Cultuurforum 2013 Naar een gewijzigd kunstenbeleid
Kunsten en subsidies: een economisch perspectief professor Bart Van Looy, Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen, KULeuven
Panelgesprek met: • Ugo Dehaes • Luc Delrue • Nick Ervinck • Staf Pelckmans • Koen Theys • Valerie Wolters
Kunsten en Subsidies: een economisch perspectief Prof. Bart Van Looy, Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen.
1
Science
Macroeconomic and regulatory context
Education and training system
Communication infrastructure
Global innovation networks
•
No immediate economic returns
•
Basic research: valuable but at the same time, uncertain.
•
(Beneficial) Outcomes often characterized by extended time frames.
•
Market Failures (K. Arrow)
•
Introduction of public funding to address market failures
•
Allocation mechanisms/criteria required for funding
•
Allocation of public sources introduces accountability – E.g. governance evolves towards ‘Entrepreneurial’ Universities (‘Third mission’ – besides education and research)
Product market conditions
Firms’ capabilities and networks Other research bodies
Science system
Clusters of industries
Regional Innovation Systems
Knowledge generation, diffusion and use
Supporting institutions
National innovation system
National Innovation Capacity
COUNTRY PERFORMANCE Growth, job creation, competitiveness
Factor market conditions
Market Failures
Market failures at work
•
•
•
The market, as a coordination device to allocate resources, results in a sub-optimal situation. Basic scientific work: extended time frames before impact unfolds; results highly uncertain (so often no impact (yet)); creation of information/knowledge which is difficult to appropriate…
• • •
•
For rational actors, driven by profit maximizing objectives (~ firms), the rational choice with respect to this type of activities: do not invest.
• •
•
If all market actors arrive at the same conclusion, investment levels will be low/moderate (equaling voluntarism - sponsorship driven by idealism).
• • • •
•
Society as a whole might be better off if we would allocate more resources … leading to investing taxpayer’s money….(as well as the creation of IP arrangements,…)
•
Market failures – always, everywhere?
Mosaic/Netscape: Mosaic Communications Corporation (Clarck & Andreesen backed up by Sequoia, VC), 04.04.1994 o 0.9 Mosaic Netscape Browser: 13.09.1994 o IPO of Netscape: August 9, 1995. o
1991: World-Wide Web (WWW) released by CERN (Tim Berners-Lee & Robert Cailliau) 1987: UUNET founded 1982: DCA and ARPA establishes the Transmission Control Protocol (TCP) and Internet Protocol (IP), as the protocol suite, commonly known as TCP/IP, for ARPANET 1976: Queen Elizabeth sends out an e-mail 1973: First international connections to the ARPANET: University College of London (England) and Royal Radar Establishment (Norway) - Ethernet outlined - File Transfer protocol specified 1971: People communicate over a network - 15 nodes (23 hosts) on ARPANET 1971: E-mail invented - a program to send messages across a distributed network. 1968: ARPANET commissioned by DoD for research into networking- 4 Nodes 1962 - 1968 -- Packet-switching (PS) networks developed 1948: C. E. Shannon, ``A mathematical theory of communication,'' Bell System Technical Journal, vol. 27, pp. 379-423 and 623-656, July and October, 1948
(science, technology, innovation)
Culture
• It is clear that market failures are only present in research and
•
R. Caves (2002): Investments in culture imply risk and uncertainty.
•
For a number of artistic genres, investments are considerable: theatre, opera, dance, movies, classic music,…
•
If we rely exclusively on market dynamics, investors will select productions that appeal to large audiences and/or reflect ‘calculated’ risks only (e.g. classical music: The Three Tenors, A. Rieu,…)
•
The occurrence of more risky (novel?) projects will depend on voluntarism and/or the presence of a Maecenas.
•
Is this a problem?
•
Stated otherwise, are we likely to miss ‘spillovers’ when investing less in culture (when we rely only on market mechanisms and voluntarism)?
development activities of an uncertain/more basic nature.
• Currently, both firms and governments support R&D activities (e.g. 3% Target EU: +/- 2% BERD & 1% HERD).
• Efforts/policies should focus on creating additional rather than substitutive effects.
• To the extent that public money is being invested in R&D, actors performing these R&D activities can/should be hold accountable for results, including efforts geared towards spillovers (valorizing knowledge)
Spill Overs (1)
Spill Overs (2) “Why cities without gays and rock bands are losing the economic development race” The Rise of the Creative Class – R. Florida
Spill Overs (3)
“Human creativity is the ultimate economic resource”
R. Verganti – Design Driven Innovation (Harvard Business Press)
Alessi 9093 67oz Kettle with Bird Whistle by Michael Graves, 1985
Bookworm Shelving – Kartell – Castelli/Ron Anrad/Luti
Risico & Kosten: Afdoende als analytisch kader? Kan men terugvallen op traditionele, welbekende marktmechanismen waarbij de kunstconsument de kosten van de gehele productie dekt, of volgt kunstproductie een, complexere economische ‘logica’ die een actieve rol voor derden – vertolkt door bijvoorbeeld de overheid (door het verstrekken van subsidies) of vermogende particulieren (door middel van donaties) – impliceert om de organisatie ervan op wederkerende en duurzame wijze te bewerkstelligen?
2012 •
In 2012 realiseerden ruim honderd artiesten (beeldende kunsten) inkomsten van meer dan 1 miljoen dollar (Artprice.com). Daarvan haalden artiesten met een notatie in de top vijftien elk meer dan 10 miljoen dollar op terwijl nummer 500, L. Wei, nog goed was voor ruim 150 000 dollar.
