jaargang 4, oktober 2005
3 Magazine over duurzaam beheer van bedrijventerreinen
Masterplan voor herstructurering Havengebied Enschede Apeldoorn optimaliseert duurzaam beheer Freeriders: wie profiteert, moet ook betalen
In dit nummer…
4 7
Een steun in de rug Masterplan voor herstructurering Havengebied Enschede
Parkmanagement volgens...... André Onland, parkmanager De Wetering-Noord
9
Lokaal verhaal
12
Henk Wijnsma
Businessparkmanagement vanuit de basis
Vereniging Bedrijventerreinen Nederland VBNieuws
18
Freerider: wie profiteert, moet ook betalen
19
Een website die meegroeit met uw ondernerneming/
20
Martin Kauffman en Jane de Jong
22
Doelgroep: BusinessPark magazine wordt in controlled circulation verzonden aan gemeente- en provinciebesturen en gemeentelijke en provinciale diensten EZ en RO en aan besturen van lokale bedrijvenkringen. Oplage: 3.500 exemplaren Uitgave en management Sels Advies & Secretariaat B.V. Redactie J.E. de Jong Drs. A.A. Sels Drs. J.N.W. Zoet Eindredactie en coördinatie Sels Advies & Secretariaat BV
Apeldoorn optimaliseert duurzaam beheer met coöperatie voor Parkmanagement
15
Een groot aantal lokale ondernemersorganisaties in ons land functioneert goed tot zelfs zeer goed. Het zijn actieve verenigingen met betrokken bestuursleden en fungeren echt als sparringpartner van de gemeente. Gemeenten hebben er dan ook alle belang bij dat ondernemers goed georganiseerd zijn. Helaas geldt bovenstaand beeld lang niet voor alle ondernemersverenigingen en dat is jammer. Niet alle lokale ondernemersverenigingen zijn, om uiteenlopende redenen, in staat voldoende ondernemers te organiseren om met elkaar sterk te staan voor het ondernemerschap. Soms leunt een vereniging zwaar op een handjevol enthousiastelingen die wel het belang van samenwerking zien. En wees eerlijk, samen aan de kar trekken van een vereniging kost altijd tijd en energie en het runnen van het eigen bedrijf gaat natuurlijk voor. Bovendien loop je als bestuurslid van een ondernemersvereniging ook enig risico als het gaat om aansprakelijkheid. Met name voor verenigingen op nieuwe bedrijvenparken geldt dat een verzekering voor bestuurdersaansprakelijkheid pas kan worden afgesloten als de vereniging enkele jaren ervaring heeft. Tot die tijd kan dit risico niet worden afgedekt.
BusinessPark magazine verschijnt viermaal per jaar als platform van ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement en duurzaam beheer van bedrijventerreinen.
VBNieuws
ondernemersvereniging?
Het borgen van veiligheid door bedrijven voor bedrijven
Zwartewaterland en zorgvuldig beheer. Terwille van alles wat zwemt en zwiert en zoemt! Burgemeester van de gemeente Zwartewaterland, A.C. Hofland
Vanaf 1 oktober van dit jaar is een nieuw initiatief gestart om lokale ondernemersorganisaties een steun in de rug te bieden bij het versterken van het eigen functioneren. Dit is het Centrum voor Lokale OndernemersKringen ofwel kortweg CLOK. Deze stichting heeft een helpdesk en biedt gratis eerstelijns advies voor ondernemersverenigingen. CLOK wil lokale ondernemersverenigingen met praktische faciliteiten bijstaan. Bijvoorbeeld bij het vinden van een prima inleider voor een ledenvergadering, bij het organiseren van een werkbezoek voor raadsleden en bij het organiseren van een professioneel secretariaat. CLOK werkt samen met een aantal exclusieve partners. Voor de duidelijkheid: CLOK gaat zich niet bezighouden met belangenbehartiging, want dat vindt stichting CLOK de taak van koepels als VNONCW en MKB-Nederland. Het gaat CLOK om het bieden van hands on ondersteuning aan de lokale ondernemersorganisaties. CLOK kent als stichting geen leden, dus betalen ondernemersorganisaties die betrokken willen zijn geen contributie. De eerstelijns advisering is gratis. Voor overige dienstverlening gelden tarieven op basis van opdrachtverstrekking. Vanaf 1 oktober is de website van CLOK online onder www.clokweb.nl. Ondernemersorganisaties, maar ook gemeenten kunnen met vragen bellen naar de helpdesk CLOK, tel: 0900-1246800 (30 cent per minuut). Wilt u een informatiesetje ontvangen? Mailt u dan uw gegevens naar
[email protected]. Het is tijd voor CLOK. Ton Sels Sels Advies & Secretariaat
Vormgeving en productie Drukkerij Sonneveld en Media Business Press Fotografie Marcel Cornelissen Druk en handling Drukkerij Sonneveld, ’s-Gravenzande Advertentie-exploitatie Media Sales Support Nathan Lavino Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Tel.: 010 – 289 40 60 Fax: 010 – 289 40 61 E-mail:
[email protected] Redactiesecretariaat Sels Advies & Secretariaat B.V. Postbus 21328 3001 AH Rotterdam Tel.: 010 – 205 24 35 Fax: 010 – 205 24 33 E-mail:
[email protected]
@ Foto voorpagina Ecofactorij Apeldoorn
oktober 2005
BusinessPark magazine
3
Masterplan voor herstructurering Havengebied Enschede
Havengebied Enschede heeft karakter Het Havengebied in Enschede heeft een upgrading nodig. In functioneel en economisch opzicht loopt het Havengebied achterstand op ten opzichte van concurrerende werklocaties. Dit leidt tot een slechtere ruimtelijke kwaliteit en tot een achteruitgang van het imago van het Havengebied. Uiteindelijk kan dit gevolgen hebben voor de economie van Enschede. Deze trend kan worden omgebogen door het Havengebied integraal aan te pakken. Hiervoor heeft de gemeente Enschede aan DHV gevraagd een Masterplan te schrijven. Met het hierin opgenomen forse herstructureringprogramma is het mogelijk de huidige ontwikkelingen te keren. Met als doel een hoge inrichtings- en economische kwaliteit, ook op langere termijn. Het Havengebied is één van de grootste bedrijventerreinen in Twente. Het terrein heeft een omvang van 200 hectare en biedt huisvesting aan ruim 300 bedrijven met ongeveer 6.000 werknemers. In het Havengebied zijn veel industriële en groothandelsbedrijven te vinden, maar ook bouwbedrijven, transportbedrijven en enige horeca. Voor de werkgelegenheid en de economie van Enschede is het Havengebied van groot belang. Wil het Havengebied goed kunnen functioneren, ondernemers kunnen aantrekken en vasthouden, dan is een goede kwaliteit van het terrein noodzakelijk. Het Havengebied doet zijn naam op dit moment niet echt eer aan. Er is enige havengebonden bedrijvigheid, maar minder dan van een havengebied
4
BusinessPark magazine
oktober 2005
mag worden verwacht. De haven is ook vooral een loshaven en maar zeer beperkt een laadhaven. De grootte van het terrein en de ligging ervan, cen-
traal in het stedelijk netwerk van de (Eu)regio, biedt grote potenties op dit gebied. Potenties voor lokaal, regionaal en mogelijk zelfs (inter)nationaal opererende bedrijvigheid. Deze bedrijven moeten zich er dan wel thuis kunnen voelen en zekerheid hebben over hun toekomst. De inrichting van het Havengebied is extensief, met lage bebouwing en veel groen. De wegprofielen zijn breed met grasbermen en bomen. Er zijn onbebouwde, groen ingevulde kavels. Het Havengebied heeft daarmee in potentie een ruime, groene uitstraling. Toch laat de inrichtingskwaliteit te wensen over. Er is sprake van veroudering, kwaliteitsverval en verloedering van de openbare en private ruimte. Ook zijn er bedrijven die niet passen bij hun vestigingsplek vanuit hun bedrijfsvoering of vanuit de geldende milieucategorieën. Hier wordt tot op heden nauwelijks iets aan gedaan.
