W egw i j s voor gepensi oneerden
MET PENSIOEN ?
Het OCMW staat ten dienste van iedereen die de pensioenleeftijd nadert en gaat in op vragen van senioren over hun rechten op sociale uitkeringen, vrijstellingen en verminderingen. Deze “WEGWIJS VOOR GEPENSIONEERDEN” geeft een antwoord op heel wat van deze vragen. Eerst vindt u een overzicht van de verschillende sociale voorzieningen voor gepensioneerden. Daarna ontdekt u waarvoor u bij het OCMW terecht kan. Tot slot vindt u adressen en contactinformatie van verschillende diensten. Deze brochure wordt alle geïnteresseerde gepensioneerden van Meeuwen-Gruitrode overhandigd. Hebt u nog vragen of is er een probleem, onze sociale dienst helpt u hierbij graag.
Lydie Jacobs OCMW-voorzitter
©Januari 2014
2
INHOUD
MET PENSIOEN ?.......................................................................... 1 UW SOCIALE RECHTEN ................................................................ 5 1. Pensioenen.............................................................................. 5 2. Ziekteverzekering................................................................... 12 3. Gezinsbijslagen...................................................................... 13 4. Sociale bijdragen zelfstandigen als pensioengerechtigde............... 12 AANDACHTSPUNTEN .................................................................. 13 UW FINANCIELE VOORDELEN EN TEGEMOETKOMINGEN ............... 16 1. Tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden................................. 16 2. Sociaal tarief voor telefoon en kabeltelevisie............................... 17 3. Belastingsvermindering........................................................... 17 4. Vermindering op openbaar vervoer............................................ 18 5. Korting culturele activiteiten voor + 55 j.................................... 19 6. Speciale parkeerkaart.............................................................. 19 7. Specifiek sociaal tarief elektriciteit en gas.................................. 20 8. Vrijstelling heffing zuiveringwater............................................. 20 WAARVOOR KAN U BIJ ONS OCMW NOG TERECHT ?....................... 21 1. Financiële problemen.............................................................. 21 2. Sociale uitkeringen................................................................. 21 3. Persoonlijke en gezinsproblemen.............................................. 21 4. Hulp na overlijden................................................................... 21 5. Opname in een woonzorgcentrum............................................. 21 6. Gezinszorg............................................................................. 22 7. Minder Mobielen Centrale (MMC)............................................... 22 8. Klusjesdienst.......................................................................... 22 9. Oppasdienst........................................................................... 22 10. Thuisgezondheidszorg............................................................ 23 11. Maaltijden............................................................................ 23 12. Allerhande informatie............................................................ 23 13. Dienst Rechtshulp................................................................. 23 14. Buitenschoolse kinderopvang "Pagadder"................................. 23 SPREEKUREN............................................................................. 25 Sociale dienst............................................................................ 25 Oplaadpunt budgetmeter............................................................. 25 Thuisdiensten............................................................................ 25 Pensioenen................................................................................ 25 Dienst rechtshulp....................................................................... 25
3
Pagadder................................................................................... 25 NUTTIGE ADRESSEN.................................................................. 26
4
UW SOCIALE RECHTEN 1. Pensioenen a. Rustpensioen Normale pensioenleeftijd: 65 jaar met berekening in 45sten. Voor de pensioenen die ten vroegste ingaan op 1 januari 2013 wordt de minimumleeftijd voor toegang tot het vervroegd pensioen geleidelijk opgetrokken. Jaar Minimumleeftijd 2012 60 jaar 2013 60 jaar en 6 maanden 2014 61 jaar
Loopbaanvoorwaarde 35 loopbaan-jaren 38 loopbaan-jaren
2015 61 jaar en 6 maanden 2016 62 jaar
40 loopbaan-jaren
39 loopbaan-jaren
40 loopbaan-jaren
Uitzonderingen lange loopbanen 60 jaar bij 40 loopbaanjaren 60 jaar bij 40 loopbaanjaren 60 haar bij 41 loopbaanjaren 60 jaar bij 42 loopbaanjaren en 61 jaar bij 41 loopbaanjaren
Voor personen geboren in december waarvan de pensioenen ingaan op 01/01/2014, 01/01/2015 of 01/01/2016 ,gelden telkens nog de voorwaarden van het voorgaande jaar. Wanneer iemand in een bepaald jaar voldoet aan de voorwaarden om met vervroegd pensioen te gaan, behoudt men dit recht, ongeacht de datum waarop het pensioen daadwerkelijk ingaat. De wetgever voorziet ook een aantal overgangsmaatregelen zodat het vervroegd pensioen voor bepaalde leeftijdscategorieën maximaal kan uitgesteld worden met 2 jaren. Pensioenmalus voor zelfstandigen Vanaf 1 januari 2014 wordt geen enkele vermindering wegens vervroeging meer toegepast op de berekening van een pensioen als zelfstandige.
5
Pensioenbonus: Voor pensioenen die ingaan vanaf 01/01/2014 zijn er nieuwe regels van kracht. Wie al pensioenrechten opbouwde voor 2014 behoudt die en bouwt vanaf 2014 verder op volgens de nieuwe regeling. Regeling tot 31/12/2013: Werknemers: De bonus kan worden toegekend vanaf 1 januari van het jaar waarin men 62 jaar wordt of waarin een 44ste loopbaanjaar aangevat wordt; tot de laatste dag van de maand die voorafgaat aan het pensioen. De bonus bedraagt op 01/12/2012 2,2974 euro per voltijdse dag tewerkstelling. De bonus geldt enkel voor de gewerkte periodes vanaf 01/01/2006. Zelfstandigen: De bonus wordt toegekend per kwartaal van beroepsbezigheid als zelfstandige. De bonus bedraagt op 01/12/2012 179,20 euro per kwartaal. Nieuwe regeling: Va n a f 0 1 / 0 1 / 2 0 1 4 g e l d t d e z e l f d e werknemers,zelfstandigen en ambtenaren.
