Masterproef Ontwerp van een innovatief schaduwobject Studiegebied Industriële wetenschappen en technologie Opleiding Master in de industriële wetenschappen Afstudeerrichting Industrieel ontwerpen Academiejaar 2009-2010
Evy Allemeersch
Masterproef Allemeersch Evy
2
Woord vooraf Fohlia is tot stand gekomen dankzij de hulp en steun van een aantal mensen. Deze personen wil ik bij deze bedanken. In de eerste plaats gaat mijn dank uit naar Jimmy Vanhoucke, die zijn kennis met mij deelde en mij voor een heel groot stuk heeft geholpen met de technische realisatie. Mijn interne promotor Jan Detand wil ik bedanken voor zijn creatieve input en opbouwende kritiek tijdens het doorlopen van alle ontwerpfasen. Gedurende het hele ontwerpproces kon ik steeds op hem rekenen. Verder gaat mijn dank nog uit naar de overige mensen bij Umbrosa. Zij hebben mij vooral tijdens het exploreren uiterst nuttige input gegeven. Uiteraard wil ik Christophe Haemers ook bedanken om mij de kans en de financiële middelen te geven zodat ik mijn masterproef bij hen kon doen. Ook mijn ouders wil ik bedanken voor hun steun en oneindige geduld tijdens deze vierjarige opleiding. Tijdens de technische uitwerking kon ik rekenen op verschillende bedrijven voor de aankoop of productie van onderdelen. Via hen ben ik veel informatie rijker geworden. Mijn dank daarvoor. Verder wil ik alle andere, nog niet vermelde, personen die op verschillende manieren een stempel op mijn masterproef hebben gedrukt ook bedanken.
Masterproef Allemeersch Evy
3
1 Inhoud 1.1 Inhoudsopgave Woord vooraf 1 Inhoud 1.1 Inhoudsopgave 1.2 Lijst van afbeeldingen en tabellen 1.2.1 Afbeeldingen 1.2.2 Tabellen 2 Opdrachtstelling 2.1 Inleiding 2.1.1 Masterproefbedrijf Umbrosa 2.2 Opdrachtstelling 2.3 Projectfiche 2.4 Eisen 2.5 Planning 3 Informatiefase 3.1 Algemeen marktonderzoek 3.1.1 Benchmarks 3.1.2 Fabrikanten 3.1.3 Modellen en systemen 3.1.4 Brainstorm 3.1.5 Trendonderzoek 3.2 Personas 3.3 Meetbare eisen 3.4 Conclusie/Kansen 4 Exploratiefase 1 en Beslissingsfase 1 4.1 Eerste algemene concepten 4.2 COCD box 4.3 Keuzematrix 4.4 De keuze 4.4.1 Cocoon 4.4.2 Peacock 4.4.3 Calyx 4.4.4 Yield 4.4.5 Bamboo en Leaf 4.5 Conclusie 5 Exploratiefase 2 en Beslissingsfase 2 5.1 Gecombineerde concepten 5.2 Keuzematrix 5.3 De keuze 5.4 Conclusie
Masterproef Allemeersch Evy
3 4 4 6 6 9 10 10 10 11 11 13 13 14 14 14 18 19 25 27 28 31 34 35 35 35 37 38 38 38 39 39 40 41 43 43 45 45 46
4
6 Uitwerking idee 6.1 Keuze persona 6.2 Technische mogelijkheiden 6.2.1 Eerste cyclus 6.2.2 Tweede cyclus 6.2.3 Derde cyclus 6.2.4 Vierde cyclus 6.2.5 Vijfde cyclus 6.2.6 Zesde cyclus 6.3 Conclusie 7 Technische uitwerking 7.1 Ergonomie en globale afmetingen 7.1.1 Hoogste punt 7.1.2 Hoogte statief 7.2 Concept uitwerking 7.2.1 Statief 7.2.2 Schaduwvlak 7.3 Technische uitwerking 7.3.1 Algemene dimensionering testen 7.3.2 Dimensionering statief 7.3.3 Dimensionering schaduwvlak 7.3.4 Sterkeberekenign van het schaduwvlak 8 Opbouw prototype 9 Kostprijs 9.1 Inleiding 9.2 Totale kostprijs 9.3 Leveranciers en producenten 10 Marketingstrategie 10.1 Product 10.1.1 Wat? 10.1.2 Voor wie? 10.1.3 Tips en raad naar de consument toe 10.2 Productvisualisatie 11 Conclusie 11.1 Conceptverificatie 11.2 Mogelijke verdere stappen 11.3 Persoonlijke conclusie 12 Bijlagen 12.1 Verklaring waarden keuzematrix 12.2 Technische tekeningen 13 Referenties
Masterproef Allemeersch Evy
47 47 48 49 50 52 55 59 65 67 68 68 68 68 69 69 70 73 73 75 84 92 93 94 94 94 95 96 96 96 96 97 98 100 100 102 102 103 103 105 119
5
1.2 Lijst van afbeeldingen en tabellen 1.2.1 Afbeeldingen De afbeeldingen werden het laatst geraadpleegd in mei 2010. 3.1 Lianne van Genugten – SunShade (http://www.dutchcowgirls.nl/events/855) 3.2 Buro North – Solar Shade (http://www.jetsongreen.com/2008/05/solar-shade-dev.html) 3.3 Landscapeforms – Shade 35 (http://www.trendir.com/outdoors/shade-35-modern-umbrella-shape.html) 3.4 Extremis – InUmbra (http://www.extremis.be/EXTREMIS_products/InUmbra/index.html) 3.5 Some – Shade 220 (http://www.trendir.com/archives/001861.html) 3.6 Parasols (http://www.trendir.com/archives/001799.html) 3.7 Giallosole - Sunbed Etos (http://www.trendir.com/archives/002426.html) 3.8 Dedon – Orbit Sofa (http://www.trendir.com/archives/000198.html) 3.9 Royal Botania – new Wave (http://www.trendir.com/outdoors/outdoor-hammock-by-royal-botania-new-wave.html) 3.10 Bleu Nature - ILLU eco friendly outdoor shelter (http://www.trendir.com/outdoors/eco-friendly-outdoor-shelter-from-bleu-nature.html) 3.11 Studio Vertijet – Ufo (http://www.momoy.com/2008/05/29/juri-g-modern-multi-function-outdoor-lighting/) 3.12 Markus Boge & Patrick Frey for Skia - Modern Outdoor Flower Pot (http://purecontemporary.blogs.com/behind_the_curtains/2008/03/modern-outdoo-2.html) 3.13 Atelier Oi - Garden Pavilion (http://www.bornrich.org/entry/atelier-oi-s-garden-pavilion-brings-elegant-shade-to-yourpatio/) 3.14 Samoa design – Nenufar umbrellas (http://www.trendir.com/archives/003727.html) 3.15 Sywawa – Breezer (http://www.sywawa.be/BREEZER.106.0.html) 3.16 Valeur – Fiji (http://www.trendir.com/archives/001673.html) 3.17 Tuuci – Razor (http://www.outdoorconcepts.co.nz/products/fullsize/28.jpg) 3.18 Umbrosa – Ingenua (http://www.ingenua.be/product/index.phtml?id_language=1&id=49) 3.19 Ego – Tandem (http://www.egoparis.com/index.php/la-gamme/le-catalogue) 3.20 Extremis – Kosmos (http://www.extremis.be/EXTREMIS_products/Kosmos/index.html) 3.21 Viteo – Tuarec (http://www.hanolux.be/catalog/product_info/tuinmeubelen/viteo/tuarec_2/p_85_107/id_ 431?PHPSESSID=50edbd20cca9207a73c22937ed9f6a98) 3.22 Structurelab – S1 (http://www.designspotter.com/product/2006/08/structurelab_s1.php)
Masterproef Allemeersch Evy
6
3.23 Shademakers – Tulip (http://www.decoratorscatalogue.com.au/blog/) 3.24 Coolaroo shade sails (http://gardenimprovements.com/wordpress/?s=coolaroo) 3.25 Shadesail (http://www.theurbangardendecospotter.typepad.com/) 3.26 Dedon – Summer cloud (http://www.digsdigs.com/elegant-outdoor-chaise-lounge-summer-cloud-by-dedon/) 3.27 Modernica – Case study (http://www.modernica.net/index.php?target=products&product_id=310) 3.28 Asian Style Outdoor Furniture - Lifeshop Collection (http://www.trendir.com/outdoors/asian-style-outdoor-furniture-by-lifeshop-collectionsynthetic-weave-furniture.html) 3.29 Odosdesign – Ensombra (http://www.yankodesign.com/2008/03/11/ensombra-shadow-maker/) 3.30 Brainstorm 3.31 Wind (http://mish00.deviantart.com/art/In-the-wind-112732527) 3.32 Plaatsgebrek (http://www.jeffcrouse.info/wp-content/uploads/2009/02/crowded.jpg) 3.33 Onderhoud (http://first-cherry.deviantart.com/art/cleaning-139399382) 3.34 Functieloos (http://pe-ta.deviantart.com/art/Losing-Function-70802430) 3.35 Transport (http://coyotecreations.deviantart.com/art/Historical-Transport-95140693) 3.36 Moodboard 1 3.37 Moodboard 2 3.38 Moodboard 3 3.39 Conclusie 3.40 Kansen 4.1 COCD box 4.2 Cocoon 4.3 Peacock 4.4 Calyx 4.5 Yield 4.6 Bamboo 1 4.7 Bamboo 2 4.8 Leaf 4.9 Testfase 1 5.1 Schetsen exploratiefase 2 5.2 Gekozen concept 6.1 Concept cyclus 1 6.2 Testen cyclus 1 6.3 Concept cyclus 2 6.4 Testen cyclus 2 6.5 Concept cyclus 3 6.6 Testen cyclus 3a 6.7 Testen cyclus 3b
Masterproef Allemeersch Evy
7
6.8 Visualisatie cyclus 3 6.9 Testen cyclus 3c 6.10 Testen cyclus 4a 6.11 Zijaanzicht en doorsnede aanduiding 6.12 Vooraanzicht gesloten en laag 6.13 Vooraanzicht open en laag 6.14 Vooraanzicht open en hoog 6.15 Bovenaanzicht 6.16 Concept plooien 6.17Mottura - Garden 431/2 (http://www.mottura.com/ita/tech_line/index.php?lang=fl&id=7) 6.18 Toepassen Mottura 6.19 Viteo – Tuarec (http://www.hanolux.be/catalog/product_info/tuinmeubelen/viteo/tuarec_1/p_85_107/id_ 430) 6.20 Radius – Delta (http://www.radius-delta.com/gallerie.html) 6.21 Acryplex – LED strip (http://www.acryplex.com/nl/webshop/verlichting/led-buiten/) 6.22 Concept cyclus 5a 6.23 Testen cyclus 5a 6.24 Concept cyclus 5b 6.25 Opening krachtaanduiding 6.26 Testen cyclus 5b 6.27 Concept cyclus 5c 6.28 Scharnier systeemontwerp 6.29 Testen scharnier 6.30 Resultaat cyclus 5 6.31 Concept cyclus 6 7.1 Opstelling elektronica 7.2 Combinatie kokers en glasvezel 7.3 Eindkap – Dupo (http://www.dupo.nl/pics/producten/product_image/Kappen_K-PVC_en_K-PE.jpg) 7.4 Aluminium assen en afstandshouder 7.5 Voorbeeld naad 7.6 Doek met linten 7.7 Acryl (http://img.hisupplier.com/var/userImages/2008-11/05/sunrise-sealing$232021768(s).jpg) 7.8 Olefine (http://www.electronichouse.com/images/uploads/EcoVeil_fabric_300.jpg) 7.9 Hellingshoektesten 7.10 Schaduwtesten 7.11 Algemene maten statief 7.12 Vierkant profiel 7.13 Topklem 7.14 Ring 7.15 Statief lassen 7.16 Kabelwartel 7.17 Montage LEDstrips 7.18 IP68 Transformator 7.19 Verbinding LEDstrips
Masterproef Allemeersch Evy
8
7.20 O-ring in topklem 7.21 PLEXIGLAS buis 7.22 Montage PLEXIGLAS buis 7.23 Bodemklem 7.24 Onderdelen bodemklem 7.25 Montage bodemklem 7.26 Stop 7.27 Betonanker 7.28 Afgewerkt statief 7.29 Algemene maten baleinen 7.30 Doorsnede schaduwvlak 7.31 Scharnier 7.32 Gietstuk 7.33 Gietstuk matrijsvoorstelling 7.34 Gietstuk assemblage 7.35 Zeilplaat met afstandshouders 7.36 Zeilplaat met afstandshouders en assen 7.37 Afgewerkt schaduwvlak 7.38 Afgewerkt combinatie 7.39 Rendering 1 7.40 Spanningsberekening 8.1 Schaduwvlak constructie voor prototype 10.1 Rendering 2 10.2 Rendering 3 1.2.2 Tabellen Tabel 1 Tabel 2 Tabel 3 Tabel 4 Tabel 5 Tabel 6 Tabel 7 Tabel 8 Tabel 9
Voorbeeld PNI indexering Keuzematrix 1 Keuzematrix 2 Antropometrische gegevens DINBelg Lengte baleinen Windkracht Kostprijs Investering Leveranciers en producenten
Masterproef Allemeersch Evy
9
2 Opdrachtstelling 2.1 Inleiding De opdrachtstelling werd opgesteld door Umbrosa en meegedeeld op de eerste stagedag. Daar heb ik in eerste instantie de markt van schaduwproducten van naderbij bekeken. In tweede instantie heb ik aan enkele ontwerpideeën en concepten gewerkt. Deze stonden los van de masterproef, maar boden wel de mogelijkheid om mijn externe promotor Jimmy Vanhoucke, het bedrijf en hun manier van werken en prototypen te leren kennen. In samenspraak met mijn interne promotor Jan Detand werd de opdrachtstelling wat bijgeschaafd en na goedkeuring werd de masterproef aangevat. In deze thesis wordt beschreven hoe het ontwerp tot stand kwam. De belangrijkste ontwerpkeuzes, conceptdetails en prototypes worden beschreven en toegelicht.
