AANKOMST IN GENT
AANKOMST IN GENT Met het vliegtuig en de trein Vanaf Brussels Airport bent u met de trein op ongeveer een uur in het centrum van Gent. Informatie over de dienstregeling vindt u op www.belgianrail.be. Komt u aan in de luchthaven van Charleroi (Brussels South Charleroi Airport), dan kunt u met een van de talrijke verbindingen naar Brussel (Zuidstation). Daar neemt u de trein naar Gent. De twee belangrijkste stations in Gent zijn Gent-Sint-Pieters en Gent-Dampoort. NMBS-station Gent-Sint-Pieters (Vouwkaart B5) – Koningin Maria Hendrikaplein 1 - 9000 Gent t 02 528 28 28 - www.belgianrail.be. Het Sint-Pietersstation ligt op een halfuur lopen van het historisch centrum. Tram 1 rijdt om de 5 min. naar het hart van de stad. Ook de lijnen 21 of 22 aan de uitgang (halte Zonnestraat) gaan naar het centrum.
IN HET KORT: VERVOERSMAATSCHAPPIJ DE LIJN 3 Dienstregeling: Bus, tram, premetro dag. ong. 5.30-24.00 u, laatavondvervoer en nachtvervoer tijdens de weekends. 3 Tarieven: Prijs per rit afhankelijk van het aantal zones. 3 Inlichtingen: De Lijn Oost-Vlaanderen – Brusselsesteenweg 361 9050 Gentbrugge - t09 211 91 11 (algemeen) - www.delijn.be.
NMBS-station Gent-Dampoort (Vouwkaart DE3) – Oktrooiplein 10 9000 Gent - t 02 528 28 28 www.belgianrail.be. Vanaf het station Dampoort brengen tram 3 of buslijnen 38 en 39 u naar het centrum (halte Sint-Jacobs). Bussen 17 en 18 rijden naar de Kouter (halte Zonnestraat).
Met de internationale lijnbus Eurolines heeft meermaals per week busverbindingen van en naar Gent. Kantoor Gent: Koningin Elisabethlaan 73 (Dicht bij het station Gent Sint-Pieters) - t09 220 90 24 – www.eurolines.com
Met de bus Gent beschikt over een goed uitgebouwd netwerk van bus- en tramvervoer. Informatie in de Lijnwinkels – t 070 220 200 en 09 211 91 11 www.delijn.be Korenmarkt – Cataloniëstraat 4 (Vouwkaart C3) - ma.-za. 10.0012.15 u en 12.30-17.00 u. Sint-Pietersstation – (Vouwkaart B5) (aan de zijuitgang van het station) ma.-vr. 7.00-12.15 u en 12.45-19.00 u Gent-Zuid – (Vouwkaart D4) - ma.-vr. 7.00-19.00 u
Met de auto De binnenstad van Gent is verkeersvrij. Volg de P-route om een geschikte parkeerplaats te vinden.
1
8
BESTEMMING GENT
PRAKTISCHE INLICHTINGEN Ambassades Nederlandse Ambassade – De Nederlandse ambassade bevindt zich in Brussel: Kortenberglaan 4-10 - 1040 Brussel - t 02 679 17 36 - http://belgie.nlambassade.org.
CityCard Gent Bezoek de belangrijkste Gentse musea en monumenten voor slechts € 30 of € 35 (permanente collectie en tijdelijke tentoonstellingen in verscheidene musea) met de CityCard Gent. De pas geldt bovendien als gratis vervoerbewijs voor alle stadsbussen en trams van De Lijn. Tramlijn 1, de Museumlijn bij uitstek,
ALARMNUMMERS Internationale noodoproep – t 112 Brandweer en ziekenwagen – t 100 Politiehulp – t 101 Politie Gent (algemeen telefoonnummer) – t 09 266 61 11 Rode Kruis – t 105 Antigifcentrum – t 070 245 245 Dokters en apothekers met wachtdienst – t 09 236 50 00 Brandwondencentra – t 02 268 62 00 Child Focus – t 116 000 Veilig Vrijenlijn – t 078 15 15 15 Gestolen bankkaart – t 070 344 344 (Card Stop)
doorkruist de Gentse binnenstad en brengt u naar alle belangrijke musea en bezienswaardigheden. De CityCard Gent is twee of drie dagen geldig en wordt te koop aangeboden bij de Dienst Toerisme Gent (Vouwkaart C3), de stadswinkel, de deelnemende musea, de hotels en de verkooppunten van de vervoersmaatschappij De Lijn (T blz. 1). De geldigheidsduur begint te lopen vanaf de datum die u zelf op de achterzijde van de pas invult. U kunt de pas dus ook vooraf kopen. Deelnemende musea en bezienswaardigheden: Aanbidding van het Lam Gods, Sint-Baafskathedraal, Gravensteen, Rederij De Gentenaer, Gent Watertoerist, Belfort, M.S.K., S.M.A.K., Stadsmuseum Gent, M.I.A.T., Design museum Gent, Sint-Pietersabdij, Huis van Alijn, Museum Dr. Guislain, Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen, De wereld van Kina: het Huis, De wereld van Kina: de Tuin, Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster, Hotel d’Hane-Steenhuyse, Museum Arnold Vander Haeghen.