regeling
voor
De referteperiode voor de berekening van de pensioenbonus: —— Start ten vroegste één jaar nadat vervroegd pensioen mogelijk werd. Pensioenbonusrechten opbouwen kan pas vanaf 60 jaar. De periode loopt door voor wie verder werkt na zijn 65ste. —— Eindigt de laatste dag van de maand die voorafgaat aan de maand waarin het rustpensioen ingaat. Voor wie geen recht heeft op vervroegd pensioen ligt de startdatum later. De referteperiode begint dan zodra er na 65 jaar verder wordt gewerkt en de loopbaan minstens 40 jaar telt. Berekening: Elke voltijdse gewerkte dag levert een pensioenbonus op. Dagen met deeltijdse tewerkstelling worden omgezet naar voltijdse dagen. Periodes van tewerkstelling als grens- of seizoenwerknemers tellen niet mee voor de berekening. Bedrag: Het dagbedrag van de pensioenbonus evolueert progressief, naargelang het aantal maanden dat de pensioendatum wordt uitgesteld. 6
De bedragen van de pensioenbonus Uitstel ingangsdatum Bedrag per dag pensioen in maanden (index 136,09) 1-12 geen bonus 13-24 1,50 Euro 25-36 1,70 Euro 37-48 1,90 Euro 49-60 2,10 Euro 61-72 2,30 Euro meer dan 72 maanden 2,50 Euro Betaling: De uitbetaling van de pensioenbonus is gekoppeld aan de ingangsdatum en de werkelijke uitbetaling van het rustpensioen. De betaling van het rustpensioen en van de pensioenbonus wordt geschorst wegens: —— het uitoefenen van een niet-toegelaten beroepsactiviteit; —— een toekenning van een gezinspensioen aan de andere echtgenoot. —— De pensioenbonus is een persoonlijk recht. Na het overlijden van de rechthebbende wordt hij niet meer uitbetaald aan de langstlevende echtgenoot.
b. Overlevingspensioen U geniet van het overlevingspensioen als weduwe of weduwnaar van een werknemer of zelfstandige vanaf: —— de eerste dag van de maand van het overlijden van de niet gepensioneerde werknemer of zelfstandige; —— de eerste dag van de maand na het overlijden van de reeds gepensioneerde werknemer of zelfstandige. Voorwaarden Als overlevende echtgenoot krijgt u enkel een overlevingspensioen indien u bij het overlijden minstens 1 jaar met uw echtgenoot gehuwd was. Wettelijk samenwonen telt enkel mee wanneer dit gevolgd werd door een huwelijk. Deze termijn geldt niet wanneer: —— uit het huwelijk een kind geboren is; —— bij het overlijden er een kind ten laste was waarvoor één der echtgenoten kinderbijslag ontving; —— het overlijden te wijten is aan een ongeval of beroepsziekte ontstaan na het huwelijk.
7
Om het overlevingspensioen te bekomen moet u als overlevende echtgenoot minstens 45 jaar oud zijn. Deze leeftijd geldt niet wanneer : —— u een kind opvoedt; —— u zelf minstens 66% arbeidsongeschikt bent; —— de overleden werknemer gedurende minstens 20 jaar ondergronds mijnwerker was. De overlevende echtgenoot die niet meer aan deze voorwaarden voldoet voor hij 45 jaar is, (bijv. er is geen kind meer ten laste of de arbeidsongeschiktheid vermindert tot minder dan 66 %) behoudt toch het overlevingspensioen. Het bedrag wordt evenwel verminderd tot het gewaarborgd minimum tot de leeftijd van 45 jaar. Wie aan geen enkele van deze voorwaarden voldoet, kan het overlevingspensioen gedurende twaalf maanden bekomen. Het overlevingspensioen zal een "overgangsuitkering" worden, waarvan de duur zal afhangen van de leeftijd, het aantal kinderen en het aantal jaren van wettelijk samenwonen of huwelijk. De ingangsdatum hiervan is nog niet gekend.
c. Inkomensgarantie voor ouderen (IGO) Om recht te hebben op de IGO moet men minstens 65 jaar oud zijn. Bedrag: (01/09/2013) —— B asisbedrag samenwonende: 8093,56 EURO/jaar of 674,46 EURO/maand —— Verhoogd basisbedrag alleenstaande: 12140,34 EURO/jaar of 1011,70 EURO/maand IGO kan slechts worden toegekend na onderzoek van de bestaansmiddelen. Als de aanvrager op de hoofdverblijfplaats samenwoont met zijn huwelijkspartner of wettelijk samenwonende partner, worden de bestaansmiddelen gedeeld. Vanaf 2014 wordt er geen rekening meer gehouden met andere samenwonenden. Hun bestaansmiddelen worden niet in aanmerking genomen en de bestaansmiddelen worden niet gedeeld. Uitzondering: worden wel opgenomen in de deler: —— de minderjarige of meerderjarige kinderen van betrokkene (en/of zijn echtgenoot of wettelijk samenwonende) waarvoor kinderbijslag wordt genoten; —— de kinderen die door een gerechtelijke beslissing in het gezin geplaatst zijn. De aanvraag om een rust- of overlevingspensioen geldt eveneens als een aanvraag om IGO. 8
d. Wanneer pensioen aanvragen? —— Alle pensioenen mogen 1 jaar voor de ingangsdatum aangevraagd worden. —— De aanvragen voor overlevingspensioen gebeuren best zo snel mogelijk na het overlijden. Gebeurt de aanvraag binnen het jaar na het overlijden, dan heeft ze uitwerking vanaf de maand waarin de echtgenoot overleden is. Genoot men reeds een gezinsrustpensioen, dan is het bij het overlijden van één van de echtgenoten niet nodig een nieuwe aanvraag te doen. Het pensioen wordt dan door de pensioendienst herzien. —— Indien de overlevende echtgenote vroeger reeds een aanvraag om rustpensioen indiende, wordt bij het overlijden van de echtgenoot ambtshalve rekening gehouden met haar eigen rechten. —— Wanneer er nog geen aanvraag gebeurd is maar er worden pensioenstortingen gevonden op haar pensioenrekening, wordt ambtshalve het onderzoek naar haar eigen rechten gestart. —— De pensioenaanvraag gebeurt ambtshalve voor alle werknemers en zelfstandigen die de normale pensioenleeftijd bereiken.