2.1.1 Masterproefbedrijf Umbrosa
“Wij willen mensen laten genieten van de zon door hen op een mooie en makkelijke manier schaduw te laten creëren. Schaduw die ervoor zorgt dat hun tuin of terras een schitterende oase van rust en genot wordt. Bij Umbrosa houden we van de zon! Maar soms kan de zon fel uit de hoek komen en verlang je naar een schaduwplekje. De zon doet leven, de schaduw laat genieten. Daarom hebben wij ons tot doel gesteld unieke producten te ontwikkelen. Producten die elk op hun manier ervoor zorgen dat u kan genieten van de zon, dankzij de schaduw.” (Bron: www.umbrosa.be)
Masterproef Allemeersch Evy
10
2.2 Opdrachtstelling Oorspronkelijk werd door Umbrosa gevraagd om een studie te doen rond designobjecten voor de tuin, die ook schaduw kunnen geven. Uiteindelijk werd de opdrachtstelling omgevormd tot de volgende: “Ontwikkel een schaduwproduct dat in meerdere omstandigheden een meerwaarde biedt.” De doelgroep is de particuliere consument.
2.3 Projectfiche Projecttitel Ontwerp van een innovatief schaduwobject dat in meerdere omstandigheden een meerwaarde biedt.
Projecttype Product ontwikkeling
Projecteigenaar Umbrosa NV, Christophe Haemers (CEO), Heirweg 198 8800 Roeselaere, 051/30.22.60,
[email protected] Innovative shade creations, mensen op een mooie en makkelijke manier van schaduw laten genieten.
Projectleider Allemeersch Evy, Sprietestraat 344 8792 Desselgem, 0494/722740,
[email protected]
Projectteam Evy Allemeersch, Projectleider, 0494/722740,
[email protected] Christophe Haemers, CEO, 051/30.22.60,
[email protected] Jimmy Vanhoucke, Bedrijfspromotor, 051/30.22.60,
[email protected] Jan Detand, Promotor binnen PIH,
[email protected]
Doelstellingen Ontwikkeling van een schaduwproduct dat in meerdere omstandigheden een meerwaarde biedt. De doelgroep is de particuliere consument.
Kwaliteitsvereisten Statutaire vereisten: Nee Veiligheidsvoorschriften: Ja Milieu vereisten: Ja Ergonomische vereisten: Ja
Input Kennis opgedaan tijdens stage, kennis en connecties binnen het bedrijf, werkruimte van het bedrijf, prototype materialen van het bedrijf.
Output Een scriptie voor PIH, een publicatie voor PIH, een prototype, technische tekeningen.
Masterproef Allemeersch Evy
11
Belangrijke prestatie-indicatoren Functionaliteit Innovativiteit Ergonomie Financieel
Projectbeperkingen Onderzoek naar intellectuele eigendommen, patenten vallen buiten het project. Geen uitgebreide marktstudie.
Documentatie Documenten bevinden zich bij projectleider en/of bij projecteigenaar. Enkel het projectteam heeft toegang tot de gegevens. Jimmy Vanhoucke Jan Detand Evy Allemeersch
Eigendomsrechten Zie stagecontract en masterproefcontract
Budget – financiering De financiering voor de aanmaak van prototypes wordt voorzien door Umbrosa.
Timing 21-09-09 24-06-09 Mijlpalen 05-10-09
16-11-09
30-11-09 12-01-10 25-01-10 28-01-10 22-03-10 30-03-10 19-04-10 18-05-10 31-05-10 18-06-10 24-06-10
Start Eindevaluatie
Presentatie projectfiche (mondeling met ppt) Herformuleren opdrachtstelling naar onderzoeksvraag,doelstellingen, aanpak en planning/mijlpalen Voorstelling van resultaat brainstorm, voorafgegaan door kleine marktstudie (mondeling met ppt) Bedrijf selecteert vijftal ideeën Presentatie stand van zaken (mondeling met ppt) Voorstelling van vijf uitgewerkte ideeën (mondeling met ppt) Bedrijf selecteert één idee Indienen thesis deel 1 (Schriftelijk) Presentatie op 6 studiepunten (mondeling met ppt) Presentatie (mondeling met ppt) Technisch uitgewerkt concept en test mock-ups Voorstelling prototype bij Umbrosa (mondeling met prototype) Eerste versie thesis indienen (schriftelijk) Promotor geeft go or no go. Finale versie thesis en bewijs dat prototype af is indienen (schriftelijk) Voorstellig definitief model Proefvoorstelling Thesis (mondeling met ppt) Eindevaluatie op 12 studiepunten (mondeling met ppt)
Masterproef Allemeersch Evy
12
2.4 Eisen Bij aanvang van de masterproef wordt uitgegaan van de onderstaande eisen. Multifunctioneel Ongebruikte meerwaarde Beantwoord aan de doelgroep Goed schaduwoppervlak Technisch vernieuwend Geen typische parasolvorm Simpliciteit in gebruik Dit eisenpakket komt voort uit de eisen en wensen van alle teamleden. Na de informatiefase zal het eisenpakket nog worden bijgeschaafd en wordt alles meetbaar gemaakt. Dit wordt na de informatiefase gedaan omwille van het feit dat er dan een beter inzicht is verkregen in de essentie van de opdrachtstelling.
2.5 Planning Sep
Stage
Informatiefase
Okt
Nov Dec Jan
Feb
Exploratiefase 1
Beslissingsfase 1
Testfase 1
Exploratiefase 2
Uitwerkingsfase
Prototypefase
Maa
Apr Mei
Afronden project
Jun
Masterproef Allemeersch Evy
13
3 Informatiefase 3.1 Algemeen marktonderzoek Door een marktonderzoek te doen, wordt een brede kijk op de opdrachtstelling verkregen. Deze fase bestaat uit een aantal verschillende delen. Eerst wordt gekeken naar benchmarks en andere bestaande producten. Dan wordt een algemeen trendonderzoek gedaan om zicht te krijgen op de maatschappij en de consumenten. Met behulp van het marktonderzoek worden een aantal personas opgesteld. Vervolgens wordt aan de hand van de verkregen inzichten, het eisenpakket van naderbij bekeken en meetbaar gemaakt. Tenslotte wordt uit dit alles een conclusie getrokken en er wordt een weg uitgestippeld. 3.1.1 Benchmarks Het doel van dit onderdeel is jezelf omgeven door alles wat met schaduw geven te maken heeft. Het internet is hiervoor een heel goede tool. Voornamelijk designwebsites (trendir, designspotter,…) hebben hierbij een grote input geleverd. In de zoektocht naar benchmarks wordt duidelijk dat er een heleboel verschillende soorten schaduwproducten bestaan. In totaal kunnen vier grote groepen onderscheiden worden. Ze worden hier even kort toegelicht en geïllustreerd. Enkel de producten die tot de consumentenmarkt behoren worden toegelicht. Horeca en openbare projecten vallen buiten beschouwing, hoewel deze markten elkaar soms overlappen.
Conceptueel
3.1 SunShade
3.2 Solar Shade
Deze concepten en hun vertrekpunt kunnen een interessante bijdrage leveren bij het ontwerpproces van een functioneel model. In hoeverre deze producten realiseerbaar en functioneel zijn, is natuurlijk niet aangetoond, aangezien het hier bij een concept gebleven is.
Masterproef Allemeersch Evy
14
Parasol
3.3 Shade 35
3.4 InUmbra
3.5 Shade 220
3.6 Parasols
Bij deze producten is de doorsnee parasol het uitgangspunt. De meeste werken dan ook met het zelfde openingsmechanisme. Bij het ontwerpen van een innovatief schaduwobject is het beter om deze soort concepten te vermijden, want deze markt is al redelijk verzadigd, gezien de enorme hoeveelheid beschikbare producten uit deze groep.
Masterproef Allemeersch Evy
15
Geïntegreerd
3.7 Sunbed Etos
3.9 new Wave
3.8 Orbit Sofa
3.10 ILLU eco friendly outdoor shelter
Een zeer duidelijk trend van de afgelopen jaren, is het integreren van schaduwobjecten in tuinmeubilair. Het gaat dan voornamelijk om loungers. Bij het zoeken naar een innovatief concept kan het interessant zijn om ook deze groep wat af te tasten. Dit wel onder de voorwaarde dat het product in de eerste plaats een schaduwobject is en pas in tweede instantie als meubel dient. Ook luifels en andere vaste schaduwproducten horen thuis in deze groep.
Masterproef Allemeersch Evy
16
Nieuwe vormgeving
3.11 Ufo
3.12 Modern outdoor flower pot
3.13 Garden Pavilion
3.14 Nenufar umbrellas
Binnen deze groep producten zou het nieuwe innovatieve concept moeten horen. Het resultaat zou een nieuwe vorm en functionaliteit moeten hebben. Na het bestuderen van deze producten, zien we dat bij een groot deel de functionaliteit te koste gaat van de vormgeving. Veel van deze producten zijn heel mooi om naar te kijken en de meeste bieden ook een goed schaduwvlak, maar in hoeverre ze de wind zullen weerstaan of goed opgeborgen kunnen worden is nog maar de vraag. Bij de vierde afbeelding bijvoorbeeld, is de scharnier van dit product niet opgewassen tegen windstoten en de voet is te klein.
Masterproef Allemeersch Evy
17
3.1.2 Fabrikanten Een aantal nationale en internationale producenten van schaduwproducten die in België te verkrijgen zijn, worden weergegeven. Hun gamma en de prijzen wordt hier niet besproken, wegens niet relevant, maar werden wel goed bekeken tijdens het marktonderzoek. Op deze manier kan het gamma van Umbrosa in de markt georiënteerd worden.
Masterproef Allemeersch Evy
18
3.1.3 Modellen en systemen
Model Een eerst indeling kan gemaakt worden op basis van de richtbaarheid van het schaduwvlak. Er zijn producten die vast staan en dus kan het schaduwvlak enkel verplaatst worden door verplaatsing van het schaduwobject of door zelf te verplaatsen. Andere kunnen dan wel weer hun schaduwvlak roteren. Het spreekt voor zich dat het gebruiksgemak van deze laatste groep, meestal beter is. Zoals eerder vermeld laten sommige fabrikanten het design voorgaan op de functionaliteit. Vaak zijn dit dan ook producenten die exclusieve producten aanbieden. Vast
3.15 Breezer
3.16 Fiji
Richtbaar
3.17 Razor
3.18 Ingenua
Masterproef Allemeersch Evy
19
Verstellen/Sluiten Uiteraard zijn er een heleboel verschillende manieren waarop schaduwobjecten worden geopend en versteld. De belangrijkste zijn hier weergegeven. Bij de technische uitwerking kan hier nog dieper op worden ingegaan. Op dat moment kan specifieker gezocht worden naar benchmarks die bruikbaar zijn bij het concept dat gekozen zal worden. Er kan dan ook gezocht worden naar technieken die worden toegepast, los van de schaduwobjecten markt. Scharnieren
3.19 Tandem
Roteren
3.20 Kosmos
Oprollen
3.21 Tuarec
Parasol-systeem
Masterproef Allemeersch Evy
20
3.22 S1
Telescopisch
3.23 Tulip
Opspannen
3.24 Coolaroo
Masterproef Allemeersch Evy
21
Schaduwvlak Hier kan heel eenvoudig gesteld worden dat er grote en kleine schaduwoppervlaktes gecreëerd kunnen worden. Om een duidelijk onderscheid te maken, kan gezegd worden dat kleine oppervlakken één persoon of minder van schaduw voorzien en dat grote oppervlakken kunnen dienen als schaduw bij tafels en dergelijke. Groot
3.25 Shadesail
Klein
3.26 Summer Cloud
Masterproef Allemeersch Evy
22
Materiaal Ook op materiaal kan een indeling gemaakt worden. Hoofdzakelijk wordt stof gebruikt en die moet uiteraard UV bestendig zijn. Bij Umbrosa staat een mooi rond concept waarbij elastische stof moet gebruikt worden, maar jammer genoeg gaat dit type stof vaak niet lang mee in de zon. Bij het onderstaande product wordt dit opgelost door de stof niet volledig rond de ring op te spannen, maar gebruik te maken van een touw. Naast stoffen in diverse kleuren zien we ook het gebruik van vlechtwerk en vaste kunststoffen. Vlechtwerk komt vaak duur uit, aangezien dit in vele gevallen met de hand moet geproduceerd worden. Dit wordt dan ook grotendeels aan oosterse landen uitbesteed. De mogelijkheid om kunststoffen te gebruiken, zal afhangen van de toepassing. In de onderste afbeelding, is er sprake van een heel eenvoudige vormgeving, maar in andere gevallen zou een mal moeten gemaakt worden. De beslissing om dan al dan niet kunststof te gebruiken, zal afhangen van productieaantallen en de kostprijs. Het gebruik van een bepaald materiaal heeft ook een grote invloed op de sfeer die het product met zich meebrengt. Vlechtwerk en stoffen in natuurlijke kleuren komen vaak heel natuurlijk over (afbeelding 3.16 en 3.28), terwijl kunststoffen en felle kleuren heel modern kunnen overkomen (afbeelding 3.19 en 3.29). Stof
3.27 Case study
Vlechtwerk (wicker) en natuurlijke materialen
3.28 Asian style outdoor furniture
Vast
3.29 Ensombra
Masterproef Allemeersch Evy
23
Er wordt even dieper ingegaan op een aantal veel gebruikte materialen. Vroeger werden parasoldoeken uit katoen vervaardigd, maar dit materiaal verkleurde snel. Nu worden de meeste parasols bekleed met polyester, wat ook een steviger materiaal is. Olefine, een nieuwer materiaal, is een soort acryl. Het is slijtvaster dan polyester, heeft een betere kwaliteit en is kleurechter. Het verkleuren van een stof hangt ook af van hoe donker of hoe feller een kleur is.[1] Bij Umbrosa gebruiken ze voornamelijk olefine en acryl. Meer informatie over materialen is in bijlage te vinden. Om de constructie van parasols zo licht mogelijk te houden wordt vaak aluminium gebruikt. Dit materiaal heeft de eigenschap dat het geëxtrudeerd kan worden. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van roestvast staal. Hieruit worden de onderdelen vervaardigd die grotere krachten moeten kunnen opvangen, zoals de voet, scharnieren,... (Bron: Umbrosa)
Masterproef Allemeersch Evy
24
3.1.4 Brainstorm Met een kleine brainstorm kunnen nog enkele producten bedacht worden die we in de tuin aantreffen. Ook hier wordt gezocht naar benchmarks, maar deze worden nu niet beschreven wegens minder relevant. Deze oefening wordt gedaan om naar nieuwe functies te exploreren die het concept misschien wel kan vervullen. Door te zoeken naar zaken die losstaan van schaduwobjecten, kunnen interessante combinaties ontstaan.
