen boort. Let op: zo recht mogelijk boren! – Plaats de deuvelafschrijvers in de geboorde gaten en druk het andere deel op de juiste plaats. De puntjes van de deuvelafschrijvers geven de plaats aan waar geboord moet worden. Om precies te kunnen werken, neem je een houtboor met centerpuntje. Gebruik ook hier de verstelbare dieptestop. De diepte in het staande (kopse) paneel moet iets meer zijn dan de resterende deuvellengte, zodat er ruimte overblijft voor de lijm. – Voordat je gaat lijmen een meubelmakerstruc. Deuvels zijn zo gemaakt dat ze strak in de geboorde gaten passen. Vooral bij verbindingen met meerdere deuvels moet je eerst zonder lijm passen. Om te voorkomen dat het geheel meteen al te strak zit om nog los te krijgen, kun je van een aantal deuvels de ribbels ten dele wegschuren. Merk deze ‘pasdeuvels’ met een stift. Je kunt ze steeds gebruiken om te passen en als het past, vervangen door andere deuvels die dan worden ingelijmd. – Lijm de te verbinden vlakken in. Sla de deuvels met een hamer alvast een stukje in het liggende paneel en zet dan het staande paneel erop. Wanneer je aandrukt met een lijmtang is de kans op beschadigingen dan kleiner dan wanneer je met een hamer op het paneel slaat.
disclaimer en copyright De disclaimer en copyrightsbepalingen die gelden voor dit meubelontwerp vind je op onze website.
tot slot (Semi)professionals kunnen natuurlijk zelf bepalen waar ze willen afwijken van de aanwijzingen. Veel plezier!
7
stap 2: montage 1. panelen voorbereiden Zaag de sparingen uit de panelen T2, T3, T4 en T5. Alle sparingen zijn 18 mm diep.
140
190
140
T3
T2
T4
T2
60 18
T5
2. wand monteren Schroef eerst W1 op W2 (7 schroeven 4x45). Monteer daarna de paneeltjes S1 (2x), T2 (1x) en W3 volgens tekening op de wand en op de staanders S4 en S3 (totaal 10 schroeven 4x30).
W2
W1
W1 W2
S3 S4
W3 S1
T2
S1
8
3. bedden monteren Monteer de twee bedden met de panelen B1 en B2. De twee bedden zijn exact hetzelfde. Er zijn verschillende manieren om de vier panelen van de bedden aan elkaar te maken. Schroeven is een mogelijkheid, maar niet per se de mooiste (schroeven: 8 stuks 4x45 per bed). Een betere keuze is het om hoekprofielen of bedverbinders te gebruiken. De schroeven zijn dan uit het zicht, en het bed kan makkelijk in handzame delen uit elkaar gehaald worden. Gebruik voor een hoekprofiel schroeven 4x17; de maat schroeven voor bedverbinders is afhankelijk van het type. Monteer nu de hoekprofielen voor de lattenbodems aan alle lange zijden van de bedden. Laat ze aan de onderkant aanlijnen. Boor 6 gaten in de zijde van het profiel die tegen het bed geschroefd wordt, daarna vastschroeven (schroeven: 24 stuks 4x17).
hoekprofiel
bedverbinder
B2
B1 hoekprofiel
B1 B2
9
Zet de planken P1 en P2 door de achterwand vast met 5 schroeven per plank (17 schroeven 4x45).
6. bovenbed monteren Schuif het bovenbed in de sparingen tot precies boven het onderbed en zet vast op dezelfde manier als het onderbed (20 schroeven 4x30).
11
9. bakje maken Maak het bakje volgens tekening. Er worden nauwelijks constructieve eisen aan gesteld, dus zo min mogelijk schroeven gebruiken! Alleen lijmen met hier en daar een spijkertje is voldoende. Deuvelen is ook een optie.
Ba4
Ba3
Ba2
Ba4
Ba1
10. bakje monteren Schuif het bakje tussen T4 en S4. Het steunt op T5. Schroef vanuit het bovenbed vast (8 schroeven 4x30).
13
11. anti-uitval Bepaal met behulp van Ba5 de plaats van Ba6. Zet Ba6 met 4 schroeven 4x30 vanuit het bed vast. Nu kun je ook Ba5 vastzetten (4 schroeven 4x30).
Ba6 Ba5
12. klaar! Het bed is klaar. Eventueel kan je het, voor extra stevigheid, aan de muur vastzetten.
14
Meubelwerktekeningen van Neo-Eko Dit is een meubelwerktekening van Neo-Eko. Hopelijk vind je het leuk om dit meubel zelf te gaan maken. Maar je kunt natuurlijk ook met deze tekening naar een (amateur of professionele) meubelmaker gaan. Of hem kado geven aan een enthousiaste doe-het-zelver. We hopen dat je veel plezier zult beleven aan het bouwen van je eigen meubel en dat je tevreden zult zijn met het resultaat. Uiteraard zijn we benieuwd naar je ervaringen en we vinden het dan ook erg leuk als je die met ons zou willen delen. En als je foto’s kunt opsturen, zijn we helemaal gelukkig. Op onze website vind je werktekeningen van nog veel meer meubels, zoals o.a. flatscreen TV-meubels, hoogslapers en kinderkamer meubels. Heb je op- of aanmerkingen op onze meubelwerktekeningen (-website), of is er een meubel waarvan je vindt dat wij er een ontwerp en werktekening van moeten maken? We horen het graag! Karin Eken Rob Nieuwenhuizen
neo-eko designmeubel werktekeningen • Jan Campertstraat 5 • 6416 SG Heerlen • T 045 5 416 318 • www.meubelwerktekening.nl 16