Adequaat ingrijpen is dus nodig. Gelukkig is dit goed mogelijk. Het Havengebied biedt, door zijn ligging, zijn grootte en zijn inrichting veel kansen. Het terrein heeft potenties om een lokaal en regionaal concurrerend bedrijventerrein te zijn en te blijven. Om dit mogelijk te maken is het Masterplan Havengebied Enschede opgesteld. Jan Breteler, hoofd van het projectbureau van de gemeente Enschede, geeft aan: “De kern van dit Masterplan is dat we drie deelgebieden op verschillende manieren positioneren en verschillend gaan herstructureren. Dat is een vernieuwende aanpak die ons een duidelijke richting geeft. Een van de eerste resultaten ervan die ik merk, is dat in alle discussies over dit masterplan gaat over de specifieke kwaliteiten en ingrepen voor de drie terreinen, in plaats van over een ongedeeld bedrijventerrein.” Het Masterplan deed bij de gemeente Enschede een aantal kwartjes vallen. Jan Breteler: “Het eerste kwartje viel toen we zagen dat we het Havengebied niet langer in zijn geheel als haven hoeven te behandelen. Alleen de kop van de haven zelf herbergt namelijk havengebonden activiteiten. Het tweede kwartje viel toen we ontdekten dat het meest westelijke gedeelte, de Twekkeler-Es, behoorlijk goed functioneert. Als gemeente blijken we er ook
over heel wat grondposities te beschikken die we kunnen gebruiken om ruimtelijke vraagstukken op andere terreinen op te lossen. In dit deelgebied wordt de herstructurering dan ook gestart.” “De gemeentelijke politiek accepteert door dit Masterplan dat herstructurering van een bedrijventerrein peperduur is”, constateert Breteler. “Voorheen werd dat weliswaar erkend voor probleemwijken, maar bij bedrijventerreinen werd al snel naar het bedrijfsleven gekeken. Een dergelijke forse herstructurering gaat echter ook de financiële draagkracht van bedrijven te boven.” Om de herstructurering beheersbaar te maken, is de aanpak opgedeeld in negentien projecten. De projectmatige aanpak zorgt voor een flexibel plan dat past bij de huidige situatie én in kan spelen op toekomstige kansen en ontwikkelingen. In de projecten wordt gebruik gemaakt van de verschillende karakters van de deelgebieden, van de grondposities van de gemeente én van de ongebruikte ruimte die het terrein biedt. Jan Breteler: “Het Havengebied is binnen Enschede bijna spreekwoordelijk een terrein waar ruimte gewonnen kan worden. Het staat bij iedereen in Enschede op het netvlies als een terrein met veel ongebruikte mogelijkheden en relatief weinig activiteiten.”
Uiteindelijk zal met dit Masterplan het Havengebied binnen tien jaar in overzichtelijke projecten worden herontwikkeld. “Daarvoor is het wel noodzakelijk dat de opbrengsten van het bedrijventerrein wordt verhoogd, zodat de forse herstructurering kan worden gefinancierd. Daarom kozen we voor de marketingtechnische invalshoek”, aldus Herman Timmermans, projectleider vanuit DHV. “Te vaak stranden herstructureringsplannen omdat ze zich te veel concentreren op de kosten. Deze zijn vaak hoog en de plannen belanden niet zelden in de ijskast. Het voordeel van de 2e aanpak in Enschede is dat eerst het eindproduct wordt gepositioneerd en pas in tweede instantie de kosten een rol gaan spelen.” Om de forse herstructurering mogelijk te maken, is verhoging van de opbrengsten van het terrein niet voldoende. Externe financiering is ook hard nodig. Vandaar dat de gemeente bij de herstructurering samenwerkt met provincie, regiogemeenten en bedrijfsleven. Een belangrijke financieringsbron voor de plannen is de TOPper-subsidie van het ministerie van Economische Zaken voor grote nieuwe en te herstructureren bedrijventerreinen. Hiermee kan de rijksoverheid een deel van de kosten voor haar rekening nemen. “Dit Masterplan biedt goede aanknopingspunten om TOPper-gelden binnen te krijgen”,
oktober 2005
BusinessPark magazine
5
Parkmanager De Wetering-Noord streeft naar kwaliteitscijfer 8 meent Breteler. “Sinds december vorig jaar is het Havengebied namelijk een van de vijftig door Den Haag erkende TOP-locaties waarvoor subsidies worden gereserveerd.” Het Masterplan is een voorwaarde om voor de subsidies in aanmerking te kunnen komen. De gemeente bereidt de eerste TOPperaanvraag inmiddels voor in het deelgebied Twekkeler-Es waar de gemeente een goede uitgangspositie heeft. Om het Masterplan tot een succes te maken, is samenwerking met de op het terrein gevestigde bedrijven essentieel. Daarom zijn de leden van de
Belangenvereniging Ondernemers Havengebied (BOH) vanaf het eerste begin nauw betrokken bij de herstructureringsplannen. Ze staan zeer welwillend tegenover het Masterplan ondanks de lange periode waarover het zich uitstrekt. Jan Breteler: “De ondernemers hebben meer vertrouwen gekregen omdat het plan wordt gekenmerkt door een kleinschaliger aanpak in deelprojecten. Het is een realistisch en duidelijk plan waarbij gekozen is voor een stapsgewijze herstructurering. Die herstructurering is opgedeeld in meerdere, makkelijker te hanteren deelprojecten. Dat wekt vertrouwen.”
“Ondernemers waarderen vooral dat de gemeente duidelijk is over haar toekomstplannen”, zegt Jan Breteler. “De gemeente zal niet langer bedrijven gedogen die niet in het betreffende deelgebied thuishoren. Zelfs een ondernemer die rechtstreeks door dit voornemen werd getroffen, kon er goed mee leven omdat het hem eindelijk duidelijkheid verschafte. Het is voor de ondernemers van groot belang dat het bedrijventerrein goed wordt georganiseerd, zodat hun onderneming goed kan blijven draaien. Bovendien blijft de waarde van hun vastgoed erdoor op peil.”
PARKMANAGEMENT VOLGENS… André Onland, Parkmanager De Wetering-Noord “Mooi terrein, dat willen we graag horen.” Het is een vrij nieuw fenomeen, dat vanuit Engeland overwaaide. De parkmanager. Die doet meer
Het Havengebied Enschede
dan alleen een bedrijventerrein beheren en onderhouden
Aan de westkant van het centrum van Enschede ligt het Havengebied. In het Masterplan dat advies- en ingenieursbureau DHV opstelde voor de gemeente Enschede zijn drie deelgebieden onderscheiden op basis van milieucategorieën én economisch profiel.
“Je bent aanspreekpunt, helpt bedrijven bij allerlei zaken en
Het betreft de Twekkeler-Es in het westen, de eigenlijke haven in het midden en de Westerval-Spoorzone dat nauw tegen het stadscentrum aanligt. De Twekkeler-Es wordt een moderne bedrijventerrein waar ruimte is voor de milieucategorieën één tot en met vier. In de Westerval-Spoorzone komen vooral business-to-consumer activiteiten en kleinschaliger bedrijven. De haven herbergt in de toekomst uitsluitend havengebonden en zware industrie. Althans, voor minimaal de komende vijftien jaar. Blijkt er onvoldoende interesse voor te zijn, dan gaan gemeente en bedrijfsleven de kwaliteit van het water voor een andere functie benutten: meer gericht op dienstverlening, groen en het intensiveren van de verblijffunctie. Gezien het eigen karakter van deze deelgebieden, vergt elk gebied een eigen marketingaanpak om het terrein en haar voordelen voor het voetlicht te brengen. Bij alle drie de gebieden is herstructurering van de infrastructuur van wezenlijk belang om de bereikbaarheid van bedrijven te optimaliseren.
bent financieel manager.”
Dit zegt parkmanager André Onland van De Wetering-Noord. Hij heeft de lat hoog liggen. “Het leuke is om met al die mensen samen aan de slag te gaan, immers de doelstelling van parkmanagement is het realiseren van duurzaam beheer en onderhoud door samenwerking van de bedrijven en de gemeente.” Norm
De Wetering-Noord in Utrecht is een modern bedrijventerrein van 29 hectare in het noordelijke deel van Leidsche Rijn. Sinds 1997 kun je als bedrijf hier een kavel kopen van de gemeente Utrecht. Om het park mooi en functioneel te houden moet het duurzaam worden beheerd. De gemeente heeft met dit doel “parkmanagement”op dit bedrijventerrein geïntroduceerd.