3.30 Brainstorm
Er wordt ook nagedacht waarom een schaduwobject gesloten en opgeborgen moet worden. Wind
3.31 Wind
Plaatsgebrek
3.32 Plaatsgebrek
Onderhoud
3.33 Onderhoud
Masterproef Allemeersch Evy
25
Functieloos
3.34 Funtieloos
Transport
3.35 Transport
Masterproef Allemeersch Evy
26
3.1.5 Trendonderzoek Een andere belangrijke stap in de informatiefase is het trendonderzoek. Er bestaan diverse sites en tools om de huidige en toekomstige trends te onderzoeken[2]. Een aantal van deze trends en thema’s worden weergegeven. De trends lopen soms ver uiteen, dus kunnen ze best in groepen worden opgedeeld. Deze groepen worden dan toegewezen aan een aantal personas, die de verschillende trends kunnen vertegenwoordigen. De vetgedrukte trends zijn een aantal trends die bij de eerste persona, young and urban, kunnen horen. Sommige trends overlappen bij de verschillende personas. Sustainability, the only way forward - Move with the culture - Urbanization - More sophisticated, more demanding, more try-out-prone urban consumers - Sharing - (F)luxury, whatever you want it to be - Mass mingling - Sustainable, without consumers even noticing it - Involve customers - Generosity – Consumers can handle more daring innovations, more exotic flavors than traditional - Mature materialism - Nowism Experiences - Living the life - See/Hear/Buy - Hope - Creative capitalism - Prosumers - Feminizing - Socializing Ageing - Real time - Kids and parents/friends - Reviewing
Masterproef Allemeersch Evy
27
3.2 Personas Eerder werd al vermeld dat de doelgroep de particuliere consument is. Om de concepten te testen qua design en sfeer, worden drie personas opgesteld. Zij hebben ook elk eigen eisen en wensen en dragen bij aan verschillende trends in de maatschappij. Op deze manier kunnen we de concepten op een eenvoudige manier beoordelen, zonder heel diep te hoeven ingaan op alle verschillende mensen die tot deze doelgroep behoren.
Young and Urban Lauren is 25 en van welgestelde afkomst. Ze deelt een huis, nabij een grootstad, met haar beste vriendin Lisa. Ze zijn beiden single en houden van het vrijgezellenleven. Momenteel werkt Lauren voor een vooraanstaand modemerk. Haar vrije tijd tijdens de zomer besteedt ze met zonnen en haar vrienden uitnodigen voor een gezellige namiddag. ‘s Avonds geeft ze af en toe feestjes rond het zwembad.
2.36 Moodboard 1
Masterproef Allemeersch Evy
28
Zen and Rural Isabelle is 35 jaar oud en houd erg van rust en sereniteit. Momenteel woont ze nog alleen op het platteland. Ze heeft een vaste relatie met Stefaan. Isabelle houd van koken, lezen en brengt haar tijd graag samen door met familie en vrienden. Ze werkt momenteel als receptioniste in een hotel.
2.37 Moodboard 2
Masterproef Allemeersch Evy
29
Family and Social Marc (49) en Nathalie (40) zij een 7jaar getrouwd en hebben een dochtertje Sarah van 5. Ze wonen in een dorp zodat zij en Sarah veel kennissen en andere kinderen in de buurt hebben. Dit jaar is Marie (78), de moeder van Marc, bij hen ingetrokken. Marc werkt als ingenieur bij een computerbedrijf en Nathalie is verpleegster in een ziekenhuis.
2.38 Moodboard 3
Masterproef Allemeersch Evy
30
3.3 Meetbare eisen Het eisenpakket is een zeer belangrijk onderdeel van de beslissingsfase. Door de eisen meetbaar te maken, kunnen de concepten op een objectieve manier tegenover elkaar afgewogen worden. Het eisenpakket bevat de eisen en wensen van alle partijen en alle eisen krijgen elk een wegingsfactor toegewezen. Het spreekt voor zich dat niet alles even belangrijk is en evenveel mag doorwegen in de beslissing. Dit eisenpakket zal dienen als houvast gedurende het gehele ontwerpproces en houdt de focus op de doelstellingen. Met de input uit meetings bij Umbrosa worden de eisen nog wat aangepast. Na de eerste beslissingsfase werden er nog 2 eisen toegevoegd voor de volgende beslissingsfase. Dit werd zo gedaan omdat het project dan dichter bij de technische uitwerking komt. Er wordt dus meer nagedacht over de windweerstand van de vormgeving en over hoe de concepten zouden kunnen gerealiseerd worden. Dit was in de eerste exploratiefase nog niet het geval, omdat het dan nog beter is om zo weinig mogelijk beperkingen te hebben bij de conceptgeneratie. Er zouden nog te veel goede ideeën kunnen verloren gaan door al te detaillistisch te denken. De verklaring van de waarden in de keuzematrix, zijn in bijlage toegevoegd.
Eisen
Wegingsfactor
Functionaliteit 1 Meerdere functies doorheen de dag 2 Meerwaarde bij niet gebruiken 3 Doelgroep is particuliere consument 4 Goed schaduw oppervlak 5 Compact opbergen 10 Windbestendigheid Innovatie 6 Technische vernieuwing 7 Geen typische parasolvorm 8 Geen meubel Ergonomie 9 Simpliciteit Financieel en productie 11 Hoeveelheid onderdelen
2 3 1 3 2 3 2 2 3 2 2
Verklaring van de eisen 1
Meerdere functies doorheen de dag Om de toegevoegde waarde in te schatten, wordt gekeken naar de situaties waarin het concept kan gebruikt worden. In welke situaties kan het als schaduwgevend object dienen en heeft het nog een meerwaarde daarbuiten? Is dit enkel in de zomerperiode of gedurende het hele jaar?
2
Meerwaarde bij niet gebruiken Een van de initiële wensen van Umbrosa was dat het product een meerwaarde moest hebben wanneer het niet gebruikt werd als schaduwobject. Daarom weegt deze eis zwaar door. Onder meerwaarde kan verstaan worden dat het een functie moet hebben of dat het esthetisch is. Dit kan het geval zijn op een bepaald tijdstip, gedurende een seizoen of gedurende het gehele jaar.
Masterproef Allemeersch Evy
31
3
Doelgroep is de particuliere consument Om aan deze eis objectief te kunnen voldoen werden moodboards opgesteld rond de verschillende personas. Zij vertegenwoordigen de deelgroepen van de doelgroep. Soms zullen concepten zodanig kunnen aangepast worden (bvb door materiaalkeuze) dat ze tot meerdere deelgroepen kunnen behoren en in de respectievelijke moodboards passen. In het ideale geval zal het concept in alle moodboards tot zijn recht komen zonder aanpassingen. Dit wordt als ideaal aanzien omdat Umbrosa serieproducten produceert. Een zeer beperkte doelgroep is hier dus niet gunstig.
4
Goed schaduwoppervlak Uiteraard is dit één van de belangrijkste zaken bij het ontwerpen van een schaduwobject. Deze eis weegt dus zwaar door. Zoals aangetoond in de informatiefase, bestaan er kleine en grote schaduwvlakken. In het ideale geval zal het concept zowel een lounger als een tafel van schaduw kunnen voorzien en is het product richtbaar.
5
Compact opbergen Deze eis komt voort uit de redenen opgesomd tijdens de informatiefase. Umbrosa wil een product dat makkelijk transporteerbaar is, de consument wil zijn product verzorgen en binnen bewaren en de ontwerper wil ervoor zorgen dat het buiten kan blijven zonder problemen.
6
Technische vernieuwing Deze eis zal zorgen voor de uitdaging binnen het project. Uiteraard moet een masterproef een technische vernieuwing bevatten. Met deze eis meten we in hoeverre het systeem al bestaat.
7
Geen typische parasolvorm Zoals vermeld in de informatiefase, is het niet de bedoeling om de parasol in een nieuw kleedje te stoppen. Het concept dat gekozen wordt, mag niet direct terug doen denken aan de gewone parasol.
8
Geen meubel Deze eis weegt opnieuw zwaar door omdat Umbrosa hier heel sterk de nadruk op legde. Zij willen innoveren en zijn heel open voor nieuwe dingen, maar het concept moet in eerste plaats een schaduwproduct blijven. Zij verkiezen niet mee te spelen in de meubelmarkt.
9
Simpliciteit Zoals Umbrosa zelf verwoordt op de website, willen zij “mensen op een mooie en makkelijke manier schaduw laten creëren”. Dit kan gemeten worden door het aantal bewegingen en de moeilijkheidsgraad van deze acties. In het ideale geval doet het concept alles wat het hoort te doen, zonder handelingen van de gebruiker.
10
Windbestendigheid Opnieuw één van de belangrijkste criteria van een schaduwobject. Dit product is geen gewoon consumentenproduct zoals een meubelstuk. Er kunnen plotse en zware krachten op terecht komen. Wind meten in een windtunnel is in dit geval geen representatieve meting. Natuurlijke wind wervelt en komt dus niet continue uit één richting. Hiermee moet rekening gehouden worden tijdens het testen.
Masterproef Allemeersch Evy
32
11
Hoeveelheid onderdelen Om rekening te houden met fabricage en assemblage (kost en tijd), moet er ook rekening gehouden worden met het aantal stukken. Het gaat hier uiteraard nog niet over de verbindingen en dergelijke, maar over de algemene vormgeving. Verschillende stukken worden als minder goed aanzien dan gelijke stukken. De reden hiervoor is het feit dat het om seriefabricage gaat en hoe meer verschillende stukken er zijn, hoe minder er kan geautomatiseerd worden.
Masterproef Allemeersch Evy
33
3.4 Conclusie/Kansen Er is momenteel al een heel uitgebreid gamma qua vormgeving te verkrijgen, maar wanneer de productlijnen van diverse fabrikanten bekeken worden, is het duidelijk dat de meeste nog redelijk conservatief blijven. Zij blijven vooral binnen het parasolgamma, mits een leuker design. Als conclusie van deze marktstudie wordt een weg uitgestippeld. Er zal een schaduwproduct gemaakt worden voor de particuliere consument, die op een nog onbepaalde manier of mate gericht kan worden. In eerste instantie kan in alle vormgevingsgroepen geëxploreerd worden, maar het uiteindelijke concept zal bij de groep “nieuwe vormgeving” horen. De eisen zullen ervoor zorgen dat dit zo zal zijn: de parasol groep wordt geëlimineerd door eis 7, de geïntegreerde groep wordt geëlimineerd door eis 8 en de concept groep wordt geëlimineerd door het feit dat de output een werkend prototype is.
Particulier Openbaar Horeca
Schaduwproduct Vast
Richtbaar Conceptueel Parasol Geïntegreerd
Nieuwe vormgeving 3.39 Conclusie
Technisch is nog veel mogelijk. Er zijn al veel bestaande technieken die eventueel gebruikt, gecombineerd en aangepast kunnen worden. Wel moet er steeds rekening gehouden worden met het feit dat het de gebruiker niet te moeilijk gemaakt mag worden. Deze zaken werden dan ook in het eisenpakket verwerkt om de focus niet te verliezen. Na het exploreren van de markt en de mogelijke functies in de tuin, wordt tot de conclusie gekomen dat het interessant zou zijn om een product te ontwerpen die gedurende een hele zomerdag functioneel is. Tijdens de overgang van een mooie zomerochtend naar een zonnige warme dag, wordt het product gebruikt als rustplaats. s’ Middags kan schaduw gecreëerd worden om buiten te eten of wanneer er bezoek komt. Na zonsondergang kan het gebruikt worden als sfeerobject. Deze wens werd dan ook vertaald in een meetbare eis.
3.40 Kansen
De ontwerprichting en het eisenpakket zijn de belangrijkste outputs van de informatiefase. Daarnaast werd er ook inzicht verkregen in de markt waarin het uiteindelijke product zal moeten functioneren.
Masterproef Allemeersch Evy
34
4 Exploratiefase1 en Beslissingsfase 1 4.1 Eerste algemene concepten Met behulp van creativiteitstechnieken gaat de divergerende fase van de exploratiefase van start. De informatiebronnen uit de informatiefase zijn een goed startpunt om ideeën op te doen. Uiteindelijk ontstaat een reeks eerste algemene concepten. Deze bestaat uit ongeveer 40 alfa-concepten waarvan 34 bruikbaar.
