Mei 2013

Clubblad van Scouting Radio Spijkenisse

Jaargang 33 Nummer 2 April/Mei 2013

Over the horizon radar jamming 10 meter band

In dit nummer: Radar storing in de 10 meterband, Grotere landelijke dekkin4G, AM Radio wordt uitgefaseerd in Engeland, Speech Filter, Club zaken, Zelfhelende schakelingen, Chinese HF Transceiver, 80 Meter minivox, Goudse repeater PI2SWK weer QRV, DX-Nieuws, Solarflux

COLOFON De SRS-Koerier is een uitgave van: Scouting Radio Spijkenisse Bestuur Voorzitter:

Inhoud 02 03 04 05

Secretaris: Dirk PA3DHR

06

Penningmeester: Paul PA3DB

07 08

Bestuursleden: Bertus PD2GJS Joop PH7JAW Kantinebeheer: Hans PE1HVL Techn.beheer: Dirk PA3DHR Rondeleider: Jan PD0RSF Redactie / Websitebeheer: Jan PD0RSF

09 10 12 13 16

17 18 19 20

Colofon, Inhoud, Agenda HF, VHF/UHF Contest kalender Van het bestuur Radar storing in 10-meter band AM-radio wordt uitgefaseerd in Engeland Toezichthouder AT mengt zich alsnog in etheroorlog Hotradio Grotere landelijke dekking 4G Nachtmerrie van ProRail komt uit door 4G Verstoring op spoor door 4G verhalen op providers Broadcast Partners gaat commercieel DAB+-netwerk bouwen Goudse repeater PI2SWK is weer QRV Rotterdam krijgt een nieuwe lokale omroep Bob Bruninga doet ondergrondse APRS proef Speech Filter Club zaken Nieuw digitaal tijdschrift voor de ATV'er DX-Nieuws Neuwe modulatiemethode voor Amerikaanse tijdzender Zelfhelende schakelingen KLM start in april met draadloos internet aan boord Op afstand bedienbare antenneschakelaar Chinese HF transceiver Gronings plastic geheugen beter en goedkoper 80 Meter minifox Solarflux

Redactie: E-Mail [email protected] Club open op: Iedere woensdag 19:00 LT Iedere zaterdag 10:00 LT SRS Ronde: Iedere dinsdag 19:30 LT 145.2500 MHz, 433.175 MHz

Clubstation: PI9SRS Drogendijk 33 3205 LH Spijkenisse Website: http://www.pi9srs.eu http://www.qsl.net/pi9srs

Agenda / Activiteiten Kalender 01 April 07 April 07 April 13 April 13 April 20 April 20 April 20 April

Dirage 2013 Info: http://www.uba.be/nl/dirage-2013 O.T.C. dag, Old Timers Club Brocante Fleurs RAC 2013 http://www.rca-ham.be Radiovlooienmarkt Tytsjerk 2013 2e NVHR dag met ruilbeurs, Hoenderdaal Friebergen Noordelijk Amateur Treffen 2013 Antennemeetdag Meppel bij de Lichtmis Hambeurs Sectie Waasland, Info: http://on6wl.be/

05 Mei 04-12 Mei 09 Mei 18-20 Mei 25 Mei

90 jaar Kootwijk-Bandoeng, Info: http://www.vrza.nl/ VRZA Jutverg Radiokampweek 2013 Jutberg Radiomarkt 2013 Zuidelijk Amateur Treffen 2013 Friese Radio Markt 2013, Beetsterzwaag

E-Mail [email protected] Huis frequentie: 145.2500 MHz Op zaterdag 145.3250 De SRS-Koerier verschijnt in: Februari April Juni Augustus Oktober December

PI9SRS Aktiviteiten

Voor actuele informatie van de PI9SRS en meer landelijke activiteiten, zie onze agenda op de website: http://www.pi9srs.eu of http://www.qsl.net/pd0rsf

2

HF Contest Kalender April - Mei

3

VHF/UHF Maandelijkse Contesten 1e 2e 2e 3e 4e 4e 3e

Dinsdag Dinsdag Dinsdag Dinsdag Dinsdag Dinsdag Zondag

1800-2200 1800-2200 1900-2200 1800-2200 1800-2200 1800-2200 0800-1100 0700-1200

144 MHz 432 MHz 50 MHz en hoger 1.2 GHz 50 MHz 2.3 GHz en hoger 144 MHz-10 GHz 432 MHz-10 GHz 432 MHz en hoger

LA/OH/OZ/SM/LY/ON/G LA/OH/OZ/SM/LY/ON/G VRZA Locator Contest LA/OH/OZ/SM/LY/ON/G LA/OH/OZ/SM/LY/ON LA/OH/OZ/SM/LY/ONnn Tsjechië Oostenrijk Duitsland

VHF/UHF Wekelijkse Contesten Elke dinsdag Elk Weekend

1900-2100 Za 1300-1700 Zo 0600-1000

144 MHz-10 GHz 50 MHz 50 MHz

Berlijn Italië ARI Italië ARI

Beiden gaan met assistenten “ook voor ons” de repeaters van Rotterdam in een goede conditie en operationeel houden.. Voor diegene die op voorjaarsvakantie gaan een prettige tijd en mooi weer gewenst en spreek eventueel een sked af met de thuis blijvers of anderen die ook met vakantie zijn.

Van het bestuur Door Dirk PA3DHR

Beste club leden en andere lezers van ons club blad de SRS Koerier. Het is alweer eind maart en het is gebruikelijk dat er een kolom in de Koerier staat. Daar heb ik me nu in het vervolg voor opgeworpen met info voor de SRS stam en van het SRS bestuur. Op 24 mei bestaat ons club gebouw Hartelhonk officieel 10 jaar nadere info volgt binnen kort. Inmiddels heeft het voorjaar zijn intreden gedaan en noopt het ons tot activiteiten in de buiten lucht. Zo hier en daar moeten de antennes weer hun jaarlijkse onderhoudsbeurt krijgen of worden vervangen. En ook de caravans worden weer gereed gemaakt voor de camping en de planning voor de vakanties is in volle gang. Helaas heeft het weer tot nu toe zich nog niet van de beste kant laten zien. De ALV van de SRS stam heeft ook weer plaats gevonden en met enkele wijzigingen draait het club gebeuren gewoon weer verder. Het bestuur bestaat uit 5 personen en omdat er geen ambitie is om als Voorzitter op te treden hebben we besloten deze functie vacant te houden. En mogelijk beurtelings een vergadering voor te zitten. Hierbij wilde ik Wil PA0WBS onze dank doen toe zeggen voor zijn inzet, vele jaren (7), als Voorzitter en natuurlijk niet te vergeten de door hem georganiseerde lezingen en bouw projecten. John PE1GHG heeft ook enige jaren als lid van het bestuur zijn inbreng gegeven en ook enkele meetdagen georganiseerd hiervoor onze dank.

GOOD DX De Dirk PA3DHR ___________________________________________

Radar storing in 10-meter band Door Hamradio Een krachtige 'over de horizon radar' in Iran veroorzaakt dagelijks storing in onze 10-meter band. Rond 28245 MHz kan men een hoge en lage toon horen, afkomstig van de 870 en 307 Hz scan frequenties. De bandbreedte is ongeveer 60 kHz, maar storingen worden over een gebied van plus en min 250 kHz gehoord. De autoriteiten uit Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland en Nederland zijn reeds op de hoogte gebracht.

Bron: hamradio.nikhef.nl

4

AM-radio wordt uitgefaseerd in Engeland

Toezichthouder AT mengt zich alsnog in etheroorlog Hotradio

Door PI4RAZ

Door Radio.nl

Uit Engelse overheidsdocumenten blijkt dat men van plan is om de AM omroepzenders niet langer te gebruiken voor noodcommunicatie en helemaal met AMomroepzenders te stoppen vanaf 2016. Het rapport "Impact of a Radio Switchover on the Government’s Emergency Communications Policy" zegt daarover: De dekking van AM zenders in Engeland is nagenoeg 100% en wordt verzorgd door een klein aantal zenders die snel in te zetten zijn in het geval van een nationale ramp. Ondanks dat AM omroep overal te ontvangen is, is het aantal huishoudens dat AM kan ontvangen en dat er ook voor kiest om er gebruik van te maken, sterk aan het afnemen.