e. Waar aanvragen? In de gemeente Meeuwen-Gruitrode is de pensioendienst van het OCMW belast met het opstellen van de pensioenaanvragen. Vanaf 01/01/2013 moet iedereen die in een openbare dienst gewerkt heeft zijn aanvraag rechtstreeks doen bij de pensioendienst van de openbare sector (PDOS) en niet meer bij zijn werkgever in de openbare sector.
f. Wat hebt u nodig voor het indienen van een pensioenaanvraag?
—— bewijsstukken of data van tewerkstelling in de openbare sector of in het buitenland —— data van aansluiting als zelfstandige bij een sociaal verzekeringsfonds —— periode militaire dienst
g. Uitbetaling. De administratieve afhandeling van uw pensioenaanvraag neemt meerdere maanden in beslag. Indien de pensioendienst niet over voldoende bewijsstukken beschikt, zal men ze u opvragen.
9
U ontvangt de beslissing over het aantal jaren dat erkend is, het jaarlijks bedrag en de ingangsdatum van het pensioen. Indien u daar vragen of opmerkingen over hebt, kan u zich steeds wenden tot de pensioendienst met deze beslissing. Gaat u niet akkoord dan kan u binnen 3 maanden beroep aantekenen tegen de beslissing. U heeft ook altijd het recht om te verzaken aan de toekenning van uw rustpensioen. De uitbetaling van het pensioen volgt ten vroegste circa 6 weken na de beslissing. Ze gebeurt door de Rijksdienst voor Pensioenen, Zuidertoren, 1060 Brussel. Het pensioen wordt uitbetaald voor de maand die lopende is. De betaling gebeurt maandelijks per circulaire cheque uitbetaald door de postbode of door middel van storting op uw rekening bij het bestuur der postchecks of door middel van storting op uw persoonlijke bankrekening. Bij iedere briefwisseling met de Rijksdienst voor Pensioenen is het van groot belang uw naam, voornaam en rijksregisternummer te vermelden. Zonder deze gegevens is een antwoord onmogelijk.
h. Voorschotten op pensioen Indien uw pensioenuitkeringen op zich laten wachten, kan het OCMW u een voorschot toekennen. Wanneer uw dossier afgehandeld is, vraagt de RVP rechtstreeks de betaalde voorschotten terug aan het OCMW.
i. Toegelaten beroepsbezigheden 1. Aangeven van de beroepsactiviteit Over het algemeen moet een gepensioneerde zijn beroepsactiviteit niet aangeven, behalve bij: —— de eerste uitbetaling van het pensioen; —— de uitoefening van een politiek of ander mandaat in België of het buitenland; —— een beroepsactiviteit of genot van een sociale zekerheidsuitkering in het buitenland; —— wetenschappelijke of artistieke activiteiten. Wanneer het pensioen wordt toegekend aan het 'gezinsbedrag' moet ook de echtgenoot van de gepensioneerde zijn beroepsactiviteit aangeven. Wanneer de aangifte van de beroepsactiviteit verplicht is, gebeurt dit bij de RVP of bij het RSVZ. 10
Een dergelijke verklaring bij van één van deze instellingen geldt ook ten opzichte van de andere. In principe moet de gepensioneerde zijn activiteit aangeven vóór de aanvang van de activiteit. Hiervoor gelden echter de volgende termijnen: —— ten laatste binnen de 30 dagen na de datum van kennisgeving van het pensioen; of —— ten laatste binnen de 30 dagen na de aanvang van de beroepsactiviteit. 2. Naleven van de grenzen van de inkomsten De beroepsinkomsten die verbonden zijn aan de beroepsactiviteit die wordt uitgeoefend als men gepensioneerd is, mogen een bepaalde grens niet overschrijden. De grensbedragen worden jaarlijks geïndexeerd. Toegelaten beroepsinkomen 2013 Voor een activiteit als werknemer geldt het bruto beroepsinkomen. Voor een activiteit als zelfstandige geldt het netto inkomen. Rustpensioen of combi- U i t s l u i t e n d natie van een rust- en overlevingsoverlevingspensioen pensioen Jonger Ouder dan dan wettelijke Jonger dan wettelijke pensioen65 jaar pensioenleeftijd leeftijd Werknemer: Basis Met kinderlast Zelfstandige: Basis Met kinderlast
65 jaar met loopbaan van 42 jaar of meer
7570,00 11365,02
21865,23 26596,50
17625,60 22032,00
geen beperking
6056,01
17492,17
14100,48
9084,01
21277,17
17625,60
geen beperking
Bij overschrijding van deze grens van de inkomsten wordt het pensioen van de betrokkene verminderd of geschorst.
