Marquard & Bahls
Richtlijnen social media
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Inhoud
Voorwoord ......................................................................................................................... 3 Wat zijn social media? ................................................................................................... 4 Facebook ......................................................................................................................... 6 Google+ ........................................................................................................................... 6 YouTube .......................................................................................................................... 6 Flickr ................................................................................................................................ 6 Twitter ............................................................................................................................. 7 LinkedIn ........................................................................................................................... 7 XING ................................................................................................................................. 7 Wikipedia ........................................................................................................................ 7 Toepassingsgebied ........................................................................................................ 8 Social media op de werkplek ...................................................................................... 9 Gedragsregels ................................................................................................................ 10
Verplichte naleving van deze richtlijn ........................................................................ 10
Public relations ............................................................................................................. 10
Vertrouwelijke bedrijfsinformatie .............................................................................. 10
Auteurs- en merkenrecht ............................................................................................ 11
Persoonlijke levenssfeer ............................................................................................. 11
Uitspraken over de onderneming .............................................................................. 11
Verantwoordelijkheid .................................................................................................. 12 Respect .......................................................................................................................... 12 Transparantie ............................................................................................................... 13 Mediacontacten ........................................................................................................... 13 Do’s and Don‘ts ............................................................................................................. 14 Do’s ................................................................................................................................ 14 Don‘ts ............................................................................................................................. 15 Woordenlijst ..................................................................................................................... 16
2
Voorwoord
Beste collega’s
Internet vormt een steeds belangrijker deel van het dagelijkse leven. Tegelijkertijd vervagen door de technische mogelijkheden hoe langer hoe meer de grenzen tussen werk en privé. Daarom is het goed om te weten wat de impact van uw activiteiten op het internet en met name op socialmediaplatforms kan zijn op alle betrokkenen. Marquard & Bahls erkent het nut van socialmediaplatforms en de toenemende behoefte om daar actief aan mee te doen. Deze nieuwe kanalen bevatten echter bepaalde risico’s die nieuwe uitdagingen en taken met zich meebrengen. Deze socialmediarichtlijn moet u helpen om met succes en juridisch veilig op social media te communiceren. De basisregels voor communicatie op het internet zijn al uiteengezet in onze Gedragscode waarin onderwerpen als het volgen van wettelijke voorschriften, bescherming van intellectueel eigendom, vertrouwelijkheid of bescherming tegen discriminatie aan bod komen. Daarnaast gelden de in het arbeidscontract vastgelegde en de lokale richtlijnen, zoals bijvoorbeeld de IT-richtlijn. Alle richtlijnen uit deze documenten moeten consequent en gewetensvol worden toegepast.
Christian Flach Chief Executive Officer
Claus-Georg Nette Chief Financial Officer
Julio Tellechea Chief Operating Officer
3
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Wat zijn social media?
Social media zijn platforms op het internet waarop de gebruiker informatie en meningen kan uitwisselen en bespreken. Social media kenmerken zich doordat de gebruikers interactief deelnemen door teksten, foto’s of films te plaatsen. Het ruime aanbod van social media, zoals blogs/microblogs (bijv. Tumblr, Twitter), sociale netwerken (bijv. Facebook, Google+), beroepsnetwerken (bijv. Linkedln, XING), platforms voor het delen van video’s (bijv. YouTube) en foto’s (bijv. Flickr, Panoramio) of Wiki’s (bijv. Wikipedia, Wikia), verandert de manier waarop op het internet gecommuniceerd wordt.
4
Wat zijn social media?
De in dit document weergegeven logo’s zijn handelsmerken van de betreffende bedrijven. Ze worden uitsluitend gebruikt om de genoemde merken nauwkeurig weer te geven en om de aard van de merken op zo’n manier te verduidelijken zoals woorden alleen dat niet kunnen.
Social media-landscape 2013 van Fred Cavazza – FredCavazza.net De afbeelding valt onder een Creative Commons BY-ND 3.0 licentie (http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/).
Hierna volgt een korte omschrijving van een aantal socialmediakanalen die voor ons relevant zijn.
5
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Wat zijn social media? Facebook Met wereldwijd meer dan een miljard gebruikers (maart 2013) is Facebook de onbetwiste leider van de sociale netwerken. Het communicatieplatform biedt twee verschillende soorten gebruikersaccounts: business accounts voor bedrijven en persoonlijke profielen. Bedrijven maken gewoonlijk geen profiel maar eigen fanpages om hun bedrijf of product voor te stellen. De Facebook-tijdlijn toont alle bijdragen en activiteiten van een bedrijf of persoon. Gebruikers kunnen tevens berichten schrijven en groepen oprichten.