Het Agentschap Telecom (AT) heeft zich alsnog gemengd in de strijd tussen Hotradio en Hotradio Hits. Eerder liet de toezichthouder nog weten te wachten tot de rechter pas een uitspraak zou doen.

Het AT heeft nu besloten dat Hotradio Hits de zenders uit moet zetten ook al heeft het radiostation een overeenkomst met de licentiehouder. Sinds half februari is er een ware zenderoorlog aan de gang tussen Hotradio' en 'Hotradio Hits? in Apeldoorn en Arnhem. Wegens een conflict hadden beide radiostations zenders aan staan in de regio Apeldoorn op 88.7 FM en in de regio Arnhem op 88.5 FM. Het gevolg was dat beide radiostations elkaar van de FM-band drukten. Aanvankelijk weigerde het AT zich te mengen in deze strijd. Binnenkort staan beide partijen namelijk tegenover elkaar bij de rechter. Nu is het AT teruggekomen op dit besluit en heeft het Hotradio Hits gesommeerd zijn zenders uit te zetten. Wanneer Hotradio Hits de zenders in Arnhem en Apeldoorn niet uitzet kan het AT een dwangsom van 4.500 euro per dag opleggen. Daarom trekt Hotradio Hits voorlopig ´de stekker eruit´ in de regio Apeldoorn en Arnhem. Uiteindelijk moet de rechter beslissen wie in de toekomst verder mag uitzenden, Hotradio of Hotradio Hits. Het kan echter nog weken duren voordat deze zaak voor de rechter komt. Frank Otten van Hotradio (Telecom Vision International) wilde verder geen reactie geven op de frequentieoorlog. "Wacht maar af op wat er gebeuren gaat". Afgelopen week, voordat de beslissing door het AT werd genomen, is er ingebroken in het gebouw waar de zender staat. Na onderzoek bleek dat de audioapparatuur was ontvreemd. Nadat de toegangs deur was geforceerd zijn dieven er met de audioapparatuur inclusief processing vandoor gegaan, waardoor het stil werd op de zender. Hotradio Hits heeft inmiddels aangifte van diefstal gedaan bij de politie die de zaak nu in onderzoek heeft. Het radiostation heeft de gestolen apparatuur direct vervangen zodat de uitzendingen slechts kort onderbroken werden in Apeldoorn.

De afnemende waarde van het AM platform wordt het best geïllustreerd door de zaak van het National Attack Warning System (NAWS). Het gebruik van de BBC Radio 4 Langegolf frequentie voor het nationaal uitzenden van noodinformatie in geval van een nucleaire aanval of andere ramp is geformaliseerd in de NAWS overeenkomst tussen de BBC en het Engelse kabinet. Echter, als gevolg van de beperkingen van dit systeem hedentendage, van het afnemende aantal Langegolf ontvangers in huishoudens tot de vertraging die optreedt als gevolg van de noodzaak om de zenders op te starten na een aanval, heeft het kabinet de NAWS overeenkomst met de BBC opgezegd. Doordat de overgang naar digitale radio betekent dat AM-zenders, die historisch van groot belang waren voor de overheid, zullen sluiten, betekent dit dat de waarde van een AM platform minder relevant wordt als universeel communicatie instrument. Exit AM dus in de UK. Wie er überhaupt nog een radio aanzet in geval van nood is de vraag. De huidige generatie grijpt onmiddellijk naar de mobiele telefoon om via Twitter, Facebook en andere sociale media uit te vinden wat er aan de hand is, om er vervolgens achter te komen dat dat allemaal niet meer werkt. En de werking van een gewone radio is de meesten volkomen onbekend, als ze er al een hebben... Bron: pi4raz.nl

5

Volgens onder meer vervoerdersorganisatie KNV (PDF brandbrief vorig jaar) zorgt de uitrol van 4G voor storingen bij treincommunicatie via spoorrnetwerk GSM Rail (GSM-R). Omdat spoorverkeer stil komt te liggen als het contact met de machinist wegvalt, levert 4G problemen op. Maar aan de theorie dat 4G de oorzaak is van deze storingen, schort het een en ander. Zo wordt betwist dat technieken als UMTS, WiMax of LTE interferentie veroorzaken bij GSM Rail. Ook wordt 4G voornamelijk uitgerold in de 800- en 1800-band en niet in de 900-band waar GSM-R in zit. En om het nog ingewikkelder te maken, stelt Europees onderzoek dat GSM-R juist voor storingen zorgt bij 4G-verkeer, niet andersom. De Europese organisatie van telecomtoezichthouders, CEPT, houdt zich al jaren bezig met onderzoek naar de 900-band en dan specifiek de invloed van de frequentieblokken die grenzen aan GSM-R. Deze standaard voor spoorcommunicatie is op Europees niveau ontwikkeld. De specificatie ervan is vastgelegd in een besluit van de Europese Commissie en bepaald door ETSI, de Europese standaardenorganisatie die ooit is opgericht door CEPT.

Naar schatting ligt de schade voor Hotradio Hits tussen de zeven en tienduizend euro. Een paar dagen later was het weer raak. Vrijdagavond (15 maart) rond 21.40 uur kreeg Hotradio Hits ongewenst bezoek. Voor de tweede maal in een week tijd is bij Hotradio Hits in Apeldoorn audioen zendapparatuur gestolen. Deze keer hing er een camera die zijn werk goed heeft gedaan. Via de Sociale Media is inmiddels een foto verspreid van de dader. Bron: radio.nl ___________________________________________

Grotere landelijke dekking 4G Door Totaal TV Het aantal gebieden waarin men in Nederland gebruik van 4G kan maken is groter geworden. KPN heeft namelijk 4G ook in Den Haag en de directe omgeving uitgerold. De dekking is nog niet optimaal maar wordt de komende weken verder verbeterd. Naast een groot deel van Den Haag kan men ook in de omliggende gemeenten Voorburg, Leidschendam en Zoetermeer van het 4G-netwerk van KPN gebruik maken. Hiervoor dient men wel een nieuw 4Gabonnement bij KPN af te nemen. Niet alle 4Gtelefoons zijn op dit moment geschikt voor gebruik van het op dit moment uitgerolde 4G-netwerk van KPN. KPN kocht onlangs de uitzendlicenties van een uitgebreid frequentiepakket waarop men tot in de verre toekomst mobiele diensten kan aanbieden. KPN gaat dit jaar 4G in Nederland gefaseerd uitrollen. Uiteindelijk wil KPN in de zomer van 2014 een vrijwel complete landelijke 4G-dekking in Nederland bereiken. Als eerste werd 4G in februari in Amsterdam en omgeving uitgerold. Door de snellere internetverbindig is 4G uitermate geschikt om op smarthone of tablet live naar tvzenders of video on demand via tweede schermapplicaties te kijken. Ook Vodafone, T-Mobile en Tele2 gaan in Nederland 4G aanbieden.

LTE vermindert GSM-R-storingen In 2007 concludeerde CEPT op basis van laboratoriumtests dat het uitrollen van UMTS in het frequentiegebied binnen 2,8 MHz van de blokken die voor GSM-R worden gebruikt, storingen kan opleveren. Maar in een later rapport draait de organisatie het om: de interferentie bij GSM-R treedt op door het GSM-verkeer in deze band en breedbandontwikkelingen als UMTS, LTE en WiMax verminderen juist de kans op storingen bij de basisstations van het communicatienetwerk van de spoorwegen. Sterker nog, het rapport stelt dat GSM-R-storingen veroorzaakt bij zulke mobiele breedband communicatie in de nabijheid van het spoor. 4G in de 900band zorgt dus niet voor storingen bij het spoor, maar het spoor zorgt juist voor storingen bij 4G in dit frequentiegebied.