11
De gepensioneerde is nog geen 65 jaar Vóór 65 jaar is het inkomen steeds te begrenzen. —— De gepensioneerde overschrijdt het grensbedrag niet: zijn pensioen blijft betaalbaar zonder enige vermindering. —— De gepensioneerde overschijdt het grensbedrag met minder dan 25 %: zijn pensioen wordt met een gelijk percentage verminderd. —— Het grensbedrag wordt overschreden met meer dan 25 %: het pensioen wordt geschorst voor het volledige kalenderjaar. —— B ij de gepensioneerde die een gezinspensioen ontvangt, zal het gezinspensioen worden herleid naar een pensioen als alleenstaande, indien de inkomsten van de echtgenoot het grensbedrag overschrijden, ongeacht het percentage van de overschrijding. De gepensioneerde is 65 jaar Vanaf 65 jaar zijn de inkomsten uit een beroepsactiviteit onbeperkt wanneer de gepensioneerde een loopbaan had van minstens 42 loopbaanjaren (als werknemer, zelfstandige, ambtenaar,…) op het ogenblik van de pensionering. Opmerkingen: Indien de toegelaten beroepsbezigheid onderbroken wordt door ziekte of werkloosheid, en men ontvangt hiervoor vergoedingen, wordt het pensioen niet meer uitbetaald. Wanneer de echtgenoot van een gepensioneerde een toegelaten beroepsactiviteit uitoefent en wegens ziekte, werkloosheid of loopbaanonderbreking uitkeringen ontvangt, wordt het pensioen teruggebracht tot het bedrag als alleenstaande.Uitkijken dus vooraleer deze vergoedingen te aanvaarden!
2. Ziekteverzekering Personen met een laag inkomen hebben recht op de verhoogde tegemoetkoming. Zij betalen minder voor gezondheidszorg en hebben nog ander financiële voordelen. Deze hogere terugbetaling is enkel mogelijk wanneer zij een inkomen hebben beneden bepaalde grenzen. Op 01/09/2013 zijn deze vastgesteld op: 16.965,47 Euro per jaar voor een alleenstaande, 20.106,24 Euro per jaar voor een gezin Per bijkomende persoon ten laste mag men bij deze bedragen 3.140,77 Euro per jaar bij tellen. Om dit voordeel te krijgen, richt u zich tot uw ziekenfonds. 12
3. Gezinsbijslagen Gepensioneerden ontvangen voor hun kinderen verder de gezinsvergoeding. Het kinderbijslagfonds dat voor de pensionering de kinderbijslagen uitbetaalde, moet dit verder blijven doen.
4. Sociale bijdragen zelfstandigen als pensioengerechtigde Gepensioneerden die een zelfstandige activiteit blijven uitoefenen, zijn onderworpen aan het sociaal statuut der zelfstandigen. Zij kunnen echter een verminderde bijdrage betalen. Wanneer u uw zelfstandige activiteit volledig stopzet bij de ingang van uw pensioen en dit gebeurt in de loop van een kwartaal, is de bijdrage voor dit lopend kwartaal niet meer verschuldigd. Wanneer u als zelfstandige op pensioen gaat, neem dan contact op met uw sociale verzekeringsfonds. Daar zorgt men ervoor dat u met alles in orde blijft.
AANDACHTSPUNTEN Een gehuwde vrouw kan een gezinspensioen genieten in plaats van haar echtgenoot, wanneer dit voor beiden voordeliger is. Ingeval van overlijden van een gepensioneerde kan enkel de nog levende echtgenoot aanspraak maken op het pensioen voor de maand van het overlijden. Andere nabestaanden hebben echter wel nog recht op eventuele pensioenachterstallen. Vakantiegeld: Samen met het pensioen voor de maand mei ontvangen de gepensioneerde werknemers ieder jaar vakantiegeld. Maximum toekenbare bedragen (2013) —— voor een gezin: 808,10 EURO bruto; —— voor een alleenstaande: 646,48 EURO bruto. Het vakantiegeld kan echter niet hoger zijn dan het pensioen dat men ontvangt voor jaren gepresteerd als werknemer. Op het vakantiegeld wordt een bepaald percentage aan bedrijfsvoorheffing toegepast, afhankelijk van het totaal belastbaar pensioenbedrag.
13
De pensioenbijslag voor zelfstandigen: Het pensioensupplement is een bijkomende uitkering voor gepensioneerde zelfstandigen met een loopbaan die ten minste gelijk is aan twee derde van een volledige loopbaan. Er zijn volgende bijkomende voorwaarden: —— De betrokkene moet in de maand juli van het betrokken jaar en sinds 1 januari van dat jaar een rustpensioen genieten. —— Het rustpensioen moet ten vroegste ingegaan zijn op 1 juli 1997 en uiterlijk op 1 december 2008. —— De betrokkene zelf moet ten minste 1 kind opgevoed hebben waarvoor hij kinderbijslag ontvangen heeft. —— Het pensioensupplement bedroeg in 2013 166,82 EURO en wordt uitbetaald in de maand juli. —— Er kan slechts één pensioensupplement per gezin worden uitbetaald. Bijzondere bijslag: Gepensioneerde zelfstandigen die geen recht hebben op het pensioensupplement kunnen recht hebben op de bijzondere bijslag indien hun volledige loopbaan minder dan 2/3 van een volledige loopbaan bedraagt en indien het bedrag van hun pensioen lager is dan het minimumpensioen zelfstandigen.De bijzondere bijslag bedroeg voor 2013 132,04 EURO voor een gezin en 105,65 EURO voor een alleenstaande en wordt betaald in de maand juli. Verwarmingstoelage: De gepensioneerde mijnwerkers (na 20 jaar dienst), hun weduwen en de overlevende echtgenoot van een werknemer die gedurende het jaar voor het overlijden mijnwerker was, bekomen samen met hun pensioen een verwarmingstoelage. Vanaf 01/12/2012 bedraagt de verwarmingstoelage 30,51 EURO per jaar (1/30) gewoonlijke en hoofdzakelijke tewerkstelling in een steenkoolmijn en dit ten hoogste voor 30 jaar. Op 01/12/2012 bedraagt de volledige verwarmingstoelage 76,27 EURO per maand (915,30 EURO per jaar). Bijzondere verwarmingstoelage: Elk jaar in februari wordt een bijzondere verwarmingstoelage uitbe taald, enkel aan de gepensioneerden met een gewaarborgd inkomen. 02/2013: —— gezin: 66,11 EURO —— alleenstaande: 49,58 EURO