Grontmij Nederland heeft het parkmanagement op Leidsche Rijn in 2001 via Europese aanbesteding verkregen. De hiervoor aangestelde parkmanager André Onland kan zijn werk doen met het basispakket, waaraan alle deelnemers op het park verplicht zijn mee te betalen. Er wordt ondermeer het beheer en onderhoud van privaatgebied, de terreinbeveiliging, beheerorganisatie en de bedrijfsbewegwijzering van betaald. De leden dragen in rato van kaveloppervlak bij aan deze kosten. De gemeente betaalt voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. De parkmanager huurt weer onderaannemers in voor de uitvoering van haar beheertaken. Onland is het aanspreekpunt voor de bedrijven en zorgt ervoor dat het park er strak uitziet. “Ik krijg vaak te horen op wat voor mooi terrein we eigenlijk zitten. Dat is wat we graag willen horen. Wij hebben een kwaliteitsnorm van 8 te halen, vergeleken met normale gebieden die een 6 hebben.” De huidige bouwactiviteiten op en rond de Wetering-Noord bemoeilijken het halen van de norm, We zitten nog in de “bouwputfase” maar met de gescoorde 7 is dat eigenlijk best een opsteker om door te gaan voor de 8. Prestatie-eisen
Hierbij heeft Onland te maken met contractueel vastgelegde prestatieeisen, waaraan hij als parkmanager moet voldoen. “Je zit met een afgesproken kwaliteit die je als resultaatverplichting op je neemt en dat neer moet zetten voor een van te voren
vastgesteld budget legt hij uit. “Er komt dan ook een stuk financieel management bij kijken. Aan het begin van het jaar wordt de begroting gemaakt, dat wordt dan voor goedkeuring aangeboden in de algemene ledenvergadering. De gemeente is als lid in de ALV vertegenwoordigd en heeft 20% van de aanwezige stemmen, als ik in de ALV groen licht krijg kunnen de geplande werkzaamheden worden uitgevoerd. Dat loopt goed tot nu toe. Het begrip parkmanager is nog vrij nieuw in ons land. Onland schat dat er nu zo’n twintig parkmanagers in Nederland werken. Hij deed bij In Holland de post HBO opleiding Business Park Management en heeft hele nieuwe uitdagingen op zijn pad gezien. “Je bent hoofdzakelijk aan het communiceren met alle betrokken partijen, zoals de toetreders, het verenigingsbestuur, het Projectbureau Leidsche Rijn, de dienst Stadsbeheer, Economische Zaken en de uitvoerende partijen Daarnaast los je als parkmanager problemen en meningsverschillen op, als reclame-uitingen op het terrein, containers, parkeeronenigheid, het weghalen van afval tot het helpen met de bouwplannen om die langs de gemeentelijke welstandscommissie te krijgen. Het is zeker geen 9 tot 5-kantoorbaan. Onland: “Je moet ook de straat op om de leden te laten weten dat je voor ze bent.” Bron: Arjan Klaver “de Ondernemer”
oktober 2005
BusinessPark magazine
7
LOKAAL VERHAAL Businessparkmanagement vanuit de basis Vertel uw lokaal verhaal Deze ruimte in Business Park Magazine is gereserveerd voor berichten en nieuws over de praktijk van en
adv
ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement. Heeft u als ondernemersvereniging nieuws te melden of bent u als gemeentebestuur met interessante initiatieven bezig? Laat het ons weten. U bent van harte uitgenodigd uw bericht te zenden aan: Redactie BusinessPark magazine
@
Postbus 21328, 3001 AH Rotterdam E-mailen kan ook:
[email protected]
Beveiliging openbaar terrein dichterbij
Cameratoezicht wettelijk geregeld Onlangs is officieel bekend gemaakt dat gemeenten voortaan op allerlei plekken binnen hun eigen gemeentegrenzen camera’s mogen plaatsen. Een mededeling die de weg vrijmaakt voor het met behulp van camerasystemen, preventief beveiligen van bijvoorbeeld bedrijfsterreinen. De wet, die binnenkort van kracht wordt, geeft een gemeentebestuur de bevoegdheid om ‘in het belang van de handhaving van de openbare orde’ plekken of gebieden aan te wijzen waar camera’s mogen worden geplaatst. Een positieve ontwikkeling die in het bijzonder door ondernemers in winkelgebieden en op bedrijfsterreinen wordt toegejuicht. Al jaren wordt er door de eigenaren van bedrijven en hun ondernemersverenigingen voor gepleit om een dergelijke preventieve maatregel te verwezenlijken. Tot nu toe, waar het geen eigen terrein betrof, zonder resultaat. Gelukkig gaat dat nu dus veranderen.
8
BusinessPark magazine
oktober 2005
De camera als “digitaal hekwerk” rond bedrijfsterrein Ondanks het feit dat tot voor kort het gebruik van camera’s om reden van de wet op de privacy in het openbaar niet officieel werd toegestaan, kent de markt allerlei camerasystemen en verschillende soorten camera’s. Een goed aangelegd en geïnstalleerd camera-netwerk vormt een “digitaal hekwerk” rond elk willekeurig bedrijventerrein. Een nieuw fenomeen dat dankzij de nieuwe wetgeving steeds vaker zal voorkomen. (Bron: CNI Europe nieuwsbrief Juni)
Het elektronisch informatiepaneel
behuizing, met daarin een display voor vier tekstregels. Elke regel biedt ruimte aan 25 karakters van 10 centimeter hoog. De ingevoerde tekst wordt draadloos via GSM naar de tekstpanelen verstuurd (via het telefoondisplay kan de boodschap binnen enkele seconden worden doorgegeven) en kent diverse verschijningsfeatures, kapitaal, cursief of knipperende tekstgedeelten. Ook kan de tekst in diverse richtingen gescrolld worden. Dankzij de robuuste aluminium behuizing is het display zeer duurzaam en nagenoeg onderhoudsvrij. Een elektronisch informatiepaneel herbergt tevens een agendafunctie. Dit betekent dat vooraf op datum en tijd één of meerdere boodschappen voorgeprogrammeerd kunnen worden. In het geheugen kunnen natuurlijk meerdere pagina’s tegelijk worden opgeslagen. CityTec draagt zorg voor het gehele traject dat behoort bij de aanvraag en het plaatsen van een meerregelig informatiepaneel.
Altijd actuele, concrete en correcte informatie communiceren. Dat is wat burgers heden ten dage verwachten van een overheidsorgaan. Een meerregelig en digitaal informatiepaneel is voor een gemeente een uitstekende optie om op eenvoudige doch heldere wijze tegemoet te komen aan deze wens. Een elektronisch informatiepaneel bestaat uit een solide aluminium
oktober 2005
BusinessPark magazine
9
Vademecum bedrijventerreinen
Gebieden die voor de economie belangrijk zijn, spelen in het debat over de ruimtelijke ordening in Nederland vooral een negatieve rol. Ze zijn levenloos, saai en ontsieren het landschap. De belangstelling voor de ruimtelijke ontwerpen van bedrijventerreinen is hierdoor nog maar weinig ontwikkeld in vergelijking tot bijvoorbeeld de uitleg van nieuwe woongebieden. Stef van der Gaag onderzoekt in dit vademecum hoe de ontwerpen voor deze terreinen eruit zien, wat er wordt bepaald en wat aan het particulier initiatief wordt overgelaten. Zij vraagt zich af hoe deze terreinen voor handel, nijverheid en transport tot stand komen. Dit handboek biedt suggesties en aanbevelingen voor de stedenbouwkundige opzet en uitleg van bedrijventerreinen die gewoonlijk als monofunctionele enclaves worden getypeerd. Mede aan de hand van prachtig beeldmateriaal toont het dat de werklandschappen van de toekomst beter verdienen. Vademecum Bedrijventerreinen / Stef van der Gaag / design Joost Grootens/ Dutch / 503 pp / 12 x 16.5 cm / ISBN 90 6450 509 8 / 24.50
10
BusinessPark magazine
oktober 2005
Voor Nederland unieke koppeling renovatie bedrijventerreinen aan innovatie groot succes
Het koppelen van de renovatie van bedrijventerreinen aan innovatieprogramma’s voor afzonderlijke bedrijven op die terreinen blijkt een groot succes. Het innovatienetwerk Syntens stelt dit mede op basis van positieve resultaten in de gemeente Haarlem. Daar gaat een renovatie van het bedrijvenpark Waarderpolder gelijk op met een innovatieprogramma.Van de 500 bedrijven in het gebied hebben er in korte tijd 200 deelgenomen aan innovatie-acties. Syntens gaat de Haarlemse aanpak nu ook in Zaandam, Alkmaar en Rotterdam toepassen.Uit onderzoek door het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf (EIM) onder de deelnemende bedrijven blijkt dat zij de in Haarlem gevolgde aanpak met een 8,3 waarderen. Partijen als de gemeente Haarlem, Kamer van Koophandel, MKB Haarlem, Industrie Kring Haarlem en Hogeschool INHOLLAND zijn eveneens enthousiast. Gluren bij de Buren: van contact naar contract Het Syntens-pakket is gebaseerd op eenvoud en actualiteit en wordt voor het eerst in Nederland toegepast. Bedrijven wisselen kennis en contacten uit en proberen tot samenwerking te komen. Daarbij fungeert Syntens als aanjager. Eén van de meest succesvolle onderdelen is het project ‘Gluren bij de Buren’. Tijdens deze bijeenkomsten vertelt een als gastheer optredende ondernemer over het succes van zijn bedrijf, wordt er een rondleiding gegeven en kunnen de deelnemers aansluitend netwerken. ‘Sommige ondernemers zaten dicht bij elkaar in de buurt. Toch weet de één vaak niet wat de ander doet. Daar hebben we met succes op ingespeeld. ‘Gluren bij de Buren’ leidde tot verrassend veel contacten en ook al contracten’, aldus Syntens-adviseur Wilfred van Beuningen.
Programma wordt uitgebouwd Het Syntens-programma zal de komende tijd stapsgewijs worden uitgebouwd met als einddoel álle bedrijven in de Waarderpolder erbij te betrekken. Mede als gevolg van de inspanningen van Syntens (innovatie) en de gemeente Haarlem (renovatie) is het imago van bedrijvenpark Waarderpolder sterk verbeterd. ‘Als we erin slagen om ook de resterende 300 ondernemers in beweging te krijgen, kan een innovatie zoals die in Haarlem wordt gerealiseerd als toegevoegde waarde door Syntens in de markt worden gezet’, aldus Wilfred van Beuningen.