Google+ Google+ is het sociale netwerk van Google met ongeveer 500 miljoen gebruikers (december 2012). Net als bij Facebook is er een verschil tussen persoonlijke profielen van particulieren en de aanwezigheid van bedrijven en organisaties op zogenaamde +pages. Een kenmerkend verschil is de groepering van contacten in “kringen” waardoor men eenvoudig verschillende informatie met verschillende groepen ontvangers kan delen.
YouTube YouTube is verreweg het bekendste videoportal. Per minuut wordt ongeveer 100 uur aan videomateriaal geüpload (mei 2013). Omdat veel gebruikers bij het zoeken naar videomateriaal direct naar YouTube gaan, is dit platform intussen, uitgaande van het aantal zoekopdrachten, wereldwijd de op een na grootste zoekmachine na Google. Bedrijven gebruiken YouTube tegenwoordig hoofdzakelijk om hun boodschap in videoclips te visualiseren en aan het publiek te presenteren, of gebruiken dit veelbezochte portal om gericht bedrijfsfilms te verspreiden.
Flickr Flickr biedt de mogelijkheid om foto’s en korte video’s (max. 3 minuten) te uploaden, te delen en daar samen met andere gebruikers opmerkingen aan toe te voegen en ze te beoordelen, wat tot een uitbreiding van de inhoud met metadata leidt. Verder kan Flickr als online-opslag gebruikt worden om de inhoud in andere portals op te nemen. In december 2013 is de grens van acht miljard geüploade foto’s overschreden.
6
Wat zijn social media?
Twitter Twitter is met meer dan 1,4 miljard geregistreerde gebruikers (juni 2013) wereldwijd de bekendste microblogging-dienst. Een microblogging-dienst is een mix van een berichtendienst en een sociaal netwerk. Met Twitter kunnen korte berichten (zogenaamde tweets) worden verzonden met maximaal 140 tekens. Het doel van dit socialmediaplatform is het volgen van een account en op de tweets daarvan te reageren. Actuele gebeurtenissen worden vaak eerst via Twitter verspreid, voordat de klassieke media daarover berichten.
LinkedIn Linkedln is een sociaal netwerk speciaal voor het beroepsmatig netwerken. Het eigen profiel bestaat hier vooral uit de weergave van de eigen loopbaan en werkervaring. Tevens biedt het gelijksoortige communicatiemogelijkheden zoals andere sociale netwerken. Het heeft meer dan 225 miljoen leden in meer dan 200 landen (september 2013).
XING De Duitse tegenhanger van LinkedIn is XING dat met meer dan 6,5 miljoen leden in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland (en meer dan 13 miljoen wereldwijd) het meest gebruikte professionele netwerk in het Duitstalige gebied is (juni 2013).
Wikipedia Wikipedia werd opgericht in 2001 en is op dit moment de grootste gratis encyclopedie ter wereld. Beschikbaar in zo’n 285 talen is Wikipedia het meest gebruikte online-naslagwerk en staat het op de zesde plaats van meest bezochte websites (januari 2013). Geregistreerde gebruikers kunnen zelfstandig of in online georganiseerde groepen (WikiProjecten) artikelen schrijven over bepaalde trefwoorden of vakbegrippen en daarmee het weblexicon uitbreiden.
7
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Toepassingsgebied
Deze socialmediarichtlijn richt zich tot de medewerkers van Marquard & Bahls en de dochterondernemingen die in hun privéleven social media gebruiken en daarbij verwijzen naar Marquard & Bahls of haar dochterondernemingen en/of social media gebruiken voor het uitoefenen van hun zakelijke taken. Kritieke inhoudelijke verwijzingen naar de firma zijn bijvoorbeeld bedrijfslogo’s, foto’s van de werkplek (apparatuur, bureaus of voertuigen enz.) en bedrijfsmededelingen.
8
Social media op de werkplek
Bij privégebruik van social media op de werkplek gelden naast alle richtlijnen in dit document de algemene regels voor internetgebruik, zoals deze zijn vastgelegd in de Gedragscode en in de lokale IT-richtlijn. In concrete individuele gevallen kan het management speciale schriftelijke regelingen treffen.
9
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Gedragsregels
Verplichte naleving van deze richtlijn De regels in deze richtlijn zijn bindend voor alle medewerkers van Marquard & Bahls en haar dochterondernemingen. Het niet naleven van deze regels kan arbeidsrechtelijke consequenties hebben. Op grond van de snelle ontwikkelingen op dit gebied wordt deze richtlijn regelmatig gereviseerd en aangepast, en belangrijke veranderingen zullen worden gecommuniceerd. Het is de plicht van elke medewerker om op de hoogte te blijven van de actuele socialmediaregels.