14
Gescheiden echtgenoten: Feitelijk gescheiden echtgenoten en van tafel en bed gescheiden echtgenoten kunnen 50% van het gezinspensioen van hun echtgenoot krijgen. Echtgescheiden personen kunnen vanaf hun normale pensioenleeftijd een persoonlijk pensioen krijgen voor de huwelijksjaren tijdens welke hun gewezen echtgenoot een loopbaan kan bewijzen. Rente: Een rente kan worden uitgekeerd aan werknemers die pensioenstortingen in het kader van de vroegere wetgevingen hebben verricht. Het bedrag van de rente wordt door de verzekerings–instellingen vastgesteld. Dat bedrag wordt in de mate van het mogelijke gelijktijdig met het pensioenbedrag meegedeeld en uitbetaald. Een weduwe van een werknemer kan een weduwenrente krijgen. De rente wordt op dit ogenblik meestal in één keer uitbetaald in een kapitaal. Grens- en seizoenwerknemers: Een tewerkstelling in het buitenland als grens- of seizoenwerknemer kan recht openen op een Belgisch werknemerspensioen. Voor de berekening van dat pensioen wordt een forfaitair loon in aanmerking genomen. Als voor diezelfde tewerkstelling ook een buitenlands pensioen wordt toegekend, wordt het overeenstemmend Belgisch pensioengedeelte verminderd. Cumulatieverbod tussen een vervangingsinkomen en een gezinspensioen: Wanneer één van de echtgenoten een vervangingsinkomen geniet, kan de andere echtgenoot enkel een pensioen als alleenstaande genieten. Onder vervangingsinkomen verstaat men: ziekte- of invaliditeitsuitkering, werkloosheidsuitkering, brugpensioen, uitkering wegens loopbaanonderbreking of verminderde prestaties, tijdskrediet. Cumulatie van een vergoeding wegens arbeidsongeval of beroepsziekte en een rustpensioen: Een vergoeding wegens arbeidsongeval of beroepsziekte is tot bepaalde grenzen cumuleerbaar met een rustpensioen. Bij de aanvraag om rustpensioen is men verplicht deze uitkering te melden. Wanneer men de kennisgeving betreffende het rustpensioen ontvangt, moet men het Fonds voor Arbeidsongevallen of het Fonds voor Beroepsziekten hiervan onmiddellijk op de hoogte brengen.
15
Cumulatie van een overlevingspensioen als werknemer met andere sociale uitkeringen: Vanaf 01.01.2007 mag men uitkeringen wegens ziekte, invaliditeit of onvrijwillige werkloosheid die volledige maanden dekken, cumuleren met een overlevingspensioen gedurende 12 al dan niet opeenvolgende maanden. Sociale uitkeringen die onvolledige maanden dekken, kan men onbeperkt in tijd cumuleren met een overlevingspensioen. Deze uitkeringen worden gelijkgesteld met beroepsinkomsten en moeten meegeteld worden voor de berekening van de bedragen toegelaten activiteit LET OP: Het bedrag van het overlevingspensioen wordt dan beperkt tot het basisbedrag van de inkomensgarantie voor ouderen (IGO).
UW FINANCIELE VOORDELEN EN TEGEMOETKOMINGEN 1. Tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden a. Voor wie? —— Voor alle zieke en gehandicapte bejaarden vanaf 65 jaar. —— die reeds een verhoogd gewaarborgd inkomen en hulp Zij van derden genieten, blijven dit verder ontvangen, behalve wanneer er een herziening gebeurt op eigen verzoek of vanwege de uitbetalingsinstelling.
b. Voorwaarden —— Minstens 65 jaar zijn. —— aantal punten scoren met betrekking tot het zichzelf Een kunnen behelpen op vlak van bv. eten maken, zich verplaatsen, zich wassen... Hoe hoger het aantal punten, hoe hoger de tegemoetkoming. Er zijn vijf categorieën. De maximale tegemoetkoming bedraagt (01/12/2012): —— cat. I: 981,68 EURO/jaar (81,81 EURO/maand) —— cat. II: 3747,30 EURO/jaar (312,28 EURO/maand) —— cat. III: 4556,11 EURO/jaar (379,68 EURO/maand) —— cat. IV: 5364,69 EURO/jaar (447,06 EURO/maand) —— cat. V: 6589,77 EURO/jaar (549,15 EURO/maand)
16
De inkomsten van de gehandicapte bejaarde, van zijn echtgenoot of de persoon met wie hij een gezin vormt, mogen een bepaalde grens niet overschrijden. De inkomsten die het grensbedrag overschrijden worden afgetrokken van de tegemoetkoming. Om de huidige maximuminkomsten te kennen, neemt u best contact op met de sociale dienst.
c. Onderzoek naar bestaansmiddelen —— Men doet een onderzoek naar de bestaansmiddelen waarbij alle inkomsten van de gehandicapte en eventuele partner in aanmerking worden genomen. —— Sommige inkomsten worden slechts gedeeltelijk in aanmerking genomen. Ook past men verschillende vrijstellingen toe.
d. Hoe aanvragen? —— aanvraag gebeurt via de sociale dienst van het OCMW. U De ontvangt een medische vragenlijst die door een geneesheer van uw keuze wordt ingevuld. Binnen de maand bezorgt u deze lijst aan de sociale dienst. —— voegt de gegevens betreffende uw inkomsten bij de aanU vraag. —— wordt het dossier door het OCMW overgemaakt aan de Dan bevoegde instantie, waarna het onderzoek kan starten. —— Voor nadere informatie kan u steeds terecht bij de sociale dienst van het OCMW.