VA N B E G I N - TOT E I N DT R A J E C T Met meer dan 60 jaar grafische ervaring bent u bij Drukkerij Sonneveld
Drukkerij Sonneveld
MKB-Nederland wil actieve rol bij ruimtelijke inrichting Nederland
Acceptgiro’s, visitekaartjes, maar ook leaflets, brochures en
De vraag naar bedrijventerreinen zal de komende jaren fors toenemen. Daarom moeten naast het ontwikkelen van nieuwe bedrijventerreinen, vooral verouderde bedrijventerreinen met spoed worden opgeknapt. Bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen moet de nadruk komen te liggen op kwaliteit, die aan moet sluiten bij de vraag.
Korte, heldere lijnen voor al uw communicatievraagstukken, ook als u vanuit meerdere vestigingen werkt. Het team bestaat uit betrokken professionals die alle ins en outs van uw organisatie kennen, die zich
mappen. Drukkerij Sonneveld - een onderneming van Thieme
verdiepen in uw branche en uw klanten. Vaste plaatsvervangers als
GrafiMedia Groep - is van oudsher specialist in het verzorgen
back-up zorgen voor optimale bereikbaarheid en flexibiliteit.
van huisstijl- en promotioneeldrukwerk. De hechte samenwerking binnen de Thieme GrafiMedia Groep maakt Drukkerij Sonneveld tot uw fullservice grafimediadienstverlener.
Thieme GrafiMedia Groep Uw eigen magazine uitgeven? Online drukwerk opmaken en bestellen? Een pakkende tekst voor een mailing? Drukkerij Sonneveld is een onderneming van Thieme GrafiMedia Groep - één van de grootste grafimediaconcerns van Nederland. Dat betekent - naast
Van Prepress tot logistiek
continuïteit en flexibiliteit - fullservice dienstverlening.
Huisstijl opmaak en bewaking? Een nieuwe
Van communicatieadvies, concept & vormgeving, digitaal printen,
leaflet ontwerpen? Uw wekelijkse nieuwsbrief
fulfilment, webbased applicaties tot uitgeven. Met uw contactpersoon
opmaken? Brochures vakkundig drukken en
bij Drukkerij Sonneveld als centraal aanspreekpunt.
afwerken? Uw briefpapier uit voorraad afroepen
Vertrouwd en overzichtelijk.
of uw formulieren door heel Nederland laten bezorgen? Drukkerij Sonneveld is graag uw
Meer informatie?
grafimediapartner voor alle communicatie. Zo
Voor meer informatie over de dienstverlening van Drukkerij Sonneveld neemt u contact op met: Drukkerij Sonneveld
Drukwerk
afdeling verkoop
Briefpapier, logopapier, Optisch Leesbare
Koningin Julianalaan 146
Acceptgiro’s, kettingformulieren, genummerde
Postbus 9
sets of bloks komen in grote oplagen snel vanaf
2690 AA ‘s-Gravenzande
onze rotatiepersen. Deze wijze van efficiënt pro-
t +31 (0)174 44 55 22
duceren maken het prijstechnisch aantrekkelijk,
f
direct vanaf de papierrol gedrukt en afgewerkt.
e
[email protected]
Voor kleinere oplagen zet Drukkerij Sonneveld de
i
vellenoffsetpersen in.
Na een ruimtelijke analyse waarbij gekeken is naar het beleid van de twaalf provincies stelt MKBNederland dat streekplannen, omgevingsplannen en bestemmingsplannen zo snel mogelijk aangepast dienen te worden aan de uitgangspunten van de Nota Ruimte. Ook wil MKB-Nederland actief worden betrokken bij de projecten die het Ministerie van VROM en de provincie uitvoeren op het gebied van ontwikkelingsplanologie en economische versterking.
Dedicated team Bij Drukkerij Sonneveld werkt u samen met een vast klantenteam.
Briefpapier, logopapier, kettingformulieren, Optisch Leesbare
realiseert u gemak, snelheid en effectiviteit.
Voor informatie kunt u contact opnemen met Wilfred van Beuningen van Syntens (020-6231000).
altijd verzekerd van deskundig advies en vakmanschap.
+31 (0)174 44 55 33 www.sonneveld.nl www.thiemegroep.nl
Thieme GrafiMedia Groep
Park
management
Het bedrijventerrein als onderneming
hjGrontmij
oktober 2005
BusinessPark magazine
11
De gemeente Apeldoorn heeft instrumenten ontwikkeld om als publieke partij de vijf statements van Ton Sels te realiseren op het bedrijfsterrein de Ecofactorij en bedrijvenpark Apeldoorn-Noord. • De Ecofactorij ligt in de oksel van de twee verkeersassen A1 en A50. Op dit moment is nog 50 ha uitgeefbaar, de Ecofactorij is bedoeld voor grootschalige bedrijven (> 1 ha) in de productie en logistieke sector. • Bedrijvenpark Apeldoorn-Noord ligt aan de uitrit Apeldoorn-Noord van de autosnelweg A1 Zwolle-Arnhem. De eerste fase van 65 ha is volledig uitgegeven, de uitgifte van de tweede fase van ongeveer 45 ha start in september 2005. Dit park is een visitekaartje met een hoge kwaliteit bebouwing, veel zichtlocaties, goed beheer en veel ruimte voor groen en water.
Op welke wijze maakt Apeldoorn duurzaam beheer waar?
1.Integraal beheer en sturing door één verantwoordelijke partij. De gemeente geeft het bedrijfsterrein uit aan de gebruiker en richt een organisatie voor parkmanagement op waarvan elke eigenaar/gebruiker verplicht lid is. Bij de Ecofactorij wordt de
2.Commitment van gevestigde bedrijven door parkmanagement bijdrage in huurprijs of servicekosten verdisconteren. De Coöperatie Parkmanagement heft een canon, aangezien het bloot eigendom door de gemeente is overgedragen. De bedrijven bepalen zelf de hoogte van de canon en wat er door de coöperatie mee wordt gedaan. Er is een heffing per ha. Eigenaren zullen deze bijdrage doorberekenen in de huurprijs. De coöperatie Ecofactorij zal haar uiterste best doen om inkomsten te verkrijgen door gezamenlijke activiteiten zoals gezamenlijk energiebeheer, beveiliging en dergelijke. In Apeldoorn-Noord bestaat de mogelijkheid te heffen via het lidmaatschap van de vereniging. Ook daar zullen de projecten die gezamenlijk worden opgestart fondsen creëren om in te zetten voor het parkmanagement voor het bedrijvenpark. 3.Free-ridergedrag voorkomen. Door verplicht lidmaatschap van coöperatie of vereniging voorkomt Apeldoorn het gratis meeliften op voorzieningen die door de anderen worden betaald. 4.De onroerendgoed eigenaar op het bedrijvenpark stimuleert het handhaven van een hoog kwaliteitsniveau om de waarde van zijn onroerend goed te waarborgen.
en de vestiging van nieuwe bedrijven maakt hier onderdeel van uit. 5.De gevestigde ondernemers hebben een vast aanspreekpunt voor alle zaken betreffende het bedrijvenpark. Binnen de gemeente Apeldoorn werken we met accountmanagers per bedrijventerrein. Zij zijn aanspreekpunt voor de bedrijven, maar ook voor de parkmanagementorganisatie. Zowel bij de Coöperatie Ecofactorij als bij de Stichting OBAN is de gemeente (adviserend) lid. Voor de bedrijven is de parkmanager hét aanspreekpunt. Bij de Ecofactorij wordt extra aandacht gegeven aan het duurzaam bouwen en exploiteren. Vooral het toepassen van nieuwe technologie is een
tussentijdse evaluatie van deze constructie heeft voor zowel bedrijfsleven als gemeente een positief resultaat opgeleverd. Ik verwacht dan ook dat na de aanstaande eindevaluatie deze vorm gecontinueerd zal worden. De uitstraling van dit bedrijvenpark is van hoge kwaliteit, waarbij de stichting verantwoordelijk is voor o.a. bewegwijzering, straatmeubilair en parkeren. Zo is in overleg met de ondernemers op Apeldoorn-Noord geregeld dat er geen auto’s geparkeerd worden op de openbare weg, een ieder parkeert op eigen terrein. Bedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor handhaving van deze regeling en spreken elkaar aan op overtredingen. Indien toch noodzakelijk treedt de politie op, dit komt echter weinig voor. De hoogwaardige uitstraling houdt
Apeldoorn optimaliseert duurzaam beheer met coöperatie voor Parkmanagement. In BusinessParkMagazine van april 2005 stelt Ton Sels in het hoofdartikel dat alleen private partijen de voorwaarden kunnen scheppen voor een duurzaam beheer van een bedrijvenpark. Hij stelt dan ook voor dat gemeenten bedrijvenparken in hun geheel verkopen aan private partijen en dat daardoor de kans op beter duurzaam beheer wordt vergroot. Daar ben ik het absoluut niet mee eens en ik wil hier graag uitleggen waarom.
