Paramaribo, maandag 19 april 2012
S C H EEP S B O UW s
Groeiende welvaart Explosieve groei van het wagenpark in ‘Switi Sranan’ vraagt om goede alternatieven op het water. Reistijd tot één derde bekorten? Pag. 2
u
r
i
Duurzaam toerisme Beoogde groei van het aantal ‘resorts’ voor ‘pensionados’ en toeristen. Ook zorg & wonen vraagt om rust aan het water... Pag. 3
MARITIEME MOBILITEIT IN SURINAME VAN VITAAL BELANG
n
a
m
Het Caribische gebied Met CARICOMvoorzittend land Suriname als geschikt lanceerplatform voor Nederlandse scheepsbouwers ? Pag. 4
e
Ondernemerskansen Ter vergroting van haar maritieme mobiliteit biedt Suriname goede kansen aan alerte scheepsbouwondernemers die hun bakens willen verzetten Pag. 5
.
ofwel: nieuwe ondernemerskansen voor duurzame scheepsbouw in ‘Switi Sranan’. Waarbij ‘Switi Sranan’ in het zogeheten Sranantongo letterlijk staat voor ‘Het Heerlijke Suriname’. In dit warme en waterrijke land is scheepvaart door de eeuwen heen van vitaal belang gebleken. Zeker als wij terugkijken op de roemruchte geschiedenis van dit Caribische land, dat anno nu actief deel uitmaakt van Caribbean Community (Caricom) waarvan Suriname vanaf 1 januari tot en met 30 juni 2012 bovendien voorzittend land is...
Caribische land Suriname
Tal van gravures, pentekeningen en schilderijen uit lang vervlogen tijden geven van de toen markante maritieme mobiliteit een goed beeld. Met als significante voorbeelden veel oude plantagekaarten zoals het vogelperspectief anno 1793 van voormalige ‘Koffie- en cacaoplantage Mariënbosch’ en veel –eveneens waterrijkeschilderijen van Pierre Jacques Benoit (1782-1854). Watertransport van mensen, andere levende have en goederen naar, vanaf en binnen het oude Suriname was letterlijk en figuurlijk van levensbelang, zo moge ook blijken uit de kronieken van weleer…
Paramaribo anno 1839; schilderij Pierre Jacques Benoit pagina 1
Paramaribo, maandag 19 april 2012
S C H EEP S B O UW S URIN A M E S P EC IA L “Anno 2012 laat het Nieuwe Suriname een in velerlei opzicht groeiende welvaart zien. Dit heeft ondermeer tevens geleid tot een exponentiële, excessieve, ja zelfs explosieve, groei van het wagenpark. Dit in schril contrast met de huidige infrastructuur aldaar. Er wordt veel gebouwd in dit ook letterlijk aan de weg timmerende land. Het aantal ongevallen en verkeersopstoppingen op de autowegen neemt hand over hand toe. Hetgeen inmiddels tot het drieste en trieste verlies van veel mensenlevens heeft geleid alsmede tot veel irritaties onderweg en toenemende vertragingen. Een voorbeeld: een autorit vanuit de hoofdstad Paramaribo via de brug over de Suriname Rivier (‘Wijdenboschbrug’) naar voormalige plantages in het District Commewijne, zoals ‘Alkmaar‘, vergde anno 2008 een luttele 25 à 30 reisminuten. Nu, vier jaar later, is dat inmiddels gemiddeld zo’n 80 à 90 autoreisminuten. Ofwel 3 keer zo lang…” Aldus landgoederenpionier Cor Denneman Heilscher (1949, Utrecht) die sinds 1995 stap voor stap actief is in de tropen met herbebossingprocessen in het algemeen en met het ontwikkelen van duurzame en multifunctionele landgoederen in goede landen in het bijzonder. Zoals in het West-Afrikaanse land Ghana, in de CentraalAmerikaanse landen Costa Rica en Panama en in het Zuid-Amerikaanse land Brazilië. En sinds 2008 dus ook in het aangrenzende Suriname. Via diens landgoederencompagnie Forest Returns (bv sinds 1988) werden door Cor -samen met diens groeiende groep compagnons- de drie aanpalende voormalige citrus-, koffie- èn cacaoplantages ‘Mariënbosch I, Mariënbosch II & Guadeloupe’ aangekocht aan de rechteroever van de Commewijne Rivier, een belangrijke levensader in het zich zo snel ontwikkelende Commewijne District.
.
Vogelperspectiefkaart anno 1793; voormalige koffie- & cacao-plantage ‘Mariënbosch’
In totaal 823 hectaren met zowaar 2.400 strekkende meters rivieroever in allodiaal en kadastraal eigendom en met naar de Atlantische Oceaan toe unieke natuurgebieden qua rentmeesterschap. Daarbij werden de voormalige Surinaamse eigenaren, de families Abdoelrahman en Persad vanaf den beginne betrokken, zowel als mede-eigenaar van het grote geheel (van wat nu heet Landgoed Groot Mariënbosch NV) als qua operationele taken. Zo wordt steun en toeverlaat Saoed Abdoelrahman, al zo’n 30 jaar actief op zijn zo eigen ‘Mariënbosch’, door ‘reder’ Cor aangemerkt als ‘kapitein’ van het ‘zeilschip’, dat zich als het ware nog op de werf bevindt. Waarmee Cor graag refereert aan diens eigen maritieme activiteiten in zijn groenblauwe verleden...
