Melk van Hier, kansen voor landbouw en natuur? NATUUR EN LANDBOUW// VORSELAAR// 14 maart 2012
Draagvlakverbredingsproject ‘Melk van Hier’ 1/1/2013 – 31/12/2013
Dit initiatief kadert binnen een overkoepelend project ‘’draagvlakverbreding Landbouw &Milieu’ van de Vlaamse overheid. Met de steun van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie, het Departement Landbouw en 2 en Visserij, de Vlaamse Landmaatschappij en het Agentschap voor Natuur Bos
Draagvlakverbredingsproject Beperkt onderzoek naar mogelijkheden voor ‘Melk van Hier’ om landbouwer te vergoeden voor de productie van melk én voor het agrarisch natuur- of landschapsbeheer (bv weidevogelbeheer) en zo meer kansen te creëren voor weidevogels in de Noorderkempen
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Draagvlakverbredingsproject > Brede informatieronde en kennisopbouw – Projectidee b.akkerbrood – Melksector – Weidevogels, agrarisch natuur – en landschapsbeheer
> Melkveehouders: overleg, enquête, bedrijfsbezoeken, praatcafé > Burgers – consumenten: enquête, zomerevenementen, praatcafé
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
B.akkerbrood
Boeren in Haspengouw In de winter blijft een zaaien het graan strook graan op de akker. Fijn voor de akkervogels en andere dieren!
Ambachtelijke bakkers bakken het lekker b.akkerbrood. Fiets jij naar de bakker vandaag?
Idee B.akkerbrood > Structurele financiering voor akkervogelmaatregelen via lokaal duurzaam product onafhankelijk van overheidssubsidies > Meerwaarde voor landbouwers en natuur > Korte keten product > Samenwerking keten, zelfde doel, charter > Sensibiliserende boodschap op broodzak
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Hypothetisch potentieel > Gemidd melkconsumptie: 51,37 L/pers.j of 43,79 EUR/pers.j (LARA) – Beperkte meerprijs 5 à 10% = 2,20 à 4,40 EUR/pers.j – Noorderkempen 256 609 inw – 1 op 10 koopt melk van hier en betaalt 10% meerprijs: • Noorderkempen 112 380 EUR/j • Provincie Antwerpen 772 859 EUR/j • Vlaanderen 2 761 910 EUR/j
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Melkveehouderij > Sterk uitgebouwd in de Noorderkempen > Intensivering – melkproductie per uur, per ha of per bedrijf blijft toenemen – Kostprijs stijgt, per liter minder opbrengst – Aantal bedrijven daalt
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Melksector Melkveehouderij sterk aanwezig in de Noorderkempen
> Onzekerheden naar arbeidsinkomen – Overheid: beleid, subsidies,… – Volatiele markt, afschaffen melkquota – Toename productiekosten
> Vrijwillige initiatieven geen toekomstige bijkomende beperkingen/verplichtingen (zonder meerprijs)
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Melksector Melksector is omgekeerde piramide: veel melkveehouders leveren aan enkele melkerijen, die op hun beurt leveren aan een paar distributieketens die de prijs bepalen
> Melkerij: coöperatie, geen differentiatie maar verduurzaming ganse sector, kleine winstmarge op ‘witte melk’, beperkte niche ‘eerlijke melk’, duurzaamheidsmonitor > Distributie: interesse voor lokale, eerlijke producten, duurzaamheid, laagste prijs, productverhaal > Het kan ook anders: biodia,…
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Melkveehoudersenquête 40 ingevulde enquêtes 92% heeft weidevogels op bedrijf 15% (5 landbouwers) weten hoeveel 28% neemt weidevogelmaatregelen Ca 30% positief of neutraal tov agromilieumaatregelen 25 à 30 % positief tav melk van hier, weidevogelbeheer 27% (8) mag gecontacteerd worden 50% (16) wil op de hoogte gehouden worden 23% (7) interesse voor praktijkvoorbeelden, excursie 30% (11) wil melk van hier produceren 28% (9) wil weidevogelbeheer toepassen
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Melkveehoudersenquête
Kruidenrijke grasstroken of bloemen randen
poelen
houtkanten
Zwaluwen en hun nesten
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Melkveehouders Vanuit een ondernemershouding zijn veel landbouwers bereid constructief mee na te denken of mee te werken aan productvernieuwing (‘Melk van Hier’) of ecologische verbreding (agrarisch natuur- en landschapsbeheer)
> mestwetgeving niet afgestemd op weidevogelbeheer, hoge gronddruk in de Noorderkempen, peilverhoging voor grutto, wisselend kennisniveau > Garantie eerlijke melk? Meerprijs betaald door consumenten? > concretiseren doelstellingen en vergoedingen, niet te veel regeltjes
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Weidevogels > Noorderkempen belangrijke regio voor weidevogels ea natuur- en landschapswaarden > Effectief en efficiënt weidevogelbeheer – Veel randvoorwaarden: waterpeil, openheid, rust, broedgebied, voedsel, predatie,… – Gebiedsgericht: verschillende maatregelen moeten ruimtelijk geconcentreerd toegepast worden (5 à 10 % van de oppervlakte van een gebied) en in voldoende gebieden – Focus: afgestemd op doelsoort(en)
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Weidevogels > monitoring ecologisch resultaat? > geen regionale visie voor weidevogelbeheer in de Noorderkempen > Collectief weidevogelbeheer
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Consumenten - burgers Wil burger/consument 10% meer betalen landbouw en natuur? 91% JA 9% NEE 171 ingevulde enquêtes
Hoeveel is 10% meer?
Gemiddelde besteding/jaar?
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Consumenten - burgers > Betalingsbereidheid vanuit een betrokkenheid bij landbouw en/of natuur > Kleine meerprijs (enkele eurocenten/L) zal consument niet merken > Grotere meerprijs enkel indien echte meerwaarde duidelijk is of link duidelijk is: lokale kleinschalige land(schaps)bouwer > Weidevogels onbekend en onbemind > Consument weet niet wat melk kost, maar koopt gewoontegetrouw de goedkoopste
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014
Hoe verder? > Sensibilisatie en pilootprojecten – Organisatie opleiding weidevogelvrijwilligers ism plattelandsklassen, landelijke gilden, KVLV –Agra, natuurpunt – Project rond melkautomaten en sensibilisatie landbouwers en brede publiek – Overleg met ANB en VLM over regionale visie voor weidevogels in de Noorderkempen, afstemmen acties – Bedrijfsbezoeken, opvolgen geïnteresseerde landbouwers weidevogelbeheer
Eindverslag draagvlakverbredingsproject // Raad Van Bestuur RLDV, 12 februari 2014