Melk nieuws http://www.europeanmilkboard.org
Nieuwsbrief november 2010
Beste melkveehouders en melkveehoudsters, beste geïnteresseerden, Om onze belangen in Brussel en op Europees niveau beter te kunnen behartigen, is het belangrijk om coalities aan te gaan met andere maatschappelijke groeperingen. De EMB is zich van deze noodzaak bewust en is sinds enige maanden actief in ARC2020, de ‘Conventie voor landbouw en landelijke ruimte’. Wat ARC wil, is een verandering in het landbouwbeleid. Gericht op duurzame voedselproductie als een goed alternatief voor het sinds jaren dominante model waarbij doelloze intensivering de boventoon voert. ARC dringt er bij de Europese beleidsmakers op aan dat ze weer recht doen aan de oorspronkelijke doelstelling: zorgen voor een sociaal, economisch en op het landelijk gebied gericht landbouwbeleid. Het snelle verlies aan biodiversiteit, de grote inkomensverschillen en daardoor een groot verschil in levenskwaliteit tussen de landbouwbevolking en de rest van de samenleving in Europa en de gevolgen van de klimaatverandering, maken een ander landbouwbeleid noodzakelijk, stelt ARC op haar website (zie: www.arc2020.eu). ARC houdt zich bezig met voedselzekerheid, voedselkwaliteit, toegevoegde waarde voor landbouwproducten, de plattelandseconomie en de noodzakelijke veranderingen die moeten leiden tot een verbeterd economisch plattelandsbeleid. Op 4 en 5 november vond een conferentie van ARC in Brussel plaats, waarbij EULandbouwcommissaris Dacian Çiolos het openingswoord deed. Het resultaat van deze conferentie; "A Communication from Civil Society to the European Union Institutions on the future Agricultural and Rural Policy” (Een mededeling van de samenleving aan de instituten van de Europese Unie over de toekomst van het landbouw- en het plattelandsbeleid) werd de heer Çiolos op 18 november overhandigd. Het rapport werd al – naast de EMB – door meer dan 70 maatschappelijke groeperingen in de EU ondertekend. De EMB heeft zich met ARC in het bijzonder op het zuivelbeleid geconcentreerd en de verbeteringen ingebracht die ingevoerd moeten worden om zuivelproductie in geheel Europa te kunnen blijven verzekeren. Een belangrijk punt in de mededeling waarover bij de maatschappelijke groeperingen in ARC grote eendracht bestaat, is de grote noodzaak om te veranderen! De EMB-stellingname dat het zuivelbeleid moet leiden tot een evenwichtige zuivelmarkt met kostendekkende prijzen, waarbij overschotten worden voorkomen die vervolgens in de Derde Wereldlanden worden gedumpt, kreeg grote ondersteuning van ARC.