Onderdeel Masterplan 2oo8 - 2o15 pagina 2
Paramaribo, maandag 19 april 2012
S C H EEP S B O UW S URIN A M E S P EC IA L Watertransport in Suriname is volgens Cor –meer dan ooit tevoren- van vitaal belang voor een voortvarende opbouw van dit zo cultuur-, natuur-, en waterrrijke land in het algemeen. En in het bijzonder is ook het ‘behoudbare’ en multifunctionele Landgoed Groot Mariënbosch voor een kansrijke herontwikkeling met haar zeven clusters van landgoedactiviteiten ter plekke sterk afhankelijk van een goede mobiliteit. Een randvoorwaarde om een dergelijk gebied een gezonde ecologische, economische en ergonomische ontwikkeling te kunnen laten doormaken, is derhalve een goede verkeersontsluiting van dat paradijselijke gebied. In het niet zo verre binnenland van Suriname werden èn worden momenteel ook andere verschillende oude plantages (her)ontwikkeld tot ‘pensionado’-, toeristenen/of zorg- & wonenresorts, zoals het pal naast ‘Guadeloupe’ gelegen ‘Frederiksdorp’ van Ton & Marianne Hagemeyer, pioniers van het eerste uur… Alle toen toonaangevende voormalige plantages liggen nota bene aan één van de vele grote rivieren die vanuit de zuidelijke binnenlanden van Suriname naar de in het Noorden gelegen Atlantische Oceaan stromen. En waarbij in het rijke plantage-verleden het getijdenverschil tussen eb en vloed veelal dankbaar werd benut voor ondermeer het energierijk aandrijven van de machines van suikerfabrieken e.d.
De echte levensader is de Suriname Rivier door/langs ‘de stad’, of ‘Parbo’, zoals Paramaribo vaak liefkozend wordt genoemd. Waarbij inmiddels een kwetsbaar deel van de oude monumentale binnenstad -zoals de ‘Waterkant’ met als kroonjuweel ‘De Waag’- terecht is uitgeroepen tot UNESCO-werelderfgoed…
Paramaribo anno 1831 met ‘De Waag’ als markant gebouw; aldus Pierre Jacques Benoit
pagina 3
Paramaribo, maandag 19 april 2012
S C H EEP S B O UW S URIN A M E S P EC IA L Dat vraagt om een slagvaardig en voortvarend beleid qua maatschappelijke maritieme mobiliteit, dit bij voorkeur in nauw samenspel met de diverse overheden en met maritieme entiteiten in het Caribische Gebied. Zoals in Suriname zelf met de Maritieme Autoriteit Suriname (MAS) en Scheepvaart Maatschappij Suriname (SMS) dat vorig jaar haar woelige 75-jarig bestaan vierde. Personen- en vrachttransport is immers vanouds het watertransport. Met grote commerciële vrachtschepen worden goederen van overzee aangevoerd en in Paramaribo gelost. Vandaar worden personen en goederen naar het achterland vervoerd over het water, veelal in kleine boten. De stad Paramaribo wordt ook letterlijk verdeeld door de Suriname Rivier, net zoals dat in Amsterdam met de Amstel het geval is. De rivieren zelf worden overgestoken met houten korjalen, ook na de bouw van de (nogal onderhouds-gevoelige) ‘Wijdenboschbrug’ die de beide oeverdelen van Paramaribo verbindt. Uiteraard is er naast het watertransport ook ‘normaal’ wegtransport. Met veel kapotte wegen als triest resultaat. De tweebaans ‘Wijdenboschbrug’, is door het sterk toegenomen wegverkeer eveneens een steeds moeilijker te nemen hindernis. Met een snelvarende doch tevens duurzame boot kan de reisafstand vanaf bijvoorbeeld de SMS-pier nabij ‘De Waag’ tot de afmeersteiger van Landgoed Groot Mariënbosch straks in een luttele 20 à 30 vaarminuten worden afgelegd. Tenminste als het aan Cor cum suis ligt. Daartoe heeft hij een aantal samenwerkingsverbanden gesmeed, zowel in ’Switi Sranan’, als in zijn vaderland Nederland. Dat laatste o.a. met diverse scheepswerven die ook in het magazine ‘Jachtbouw’ figureren alsmede via `Jachtbouw` met ondermeer Watertaxi Rotterdam. Ook in zijn moederland Duitsland heeft Cor contacten gelegd. Temeer diens oudste (roer)voorganger, de Berlijner Isaac Godeffroy, samen met zijn broer Charles in de 18e eeuw naar Suriname toog om daar in 1747 het eerste ‘Mariënbosch’ te verwerven zoals moge blijken uit de oudst bekend zijnde grondwarrande. Waarvan akte ! Met name in de Hanzesteden Hamburg en Bremen heerst ook vandaag de dag een sterke maritieme ondernemersgeest en is er naar verluidt interesse in een mogelijke samenwerking. Doch wie het eerst komt, het eerst maalt. Overheidsmolens malen daarbij nogal eens langzamer dan die van als vanouds alerte Nederlandse scheepsbouwondernemers...