12
BusinessPark magazine
oktober 2005
grond in erfpacht gegeven, maar afgekocht met een eeuwigdurende afkoopsom en het bloot eigendom wordt door de gemeente overgedragen aan de Coöperatie Parkmanagement. Deze beheert integraal het gehele terrein. In Apeldoorn-Noord wordt de grond verkocht onder de voorwaarde dat men verplicht lid wordt van de Ondernemersvereniging verbonden aan de Stichting Parkmanagement die o.a.onder andere verantwoordelijk is voor het beheer van de openbare ruimte.
Dit is ook voor gemeenten een heel belangrijk punt. Veel herstructureringsprogramma’s zijn nu noodzakelijk aangezien bedrijfsleven en gemeenten in de afgelopen decennia weinig of geen aandacht hebben besteed aan het handhaven van kwaliteitsniveaus. Bij de gekozen vorm van een coöperatie bij de Ecofactorij is er een gezamenlijk belang dat binnen de coöperatie kan worden afgedwongen indien één of meer partners hier niet aan mee willen doen. De coöperatie is niet alleen verantwoordelijk voor de openbare ruimte, maar ook voor het totale functioneren van het bedrijfsterrein. Ook de staat van onderhoud van de panden
belangrijk thema. Meerkosten die de toepassing van duurzaamheidtechnologie met zich meebrengt, worden door de gemeente gecompenseerd met behulp van een milieupuntensysteem dat resulteert in een variabele korting op de erfpachtprijs. Bij Bedrijvenpark Apeldoorn-Noord hevelt de Gemeente Apeldoorn het onderhoudsbudget voor de openbare ruimte over aan de Stichting Parkmanagement. In de beheerovereenkomst tussen de gemeente en de stichting zijn kwaliteitscriteria opgenomen waaraan het onderhoud minimaal moet voldoen. Een recentelijk
uiteraard nauw verband met de destijds ontwikkelde stedenbouwkundige criteria. Het is niet voor niets dat het bedrijvenpark de prijs voor het best ontwikkelde bedrijfsterrein in de wacht heeft gesleept. Uit bovenstaande blijkt dat een gemeente prima in staat is de kwaliteit van duurzaam beheer te optimaliseren. Ik ben benieuwd naar voorbeelden waar een private partij betere resultaten heeft bereikt. Henk Wijnsma Hoofd Economische Zaken Gemeente Apeldoorn
oktober 2005
BusinessPark magazine
13
VBNieuws We care.
We leven in een maatschappij waarin niet iedereen de beste bedoelingen heeft. Het is mogelijk dat iemand anders het gemunt heeft op uw kostbaarste bezit. Daarom is het belangrijk dat uw veiligheid voor u ook echt een zorg minder is. De beveiligingsdivisie van PreNed biedt totaaloplossingen. Hierbij gaat het niet alleen om de meest geavanceerde beveiligingstechniek, maar ook om de beste mensen. Daarom besteden wij al vanaf het moment dat iemand bij ons solliciteert continu veel aandacht aan motivatie en betrokkenheid. Want juist mensen maken het verschil als het erop aankomt. We care.
Reactie op OZB-brief van de VBN. In een helder betoog zet de VBN uiteen dat ondernemers en hun organisaties op uiteenlopende manieren betrokken zijn en belang hebben bij de politiek. Zo zullen werkgeversorganisaties zich op nationaal niveau bezig houden met (inter)nationale economische ontwikkelingen en de daarmee samenhangende concurrentiepositie en het lastenniveau in zijn algemeenheid. Op regionaal en lokaal niveau hebben ondernemers ook een aantal collectieve belangen, zoals de VBN dat noemt. Deze belangen hebben vaak meer met de fysieke omgeving van bedrijvenparken of binnensteden te maken. Echter, goed functionerende bedrijvenparken en binnensteden zijn de raderen die de nationale economische motor draaiend houden. Zaken die over het algemeen het regionaal en lokaal ondernemingsklimaat betreffen, vragen gerichte investeringen. En in zijn brief aan Kamer en Kabinet pleit de VBN er voor de ruimte te laten aan het lokale overleg tussen ondernemers en gemeente om langs democratische spelregels middelen beschikbaar te blijven stellen voor die gewenste investeringen. De insteek “bottom-up” benadering zou hierbij leidend moeten zijn. De kabinetsvoorstellen met betrekking tot de toekomstige OZB-heffingen laten die ruimte niet en kiezen nadrukkelijk voor een Top-down benadering. Op landelijk niveau wordt bepaald welke ruimte de lokale politiek en hun ondernemende partners mogen gebruiken; en die ruimte is praktisch nul. Vooralsnog is de CDA-fractie in de Tweede Kamer niet enthousiast over dit onderdeel van de voorstellen. In de CDA-handleiding voor de gemeen-
den tot een verbeterd ondernemersklimaat dan is daarmee bij de betrokkenen sprake van draagvlak voor de initiatieven. Wanneer daarnaast goede en controleerbare afspraken gemaakt worden over de besteding van de extra middelen is ook voldaan aan de noodzakelijke democratische legitimatie. Per gemeente kan een dergelijk betrokken ondernemerschap wel eens van meer belang blijken voor de economische motor dan een vanuit Den Haag opgelegd keurslijf waarbij voor lokale initiatieven geen ruimte is.
M.L. de Pater - van der Meer Lid Tweede Kamer der Staten-Generaal teraadsverkiezingen wordt gesteld dat lokale autonomie van belang is. Daaruit volgt dat op lokaal niveau een democratisch gelegitimeerde afweging gemaakt moet kunnen worden over de uitvoering van taken en lokaal noodzakelijk geachte investeringen. In een eerste schriftelijke reactie op het wetsvoorstel OZB hebben wij het kabinet gewezen op de initiatieven die het lokaal georganiseerde bedrijfsleven neemt. Het kan toch niet zo zijn dat “Den Haag” dit soort initiatieven overruled en onmogelijk maakt. Overigens onderschrijft de CDATweede-Kamerfractie de hoofddoelstelling van de OZB-voorstellen, namelijk uiterste terughoudendheid in de lastenontwikkeling op lokaal niveau en lastenverlichting voor burgers in de vorm van afschaffen van het gebruikersdeel van de OZB. Wanneer lokale overheid en georganiseerd bedrijfsleven met elkaar van mening zijn dat meer dan trendmatige verhogingen in de lokale situatie lei-
Bel voor alle veiligheid: 010-2981133, www.prened.nl
14
BusinessPark magazine
juli 2005
OBJECTBEVEILIGING SURVEILLANCE BEVEILIGINGSTECHNIEK RECEPTIEDIENSTEN BRANDWACHT- EN VEILIGHEIDSDIENSTEN CONSULTANCY ALARMCENTRALE
oktober 2005
BusinessPark magazine
15
LID WORDEN DOET U ZO
In Leiden hebben plaatselijke ondernemers de gemeenteraad gevraagd om de onroerendezaakbelasting (ozb) voor niet-woningen extra te verhogen. Het geld wordt gestort in een pot waar nuttige voorzieningen uit worden gefinancierd, zoals het opknappen van de omgeving en een betere beveiliging van winkelstraten en bedrijventerreinen. Omdat de ondernemers zelf uitmaken waar het geld aan wordt besteed, worden geldverspilling en bureaucratie vermeden. Ook de verplichte deelname lost het meeliftersprobleem op, waardoor collectieve voorzieningen vaak onvoldoende van de grond komen, zegt Leo van der Geest, directeur van economisch onderzoeksbureau Nyfer. Is het idee van een eigen belastinggebied voor lokale ondernemingen zo nieuw als wordt gesuggereerd? In de VS functioneren business improvement districts al meer dan dertig jaar op grote schaal (er zijn minstens 1000 BIDs verspreid over het hele land) en ook in Engeland is er de nodige ervaring mee opgedaan. Een business improvement district is een organisatie van onroerendgoedeigenaren in een bepaald district die zich zelf belasting opleggen om geld in te zamelen voor verbetering van de buurt. Terwijl sommige steden geprobeerd hebben een ondernemersvriendelijk klimaat te creëren door lokale lasten terug te dringen, draaien BIDs de zaak om. Onroerendgoedeigenaren betalen extra belasting en krijgen in ruil daarvoor extra diensten. Veel voorkomende activiteiten zijn stadsreiniging, beveiliging, het opknappen van
de infrastructuur en campagnes om de lokale kwaliteiten onder de aandacht te brengen. De activiteiten kunnen uiteenlopen van het ophangen van kerstverlichting tot het aanleggen van breedbandverbindingen. Wie zou het initiatief tot een BID moeten nemen? Het aantrekkelijke van de BID is dat het een initiatief is van onderop. In theorie is het mogelijk dat gemeenten zelf BIDs instellen, maar in de praktijk komt het initiatief bijna altijd van ondernemers zelf. Wanneer een BID eenmaal is ingesteld is deelname verplicht. De belastinginning vindt door de gemeente plaats, maar het draagvlak ervoor is in het algemeen veel groter dan voor andere lokale belastingen. Na instelling geniet de BID een grote vrijheid om te doen wat zij nodig acht. Natuurlijk moeten er wel goede spelregels zijn om te beslissen over de hoogte van de heffing, de aanwending van de middelen en de wijze van verantwoording, maar daarbinnen zijn de mogelijkheden legio. Als de meerderheid van de eigenaren in een bepaald afgebakend gebied het eenmaal eens is, wordt een activiteitenplan opgesteld dat door de gemeente moet worden goedgekeurd. Vaak leveren BIDs diensten waar voorheen de gemeente verantwoordelijk voor was. Dat is natuurlijk alleen maar zinvol als het doelmatiger gebeurt, maar dat blijkt meestal het geval omdat het directe belang veel groter is. Veel steden in de VS met geldproblemen hebben de privatisering van openbare diensten met open armen ontvangen. Op hun beurt hebben
BIDs een geweldige creativiteit in de private sector losgemaakt om publieke problemen op te lossen. Een BID is volgens u dus dé probleemoplosser voor een gemeente en ondernemers? Natuurlijk zijn er ook keerzijden aan de instelling van een BID. Sceptici hameren er op dat BIDs een bedreiging vormen voor de democratische verantwoording en dat de toegang tot publieke diensten afhankelijk wordt van het bezit aan onroerend goed. Daar staan echter talrijke onderzoeken en praktijkervaringen tegenover die aantonen dat BIDs werken. Zo wees een groot onderzoek in Philadelphia uit dat in buurten met een BID minder diefstal, vernielingen en berovingen plaatsvonden dan in buurten zonder BID, zonder dat de criminaliteit zich naar naburige wijken verplaatste. Andere onderzoeken wijzen op de sleultelrol die BIDs hebben gespeeld in de revitalisering van verpauperde steden of stadswijken. De VBN pleit bij het kabinet en de Tweede Kamerleden voor het behoud van keuzevrijheid voor gemeenteraden om de ozb extra te verhogen. Maar staat de ‘At your service’ gedachte al boven alle politieke agenda’s? De BID is bestuurlijke vernieuwing die de voordelen van privaat initiatief en lokaal bestuur combineert. Omdat zij verantwoordelijkheden neerlegt waar de betrokkenheid het grootst is, zet zij meer zoden aan de dijk dan de hervormingsagenda van minister Pechtold. Maar volgens mij schat de VBN de tijdgeest goed in. Op verschillende plekken in Den Haag werkt men aan eigentijdse wetgeving, goede bedrijventerreinen en steeds vaker aan een coulant fiscaal regiem. Voldoende kansen dus voor het invoeren van BID’s en de start van een nieuw tijdperk voor lokale ondernemers en gemeenten.