Feestdagen Hieronder vindt u de feestdagen die in België gevierd worden. Houd er rekening mee dat heel wat bedrijven en instellingen gesloten zullen zijn op deze dagen: 1 jan., 1ste en 2de paasdag, 1 mei (Dag van de Arbeid), Hemelvaartsdag (O.L.H.-Hemelvaart), 1ste en 2de pinksterdag, 21 juli (nationale feestdag), 15 aug. (Maria-Hemelvaart), 1 nov. (Allerheiligen), 11 nov. (Wapenstilstand)
BESTEMMING GENT > PRAKTISCHE INLICHTINGEN
en 25 dec. (Kerstmis). De viering van de Vlaamse feestdag (11 juli) en tweede kerstdag (26 dec.) kan de sluiting van bepaalde openbare diensten tot gevolg hebben.
Gratis Bezoekers kunnen heel wat doen zonder te betalen: de historische stad verkennen, de Sint-Baafskathedraal en de Sint-Niklaaskerk bezoeken, de SintBaafsabdij of de plantentuin bezichtigen. Voor een absolute must, bijvoorbeeld De Aanbidding van het Lam Gods, moet u wel betalen. Personen met een handicap en hun begeleiders hebben meestal vrije toegang, op vertoon van een bewijsstuk. Een aantal Gentse musea zijn op zondagvoormiddag gratis toegankelijk voor Gentenaars. Ook tijdens de Gentse Feesten zijn sommige musea gratis te bezoeken. Raadpleeg hiervoor de websites van de musea verder in dit boek. Op de website www.gratisingent.be (een idee van Use-it, een toeristische dienst voor jongeren - www.use-it.be/ ghent) vindt u een weekprogramma met heel wat gratis optredens, tryouts, lezingen en festivals in Gent.
Kranten en tijdschriften De gratis krant Metro (www.metrotime. be) is ’s morgens verkrijgbaar in de trein- en metrostations, in een aantal scholen, universiteiten, winkels en bedrijven. De krant geeft van maandag tot vrijdag informatie over de actualiteit. Op zondag kunt u de gratis krant De Zondag vinden bij de meeste bakkers. Zone 09 (www.zone09.be) is een gratis magazine vol informatie voor en over
de stad. Hierin vindt u alles wat de moeite waard is – en ook wat dat niet is. Reportages over wat écht leeft in de stad, een overzichtelijke cultuuragenda, kritische recensies van theater-, filmen andere voorstellingen, een plaatselijke restaurantgids en een ‘shop till you drop’-rubriek. Ook Weekup (www.weekup.be) staat boordevol perfecte tips voor een geslaagd avondje uit. U kunt de twee tijdschriften meenemen in horecazaken, bioscopen, cultuurhuizen, infokantoren enz.
Openbaar vervoer Autorijden in Gent is sowieso moeilijk, parkeren is al helemaal een probleem. De tram en bus kunnen dus nuttige diensten bewijzen. Ze rijden van 6.00 u tot 23.00 u (of middernacht). Het openbaar vervoer wordt niet gehinderd, zodat het makkelijk en snel ter plaatse raakt. Op vrijdag en zaterdag kunt u gebruikmaken van gratis nachtbussen. Zes lijnen bedienen het hele Gentse grondgebied. Vertrek Gent Zuid: vanaf 1.15 u om de 45 min. Koop uw bus- of tramkaart op voorhand in krantenwinkels of supermarkten, in de Lijnwinkel (T blz. 1) of aan de automaten die bij de meeste haltes te vinden zijn. Kaartjes zijn sedert 1 februari 2011 niet meer verkrijgbaar op bus of tram. Wie geen vervoerbewijs in voorverkoop heeft gekocht, kan via een sms-ticket zijn rit betalen. Tarief: Een kaartje in voorverkoop kost € 1,30 (prijs vanaf 1 februari 2011) voor een rit van 1 of 2 zones, met een rittenkaart bedraagt de prijs € 1. Voor drie zo-
9
16
BESTEMMING GENT
De site www.citytripplanner.be stelt in een handomdraai een gepersonaliseerd bezoek aan Gent voor u samen. Via enkele korte vragen naar uw persoonlijke interesses wordt een route op maat uitgestippeld. Die trip kunt u naar wens verder aanpassen, uitprinten of downloaden op uw eigen mobiele toestel. Een gps-gestuurde gids geeft uw wandeling een extra dimensie. Langs de wandelroute krijgt u via uw eigen smartphone cultuurhistorische informatie, boeiende verhalen en leuke anekdotes over de bezienswaardigheden te zien en te horen. Ook deze gids kunt u downloaden van www.visitgent.be.
door het nummer op de taxi of in de telefoongids te bellen. Uw hotel of restaurant kan voor u een taxi bellen.
Taxi’s
INTERNATIONAAL BELLEN
Taxistandplaatsen zijn er bij de treinstations en op andere plaatsen in de stad, onder andere Korenmarkt, Woodrow Wilsonplein en Flanders Expo. Een taxi aanroepen is in België niet gebruikelijk. U kunt telefonisch een taxi reserveren
Telefoneren NATIONAAL BELLEN Naast telefooncellen met munten (die steeds schaarser worden) kan er in andere cabines met een telefoonkaart worden gebeld. Dergelijke kaarten zijn verkrijgbaar in Belgacom-verkooppunten, postkantoren, stations en in sommige winkels, bv. dagbladhandels. Nationaal inlichtingennummer: 1207 voor België. Om vanuit het buitenland naar België te bellen: kies 00 + 32 + het kengetal van de zone zonder 0 en dan het nummer van de abonnee. De gesprekskosten liggen lager tijdens het weekend, op feestdagen en ook op weekdagen tussen 18.00 en 8.00 u.