Het Caribische gebied biedt nieuwe kansen voor Nederlandse scheepsbouw-ondernemers...
Watertaxi Rotterdam; goed voorbeeld doet goed volgen...
Op 8 september 1747 verkreeg de Berlijner Isaac Godeffroy een grondwarrande voor ‘Mariënbosch’ pagina 4
Paramaribo, maandag 19 april 2012
S C H EEP S B O UW S URIN A M E S P EC IA L
Cor(nelis Johannes Maria) Denneman Heilscher (CDH) werd op 23 augustus 1949 geboren in Utrecht uit het huwelijk van de Nederlander Cornelis Denneman (Utrecht, 1922) en de Duitse Anneliese Heilscher (Berlin, 1924). Hij staat te boek als ‘landgoederenpionier & rentmeester’, veelzijdig en bevlogen ondernemer, een groene kruisridder in een combinatie van boswachter, herenboer, VOC-reder, Indiana Jones en zakenman. Geboren en getogen als bèta-man koos Cor na de HBS-B voor een officiersopleiding aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. Zijn studierichtingen wiskunde, natuurkunde, werktuigbouwkunde met als afstudeerrichting en specialisatie wapentechniek brachten hem vervolgens bij de Nederlandse Wapen- en Munitiefabriek ‘De Kruithoorn’, waar hij bedrijfsbegrippen als logistiek, marketing en management omarmde. Na opleidingen bedrijfseconomie, marketing & general management, vervolgde hij zijn carrière in het commerciële en financiële bedrijfsleven. Zo werd hij gepokt en gemazeld in de maritieme wereld als interim manager bij Hanzestad Compagnie met zeilvloten te Kampen, Harlingen en Flensburg (met 47 zeilschepen, waaronder diens ‘love baby’ de driemastbark ‘Stedemaeght’) en bij Heymen Shipping Company met motorschepen te Nijmegen (raderboot ‘Mississippi Queen’), te Arnhem (‘Jules Verne’, genoemd naar de man die de toekomst uitvond…) en te Rotterdam (draagvleugelboot ‘Flying Dutchman’). In 1985 legde CDH als laatbloeiende ondernemer de basis voor Core Developments Holding bv. Vanuit zijn groeiende maatschappelijke bewustwording dat geld niet zonder ‘behoudbaar blauw en groen’ kan en vica versa, initieerde Cor de landgoederencompagnie Forest Returns. Deze besloten vennootschap bestaat sinds 1988 en werkt samen met mede-investeerders die met eigen vermogen een goede balans willen vinden tussen mentaal en financieel rendement. Vanaf het begin in de tropen, in Ghana en Brazilië, de laatste jaren vooral in Costa Rica en Suriname, maar nu ook dichterbij huis in zijn vaderland Nederland (Landgoed Beukenrode op de Utrechtse Heuvelrug en Landgoed de Graven in Limburg) en in zijn moederland Duitsland met Landgut Grünes Brandenburg GmbH.
Cor’s voorkeur gaat daarbij dan ook uit naar Nederlandse scheepsbouwers die sterk overwegen hun bakens te verzetten van Nederland naar Brazilië zoals al eerder werd beschreven in ‘Jachtbouw’ c.q. naar het aangrenzende Suriname. Hier wordt over het geheel genomen het Nederlands zelfs beter en duidelijker (uit)gesproken dan in Nederland zelf. Er bestaat een groeiende behoefte aan vakmensschap, werkgelegenheid èn werkgenegenheid…
Waarmee tot slot de uitnodiging aan scheepsbouwondernemers is verklaard om Suriname (opnieuw) te bezoeken. Daarbij is ook een exclusief maritiem bezoek aan de oorspronkelijke Plantagedirecteurswoning anno 1774 van Landgoed Groot Mariënbosch aan de Commewijne Rivier voorzien.
Oude ambachten kunnen hier herleven zoals het leggen van kielen, assembleren en het aftimmeren van schepen. Dit echter in nauwe samenhang met duurzaamheid in het ruimste zin des woords, met innovatieve moderne (aandrijf-) technieken en waarbij ook passend kan worden ingespeeld op de nieuwste vormen van (hybride) voortstuwing, daarbij dankbaar en duurzaam gebruikmakend van ruim voorhanden zijnde natuurlijke hulpbronnen, zoals ‘solar energy & bio (mass)-energy’. Kortom: verantwoord ondernemerschap...
Met de structurele vergroting van de maritieme mobiliteit in ‘Switi Sranan’ ziet Cor één van zijn dromen in vervulling gaan: voortvarend samen werken aan een betere kwaliteit van leven aan de Surinaamse rivieren in het algemeen en op Landgoed Groot Mariënbosch in het bijzonder met alle respect voor de mensen, andere fauna en flora aldaar ter land, ter zee en in de lucht...
pagina 5