Public relations Communiceren met de buitenwereld namens een bedrijf van Marquard & Bahls is enkel toegestaan voor personen die hiertoe geautoriseerd zijn door het management. Als u een socialmedia-aanwezigheid wilt opzetten voor een onderneming van Marquard & Bahls, moet u eerst ruggespraak houden met de afdeling HSSE & Corporate Communication. Alle accounts die voor dergelijke aanwezigheden gebruikt worden, zijn eigendom van de onderneming in kwestie. De officiële kanalen worden door de afdeling HSSE & Corporate Communication zo ingericht dat meerdere medewerkers toegangsrechten krijgen.
Vertrouwelijke bedrijfsinformatie Een gewetensvolle omgang met vertrouwelijke informatie en het behoud van handels- en bedrijfsgeheimen zijn fundamenteel voor ons succes. De zakelijke geheimhoudingsplicht geldt uiteraard ook voor sociale media. Het prijsgeven van vertrouwelijke informatie en het uploaden van vertrouwelijke foto’s, grafieken of illustraties is niet toegestaan. Alle informatie die niet reeds door Marquard & Bahls of haar dochterondernemingen openbaar is gemaakt, wordt als vertrouwelijk beschouwd. Foto’s of video’s van de werkplek (bijvoorbeeld apparatuur, bureaus of voertuigen) kunnen eveneens kritiek zijn, omdat derden daardoor informatie over ons bedrijf kunnen verkrijgen.
10
Gedragsregels
Auteurs- en merkenrecht Bij het maken van een foto, een illustratie of een grafiek ontstaat automatisch een auteursrecht. Verder hebben gedeponeerde handelsmerken een merkenbescherming; dit geldt bijvoorbeeld voor alle bedrijfsnamen en logo’s van de bedrijfsgroep. Hoewel de verschillende socialmediaplatforms het kopiëren of invoegen van informatie heel gemakkelijk maken, moet eerst worden gecontroleerd of de rechthebbenden hun werk daarvoor hebben vrijgegeven. Informatie over de rechten vindt u bijvoorbeeld in contracten, in voetnoten op facturen of in bijlagen. Mocht er geen auteursrechtvermelding te vinden zijn in de bovengenoemde documenten, is een licentie of andere toestemming van de rechthebbende vereist.
Persoonlijke levenssfeer Bescherm zowel uw privésfeer en persoonlijke gegevens als die van anderen. Telkens wanneer u informatie over andere personen openbaar maakt, moet de betrokken persoon daar vooraf schriftelijk toestemming voor geven. Dat geldt met name voor foto’s en video’s waarop mensen herkend kunnen worden, evenals voor namen en adressen in teksten en presentaties. Bericht ook niet over persoonlijke meningen van vrienden, collega’s of anderen voor zover deze persoon daar geen toestemming voor heeft gegeven.
Uitspraken over de onderneming Informatie die door Marquard & Bahls en haar dochterondernemingen werd vrijgegeven, mag uitsluitend als link worden gedeeld of doorgegeven. Van alle andere mededelingen moet u zorgvuldig de juistheid en eenduidigheid verifiëren – contacteer bij twijfel de afdeling HSSE & Corporate Communication of uw leidinggevende voordat u informatie op socialmediaplatforms plaatst.
11
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Gedragsregels
Verantwoordelijkheid Voor uw uitspraken en uw gedrag op social media bent u persoonlijk verantwoordelijk. De grenzen tussen beroeps- en privé-identiteit zijn vaag, zodat u zorgvuldig moet afwegen welke informatie u met welke ontvangers deelt. Wees u ervan bewust dat informatie die op het internet wordt gepubliceerd niet altijd kan worden gewist en mogelijk gelezen wordt door managers, collega’s, potentiële klanten, partners en journalisten.
Respect Ook op social media is hoffelijkheid een basisvoorwaarde voor een goede communicatie. Alle communicatiepartners moeten altijd met passend respect worden behandeld, ook als ze een andere mening vertegenwoordigen of u zelfs persoonlijk aanvallen. Vermijd alle uitspraken die onder de noemer laster kunnen vallen, zoals beledigende, scheldende, kwetsende, denigrerende of discriminerende uitspraken. Behandel ook de concurrentie met hoffelijkheid en respect.
12
Gedragsregels
Transparantie Andere gebruikers kunnen de beschikbare informatie alleen goed beoordelen als ze ook op de hoogte zijn van de belangrijkste achtergrondinformatie over een uitspraak. Als u zich op het internet uit over onderwerpen die betrekking hebben op Marquard & Bahls en/of haar dochterondernemingen, geeft u aan wat uw persoonlijke band met het onderwerp is. Alleen dan kunnen andere gebruikers uw uitspraak goed inschatten en beoordelen. Wanneer u zich over de onderneming uit, doet u dat onder uw eigen naam, dus niet onder een pseudoniem. Vermijd ook de schijn dat het gaat om een bijdrage of account van de onderneming. Dat bereikt u het eenvoudigst met de opmerking dat het om uw persoonlijke mening gaat. Bij de aanmelding bij en het gebruik van socialmediaplatforms voor privégebruik mag u geen contactinformatie van het bedrijf (zoals e-mailadressen) of bedrijfslogo’s gebruiken. Wie zich in zijn profiel kenbaar maakt als medewerker van Marquard & Bahls, treedt altijd als vertegenwoordiger van de onderneming naar buiten. Let er daarom op dat u bewust omgaat met deze vervlechting van privé en beroep.
