Media en Interculturaliteit Lessenserie De groeten uit …... ! Docentenhandleiding doelgroep
2/3 havo
duur
7 klokuren
Inleiding Door de vluchtige en vaak onzorgvuldige werkwijze van de media ontstaan er snel stereotype over culturen. Door bepaalde berichtgeving kan een éénzijdig beeld van een cultuur ontstaan. Hoe moeilijk is het eigenlijk om een cultuur in beeld te vangen? Waar lopen de culturen in elkaar over? Wat nemen mensen van hun eigen cultuur mee? En wat blijft daar van over? En Alexandra Mir
hoe gaan kunstenaars om met deze nieuwe culturen? In deze lessenserie zoeken de leerlingen naar
vermenging van culturen, kijken naar voorbeelden in de kunst, verzamelen materiaal op locatie maken daarvan en ansichtkaart.
Bronnen Venezia, Alexandra Mir, Kunstenaar, 2009 Die son sien alles, Vivian Sassen, 2006 Turista, Francis Alÿs, 1996 Why Not, Otto Snoeks, fotograaf, 2009
Benodigdheden Per leerling: • beamer en verbinding met internet • verzameling ansichtkaarten • een aantal digitale fotocamera’s
Docentenhandleiding - Lessenserie Groeten uit ...... !
Producten Per groep: • Een lijst met culturen, subculturen en de plekken waar je mensen uit deze cultuur kunt vinden. • Een korte omschrijving van de meest geschikte locatie om een ansichtkaart van te maken. • Beeldmateriaal en twee schetsen (tekst en beeld) waaruit de opmaak van de ansichtkaart duidelijk wordt.
• Een ansichtkaart (met voor- en achterkant) waarin de gevonden culturen te zien zijn, en waarop duidelijk wordt van waaruit de ansichtkaart komt (de groeten uit……!)
Les in stappen Deel 1
±60 minuten
Leerlingen leveren de van te voren verzamelde ansichtkaarten in en bekijken en bespreken deze gezamenlijk met de docent. Er wordt gekeken naar hoe de verschillende culturen op de ansichtkaarten worden afgebeeld. Geven de kaarten een realistisch beeld? Ook wordt er gekeken naar verschillen tussen de kaarten en de bedoeling van de ansichtkaarten. Vervolgens worden er vier kunstenaars besproken: Alexandra Mir, Viviane Sassen, Francis Alys en Otto Snoeks. Belangrijke vraag hierbij is: hoe brengen de kunstenaars verschillende culturen in beeld. Vervolgens worden de verschillen en overeenkomsten yussen de kunstenaars en de eigen collectie kaarten besproken. Deel 2
±180 minuten
De groepjes maken een lijst ideeën voor locaties die ze willen bezoeken met culturen/subculturen die ze denken daar aan te treffen. Hieruit kiezen ze één locatie die ze daadwerkelijk gaan bezoeken. De bezochte locatie wordt uiteindelijk in de titel opgenomen. Voorbeeld: de leerlingen bezoeken en onderzoeken de lokale Turkse supermarkt: De groeten uit de supermarkt! Vragen die zij stellen: • Wat is kenmerkend voor die locatie? Hoe wordt er gedacht over deze locatie? • Welke cultuur of culturen zijn? Hoe fotografeer je deze? • Wat en hoe kun je fotograferen zodat de foto’s die je maakt anders zijn dan de foto’s die je normaal ziet van deze plekken? Iedereen heeft een bepaald beeld bij een supermarkt. Ga kijken of dit klopt voor jouw supermarkt, kun je andere dingen die gebeuren in de supermarkt vastleggen en gebruiken voor je ansichtkaart? Kijk bv. naar verschillende culturen en subculturen of werkzaamheden die daar worden uitgevoerd. Andere ideeën voor locaties kunnen zijn; supermarkt, buurthuis, zorgcentrum, moskee, kerk, schoolkantine, sportveld, of gewoon de straat. Deel 3
±180 minuten
Elk groepje neemt zijn eigen beeldmateriaal door. Hierbij kijken ze wat het oorspronkelijk idee was en hoe ze er nu voor staan. Wat is er veranderd? Welke beeldmateriaal is niet geschikt? Wat wel? De groep beslist samen welke beelden het sterkste zijn. De groep moeten ook bedenken wat ze willen dat hun kaart doet bij de ontvanger. Wat wil je communiceren/zeggen. Wat ziet de ontvanger? Hierbij kan nogmaals gekeken worden naar de behandelde kunstenaars. De leerlingen bewerken hun foto’s digitaal tot een ansichtkaart.
