Mei 2014
Voor u ligt de nieuwe nieuwsbrief voor beleggers. Zoals u van ons gewend bent gaan wij in de nieuwsbrief in op de huidige macro-economische ontwikkelingen en geven wij ook onze visie op de diverse beleggingscategorieën. Zoals u weet publiceren wij als Beheerder tevens maandbrieven per Finles Fonds. De maandbrieven dienen om u te informeren over de resultaten en positionering van de Finles beleggingsfondsen. De maandbrieven zijn beschikbaar op onze website (www.finlescapitalmanagement.nl) We vangen deze nieuwsbrief zoals altijd aan met de column van Rob van Kuijk, directeur van Finles Capital Management. Column Rob van Kuijk Beleggen in 2014 We zijn 2014 gestart met een gepast optimisme over de wereldwijde macro-economische ontwikkelingen. Ook waren we gematigd positief over de kansen voor aandelen en hedge fondsen maar beduidend minder positief over obligaties. Nu, medio mei 2014 moeten we vaststellen dat obligaties het tot nu toe beter doen dan verwacht, terwijl aandelen en hedge fondsen teleurstelden. Ons obligatiefonds staat op een positief rendement van bijna 5%. Uiteraard zijn de politieke spanningen in Oost Europa van invloed op de resultaten van aandelen in negatieve zin en die van obligaties in positieve zin. Maar ook de tegenvallende macroeconomische ontwikkelingen in de Verenigde Staten en China helpen niet mee. In Europa lijkt de economie verder uit het dal te klimmen. Het herstel is echter zeer broos. Volgens economen wordt er in Frankrijk en Italië nog steeds onvoldoende gedaan om deze landen weer in het gareel te krijgen. Nederland scoort ook onvoldoende, terwijl Duitsland door de toename van
de investeringen en consumptie de kartrekker van Europa is. In Azië zien we dit jaar een zeer wisselend beeld. Hoewel er inmiddels veel kritiek en scepsis is over de hervormingen (Abenomics) van de regering van Abe en de Japanse aandelenmarkt een flinke daling heeft doorgemaakt, gaat het economisch beter dan verwacht. De vraag is of dit doorzet. Per april dit jaar is het btw-tarief namelijk verhoogd. Wij blijven echter onverminderd positief over Japan. Naar onze mening heeft het land geen andere keuze dan doorgaan op de ingeslagen weg. Dit zal in onze optiek leiden tot hogere aandelenkoersen. Wereldwijd is er grote zorg over een groeivertraging in China. Wij zijn echter beduidend minder negatief. Het land wordt geleid door mensen die heel bewust de kredietgroei aan het afremmen zijn en veel belangrijke hervormingen doorvoeren. Een land om in de gaten te houden is India. De nu nieuw gekozen leider Modi heeft ambitieuze plannen en het land lijkt er klaar voor te zijn om eindelijk zaken echt constructief aan te pakken. Met alle fundamenteel positieve ontwikkelingen in Azië, waar veruit het grootste deel van de wereldbevolking leeft, is ons Lotus fonds goed gepositioneerd om van de groei te kunnen profiteren.