4.2 COCD box Een eerste oriëntatie binnen deze alfa-concepten gebeurt aan de hand van een COCD box. Hiermee kan een onderscheid gemaakt worden tussen haalbare of niet-haalbare en innovatieve of doorsnee concepten. Deze criteria kunnen vrij gekozen worden bij deze methode. Er werd voor deze twee gekozen omdat ze zeer belangrijk zijn bij een masterproef en ze al kunnen beoordeeld worden bij het begin van de ideegeneratie (ordenen op kostprijs zou bijvoorbeeld al wat moeilijker zijn). Op deze manier kunnen de ideeën wat gerangschikt worden om orde te scheppen in de chaos van het ontwerpproces. Om ideeën op haalbaarheid te ordenen, wordt er nagedacht over hoe dit technisch zou moeten functioneren. Door de informatiefase te doorlopen werd inzicht verkregen over de mogelijkheden. Innovativiteit kan bepaald worden door te vergelijken met de bestaande producten uit de informatiefase. Wanneer een idee doet terug denken aan iets dat daar al gezien is, zal het niet zo hoog scoren op de innovatief-schaal. De plaats waar de ideeën gepositioneerd worden in de COCD box, is geen exact gemeten waarde zoals bij een keuzematrix. Zoals eerder vermeld, dient deze methode vooral om orde te scheppen.
4.1 COCD box
De concepten in de blauwe zone worden vervolgens vergeleken met behulp van een keuzematrix. Dit zijn de meer uitdagende concepten. Deze worden ook voorgesteld en toegelicht tijdens een meeting
Masterproef Allemeersch Evy
35
bij Umbrosa. Als toelichting wordt een PNI-index gebruikt. Daarin worden de positieve, negatieve en innovatieve punten beschreven. Negatieve punten zijn nog weg te werken zaken, innovatieve punten zijn zogenaamde verkoopsargumenten.
22
P
Sfeer Leuke combinatie Plooit mooi uit
N
Egaliteit licht Werk om dicht te doen Egaliteit stof
I
Dicht maken Licht integratie
Tabel 1 Voorbeeld PNI indexering
Masterproef Allemeersch Evy
36
4.3 Keuzematrix Na de divergerende fase van de exploratiefase moet er terug geconvergeerd worden. Dit wordt gedaan met een keuzematrix. Zo worden de zwakke punten duidelijk en de “slechte” concepten worden weggefilterd. Dit wordt objectief gedaan aan de hand van het eisenpakket. In de onderstaande matrix staan de concepten die meer dan 70 “punten” haalden.
Functies door de dag Meerwaarde Doelgroep Goede schaduw Opbergen Technisch Parasol Meubel Simpliciteit
Weging Cocoon Popup Flexiform Peacock Calyx Yield Bamboo Leaf Twist 2 4 4 2 3 4 3 3 3 2 3 4 4 2 2 4 3 5 5 2 1 3 3 2 2 3 3 2 2 3 3 4 4 3 3 4 5 4 4 5 2 4 4 5 5 4 5 5 4 5 2 2 2 5 3 5 4 3 4 3 2 3 3 5 5 4 5 3 4 4 3 5 5 5 5 5 4 5 5 5 2 4 3 2 4 3 3 4 4 3 76 74 70 72 82 79 80 82 73
Tabel 2 Keuzematrix 1
Masterproef Allemeersch Evy
37
4.4 De keuze Zoals gevraagd door Umbrosa werden alle concepten kort toegelicht tijdens een meeting en gaven zij ook hun voorkeur uit. Zo werden 5 concepten gekozen door Umbrosa. Deze concepten waren vooral diegene die het meeste scoorden in de keuzematrix, dus er was geen tegenstrijdigheid. De concepten die niet gekozen werden, kunnen nog dienen als interessante input in de zoektocht naar het definitieve concept. Er volgt een korte beschrijving van de concepten. 4.4.1 Cocoon Cocoon is een concept dat schaduw geeft op een gelijkaardige manier als een parasol. Het bevat een lichtelement en sluit op een zodanige manier dat het een sfeerelement wordt. Het lichtelement zal moeten bestand zijn tegen de buitenomgeving en er zal moeten een manier gevonden worden om een egaal oppervlak te verkrijgen wanneer de Cocoon gesloten is. Het feit dat de vorm neigt naar een doorsnee parasol, kan eventueel nog weggewerkt worden.
4.2 Cocoon
4.4.2 Peacock Peacock is een concept die een natuurlijke sfeer creëert. Dit concept wordt één met de omgeving en veel zal dus afhangen van de materiaalkeuze. Dit zal bij voorkeur een natuurlijk materiaal zijn zoals riet of bamboe. Peacock kan compact opgeborgen worden en is zeer flexibel in gebruik en in het richten van het schaduwvlak. Een echte extra functie heeft dit concept momenteel nog niet.
4.3 Peacock
Masterproef Allemeersch Evy
38
4.4.3 Calyx Calyx is een sfeerelement wanneer hij dicht is, doordat er een lichtelement in verwerkt zit. Ook hier moet ervoor gezorgd worden dat de vorm een egaal licht laat doorschijnen. Calyx opent via één lijn en plooit zo in een leuke beweging naar achter open. Daar wordt dan een goed schaduwvlak gecreëerd. De moeilijkheid bij dit concept zal zich in het sluiten bevinden. Dit zal moeten op een goede en zo eenvoudig mogelijke manier gebeuren.
4.4 Calyx
4.4.4 Yield Yield is een concept dat in drie standen kan gezet worden. De eerste is de gesloten stand. Bij de tweede stand wordt de Yield open geplooid zodat de onderste lamel nog beneden blijft. Nu kan een schaduwvlak gecreëerd worden om een lounger te overschaduwen. In de derde stand wordt de Yield nog wat verder getrokken zodat de onderste lamel ook recht staat. Nu zal een hoger en groter schaduwvlak ontstaan. Wanneer de Yield iets hoger geplaatst wordt, zou hij gesloten als bankje kunnen dienen. De techniek om de standen vast te zetten en te scharnieren zal hier wellicht de grootste uitdaging zijn.
4.5 Yield
Masterproef Allemeersch Evy
39
4.4.5 Bamboo en Leaf Bamboo en Leaf zijn twee concepten die gebaseerd zijn op de manier waarop bomen schaduw geven en de wind weerstaan. Er worden meerdere kleine vlakken gecreëerd in plaats van één groot schaduwvlak. Ze sluiten zeer compact door een mechanisme dat alles zoveel mogelijk naar binnen trekt en kunnen zo zeer goed opgeborgen worden. Door de verwerking van dit natuuraspect komen deze concepten zeer natuurlijk over en worden ze mooi opgenomen in de omgeving. Een uitdaging zal de vorming van de “bladeren” zijn.
4.6 Bamboo 1
4.7 Bamboo 2
Masterproef Allemeersch Evy
4.8 Leaf
40
4.5 Conclusie Het Umbrosa-team was voornamelijk enthousiast over het gebruik van licht, op voorwaarde dat dit kan gebeuren met een standaard component. De vorm van de Calyx sprak het meest aan. De positieve eigenschappen bij Bamboo en Leaf is het feit dat deze de methode van de natuur gebruiken om de wind door te laten. De Yield en Peacock neigen iets te veel naar hun eigen ontwerp de Rimbou, maar misschien kan het uitvouwingssysteem wel verder gebruikt worden. Een andere opmerking was dat mensen graag de schaduw van boven hen zien komen. Als ze zo’n product in de winkel zien, zijn ze al voor de helft overtuigd dat het product een goed schaduwvlak zal geven.
4.9 Testfase 1
Masterproef Allemeersch Evy
41
De schaduwvorming van deze concepten worden getest met spuugmaquettes. De schaduwvlakken van de Yield en de Leaf zijn niet zo goed van kwaliteit. Bij beide concepten zullen zeer veel vlakken moeten gebruikt worden om een goed schaduwvlak te verkrijgen. Ook het sluiten van de Calyx wordt even van naderbij bekeken om de knelpunten te kunnen onderzoeken. De vorm zal zeer moeilijk dicht te maken zijn. En ook het opspannen rond een frame wordt niet gemakkelijk. In de volgende stap wordt er getracht de positieve punten van deze ontwerpen samen te brengen in nieuwe concepten. De knelpunten moeten nu worden weggewerkt. Uit deze nieuwe reeks zal dan één concept gekozen worden.
Masterproef Allemeersch Evy
42
5 Exploratiefase 2 en Beslissingsfase 2 5.1 Gecombineerde concepten In de tweede exploratiefase wordt er verder nagedacht over de overgebleven concepten en worden er combinaties gemaakt. Zo is er dus een tweede divergerende fase, al wordt er nu wel meer rekening gehouden met de technische uitwerking. Zoals eerder vermeld, is dit ook de reden waarom het eisenpakket nog wat werd bijgeschaafd.
Masterproef Allemeersch Evy
43
5.1 Schetsen exploratiefase 2
Masterproef Allemeersch Evy
44
5.2 Keuzematrix Opnieuw maken we een keuze matrix om te convergeren naar één concept. De overgebleven concepten kunnen later nog steeds als extra input dienen. De concepten worden, zoals afgesproken, opnieuw voorgesteld aan Umbrosa.
Functies door de dag Meerwaarde Doelgroep Goed schaduw Opbergen Technisch Parasol Meubel Simpliciteit Wind Stukken
weging/nr
1
2
5
9
16
2 3 1 3 2 2 2 3 2 3 2
4 4 3 4 4 5 4 5 3 1 5 95
4 4 3 4 4 5 4 5 2 3 3 95
3 3 3 5 5 4 5 4 3 4 3 97
4 4 3 4 4 4 4 5 3 4 3 98
4 4 4 4 4 3 4 5 4 4 4 101
Tabel 3 Keuzematrix 2
5.3 De keuze Het gekozen concept bestaat uit een knopvormig object dat uit twee helften bestaat. Deze helften kunnen op een bepaalde manier openklappen waardoor er een schaduwvlak ontstaat. Wanneer het concept dicht is, is het een sfeerobject door de integratie van licht. Er moet voor gezorgd worden dat de gesloten vorm windbestendig is. Wanneer de vorm open is, geeft het schaduw en kan ook dan dienen als sfeerobject door gebruik te maken van licht. Er wordt gewerkt met stof (wellicht zal dit olefine worden) en een aluminium frame. Er werd ook gedacht aan een schelp in kuststof, maar hiervoor is een mal nodig en gewicht, flexibiliteit, kost en stijfheid moeten tegenover elkaar afgewogen worden. Umbrosa heeft anderzijds ook veel meer ervaring met stoffen. Mocht kunststof, verder in het proces, toch nog een verantwoorde keuze blijken, kan hier nog naar teruggegrepen worden. Eventuele scharnieren en dergelijke zullen in roestvast staal vervaardigd worden. Deze onderdelen zullen er dan ook voor zorgen dat de constructie windbestendig zal zijn, terwijl aluminium ervoor zorgt dat het frame en dergelijke niet te zwaar wordt.
5.2 Gekozen concept
Masterproef Allemeersch Evy
45
5.4 Conclusie Met deze beslissing werd er een grote stap voorwaarts genomen in de richting van het uiteindelijke doel, namelijk een concreet product en prototype. In de volgende fase van het ontwerpproces zal er verder vooral goed nagedacht worden over de technische kant van het concept. Het concept zal nu evolueren naar een werkend prototype door het primaire schema een aantal keer te doorlopen.
Masterproef Allemeersch Evy
46
6 Uitwerking idee 6.1 Keuze persona Nu vastligt op welk concept zal verder gewerkt worden, wordt er ook toegespitst op één persona. Dit wordt gedaan omdat verschillende persona’s producten op een andere manier zullen gebruiken. Ook de esthetiek is hiervan afhankelijk. Om deze keuze te maken wordt rekening gehouden met de doelgroep die Umbrosa nu bespeeld. Dit is goed af te leiden uit de manier waarop zij hun producten voorstellen. De persona “Young and Urban” past het best bij hun recentste producten, namelijk Ingenua en Rimbou. Dit is ook een doelgroep die houdt van vernieuwing en zijn een consumentengroep waar toekomst in zit. Met “Urban” wordt niet noodzakelijk bedoelt dat deze doelgroep in de stad woont, maar dat ze zich meer thuis voelen in een stad dan op het platteland. Bij deze doelgroep zijn vrienden en sociaal contact een belangrijk element.
Masterproef Allemeersch Evy
47
6.2 Technische mogelijkheden Vooreerst wordt er beschreven hoe de verdere uitwerking is verlopen. Er is verder gewerkt op het gekozen idee en door aanpassingen te doen, wordt naar een realiseerbaar concept toegewerkt. De technische ideeën en vorderingen worden systematisch besproken met de externe promotor, Jimmy Vanhoucke. Hij heeft namelijk veel ervaring met het uitwerken van dergelijke concepten. De evolutie naar het definitieve product gebeurt door het primaire schema verschillende malen te doorlopen. Zo zijn er zes iteraties ontstaan. Het definitieve concept wordt beschreven vanaf pagina 65.
Masterproef Allemeersch Evy
48
6.2.1 Eerste cyclus
Informatiefase
Exploratiefase
Testfase
Beslissingsfase
Tijdens de eerste informatie- en exploratiefase wordt bekeken hoe de omklapbeweging zou kunnen gerealiseerd worden. Hier kunnen we verwijzen naar de traditionele parasol. Er kan gewerkt worden met scharnieren, hefbomen,… In de beslissingsfase wordt gekozen voor een concept dat met een hefboom effect werkt. Het systeem moet wel op zo’n klein mogelijk oppervlak werken.