BESTEMMING GENT > EVENEMENTENKALENDER
EVENEMENTENKALENDER De evenementenkalender UiTinGent (www.uitingent.be) biedt een overzicht van evenementen die plaatsvinden in Gent. De Stad Gent participeert in het project CultuurDatabank van CultuurNet Vlaanderen en voert zijn gegevens in op de databank. De evenementen worden gepubliceerd op de website, maar ook in een wekelijkse publicatie Tien dagen Gent (verkrijgbaar bij de Dienst voor Toerisme (Vouwkaart C3) en in de Stadswinkel (Vouwkaart D4) en in een gratis wekelijkse digitale nieuwsbrief.
Jaarlijkse evenementen JANUARI
3 Lichtfestival – driejaarlijks (volgende editie in 2015) – kunstparcours dat een nieuw licht werpt op de stad.
MAART
3 Jazz&Sounds – spin-off van Gent Jazz, met de focus op hedendaagse creaties.
APRIL
3 De Gentse Floraliën – koninklijk bloemenfestival. Om de vijf jaar worden in Flanders Expo de wereldberoemde Gentse Floraliën gehouden (de eerstvolgende zullen in 2016 plaatsvinden).
MEI
3 Internationale jazzmeeting Gentbrugge – pinksterweekend.
JUNI
3 Movement#21 (2014) – modeshows, tentoonstellingen, installaties… elementen die de eindejaarsshow van de modeafdeling van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten tot een belevenis maken.
JULI
3 De Gentse Feesten – week van 21 juli – tiendaags straatfestival in de
periode rond 21 juli, het grootste van Europa met één miljoen bezoekers. Op zowat alle pleinen is er gratis muziek, er zijn straatvoorstellingen, vuurwerk en markten allerhande. Verschillende internationale festivals zijn opgenomen in het programma. 10 days off is een indoor elektronisch muziekfestival. Het MiramirO festival brengt theater- en circusgezelschappen uit de hele wereld samen. Tijdens het Internationale Puppetbuskersfestival staan de beste poppen-, objecten- en figurentheatervoorstellingen uit de hele wereld op het programma. Het Jeugdcircusfestival vindt plaats in het Baudelopark. Boomtown is een muzikaal ontdekkingsfestival met pop, rock, hiphop, new folk, singersongwriter en andere actuele muziekgenres. Het Gent Jazz Festival is een mix van jong talent en internationaal gevestigde waarden. www.gentsefeesten.be. 3 Polé Polé – gratis dag- en avondfestival op een drijvend festivaldorp in de historische Gentse binnenstad. Polé Polé staat voor een zuiderse, toegankelijke sfeer. De naam is Swahili en betekent ‘take it easy’. www.polepole.be.
17
18
BESTEMMING GENT
3 Jaarlijkse ommegang van de Gilde der Stroppendragers – tijdens de Gentse Feesten. 3 Gent Jazz Festival – In 2014 13de editie op de Bijlokesite.
AUGUSTUS
3 Patersholfeesten – weekend voor 15 augustus. 3 Jazz in ‘t Park – Zuidpark - eind augustus-begin september - een jazzy nazomer. Met gratis concerten door gevestigde waarden en jong talent. Projectie van authentieke jazzdocu’s en films. www.gent.be/jazzintpark.
SEPTEMBER
3 Prinsenhoffeesten – met onder meer de grootste rommelmarkt van Gent – Het eerste weekend van september. 3 Odegand – de openingshappening van het Festival van Vlaanderen (september). 3 Het Festival van Vlaanderen – september/oktober – de kracht van klassieke muziek.
OKTOBER
3 Film Fest Gent – filmfeest met focus op muziek. Al meer dan 40 jaar vindt in Gent het Internationaal Filmfestival van Vlaanderen plaats. Vanaf het begin was de doelstelling van het festival
om films te vertonen die in de gewone bioscopen geen kans maken. www.filmfestival.be.
NOVEMBER 3 De Gentse Zesdaagse – wielerklassieker op de piste. De Zesdaagse van Vlaanderen-Gent is een wielersportevenement in het Kuipke, de wielerbaan in het Citadelpark. 3 I Love Techno – een reusachtig techno-evenement dat jaarlijks plaatsvindt in Flanders Expo. Het kruim van de nationale en internationale techno-dj’s komt er optreden.
DECEMBER 3 Lineart – Gent, Flanders Expo kunstbeurs - www.lineart.be. 3 Kerstmarkt – ieder jaar vormen zo’n 50 stalletjes op het Sint-Baafsplein en naast de Lakenhalle in Gent een gezellig kerstmarktje.
Grote tentoonstellingen 3 Oorlog en Trauma (nov. 2013-juni 2014) – Gent, Museum Dr. Guislain. Dubbeltentoonstelling die tegelijk in Ieper en in Gent georganiseerd is. 3 Restauratie Lam Gods (nov. 2013dec. 2017) – Gent, Museum voor Schone Kunsten. www.mskgent.be.