Prestaties Finles Fondsen en Indices 2014 (van 1 jan 2014 tot 18 mei 2014) Subfonds Finles Collectief Beheer Finles Lotus Fonds Finles Liquid Macro Fund Finles Fountain Fund Class A (inclusief schatting mei) EMS Top-Rentefonds AEX Index MSCI World (in EUR) Topix (in lokale valuta) Dow Jones (in USD) Russell 2000 (in USD) JPMorgan Global Government Bond Index (in lokale valuta) DBX Hedge Fund ETF
0,09% -4,51% 0,64% 0,65% 4,91% -0,41% 0,94% -11,69% -0,51% -5,22% 3,44% -0,99%
FINANCIËLE MARKTEN Europa In Europa lijkt de economie verder aan te trekken in navolging van de laatste twee kwartalen van 2013. We zien dat bedrijven en consumenten meer vertrouwen hebben en ook dat bedrijven meer produceren. Het is daarbij wel zo dat het herstel zeer broos is. Er is een aantal positieve en daarmee hoopvolle signalen. Hiermee doelen we ook op de ontwikkelingen in een aantal landen in Zuid-Europa. Veel bedrijven in Zuid-Europa hebben diep gesneden in bijvoorbeeld de lonen van werknemers. Hierdoor zijn zij in staat om hun concurrentiepositie te verbeteren. Daarnaast is ook de kapitaalmarktrente van de landen in Zuid-Europa significant gedaald in de laatste anderhalf jaar. De 10-jaars kapitaalmarktrente van landen als Spanje en Italië is op het moment van schrijven van deze nieuwsbrief lager dan 3%. Dit was meer dan 7,5% in augustus 2012. Op deze niveaus moeten investeerders zich natuurlijk weer wel afvragen of dat zij voldoende worden gecompenseerd voor de risico’s die zij lopen.
Bron: Bloomberg. 1010-jaars kapitaalmarktrente Spanje.
De schuldencrisis lijkt voor nu in de kiem te zijn gesmoord. Echter, zoals wij ook in eerdere
nieuwsbrieven hebben geschreven verwachten wij dat de Europese schuldencrisis de financiële markten zal blijven beheersen de komende jaren. Veel landen hebben immers hun (begrotings) tekorten weten te verkleinen maar zijn nog niet begonnen met het daadwerkelijk verkleinen van hun bestaande schuldenlast. Dit laatste geldt overigens ook voor veel Europese banken. De Europese Centrale Bank, de ECB, voert een uitermate accomoderend beleid. In 2013 heeft de ECB de geldmarktrente in twee stappen verlaagd van 0,75% naar 0,25%. Dit is een historisch laag niveau. Een belangrijke reden om de rente te verlagen is de dalende inflatie. Deze beweegt al enige tijd ruim onder de doelstelling van 2 procent zoals gedefinieerd door de ECB. De angst voor een deflatoir scenario is dan ook groot. In landen als Griekenland en Cyprus is er spake van deflatie. Dit is mede het gevolg van de zware bezuinigingen en een sterke vermindering van uitgaven door bedrijven en consumenten. Door de rente te verlagen hoopt de ECB de economie te stimuleren. Met de renteverlaging kunnen banken goedkoper lenen en daarom ook goedkoper leningen verstrekken aan bijvoorbeeld bedrijven. Alleen als de banken de tarieven daadwerkelijk doorberekenen aan hun klanten dan hebben de maatregelen van de ECB mogelijk positieve gevolgen voor de economie. Vooralsnog zien we de kredietverlening van banken aan bedrijven en particulieren alleen nog maar verder teruglopen.
Voor veel Europese bedrijven en ook de ECB blijft de sterke euro een doorn in het oog. Vooral de zwakke broeders in Europa zijn zeer gebaat bij een zwakkere euro om zo hun exporten verder te stimuleren en daardoor weer competitief te worden. Momenteel worden door de ECB ook minder conventionele maatregelen overwogen zoals een negatieve depositorente voor banken die geld stallen bij de ECB. Ook deze maatregel zou de kredietverlening moeten aanwakkeren alsook de euro minder sterk moeten maken. Mogelijk wordt tijdens de juni vergadering van de ECB een besluit genomen over extra maatregelen.