Frans Visée Bestuurslid VBN
16
BusinessPark magazine
oktober 2005
Nieuwe leden
Ik wil lid worden van de VBN Naam:
VBN De onderstaande personen zijn onlangs lid geworden van de VBN.
Naam organisatie: Adres: Plaats:
Eneco Energie De heer C.F. Aandewiel De Jong Marketing & Procesbegeleiding De heer mr. D.A. de Jong Vereniging Bedrijvenpark Zuidoost De heer M.H. Bösel Gemeente Oss Afdeling ondernemerszaken
Tel.:
Fax:
Mobiel: E-mail: www: Stuurt u mij een contributienota `a € 150,- voor het jaar 2005 VBN, Postbus 21328 3001 AH Rotterdam
[email protected]
Bezoek ook eens de website van de VBN
www.vbnplatform.nl
Met BID begint nieuw tijdperk voor lokale ondernemers
U als lezer van Business Park Magazine bent actief betrokken bij de beleidsvorming rond bedrijventerreinen, maar ook bij de verwerving, ontwikkeling en exploitatie ervan. Sluit u daarom aan bij de nieuwe meest smaakmakende vereniging van Nederland, de VBN. De VBN is hét platform van ambtenaren, ondernemers en beleggers die zich bezighouden met het ontwikkelen, revitaliseren en werken op bedrijvenparken, in winkelcentra en bedrijfsverzamelgebouwen en daarbij aanlopen tegen kwesties als ruimtegebruik, milieu, veiligheid, duurzaamheid, arbeidsmarkt en onderwijs, wet-en regelgeving, financiering en beleggen. U ontmoet hier professionals die betrokken zijn bij de dienstverlening aan de bedrijven op de 3500 terreinen in Nederland. U heeft toegang tot talrijke inspirerende seminars, producten en diensten. De VBN is het platform voor informele zakelijke contacten en lobby’s midden in het hart van het bedrijvenparkmanagement. Kies voor het VBN-netwerk en word lid!
Freeriders: wie profiteert, moet ook betalen
Een website die meegroeit met uw onderneming/ondernemersvereniging?
Er liggen legio kansen op bedrijventerreinen om te komen tot ver-
In een notendop: u kunt nu uw website snel en eenvoudig uitbouwen tot een maatkostuum voor uw onderneming of ondernemersvereniging met alle functionaliteiten die u maar wenst.
sterking van het vestigingsklimaat en het werkklimaat. Voorwaarde daarvoor is dat de ondernemers bereid zijn om mee te doen, en ook om mee te betalen. Want de kracht zit immers in het volume en het collectief. Toch bestaat er vaak animo voor het nemen van maatregelen bij een groep ondernemers, terwijl andere ondernemers op hetzelfde terrein afzien van deelname. Die laatste groep ondernemers wordt dan gemakshalve als “freerider” aangeduid. Maar dat beeld behoeft enige nuancering.
Een ondernemer heeft ontegenzeggelijk het recht om bepaalde voorgestelde collectieve maatregelen niet interessant voor zijn onderneming te vinden. Sterker nog: sommige versterkingsmaatregelen zijn voor bepaalde ondernemers absoluut oninteressant. Een ondernemer mag afzien van deelname aan een collectief afvalcontract, omdat hij nou eenmaal al twintig jaar zaken doet met een afvalverwijderaar met wie hij inmiddels bevriend is geraakt. En het is het zijn goed recht om daarvoor meer te betalen dan voor het collectieve contract, als hij dat wil. Anders wordt het wanneer een ondernemer niet wil meebetalen aan een collectief getroffen voorziening, maar er wel doelbewust van profiteert. Dat heeft niets te maken met slim zijn, maar met laakbaar ondernemersgedrag. In mijn ogen zijn deze ondernemers de echte freeriders. En er bestaat geen recht op freeridership. Het gedrag van dit soort ondernemers moet worden bestreden. Freeridersgedrag treffen we vaak aan als het gaat om collectieve gebiedsbeveiliging op bestaande bedrijventerreinen. Op deze terreinen is het, in tegenstelling tot nieuw te ontwikkelen terreinen, ook praktisch gezien onmogelijk om freeridership te verbieden en om een dergelijk verbod te handhaven. Het is moeilijk om te voorkomen dat de freerider profiteert van de voorde-
18
BusinessPark magazine
oktober 2005
len van collectieve beveiliging. Het terrein is beveiligd, en zijn pand staat erop, en dus profiteert hij. Er zijn een paar lijnen aan te geven waarlangs freeridersgedrag bij collectieve gebiedsbeveiliging op bestaande bedrijventerreinen zou kunnen worden bestreden. In de eerste plaats wijs ik op de case Leiden, waar de Gemeente voornemens is om op verzoek van een meerderheid van de ondernemers op een bedrijventerrein de Onroerend Zaakbelasting bovenmatig te verhogen en de extra opbrengsten volledig terug te sluizen naar de ondernemers, die uit deze fondsen voorzieningen treffen, zoals de collectieve beveiliging. De OZB is verplicht, dus ook de verhoging. Dus alle ondernemers krijgen de rekening, ook de freerider die er niet om heeft gevraagd. En alle ondernemers profiteren van de in te voeren beveiligingsmaatregelen, en daarmee is de constructie ook verdedigbaar. De VBN heeft al eerder aangegeven positief te staan ten opzichte van dit initiatief. Een tweede mogelijkheid is om gedifferentieerd te beveiligen. Je zou kunnen overwegen om de beveiligingsmaatregelen zoals verlichting, camerasystemen en surveillances te concentreren op die straten of deelgebieden op een bedrijventerrein, waar wel alle ondernemers mee willen doen. Het is geen charmante oplossing, maar het
draagt er wel aan bij dat zij die betalen, ook het meest profiteren. Een derde mogelijkheid is het uitsluiten van freeriders van alle andere vormen van dienstverlening, die op het terrein zijn georganiseerd, en die de betreffende freeriders wel voordelen bieden. De constructie daarvoor is erg eenvoudig. Organiseer de ondernemers die wel willen meedoen aan collectieve beveiliging in een Stichting Beveiliging Bedrijventerrein. Laat hun bijdrage in de collectieve beveiliging gelijk zijn aan hun contributie. Geef als Stichting vervolgens aan de parkmanager de opdracht om met de beschikbare middelen de collectieve beveiliging te organiseren, en spreek met de parkmanager af dat alle overige door hem te leveren diensten (collectieve inkoop, gebouwonderhoud, groenonderhoud, kinderopvang, ondersteuning etc.) alleen geleverd mogen worden aan de deelnemers in de Stichting Beveiliging Bedrijventerrein. Een variant hierop is om in de tarieven die de Parkmanager voor zijn diensten berekent, een onderscheid aan te brengen tussen freeriders en betalers op het punt van beveiliging. Ik hoop hiermee stof tot nadenken geleverd te hebben, en wellicht hier en daar ook tot een discussie. Albert Schuurmans Voorzitter VBN
Als ondernemer of ondernemersvereniging kunt u niet meer zonder een eigen, actuele website die veel meer is dan een online brochure. Maar wat is er tegenwoordig allemaal mogelijk met uw website en hoe kan u de informatie op uw website zelf beheren en uitbouwen? Webkracht is een veelzijdig en vindingrijk internetbedrijf dat u in dit traject van het begin tot het einde bij kan staan. Aan iedere klant wordt een stuk maatwerk geboden, waarvan de prijs u zal verbazen. Het geheim zit ‘m in de Exolog website management software, een internet-softwarepakket waarin de ervaringen en eisen van uw voorgangers zijn gebundeld. Met een website gebruikmakend van Exolog software, abonneert u zich op een levend systeem. Software die met de dag slimmer, sneller en veelzijdiger wordt.