19
Gent Jazz Festival slaagt er jaar na jaar in om het kruim van de internationale jazzwereld naar de Arteveldestad te halen. © Bruno Bollaert
22
DE BESTE ADRESJES
OVERNACHTEN Om uw verblijf in Gent tot een succes te maken, volgt nu een selectie van de beste adresjes. Een stek in een levendige buurt of op loopafstand van bezienswaardigheden, een pittoresk of eenvoudig hotelletje en het levensritme van de ‘Stroppendragers’ wordt ook het uwe… De compacte stad werd opgedeeld in twee kwartieren die naadloos in elkaar overlopen. In het Historisch Centrum bevindt zich de grootste concentratie historische gebouwen en monumenten, in het Kunstenkwartier liggen dan weer de belangrijkste musea. Uiteraard liggen in beide kwartieren uitnodigende cafee tjes, gezellige restaurants en uitstekende adresjes om te overnachten. Onderstaande adresjes vindt u terug op de uitneembare vouwkaart aan de binnenzijde van de cover: zoek het overeenkomstige nummer (bv. 1). De aanwijzingen in het rood verwijzen eveneens naar deze uitneembare vouwkaart. De aangeduide prijzen zijn de prijzen voor een tweepersoonskamer, inclusief ontbijt (tenzij anders vermeld). Gent heeft een mooi aanbod van Bed & Breakfasts. Het Bureau voor Toerisme verdeelt een lijst met alle adresjes en een stadsplan. Net als overal kunt u ook hier beter reserveren, vooral als u een weekend wilt blijven.
Historisch centrum TORENS-SITE TUSSEN € 65 EN € 100 1 Alphabed – Vouwkaart D3 - Jan Palfijnstraat 26 - t 0497 68 91 08 -
www.alphabed.be - 3 kamers: € 75/85. Verborgen parel in een vredig straatje van de binnenstad. Charmant huis met binnenkoer waar u bij mooi weer kunt ontbijten. Geslaagde combinatie van oude en moderne meubelen en decoratie. TUSSEN € 100 EN € 160 2 Cour Saint-Georges – Vouwkaart C3 Botermarkt 2 - t 09 224 24 24 www.courtstgeorges.be - 31 kamers: € 95/145. Het hotel bestaat uit twee gerenoveerde historische herenhuizen en ligt recht tegenover het stadhuis. De vernieuwde kamers hebben een hedendaagse inrichting gekregen, de oude charme merkt u vooral in de rustieke ontbijtzaal.
GRASLEI-SITE TUSSEN € 100 EN € 160 4 Hotel Erasmus – Vouwkaart C3 – Poel 25 - t 09 224 21 95 - www. erasmushotel.be - 12 kamers: € 99/150. Sfeervol hotel in een eeuwenoud pand met dubbele Vlaamse puntgevel op een steenworp van het centrum. Antiek meubilair, originele mozaïekvloeren en een Franse binnentuin met terras geven dit hotelletje een bijzondere sfeer. Zeer hartelijke ontvangst. De goedkopere kamers hebben iets minder cachet, maar zijn van uitstekende kwaliteit. In de kelder is er een kapelletje, naast de wijnkelder. 5 Monasterium PoortAckere – Vouwkaart C3 - Oude Houtlei 56 t 09 269 22 10 - www.monasterium. be - õ - 47 kamers: € 105/175,
DE BESTE ADRESJES > DE REIS VOORBEREIDEN
Overnachten in een kloostercel, het kan in Monasterium PoortAckere.
23
© Daniel Leroy
26
DE BESTE ADRESJES
UIT ETEN Om aan alle culinaire wensen te voldoen, volgt hier een selectie van bistro’s en brasserieën, klassieke en exotische restaurants en ten slotte ook eenvoudigere eethuizen voor een maaltijdsalade, een snack of een stuk taart uit het vuistje. Er is een eindeloze keuze. Zoek vooral restaurantjes op waar veel fietsen geparkeerd staan en waar dus de Gentenaars zelf gaan eten. De plaatselijke specialiteit is Gentse waterzooi: een eenpansgerecht bestaande uit een groente- en-aardappelbouillon waarin kip of vis ligt te sudderen. Ook in de buurt van belangrijke bezienswaardigheden vindt u aantrekkelijke restaurants, wat in historische steden eerder opmerkelijk is. Onderstaande adresjes vindt u terug op de uitneembare vouwkaart aan de binnenzijde van de cover: zoek het overeenkomstige nummer (bv. 1). De aanwijzingen in het rood verwijzen eveneens naar deze uitneembare kaart. De opgegeven prijs is de doorsneeprijs voor een menu of hoofdgerecht, zonder drank.
Historisch centrum MINDER DAN € 15 1 Komkommertijd – Vouwkaart D3 Reep 14 - t 0485 73 16 17 - www. komkommertijd.be - 11.45-14.30 u, 18.00-22.30 u - ma. en di. gesl. - geen betaalkaarten - buffet € 12,50 ’s middags en € 15 ‘s avonds. Uitgebreid vegetarisch buffet. Elke dag andere menu’s: verse soep, koude voorgerechten, warme gerechten en desserts. Bij
mooi weer kunt u eten op de binnenhof. Grote zaal met decoraties in zwart en wit. 2 Vintage – Vouwkaart C3 - Onderbergen 35 - t 09 223 51 33 - www.vintagewine.be - ma.-do. 12.00-14.00 u, 18.30-21.30 u; vr.-za. 12.00-14.30 u, 18.30-22.30 u - gesl. zo. - menu € 17/25. In deze wine bar kunt u niet alleen terecht voor een lekker glas wijn maar ook voor een lunch of avondmaal. Beperkte kaart maar er is een dagelijks wisselende dagschotel. Modern interieur dat past in deze straat met vele leuke winkels en cafés. 3 Lepelblad – Vouwkaart C3 - Onderbergen 40 - t 09 324 02 44 - www. lepelblad.be - wo.-za. 11.30-20.30 u gesl. zo.-di. - dagschotel ong. € 10, dagmenu € 11,70, kleine snacks of iets hartigers à la carte € 4/24. Geen betaalkaarten. Aangename omgeving: licht en gezellig, met houten vloer, houten tafels, hedendaagse kunst aan de muren en heel gemakkelijke designstoeltjes. Aanlokkelijke kaart met soep, broodjes (warm en koud), toast, pasta, salades en tal van warme schotels zoals omelet met garnaal, parmezaan en koriander. Alles is lekker en ruim voldoende. Heerlijke seizoensgroenten. Ook het zelfgemaakte brood is verrukkelijk. Terras voor de zonnige dagen. Aangename ontvangst. TUSSEN € 15 EN € 30 4 Vier Tafels – Vouwkaart C3 - Plotersgracht 6 (in het Patershol) - t 09 225 05 25 - www.viertafels.be - gesl. ma. en eind aug. - menu € 25, schotels
27
Belga Queen, een hippe brasserie in een oude opslagplaats
© Wouter Van Vaerenbergh
42
BEZIENSWAARDIGHEDEN
GENT VANDAAG Gent is een levendige stad die prat gaat op een rijk verleden. Toch beperkt ze zich niet tot de rol van museumstad. De 19de-eeuwse industriële revolutie heeft haar stempel gedrukt op de stadsplanning. De grauwe arbeiderswijken en de aftandse fabrieken uit die tijd werden door de Gentenaars echter niet gesloopt, maar in ere hersteld. En zo is Gent uitgegroeid tot een stad waarin moderniteit op geslaagde wijze wordt gecombineerd met eeuwenoude bouwsels, blijvende getuigen van een rijke en zelfverzekerde Vlaamse kunst.