Bron: TotaalTV ______________________________________

Geen frequentieverplichting meer

Nachtmerrie van ProRail komt uit door 4G

Telco's lijken voornamelijk in te zetten op 800 en 1800 MHz voor 4G, maar de 900-band zou bijvoorbeeld de uitwijk kunnen worden voor 3G. Voorheen was deze band gereserveerd voor GSMverkeer, maar het ministerie van Economische Zaken heeft bij de frequentieveiling deze verplichting laten vallen. Met de technologieneutrale veiling mogen telco's uitrollen wat ze willen in deze frequenties. Spoorbedrijven denken dat de interferentie die nu optreedt juist erger wordt als er straks 3G of 4G in de 900-band wordt gepompt.

Door Henk-Jan Buist De uitrol van 4G zou Europese spoorcommunicatie verstoren. Telco's, ProRail en de overheid proberen nu overeenstemming te bereiken over een onderwerp waar al jaren over wordt geruzied.

6

Dat is vooral gebaseerd op de ervaringen van het spoorbedrijf en Europese collega's met de storingen de afgelopen jaren. En dat onderzoek waar CEPT zich in 2007 op baseerde.

Spoorvervoerders vrezen extra kosten door de dreigende interferentie. Radiotelecommunicatie tussen treinbeveilingssystemen kan verstoord raken en dat moet voorkomen worden. De vervoerders hadden de overheid al gevraagd om voorwaarden op te nemen bij de telecomveiling, maar dat is niet gebeurd. Hierdoor zijn extra maatregelen nodig, stellen de vervoerders. Werkgeversorganisatie Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV) gaf eerder tegenover NU.nl aan dat de oplossing zou zijn om geen krachtige 4G-masten te plaatsen in de buurt van spoorzendmasten. In plaats daarvan zouden meerdere minder krachtige zendmasten geplaatst kunnen worden. Dik-Faber wil bovendien weten of het juridisch mogelijk is om providers een maximaal zendniveau op te leggen om verstoring te voorkomen. Bron:http://www.nu.nl/ ___________________________________________

ProRail eist aanpassingen ProRail zag de bui al hangen vorig jaar toen de frequentieveiling zonder technologieverplichting eraan zat te komen. De Nederlandse beheerder van het GSM-R-netwerk vreest dat met een uitrol van bijvoorbeeld 4G de spoorcommunicatie ondermijnd wordt. Daarom tekende de spoorbeheerder officieel bezwaar aan bij het ministerie van Economische Zaken tegen het onvoorwaardelijk vrijgeven van deze ruimte. Bron:http://webwereld.nl/ ___________________________________________

Broadcast Partners gaat commercieel DAB+-netwerk bouwen

Verstoring op spoor door 4G verhalen op providers

Door Mediamagazine Door Colin van Hoek Zenderexploitant Broadcast Partners gaat het DAB+-netwerk (digitale radio via de ether) bouwen in opdracht van de landelijke commerciële radiozenders in Nederland. Vanmorgen hebben de commerciële landelijke radiostations (538, Q Music, Sky Radio, SLAM!FM, Radio Veronica, 100%NL, Sublime FM en BNR Nieuwsradio) hiertoe een overeenkomst getekend met de zenderexploitant uit Terneuzen. Met DAB+ ontvangers kunnen luisteraars vanaf september naast hun favoriete zenders ook nieuwe zenders ontvangen. Voor de ontvangst van digitale radio via DAB+ hebben luisteraars andere ontvangers nodig. De samenwerking met Broadcast Partners is de eerste stap. In de loop van het jaar moet er meer bekend worden over beschikbaarheid van apparatuur en aanbod van nieuwe zenders, aldus de VCR (Vereniging van Commerciële Radio) in een persbericht. Jan-Willem Brüggenwirth, voorzitter Vereniging van Commerciële Radio: “Digitalisering doet wereldwijd zijn intrede en het is een logische stap ook de ontvangst van radiostations in de ether te digitaliseren. De commerciële landelijke radiostations gaan nauw samenwerken met de publieke radiozenders”.

ChristenUnie wil de kosten van het voorkomen van storingen bij spoorvervoerders als het gevolg van 4G verhalen op telecomproviders of betalen uit de opbrengsten van de telecomveiling. Dat blijkt uit Kamervragen Carla Dik-Faber van de ChristenUnie naar aanleiding van berichtgeving op NU.nl. Vervoerders vrezen dat de communicatie op het spoor verstoord raakt door de uitrol van 4G. Het extra snelle mobiele internet maakt gebruik van een frequentie die dicht bij de frequentie van de spoorcommunicatie ligt. Dik-Faber vraagt aan minister Kamp (Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) om opheldering. ChristenUnie stelde eerder al vragen over 4G en de communicatie op het spoor. Kosten Het Kamerlid wil nu weten of Kamp de mening deelt dat de kosten die gemoeid zijn met het nemen van maatregelen om interferentieproblemen te voorkomen, betaald zullen worden door de veroorzakers. Dat zijn in dit geval telecomproviders KPN, Vodafone, T-Mobile en Tele2. Ook ziet Dik-Faber het als mogelijkheid de kosten uit de opbrengsten van de telecomveiling te betalen. De overheid kreeg eind 2012 ruim 3,8 miljard euro binnen door de verkoop van onder meer 4Gfrequenties.

Bron:http://www.mediamagazine.nl/ Maatregelen

7

De VERON afdeling Gouda is beide heren dan ook dankbaar voor het geleverde werk en de donatie van de repeater. Sinds de nieuwe repeater weer QRV is wordt er weer volop over "gewerkt" maar voor diegene die nog niet weten dat het Goudse StroopWafelKanaal weer actief is, zegt het voort!!! Ingangsfrequentie: 431,8625 MHz Uitgangsfrequentie: 430,2625 MHz CTCSS (subaudio): 88,5 Hz voor zowel ontvangst als zenden. E.e.a. is ook na te lezen op de website van de VERON afdeling Gouda: http://a17.veron.nl/ 73, Pim PA5PR ______________________________________

Goudse repeater PI2SWK is weer QRV Door Pim PA5PR Graag maakt de repeatercommissie van PI2SWK het volgende bekent: PI2SWK weer QRV op het Goudse StroopWafelKanaal (0203-2013) Op 2 maart 2013 even na 17:00 lokale tijd is PI2SWK na lange afwezigheid weer QRV. Vorig jaar stapelde de problemen zich rond de Goudse repeater op. Het eerste bericht was dat de repeater niet langer op de flat aan de Ridder van Catsweg kon blijven, er diende een nieuwe locatie gezocht te worden. In diezelfde periode liep ook de vergunning voor PI2SWK af, dus een nieuwe aanvraag gedaan bij Agentschap Telecom voor zowel verlengen van PI2SWK, een nieuwe opstelplaats maar ook een nieuwe vergunninghouder. Voorheen was de VERON de vergunning- houder en die hadden aangegeven die niet meer voort te zetten. Als laatste knelpunt bleek er een defect in de hardware te zitten waardoor we hebben besloten om de repeater maar even het zwijgen op te leggen totdat alles weer opgelost is. Eind vorig jaar zijn door de "repeater commissie" een aantal stappen voorwaarts gemaakt. Er is een nieuwe locatie gevonden waar de repeater PI2SWK nu ook QRV is. Een oude BB-bunker aan de rand van Gouda is de nieuwe opstelplaats waarbij de antenne op 40 meter boven NAP, in het topje van een GSM-mast, staat. Voor de locatie, met alle "eigenschappen" daarbij is een BT aangevraagd bij AT, wat in eerste instantie niet vlotjes verliep. Maar na goed overleg met AT is de BT weer voor 3 jaar verlengd voor de nieuwe opstelplaats, gewijzigde repeater eigenschappen en een nieuwe vergunninghouder! Alle randvoorwaarden waren nu geregeld echter de hardware had nog steeds problemen waardoor deze niet in bedrijf kon worden gesteld. Begin dit jaar is er door diverse amateurs gezocht naar het probleem maar zonder succes. Daarop zijn een aantal andere plannen voorgesteld. Een daarvan was het contact leggen met Mischa PA1OKZ en Maarten PE7M van het team van Stichting Scoop die ook PI2NOS in beheer hebben (http://www.hobbyscoop.nl). Zij hadden nog een Storno CQF9000 staan en hebben deze in gereedheid gebracht en voorzien van callgever. Het is dan ook niet vreemd dat PI2SWK dezelfde karaktertrekjes heeft als PI2NOS :)