Mediacontacten Als u op het internet bijdragen vindt over onze onderneming, onze dienstverleningen en producten, moet u deze doorgeven aan de afdeling HSSE & Corporate Communication (e-mail:
[email protected]) en aan de leidinggevende van het desbetreffende bedrijfsonderdeel. Als men tijdens uw privéactiviteiten op social media contact met u opneemt over onderwerpen die te maken hebben met Marquard & Bahls en/of haar dochterondernemingen, moet u deze aanvraag eveneens doorsturen naar de bovengenoemde afdeling HSSE & Corporate Communication en/of de verantwoordelijke persoon. Doe ook geen uitspraken tegenover de media, maar geef aan dat u de aanvraag intern hebt doorgegeven. Bij vragen of onduidelijkheden met betrekking tot deze richtlijn kunt u altijd de afdeling HSSE & Corporate Communication contacteren.
13
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Do’s and Don‘ts
Do’s
14
Informeer welke rechten u aan de aanbieder overdraagt, voordat u content uploadt naar socialmediaplatforms. Houd uzelf op de hoogte van de geldende gedragsregels, gebruiksvoorwaarden en privacyinstellingen voor uw berichten en neem deze in acht.
Houd bij alle publicaties rekening met auteursrechten, persoonlijke en merkrechten en met privacybepalingen.
Uitsluitend de afdeling HSSE & Corporate Communication of geautoriseerde personen in uw onderneming mogen bedrijfsdocumenten of informatie publiceren.
Informeer de afdeling HSSE & Corporate Communication en de desbetreffende leidinggevende als u interne gegevens over onze onderneming op het internet vindt.
Houd er voor het publiceren van informatie rekening mee dat ook bedrijfspartners, collega’s en de directie deze kunnen zien en wat de gevolgen voor alle betrokkenen kunnen zijn.
Wees u ervan bewust dat u ook uw werkgever vertegenwoordigt zodra u zich op socialmediaplatforms als medewerker kenbaar maakt en gedraag u dienovereenkomstig.
Als u een van onze bedrijven noemt, vermeldt u bij alle relevante discussies uw relatie tot de onderneming.
Houd feiten en meningen gescheiden: om misverstanden te voorkomen, moet u duidelijk maken welke delen van uw uitspraken meningen zijn en welke feiten weergeven.
Wees hoffelijk en respectvol. Antwoord ook bij negatieve kritiek altijd objectief en blijf bij het onderwerp, ook als u persoonlijk wordt aangevallen.
Reageer transparant en corrigeer onmiddellijk eigen fouten op een wijze die voor iedereen begrijpelijk is. Alleen wissen en vervangen kan tot verwarring leiden en behoort niet tot de goede omgangsvorm.
Do’s and Don‘ts
Don’ts
Maak of gebruik geen socialmedia-accounts uit naam van onze onderneming zonder ruggespraak met de afdeling HSSE & Corporate Communication of uw leidinggevende.
Gebruik geen e-mailadres van de onderneming als contactinformatie op socialmediakanalen voor het opzetten van privéaccounts of bij een privégesprek met andere gebruikers.
Deel geen interne informatie op socialmediakanalen – ook niet in besloten groepen of op sharing-platforms (zie Share).
Spreek niet namens de onderneming en let er op dat uw uitspraken niet de indruk wekken van een officiële stellingname.
Publiceer geen persberichten en andere publicaties – ook niet bij uitzondering – rechtstreeks in privéprofielen. Delen als link is toegestaan (zie bijvoorbeeld de knop “Delen” op Facebook).
Upload niet zonder toestemming zelfgemaakte foto‘s of video‘s op socialmediakanalen, zoals bijvoorbeeld Facebook of YouTube, als deze informatie prijsgeven over onze onderneming.
Negeer niet het auteursrecht van een digitale content. Gebruik content van derden uitsluitend met bronopgave en in overleg met de auteur. Kopieer niet in geval van twijfel, maar verwijs naar externe bijdragen aan de hand van links.
Gebruik de social media niet om uw hart te luchten over problemen met collega‘s, zakelijke partners of concurrenten. Gebruik hiervoor de bedrijfsinterne communicatiemogelijkheden.
Laat u niet in discussies met anderen verwikkelen. Als de communicatiepartner geen objectieve discussie voert, kan het zinvol zijn om een bericht te plaatsen waarin u zich beperkt tot de feiten en vervolgens de conversatie af te breken.