In januari van 2014 is de Amerikaanse Centrale Bank, de Federal Reserve (FED), begonnen met het afbouwen van de kwantitatieve verruiming. Volgens de FED laat de economie nu voldoende positieve ontwikkelingen zien waardoor het gecontroleerd afbouwen van "QE3" gerechtvaardigd is. In de maanden januari t/m april werd de kwantitatieve verruiming met 10 miljard US Dollar per maand afgebouwd. Op moment van schrijven van deze nieuwsbrief koopt de FED nog voor 45 miljard US Dollar per maand aan Amerikaanse staatsobligaties en verpakte hypotheken. Als de FED in het huidige tempo doorgaat met het afbouwen van “QE3” dan vinden er aan het einde van het derde kwartaal van 2014 geen nieuwe aankopen meer plaats door de FED. De FED zal
Een escalatie van het conflict tussen Oekraïne en Rusland of een burgeroorlog in Oekraïne is een bedreiging voor het broze herstel in de Eurozone. Het conflict zal in ieder geval zijn tol eisen op de economieën van beide landen waarbij de sancties die zijn afgekondigd om Rusland onder druk te zetten steeds nadrukkelijker voelbaar zullen zijn. Verenigde Staten Waar in Europa juist de macroeconomische indicatoren en sentimentsindicatoren in het eerste kwartaal van 2014 een verdere verbetering lieten zien was dat in de Verenigde Staten juist niet het geval. Zo kwam volgens de eerste prognoses de groei van de economie in het eerste kwartaal van 2014 uit op 0,1% (op jaarbasis). Dit terwijl veel economen rekening hadden gehouden met een groei van rond de 1,2%. Een zeer grote afwijking dus. Ook het herstel van de huizenmarkt kreeg een forse tik te verwerken. Als belangrijkste verklaring werd het barre winterweer in met name januari genoemd. De macro-economische data van de komende maanden moet uitwijzen of dit inderdaad het geval is of dat er sprake is van een fundamentele verzwakking van de Amerikaanse economie.
Bron: JPMorgan Asset Management. Ontwikkeling activa Federal Reserve
dan naar alle waarschijnlijkheid ook gaan beginnen met het afbouwen van hun immense balans. Een uitdaging waar niemand de uitkomsten van kent omdat er in het verleden nagenoeg geen operaties zijn geweest op soortgelijke schaal. De grafiek hierboven laat de balans van de FED zien. Deze is explosief gegroeid sinds 2008. Kredietrisico’s zijn daarmee verschoven van de balansen van banken en andere private investeerders naar de balans van de centrale bank.
Ook zal de focus van investeerders meer en meer komen te liggen op mogelijke renteverhogingen. Dit ondanks het feit dat de voorzitter van de FED, Janet Yellen, heeft aangeven dat de geldmarkrente voorlopig niet zal worden verhoogd. De markt verwacht nu dat de FED de rente voor het eerst in het tweede kwartaal van 2015 zal gaan verhogen. Veel marktpartijen hebben de laatste jaren sterk geprofiteerd van de lage rentestanden en lage risico opslagen van vastrentende waarden. Een meer restrictief beleid zal het lenen van geld duurder maken. Desalniettemin blijven wij positief over de macroeconomische groeiperspectieven in de Verenigde Staten dit jaar. Azië De ontwikkelingen in Azië zijn niet eenduidig. In China zien we dat de industriële sector alsook de dienstensector het moeilijk heeft en zelfs krimp vertoont. Veel Chinese bedrijven hebben te maken met overcapaciteit. Ook is er de constante discussie over de schuldenlast van de private sector. Wij denken echter dat een groot deel van dit nieuws al is in geprijsd in markten. Daarnaast zijn de waarderingen van Chinese aandelen absoluut en relatief gezien goedkoop.