6.1 Concept cyclus 1
In de testfase die hierop volgt, worden spuugmaquettes gemaakt van dit systeem. Hieruit is gebleken dat, wanneer we deze vorm via een hefboomeffect willen doen omklappen, de top zou moeten plooien. Indien dit niet gedaan wordt, zou het bovenste oppervlakte van de paal te groot moeten worden om een hefboom te creëren en de top van de constructie samen te houden bij het sluiten.
6.2 Testen cyclus 1
Masterproef Allemeersch Evy
49
Informatiefase
Exploratiefase
Testfase
Beslissingsfase
6.2.2 Tweede cyclus
De output van de testfase van de eerdere primitieve schema’s, kan gezien worden als de input van de nieuwe informatiefase. De resultaten van de test zijn grotendeels de informatie die zal gebruikt worden. In de exploratiefase wordt gezocht naar een systeem waar geen omklapbeweging meer moet gedaan worden (gebogen rail, gewone extrusie rail,…).
6.3 Concept cyclus 2
Er wordt beslist om de kegel om te draaien en met een rail te werken. Dit kan gedaan worden door de vorm eerst manueel open te klappen en vervolgens met een katrolsysteem het geheel naar boven te brengen. Een ander manier kan zijn dat de vorm van de rail zelf voor de opening zorgt, zoals in afbeelding 6.3 getekend. In de testfase duikt dan weer een ander probleem op. Om een goed schaduwvlak te hebben, moet de kromming van de twee helften zijn zoals op de tekening (radius van de bogen gericht naar de grond). Zo blijft er een goed schaduwvlak, ook al zit de zon laag. Dit wil dus zeggen dat de helften, na het openen eerst tegen de schuine paal moeten geduwd worden, voor ze naar boven gebracht worden (zie afbeelding 6.4 deel 2). Dit zorgt voor een heel ingewikkelde manier van openen. Om dit te vermijden kan met een gebogen aluminium profiel gewerkt worden, maar dit wordt liever vermeden. Aluminium wordt recht geëxtrudeerd. En bij het buigen van deze extrusie kunnen onregelmatigheden ontstaan in de rail. Dit zou het openen van de vorm sterk bemoeilijken.
Masterproef Allemeersch Evy
50
6.4 Testen cyclus 2
Masterproef Allemeersch Evy
51
6.2.3 Derde cyclus
Informatiefase
Exploratiefase
Testfase
Beslissingsfase
Opnieuw wordt de output van de vorige testfase gebruikt als informatie voor de volgende exploratiefase. Er wordt geëxploreerd naar ideeën die minder acties vragen van de gebruiker. Er wordt beslist om terug te werken met een kegel, met top naar boven. Hierbij worden de bewegingen weer een stuk eenvoudiger. Zoals geïllustreerd in afbeelding 6.5 moeten de twee helften gewoon opengeduwd en vast gezet worden en dan zo naar boven gebracht via het aluminium profiel.
6.5 Concept cyclus 3
Tot nu toe was de gesloten vorm een kegel met een lensvorm als grondvlak. Na de testfase wordt hier om diverse redenen vanaf gestapt. Het was de bedoeling dat de kegel de wind ging kunnen weerstaan door te draaien. Het idee was dat de kegel de stand met het minste weerstand ging aannemen, nl. met de fijne zijde in de wind. Na het testen bleek dit niet het geval te zijn.
6.6 Testen cyclus 3a
Masterproef Allemeersch Evy
52
Ook de vorm is moeilijk te maken. In theorie kan een recht vlak gebogen worden wanneer er twee rechte en één kromme zijn (zoals een kegel). Maar wanneer stof rond zo’n frame gebogen moet worden, gaat dit helemaal niet gemakkelijk. Dit werd eerst zelf getest door een frame te maken en er stof rond te spannen. Ook bij het Umbrosa-team bleek dit hét grote obstakel van het concept te zijn. Het frame moet ook zo vervaardigd worden dat het gebogen profiel een beetje haakser staat op de rechte profielen. Dit is nodig omdat dit profiel zal moeten rekken aan de stof (zoals de pijl op afbeelding 6.7).
6.7 Testen cyclus 3b
Het presenteren van dit idee aan het Umbrosa team kan ook als test gezien worden. Bij Umbrosa waren ze tevreden over het schaduwvlak, design en het feit dat er licht in verwerkt zal worden. De open vorm wordt behouden maar de kegelvorm tijdens het sluiten zal verdwijnen. Door rechte vlakken te nemen in plaats van gekromde vlakken, werden ook betere resultaten gekregen qua windbestendigheid (zie afbeeldingen 6.9 en 6.10).
Masterproef Allemeersch Evy
53
6.8 Visualisatie cyclus 3
6.9 Testen cyclus 3c
Masterproef Allemeersch Evy
54
Informatiefase
Exploratiefase
Testfase
Beslissingsfase
6.2.4 Vierde cyclus
De vorige fasen zijn de input van deze informatiefase. Uiteindelijk zal het open vlak niet uit gebogen vlakken bestaan maar uit twee rechte vlakken die zijdelings inschuiven of inklappen. Er moet nu geëxploreerd worden naar manieren waarop de schaduwvlakken kunnen verdwijnen. In de beslissingfase wordt besloten dat er twee manieren zullen behouden worden om dit te realiseren. Inschuiven zal gebeuren zoals een luifel, met rollen en een veer. Inklappen zal gebeuren zoals bij een waaier. Wat het uiteindelijk zal worden, zal later aan de hand van testen bepaald worden. Deze testfase wordt op twee manieren uitgevoerd. Enerzijds worden er opnieuw kleine principemaquettes gemaakt. Anderzijds wordt de haalbaarheid getest door benchmarks te zoeken.
6.10 Testen cyclus 4
Masterproef Allemeersch Evy
55
6.11 Zijaanzicht en doorsnede aanduiding
6.12 Vooraanzicht gesloten en laag
6.13 Vooraanzicht open en laag
6.14 Vooraanzicht open en hoog
6.15 Bovenaanzicht
6.16 Concept plooien
Masterproef Allemeersch Evy
56
Er zal dus moeten teruggegrepen worden naar benchmarks om het concept technisch te staven. Het rail-systeem zou uitgevoerd worden zoals bij Mottura. Via een draaibeweging wordt een wiel aangedreven, dat op zijn beurt een riemoverbrenging aandrijft. Hierdoor kan een element, aangebracht op de riem, op en neer bewegen (zie afbeelding 6.18). Wanneer er gewerkt wordt met inschuiven op een rol, kan er gewerkt worden met één rol, zoals bij de Tuarec van Viteo (zie afbeelding 6.20), of er wordt gewerkt met 2 rollen. Een benchmark voor het luifelsysteem is de Delta van Radius (zie afbeeling 6.21).
6.17 Garden 431/2
6.18 Toepassen Mottura
6.19 Tuarec
6.20 Delta
Masterproef Allemeersch Evy
57
Er zijn momenteel veel standaard outdoor LED-verlichtingsmodules. Een voorbeeld zijn LEDstrips. Ze geven een mooi egaal lichtvlak en zijn in diverse kleuren te verkrijgen. Ze kunnen geleverd worden in een goot, met bevestigingselementen of ze kunnen met 3M tape bevestigd worden. Ze zijn aan te sluiten aan het net, eventueel met loskoppelbare draad. [3]
6.21 Acryplex Led verlichting
Masterproef Allemeersch Evy
58
Informatiefase
Exploratiefase
Testfase
Beslissingsfase
6.2.5 Vijfde cyclus
Na het exploreren van allerhande manieren om het schaduwvlak op te bergen binnen het lichtstatief, werd hiervan afgestapt. De reden voor deze beslissing is voornamelijk de complexiteit van het goed opbergen. Uit de consumentenkennis van Umbrosa is gebleken dat de consument verkiest om zijn product/investering te kunnen beschermen tegen vuil en vochtigheid. Daarom werd besloten om het ontwerp in twee losneembare delen op te splitsen, namelijk het permanente lichtstatief en het opbergbare schaduwvlak. Daarmee wordt het concept een heel stuk vereenvoudigd.
6.22 Concept cyclus 5a
Masterproef Allemeersch Evy
59
De verschillende ideeën worden getest door maquettes. Er moet constant een evenwicht gevonden worden tussen esthetiek/vormgeving en technische realiseerbaarheid.
6.23 Testen cyclus 5a
6.24 Concept cyclus 5b
Masterproef Allemeersch Evy
60
Het grootste probleem waarop werd gestoten was het opspannen van het doek. Door te experimenteren bleek dat een uitsnijding moet worden voorzien aan de randen waar zich geen baleinen bevinden om het doek daar strak te houden. Ook bleek dat er een te grote kracht moest worden voorzien helemaal onderaan de constructie, om het doek bovenaan strak te krijgen. De kracht moet onderaan uitgeoefend worden omdat dat de plaats is waar de gebruiker bij kan. Deze uit te oefenen kracht kon makkelijk getest worden met Umbrosa’s bestaande model, de Rimbou. Deze kracht zou ook kunnen uitgeoefend worden door dwars over de consructie extra baleinen toe te voegen, maar deze verstoren de algemene esthetiek (afbeelding 6.26).
6.25 Opening krachtaanduiding
6.26 Testen cyclus 5b
Masterproef Allemeersch Evy
61
Uiteindelijk werd tot het volgende concept gekomen. Door het schaduwvlak in een cirkel te laten ontvouwen, zijn er minder problemen met het opspannen van het doek. Ook de esthetiek zit beduidend beter bij dit concept.
6.27 Concept cyclus 5c
Masterproef Allemeersch Evy
62
Voor het ontvouwen van een plat schaduwvlak werd door de firma Extremis al een oplossing bedacht. Na onderzoek bleek dat dit systeem gepatenteerd is. Daarom wordt er op zoek gegaan naar een ander systeem. De baleinen laten roteren rond eenzelfde as, zoals bij een waaier, is geen optie. Het rotatiescharnier zou hierbij te hoog en te log worden. De baleinen moeten in eenzelfde vlak liggen. Volgend systeem werd bedacht.
6.28 Scharnier systeemontwerp
Uiteindelijk bleek dat dit systeem eerder al getest geweest was bij Umbrosa, namelijk voor de Flat van ElevenFeet. Na bespreking met Jimmy Vanhoucke en toestemming van de ontwerpers van ElevenFeet, werd besloten om verder te gaan met dit systeem. Op afbeelding 6.29 is een prototype van de helft van dit systeem te zien.
6.29 Testen scharnier
Masterproef Allemeersch Evy
63
6.30 Resultaat cyclus 5
Masterproef Allemeersch Evy
64
Informatiefase
Exploratiefase
Testfase
Beslissingsfase
6.2.6 Zesde cyclus
Na het technisch uittekenen van het lichtstatief bleek dat de buitendiameter van de aluminiumprofielen minimaal 75 moest zijn. Deze diameter werd voorgelegd aan Metafox, de producent die deze zou buigen, maar dat bleek niet mogelijk te zijn. Omwille van deze productiemoeilijkheden voor het gebogen stuk, werd nog verder geëxploreerd naar mogelijke vormen van het statief. Een tweede reden was het feit dat de baleinen zouden kunnen gaan slaan tegen de lichtarm. De top is te hoog om deze aan elkaar te bevestigen om dit tegen te gaan. Uiteindelijk wordt besloten om enkel het verticale deel te houden en daarin het licht te stoppen. Door dit te doen worden het aantal op maat te produceren stukken gereduceerd van negen naar zes. De stukken voor het schaduwvlak blijven gelijk.
Masterproef Allemeersch Evy
65
6.31 concept cyclus 6
Masterproef Allemeersch Evy
66
6.3 Conclusie De beslissingen in verband met concept en vormgeving zijn nu volledig genomen. Dit neemt natuurlijk niet weg dat er geen aanpassingen meer kunnen gebeuren. Door de technische uitwerking verder te zetten, kunnen er nog zaken veranderd worden. Het systeem zal worden uitgetekend in een CAD pakket en de definitieve beslissingen omtrent materiaal en dergelijke zullen worden gemaakt. Nadat dit alles op punt staat en goedgekeurd is door alle partijen, zal de bouw van het definitieve prototype aangevat worden.
Masterproef Allemeersch Evy
67
7 Technische uitwerking 7.1 Ergonomie en globale afmetingen Wanneer het lichtstatief vanuit ergonomisch standpunt word bekeken zijn er 2 belangrijke maten, namelijk het hoogste punt, waar men onderdoor moet kunnen lopen en de hoogte van de buiging, waarin het schaduwvlak moet worden geplaatst. Men mag ook geen benauwd gevoel krijgen wanneer men zich in de functionele schaduwzone bevindt. Om deze maten te bepalen wordt rekening gehouden met de antropometrische gegevens van DINBelg [4]. Umbrosa verkoopt zijn producten wereldwijd, maar in het kader van dit eindwerk is er bewust voor gekozen om zich eerst te baseren op de Belgische maten. Uiteraard zeggen getallen niet zoveel als het werkelijk testen. Daarom wordt er eerst ontworpen aan de hand van deze richtwaarden en zullen deze nog eens op schaal 1:1 getest worden.
Tabel 4 Antropometrische gegevens DINBelg
7.1.1 Hoogste punt Aangezien uitstekende delen de plaats zijn waar men het vaakst en het pijnlijkst tegenaan stoot, is het aangewezen dat het hoogste punt van het statief zich hoger bevindt dan het gemiddelde lichaamslengte van een persoon. De rest van het schaduwvlak is vaak beter zichtbaar. Er zal een waarde gekozen worden die zich boven 1,8m bevindt. 7.1.2 Hoogte statief In het statief komt een opening waarin het schaduwvlak zal moeten geplaatst worden. De verbinding gebeurt aan de hand van een steel, waardoor het zeil eerst hoger zal moeten geheven worden dan het statief. Er word gestreefd naar een maximale hefhoogte van 1,4m – 1,5m.