Sites en kwartieren Gent is vandaag opgedeeld in twee grote stadsdelen: het historisch centrum en het kunstenkwartier. Ieder stadsdeel bestaat op zijn beurt uit verschillende sites, rond één belangrijke bezienswaardigheid. Zo ligt het historisch centrum rond het Belfort en bestaat het uit de Torens-site, Graslei-site, Gravensteen-site, Vrijdagmarkt-site, Portus Ganda-site en Kouter-site. Het kunstenkwartier omvat de Zuid-site, de Sint-Pietersplein-site, de Citadelparksite en de Bijloke-site. Deze opdeling werd ook in de gids gevolgd en is overal in de stad terug te vinden via gemakkelijk herkenbare wegwijzers.
De stad in een nieuw kleedje KoBra is een letterwoord dat staat voor de grootschalige heraanleg van de Korenmarkt, de Belfortstraat en het Emile Braunplein. Dit gebied in het hart van de
stad ondergaat een grondige metamorfose, met als voornaamste blikvangers de grote, polyvalente open stadshal met Grand Café en een stadspark. Her en der worden pleinen heraangelegd, straten opengebroken (waarbij soms interessante archeologische vondsten gedaan worden), parken herbekeken. Het hele project verloopt in verschillende fases en neemt meerdere jaren in beslag. Om alles in goede banen te leiden zijn omleidingen voorzien, straten deels afgesloten, monumenten verplaatst. Zo moest Klokke Roeland, de grote stormklok uit het belfort die, sinds ze in 1949 uit de toren werd gehaald, naast het belfort stond, tijdelijk verhuizen. Inmiddels hangt de ‘Grote Triomfante’ in een nieuwe koker terug op het Emile Braunplein. De Korenmarkt en het Emile Braunplein zijn inmiddels zo goed als klaar. Het einde van de werken aan de Belfortstraat zijn voorzien voor eind 2015.
Gent 2020 Ook naar de toekomst toe wil Gent niet blijven stilstaan en verder evolueren in een streven naar moderniteit. Onder het motto ‘Gent 2020’ wordt een duidelijke missie vastgelegd en wordt bepaald hoe Gent beleidsmatig wil evolueren in de komende jaren. Thema’s als sociale, economische en ecologische duurzaamheid, kennis, innovatie en creativiteit vormen de doelstellingen waarbij ook aan de burgers gevraagd wordt hun visie te geven over het Gent van de toekomst.
43
Op de reusachtige luchtfoto in het STAM vinden Gentenaars hun eigen woning terug.
© Jesse Willems
44
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Gent in cijfers Gent is natuurlijk meer dan enkele cijfers, maar toch geven de mathematische waarden een mooi beeld van de stad en haar belang: met 247.147 inwo-
ners kan ze natuurlijk niet wedijveren met de grote miljoenensteden, maar met 50 miljoen ton aan vrachttransport in de haven behoort de stad toch de grote havens van Europa. 65.000 studenten maken gretig gebruik van
BEZIENSWAARDIGHEDEN > GENT VANDAAG
de 650 cafés waar niet minder dan 250 verschillende soorten bier geschonken worden. 74 parken en 56 pleinen zorgen voor de nodige ontspanning en met 30 hectaren voetgangersgebied heeft Gent de grootste verkeersvrije
binnenstad van België. En last but not least: geen enkele andere stad in België telt zoveel beschermde gebouwen als Gent.