Vermijd bijdragen die geen meerwaarde vormen voor anderen, zoals herhalingen of bijdragen waarin enkel wordt ingestemd of afgewezen.
15
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Woordenlijst
Adden Door het “Adden” (toevoegen) van andere gebruikers in social media kunt u uw eigen virtuele vriendenkring uitbreiden. Bij Facebook is daarvoor de knop “Vriend toevoegen” bedoeld, waarmee u een zogenaamd vriendschapsverzoek kunt sturen. De gevraagde persoon ontvangt vervolgens een bericht en kan het vriendschapsverzoek bevestigen of afwijzen.
Avatar Een avatar is een afbeelding of een 3D-model dat een persoon vertegenwoordigt in een virtuele omgeving zoals een sociaal netwerk, een computerspel of iets dergelijks.
Backlink s Backlink (terugverwijzing) is de aanduiding van links van externe pagina’s die naar de eigen website verwijzen. Het aantal en de kwaliteit van backlinks spelen een belangrijke rol bij de optimalisering van zoekmachines (zie SEO). Backlinks worden door zoekmachines als bijzonder hoogwaardig geclassificeerd, wanneer een speciaal trefwoord (bijv. “brandstoffenhandel”) dat betrekking heeft op de zoekaanvraag, op de externe pagina direct gelinkt is naar de eigen pagina of subpagina met het betreffende thema.
Blog Afkorting van Weblog. In de oorspronkelijke vorm is dit een soort journaal of dagboek waarin de blogger gedachten, ervaringen en meningen publiceert in de vorm van teksten, afbeeldingen of video’s (videoblog). Hierbij worden de individuele berichten (posts) gewoonlijk op aflopende actualiteit gerangschikt. Tegenwoordig plaatsen ook bedrijven redactionele bijdragen, vaak in de vorm van zogenaamde vakblogs waarmee ze informatie over bepaalde onderwerpen aanbieden.
Book mar king Bookmarks (bladwijzers) of “social bookmarks” zijn digitale leesmarkeringen die de gebruiker kan plaatsen op een website die hij interessant vindt. Via een platform kunnen geregistreerde gebruikers “social bookmarks” maken, verzamelen, beoordelen en van commentaar voorzien. Door websites op veelbezochte socialbookmarkingplatforms te vermelden kan de betreffende site meer bekendheid krijgen. Daarom is social bookmarking ook steeds interessanter geworden voor de optimalisatie van zoekmachines (zie SEO). Populaire bookmarking-diensten zijn bijvoorbeeld Webnews en Mister Wong.
16
Woordenlijst
Cl oud Binnen de IT-wereld bestaat een cloud (“wolk”) uit abstracte IT-hulpbronnen die via een netwerk beschikbaar zijn. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen drie verschillende abstractieniveaus of servicemodellen: “Infrastructure as a Service”: Hierbij worden gevirtualiseerde en sterk gestandaardiseerde IT-hulpbronnen aangeboden (zoals computervermogen, opslagruimte, netwerken) waarop de klant eigen services kan realiseren. “Platform as a Service”: Er wordt een volledige infrastructuur met gestandaardiseerde interfaces aange boden waarop de klant eigen toepassingen kan uitvoeren, zonder toegang te hebben tot de onderliggende lagen (hardware, besturingssysteem). “Software as a Service”: Bij deze meest abstracte vorm heeft de klant enkel toegang tot een toepassing, vaak via de browser. Bekende voorbeelden zijn Google Docs en Dropbox.
Deze diensten worden meestal aangeboden door een externe aanbieder. Heel bekende aanbieders van clouddiensten zijn bijvoorbeeld Apple met iCloud waarmee de gebruiker met alle Apple-apparaten toegang heeft tot dezelfde gegevens, en Amazon. De beveiliging van de gegevens die met een dergelijke cloudoplossing worden beheerd, staat echter ter discussie.
Co mm ent Bij social media is een Comment een reactie op een inhoud. Het plaatsen van reacties is de belangrijkste vorm van interactie tussen gebruikers. Bij het plaatsen van reacties op berichten in social media moeten bepaalde omgangsregels worden nageleefd.
Co ntentmanag ementsysteem ( C M S ) Een contentmanagementsysteem (ofwel backendsysteem) is software die gebruikt wordt voor het eenvoudig aanmaken, bewerken en organiseren van content (inhoud). Voor een CMS kunnen verschillende toegangsrechten toegewezen worden, waardoor gebruikers alleen een bepaalde content kunnen bewerken, verwijderen en aanmaken. Typo3, Joomla en WordPress behoren tot de bekendste opensource-CMS (open source houdt in dat licenties gratis zijn).