Masterproef Allemeersch Evy
68
7.2 Concept uitwerking 7.2.1 Statief Het statief is het deel dat het gewicht van het schaduwvlak zal moeten dragen. De grootste krachten zullen hoofdzakelijk momentkrachten zijn. Om het geheel zo licht mogelijk te houden wordt het volledige frame in aluminium vervaardigd. Indien het nodig blijkt na testen met het prototype, kan het materiaal nog veranderd worden naar staal. Na alle bewerkingen wordt alles geanodiseerd. De maximale buitendiameter van het profiel zal mede bepaald worden door de afstand tussen de LED’s en de PLEXIGLAS buis. Deze diameter is ook belangrijk voor de algemene esthetiek van het statief. Om het statief zo licht mogelijk te doen lijken, wordt zoveel mogelijk PLEXIGLAS en zo weinig mogelijk aluminium getoond. Om een functioneel product te realiseren is het nodig om het schaduwvlak te kunnen roteren. Aangezien het statief op een permanente plaats wordt gezet, zou er anders geen enkele mogelijkheid zijn om de schaduw te richten. De rotatie kan gebeuren door het schaduwvlak iets omhoog te heffen en te draaien. Dit wordt op pagina 87 verder besproken. De reden dat het schaduwvlak zelf wordt geroteerd en niet het statief, is de bekabeling. Zo wordt ten allen tijde vermeden dat kabels stukgedraaid worden. Het lichtdoorlatend deel van het statief zal in PLEXIGLAS gemaakt worden. Dit materiaal kan met de gewenste maten geëxtrudeerd worden en is ook mat verkrijgbaar. Indien gewenst, is er de mogelijkheid om met een laser motieven aan te brengen in het materiaal. Door een rond profiel te gebruiken, wordt de oppervlakte die waterdicht moet worden afgesloten, verkleint. De afsluiting kan nu gemakkelijk gebeuren door O-ringen aan te brengen. Door dit ronde profiel zal het licht in alle richtingen worden verspreid. Om het PLEXIGLAS zo weinig mogelijk te belasten, wordt binnenin een rechthoekig aluminium profiel geplaatst. Op dit profiel kunnen vervolgens de LED-strips bevestigd worden. De LED-strips kunnen op maat besteld worden. Ze worden IP68 waterproof gemaakt en met bijhorende verbindingsstukken en waterproof transformator geleverd. Omdat het zeil in diverse kleuren zal worden geleverd, wordt hier gekozen voor enkel koude witte LED’s. Ze worden bevestigd door de bijgeleverde 3M tape. [3] De opstelling van de elektronica ziet er als volgt uit.
7.1 Opstelling elektronica
Masterproef Allemeersch Evy
69
7.2.2 Schaduwvlak Het scharnier wordt in aluminium vervaardigd. Dit zal een gegoten stuk zijn omwille van de vorm. Het is de bedoeling dat het statief mooi overgaat in het scharnier en dat de vorm tot zijn recht komt in het geheel. Het schaduwvlak zal onder een bepaalde hoek komen te staan. De hoek mag niet te klein zijn, zodat men niet door het zeil belemmerd wordt wanneer men zich in de functionele schaduwzone bevindt. Anderzijds mag te hoek ook niet te groot zijn, want dat zou de kwaliteit van het schaduwoppervlak verminderen. De baleinen zijn vervaardigd in glasvezel. Dit materiaal is sterk, kan goed buigen en zal steeds terugkeren naar zijn oorspronkelijke vorm. De scharnierende uiteinden van de baleinen worden in aluminium assen verlijmd en deze assen worden gemonteerd in het scharnier. De assen scharnieren rondom aluminium afstandshouders. Op de afbeelding is een prototype van Extremis te zien, waar deze materiaalkeuze zo verwerkt is. Om het doek te beschermen worden kunststoffen kapjes (PVC of PE) op de andere uiteinden van de baleinen geplaatst. Deze kapjes worden geleverd door de firma Dupo. Het zijn standaard kapjes en zijn achteraf niet meer zichtbaar.
7.2 Combinatie kokers en glasvezel
7.3 Eindkap – Dupo
7.4 Aluminium assen en afstandshouder
Masterproef Allemeersch Evy
70
Het doek zelf is acryl of olefine. Ze wordt zo rond de baleinen aangebracht zodat deze helemaal verborgen zijn. De geleverde acryl heeft een rolbreedte van 1,37m en olefine 1,65m, dus het doek zal niet in één stuk vervaardigd worden. Aangezien er ook rekening moet worden gehouden met de naadrichting, zal de stof in de acht segmenten worden opgedeeld en in de juiste vorm weer aan elkaar worden gestikt. De baleinen komen op de plaats waar de naad zich bevindt. Over de gehele lengte van de baleinen wordt nog een strook stof gestikt, zodat deze helemaal ingestikt zouden zijn. Op de afbeelding is een voorbeeld van zo’n naad te zien. Dit is een hoek van een gewone parasol en hier is de balein niet volledig ingestikt.
7.5 Voorbeeld naad
Masterproef Allemeersch Evy
71
Aan het doek komen verbindingslinten. Zodat het schaduwvlak open of dicht kan blijven.
7.6 Doek met linten
Acryl wordt geleverd door de firma Sunbrella en olefine door de spaanse firma Etisilk. Het verwerken van de stof gebeurt door een extern confectieatelier. Zij krijgen de algemene afmetingen, instructies en het werkelijke frame toegestuurd. De patronen tekenen zij zelf.
7.7 Acryl
7.8 Olefine
Masterproef Allemeersch Evy
72
7.3 Technische uitwerking Bij de technische uitwerking wordt bekeken hoe het ontwerp wordt opgebouwd en vervaardigd indien het in productie zou worden genomen. Er wordt hier hoofdzakelijk rekening gehouden met produceerbaarheid en design for assembly. 7.3.1 Algemene dimensionering testen De algemene richtlijnen hiervoor werden eerder al besproken. Nu wordt de precieze dimensionering vastgelegd. Op aanraden van Jimmy Vanhoucke wordt de langste arm van het schaduwvlak 2m. De handelbaarheid van deze grootte werd getest door een maquette te maken schaal 1:1. Met deze lengte blijft de constructie handelbaar om te monteren. Als hellingshoek wordt 130° genomen. Zo wordt nog steeds een schaduwvlak verkregen die van bovenaf komt. Met deze maten voldoet het ontwerp aan de ergonomische maat voor de minimum hoogt van 1,8m. Ook de hefhoogte komt overeen met de vooropgestelde maat. In totaal zal de constructie 1,2m + 0,30m moeten geheven worden.
7.9 Hellingshoektesten
Masterproef Allemeersch Evy
73
7.10 Schaduwtesten
Masterproef Allemeersch Evy
74
7.3.2 Dimensionering statief De doorsnede van het statief ziet er als volgt uit. De stukken worden één voor één besproken.
7.11 Algemene maten statief
Masterproef Allemeersch Evy
75
Stuk 1 is het vierkanten profiel in aluminium. Dit is in eerste fase een standaard profiel van 45x45x2 en wordt aangekocht bij de firma Testas. Bovenaan wordt dit profiel gelast aan stuk 2, de topklem. Onderaan wordt dit profiel gelast aan stuk 4, de ring. Deze afmetingen zouden nog kunnen aangepast worden door een eigen profiel te ontwerpen. De binnenkant moet sowieso vierkant zijn en om de LED’s zo ver mogelijk van de PLEXIGLAS buis te houden, wordt ook de buitenkant vierkant gelaten. De dikte kan wel nog enkele millimeters aangepast worden, indien blijkt dat dit nodig is voor de sterkte. De LEDstrips zullen met 3M tape aan de 4 buitenzijden van het profiel aangebracht worden. Er werd aanvankelijk overwogen om de transformator binnenin dit profiel te plaatsen, maar dan wordt de bekabeling te omslachtig gelegd. Uiteindelijk is zowel de transformator als de LED strip IP68. Dit wil dus zeggen dat ze in principe onder water mogen gebruikt worden. [5]
7.12 Vierkant profiel
Masterproef Allemeersch Evy
76
Stuk 2, de topklem is het bovenste uiteinde van het lichtstatief en is van buitenaf zichtbaar. Dit stuk word vast gelast aan het rechthoekig profiel. Dit op zondanige manier dat er een achthoekig profiel langs boven kan worden ingeschoven. Dit achthoekig profiel is dan verbonden met het schaduwvlak. Door de top- en bodemklem wordt het PLEXIGLAS vastgeklemd. Dit gebeurt in de uitholling met diameter 90. Tussen de topklem en het PLEXIGLAS komt een O-ring te zitten. Dit stuk wordt vervaardigd uit een volle aluminium staaf. De staaft wordt geleverd door de firma Testas en het frezen gebeurt door de firma Albo.
7.13 Topklem
Masterproef Allemeersch Evy
77
Stuk 4, de ring, is een ronde aluminium plaat vervaardigd uit een standaard profiel van 80. Dit stuk wordt aan de onderzijde van stuk 1 gelast. De diameter is kleiner dan de inwendige diameter van de PLEXIGLAS buis zodat deze er zou kunnen over schuiven. De bodemklem kan bevestigd worden aan de ring door middel van vier M8 bouten.
7.14 Ring
Deze 3 onderdelen worden aan elkaar gelast. Daarna wordt de kabelwartel in de extra boring van de ring gemonteerd. Zo wordt deze kabeldoorvoer IP68 gemaakt.
7.15 Statief lassen
7.16 Kabelwartel
Masterproef Allemeersch Evy
78
Vervolgens kunnen de LEDstrips aangebracht worden. Dit zijn vier strips van 1,1m die onderling door 3 waterdichte verbindingsstukken aan elkaar verbonden zijn. Aan één zijde wordt de waterdichte transformator verbonden. Deze zal zich dus buiten het statief bevinden en mag tot maximum 20 m van het statief verwijderd zijn. Deze afstandswaarde werd verkregen door te informeren bij de firma led-strip.nl. De transformator kan worden ingegraven, onder een houten terras geplaatst of aan een muur bevestigd. Dit zal afhangen van de configuratie van de statieven. Het gehele LED pakket is IP68. Dit betekend dat het in principe onder water kan gebruikt worden. [5][6]
7.17 Montage LEDstrips
7.18 IP68 transformator
7.19 Verbinding LEDstrips
Masterproef Allemeersch Evy
79
In de topklem wordt vervolgens een o-ring geplaatst.
7.20 O-ring in topklem
Stuk 5, het extrusieprofiel uit PLEXIGLAS is een standaardprofiel van 90x3. Dit stuk kan op maat geleverd worden door EVONIC industries. Er wordt gekozen voor een profiel uit het Satinice gamma. Deze zijn mat, hebben een uitstekende lichtverdeling en zijn tegelijk goed lichtdoorlatend. Deze lichtverdeling is nodig om rond om rond egaal licht te verkrijgen. [7]
7.21 PLEXIGLAS buis
Masterproef Allemeersch Evy
80
7.22 Montage PLEXIGLAS buis
Stuk 3, de bodemklem wordt op dezelfde manier en door dezelfde firma’s als de topklem vervaardigd. Dit stuk bevind zich aan het onderste uiteinde van het lichtstatief.
7.23 Bodemklem
Masterproef Allemeersch Evy
81
Er komen twee o-ringen in te liggen. Rond de vier M8 bouten worden afdichtringen met rubber inleg geschoven. Dit alles wordt gedaan om de waterdichtheid te garanderen.
7.24 Onderdelen bodemklem
Het geheel wordt vastgeschroefd aan stuk 4, de ring. Dit gebeurt doormiddel van de vier M8 bouten met verzonken kop. Net zoals bij de topklem zal dit stuk de PLEXIGLAS buis inklemmen. Door de extra boring komt de voedingskabel.
7.25 Montage bodemklem
Masterproef Allemeersch Evy
82
Stuk 6, de stop is een extra aluminium stuk dat bovenin het lichtstatief kan geplaatst worden. Zo is de achthoekige opening niet zichtbaar wanneer het schaduwvlak niet gemonteerd is. Dit onderdeel bestaat uit een aluminium schijf en een standaard profiel die aan elkaar gelast zijn.
7.26 Stop
Stuk 15 is een beton anker. Dit is voor Umbrosa een standaard stuk en wordt in de grond gebetonneerd. Stuk 15 kan eveneens een tegelvoet of een grasschroef zijn. Uiteindelijk wordt het gehele lichtstatief over het betonanker geschoven.
7.27 Betonanker
7.28 Afgewerkt statief
Masterproef Allemeersch Evy
83
7.3.3 Dimensionering schaduwvlak Een van de voordelen door in één vlak te werken bij het schaduwvlak, is dat de lengte van de baleinen vrij gekozen kan worden. Er kan ook gewerkt worden met verschillende hoeken. Op de afbeelding zijn de afmetingen te zien voor de gekozen eikenbladvorm. De insnijdingen van het zijl worden procentueel uitgedrukt in verhouding tot de afstand tussen de toppen van twee baleinen. Hier werd telkens 9% genomen. 7% is de courante insnijding die Umbrosa hanteert. Meestal is het de bedoeling om de inkepingen zo recht mogelijk te laten lijken. Maar in dit ontwerp draagt de inkeping bij tot de esthetiek van het schaduwvlak, vandaar de grotere waarde.
7.29 Algemene maten baleinen
Masterproef Allemeersch Evy
84
De doorsnede van het schaduwvlak ziet er als volgt uit en de stukken worden vervolgens besproken.