de Exolog software kan uw website makkelijk en betaalbaar meegroeien met uw ondernemerswensen. Verder weet u dat u altijd werkt met de meeste recente versie van Exolog, dat er regelmatig nieuwe of verbeterde functionaliteit aan de software wordt toegevoegd en dat uw website, door de ingebouwde zoekmachine-optimalisatie, goed wordt gevonden door de verschillende zoekmachines zoals Google. Dit alles zonder dat u software hoeft te downloaden of hoeft te installeren op uw eigen computer. Beheren van de inhoud doet u zelf via uw website, waarbij aanpassingen direct automatisch doorgevoerd worden. Werken aan uw website kunt u nu overal ter wereld doen.
Stel u bent een startende, kleine ondernemer of een ondernemersvereniging, dan wilt u graag een betaalbare website, die professioneel oogt, makkelijk door uzelf kan worden onderhouden en die veel bezoekers c.q. leden trekt. Misschien wilt u uw website in de toekomst verder uitbreiden met een forum of met een extranet voor uw klanten of leden, of wilt u met een online shop extra omzet genereren. Door de open architectuur van
Ook zwaardere websites van middelgrote tot grote bedrijven kunnen met behulp van Exolog-software worden gerealiseerd. Een vacaturebank, profielpagina’s voor uw afnemers, een CRM systeem of uitgebreide e-mailmarketing: het kan, zonder dat hier hoge kosten tegenover staan. Misschien zijn de huidige Exolog gebruikers nog wel het beste bewijs: de Gemeente Rotterdam, Kentucky Fried Chicken, de brancheorganisaties
NVOS en Orthobanda, Rotterdam Festivals, Multiculturele Televisie Nederland en het Nederlands Fotomuseum zijn enkele organisaties die u voorgingen. U hebt al een Exolog website vanaf € 1500,- opstartkosten. De Exolog licentie is er vanaf € 75,per maand incl. hosting, e-mail en een domeinnaam. Verenigingen en stichtingen betalen voor de exolog licentie slechts € 350,- per jaar. Voor meer informatie en een vrijblijvende offerte surft u naar http://www.website.businessparkmagazine.nl waar u online een vragenformulier kunt invullen. Een Exolog website is vooral ook voor ondernemersverenigingen de uitkomst. Via uw website verstuurt u bijvoorbeeld uitnodigingen aan uw leden, die zich online kunnen aanmelden voor bijeenkomsten. Ook kunt u eenvoudig nieuwsbrieven via uw website naar de leden sturen. U bespaart veel tijd en geld.
oktober 2005
BusinessPark magazine
19
Het borgen van veiligheid door bedrijven voor bedrijven aan de inzet van onder meer de Bedrijfshulpverlening. Denk hierbij aan de taken die vanuit de wetgeving opgelegd worden, zoals het blussen van een beginnende brand, Levensreddende handelingen, ontruiming en communicatie. Voor wat betreft het laatste aspect kan zeker gesteld worden dat dit in aanvulling op inzicht in risico’s, een belangrijke rol kan spelen bij de omvang en afhandeling van de calamiteit op een bedrijfsterrein.
Aan alle bewoners…..
Aan alle bewoners van een bedrijfsterrein wordt vaak vanuit parkmanagement een aanbod gedaan voor wat betreft de collectieve inkoop van een nader bepaald basispakket van diensten. Dit kan variëren van de inkoop van stroom tot de collectieve beveiliging van het gehele park. Ook veiligheid als zodanig zou hier als een onderdeel moeten worden opgenomen. De achterliggende gedachte hierbij is een economische, namelijk het voortbestaan van de organisatie op de langere termijn. Tevens blijkt in de praktijk dat een andere organisatie naast de eigen veiligheid in het pand, bewust of onbewust ook van directe invloed kan zijn op de (veiligheid) van de buurbedrijven. Een voorbeeld hierbij is een tankstation. We kennen ze allemaal, lekker in de buurt en we zijn er dan ook erg blij mee. Maar realiseren we ons eigenlijk wel wat de impact is voor de eigen organisatie, wanneer er zich een ontploffing zou voordoen op zo’n terrein? En, wat kunnen we dan nog doen? Veiligheid in het belang van de eigen organisatie, maar ook van de buurbedrijven
Iedere ondernemer draagt dan ook verantwoording op basis van de wetgeving om de veiligheid binnen de eigen organisatie te regelen en te borgen. De wetgever legt deze verantwoording vast in onder andere de arbeidsomstandigheden wet 1995, het bouwbesluit en aanverwante wet- en regelingen. Jaarlijks overkomt het echter toch ongewenst een groot aantal bedrijven. Een brand, waarna het niet meer lukt om de draad weer op te pakken, met zelfs een faillissement als gevolg. Maar ook de gevolgen voor buurbedrijven kunnen meer dan groot zijn. Hiervoor zijn naast algemene regels namelijk geen specifieke verantwoordelijkheid vastgelegd voor derden.
20
BusinessPark magazine
oktober 2005
Veiligheid als onderdeel van het bedrijfsterreinbeleid
Jane de Jong
Veiligheid als onderdeel van het organisatiebeleid
Veiligheid moet als zodanig geen doel op zich zijn, maar geïntegreerd worden in het organisatiebeleid, zoals bijvoorbeeld groei en winst. Wat wil de organisatie met betrekking tot veiligheid bereiken en hoe? De maatregelen die genomen kunnen worden liggen primair in de preventieve en repressieve sfeer. Bij preventief kunnen we denken aan toepassingen als onder andere bouw of verbouw, inzicht in de risico’s en het afdekken hiervan door te nemen maatregelen zoals bijvoorbeeld een ontruimingsplan. Ten aanzien van repressieve maatregelen valt te denken
Veiligheid is niet enkel een doel binnen de eigen organisatie, maar voor alle bedrijven op het terrein en moet als zodanig vastgelegd worden in het bedrijfsterreinbeleid. Het realiseren van optimale veiligheid op het bedrijfsterrein vereist betrokkenheid van alle bedrijven. Samen sterk staan. Het gaat namelijk niet enkel om de kwaliteit, maar zeker ook om de acceptatie van het veiligheidsbeleid door de bedrijven en hun medewerkers. Het effect van acties is nog altijd de resultante van de kwaliteit en de acceptatie. Ook is het investeren in veiligheid geen eenmalige actie. Net zoals de verbetering van werkprocessen binnen de organisatie een cyclische beweging kent, geldt dit ook voor veiligheid. Dit geldt zowel voor de eigen organisatie, als voor het bedrijfsterrein. Plan van aanpak
Een plan van aanpak voor een bedrijfsterrein is tweeledig. Enerzijds is er de noodzaak voor de afzonderlijke bedrijven om op basis van de eigen risico-inventarisatie en de maatgevende factoren inzicht te verkrijgen in de risico’s die de eigen onderneming loopt. Denk hierbij aan de interne risico’s voortkomend uit het interne proces, zoals gevaarlijke stoffen, specifiek gevaarlijke processen enz. Anderzijds
moet er gekeken worden naar de externe risico’s, hetgeen inzicht betreft in de omliggende gevaren. Denk hierbij aan gevaarlijke stoffen bij buurbedrijven, vervoerslijnen zoals wegen en waterwegen. Op basis hiervan kan er een compilatie gemaakt worden van alle afzonderlijke risico’s per bedrijf, welke echter van direct gevolg kunnen zijn voor omliggende buurbedrijven. Vanuit de geconstateerde risico’s zal vervolgens gekeken worden naar oplossingen, welke dan vervat kunnen worden in een ‘overall plan’. Communicatie is een volgende stap in het voorkomen van het (uitbreiden) van een calamiteit. Informeer de buren middels een telefoontje, of door middel van e-mail. Weet de buurbedrijven te bereiken en ondersteun daar waar mogelijk is. Bedrijfsterreinbeleid geeft al aan dat het een bepaalde structuur betreft, waarbij de handelwijze bij calamiteit als zodanig wordt vastgelegd, zowel voor interne als externe aangelegenheden. Naast organisatorische technische en elektronische oplossingen, hoort het inrichten van Bedrijfshulpverlening hier tevens bij. De inventarisatie van de risico’s is namelijk ook weer een momentopname. Een organisatie is onderhevig aan veranderingen, maar dit geldt ook voor de omgeving en de omliggende buurbedrijven. Op alle facetten zowel intern als extern moet dan ook op reguliere basis worden ingespeeld. Inrichting van bedrijfshulpverlening voor bedrijf en bedrijfsterrein