45
46
BEZIENSWAARDIGHEDEN
HISTORISCH CENTRUM aaa aaa
Gent is tegelijk universiteitsstad, havenstad en feeststad. De stad is ontstaan bij de samenvloeiing van de Leie en de Schelde waar de heilige Sint-Amandus in de 7de eeuw het Gandaklooster, de latere Sint-Baafsabdij, oprichtte. In de autovrije binnenstad hebben trams, voetgangers en fietsers het voor het zeggen. De historische gebouwen, waaronder de torens van de Sint-Niklaaskerk, het belfort en de SintBaafskathedraal, zijn ook ’s nachts prachtig om te zien. De binnenstad is een heerlijke plek om te wandelen en te kuieren. Alle zintuigen genieten mee: het uitzicht wordt niet belemmerd door druk verkeer, u hoort het vrolijke geroezemoes van de mensen en u ruikt de geuren die u uit winkels en restaurants tegemoetkomen. 3 Bereikbaarheid: Vanaf het station Gent-Sint-Pieters: ‘ 1 tot halte Gravensteen of ‘ 21 tot het Justitiepaleis of de Kouter. Uitneembare vouwkaart en detailkaarten blz. 44-45 en 49. 3 Parkeren: Parkeren in het centrum is niet gemakkelijk. Er zijn twee parkings in de omgeving van de Kouter en er is een parking onder de Vrijdagmarkt. Volg het parkeergeleidingssysteem. Er is ook de mogelijkheid om de pendelparking te gebruiken van Flanders Expo. ‘ 1 brengt u naar het Sint-Pietersstation vanwaaruit u dan weer verder kunt. 3 Aanraders: Sint-Baafskathedraal met De Aanbidding van het Lam Gods, de crypte en de Calvarietriptiek, het belfort en Lakenhalle, het stadhuis, de SintNiklaaskerk en het uitzicht vanaf de Sint-Michielsbrug, de Graslei, het Gravensteen en het prachtige uitzicht op Gent vanaf de donjon, het Design museum, het Huis van Alijn met zijn poppentheater (voor de kinderen), Patershol, Vrijdagmarkt en MIAT – Museum voor Industriële Archeologie en Textiel, de 12de-eeuwse refter van de Sint-Baafsabdij, en een boottochtje op de Gentse binnenwateren of de Leie.
TORENS-SITE Sint-Baafskathedraal aa Detailkaart II D4 Sint-Baafsplein - t 09 269 20 45 www.sintbaafskathedraal.be - ma.-za. 8.30-18.00 u, zo. 13.00-18.00 u (nov.eind maart tot 17.00 u) - gesl. 1 jan. gratis. Geen toeristische bezoeken tijdens de erediensten (zo. ochtend en feestd.). De toren van de kathedraal kan alleen beklommen worden tijdens de Gentse Feesten (vierde week van juli, 11.00-18.00 u).
De huidige kathedraal is gebouwd op de plaats waar in de 12de eeuw de SintJanskerk stond. Van deze romaanse kerk zijn de resten nog te zien in de crypte. In 1540 gaf Karel V opdracht tot het afbreken van de kerk van de Sint-Baafsabdij om het Spaanse kasteel te kunnen bouwen. Bij die gelegenheid kreeg de Sint-Janskerk de naam collegiale Sint-Baafskerk. In 1561 werd deze tot kathedraal verheven. De bouw van de kerk vond plaats in verschillende fasen. Ondanks invloeden uit verschillende stijlperiodes – elementen uit de
BEZIENSWAARDIGHEDEN > DE REIS VOORBEREIDEN
De Sint-Baafskathedraal herbergt vele schatten.
47
© Jesse Willems
106
MEER WETEN OVER GENT
BELANGRIJKE DATA 7de eeuw – De H. Amandus komt naar Gent om de streek te evangeliseren. Gent behoorde tot de steden van Gallië die zich het langst hebben verzet tegen het christendom: de H. Amandus werd in de Schelde geworpen. Gent ontwikkelde zich vervolgens rondom twee abdijen: de Sint-Baafsabdij, gesticht door de H. Amandus, en de Sint-Pietersabdij in de omgeving van de Blandijnberg. 10de eeuw – Omstreeks het jaar 940 werd op de plaats waar nu het Gravensteen staat door Boudewijn II een castrum gebouwd, dat een derde woonkern beschermde. 12de eeuw – Aan het einde van de 12de eeuw kende de lakenindustrie een belangrijke bloeitijd. De stad verwierf gemeenterechten en belangrijke privileges en de burgers lieten versterkte woningen, de zogenaamde ‘stenen’ bouwen. Om duidelijk te maken dat hij boven de machtige lakenfabrikanten stond, liet graaf Filips van de Elzas in 1180 het oude fort herbouwen tot het Gravensteen. 13de eeuw – De bewoners van Gent raakten door wrede burgeroorlogen verdeeld. Net als in Brugge kwamen de onderdrukte ambachtslieden en wolarbeiders, gesteund door de Vlaamse graaf Gwijde van Dampierre, in 1280 in opstand tegen de rijke lakenkooplieden, die aan de kant van de Franse kroon stonden. Pas na de Guldensporenslag in 1302 werd de macht van de patriciërs helemaal gebroken.