2. Sociaal tarief voor telefoon en kabeltelevisie De verschillende leveranciers voor telefoon en kabeltelevisie bieden kortingen aan voor mensen van 65 jaar en ouder of voor mensen met een verminderde zelfredzaamheid. U wendt zich best tot uw leverancier voor meer informatie. U kan ook altijd hulp vragen op de sociale dienst van het OCMW.
3. Belastingsvermindering a. Personenbelasting Kinderen ten laste, die minstens 66% gehandicapt zijn, worden voor twee gerekend. Voor personen met een handicap van ten minste 66% (alleenstaande belastingplichtige, echtgenoten, personen ten laste) is er een verhoging op de belastingvrije som.
17
Terzake moet u in uw aangifte in de personenbelasting; het desbetreffende vakje “zware handicap” aankruisen en het bewijs van die handicap toevoegen. Wanneer u geen aangifte in de personenbelasting moet indienen of die aangifte reeds hebt ingediend of nog aanvullende inlichtingen wenst, kunt u zich wenden tot de controle der belastingen te Bree of tot de sociale dienst van het OCMW.
b. Onroerende voorheffing (grondbelasting) Een vermindering van de onroerende voorheffing wordt verleend aan gehandicapte personen of aan een gezinshoofd met een gehandicapt kind of een gehandicapte persoon ten laste. De aanvraag om vermindering van de onroerende voorheffing dient u in door middel van formulier 179.1, dat u krijgt bij het ontvangkantoor der directe belastingen te Bree of bij de sociale dienst van het OCMW. U moet het bewijs van handicap toevoegen. Let wel: de invaliditeit moet vastgesteld zijn voor 65 jaar.
4. Vermindering op openbaar vervoer a. Verminderingskaart NMBS Voor wie ? Alle personen die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. Voordeel 50 % korting op het normale tarief. Waar aanvragen ? In elk station. Het is noodzakelijk vooraf bij uw ziekenfonds een speciaal daarvoor bestemd attest af te halen indien u dit nog niet automatisch heeft toegestuurd gekregen. U dient ook een pasfoto mee te nemen.
b. Seniorenbiljet Iedereen vanaf 65 jaar kan, op vertoon van de identiteitskaart, een seniorenticket bekomen voor 6,00 EURO. Met dit ticket kunt u reizen op werkdagen vanaf 9.00 u. In het weekend is er geen uurbeperking. Van 12 juli t.e.m. 17 augustus 2014 is dit ticket niet geldig op zaterdag en zondag.
18
c. Verminderingen De Lijn Omnipas 65+ Vanaf 65 jaar rijdt u gratis met alle bussen en trams van De lijn. Op weekdagen kan u deze Omnipas 65+ wel slechts gebruiken vanaf 9u. Uw Omnipas 65+ wordt u automatisch opgestuurd. Mobi B-kaart 65+ Deze kaart vervangt geleidelijk de omnipas 65+. De lijn nodigt iedereen die 65 jaar wordt uit deze kaart aan te vragen. Kostprijs: 5 Euro. De kaart blijft 5 jaar geldig.
5. Korting culturele activiteiten voor + 55 j. Deze korting vervangt de oude Plus-3-pas. Op vertoon van uw identiteitskaart krijgt u bij tal van culturele activiteiten een korting.
6. Speciale parkeerkaart a. Voor wie ? Bepaalde minder-validen kunnen een bijzondere parkeerkaart krijgen. Zo kan u voor onbeperkte duur parkeren op plaatsen waar de duur van het parkeren beperkt is of op plaatsen speciaal voorbehouden voor minder-validen. Komen hiervoor in aanmerking, al wie: —— een blijvende invaliditeit van minstens 80% heeft; —— een blijvende vermindering van de graad van zelfredzaamheid van minstens 12 punten toegekend krijgt volgens de wetgeving betreffende de tegemoetkoming aan gehandicapten. —— ten minste 2 punten behaalt op het criterium "verplaatsingsmogelijkheden" op de schaal van zelfredzaamheid. —— een blijvende invaliditeit van 50% heeft, uitsluitend voortvloeiend uit een gebrekkigheid van de onderste ledematen. —— een volledige verlamming van de bovenste ledematen heeft of bij wie deze geamputeerd zijn. —— een oorlogsinvalide is met een invaliditeit van minstens 50%. De minder-valide hoeft het voertuig niet zelf te besturen. Aanvraagformulieren zijn te verkrijgen bij de sociale dienst van het OCMW of de dienst maatschappelijk werk van uw ziekenfonds.
19
7. Specifiek sociaal tarief elektriciteit en gas a. Wie ? De abonnee die het bewijs levert dat hijzelf of één van zijn inwonende kinderen, kleinkinderen of ouders of zijn inwonende echtgeno(o) t(e) geniet van: —— het leefloon, toegekend door het OCMW —— het gewaarborgd inkomen voor bejaarden —— de inkomensgarantie voor ouderen —— de tegemoetkoming aan gehandicapten, ingevolge een blijvende arbeidsongeschiktheid of invaliditeit van minstens 65% —— de inkomensvervangende tegemoetkoming aan gehandicapten —— de integratietegemoetkoming aan gehandicapten, behorende tot de categorie II, III of IV. —— de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden Wie voorschotten van het OCMW geniet op één van de voornoemde uitkeringen, komt eveneens in aanmerking voor dit sociaal tarief.
b. Wat ? —— U betaalt het normaal tarief zonder het vast recht. —— Dit is ook van toepassing ingeval van tweevoudig uurtarief (nachttarief).
c. Aanvragen ? —— Sinds 2010 wordt het sociaal tarief automatisch toegepast.