17
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Woordenlijst
D omein Een domein verwijst naar een onderverdeling op het internet. Het domein is het eerste deel van de URL van een website en bestaat uit: Topleveldomein, dat is de laatste eenheid in de reeks die het hoogste niveau van de naamresolutie voorstelt (bijvoorbeeld afkortingen zoals .com, .nl, .eu) Secondleveldomein (bijv. oiltankingpartners) Servicenamen die voor het secondleveldomein kunnen worden ingevoegd (bijvoorbeeld www., shop., career., hamburg.)
Een voorbeeld van een domein is www.oiltankingpartners.com. Voor een domein kan een willekeurig aantal subdomeinen worden aangelegd (dat zijn domeinen die onder een hoofddomein zijn geplaatst). Subdomeinen worden gewoonlijk via de servicenaam omgezet. Voor het domein www.oiltankingpartners.com is bijvoorbeeld een subdomein investors.oiltankingpartners.com aangelegd om de internetpagina‘s technisch en onderwerpspecifiek te scheiden.
Fanpage Op sociale netwerken zoals Facebook mogen in de regel alleen natuurlijke personen een profiel openen. Voor bedrijven, organisaties, merken en dergelijke zijn zogenaamde fanpages opgezet. Deze hebben dezelfde basisstructuur als gebruikersprofielen maar er gelden andere beperkingen voor. Zo zijn fanpages bijvoorbeeld altijd openbaar; leden van het netwerk kunnen de pagina markeren (knop “Vind ik leuk”, zie Like) om geïnformeerd te worden over nieuwe zaken en er kunnen meerdere paginabeheerders zijn.
Feeds Feeds worden meestal gebruikt als zogenaamde newsfeeds (zie ook RSS-feeds). U kunt zich op feeds abonneren en krijgt dan na activering automatisch berichten en nieuwtjes over het gewenste onderwerp. Maar het is ook mogelijk om een abonnement te nemen op een bepaalde geselecteerde inhoud van een blog of een bedrijfspagina.
Flamewar Flamewars zijn discussies die gevoerd worden op social media of websites en die gekenmerkt worden door een groot aantal emotionele en agressieve reacties. Flamewars zijn vaak een protestreactie op een bepaald gedrag van een bedrijf of persoon. Objectieve kritiek wordt daarbij meestal met talrijke irrelevante tot zelfs beledigende reacties vermengd, waardoor de discussie uit de hand kan lopen. Vaak kost het veel moeite om een dergelijke golf van verontwaardiging onder bedwang te krijgen. In elk geval moet op een flamewar worden gereageerd en mag deze niet worden genegeerd.
18
Woordenlijst
Ha s hta g Door een “#” voor een tekenreeks te zetten krijgt de tekenreeks een speciale betekenis. Als het platform deze functie ondersteunt, kan de tekenreeks met de hashtag door zoekmachines worden gevonden. Gebruiken andere gebruikers dezelfde hashtag, dan ontstaat er een verbinding tussen de verschillende posts. Twitter is een voorbeeld van een socialmediakanaal waarin dit vaak toegepast wordt.
I ns ta nt messag ing Dit begrip verwijst naar tekstuele communicatie in realtime via een netwerk. Instantmessaging-programma’s voorzien standaard in een lijst met contactpersonen met vermelding van de actuele status (offline/online) en de mogelijkheid om bestanden te versturen. Een bekend voorbeeld hiervan is Yahoo Messenger. In de Lotus Notes-client is instant messaging eveneens geïntegreerd. Ook social media bieden binnen hun platforms deze communicatiemogelijkheid aan.
I nternetfor um Dit is een virtuele plek voor het uitwisselen van ervaringen, meningen en bestanden. Aanvankelijk waren dit vooral nieuwsgroepen op Usenet (Unix User Network) en mailinglijsten. Intussen worden voornamelijk fora op internetsites gebruikt.
Keyword Een keyword (sleutelwoord of trefwoord) is een bepaald woord of een woordcombinatie via welke een bepaalde website te vinden moet zijn als dit keyword als zoekterm in zoekmachines wordt ingevoerd. In verband met de optimalisering van zoekmachines (zie SEO) is het belangrijk om te zorgen voor een bepaalde dichtheid van keywords op websites (telkens per subpagina geoptimaliseerd). Dat houdt in dat een of twee keywords of woordcombinaties in verband met de gehele pagina-inhoud (tekst, titels, fotobijschriften en metagegevens van de pagina-elementen) dusdanig vaak moeten worden geïntegreerd dat er een keyworddichtheid van ongeveer 3% ontstaat. Bij zoekmachinemarketing (zie SEM) draaien alle belangrijke factoren om keywordoptimalisering.
Li ke Een Like (“Vind ik leuk”) is een actie die gebruikers van Facebook kunnen uitvoeren als ze zich op daarvoor geschikte webpagina’s bevinden. In plaats van een reactie toe te voegen, kan er op de knop “Vind ik leuk” geklikt worden om instemming met de inhoud of een gehele bedrijfspagina (zie fanpages) uit te drukken en dit aan anderen mee te delen. Bij Google+ meldt de gebruiker zijn instemming met de functie “+1”.