De EMB heeft aan de andere ARC-deelnemers duidelijk kunnen maken, dat melkveehouders op duurzame wijze melk willen produceren. Maar dat ze ook mogelijkheden nodig hebben, om de kosten voor een dergelijke melkproductie uit de melkprijs moeten kunnen halen. Strengere eisen die kostenverhogend werken, kunnen en mogen niet alleen afgewenteld worden op de Europese melkveehouder, maar moeten met toeslagen worden vergoed. Natuurlijk is de EMB het niet met ieder detail in het ARC-rapport eens. Maar men moet nadrukkelijk het doel in het vizier houden: een beter, eerlijker en duurzaam landbouwbeleid. Zodat er melk kan worden geproduceerd in heel Europa. De voorwaarden aandragen dat dit voor de toekomst verzekerd is, is waardevol en belangrijk! Verder leest u in deze Nieuwsbrief meer over de eerste voorstellen van de EU-Commissie betreffende de hervorming van het GLB, en concludeer dat de overdracht van de post van de EULandbouwcommissaris van een Deense naar een Roemeen over het algemeen een positieve uitwerking heeft op de algehele landbouwdirectie in Brussel. Het artikel over Zwitserland maakt meer dan duidelijk dat, zolang de melkveehouders niet zelf het volume mogen reguleren, het bij hoop op betere tijden blijft. Dat toont ook het bericht uit Schotland aan. Contracten bieden geen alternatief, omdat ze de producent compleet afhankelijk maken. De Nieuwsbrief gaat verder nog over de voorgenomen fusie van meerdere melkveehoudersorganisaties in Spanje en over het bezoek van een EMB-delegatie aan Finland. Ik wens u veel leesplezier. Met hartelijke groeten, Sieta van Keimpema, EMB-vice-voorzitter
Spanje: Fusie van organisaties moet invloed van melkveehouders verhogen Leden van PROLEC zijn afgereisd naar Galicië (Noord-Spanje) en hebben daar deelgenomen aan een congres over de actuele situatie in de landbouw van Spanje en de voorgenomen hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). De centrale vraag op deze conferentie was: Hoe kan men regulering van de markt bereiken? Silvia Rodríguez, directeur van PROLEC, legde de laatste stappen van de Europese Commissie ten aanzien van het GLB uit, en vertelde over de actuele acties van PROLEC en de EMB. Daarnaast sprak Sergio Calsamiglia over de EMB-deskundigenwerkgroep en de deskundigen-werkgroep van de EU-Commissie (EU-High Level Expert Group on Milk), om het functioneren van de nationale deskundigenraad te verduidelijken. De (Spaanse) deskundigenraad onderzoekt de Europese zuivelmarkt en houdt zich bezig met de vraag hoe de voorstellen van de European Milk Board op de Spaanse markt kunnen worden doorgevoerd. Het congres waaraan meer dan 700 melkveehouders, dierenartsen en vertegenwoordigers van de Spaanse regering deelnamen, was een groot succes. De belangstelling van de melkveehouders voor het concept van de EMB en PROLEC was zeer groot. De EMB en PROLEC zijn in het noorden van Spanje al zeer bekend. Als afsluiting van het congres hebben alle deelnemers met melk geproost om te onderstrepen dat melk een waardevol en kwalitatief hoogstaand product is, dat noodzakelijk is om te leven en op waarde moet worden geschat, ook door eerlijke prijzen. Silvia Rodríguez en vertegenwoordigers van het PROLEC-bestuur zullen opnieuw naar Galicië afreizen, om de fusie tussen PROLEC, FEPLAC en GANADEROS UNIDOS te
bespreken. Deze drie onafhankelijke melkveehoudersorganisaties willen een nieuwe en sterkere melkveehoudersorganisatie vormen. De onderhandelingen zijn nog gaande. Esther Lopera, PROLEC