8. Vrijstelling heffing zuiveringwater Op de bijdrage voor zuivering van water kan u een vrijstelling bekomen als u op 1 januari van het facturatiejaar voldoet aan één van de volgende voorwaarden: —— u geniet een gewaarborgd inkomen voor bejaarden of een inkomensgarantie voor ouderen. —— u krijgt een leefloon toegekend door het OCMW —— u geniet een inkomensvervangende tegemoetkoming, een integratietegemoetkoming of een tegemoetkoming hulp aan bejaarden. De watergroep verrekent dit automatisch via de waterfactuur.
20
WAARVOOR KAN U BIJ ONS OCMW NOG TERECHT ? 1. Financiële problemen
Als u over onvoldoende inkomsten beschikt, kan u om steun vragen bij de sociale dienst. De sociale dienst onderzoekt de aanvraag en doet een voorstel aan het OCMW. De beslissing wordt dan getroffen binnen de 30 dagen na de aanvraag. Indien u niet akkoord gaat met de beslissing, kan u beroep aantekenen bij de Arbeidsrechtbank.
2. Sociale uitkeringen Pensioenen Als u een pensioen wil aanvragen in de regeling van de werknemers of zelfstandigen, of u wenst hierover meer informatie, dan kan u hiervoor terecht bij de pensioendienst. Aanvragen kunnen ten vroegste 1 jaar voor de pensionering. Andere sociale uitkeringen Indien u problemen heeft met sociale wetgeving, bvb. kinderbijslag, werkloosheid, ziekteverzekering, sociaal statuut zelfstandigen,... kan u eveneens voor informatie en hulp terecht bij de sociale dienst. Tegemoetkoming aan personen met een handicap Inlichtingen en aanvragen in verband met: —— tegemoetkoming voor personen met een handicap; —— Vlaams Fonds voor sociale integratie van personen met een handicap, —— verhoogde gezinsbijslagen, —— andere financiële voordelen
3. Persoonlijke en gezinsproblemen
Indien u geconfrontreerd wordt met huwelijksproblemen, echtscheidingsproblemen, alcoholisme, opvoedingsmoeilijkheden, seksualiteitsbeleving, levensmoeheid, eenzaamheid. kan de sociale dienst samen met u naar een oplossing zoeken.
4. Hulp na overlijden
De sociale dienst heeft een gratis brochure “Overlijden, wat nu?” met nuttige informatie over allerhande formaliteiten na een overlijden. Op vraag komt een maatschappelijk assistent op bezoek om u van hulp te zijn na het overlijden van een familielid.
5.
Opname
in
een
woonzorgcentrum
Hulp en inlichtingen ivm plaatsing in woonzorgcentrum
21
6. Gezinszorg
Als u in onvoldoende mate zelf kan instaan voor een aantal noodzakelijke huishoudelijke, familiale en verzorgende activiteiten, dan doet u best beroep op de dienst gezinszorg. Deze dienst wordt georganiseerd door Welzijnsregio Noord-Limburg, een vereniging van 9 OCMW's waar ook OCMW Meeuwen-Gruitrode deel van uitmaakt. U betaalt aan de dienst een bijdrage naargelang uw inkomen en het aantal personen in uw gezin. U kan uw aanvraag rechtstreeks doen bij Welzijnsregio NoordLimburg (Neerpelt, Kerkstraat7, (011 80 16 67) of via de sociale dienst van het OCMW.
7. Minder Mobielen Centrale (MMC)
Deze dienst zorgt voor vervoer van bejaarden, personen met een handicap en gezinnen met verplaatsingsproblemen. Deze personen betalen hiervoor een jaarlijks lidgeld van 10 EURO (15 EURO voor koppels), alsook 0,30 EURO per kilometer.
8. Klusjesdienst
De klusjesdienst geeft hulp aan bejaarden, personen met een handicap en mensen met een bescheiden inkomen. Voorbeelden: —— onderhoud tuin; —— onderhoud van de woning (verven, behangen, kleine herstellingen); —— allerhande karweien. Deze hulp wordt geboden indien de bejaarde en zijn/haar nabestaanden deze werken zelf niet kunnen uitvoeren. Er is een bijdrage per uur voorzien in verhouding met het inkomen.
9. Oppasdienst
De oppasdienst is er voor thuiszorgpatiënten die nood hebben aan toezicht, oppas en begeleiding. De medewerksters van de oppasdienst kunnen instaan voor volgende taken: —— gezelschap —— hulp bij verplaatsingen en maaltijden —— elementaire verzorging —— lichte huishoudelijke taken, verbonden aan de noodzakelijke en dringende zorg voor de patiënt. Er wordt oppas geboden overdag maar ook 's avonds en 's nachts, tijdens werkdagen maar ook in het weekend en op feestdagen. Kostprijs: —— werkdagen tussen 7 en 17 uur: 4 EURO per uur —— werkdagen tussen 17 en 22 uur: 5 EURO per uur —— zaterdag, zondag en feestdagen: 5 EURO per uur 22
—— nachtoppas van 22 tot 7 uur: 5 EURO per uur met een maximum van 24 EURO Bij meer dan 20 uren oppashulp per maand, wordt vanaf het 21ste uur een tariefvermindering van 25 % toegepast. Verantwoordelijke: Anniek Soors (
[email protected])
10. Thuisgezondheidszorg
Wie thuis een ziek of bejaard familielid met een handicap verzorgt, kan op de sociale dienst beroep doen voor het helpen organiseren van de zorgen in samenwerking met andere zorgverleners en voor de inschakeling van vrijwilligers.