19
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Woordenlijst
Metadata Metadata of meta-informatie van een website zijn gegevens die informatie bevatten over kenmerken van een bepaalde content, bijvoorbeeld van een subpagina of een gebruikte afbeelding. De metadata van een subpagina omvatten gewoonlijk een titel en een omschrijving met een bepaalde maximumlengte. Ten behoeve van de optimalisering van zoekmachines (zie SEO) moeten er voor elke individuele subpagina van een website metadata worden aangelegd. Daarnaast moeten ook de afbeeldingen van elke website van een omschrijving worden voorzien om deze “leesbaar” te maken voor zoekmachines en eventueel voor mensen met een visuele beperking (zogeheten “toegankelijkheid”).
N ick name Daaronder verstaat men op internet een pseudoniem dat wordt gebruikt voor registraties en meldingen. Vaak wordt dit in plaats van de echte naam gebruikt om de identiteit te verbergen. Verschillende platforms (zoals Facebook) eisen echter de vermelding van de echte naam. Het gebruik van een dergelijk pseudoniem vormt dan ook een inbreuk op de gebruiksvoorwaarden.
N ieuwsr eader Een nieuwsreader is een programma dat RSS-feeds van verschillende websites toont in één overzicht.
P odcast Podcasts zijn mediabestanden (audio/video) die regelmatig beschikbaar worden gesteld om gratis te worden gedownload. De verspreiding gebeurt vaak via RSS-feeds. Tv-zenders bijvoorbeeld bieden uitzendingen aan in de vorm van een podcast.
P ost Een post is een bericht, mening of reactie die men plaatst op social media, bijvoorbeeld in chats, forums of blogs. In de meeste gevallen kan een post onbeperkt lang zijn en aangevuld worden met foto’s of video’s. Alleen bij een paar media zoals Twitter zijn posts beperkt tot slechts 140 tekens.
Real name Onder Real name wordt de echte naam van een persoon begrepen, zoals deze ook in officiële documenten te vinden is. Het begrip wordt meestal gebruikt in combinatie met het tegengestelde begrip “Nickname”.
20
Woordenlijst
RSS-feeds RSS-feeds (ook nieuwsfeeds genoemd, zie Feeds) zijn qua inhoud vergelijkbaar met een lichtkrant. RSS-feeds worden door de websitebeheerder aangeboden zodat gebruikers in een gestandaardiseerde vorm, via een nieuwsreader worden geïnformeerd over wijzigingen op de website. RSS (oorspronkelijk een afkorting van het Engelse “Rich Site Summary”, later “Really Simple Syndication”, in het Nederlands “Echt eenvoudige publicatie”) betekent zodoende het aanleveren van gegevens en informatie in het compacte RSS-formaat.
SEA Bij het adverteren via zoekmachines (Search Engine Advertising) maakt men gebruik van de door de zoekmachineaanbieder aangeboden reclameruimte op de pagina’s met zoekresultaten voor vooraf vastgelegde begrippen (zie Keywords). Een van de bekendste voorbeelden is Google AdWords.
SEM Marketing via zoekmachines (Search Engine Marketing) omvat alle maatregelen die leiden tot de toename van het aantal bezoekers van een website, die via de zoekmachines worden geattendeerd op de website. Hiertoe behoren de optimalisering van de zoekmachine (SEO) en het adverteren via zoekmachines (SEA).
SEO Onder het begrip “zoekmachineoptimalisering” (Search Engine Optimization) worden alle maatregelen verstaan om een website zo hoog mogelijk te plaatsen in de lijst met treffers van de zoekmachines en daarmee het bereik van de website te vergroten. Bij SEO wordt verder onderscheid gemaakt tussen on-pageoptimalisering en off-pageoptimalisering. On-pageoptimalisering omvat alle maatregelen die op de eigen website worden genomen (bijvoorbeeld site-navigatie of interne links, keyword-dichtheid, realURL-structuur, integratie van metadata). Off-pageoptimalisering omvat daarentegen alle maatregelen die buiten de eigen website plaatsvinden (vooral backlinkstructuren).
Sha ri ng Iets sharen (delen) doe je met de knop Delen op bijvoorbeeld Facebook en Google+, wat vergelijkbaar is met de functie Like. De inhoud van andere gebruikers of bedrijfsprofielen kan zo op de eigen pagina worden weergegeven of door de eigen “vriendenkring” verder worden verdeeld. Berichten, foto’s of video’s behalen daardoor heel snel een groot bereik. Met zogenaamde sharingplatforms kunnen gegevens worden uitgewisseld en kunnen grote hoeveelheden gegevens gecomprimeerd worden verzonden. Aanbieders van deze diensten zijn bijvoorbeeld SlideShare en WeTransfer.