14de eeuw – Tijdens de Honderdjarige Oorlog moest er opnieuw gestreden worden tegen Frankrijk. De graaf van Vlaanderen, Lodewijk van Nevers, koos de zijde van de Franse koning tegen de Engelsen. Maar toen deze laatsten daarop de toevoer van Engelse wol naar Vlaanderen stopzetten, kwam het Gentse volk in opstand. Als aanvoerder koos het Jacob van Artevelde, die bondgenoot van de Engelsen werd en de leiding over de Vlaamse steden nam. 1345 – Van Artevelde werd na onderlinge twisten door de deken van de weversgilde vermoord, maar al spoedig wist zijn zoon Filips de overwegende invloed van Gent op heel Vlaanderen te bewerkstelligen. 1382 – Vlamingen werden door de Fransen verslagen in de Slag bij Westrozebeke. 1452 – Ten tijde van het bewind van de hertogen van Bourgondië verzette Gent zich tegen Filips de Goede, die een nieuwe belasting wilde heffen. 1453 – De Gentenaren werden in Gavere (18 km ten zuidwesten van Gent) verslagen en onderwierpen zich. 1469 – De rebelse stad kwam in 1469 in opstand tegen Karel de Stoute. 1477 – Opstand van de Gentenaren tegen Maria van Bourgondië, die gedwongen werd nieuwe privileges te verlenen aan de provincies van de Nederlanden. Einde 15de eeuw – Aan het einde van deze eeuw raakte de lakenindustrie in verval. Gent was inmiddels de belangrijkste opslagplaats van
MEER WETEN OVER GENT > BELANGRIJKE DATA
Europese granen geworden en wist zich op die manier van een nieuwe welvaart te verzekeren. 24 februari 1500 – Met klokgelui en kanonschoten wordt de geboorte van een nieuwe prins aangekondigd. In het Hof ten Walle, door de Gentenaars prompt ‘het Prinsenhof’ genoemd, is Johanna de Waanzinnige bevallen van een zoon, Karel van Luxemburg, de latere keizer Karel. 1506 – De toekomstige keizer van het Heilige Roomse Rijk verlaat Gent reeds in 1506, maar zal zijn geboortestad nooit vergeten. Wanneer onder zijn bewind de macht van de steden aan banden wordt gelegd, verloopt dit niet zonder problemen. Vooral het rebelse Gent verzet zich heftig. Hardnekkig wordt elk verzoek om geld afgewezen en belastingontvangers worden steevast gevangengezet. Elke poging om tot een oplossing te komen wordt door de hoogmoedige Gentenaars gedwarsboomd. Een drastisch optreden lijkt de enige mogelijkheid en de raad beslist de stad voorgoed uit te schakelen. 1540 – De Gentenaren weigerden de te hoge belastingen aan Karel V te betalen. De keizer strafte zijn geboortestad door de Carolijnse Concessie uit te vaardigen, waardoor de stad haar privileges verloor. In februari 1540 komt de keizer hiervoor persoonlijk naar Gent, int de verschuldigde belastingen en laat de leiders van de opstand terechtstellen. Tot de verwoesting van zijn geboortestad kan de keizer echter niet beslissen. Hij toont zich barmhartig en beperkt de straf tot het slopen van de stadsmuren en het oprichten van een dwangburcht, het zogenaamde Spanjaardenkasteel. Toch wil hij de fiere
Gentenaars een lesje leren. Hij verplicht de notabelen in het openbaar vergiffenis te vragen en laat hen blootsvoets, gehuld in een wit boetekleed en met een strop (touw) om de hals door de stad lopen. Deze publieke vernedering bezorgde de Gentenaars de bijnaam ‘Stroppendragers’. Wat eens een vernederende scheldnaam was, wordt door de huidige Gentenaars echter met fierheid (of herwonnen hoogmoed) gedragen; zeker tijdens de jaarlijkse Gentse Feesten wanneer de historische ‘Stroppenommegang’ wordt overgedaan. 1567 – Aan het einde van de 16de eeuw werd de rust in Gent verstoord door de godsdienstoorlogen. Een opstand van calvinistische beeldenstormers in 1567 werd door de hertog van Alva onderdrukt. Maar er kwam een reactie van de protestanten. 1576 – Filips II moet buigen voor de Pacificatie van Gent (1576), die de zeventien provincies van de Nederlanden bevrijdde van het Spaanse juk. 1577 – Gent is een republiek geworden. 1584 – Alexander Farnese, hertog van Parma, zag de kans om de opstandige stad Gent te heroveren. 17de eeuw – Het economische verval van Gent is definitief. De sluiting van de Schelde in 1648 bracht de genadeslag toe aan de handels- en industrieactiviteiten. Begin 19de eeuw – Aan het begin van de 19de eeuw bloeide Gent, dat ondertussen bij Frankrijk was ingelijfd, weer op met de katoenweverij. De Gentenaar Lieven Bauwens was er immers in geslaagd vanuit Engeland de spinmachine mule jenny naar de stad
107
108
MEER WETEN OVER GENT
te smokkelen, waarmee de industriële revolutie op het vasteland werd geïntroduceerd. De textielnijverheid kende meteen een enorme bloei en Gent werd dan ook terecht ‘het Manchester van het vasteland’ genoemd. Naast katoen werd er ook vlas gesponnen en geweven, waarbij het water van de Leie voor een uitstekende vlasroting zorgde. Door de verregaande industrialisering werd Gent in de 19de eeuw ook het bolwerk van het Vlaams socialisme, waarbij de beweging ‘Vooruit’ een vooraanstaande rol speelde. Edward Anseele was de eerste Vlaamse socialistische volksvertegenwoordiger. 1815 – De Franse Lodewijk XVIII week uit naar Gent. Hij verbleef er in het
voormalige Hotel d’Hane Steenhuyse dat dateert uit de 18de eeuw. 1827 – Onder impuls van koning Willem I werd de haven via het 33 km lange kanaal Gent-Terneuzen verbonden met de Westerschelde. 1830 – Bij de Belgische onafhankelijkheid in 1830 was Gent een welvarende stad. De (voorlopig Franstalige) universiteit zorgde voor de opleiding van de industriëlen en Gent kende tegelijkertijd een intellectuele en artistieke ontwikkeling, met vooral (Franstalige) schrijvers en schilders. 20ste eeuw – Als reactie op de liberale Franstalige burgerij ijverde de Vlaamse Beweging in het begin van de jaren 1930 voor de vernederlandsing van de universiteit en verkreeg dit ook.