Rotterdam krijgt een nieuwe lokale omroep. Door AD Het Commissariaat voor de Media heeft de lokale zendmachtiging in Rotterdam voor de komende vijf jaar toegewezen aan de Stichting OPEN Rotterdam. Dat betekent dat het radiostation Megastad FM nog dit jaar uit de lucht gaat. Volgens de directeur van Megastad FM loopt de zendmachtiging formeel vrijdag af. Mogelijk blijft het radiostation toch nog een tijdje uitzenden, tot OPEN het overneemt. Ook de televisiezenders DNAMIC en RotterdamTV veranderen waarschijnlijk van naam en inhoud. Dat de zendmachtiging naar OPEN Rotterdam gaat, komt niet als een verrassing. De commissie lokale omroepconcessie zei vorig jaar al OPEN de beste partij te vinden. Ook wethouder Laan (Cultuur) liet weten blij te zijn dat de zendmachtiging naar de stichting gaat. De afgelopen 25 jaar was de lokale zendmachtiging in handen van de Stichting Lokale Omroep Rotterdam. Die verhuurde zijn radio- en televisiekanalen aan andere organisaties. OPEN is van plan de twee radiokanalen, televisiekanaal en website zelf te gaan gebruiken, mogelijk in samenwerking met onder meer Hogeschool Rotterdam, InHolland en de ROC’s. Bron: AD ___________________________________________

8

twisted pair telefoondraad met leger veldtelefoons a la tweede wereldoorlog, of het gebruik van HF en LF systemen met hun grote antennes.

Bob Bruninga doet ondergrondse APRS proef Door PI4RAZ

Na bestudering van de gegevens van de test in de grot, vond Bruninga twee interessante feiten: Zelfs over een gemiddelde afstand tussen twee radio's van ongeveer 150 meter, deed UHF het 13% beter dan VHF. Daarnaast maakte het vermogen niet veel uit, als de APRS portofoons vergeleken werden met diverse draagbare 10 W mobilofoons: het werkte even goed. Een van de voordelen van UHF voor dit APRS netwerk is dat netwerken in andere grotten met hetzelfde gemak opgebouwd kunnen worden door grotonderzoekers zonder zendmachtiging, door goedkope Family Radio Service (FRS) radio's te gebruiken (te vergelijken met het Europese PMR), merkt Bruninga op. Op die manier kunnen onderzoekers van tevoren hun APRS netwerk topologie testen vóórdat de APRS apparatuur aangeschaft wordt en de expeditie op pad gaat.

Bob Bruninga, WB4APR, de bedenker van APRS, is eerder deze maand met een groep amateurs afgedaald in Mammoth Cave -- ?s-werelds langste bekende grottencomplex -- in Mammoth Cave National Park in Kentucky, om te testen hoe het Automatic Packet Reporting System (APRS) gebruikt kan worden als middel om ondergrondse verbindingen over langere afstand mogelijk te maken. Als je VHF en UHF radio's ondergronds gebruikt, werken ze slechts tot een afstand van zo'n 100 meter en dan alleen nog als de antennes elkaar kunnen zien, legt Bruninga uit. Dat maakt normaal gebruik van deze radio's onder de grond waardeloos. Maar als je APRS radio's gebruikt als packet digipeaters, kan je die honderd meter met enige factoren verlengen." Bruninga is senior onderzoeker bij het Amerikaanse marine opleidingsinstituut, en ontwikkelde APRS als een wereldwijd protocol voor de ondersteuning van het weergeven van de positie van portofoons en het versturen van korte berichten (vergelijkbaar met SMS) via VHF radio. Bruninga?s team gebruikte 14 APRS radio's waarmee een netwerk gerealiseerd werd dat langs de hele 1,5km lange route in de grot voorzag in real-time positie weergave en berichtenverkeer. De grotonderzoekers beschikten over een kaart van de grot met een raster met breedte- en lengtegraden zodat ze precies wisten waar ze waren en dat met de hand in hun portofoons in konden geven, zei Bruninga. Berichten via APRS voorzag van voor naar achter in uitstekende communicatie en het was zelfs mogelijk om e-mail te versturen via het bovengrondse wereldwijde APRS systeem. Het team bouwde het APRS netwerk op in wat Bruninga grote metro-achtige gangen noemde, die 1017 meter breed en 3-6 meter hoog waren.

Bruninga zei dat APRS radio's een nieuwe dimensie geven aan grot-communicatie. In het verleden maakte een schamele 100 meter bereik van een VHF/UHF radio niet echt indruk op een grotonderzoeker, maar nu met APRS kunnen ze 14 units in serie linken, waarmee de potentie van amateurradio ondersteuning in grotten is aangetoond. Dat is nog eens extra het geval als enkele van die honderd-meter links wel een uur of meer kruipen kunnen kosten, en APRS berichten met de snelheid van het licht door kunnen geven.? Bron: pi4raz.nl

Bruninga zei dat het opbouwen van het communicatienetwerk in de grot gemakkelijk ging: We liepen de grot in tot we het signaal kwijt raakte. an liepen we een meter of 8 terug en zetten een portofoon met een APRS digipeater er in op een stuk rots en dat proces herhaalden we een aantal malen. Dat was een stuk makkelijker dan de tot nu toe gebruikte methoden zoals het meeslepen van een

9

Speech Filter Door G.Baars In communications receivers and microphone amplifiers for transmitting equipment, there is frequently a need for a narrow, low-frequency band-pass filter that lets only the voice band through. This band is usually defined to be the portion of the audio frequency spectrum between approximately 300 Hz and 3300 Hz. In order to implement such a filter, we have calculated the values for two fifthorder Butterworth filters having these corner frequencies and connected them in series. The result is a band-pass filter for the desired pass-band with a skirt steepness of 100 dB/decade. The first opamp (IC1) acts as a buffer. The circuit can be powered by a unipolar supply voltage between 5 V and 18 V, which is a broad enough range that it should always be possible to find a suitable voltage when building the filter into existing equipment. The current consumption of the filter is only a few milliampères, which should rarely pose a problem. There is fairly wide selection of suitable candidates for the opamps, since the circuit is not critical in this regard. In addition to the indicated OP27A, you could consider using a TL081N or even an old-fashioned 741.

10

Due to unavoidable spreads in component values, the pass-band curve of the filter will never be completely perfect in actual practice. However, the deviations will be very small and in any case inaudible. In the pass-band region, the gain is approximately unity. The printed circuit board design shown here allows the speech filter to be built in a very compact form, which can be an important factor if it must be fitted into existing equipment. You can quickly check the fully assembled circuit by momentarily measuring the voltages at the inputs and out-puts of the three opamps. Half of the supply voltage should be present at all of these locations. Parts LIST: Resistors: R1.R2 = 22kΩ R3,R11,R12,R18,R19 = 100kΩ R4 = 470Ω R5 = 150Ω R6 = 10kΩ R7 = 18kΩ R8 = 15kΩ R9 = 33kΩ R10 = 82kΩ R13-R17 = 3kΩ3

Semiconductors: IC1,IC2,IC3 = OP27A, TL081CN Miscellaneous: Bt1 = 9-V battery Veroboard Author: G.Baars - Copyright : Elektor Electronics Ik heb het engels maar niet vertaald, de meeste van ons kunnen het wel lezen denk ik. Leuk filter voor als je geen toon regeling op je ontvanger hebt zitten. Hierdoor zal de spraak beter te verstaan zijn. Ik heb er weer een veroboard layout bij gedaan wat niet veel problemen zal geven. Let goed op waar een baan moet worden onderbroken. Gebruik hiervoor een boortje van 4mm en draai die met de hand rond in het gat. Even goed checken of de verbinding los is.