21
Marquard & Bahls Richtlijnen social media
Woordenlijst
S ociaal netwe rk In de social media wordt hiermee een portaalsite aangeduid waarmee de gebruikers een eigen profiel kunnen maken dat ze vervolgens met de profielen van andere gebruikers kunnen koppelen. Het eigen netwerk dat zo ontstaat kan met verschillende communicatiemogelijkheden worden onderhouden. Commerciële aanbieders krijgen kritiek omdat ze de gebruiksgegevens en sociale connecties voor reclamedoeleinden gebruiken.
Tag Cloud Een tag cloud (trefwoordenwolk) is een manier om begrippen op een website of over een bepaald onderwerp te visualiseren. Daarbij worden de begrippen, afhankelijk van hun relevantie, verschillend in grootte en kleur weergegeven. Het begrip “tag” wordt vaak als synoniem gebruikt voor keyword, maar het is een trefwoord dat door een persoon aan een object is toegewezen (foto’s “taggen” bijvoorbeeld betekent “markeren”).
Tweet Tweets zijn de korte berichten of updates op de sociaalnetwerk- en microbloggingsite Twitter. Lezers kunnen zich abonneren op bepaalde auteurs en hun berichten en zodoende volger worden. Met retweet wordt het delen van een tweet bedoeld. Zo kan men de eigen volgers opmerkzaam maken op de informatie in een tweet. Dat leidt ertoe dat informatie snel kan worden verspreid. (“to tweet” betekent “tsjilpen”)
URL & r ealU RL Met URL (Unified Resource Locator) wordt het adres van een gegevenslocatie in een netwerk aangeduid. Een voorbeeld is het adres van onze website http://www.oiltanking.com. Wordt een URL naar een subpagina dusdanig geformuleerd dat deze al voldoende informatie bevat over de inhoud, is er sprake van een realURL. Een voorbeeld hiervan is de pagina www.mabagas.com/de/ geschaeftsfelder/biogas-kraftstoff/bio-cng.html, waarbij de URL leesbaar is in plaats van gewoon combinaties van cijfers en letters te bevatten. Deze variant geeft de gebruiker, maar ook zoekmachines (zie SEO), een beter inzicht in de structuur van de website.
22
Woordenlijst
Va ni tyURL Bij social media wordt het begrip VanityURL gebruikt als aan pagina’s, zoals fanpages bij Facebook, een realURL (zie URL) is toegewezen. Een voorbeeld is www.facebook.com/mabanaft.
Weba na l y se Bij een webanalyse wordt het gedrag van de gebruiker op een website bijgehouden en vervolgens geëvalueerd. Het hoofddoel is internetpagina’s aanpassen aan de behoefte van de gebruiker, mogelijkheden bepalen om de effectiviteit van de website te verhogen en het succes meten van de communicatieactiviteiten van het bedrijf (bijvoorbeeld met betrekking tot het verkeer op de website na een reclameactie of na het plaatsen van een bedrijfsmededeling of persbericht op de website). Daarbij wordt met statistische hulpmiddelen (zoals Google Analytics, eTracker) informatie opgehaald, zoals de bron via welke de gebruiker naar de website werd geleid (bijvoorbeeld zoekmachine, externe website met index of branchepartner), de regio, het browsertype van de computer, de clickrate, de verblijfsduur op individuele pagina’s en de subpagina waar de website verlaten werd.
Webi na r Een webinar (afkorting van webseminar) is een presentatie (zoals een seminar of training) die in realtime via het internet wordt gegeven. Daarbij is in de regel wederzijdse communicatie mogelijk.
Wi ki Een wiki is een website die rechtstreeks door de gebruikers kan worden gewijzigd en uitgebreid. Omdat de gebruiksvriendelijkheid bij het bewerken zo groot mogelijk moet zijn, werken de bewerkingsfuncties als eenvoudige tekstverwerkingsprogramma’s. Dat maakt samenwerken heel eenvoudig, omdat een browser voldoende is als basis. De bekendste website die op deze techniek is gebaseerd, is Wikipedia.
Word B a nning Word banning is een effectieve manier om ongewenste berichten (spam) tegen te houden. Individuele woorden worden daarbij door beheerders op een “blacklist” (zwarte lijst) geplaatst. Als een bericht een woord van deze “blacklist” bevat, wordt of het gehele bericht tegengehouden of wordt het betreffende woord vervangen door een ander woord of een sterretje.
23
Marquard & Bahls AG
Admiralitätstraße 55 20459 Hamburg Duitsland www.marquard-bahls.com
Per: 01.2015
Deze brochure is gedrukt op gecertificeerd papier, vervaardigd uit hout afkomstig uit duurzaam beheerde bossen.