•
Muziek: +/- 10 muziekalbums waarvan meer dan 1 miljoen kopieën over de toonbank gingen (VS cijfers)
•
3 films slaagden erin de kaap van 1 miljard dollar omzet te overschrijden.
•
Aan de andere kant ziet men dat zelfs prestigieuze musea die op jaarbasis miljoenen bezoekers over de vloer krijgen, waaronder MOMA in New York of het Louvre in Prijs, afhankelijk zijn van subsidies en andere schenkingen om te komen tot een budget in evenwicht.
•
Ook klassieke orkesten – zowel in de VS als in Europa – blijken niet in staat om economisch te overleven zonder substantiële donaties of overheidssteun (Van Looy et al, 2011).
•
Andere sectoren zoals theater, dans of opera laten analoge dynamieken noteren.
….
One size fits all? Oorzaken van verschillen (inzake haalbaarheid business modellen):
o
Omvang van de markt Kostenstructuur (vast/variabel) Mogelijkheden op het vlak van ‘producten’ (<> ‘services’) – overstijgen van beperkingen qua inkomsten (tijd en ruimte).
o
Combinatie van deze factoren essentieel…
o o
Kunstproductie & Marktwerking/falen: Kader Marktgrootte (beïnvloed door genre/ repertoire/artistieke ‐keuze)
productie‐kosten (vast/ variabel)
productpotentieel om grenzen verdienmodel te transcenderen (tijd/ruimte limitaties)
kunstvormen
markt bewerkstelligt duurzame organisatie?
duurzame business modellen
Aanzienlijk
laag‐gemiddeld
beperkt‐afwezig
pop/rock (concert/festival), stand‐up comedy
ja
ticketing, merchandising, sponsoring, advertising, …
aanwezig
schrijven, songschrijven, opnemen, schilderen, beeldende kunst
ja
product verkoop, royalty’s
aanzienlijk
beperkt‐afwezig
musicals, pop/rock concerten/festivals
ja
ticketing, merchandising, sponsoring, opnames (beperkt)
aanwezig
film
ja
ticketing, royalty’s, product sales, sponsoring, advertising, …
laag‐gemiddeld
beperkt‐afwezig
Amateur theater, klassieke muziek, jazz, dans
ja en nee
ticketing, sponsoring, advertising, donaties, overheidssteun, … voluntarisme, vrijwilligerswerk
aanwezig
schrijven, poëzie, songschrijven, schilderen/beeldende kunst
ja en nee
verkoop van producten en royalty’s zullen niet genoeg inkomen genereren voor de gemiddelde artiest, terwijl een minderheid economisch leefbaar/duurzaam zal zijn
Beperkt
aanzienlijk
beperkt‐afwezig
professioneel theater, (hedendaagse) klassieke muziek, opera, jazz, avant‐ garde muziek, (moderne) dans, expo’s en musea
nee
ticketing, sponsoring, advertising, donaties, overheidssteun, catering, locatie services, merchandising, …
aanwezig
film, beeldende kunsten
ja en nee
verkoop van producten en royalty’s genereren onvoldoende inkomen voor de gemiddelde artiest; een minderheid zal economisch leefbaar/duurzaam zijn
(Tussentijdse) Conclusies •
Steun lijkt in een (beperkt) aantal gevallen verantwoord (‘market failures’).
•
Steun : collectief/democratisch of individueel (subsidies versus giften)? (kan niet los gezien worden van de algehele mate van collectivisering – koopkrachtargument)
•
Op het ogenblik dat we kiezen voor een collectief model lijkt het introduceren van verantwoording (‘accountability’) billijk.
•
Criteria: Expliciet en Consistent toepassen (Aandachtspunt in huidige praktijk).
•
Consistentie en transparantie presenteren zich als een ‘conditio sine qua non’ (voor de sector als geheel).
•
Aandachtspunten (verder onderzoek): Schaal & Scope (zie ook lopend onderzoek i.s.m. VTI & Agentschap K&E) + Groei/dynamiek (versus ‘budgetlogica’ – ‘zero sum’ games).
Wikipedia on Broadway
Music Hall
•
• In 1996 bracht Music Hall in samenwerking met Joop van de Ende, zijn
Broadway theatre, commonly called simply Broadway, are theatrical performances presented in one of the 40 professional theatres with 500 or more seats located in the Theater District and Lincoln Center along Broadway, in the Manhattan borough of New York City. Along with London's West End theatres, Broadway theatres are widely considered to represent the highest level of commercial theatre in the English-speaking world.
•
The Broadway Theater District is a popular tourist attraction in New York City. According to The Broadway League, Broadway shows sold approximately $1.081 billion worth of tickets in calendar year 2012, compared with $1.037 billion for 2010. Attendance in 2012 stood at 12.13 million.
•
The Broadway League also reports that approximately 62% of all Broadway tickets were purchased by tourists in the 2010–2011 season. By way of comparison, London's West End theatre reported total attendance of 14.3 million for major commercial and grantaided theatres in central London for 2009
eerste grote musicalproductie naar Vlaanderen: Cats. Met 162 000 bezoekers een groot succes.
• In 1998 begon het musicalsprookje pas echt met Les Misérables, gebaseerd op de roman van Victor Hugo. De musical werd opgevoerd in de Stadsschouwburg in Antwerpen en nooit eerder stond een Vlaamse musical zo lang (6 maanden) op de planken. 382 000 Vlamingen kwamen naar de Vlaamse musicalversie kijken. Een absoluut record, maar ook op artistiek vlak is Les Mis het musicalhoogtepunt in Vlaanderen.
• Een ander succesverhaal is dat van Phantom of The Opera in 1999, de bekende musical van Andrew Lloyd Webber, geproduceerd door Allaert en geregisseerd door Halprince haalde 412 000 bezoekers.