zo de enorme schuldenlast te verkleinen. De verwachting is dat consumenten hierdoor minder zullen gaan besteden, echter dit was nu juist wel één van de componenten van de Japanse economie die echte tekenen van herstel liet zien in het laatste jaar. Daarnaast zien we dat de lonen in het land nauwelijks stijgen (reële basis). Een stijging van de lonen zou immers de negatieve impact van de belastingverhoging (deels) kunnen opheffen. De komende maanden moeten dus uitwijzen wat de daadwerkelijke impact gaat zijn op de economische groei van het land. Wij denken echter dat indien de economie een teruggang zal vertonen, de Japanse central bank zijn stimuleringsprogramma verder zal vergroten. De verwachting is dat de groei in landen in Zuidoost-Azië en India verder zal teruglopen. Daarnaast hebben landen als India, Thailand en Indonesië te maken hebben met een tekort op de lopende rekening, een begrotingstekort en blijft de inflatie in sommige landen oncomfortabel hoog. Daarnaast zijn er later dit jaar in een aantal van deze landen presidentsverkiezingen. Vaak zorgt dit voor extra volatiliteit op de financiële markten van deze landen. Hierna gaan wij in op de ontwikkelingen van de verschillende individuele beleggingscategorieën. Aandelen In de eerste 4 maanden van 2014 hadden aandelenmarkten het erg moeilijk waarbij markten scherpe bewegingen lieten zien. De hoogvlieger van 2013, de Japanse Nikkei-index daalde met meer dan -10% (in JPY). Een wereldwijde index voor aandelen, de MSCI World in local currency behaalde een rendement van +1% gedurende deze periode. Aan de moeilijke markteen aantal redenen ten
Bron: JPMorgan Asset Management. Groei verwachtingen 2014 voor een aantal vooraanstaande opkomende landen.
omstandigheden grondslag:
In Japan heeft premier Shinzo Abe nu voor het eerst, sinds aanvang van zijn regeerperiode, te maken met een aantal tegenslagen. Zo lijkt de economische groei te stabiliseren. Daarnaast is het btw-tarief per 1 april 2014 verhoogd van 5% naar 8%. De verhoging is nodig om de belastinginkomsten van het land te vergroten om
1: Start afbouwen van de kwantitatieve verruiming in de Verenigde Staten; 2: Afkoeling van de Chinese economie; 3: De fiscale gesteldheid van een aantal opkomende landen is nog steeds zorgelijk; 4: Geopolitieke spanningen in Oekraïne/Rusland; 5: Waarderingen van aandelenmarkten zijn de laatste 18 maanden sterk opgelopen.
ligt
Met name in maart en april was er een echte rotatie gaande van “growth momentum” aandelen naar “value” aandelen. Veel beleggers hadden grote moeite met deze rotatie en behaalden stevige verliezen op hun posities.
effectieve rendement momenteel onvoldoende in vergelijking met de risico’s in de huidige economische omgeving. Denkt u hierbij ook aan de geopolitieke risico’s zoals op dit moment in de Oekraïne waar de kapitaalmarktrente sterk is gestegen en de koersen sterk gedaald.
Desalniettemin blijven wij gematigd positief over de kansen voor aandelen in de tweede helft van 2014. Zoals u ook in de vorige nieuwsbrief heeft kunnen lezen zijn wij van mening dat investeringen in aandelen zullen worden gedreven door de fundamenten van een bedrijf (zoals goedkope waardering, groeiverwachtingen, verbetering van marges, etc). De juiste selectie is daarom van zeer groot belang. Mocht de mondiale economie verder aantrekken dan zullen bedrijven hopelijk op een bredere schaal in staat zijn hun omzetten, winsten en marges te verbeteren. Tot nu is dat met name alleen in de Verenigde Staten en Japan gebeurd. In Japan is dit gedeeltelijk het gevolg geweest van de dalende Japanse Yen. Europese bedrijven hebben last van een “dure” euro, dus voor hen is het te hopen dat de euro verzwakt zodat zij hun concurrentiepositie kunnen verbeteren. In ons allocatiebeleid gaat de voorkeur uit naar aandelenmarkten in Europa, de Verenigde Staten, Japan en China. Aandelenmarkten van opkomende landen, exclusief China, achten wij minder interessant vanwege de fiscale problemen van een aantal belangrijke opkomende landen en de invloed die dit heeft op het bedrijfsleven. Obligaties Staatsobligaties zijn 2014 goed gestart, na het moeilijke jaar 2013. Koersen van obligaties van met name Westerse landen liepen op. Ook bedrijfsobligaties kenden een goed begin van 2014. Wij zien staatsobligaties echter nog steeds niet als een interessante beleggingspropositie. Integendeel zelfs. Hetzelfde geldt voor staatsobligaties van opkomende landen. In onze opinie blijft het