Bedrijfshulpverlening is een verplichting voor alle organisaties. Een effectieve bedrijfshulpverlening met goed opgeleide BHV’ers zal in de eerste minuten van een calamiteit de gevol-
Martin Kauffman
gen van de calamiteit tot een minimum kunnen beperken. Op basis van de inventarisatie van de risico’s die een bedrijf loopt, zal de optimale inrichting van de BHV verder vorm krijgen. Er moet namelijk altijd sprake zijn van maatwerk, gericht op het bedrijf, het pand, en de omgeving. In aansluiting hierop moet een plan worden opgesteld, waarin vastgelegd op welke wijze de bedrijfshulpverlening is ingericht en de werkwijze. Voor wat betreft het bedrijfsterrein is dan de vervolgstap hoe deze op zich losstaande plannen, bundelen tot een bedrijfsterreinplan, waarin alle noodzakelijke informatie voor alle bedrijven beschikbaar is. Wettelijk dient de borging van de bedrijfsveiligheid gerealiseerd te worden door het oefenen en evalueren op reguliere basis van de BHV’ers in de praktijk. Tevens door het onderhouden van de kennis en competenties van de functionarissen tijdens de jaarlijkse herhalingscursussen. Enerzijds zal in aansluiting op het bedrijfsterreinbeleid een integrale oefening
gehouden kunnen worden. Anderzijds zal er bijvoorbeeld schaalvoordeel behaald kunnen worden ten aanzien van het opleiden van BHV’ers. Dit laatste is zeker van toepassing indien er sprake is van een collectieve inkoop en trainingen op locatie. Samenvatting
Samenvattend kunnen we vaststellen dat de bedrijfscontinuïteit voor de bedrijven afzonderlijk, maar ook gezamenlijk meer geborgd wordt, indien de bedrijfsveiligheid op het bedrijfsterrein optimaal geregeld wordt. Tevens dat er door gezamenlijke inkoop van BHV opleidingen sprake zijn van schaalvoordelen, praktische invulling van trainingen op locatie en het praktisch oefenen conform de eisen van de wet. Martin Kauffman/ Jane de Jong www.tuinbv.nl
oktober 2005
BusinessPark magazine
21
Column ‘P en P’
Zwartewaterland en zorgvuldig beheer. Terwille van alles wat zwemt en zwiert en zoemt! Het kan níemand ontgaan, en het is ook míj niet ontgaan toen ik kennismaakte met Zwartewaterland, de gemeente waar ik nu ruim drie maanden burgemeester mag zijn. Die geweldige bedrijventerreinen. Zeker, Zwartewaterland is een mooie gemeente in de Kop van Overijssel, waar het goed wonen, werken en recreëren is. Ja, dat zijn zo de standaardzinnen als wij onze gemeente aanprijzen. Daarin zijn we niet uniek. Hoewel, wie bij ons komt kijken . . . Die groene Mastenbroeker Polder, met zijn oeroude verkaveling waar de oude boerderijen nog op terpen staan, met altijd wisselende wolkenluchten erboven! En dan het Zwartewater, dat als een breed zilveren lint door onze gemeente slingert en onze drie grote kernen Genemuiden, Hasselt en Zwartsluis met elkaar verbindt. Met steeds weer nieuwe boeiende gezichtspunten vanaf de dijken, waarbij het volop genieten is van alles wat er zwemt en zwiert en zoemt. U begrijpt het al, Zwartewaterland is een gemeente om voorgoed in het hart te sluiten. Maar nu over die bedrijventerreinen. In deze gemeente wordt ongeveer 60% van de totale Nederlandse productie van kamerbreed tapijt gemaakt. En daar is flink ruimte voor nodig. Zoveel ruimte, dat het Genemuider bedrijventerrein groter is dan het totale Genemuider woningbouwterrein. De industrie heeft daar zo’n hoge vlucht genomen, dat de gemeente nieuw bedrijventerrein niet aan kon slepen. Dus in de aanbieding was daar nooit iets. Al verkocht voor het bouwrijp was. Betekende dat leegstand op het oude bedrijventerrein? Nee, want via een ingenieus systeem van een soort onderlinge ruilverkaveling tussen de (familie)bedrijven werd de oudbouw wel weer verkocht of verhuurd. Er was altijd wel een startende ondernemer, die opslagruimte kon gebruiken. Voor tapijt of matten of een aanverwant product. En anders wel voor industrie of dienstverlening die er iets mee te maken had. Ook Zwartsluis blies zijn partij mee als het ging om de (tapijt)industrie. En de laatste
22
BusinessPark magazine
oktober 2005
jaren vooral Hasselt. Maar daarmee is lang niet alles gezegd. In Zwartsluis hebben van oudsher de bouw en bevoorraading van de binnenscheepvaart een plaats. Scheepsbouw is er nog steeds, al gaat het niet meer om de binnenvaart, maar om luxe jachten, die alle wereldzeeën bevaren. Dan natuurlijk de aanverwante industrie. En verder worden in Zwartsluis tongstrelende lekkernijen gefabriceerd. Dat alles vindt plaats op een flink industrieterrein, zowel nat als droog, waar evenwel nog wel wat te structureren valt. Hasselt heeft zich van oudsher georiënteerd op de bouwnijverheid. Kalkovens hadden we hier. En hebben we nog, maar dan in museale vorm. Nu gaat het om betonelementen. Wat zijn nu de uitdagingen voor de toekomst? Aan de ene kant het handhaven van een goed evenwicht tussen het behoud van die fraaie landschappelijke waarden en de behoefte aan voldoende ruimte voor woningbouw en bedrijfsleven. Aan de andere kant het zorgvuldig beheer van die uitgestrekte bedrijventerreinen. Ondernemers en overheid hebben daarvoor samen een masterplan opgesteld met als doel: kwaliteitsverbetering van de bedrijventerreinen. Vorig jaar is er al een proef uitgevoerd, waarbij projecten zijn opgepakt als: gezamenlijke inkoop van afvalinzameling, telefonie, energie, etc. Ook bewegwijzering en ARBO staan op de rol om gezamenlijk uit te voeren. Zowel de provincie Overijssel als het ministerie van VROM hebben een substantiële subsidie toegezegd. Nog deze maand zullen de statuten worden ondertekend voor de stichting Beheer Bedrijventerreinen Zwartewaterland. En dat alles ten behoeve van een goed woon- en werkklimaat, maar ook terwille van alles wat zwemt en zwiert en zoemt.
Plattegrondinformatiekasten
Industriële bewegwijzering
Publieke bewegwijzering
Lichtmastreclame
Stadsklokken
Industriële bewegwijzering op bedrijventerreinen CityTec is een organisatie die actief is in de buitenruimte. Op de gebieden verlichting, verkeer en oriëntatie biedt zij een breed scala aan diensten en producten. Speciaal voor bedrijventerrein is een fraai en onderhoudsarm type bewegwijzering ontwikkeld. Bedrijven kunnen in dit systeem tegen lage kosten op aantrekkelijk wijze adverteren met logo. Interesse in dit bewegwijzeringssysteem? Neem contact op met dhr. S. Bijl, tel: 010-457 5262
>>>>> Productinformatie: Industriële bewegwijzering, Sliedrecht. Op bedrijventerreinen kan de
A.C. Hofland Burgemeester van Zwartewaterland
weggebruiker wegwijs gemaakt worden met behulp van industriële bewegwijzering. CityTec verzorgt het volledige traject. Van plaatsing, verhuur van de pijlstroken tot aan beheer en onderhoud. >>>>>
Onderdeel van ENECO Energie
Verlichting, verkeer en oriëntatie BusinessPark magazine 23 juli 2005
Wie laat uitvallers weer snel invallen?
Net als een sportteam zijn uw mensen goed op elkaar ingespeeld. Maar als iemand uitvalt, heeft u geen invallers. Commit beseft wat het is als u iemand moet missen. Daarom zijn onze diensten erop gericht uw medewerkers in conditie te houden en uitvallers weer snel op de been te
krijgen. Doordat onze deskundigen aanwezig zijn op uw bedrijventerrein hebben we daarbij steeds oog voor wat er lokaal speelt. Voor meer informatie belt u gratis 0800 1901 of u surft naar www.commit.nl.
Omdat u niemand kunt missen