In winters Finland: Vertegenwoordigers van EMB bezoeken Finse landbouworganisatie De reis naar Finland beloofde al vooraf interessante gesprekken en bijeenkomsten met Finse collega’s. Een delegatie van de European Milk Board (EMB), vice-voorzitter Sieta van Keimpema en EMB-bedrijfsleider Silvia Däberitz, vlogen op 17 november naar Helsinki om met landbouworganisatie MTK (centrale organisatie van landbouwproducenten en woudbezitters) de melkproductie in Finland en Europa te bespreken. Vergezeld van de eerste sneeuw van het jaar, werd de EMB warm onthaald door gastheer MTK. Het was niet de eerste keer dat de beide organisaties elkaar ontmoetten. De MTK was in juni 2010 al als gast aanwezig bij de ledenvergadering van de EMB in Brussel. Finse melkprijs bevindt zich in dalende trend Sami Kilpeläinen, commissaris voor melkaangelegenheden van de MTK, legt uit dat de situatie in Finland door een sterke concurrentiestrijd tussen melkverwerkers Arla en Valio ltd. gekenmerkt wordt. Consumentenprijzen worden sterk verlaagd wat zijn uitwerking heeft op de boerenmelkprijs. De melkprijs van 40 en 35 cent is binnen een jaar sterk gedaald. Net als in de rest van Europa loopt ook het aantal melkveebedrijven in Finland sterk terug. “De afgelopen 15 jaar heeft tweederde van de melkveehouders de productie beëindigd. Van de 35.000 bestaande bedrijven in 1995 zijn er momenteel slechts 11.000 over; tegelijkertijd is de gemiddelde veestapel tot 26 koeien gestegen,” aldus Kilpeläinen. De sinds de 90-er jaren opgerichte organisatie MTK zet zich op politiek niveau in voor een versterking van de mogelijkheden van de bundeling van melkveehouders en voor volumeregulering. "Voor ons is het al heel lang belangrijk, dat het volume niet zo maar ongecontroleerd kan groeien. We hebben vastgestelde individuele leveringshoeveelheden nodig en controle van de melkhoeveelheid," beklemtoont Kilpeläinen vooruitlopend op de eisen van de MTK aan de Europese Unie. Het bezoek maakte de EMB-delegatie duidelijk hoe de Finse realiteit er uit ziet en bevestigde nogmaals dat alle melkveehouders in de EU zich in dezelfde situatie bevinden. Daarnaast werd geconstateerd dat de Finnen náást de eerste sneeuw van dit jaar, hun Europese buren nog ergens op vooruit lopen. Een landelijk sociaal verzekeringssysteem maakt het voor melkveehouders mogelijk om jaarlijks 26 vakantiedagen op te nemen, waarbij de arbeidskosten (boerenhulp, red.) voor het bedrijf worden betaald. Silvia Däberitz, EMB
Frankrijk: Vrijwillige leverplicht en verplichte contracten APLI is de laatste tijd zeer actief geweest en heeft in heel Frankrijk informatiebijeenkomsten voor melkveehouders gehouden, zodat ze van hun rechten gebruik kunnen maken. De melkveehouders in Frankrijk betalen (1,662 euro per 1000 liter) belasting over hun melkleveranties, die als CVO (Cotisation Volontaire Obligatoire, zoiets als vrijwillige leverplicht) beschouwd wordt en er toedient om de brancheorganisatie te financieren. In werkelijkheid wordt ze echter gebruikt om de reclameboodschappen voor de verwerkende industrie te financieren. De Europese Commissie is van mening dat het bij deze uitgaven om staatshulp gaat en dat Frankrijk deze staatshulp pas sinds december 2008 gedeclareerd heeft. Alle CVO’s die daarvoor betaald werden, zijn daarom naar het oordeel van het Europese Recht illegaal en kunnen weer worden terug geëist. Daarom hebben rond
de 1300 agrariërs bij de rechtbank van Rennes bezwaar aangetekend, dat op 14 februari 2011 wordt behandeld. De Franse landbouwminister LeMaire wil graag stapsgewijs verplichtende contracten invoeren tussen melkproducenten en de verwerkende industrie in het kader van de producentenorganisaties (zogenoemde OP - Organisations de Producteurs). Vertegenwoordigers van APLI en het Office du Lait zijn naar Parijs afgereisd om vertegenwoordigers van andere organisaties te ontmoeten om gezamenlijk over het thema te overleggen. Er is haast geboden, aangezien de verwerkende industrie probeert om er contracten met twee hoeveelheden en gedifferentieerde prijzen doorheen te drukken, die volledig onacceptabel zijn. Agnès Lemarié, APLI