Bron: JPMorgan Asset Management. Ontwikkeling Rente 1010-jarige staatsobligaties van Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk en Duitsland
Wel zien wij selectief nog steeds kansen in bedrijfsobligaties met name in Europa. De focus ligt hierbij op zogenaamde “High Yield Bonds” ofwel obligaties van bedrijven met een lagere kredietwaardigheid. De juiste selectie van dit type obligaties is in onze opinie een belangrijkere component van het totaalrendement. Dit aangezien de zogenaamde risico-opslag in de laatste 18 maanden sterk is afgenomen. Onroerend goed Wij zijn minder negatief geworden over de Europese woningmarkt. De economische situatie is nog steeds fragiel waarbij de werkloosheid in een groot gedeelte van Europa nog steeds op loopt. Dit zorgt ervoor dat mensen terughoudend zijn. Mocht de economie verder aantrekken dan verwachten wij ook dat dit een positief effect zal hebben op de onroerend goed markt. Ook de dalende kapitaalmarktrente in veel delen van Europa zorgt ervoor dat de financieringskosten relatief laag zijn. Dit kan eveneens een extra impuls geven aan de woningmarkt. Desalniettemin dient eerst het herstel door te zetten alvorens wij onze gematigde negatieve visie verder zullen bijstellen.
Hedge Fondsen Wij blijven positief over de kansen voor hedge fondsen. De beste kansen zien wij momenteel voor de volgende hedge fondsen strategieën: Global Macro: De grootschalige monetaire en fiscale interventies wereldwijd bieden veel kansen voor gekwalificeerde macro fondsen. Verder denken wij dat indien de volatiliteit gaat stijgen macro fondsen daarvan kunnen profiteren.
Bron: JPMorgan Asset Management. Ontwikkeling Europse woningprijzen (geïndexeerd).
Over commercieel onroerend goed zijn wij nog steeds negatief. Dit door de hoge leegstand binnen met name de kantorenmarkt. Hierbij dient wel aangemerkt te worden dat de verschillen binnen Europa zeer groot zijn. Wij waren uitgesproken positief over de Amerikaanse woningmarkt maar de ontwikkelingen in het eerste kwartaal van 2014 en de laatste maanden van 2013 maken ons minder optimistisch. In onze optiek is het zeer belangrijk dat de kapitaalmarktrente voorlopig op een laag niveau blijft. Een stijgende rente betekent immers dat kopers met hogere rentelasten te maken krijgen. Een stijging zal potentiële kopers afschrikken. Ook de verdere afbouw van de kwantitatieve verruiming is een bedreiging voor het herstel van de huizenmarkt in de Verenigde Staten. Grondstoffen Wij zijn over het algemeen niet positief over grondstoffen. De voornaamste redenen hiervoor zijn 1) Wereldwijde groeiperspectieven zijn laag; 2) In bepaalde segmenten van de grondstoffenmarkt is er meer aanbod dan vraag momenteel (denk hierbij aan bepaalde industriële grondstoffen); Wij blijven de voorkeur houden om de beleggingscategorie grondstoffen via hedge fondsen te bespelen. Hedge fondsen kunnen immers ook profiteren als prijzen dalen. Ook kunnen zij beter omgaan met complexe prijsstructuren.
Event Driven: Event Driven is een brede hedge fondsen strategie. Onze voorkeur gaat momenteel uit naar zogenaamde Multi Strategy Event Driven fondsen. Deze fondsen richten zich op meer substrategieën zoals “merger arbitrage” en “distressed securities”. Wij verwachten een verdere toename van het aantal fusies en overnames wereldwijd. Hier kunnen dit type fondsen uitstekend op inspelen. Ook in distressed RMBS in de Verenigde Staten zien wij nog interessante mogelijkheden alsook in schuldpapier van bedrijven in Zuid-Europa (Spanje, Griekenland, Portugal). Long/short Equity: Binnen de aandelenmarkten zien wij de dispersies tussen aandelen en sectoren verder toenemen. Dit biedt in onze optiek kansen voor bottom-up “stock pickers”. Zij zijn hierdoor in staat om zowel long alsook short waarde toe te voegen op hun aandelenselectie.