Capacitors: C1,C8,C14,C15 = 100nF C2 = 1µF MKT C3-C7,C11 = 22nF C9 = 33nF C10 = 18nF C12 = 10nF C13 = 4nF7 C16,C17 = 10µF 16V

Have fun, Jan PD0RSF

11

Het meten van de traps kunnen we mogelijk, voor geïnteresseerden, op een meet avond op woensdag regelen. Het voordeel is dat alle banden nu vanuit de shack met een impedantie van 50 Ohm gewerkt kunnen worden. Mogelijk dat we later naar een rotory dipool voor de Warc banden kunnen gaan uitkijken. Als ik naar het DX cluster kijk constateer ik dikwijls dat dx stations steeds vaker op de Warc banden actief zijn. Dus daar zijn nog behoorlijk wat nieuwe landen te scoren. Dus binnen kort op de club zijn de Warc banden beschikbaar. Ook zit ik te denken om een vertical GPA 30 om te bouwen naar de Warc banden of mogelijk de spoelen van onze voormalige Cuscraft antenne aan te passen. Mogelijk dat ik in de volgende Koerier een verslag kan geven betreffende de ervaring op de Warc banden en de vordering met de Maritime amplifier.

Club zaken Door Dirk PA3DHR Beste club leden van de SRS stam. Het was de bedoeling de komende zomer weer de z.g. SRS BBQ/velddag (weekend) te gehouden, Wilco en Jaap hebben inmiddels te kennen gegeven dat ze niet in staat zijn deze activiteit te organiseren. Hierdoor wilde ik toch even inventariseren of er überhaupt wel belangstelling is voor een dergelijke activiteit of mogelijk ander activiteiten. Dus geïnteresseerden kunnen zich bij het bestuur opgeven met ideeën of op het publicatie bord hun deelname vermelden voor betreffende activiteiten.. Ook de Friese Elfsteden contest staat nog op de SRS rol en mogelijk zal Sloten in november weer door de SRS bezet gaan worden. Toch is het niet allemaal pais en vree wat de klok slaat en opbouwende kritiek is soms wel eens op z’n plaats en nodig. Om activiteiten met de SRS stam draaiende te houden is het beslist noodzakelijk dat ALLE leden zich enigszins inzetten en niet op elkaar gaan zitten wachten, wie of wat men gaat doen of organiseren, de afgelopen jaren hebben steeds dezelfde makkers zich ontfermd met het gezeul met allerlei materialen en druk geweest met de noodzakelijke voorbereidingen. Ik zou zeggen draag ook je steentje bij en de ervaring hoe en wat of eventuele assistentie is bij ons beschikbaar. Ook het in melden in de SRS ronde misstaat niemand ook al luister je alleen maar en heb je niets te vermelden, is het voor de ronde leider wel leuk dat hij je op dinsdag avond op de deelnemerslijst kan noteren. Dus neem even de moeite en geef kennis van je belangstelling. Ik verwacht dat het nu storm gaat lopen met ideeën en handjes en dit spoedig op de agenda/bord van de SRS stam zal staan. Het low pass filter van AMERITRON de ARF-1000 is aangekomen en te gebruiken in de shack achter de amplifier. Let wel op dat hij op de goede band staat en de 12 volt is aangesloten anders heb je geen ontvangst. Binnen kort gaan we de amplifier enigszins veranderen. De regeling van de ventilatoren voor de koeling aanpassen en de BIAS regeling veranderen. Ook het rendement op alle banden proberen gelijk te trekken. De Ampere meter ( ongeveer 50 Amp) op de voeding ook wijzigen door een goede shunt te maken. Ook voor de Warc banden hebben we interesse en ik wilde gaan experimenteren met een draad antenne voor 10 – 18 – en 24 Mhz. Ik heb een leuk schema voor een draad dipool met traps van RG-58 en ik ben al flink op gang HI.

GOOD DX De Dirk PA3DHR ___________________________________________

Nieuw digitaal tijdschrift voor de ATV'er Door South Gate Amateur Radio Club www.cq-datv.mobi geeft vanaf heden een nieuw digitaal magazine uit voor de ATV'er. Het eerste deel is nu beschikbaar en men werkt nu aan deel 2. Het nieuwe magazine gaat in op alle aspecten van amateur TV, waaronder ook Digitale ATV. De reden voor de naam cq-datv is gekozen om verwarring met All Terrain Vehicles te voorkomen, kortweg ATV. Deel een gaat in op de constructie van 3cm ATV repeater GB3FY welke werkt met een YIG zender. Ook zijn er zelfbouw projecten te vinden. Je kunt het digitale tijdschrift vinden op www.cqdatv.mobi. Indien je geen beschikking hebt over een e-reader of tablet, er bestaat ook gratis software om het op de PC te bekijken. Bron: South Gate Amateur Radio Club

12

3V----Alfredo, IK7JWX and several other operators (I8LWL, IK2DUW, IK6JRI, IK8GQY, IK8TEM, IS0AGY, IW2NLC, KF5EYY, 3V8ESG, 3V8SA, 3V8SF and 3V8ST) will be active on all bands and modes as TS8TI from Djerba Island (AF-083) between 29 April and 6 May. QSL via IK2DUW.

EI----Throughout 2013 Irish families and clans will be coming together in thousands of events, both on the island and around the globe, to celebrate their history and heritage in a unique event called 'The Gathering' (www.thegatheringireland.com). The special event callsign EI13CLAN will be active throughout the year and there will be a variety of awards and other activities, details of which will be posted on the Irish Radio Transmitters Society's website (www.irts.ie/thegathering). QSL via bureau or direct to the QSL manager EI6AL.

5H----Maurizio, IK2GZU will be active again as 5H3MB from Ilembula, Tanzania from 7 April to 8 May, while doing volunteer work for the local mission. QSL via IK2GZU and LoTW. Log search and OQRS for bureau and direct cards at www.buffoli-pm.it 5W----A large team of German operators (namely DF1AL, DJ9HX, DJ9RR, DK1AX, DK1MA, DK3CG, DK7AN, DL2HWA, DL2RNS, DL3KMS, DL4SVA, DL7VEE, DL9GFB, DL9MS and DM2AYO) will be active as 5W0M from Savaii, Samoa (OC-097) on 4-18 April 2013. They will have four stations QRV on 80-6 metres CW, SSB and RTTY plus 2m EME. QSL via DL4SVA, direct or bureau; QSL for EME QSOs via DL9MS. Logsearch, OQRS for direct/bureau cards and further information can be found at http://5w0m.hkmann.de/

FH----Hartwig, DL7BC (www.qslnet.de/dl7bc) will be active again from Mayotte (AF-027) between 26 March and 12 April. Until 9 April he will be QRV as TO7BC (including an entry in the CQWW WPX SSB Contest), after that he might operate as FH/DL7BC. QSL via home call, direct or bureau.

7X----7T50ARA and 7T9A are two special callsigns to be used from 1 March to 30 May to celebrate the 50th anniversary of ARA (Amateurs Radio Algeriens), Algeria's IARU member society. QSL via 7X2ARA. Information on the relevant award can be found on qrz.com.

FR----A group of FR operators will be active as TO1PF from Piton de la Fournaise, a 2600m high volcano on Reunion Island (AF-016), on 11-12 May and 3-4 August. QSL via FR1GZ. G----Celebrating the Radio Society of Great Britain's centenary, special event stations callsign Gx100RSGB (where "x" is replaced by the secondary location identifier, M, W, I, D, U and J as appropriate) will be used from 1 January through 31 December 2013 from a number of different locations in the UK. The licence plan approved is for thirteen 28 day periods, allowing each RSGB Region to operate the special event station. Between 1 and 28 January look for G100RSGB from North West England and for GD100RSGB from the Isle of Man (on 2021 January). Further information can be found at www.rsgb.org/centenary

9V----Alan, G0RCI will be in Singapore and hopefully Malaysia on 1-12 April. He plans to operate as 9V1/G0RCI and 9M2/G0RCI "as much as the XYL allows". QSL via home call (direct). A3----Jacek, SP5EAQ will be active as A3EAQ from Tongatapu (OC-049), Tonga from 26 March to 16 April. He will operate SSB only on 80-10 metres. QSL via home call, direct or bureau. Further information and logsearch will be available at http://sp5drh.com/a3eaq/ DL----Special station DL50FRANCE will be active until the end of the year, to celebrate the 50th anniversary of the Elysee Treaty, the Treaty of Friendship that set the seal on reconciliation between France and Germany. QSL via DK8VR.