11. Maaltijden
Wanneer u door ziekte, leeftijd, lichamelijke ongeschiktheid of bijzondere omstandigheden zelf uw warme maaltijd niet meer kan bereiden, kan u een beroep doen op maaltijdbedeling. Indien u van deze dienstverlening gebruik wenst te maken, kan u contact opnemen met de sociale dienst van het OCMW,
12. Allerhande informatie
Ook in verband met andere zaken zoals huisvesting, tewerkstelling, opleiding, studiebeurzen enz... kan u de sociale dienst contacteren.
13. Dienst Rechtshulp
Voor gratis inlichtingen en hulp bij allerhande juridische problemen (erfrecht, huurwetgeving, verzekering, echtscheidingsproblemen, strafzaken, enz.) kan u terecht bij de juriste van de dienst rechtshulp.
14. Buitenschoolse kinderopvang "Pagadder"
Pagadder organiseert buitenschoolse kinderopvang voor alle kleuters en lagere schoolkinderen. Pagadder is open: —— voor en na schooltijd, van 6.30u - 18.30u —— op woensdagnamiddag tot 18.30u —— op schoolvrije- en vakantiedagen, van 6.30u - 18.30u, afhankelijk van de inschrijvingen en bij minstens 5 ingeschreven kinderen Pagadder biedt: —— zorg en aandacht voor ieder kind in een huiselijke sfeer —— een gevarieerd en vrijblijvend activiteitenaanbod —— een ontmoetingsplaats voor kleuters en lagere schoolkinderen 23
—— inspraak en participatie van kinderen en ouders —— continuïteit met een vaste ploeg geschoolde begeleid(st) ers Kostprijs: Schoolvrije dagen: —— 13,99 EURO (meer dan 6 uren opvang) —— 7,00 EURO (tussen 3 en 6 uren opvang) —— 4,65 EURO (minder dan 3 uren opvang) Voor- en naschoolse opvang en woensdagnamiddag: —— 1,54 Euro voor het eerste half uur —— 0,77 Euro per volgend aangevangen half uur. Bij gelijktijdige plaatsing van 2 of meer kinderen is er een korting van 25 % op de ouderbijdrage. Aanvraag sociaal tarief is mogelijk. Vanaf 1 januari 2005 is de bijdrage voor kinderopvang voor kinderen tot 12 jaar fiscaal aftrekbaar. Adres: Kloosterstraat 2, 3670 Meeuwen tel.: 011 79 93 18 Breekiezel 53, 3670 Gruitrode tel: 089 75 17 73 Verantwoordelijke: Anniek Soors en Dag Luyten e-mail:
[email protected]
24
SPREEKUREN Sociale dienst Spreekuren in Meeuwen, Dorpsstraat 44 Tel: 011/79 01 70 maandag van 09.00 u tot 12.00 u dinsdag van 13.30 u tot 16.30 u woensdag van 09.00 u tot 12.00 u donderdag van 16.00 u tot 19.00 u vrijdag van 09.00 u tot 12.00 u
Spreekuren in Gruitrode, Cultureel Centrum, tel. 089 85 59 46 maandag van 09.00 u tot 12.00 u donderdag 09.00 u tot 12.00 u
Oplaadpunt Budgetmeter (ocmw Meeuwen) Tijdens de openingsuren
Thuisdiensten Anniek Soors, Dag Luyten Na afspraak, 011/79 01 70
[email protected]
Pensioenen Marleen Braeken, Anita Claes, Ine Dirkx: Na Afspraak , 011/79 01 70
Dienst Rechtshulp Mina Boumdiane: Na afspraak , 011/79 01 70
Pagadder Anniek Soors, Dag Luyten
[email protected]
25
NUTTIGE ADRESSEN Pensioenlijn tel. 1765 Voor inlichtingen over pensioenen als werknemer, zelfstandige of ambtenaar. Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) Ridder Portmansstraat 16, 3500 Hasselt, tel. 1765-6025 Zuidertoren, 1060 Brussel, tel. 1765 www.onprvp.fgov.be Uw eigen online pensioendossier: www.mypension.be Rijksinstituuut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) Leopoldplein 16 Bus 5, 3500 Hasselt, tel. 011 85 48 63 Jan Jacobsplein 6, 1000 Brussel, tel. 02 546 42 11 www.rsvz.be Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid, Dienst Uitkeringen aan Personen met een handicap: Administratief Centrum Kruidtuin Finance Tower Kruidtuinlaan 50, bus 100 1000 Brussel Tel. 02 528 60 11 www.socialsecurity.fgov.be Verenigingen voor gepensioneerden: In Meeuwen-Gruitrode zijn er 2 verenigingen voor gepensioneerden: OKRA EN NEOS Voor informatie betreffende de contactpersonen in uw deelgemeente, contacteer Anniek Soors Seniorenraad: p/a Gemeentehuis, tel. 011 79 01 70 Verantwoordelijke: Anniek Soors Sociale Dienst OCMW: Dorpsstraat 44, 3670 Meeuwen-Gruitrode 011/79.01.70 (vanaf maart 2014)
26
De diensten van het OCMW stellen zich tot doel samen met u naar een bevredigende oplossing van problemen te zoeken. Ieder personeelslid is gebonden door het beroepsgeheim. U kan dus op de nodige discretie rekenen. Indien nodig komen de maatschappelijk assisten bij u aan huis. U kunt telefonisch, schriftelijk of mer e-mail een afspraak met hen maken. De raadplegingen zijn kosteloos. BEWAAR DEZE BROCHURE. Wellicht kan ze u later nog van nut zijn !
27