Docentenhandleiding - Lessenserie Groeten uit ...... !
Deel 4
±60 minuten
Leerlingen presenteren in groepjes hun ansichtkaart en er vindt een evaluatie plaats door de hele groep. De ansichtkaarten worden opgestuurd en de reactie van de ontvanger genoteerd. In hoeverre komt die reactie over met de doelen van de groepen? Is het de beoogde reactie?
Criteria Kan de leerling: • ten minste vier specifieke beeldelementen benoemen van een ansichtkaart; • benoemen hoe kunstenaar het traditioneel beeld van een cultuur bewerkt om zijn doel te bewerkstelligen; • verschillende culturele elementen uit zijn eigen woonplaats, wijk of plek benoemen; • deze verschillende culturele elementen omzetten in beelden; • dit beeldmateriaal omzetten tot een ansichtkaart; • een ansichtkaart ontwerpen en maken waarin een cultuur/subcultuur op eigenwijze gebruikt is door middel van de geleerde beeldelementen.
Media en Interculturaliteit Lessenserie De groeten uit …... ! Leerlingmateriaal doelgroep
2/3 havo
duur
7 klokuren
Inleiding Cultuur is niet alleen een woord voor hoe mensen in een ander land leven. Cultuur is overal, op straat, in de supermarkt of de schoolkantine: iedereen neemt wat van zijn eigen cultuur mee en zo ontstaat er een gemengde cultuur. Dit is interculturaliteit. Door de media ontstaan er snel algemeenheden over culturen. Daardoor kan een éénzijdig beeld van een cultuur ontstaan. Hoe moeilijk is het Alexandra Mir
eigenlijk om een cultuur in beeld te vangen? Waar lopen de culturen in elkaar over?
Wat nemen mensen van hun eigen cultuur mee? Hoe gaan kunstenaars om met culturen? In deze lessenserie zoek je naar culturen, kijk je naar voorbeelden in de kunst en fotografeer je materiaal op een locatie. Van de foto’s maak je een ansichtkaart met De groeten uit…
Bronnen Venezia, Alexandra Mir, Kunstenaar, 2009 Die son sien alles, Vivian Sassen, 2006 Turista, Francis Alÿs, 1996 Why Not, Otto Snoeks, fotograaf, 2009
Producten Per groep maak je: • Een lijst met culturen, subculturen en de plekken waar je mensen uit deze cultuur kunt vinden. • Een korte omschrijving van de meest geschikte locatie om een ansichtkaart van te maken. • Beeldmateriaal en twee schetsen (tekst en beeld) waaruit de opmaak van de ansichtkaart duidelijk wordt. • Een ansichtkaart (met voor- en achterkant) waarin de gevonden culturen te zien zijn, en waarop duidelijk wordt van waaruit de ansichtkaart komt (de groeten uit……!)
Leerlingmateriaal - Lessenserie Groeten uit ...... !
Opdrachten 1. B edenk en omschrijf met je groepje welke locatie jullie op de ansichtkaart willen zetten. Beschrijf wat er op de locatie gebeurt en welke culturen daar zijn. 2. G a naar de gekozen locatie en maak minstens 5 foto’s van de plek waarop een goed overzicht van de locatie krijgt. Maak ook minimaal 5 foto’s van de plek vanuit meerdere beeldperspectieven. De foto’s belichten de cultuur van de plek van verschillende kanten. 3. B ewerk de foto’s tot een ansichtkaart met een dubbele boodschap. Plaats de tekst: “De groeten uit…” en vul jullie locatie in. Verstuur de kaart per post. Vraag de ontvanger naar zijn/haar reactie op het beeld. Gebruik de reactie bij de evaluatie.
Criteria Kun je: • ten minste vier specifieke beeldelementen benoemen van een ansichtkaart; • benoemen hoe kunstenaar het traditioneel beeld van een cultuur bewerkt om zijn doel te bewerkstelligen; • verschillende culturele elementen uit jouw eigen woonplaats,wijk of plek benoemen; • deze verschillende culturele elementen omzetten in beelden; • dit beeldmateriaal omzetten tot een ansichtkaart waarbij je een (sub)cultuur op een andere manier laat zien, dan op een gewone ansichtkaart.