Sinds 1968 is het zeekanaal Gent-Terneuzen toegankelijk voor schepen tot 80.000 ton, waardoor het goederenvervoer van de zeevaart in 1996 een omvang van 20 miljoen ton bereikte. Langs het kanaal hebben zich door de jaren heen nieuwe industrieën gevestigd: metaalindustrie, automontagebedrijven en chemische nijverheid. In het havengebied ten noorden van de stad bevindt zich, naast installaties die grote ertsschepen kunnen ontvangen, het staalbedrijf ArcelorMittal Gent, waarvan de productiecapaciteit 3,5 miljoen ton ruw staal per jaar bedraagt. Gent is bovendien ook een centrum van bloementeelt, waarbij ca. 2000 bedrijven, gevestigd in een straal van 15 km rond Gent (vooral ten noordoosten van de stad), betrokken zijn – wat het trouwens de naam ‘bloemenstad’ bezorgde. Een groot deel van de productie wordt wereldwijd uitgevoerd.
MEER WETEN OVER GENT > KUNST EN ARCHITECTUUR
KUNST EN ARCHITECTUUR Architectuur 11DE-12DE EEUW – ROMAANSE KUNST ROMAANSE SCHELDEKUNST In de Scheldestreek, die door de Noormannen was verwoest, ontstond de romaanse bouwkunst in alleenstaande gebouwen. De kathedraal van Doornik diende in de 12de eeuw als voorbeeld voor verschillende kerken in dezelfde periode. Al deze gebouwen hebben de volgende kenmerken: een toren op de kruising van dwarsschip en schip, torentjes op de westelijke gevel, en binnen tribunes en circulatiegangen, die getuigen van Normandische invloed. Enkele burgerlijke bouwwerken behoren eveneens tot de romaanse Scheldekunst, nl. het Gravensteen (T blz. 64) en het Stapelhuis of Spijker (T blz. 60) in Gent: boven de begane grond met openingen in de vorm van een rondboog bevinden zich vensters, alle met een zuiltje in het midden. Zij zijn op een rij geplaatst tussen twee kordonlijsten.
13DE-15DE EEUW – GOTIEK BURGERLIJKE BOUWKUNST Belforten – Het belfort is het symbool van de gemeentelijke macht (de klokkentoren vertegenwoordigt de kerkelijke macht) en verrijst aan de Grote Markt, soms alleenstaand zoals in Gent, of opgenomen in een gemeentelijk bouwwerk, de hallen of stadhuis. Het is gebouwd als een donjon met uitkijktorens en machicoulis. De grondvesten dienden
als gevangenis; daarboven zijn er twee boven elkaar gelegen zalen met een uitstek of balkon, waar de openbare bekendmakingen plaatsvonden. Bovenin bevinden zich de zaal voor de klokken van de beiaard en de loge van de torenwachters die hoornsignalen gaven. Bovenop staat een windwijzer, die het symbool van de stad voorstelt: in Gent is dat een draak (T blz. 54). Hallen – De ontwikkeling van de gemeente ging samen met die van de lakenhandel. In de 15de eeuw telde Gent 4000 wevers op 50.000 inwoners. De hallen bestaan uit een rechthoekig gebouw, dat binnenin verdeeld is in beuken die een overdekte markt vormen; boven bevinden zich vergaderzalen of opslagruimten (T blz. 54). Stadhuizen – De mooiste stadhuizen worden vanaf het einde van de 14de eeuw opgetrokken, wanneer de achteruitgang van de lakenhandel al merkbaar is. Brugge geeft het voorbeeld met de bouw van zijn stadhuis in 1376. Dit lijkt nog op een kapel. Daarna volgen het stadhuis van Brussel, dat van Leuven en van Gent, beide voltooid tijdens de renaissance. Aan de buitenzijde is de gevel versierd met nissen, waarin beelden zijn aangebracht (T blz. 56). Patriciërswoningen en gildehuizen – De gotische stijl komt ook tot uiting in de Vlaamse huizen. Hier ontstaat een eigen stijl, die kenmerken van de laatgotiek vertoont en tot in de 16de eeuw blijft bestaan: de vensters
109
Samenstelling Omslagontwerp Omslagfoto Ontwerp binnenwerk Gebaseerd op Uitgever Cartografie
Valérie Maes Keppie & Keppie Koen De Langhe Keppie & Keppie Le Guide Vert Belgique & Luxembourg © Michelin Parijs Lieven Defour (Lannoo) Peter De Bock
© Cartografie: © Data Huber/Michelin © Uitgeverij Lannoo, nv, Tielt, 2014 Het redactieteam heeft de grootste zorg besteed aan de samenstelling en de controle van deze gids. Maar omdat de gegevens voortdurend gewijzigd worden, moet de praktische informatie (prijzen, adressen, bezoekuren, telefoonnummers, bezienswaardigheden, internetadressen...) worden beschouwd als een aanwijzing. Het is dan ook best mogelijk dat bepaalde info bij het verschijnen van deze gids niet helemaal correct of volledig is. Wij kunnen daar niet verantwoordelijk voor worden gesteld. Deze gids bestaat voor en door u; u bewijst ons dan ook een grote dienst door eventuele tekortkomingen of vergissingen te melden. Aarzel niet om ons uw opmerkingen en suggesties over de inhoud van deze gids mee te delen. Bij een eerstvolgende bijgewerkte editie zullen wij daar rekening mee houden.
Contactadres
De Groene Gids De Groene Gids Uitgeverij Lannoo Lannoo Nederland Kasteelstraat 97 Postbus 614 B-8700 Tielt 6800 AP Arnhem
[email protected] [email protected]
www.lannoo.com Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
D/2014/45/236 - NUR 512 - ISBN 978-94-014-1187-5