G----Members of the UK HQ team (GR2HQ) will be active as G100C (or, depending on the station location, GM100C, GW100C, GJ100C etc) during the weekends throughout 2013. This callsign is partly to provide essential pile-up training for the national team and

13

JX----Svein, JX9JKA has extended his stay on Jan Mayen (EU-022) until 11 April 2013. He is active on all bands SSB and dogital modes. QSL via LA9JKA, direct only: Svein Rabbevag, Brendlia 12, 6013 Alesund, Norway.

partly to celebrate the 100th anniversary of RSGB. All QSOs will be uploaded to LoTW, e QSL and Clublog as quick as possible after each weekend. Traditional QSL cards via M0OXO (please use his OQRS at www.m0oxo.com). Further information will be available at www.gr2hq.com/g_100c.htm

LY----Jonas, LY5A will be active as LY23A from 11 March to 11 April to celebrate the 23rd anniversary of the restoration of Lithuanian independence QSL via LY5A. Information on the LY WPX Trophy can be found at http://qrz.com/db/LY5W

GM----The Camb-Hams (http://dx.camb-hams.com) will be active again as GS3PYE/p from the Isle of Mull (EU-008) on 10-16 May. A large group of operators will be QRV with five stations on 600 (472 kHz)-10 metres, as well as on 6m, 4m, 2m EME and some 70cm. QSL via M0VFC (OQRS on Club Log).

OE----The Amateur Radio Section of ORF (the Austrian Broadcasting Corporation) and the Documentary Archives Radio Communications/QSL Collection will operate special event station OE13M on 19-21 April. This is an official "International Marconi Day" station and contacts made on 20 April will count for the IMD Award. QSL via OE1WHC.

HA----Celebrating the 30th anniversary of club station HG1S, special callsign HA30S will be in use until the end of the year. More information on qrz.com

OZ----Special call OU1RAEM will be used from 1 January to 31 December to celebrate the 110th birthday of Ernst T. Krenkel, the legendary RAEM. QSL via OZ2CBA, direct or bureau.

HA----Special station HG52FC is active on all bands and modes until 31 May for the 52nd FIRAC congress to be held in Galyateto on 16-20 May (details at ttp://www.firac.de/html/congress_2013.html). QSL via HA5BSW, direct or bureau, LoTW and eQSL.

OZ----Look for Harry, OZ/PA1H and Nico, OZ/PA7PA to be active from Laeso Island (EU-088) on 13-26 April. They will operate SSB and digital modes on 80-10 metres, if possible also on 160m. QSL via home calls, direct or bureau.

HB9----HB30OK is the special callsign the Tera Radio Club will use throughout 2013 to celebrate their 30th anniversary. QSL via HB9OCR, direct or bureau. Information on the relevant award can be found on qrz.com

OZ----Once again the OZ1RDP Scout team (www.oz1rdp.de) will be active from Romo Island (EU125) on 17-21 May. They plan to operate SSB, BPSK31 and maybe some CW on 80, 40, 30, 20, 17, 15, 10 and 6 metres. QSL via DL9BCP, direct or bureau.

HC----Once again Rick, NE8Z will be active as HC1MD from Ecuador from 21 March to 11 April. He will operate CW, SSB and RTTY on 40-10 metres. QSL via K8LJG. Information on the HC/Ecuador and HC8/ Galapagos DX Diplomas at http://webpages.charter.net/ne8z.

PA----Dirk, DL5DCL will be active holiday style as PA/DL5DCL from Ameland Island (EU-038) on 1-6 April. He will operate CW only "on several HF bands". QSL via home call, direct or bureau (OQRS on Club Log). More information can be found at www.dl5dcl.de

JA----Special event station 8J6ISG will be active on all bands and modes between 1 March and 30 April to celebrate the opening of the new airport of Ishigaki (AS-024). QSL via the JARL bureau. JD1----Harry, JG7PSJ will be active again as JD1BMH from Chichijima (AS-031), Ogasawara from 22 April to 4 May. He will operate CW, SSB and RTTY on 40-10 metres, plus 80m if possible. QSL via JD1BMH (bureau) or JG7PSJ (direct). Logsearch and other information can be found at http://jd1bmh.zxq.net/

PA----Celebrating his 70th birthday, Joop Tijpens (PD0RKA) will be active on the HF bands as PD70JT from 16 March to 13 April. All of the QSOs will be confirmed automatically via the bureau, LoTW and eQSL.

JD1----Once again Makoto, JI5RPT (www.ji5rpt.com/jd1/) will be active as JD1BLY from Chichijima (AS-031), Ogasawara from 28 April to 4 May. He will operate CW, SSB and digital modes on 40-10 metres and satellite. QSL via home call, direct or bureau.

Bron: 425 DX News

14

plan to operate on the HF bands and 6 metres. QSL via IT9EJW.

PA----Queen Beatrix of the Netherlands will formally end her reign on 30 April, and leave monarchy to Crown-Prince WillemAlexander. At least a couple of special stations are expected to be active to celebrate the event: PA200KING from 18 April to 5 May (QSL via PD5ROB), and PC13KING, operated by Contest Club Apeldoorn from 22 April to 2 May (QSL via PA1DV).

VK9C----Chris, GM3WOJ and Keith, GM4YXI will be active as VK9CZ from the Cocos-Keeling Islands (OC-003) from 30 March to 13 April [425DXN 1139]. They will operate SSB, CW and some RTTY on 160-10 metres. They hope to have a real-time logging system and to upload to Club Log and LoTW on a daily basis. QSL via N3SL. Further information and updates at www.vk9cz.com. VK9C----Chris, GM3WOJ and Keith, GM4YXI will be active as VK9C/GM2MP from the Cocos-Keeling Islands (OC-003) from 30 March to 13 April. They will operate SSB and CW, with some RTTY. They hope to have a realtime logging system and daily LoTW uploads if possible. More details are expected in due course.

PJ4----Kazik, SP6AXW and Janusz, SP9FIH will be active on 160-6 metres as PJ4/SP6AXW and PJ4/SP9FIH from Bonaire (SA-006) on 8-20 April. QSL via SP9FIH. Logsearch and further information can be found on www.pj4-dxpedition.com

VK9M----A group of ten Oceania DX Group members (namely Allan VK2CA, Benton VK3CBV, Roy VK3GB, Lee VK3GK, Graeme VK3GL, Luke VK3HJ, Peter VK3IJ, Chris VK3QB, Catherine VK4GH and John VK4IO) will be active as VK9NT from Norfolk Island (OC-005) on 3-12 May. They plan to operate SSB, CW and RTTY on 80-10 metres, with four stations "as often as possibile" and "at least two stations on-air 18 hours per day". QSL via VK2CA, direct or bureau (please use the OQRS on Clublog). Logs will uploaded to LoTW "as soon as possible after the DXpedition". Further information can be found at http://vk9nt.odxg.org/

S5---Commemorating the 300th anniversary of the Tolmin Peasant Uprising of 1713, members of the Radio Club SOCA Tolmin will be active as S5300TP throughout 2013. QSL via S59DAP, bureau preferred.

XE----Ismael XE1AY, Benjamin XE1AU, Armando XE1CIC and Enrique XE2AA will be active as XF2E from Isla de Venados (NA-171) on 21-26 April. They will be QRV on the HF bands and 6 metres. QSL via IT9EJW.

S7----Nobby, G0VJG will be active as S79VJG from Mahe (AF-024), Seychelles on 4-17 April. He will operate SSB only on 80-10 metres. QSL via G4DFI.

YB----John YB5NOF, Anton YB5QZ and other three operators will be active as YE8B from the Banggai Islands (OC-208) from 26 April to 2 May. Plans are to be QRV on 80-10 metres CW, SSB and RTTY. Shu, JN6RZM (jn6rzm[@]nifty.com) is collecting donations by Paypal.