Schotland: Marktsituatie, prijsoorlogen en politieke gesprekken Marktindicatoren wijzen uit dat melkproducenten minstens 29-30 pence (34-35 eurocent) per liter moeten ontvangen. De gemiddelde af-boerderijprijs ligt echter rond de 25 pence (29 eurocent). Veel melkproducenten ontvangen echter minder. En het wordt nog erger, in plaats van een melkprijsverhoging, worden melkproducenten voorbereid op meer prijsverlagingen in de komende maanden. De zuivelmarkt in Groot-Brittannië functioneert momenteel niet en steeds vaker bevinden de Britse melkproducenten zich aan het einde van de melkprijstabellen van de EU. De Britse boerenorganisaties concentreren zich nog steeds op eerlijke contracten. Melkkopers weten echter dat de melkproducenten zonder een sterke structuur niet in de gelegenheid zijn om te onderhandelen. Prijsoorlog en protesten De prijsoorlog in de supermarkten en de levensmiddelenhandel gaat verder. Bij twee protestacties hebben David Handley en ongeveer 100 leden van Farmers For Action (FFA) distributiecentra van supermarktketen Tesco in de Midlands en in Zuid-Engeland geblokkeerd. Verdere protesten in heel Groot-Brittannië staan voor de komende weken gepland en een landelijke demonstratie zal hoogstwaarschijnlijk 15 december plaatsvinden. Gesprekken met politici Een versterking van de producentenorganisaties door een uitzonderingsregeling in het Mededingingsrecht is zeer belangrijk voor de melkproducenten in Groot-Brittannië. Zowel DFOS als ook de FFA zet zich voor de Groepenvrijstellingsverordening van de EMB in en voor een verlichting van het mededingingsrecht. Het was nog nooit zo duidelijk dat sterke producentenorganisaties nodig zijn als de melkproducenten überhaupt nog een kans op eerlijke onderhandelingen op de markt willen hebben. Doris Robertson, DFoS
Lars Hoelgaard – nieuwe geluiden geven hoop Lars Hoelgaard, plaatsvervangend Directeur Generaal Landbouw van de EU-Commissie, is de deelnemers aan het EMB-congres in februari 2008 nog goed bekend. Hij had in zijn toenmalige rede een duidelijke boodschap voor de melkproducenten: “U hebt voor 23 eurocent geproduceerd en u zal voor 23 eurocent produceren, of het u bevalt of niet”. Op 22-10-2010 was Lars Hoelgaard spreker bij de ledenvergadering van de Duitse zuivelindustrie-organisatie. Hier liet hij deels heel andere geluiden horen. Hij was door de melkcrisis geschokt en tot de conclusie gekomen dat de markt niet alles regelt. Een minimum aan regulering kan excessen voorkomen – en het zou een voordeel zijn voor de
zuivelfabrieken en melkproducenten als over hoeveelheden afspraken gemaakt kunnen worden. De Deen had kritiek op het feit dat de dalende melkprijs niet bij de consumenten was aangekomen. Het geld is bij de zuivelindustrie blijven hangen en niet bij de levensmiddelenhandel zoals velen dachten. Voor het einde van het quotumtijdperk moeten zuivelverwerkers duidelijke signalen aan de melkproducenten afgeven, bijvoorbeeld in de vorm van een fabrieksquotum of in de vorm van een tweeprijzensysteem. De zuivelfabrieken dienen zich via de bedrijven aan een volumeregulering te houden. Het kan niet zo zijn, dat iedere boer zo veel produceert als hij wil. Als ‘perverse’ reactie noemde hij de uitbreiding van de productie bij dalende melkprijzen. De zuivelmarkt moet daarom doorgaan met een “bepaalde regulering”. Brussel zal in de toekomst in ieder geval de overproductie niet meer financieren. Het EU-vangnet zal bewust laag bij 18-19 eurocent liggen. Naar Hoelgaard’s mening kunnen normaliter de zuivelindustrie, levensmiddelenhandel, consumentenorganisaties en melkproducentenorganisaties het volume op elkaar afstemmen. Zelfs al kunnen deze uitspraken deels kritisch worden beoordeeld, ze zouden ook een verschuiving in het denken van de EU-Commissie kunnen aankondigen. Men wrijft zich bij het lezen bijna verwonderd in de ogen. Het functioneren van de nieuwe EU-Commissaris is zeker een reden daarvoor. Maar aan deze verandering van denken ligt ook zeker het onophoudelijke werk van de melkproducenten ten grondslag, de verschillende vormen van acties en de gesprekken, waarbij steeds weer op de noodzaak van een juridisch kader voor de markt is gewezen. Het gezamenlijke werk in het kader van de EMB werpt vruchten af. Nu is het bijzonder belangrijk concreet uiteen te zetten hoe marktregulering naar het model van de melkproducenten er na 2015 uit kan zien. (Samenvatting artikel in BDM-News online) Sonja Korspeter, EMB.