7.30 Doorsnede schaduwvlak
Masterproef Allemeersch Evy
85
7.31 Scharnier
Masterproef Allemeersch Evy
86
Stuk 7, het gietstuk, is vervaardigd uit aluminium. Dit onderdeel moet de hoek van 130° creëren en voor een mooie overgang zorgen tussen het lichtstatief en het schaduwvlak. Er werd gekozen voor een kelkvorm. Dit onderdeel moet zo licht mogelijk blijven aangezien het losneembaar is. Er zijn binnenin de kelk verstevigingribben aangebracht. Bij de sterkteberekening bleek dit noodzakelijk. Deze staat beschreven op pagina 92. De steel van het gietstuk kan in de topklem geschoven worden. Deze steel gaat over van een achthoek naar een cirkel. Door de achthoek kan het schaduwvlak acht standen aannemen. De cirkelvorm laat toe dat het gietstuk een stuk in de topklem kan blijven zitten bij het verdraaien. Dit maakt deze handeling een stuk makkelijker. Ook deze steel is hol om gewicht uit te sparen. De uitholling is conisch, om het openen van de matrijs te bevorderen. De matrijs zal uit 4 delen bestaan, namelijk twee inschuivende stukken en twee buitenhelften.
7.32 Gietstuk
7.33 Gietstuk matrijsvoorstelling
Masterproef Allemeersch Evy
87
Stuk 8, de gietstukplaat, is eveneens vervaardigd uit aluminium en past bovenin het gietstuk. Deze plaat wordt in een tweedelige matrijs gemaakt. In deze plaat zijn de M8 boringen voorzien om de scharnieren te monteren. Aan de bovenkant is rond om rond een afschuining voorzien. Deze geul die bij montage ontstaat, wordt voorzien om een las aan te brengen. Zo is de gietstukplaat verbonden aan het gietstuk en wordt een hol stuk verkregen. De las wordt achteraf platgevijld om het scharnieren van de baleinen niet te belemmeren.
7.34 Gietstuk assemblage
Dit stuk is het zwakste punt van de constructie. Daarom werd hiervan een CAD model gemaakt en in Pro Mechanica getest. Deze berekeningen zijn terug te vinden op pagina 92.
Masterproef Allemeersch Evy
88
Stuk 9, de zeilplaat wordt door de firma Devos gelazerd en heeft een dikte van 6. In deze plaat komt hetzelfde gatenpatroon maar dan zonder schroefdraad. Stuk 10 is een afstandshouder. Tussen de boringen worden de aluminium afstandshouders vastgezet waarrond de assen scharnieren. Deze afstandshouders kunnen standaard aangekocht worden of worden bekomen door een standaard aluminium buis in stukjes te snijden.
7.35 Zeilplaat met afstandshouders
Stuk 11, 12 en 13 zijn de assen waarin de baleinen komen te zitten. Ze worden vervaardigd uit een aluminium staaf van 18. De haakse asjes zijn 2 kortere asjes die aan elkaar worden gelast.
7.36 Zeilplaat met afstandshouders en assen
Masterproef Allemeersch Evy
89
In de negen afzonderlijke asjes worden glasvezel baleinen met diameter 13 verlijmd. Zij worden geleverd door de firma Exel. De baleinen moeten op verschillende lengtes worden gesneden. Aantal 1 2 2 2 2
Lengte 1870 1590 1210 1190 840
mm mm mm mm mm
Tabel 5 Lengte baleinen
Het zeil wordt uiteindelijk rond de baleinen gestikt zoals beschreven op pagina 71. Nu kunnen de schroeven worden aangedraaid.
7.37 Afgewerkt schaduwvlak
Masterproef Allemeersch Evy
90
7.38 Afgewerkt combinatie
7.39 Rendering1
Masterproef Allemeersch Evy
91
7.3.4 Sterkteberekening van het scharnier Om de sterkte van het scharnier te berekenen zijn op voorhand enkele waarden bepaald. De windkracht moet worden uitgedrukt in Pascal. De waarden die hiervoor werden gevonden worden hieronder weergegeven en werden bepaald voor gebieden in Nederland[8]. Voor de berekening werd rekening gehouden met de hoogste waarde, namelijk 3250Pa. De oppervlakte van het schaduwvlak is 4,5 m2. Nu kan dus berekend worden welke kracht in het zwaartepunt van het schaduwvlak aangrijpt. Hierdoor ontstaat er een momentkracht op het scharnier. De maximum trekspanning ligt beneden de maximum waarde van 260MPa. De spanning treedt voornamelijk op in de afronding. Ze zou dus nog moeten verminderen indien die afronding wat vergroot wordt.
Tabel 6 Windkracht
7.41 Spanningsberekening
Masterproef Allemeersch Evy
92
8 Opbouw prototype Het prototype zal zo gelijkaardig mogelijk vervaardigd worden als beschreven in de technische uitwerking. Uiteraard is het onvermijdelijk dat enkele zaken vereenvoudigd zullen worden. Het prototype wordt gebouwd om de realiseerbaarheid te testen en aan te tonen. Na het bouwen ervan kunnen er nog stukken aangepast worden al naargelang de noden.
8.1 Schaduwvlak constructie voor prototype
Omwille van de kostprijs van een matrijs, zal het gietstuk vereenvoudigd worden. Er zal gewerkt worden met twee gelijke platen waarin de scharniergaten zitten. Deze twee platen worden gelazerd. Normaal gezien zou de schroefdraad in het gietstuk zitten. In het prototype zal er schroefdraad aanwezig zijn in de afstandshouders. En in plaats van één lange bout van bovenaf aan te brengen, zullen er nu langs beide zijden twee kortere bouten gebruikt worden. Er zal eveneens geen overgang zijn van een achthoekig naar een rondprofiel. In het prototype zal dit een standaard vierkant profiel zijn. De haakse kokers zullen vervaardigd worden uit een aluminium plaat, in plaats van twee buizen aan elkaar te lassen. Het prototype zal ook niet zo waterdicht zijn als eerder beschreven. Er wordt ook niet geanodiseerd om de kostprijs te reduceren.
Masterproef Allemeersch Evy
93
9 Kostprijs 9.1 Inleiding Aangezien Umbrosa de productie van stukken uitbesteedt, is het moeilijk om een gedetailleerde kostprijsberekening te doen. Wel kan een schatting gemaakt worden.
9.2 Totale kostprijs Stuk 1 2 3 4 5
Naam Vierkant profiel Topklem Bodemklem Ring Plexibuis
Aantal 1 1 1 1 1
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Stop Gietstuk Gietstukplaat Zeilplaat Afstandshouder As Kort As Lang As Haaks Balein Betonanker Zeil O-ring 1 O-ring 2 Afdichtring met rubber inleg M8 bout Kabelwartel LED set M5 bout Opdop Montage Verpakking Werk gietstuk
19 20 21 22 23 24
Materiaal Al Al Al Al PLEXIGLAS
Bewerking Prijs/stuk Lassen 4,56 Frezen+lassen 6,57 Frezen+boren 7,55 Frezen+lassen+boren 2,54 / 43,12797
1 1 1 1 10 6 1 2 9 1 1 2 1
Omschrijving 45/45/2 Staaf 95 Vol Staaf 95 Vol Staaf 80 Vol Buis 90x3 Staaf 95 Vol+ Buis 40x2 / / Plaat 6 Buis 10x2,5 Staaf 18 vol Staaf 18 vol Staaf 18 vol Buis 13x7 40/40/3 / 90x3 80x3
Al Al Al Al Al Al Al Al Glasvezel Al Olefine/Acryl NBR NBR
Lassen Gieten+lassen Gieten+lassen+boren Lazeren+boren / Boren Boren Boren+lassen / Lassen Stikken / /
4 4 1 1 10 9
7,7x13x1 M8x25 3,0-6,5 M12 / M5x40 Diameter 13
Staal/rubber Staal Messing / Staal PVC
/ / / / / /
Totaal 4,56 6,57 7,55 2,54 43,12797
2,54 2,5 2,5 4,89 0,2 2,46 4,44 5,5 3,68 17,1257 40,82 0,02 0,02
2,54 5,6975 3,68 4,89 2 14,76 4,44 11 42,4304 17,1257 40,82 0,04 0,02
1,25 0,025 0,75 145,93 0,015 0,024
5 0,1 0,75 145,93 0,15 0,216 10 5 4
384,93757 Tabel 7 Kostprijs
De verkoopprijs komt op vier maar de kostprijs. Dit is BTW inbegrepen.
Masterproef Allemeersch Evy
94
Investering : Matrijs gietstuk coquille Matrijs gietstuk hogedruk Matrijs extrusieprofiel bij eventueel eigenprofiel ipv 45/45/2 Plaatje
1500 € 8500 €
1700 € 850 €
Tabel 8 Investering
De geschatte prijzen voor de matrijs investeringen zijn hier ook nog meegegeven. De matrijs voor het gietstuk zal wellicht een hogedruk matrijs zijn. Voor de gietstukplaat wordt waarschijnlijk een coquillematrijs genomen.
9.3 Leveranciers en producenten Product
Leverancier
Berwerking
Producent
Standaard Al profielen PLEXIGLAS Glasvezel Olefine Acryl Verbindingselementen O-ringen/Sluitringen Kabelwartel LED verlichting Opdop
Testas Evonic Exel Etisilk (ES) Sunbrella Fabory Fabory Moss Led-strip.nl Dupo
Gieten Lazeren Extruderen Frezen
QS Ningbo (China) Devos Sapa/Boal/Alex Albo
Tabel 9 Leveranciers en producenten
Masterproef Allemeersch Evy
95
10 Marketingstrategie 10.1 Product 10.1.1 Wat? Tijdens de onderzoeksfase werd duidelijk dat er wel gezocht wordt naar combinaties van schaduw en licht. Maar het bleek dat hier maar weinig functionele oplossingen voor aangeboden worden. Een product zoals de Fohlia is uniek in de outdoor-inrichting omdat het licht en schaduw aanbiedt als twee evenwaardige functies. Daarmee voldoet het helemaal aan het uitgangspunt om een product te ontwerpen dat gedurende een hele zomerdag gebruikt kan worden en zonder schaduwvlak zijn functionaliteit niet verliest. De vorm is geïnspireerd op de natuur en in een moderne vorm gegoten. Zo is het uitgegroeid tot een eigentijdse variant van de parasol, iets waar men duidelijk nog steeds achter op zoek is en waar dus een markt voor bestaat. De gebruiker zit als het ware onder een reuzeblad. De Fohlia combineert de voordelen die een parasol biedt met enkele specifieke eigenschappen. Door in één vlak te werken kan creatief omgegaan worden met de vorm van het schaduwvlak. Hier werd gekozen voor een eikenbladvorm die de natuur op een moderne en strakke manier weergeeft. Door het vlak schuin te plaatsen wordt rekening gehouden met het feit dat de zon meestal niet loodrecht op ons schijnt. Dit vlak biedt anderzijds ook privacy, iets wat de gekozen doelgroep sterk zal appreciëren. Doordat het schaduwvlak losneembaar is, wordt de uitwisselbaarheid bevorderd. Stel dat men na een aantal jaar een nieuwe type schaduwvlak wenst, is dit perfect mogelijk. Indien men verschillende statieven heeft kan de schaduw ook verplaats worden door het schaduwvlak van statief te wisselen. De naam Fohlia is afgeleid uit verschillende talen. Portugees voor “blad” is folga. Folium is de Latijnse benaming. Foglia is Italiaans en foliage betekend bladeren in het Engels. LED is een duurzame lichtbron en gaat eveneens zeer lang mee. Indien de lichtbron toch zou moeten vervangen of gerepareerd worden, is dit geen enkel probleem. Alle functionele elementen zijn snel te bereiken. Men hoeft alleen de bodemklem te verwijderen om het PLEXIGLAS te kunnen weg nemen. Zo zijn de LEDstrips bereikbaar. 10.1.2 Voor wie? De Fohlia past binnen de “Young and Urban” doelgroep. Zij zijn hun hele leven blootgesteld aan snelle veranderingen en innovaties. Daarom is dit de uitgelezen doelgroep voor deze nieuwe combinatie van functionele tuinverlichting en een eigentijdse variant op de parasol. Zij zijn ook de doelgroep die in grotere bevolkingsdichtheid zullen gaan wonen. De privacy die dit product kan bieden, is dus een ideale oplossing. Ook de uitbreidingsmogelijkheid is iets wat de “Young and Urban” als positief zullen beschouwen. Deze doelgroep betaalt ook makelijker iets meer voor een degelijk en hip product.
Masterproef Allemeersch Evy
96
10.1.3 Tips en raad naar de consument toe Omdat de Fohlia permanent op één plaats staat, is het aan te raden om de consument een aantal tips mee te geven. Het is aan de raden om de lichtstatieven zo veel mogelijk ten zuiden van de plaats die schaduw nodig heeft te plaatsen. Het is perfect mogelijk om verschillende lichtstatieven in de tuin te plaatsen. Het lichtstatief kan geplaatst worden op een betonanker, een grasschroef of een vast te schroeven voet. De Fohlia kan dus op alle ondergronden geplaatst worden. Het maakt dus niet uit of de tuin al aangelegd is of niet. De transformator mag tot 20 meter van het statief verwijderd zijn. De bekabeling legt men bij voorkeur ondergronds en indien nodig zo ook de transformator. Het gehele LED pakket is IP 68, wat wil zeggen dat dit zelfs onder water waterbestendig is. Waar de stekker en schakelaar zich bevinden zal afhangen van de klant.
Masterproef Allemeersch Evy
97
10.2 Productvisualisatie
10.1 Rendering 2
Masterproef Allemeersch Evy
98
10.2 Rendering 3
Masterproef Allemeersch Evy
99
11 Conclusie 11.1 Concept verificatie Nu de uitvoering van het ontwerp afgerond is, moet het concept nog eens getoetst worden aan de eisen die vooropgesteld waren. De opdrachtstelling is pas ingevuld als de Fohlia hieraan voldoet. De verklaring van de eisen werd eerder verschreven en is terug te vinden op pagina 31.