SU----A team from the Egyptian Radio Amateur Society for Development including SU1AO, SU1AR, SU1SK and SU3YM will be active as SU8N from Jazirat Disuqi (Nelson's Island, AF-109: new one for IOTA) on 3-10 May. T2----Ingolf DJ4LS, Rick DK8YY and Detlef DL3ALI will be active as T2YY (requested callsign) from Tuvalu from 23 March to 4 April. They plan to operate CW, SSB and RTTY on 80-10 metres with two stations. QSL via DH7WW.

Z3----The Z3 prefix was issued to Macedonia (previously YU5) twenty years ago. To celebrate this anniversary, Z320RSM (for the Radioamateur Society of Macedonia) and other twenty-six Z320 callsigns (from Z320A to Z320Z) will be used throughout 2013. QSL via operators' instructions.

T5----Tevfik Aydin, TA1HZ will be in Mogadishu, Somalia on a humanitarian mission from 23 March to 4 April. He plans to operate on the HF bands in his spare time, hopefully as T5TC (callsign not assigned yet), with activity also during the CQ WW WPX SSB Contest. QSL via home call.

ZK3----Hans, DL6JGN and Guenter, DL2AWG will be active as ZK3N from Nukunonu, Tokelau (OC-048) from 25 April to 8 May (www.tokelau2013.de). They will operate CW, SSB and digital modes on 80-10 metres. QSL via DL2AWG. ZS8----Contrary to the previous announcement [425DXN 1133], ZS1BCE will not join the overwintering team on MarionIsland this year. However, Carson ZR6CWI has been appointed as the Space Weather Engineer at Marion from April 2013 to May 2014. He plans to be QRV on the amateur radio bands, "at this stage SSB only". No call sign has been allocated yet, but his QSL manager will be ZS1HF.

UA-ant----Nick, RW6ACM will be active as as RI1ANP from Russian Antarctic station Progress from 1 February until the end of year. QSL via RN1ON, direct or bureau. V3----Hernan V31HU, Ismael V31NV (XE1AY) and Enrique V32EE (XE2AA) will be active from Twin Cayes, South Water Cay (NA-180), Belize on 6-12 April. They

15

Neuwe modulatiemethode voor Amerikaanse tijdzender

KLM start in april met draadloos internet aan boord

Door Elektor

Door Sjoerd van der Helm De Frans/Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM start op twee april aanstaande proeven met draadloos internet aan boord van enkele geselecteerde vluchten naar bestemmingen buiten Europa. Hiermee lijkt de onderneming, zij het wat verlaat, aan te sluiten bij de rijen concurrenten die hun klanten tijdens de vlucht tegen betaling laten internetten. Van het voorjaar tot en met december 2013 kunnen passagiers van respectievelijk Air France en KLM, tegen betaling van 10 euro per uur, gebruik gaan maken van draadloos internet aan boord van twee Boeing 777-300-toestellen. Naar verluidt, wordt geen onderscheid gemaakt in tarieven of andere voorwaarden tussen Economy of Businessclass. Airfrance/KLM wil tevens eigen diensten (al dan niet gratis) gaanm aanbieden via een webportal waar de internettende passagiers langs worden geleid. Hierin zou onder andere een nieuwsvoorziening zitten en live vlucht- en routeinformatie.

Het Amerikaanse National Institute of Standards and Technology (NIST) gaat de modulatiemethode van tijdzender WWVB aanpassen aan een nieuwe generatie ontvangerchips voor radiobestuurde klokken en horloges. Aan de bestaande amplitudemodulatie, waarmee de tijdsignalen op de draaggolf van de zender worden gemoduleerd, wordt nu ook fasemodulatie toegevoegd. Hierdoor wordt het effectieve bereik van de zender vergroot en wordt de kans op fouten bij de ontvangst van het signaal verminderd. De ontvangst van het tijdsignaal door bestaande radiobestuurde klokken blijft gebaseerd op het amplitudegemoduleerde signaal van WWVB. Bron: Elektor ___________________________________________

In Europa is er slechts een beperkt aantal luchtvaartmaatschappijen dat zijn passagiers draadloos internet tijdens de vlucht aanbiedt. Het Noorse Norwegian is daar sinds januari dit jaar één van. Opmerkelijk is dat de bewuste luchtvaartmaatschappij de dienst gratis aan zijn klanten aanbiedt. Vanaf deze maand heeft Norwegian overigens gratis wifi aan boord van zijn gehele Boeing 737-800-vloot (64 stuks). In de Verenigde Staten zijn inmiddels negen luchtvaartmaatschappijen die draadloos internet aanbieden. In alle gevallen wordt daar een financiële vergoeding aan de klantenkring voor gevraagd.

Zelfhelende schakelingen Door Mischa Brendel Onderzoekers van het California Institute of Technology hebben een elektronische schakeling ontwikkeld die zichzelf bij kleine defecten herstelt. Ze bouwden een elektronische versterker, bestaande uit diverse sensoren die onder andere temperatuur en spanning meten, een zogenoemde ASIC (een chip met een specifieke taak die fungeert als het ‘brein’ van de schakeling) en diverse actuatoren. Vervolgens ‘beschoten’ de onderzoekers de chip met een laser, waarbij diverse componenten werden weggevaagd (de ASIC moest wel heel blijven). Aan de hand van sensorinput wist de elektronische schakeling zichzelf binnen een seconde te herstellen door het omzetten van diverse actuatoren om zo de gewenste output te blijven leveren.

Bron: Connexie.nl

16

Op afstand bedienbare antenneschakelaar

Chinese HF transceiver Door PI4RAZ

Door PI4RAZ

Na de stortvloed aan Chinese portofoons en de voorzichtige eerste > schreden op de mobiele transciever markt, lijkt nu ook de eerste Chinese HF transceiver voet aan wal te hebben gezet. Hoewel, aan wal...

Het ding heet Feitong model FT-808 en wordt aangeprezen als een Marine Band transceiver, dus voor gebruik in de scheepvaarbanden. Maar als je naar de specificaties kijkt, ziet hij er meer uit als een middenklasse amateur transceiver. De FT-808 heeft bijvoorbeeld een ontvangstbereik van 500 KHz tot 29.9 MHz en een zender die het hele spectrum van 1.6 tot 29.9 MHz bestrijkt. Ofwel: je kunt er op alle amateurbanden van 160m tot 10m (en meer) mee uitkomen.

Met al die op afstand bestuurbare sets van tegenwoordig is het natuurlijk ook handig als je via internet je antenneschakelaar kunt bedienen. Die mogelijkheid is er: met de Antenna Switch 1269 van RemoteRig. Via een web-interface is de schakelaar met de hand te bedienen, maar bij gebruik in combinatie met RemoteRig RRC-1258 kan je de zaak zo configureren dat hij automatisch je omschakeling naar een andere band volgt.

Specs van het beestje: Frequency range: Rx 0.5-29.999999MHz Tx 1.6-29.999999MHz

De voeding kan plaatsvinden met een gewone 12-15V voeding, maar ook via PoE: Power over Ethernet, waarbij de ethernetaansluiting van de switch voor 48V zorgt. Daardoor kan je de antenneschakelaar in de mast monteren: de enige kabel die er dan heen hoeft voor de bediening is een STP kabel: een Shielded (afgeschermde) Twisted Pair (ethernet) kabel.

Mode: USB, LSB, CW, AM Memory channels: 100 Power supply: 13.8V DC Receive Standby mode: 1.4A Transmit Max. power: 25A (Uh, transmit power in Amperes? Dat is 345W opgenomen vermogen. Als je een eindtrap rendement van 50% in aanmerking neemt, moet er toch een hoop meer dan 100W uitkomen...)

De switch heeft 10 aansluitingen, met naar keuze Nof SO-connectors. De frequentiespecificatie is van 1,6-55MHz, en het maximum vermogen bij SWR 1:3 is 1,5kW. Weet je zeker dat je antennes 1:1 staan, dan mag dat zelfs 5kW zijn.

Kost dat? Nou, ik zie prijzen van $420 . Omgerekend ongeveer E 340! Zelfs als je 21% BTW moet aftikken, is het maar net E 411 voor een complete HF transceiver.