Zwitserland: De hoop van melkveehouders duurt voort In het begin van de week kondigde de Brancheorganisatie Melk (BOM) op de beurs ‘Alimenta’ aan, dat ze kort voor een baanbrekende doorbraak stond. Vanaf de zitting die op donderdag 21-10-2010 plaatsvond tot 25-10-2010 werden geen persberichten verstuurd. Maar BIG-M weet het resultaat van de vergadering al: men presenteert ons nu een melkprijssegmentering als reguleringsinstrument voor de desolate zuivelmarkt. De vastlegging van een nationaal compensatiefonds en een volumeregulering is door de BOM echter niet opgepakt. Uitgaande van 3.5 miljoen ton melk werd tot de volgende segmentering besloten: A-segment: 3 miljoen ton (85.7%), B-segment: 0.3 miljoen ton (8.5 %) en C-segment: 0.2 miljoen ton (5.8%). Van een heffing op geleverde melk wil de BOM afzien. Dat betekent: van een volumeregulering die door de BOM zou worden geregeld, wil de organisatie niets meer weten. De individuele boer kan ook niet de keuze maken of hij de B- of C-melk überhaupt wel wil melken of niet. Omdat een dergelijke afrekeningtechnische segmentering geen enkele remmende werking heeft op de te hoge melkproductie, is ze inderdaad niets anders dan een verborgen melkprijsverlaging! Wij van BIG-M kunnen geen oplossing accepteren, die alle leveranciers er toe dwingt, goedkope melk voor de wereldmarkt af te leveren. Dit is een moderne vorm van uitbuiting, omdat deze melk de economische grondslag van producenten in de Eerste, Tweede en Derde Wereld verstoort. We moeten er vanuit gaan dat ook de twee vertegenwoordigers van Migros en Coop in de BOM aan deze onzin toestemming hebben gegeven. Dit is een klap in het gezicht van hun klanten, want men heeft deze steeds wijsgemaakt dat zij zich zeer sterk maken voor de arme producenten in andere landen. Nu ondersteunen deze grootverdieners opnieuw de dumpingexport naar deze landen! Voor deze smerige zaken hebben we de rode kaart toch al eens getrokken! Alweer vergeten? Migros! De samenleving en de meeste media hebben begrepen, dat alleen een krachtige volumeregulering de zuivelmarkt weer op het juiste spoor kan brengen. We hopen dat ook de Ständerat (Zwitserse Tweede Kamer, red.) tot dit inzicht komt en dat de motie Aebi (zie: EMBNieuwsbrief oktober) in ieder geval een meerderheid krijgt. Helaas zijn deze debatten naar het voorjaar van 2011 verschoven. De economische commissie (WAK) van de Ständerat wil pas in januari
over deze aangelegenheid discussiëren. Een klein sprankje hoop heeft de WAK ons echter wel gegeven: ze heeft toegegeven dat er in Zwitserland teveel koeien zijn en wil daarom de exportsubsidies voor runderen weer invoeren. (Uit de e-mail-nieuwsbrief van BIG-M.)
European Milk Board Bahnhofstr. 31 D-59065 Hamm Tel: 0049/2381/4360495 Fax: 0049/2381/4361153 E-Mail:
[email protected] Website: http://www.europeanmilkboard.org