Meerdere functies doorheen de dag Deze eis was één van de initiële uitgangspunten bij de conceptgeneratie. De Fohlia voldoet hier dan ook aan. Het concept kan enerzijds gebruikt worden als schaduwproduct en anderzijds als tuinverlichting. Deze twee functies kunnen volledig afzonderlijk van elkaar gebruikt worden of in combinatie met elkaar. Tijdens de dag neemt de Fohlia het teveel aan licht weg en na zonsondergang geeft het sfeerverlichting.
Meerwaarde bij niet gebruiken Hieraan voldoet de Fohlia zeer goed. Wanneer het schaduwvlak weggenomen wordt, blijft niet zomaar een paal of voet over. Het statief blijft doorheen het hele jaar staan en voegt zowel in de zomer als in de winter sfeer aan de tuin toe. De Fohlia wordt, in tegenstelling tot andere parasols, een vast designelement in de tuin.
Doelgroep is de particuliere consument Tijdens het ontwerpen werd de particuliere consument en zijn noden vooropgesteld. Uiteindelijk past de Fohlia het best bij de “Young and Urban” persona. Deze verificatie gebeurt het best door het uiteindelijke product in een moodboard te plaatsen.
Goed schaduwoppervlak De bladvorm geeft een schaduwoppervlak met de grootte van een tuintafel voor vier personen. De hellingshoek doet geen breuk aan de kwaliteit van de schaduw. Zoals eerder vermeld is één van de grote voordelen van dit schaduwvlak, dat het vrij aangepast kan worden. Het is dus perfect mogelijk om met verschillende vormen en afmetingen te werken. Er kan ook een combinatie gemaakt worden van meerdere Fohlia’s, om zo meer schaduw te creëren. Om de schaduw te richten kan het schaduwvlak gedraaid worden of het kan naar een ander statief verplaatst worden.
Compact opbergen Het opbergen van het schaduwvlak gebeurt gelijkaardig aan dat van een gewone parasol. De baleinen kunnen compact worden samengebonden. Het geheel kan neergelegd worden op de bovenkant van het scharnier. Zo ligt het stabiel. In de breedte is het zeer compact. Voor transport kan het in zijn geheel verpakt worden of kan het gedesassembleerd worden. In principe kan ook de consument het zeil desassembleren voor opberging, indien gewenst.
Technische vernieuwing De Fohlia is vooral een combinatie van aangepaste systemen in een nieuwe context. Deze manier van scharnieren is nog maar weinig gebruikt in de parasolwereld. Enkel bij Extremis is een gelijkaardig model gezien. Ook het integreren van licht in de parasolvoet is ongezien bij de commerciële producten voor het grote publiek.
Masterproef Allemeersch Evy
100
Geen typische parasolvorm De Fohlia is niet de zoveelste remake van een parasol. Er werd bewust gekozen voor een nieuw systeem. Toch werden de voordelen ervan, die de parasol zo populair maken, in dit product verwerkt. Deze voordelen zijn onder andere de grootte van het schaduwoppervlak, schuine vlakken die de zijdelingse zon vangen, het compact dichtvouwen en de losneembaarheid. De vorm daarentegen doet door zijn asymmetrie niet meer onmiddellijk terug denken aan de parasol. De voet staat ook veel lager dan normaal het geval is.
Geen meubel Deze eis werd reeds in het begin van de conceptgeneratie toegepast, waardoor hier nu automatisch is aan voldaan.
Simpliciteit De handeling dit moeten gebeuren, liggen sterk voor de hand. Er is maar één manier om het licht in te schakelen en om het schaduwvlak te monteren. Ook het openen van het schaduwvlak is een eenvoudige handeling. Het schaduwvlak en scharnier zijn zo licht mogelijk gehouden, maar hebben nog steeds een redelijk gewicht. Enkel het heffen kan voor bepaalde gebruikers wat zwaar zijn, maar de duur van deze handeling is minimaal.
Windbestendigheid De windbestendigheid werd getest aan de hand van een Pro E berekeningsmodel. Het gehele model valt of staat met het al dan niet voldoen aan deze eis. De sterkte van de constructie wordt bepaald door het scharnier en het vierkant profiel. Deze kunnen perfect aangepast worden indien in de praktijk blijkt dat de constructie nog iets sterken moet gemaakt worden.
Hoeveelheid onderdelen Tijdens de technische uitwerkingsfase werd hier continue rekening mee gehouden. In lichtstatief zijn slechts drie niet-standaard stukken aanwezig. Het scharnier is een volledig eigen ontwerp. De assen kunnen allemaal uit hetzelfde standaard profiel vervaardigd worden.
Masterproef Allemeersch Evy
101
11.2 Mogelijke verdere stappen De Fohlia is zover uitgewerkt zodat het in theorie al zou kunnen geproduceerd worden. Uiteraard zijn er nog enkele zaken die verder uitgewerkt en getest kunnen worden.
De verlichting De verlichting bestaat momenteel uit standaard componenten. Ook het waterdicht maken van de constructie is op een eenvoudige manier gebeurd. Dit zou in de toekomst verbeterd kunnen worden door een samenwerking met een lichtfabrikant. Deze bedrijven zijn hierin gespecialiseerd en zouden de kwaliteit van het lichtstatief en de lichtverdeling naar een hoger niveau kunnen brengen. Een verkoopsmethode zou kunnen zijn dat de lichtproducent het lichtstatief verkoopt en Umbrosa het schaduwvlak. Ze bieden dan elkaars product in combinatie aan.
Het lichtspel Hoewel licht en schaduw evenwaardige functies zijn van de Fohlia, zou het samenspel van het licht en het zeil de eyecatcher moeten zijn. Dit is een uniek element waarop ingespeeld moet worden om de consument te overtuigen dat de Fohlia een product is dat hij moet hebben. Daarom is dit een belangrijke volgende stap. Er kan nog gespeeld worden met verschillende soorten zeil, zodat de lichtinval optimaal is. Ook kan er nagedacht worden hoe het licht meer en beter op het zeil kan invallen.
Materialen Ook voor het scharnier kan nog eens opnieuw gekeken worden naar verschillende materialen. Het zou ideaal zijn om een gietbaar materiaal te gebruiken dat even sterk is als aluminium, maar lichter.
Schaduwvlak Zoals eerder beschreven kan het schaduwvlak oneindig veel vormen aannemen. Er zou daar rond een gamma gecreëerd kunnen worden zoals dat het geval is bij de andere Umbrosa producten. De bladvorm kan bijvoorbeeld in klein formaat gemaakt worden. Wanneer met een iets klassiekere uitgave wil, kan men gaat voor een rechthoekige of rond zeil. De mogelijkheden zijn eindeloos en dit kan gebruikt worden om elke zomer een nieuw type op de markt te brengen. Verstelbaarheid van het schaduwvlak zou nog een interessante denkpiste kunnen zijn. Het zou ideaal zijn indien het schaduwvlak nog omhoog kan geschoven worden en gekanteld. Zo kan er ook gespeeld worden met de sfeer. Schuin en laag geeft meer privacy. Plat en hoog geeft meer openheid. Ook kan in plaats van het schaduwvlak met linten vast te binden, magneten gebruikt worden.
11.3 Persoonlijke conclusie Nu het volledige concept van de Fohlia is uitgewerkt, kan eens terug gekeken worden op het hele ontwerpproces. Ik vond het alvast een zeer interessante ervaring om dit hele proces doorlopen te hebben. Door de input van verschillende mensen die in de praktijk staan was deze masterproef zeer leerrijk. Zelf kan ik stellen dat ik tevreden ben over het eindproduct. Indien er nog wordt gewerkt aan de verdere stappen, ben ik ervan overtuigd dat er commercieel gezien, toekomst zit in dit product.
Masterproef Allemeersch Evy
102
12 Referenties [1] Consumentenbond, Test zweefparasols, http://www.gardenimpressions.nl/files/200906p22_Test_zweefparasols.pdf, juni 2009, geraadpleegd januari 2010 [2] Trendwatching, http://trendwatching.com/, geraadpleegd januari 2010 [3] LED-strips, http://www.led-strip.nl/, geraadpleegd mei 2010 [4] DINBelg, antropometrische gegevens, http://www.dinbelg.be/volwassenentotaal.htm, 2005, geraadpleegd mei 2010 [5] Wikipedia, IP code, http://en.wikipedia.org/wiki/IP_Code, mei 2010, geraadpleegd mei 2010 [6] Brico, Sfeer- en oriëntatieverlichting langs je tuinpad, http://www.brico.be/wabs/nl/renovate/detail_print.jsp?f_id=3340, 2010, geraadpleegd mei 201005-17 [7] EVONIC Industries, PLEXIGLAS tubes and rods, http://www.plexiglas.de/sites/dc/Downloadcenter/Evonik/Product/PLEXIGLAS-sheet/RohreStaebe/411-21%20PLEXIGLAS®%20Rohre%20und%20Stäbe_A_en.pdf, 2008, geraadpleegd mei 2010 [8] Houtinfo.nl, Toepassingshoogte en windbelasting, http://www.houtinfo.nl/main.php?mn=0&id=881, geraadpleegd mei 2010 Catalogussen Fabory, http://www.fabory.com/pages/categories.html?catId=fabory_0000092195, geraadpleegd mei 2010 Moss, http://holland.mossplastics.com/mss/mss-pc.nsf/WebEngine?OpenAgent, geraadpleegd mei 2010 Dupo, http://www.dupo.nl/producten.php, geraadpleegd mei 2010
Masterproef Allemeersch Evy
103
13 Bijlagen 13.1 Verklaring waarden keuzematrix 1
Meerdere functies doorheen de dag 1 Dient niet hoofdzakelijk als schaduwobject 2 Dient als schaduwobject in 1 situatie (zonnen of tafelen) 3 Dient als schaduwobject in 2 situaties (zonnen en tafelen) 4 Dient als schaduwobject en heeft nog een extra meerwaarde (in de zomer) 5 Dient als schaduwobject en heeft nog een extra meerwaarde (na de zomer)
2
Meerwaarde bij niet gebruiken 1 Geen functie en niet esthetisch 2 Functioneel of esthetisch in bepaalde situaties 3 Functioneel en esthetisch in bepaalde situaties 4 Gedurende heel de zomer functioneel en esthetisch 5 In elke seizoen functioneel en esthetisch
3
Doelgroep is de particuliere consument 1 Past in geen enkel moodboard 2 Past in 1 moodboard 3 Past in 2 moodboards, eventueel met aanpassing materiaal ed 4 Past in 3 moodboards, eventueel met aanpassing materiaal ed 5 Past in elk moodboard
4
Goed schaduwoppervlak 1 Geen functioneel schaduwvlak 2 Lounger past in het vlak, maar niet richtbaar 3 Lounger past in het vlak en richtbaar 4 Tafel en lounger passen in het vlak, maar niet richtbaar 5 Tafel en lounger passen in het vlak en richtbaar
5
Compact opbergen 1 Niet opbergbaar 2 Enkel compact te maken voor transport 3 Enkel compact te maken voor lange opbergtijd 4 Compact te maken bij niet gebruiken, maar niet goed opbergbaar 5 Compact te maken bij niet gebruiken en goed opbergbaar
Masterproef Allemeersch Evy
104
6
Technische vernieuwing 1 Bestaand systeem 2 Combinatie van bestaande systemen 3 Nieuwe context voor bestaande systemen 4 Combinatie van aangepaste zaken in nieuwe context 5 Volledig nieuw systeem
7
Geen typische parasolvorm 1 Doorsnee parasolvorm 2 Aangepaste parasolvorm 3 Parasolvorm met extra functie of andere techniek 4 Verschillend concept, maar schaduw komt op gelijkaardige manier 5 Compleet verschillend concept
8
Geen meubel 1 Product is in eerste plaats een meubelstuk en geeft geen of weinig schaduw 2 Product is in eerste plaats een meubelstuk en geeft een goed schaduwvlak 3 Product is in eerste plaats een schaduwobject en in tweede plaats een meubelstuk 4 Product is een schaduwobject en kan bij gelegenheid als meubelstuk dienen 5 Product heeft niets te maken met een meubelstuk
9
Simpliciteit 1 De handelingen zijn zwaar, moeilijk en veelvoudig 2 De handelingen zijn zwaar en moeilijk 3 De handelingen zijn licht maar moeilijk 4 De handelingen zijn licht en eenvoudige 5 Er moeten helemaal geen handelingen gedaan worden
10
Windbestendigheid 1 Gesloten niet windbestendig 2 Open niet windbestendig te maken 3 Open moeilijk windbestendig te maken 4 Open goed windbestendig te maken 5 Ontwerp zorgt zelf voor windbestendigheid
11
Hoeveelheid onderdelen 1 Meer dan 4 verschillende stukken 2 Maximum 4 verschillende stukken 3 Meer dan 4 dezelfde stukken 4 Maximum 4 dezelfde stukken 5 Bestaat hoofdzakelijk uit 1 stuk
Masterproef Allemeersch Evy
105
13.2 Technische tekeningen
Masterproef Allemeersch Evy
106
Masterproef Allemeersch Evy
107
Masterproef Allemeersch Evy
108
Masterproef Allemeersch Evy
109
Masterproef Allemeersch Evy
110
Masterproef Allemeersch Evy
111
Masterproef Allemeersch Evy
112
Masterproef Allemeersch Evy
113
Masterproef Allemeersch Evy
114
Masterproef Allemeersch Evy
115
Masterproef Allemeersch Evy
116
Masterproef Allemeersch Evy
117
Masterproef Allemeersch Evy
118
Masterproef Allemeersch Evy
119