Het prijskaartje is fors: E 450 ex BTW. Maar daarvoor kan je je set plus antennes dan wel installeren in je vakantiehuis in de rimboe, waar de lucht nog niet vergeven is van de PLC- Chinese LEDlampPlasmascherm- en weet ik wat voor storing ons luisterplezier nog meer vergalt. Meer info op de site van Remoterig.com.

Bron: pi4raz.nl

17

Schuurpapier Om met voldoende nauwkeurigheid informatie te kunnen opslaan moet het PVDF dun en glad zijn. Met de gebruikelijke productiemethoden kregen de onderzoekers dat niet voor elkaar. De lagen waren óf veel te dik, óf veel te ruw – een soort microscopisch schuurpapier, aldus hoogleraar De Leeuw. “Bovendien lukte het niet om het materiaal ferroëlektrisch te krijgen”. PVDF kan op moleculaire schaal in vier vormen kristalliseren, legt De Leeuw uit, alle vier met andere eigenschappen. De makkelijkst te maken variant (alfa) is niet geschikt voor data-opslag en de varianten die dat wel zijn (béta en gamma) zijn weer lastig te verwerken. En dan zou er nog een vierde vorm zijn (delta), maar dat was eigenlijk alleen theorie. Die fase was al in de jaren tachtig voorspeld, maar nog niemand had die in een dunne laag kunnen realiseren.

Gronings plastic geheugen beter en goedkoper Door Harm Ikink Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen hebben een belangrijke stap gezet in de ontwikkeling van computergeheugens uit plastic. Van het relatief goedkope kunststof PVDF maakten ze gladde en dunne lagen die ook nog eens elektrisch polariseerbaar zijn. De opgeslagen informatie blijft tot maar liefst 170 °C goed bewaard. Dat is meer dan het dubbele van het materiaal dat tot nu toe de beste papieren had.

PVDF molecuul University of Potsdam

Ferroëlektrisch opslaan Gegevensopslag in plastics op basis van ferroëlektriciteit vereist materialen die op moleculaire schaal over elektrische dipolen beschikken. Daarbij zijn de elektronen niet netjes verdeeld, bijvoorbeeld vanwege de asymmetrische aanwezigheid van sterk elektronegatieve atomen (zoals fluor). Er is dan sprake van elektrische polarisatie. Bij materialen voor gegevensopslag is die polarisatie met behulp van een uitwendig elektrisch veld blijvend om te keren.

Het aan Teflon verwante PVDF (polyvinylideenfluoride) is een prachtig plastic: temperatuurbestendig, chemisch haast onaantastbaar en bovendien redelijk betaalbaar. Je vindt het in laboratoriuminstrumenten, leidingen en sinds kort zelfs als vislijn. De Groningse onderzoekers voegen daar nu de nieuwe, bijzondere high tech toepassing aan toe. Mengyuan Li ontwikkelde tijdens haar promotieonderzoek onder leiding van professor Dago de Leeuw een methode om dunne, gladde lagen PVDF te maken met ferroëlektrische eigenschappen. Precies dat maakt ze geschikt als geheugenmateriaal. Al een jaar of dertig dachten onderzoekers dat het zou moeten kunnen. Maar het was nog niemand gelukt.

Cruciale stap Li maakte aan die impasse een eind door PVDF op een nieuwe manier bij hogere temperaturen tot film te verwerken. Een cruciale stap, zegt De Leeuw: “Normaal maak je dit soort films bij kamertemperatuur. Alleen bij hogere temperatuur vormt PVDF een mooi gladde dunne film”. Minstens zo belangrijk voor de toepassing is dat Li de nieuwe lagen ferroëlektrisch wist te maken. Een korte puls met een krachtig elektrisch veld is voldoende. Ze blijkt er als eerste in te zijn geslaagd de delta-fase te maken. Ferroëlektrisch én stabiel bij hoge temperaturen: een uitstekend geheugenmateriaal dus. Ideale kandidaat In de publicatie in Nature Materials laten de onderzoekers zien hoe met het delta-PVDF een plastic geheugencel is te maken. De prestaties overtreffen de ‘concurrentie’ van eerdere plastic geheugencellen. Die bestaan uit zogenaamde copolymeren waarbij het PVDF nog een andere plastic bouwsteen bevat, trifluoretheen: in dit geval. “Dat materiaal is moeilijk te maken, erg duur, en bovendien verliest het boven de 80 graden Celsius zijn

Mengyuan Li met twee dunne proefstukjes PVDF. Rechts de gebruikelijke ruwe en daarom melkachtige PVDF folie. Links transparant en glad PVDF gemaakt met de door haar ontwikkelde procedure. MPI für Polymerforschung

18

ferroëlektrische eigenschappen”, aldus De Leeuw. “Daardoor verlies je alle opgeslagen gegevens.” De nieuwe films behouden hun eigenschappen tot ongeveer 170 graden Celsius en bovendien is het PVDF polymeer veel goedkoper. Voor De Leeuw is het duidelijk: deze vorm van PVDF is de ideale kandidaat voor gegevensopslag in plastic elektronica.

van de TV kennen , vanmiddag samen met een buurman Cor Pois (krijg les van hem) mijn eerste printje gemaakt. Cor had wel via een teken programma met mij de printlayout bepaald , (daar kwam ik later achter). Het printplaatje schoon gepoest met een afwas sponsje, en na drogen een kopie van de printlayout er op gelegd en met een oude strijkbout er op gestreken en daarne printplaat met het papier in een water bak laten losweken en dan met een flesje aceton schoon gemaakt zodat alleen de lijnen er op blijven staan. Gaatjes geboord en het printje aan een haakje in de bak met ijzerchloride gehangen met daarin een luchtpomp en een thermostaat, na een aantal minuten gewacht te hebben, de printplaat er weer uit gevist, in een waterbak afgespoeld en nogmaals schoon gemaakt met een flesje alcohol. Cor heeft voormij de gaatjes geboord omdat ik, voor de zoveelste keer mijn LEESBRIL vergeten was en dan zie ik dus niks hihihihi. Met een hefschaar de print op maat geknipt we haden er 6 gemaakt, toen mochten van Cor de componenten er in. En dan kom je er achter dat je niet klakkeloos een printje in elkaar moet zetten ik kwam dus een spoortje tekort. De verbinding met de + ontbrak. En ik had een gaatje tekort ,dan maar op een dik stukje karton prikken. Al met al was het een leerzame middag. Morgen weer een kans. Maak dan eerst 1 print en geen 6 tegelijk hihihihi. Later nam ik het mee naar huis want Cor zag het ook niet meer zitten hihihi. Oja dat printje is voor een 50 milliwatt fox zendertje. Hopelijk kan ik wat laten zien op een donderdag avond.

Dago de Leeuw, jarenlang werkzaam bij Philips Research, heeft een indrukwekkend track record op het gebied van plastic elektronica. Hij stond aan de wieg van de allereerste geïntegreerde schakelingen (IC’s) uit kunststof en kreeg daarvoor onder andere de European Discover Award en de Descartes prijs. Hij is ook hoogleraar bij het Duitse Max Planck Institute for Polymer Research. MEPOS, RUG Aan plastic elektronica wordt veel onderzoek verricht vanwege de potentieel lage prijs en tal van mogelijke toepassingen. Zo is het te verwerken in de verpakking van voedingsmiddelen, bijvoorbeeld om de houdbaarheid in de gaten te houden, maar ook in ‘slimme kleding’. Bij het Zernike Institute for Advanced Materials van de Rijksuniversiteit Groningen werden zowel de plastic ferroëlektrische transistor als de plastic ferroëlektrische diode ontwikkeld. Daar komt nu dus een bruikbaar plastic geheugen bij. Inmiddels wordt in het Europese MOMA project aan de opschaling van de nieuwe technologie. Bron: Kennislink.nl ___________________________________________

80 meter Minifox Door Theo PD0BV

groet Theo pPD0BV Oké heren ,sinds enkele weken heerst hier het FOX virus, dat is wat anders dan het zalando virus wat we

19

Solarflux

______________________________________________________________________________________________________

20