MEDEDELINGEN Uitbesteding uitvoering van het beleggingsbeleid Subfonds Finles Collectief Beheer en het Finles Liquid Macro Fund De Beheerder, Finles N.V. heeft besloten de uitvoering van het beleggingsbeleid van het Subfonds Finles Collectief Beheer en het Liquid Macro Fund uit te besteden aan Qbasis Invest GmbH, te Oostenrijk. Finles en QBasis werken al geruime tijd samen. Deze uitbesteding betreft de directe uitvoering van het beleggingsbeleid conform het prospectus van de fondsen. Finles blijft toezien op de uitvoering van het beheer van de beleggingsfondsen en behoudt de eindverantwoordelijkheid voor het beheer van het Subfonds Finles Collectief Beheer en het Finles Liquid Macro Fund. Dit besluit is eerder gemeld in de maandbrieven van december 2013 en januari 2014, is opgenomen in het inlegvel van het prospectus van de fondsen, een brief die is verstuurd aan de participanten van betreffende fondsen en is eveneens gemeld aan de Autoriteit Financiële Markten. Het inlegvel van het prospectus is gepubliceerd op onze website.
Nieuwe bewaarder Finles beleggingsfondsen De Beheerder, Finles N.V., heeft besloten om de huidige Bewaarder van de hierna genoemde door Finles beheerde beleggingsfondsen, KAS-Trust, te vervangen door een nieuwe Bewaarder, te weten, Circle Depositary Services. De aanleiding hiervoor is het van kracht worden van de nieuwe wetgeving, de Alternative Investment Fund Manager Directive, ofwel de AIFMD.
De vervanging betreft de Bewaarders van de volgende beleggingsfondsen: - Paraplufonds Finles Beleggingsfondsen: KASTrust Bewaarder Finles Collectief Beheer Fonds B.V. - Finles Lotus Fonds: KAS-Trust Bewaarder Finles Lotus Fonds B.V. - Finles EMS Top-Rente Fonds: KAS-Trust Bewaarder Finles EMS Top-Rente Fonds B.V. - Finles Liquid Macro Fund: KAS-Trust Bewaarder Finles Liquid Macro Fund B.V. - Finles Multi Strategy Hedge Fund I.L.: KAS-Trust Bewaarder Finles Multi Strategy Hedge Fund B.V.
Nieuwe website Finles Capital Management Finles Capital Management heeft onlangs een nieuwe website gelanceerd. Brengt u gerust een bezoek aan www.finlescapitalmanagement.nl om het resultaat te bekijken.
Jaarverslagen Finles fondsen De 2013 jaarverslagen van de Finles fondsen zijn gereed. Deze zijn beschikbaar op onze website (www.finlescapitalmanagement.nl). Mocht u een papieren versie willen ontvangen neemt u dan gerust contact met ons op (
[email protected] of 030-2 974 975).
Wij hebben bij meerdere partijen een offerte opgevraagd voor de uitvoering van de nieuwe bewaarderstaken overeenkomstig de AIFMD wetgeving. Op basis van ervaringen met partijen en de hoogte van de kosten voor de AIFMD bewaarderstaken heeft de Beheerder besloten om Circle Depositary Services als Bewaarder van de beleggingsfondsen aan te stellen. Dit besluit is eveneens gemeld aan de Autoriteit Financiële Markten.
De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Finles N.V. is als beheerder van beleggingsinstellingen opgenomen in het register dat wordt gehouden door de Autoriteit Financiële Markten. Informatie over de kosten en risico's van de Finles fondsen kunt u terugvinden in het prospectus en de essentiële beleggersinformatie (EBI) van het betreffende Finles fonds. Deze kunt u opvragen bij Finles N.V. te Utrecht of downloaden op www.finlescapitalmanagement.nl.
