Makrolon Massieve platen uit polycarbonaat

Technische handleiding, Juni 2012

Makrolon® Massieve platen uit polycarbonaat Bewerking

1. Algemene aanwijzingen Gereedschap Voor de bewerking van Makrolon® platen kunt u gereedschap gebruiken dat normaalgesproken voor het bewerken van hout of metaal gebruikt wordt. Wij raden u aan hardmetaalgereedschap te gebruiken. Vooral scherpe snijkanten en een goede uitlijning zijn erg belangrijk.

Koeling Tijdens normale verspanende bewerkingen van Makrolon® platen is geen koeling vereist. Indien er tijdens het bewerken kans bestaat op plaatselijke oververhitting, raden wij u aan met water of olievrije perslucht te koelen. Tijdens de verspanende werkzaamheden met Makrolon® mogen er geen olie-emulsies of snijoliën worden gebruikt. Hierin kunnen toevoegingen verwerkt zijn waartegen Makrolon® niet bestand is, waardoor er spanningsscheuren kunnen ontstaan. Maatnauwkeurigheid De lineaire thermische uitzettingscoëfficiënt van Makrolon® bedraagt 0,065 mm/mK en ligt daarmee beduidend hoger dan deze van metaal of glas. Vandaar dat u de afmetingen ook altijd bij kamertemperatuur moet controleren. Houdt u er rekening mee dat tijdens de eerste keer verwarmen boven de glasovergangstemperatuur (ongeveer 145°C) er een krimp van 3 - 6 procent optreedt. De mate

Beschermfilm Makrolon® platen worden geleverd met een beschermfilm, zodat het gladde oppervlak beschadigd wordt tijdens transport en verwerking.

PEniet

Gelieve deze beschermfolie tijdens verspanende of mechanische bewerking op de plaat te laten. Zonlicht en weerselementen kunnen de eigenschappen van deze beschermfilm beïnvloeden; indien de beschermfolie gedurende langere tijd hieraan blootgesteld wordt, kan hij soms zeer moeilijk te verwijderen zijn, of kunnen er lijmresten op de plaat achterblijven. Onze normale beschermfilms zijn niet geschikt voor thermische belasting. Warm vervormen met de film kan tot problemen leiden. Daarom moet deze beschermfilm steeds verwijderd worden vooraleer men gaat voordrogen, warm vormen of vacuümvormen. Voor zulke verwerking met de beschermfilm op de plaat hebben we speciaal hiervoor geschikte -onbedruktefilmtypes beschikbaar (speciale productie). Aftekenen Het aftekenen van boorgaten, zaaglijnen enz. dient op de folie te gebeuren. Als markeringen noodzakelijk zijn, wordt aangeraden een zacht potlood of een viltstift te gebruiken. Kraspennen mogen niet worden gebruikt aangezien er op de plaats waar de kerf wordt aangebracht bij verhoogde belasting breuk kan optreden.

van krimp is afhankelijk van de dikte van de plaat.

____________________________________________________________________________________________ Bayer MaterialScience GmbH Otto-Hesse-Straße 19/T9, 64293 Darmstadt, Duitsland Tel. +49 6151 1303-0 Fax +49 6151 1303-500 www.bayersheeteurope.com [email protected] MF 0137 n

1 van 5



2. Zagen Handzagen Voor het zagen van Makrolon® platen kunt u een fijngetande handzaag gebruiken.

Cirkelzaag Makrolon® platen kunnen het eenvoudigst met een cirkelzaag worden gezaagd. De ervaring leert dat cirkelzaagbladen van hardmetaal de meest zuivere sneden opleveren. De tandverdeling varieert van fijn voor dunne platen tot grof voor dikke platen. Zorg ervoor dat de tafel vrij is van spanen die de beschermfolie zouden kunnen beschadigen en krassen op de Makrolon® platen zouden kunnen veroorzaken. Bij platen dunner dan 1,5 mm dient een dikkere onderlegplaat of in plaats van een cirkelzaag een schaar of snijmachine gebruikt te worden.

Bandzaag Bandzagen zijn ideaal voor het zagen van gevormde delen of voor onregelmatige vormen. Voor zuivere snijranden is het belangrijk dat u een stevige tafel heeft voor het opleggen. Bij dikker materiaal is een grote tandverdeling noodzakelijk. Voor kwalitatief hoogwaardige snijranden zijn cirkelzagen of frezen beter geschikt dan bandzagen.

t Spaanhoek γ

α

Afb. 2: Bandzaag t 10° - 15° Snede x - x

Vrijloophoek α

Snede

Spaanhoek γ

Afb. 1 Cirkelzaagblad

Problemen bij het zagen Gesmolten snijrand: • Scherpte van gereedschap controleren • Snijsnelheid controleren en eventueel verlagen • Voedingssnelheid controleren en eventueel verlagen • Eventueel koelen Uitgebroken snijrand: • Scherpte van gereedschap controleren • Uitlijning van gereedschap controleren • Drager verbeteren (eventueel onderlegplaat gebruiken)

_____________________________________________________________________________________________ Bayer MaterialScience GmbH Otto-Hesse-Straße 19/T9, 64293 Darmstadt, Duitsland Tel. +49 6151 1303-0 Fax +49 6151 1303-500 www.bayersheeteurope.com [email protected] 2 van 5



Vrijloophoek α Spaanhoek γ

Bandzaag

Cirkelzaag

20 - 40°

10 - 30°

0 - 5°

5 - 15°

Snijsnelheid v (m/sec.)

10 - 17

17 - 50

Tandverdeling t (mm)

1,5 - 3,5

2 - 10

opzichte van het stansgereedschap, aangezien de snijranden op die manier het meest zuiver blijven.

Makrolon®

3. Knippen en stansen Makrolon® platen met een dikte tot 3 mm kunnen gemakkelijk worden geknipt of gestanst zonder dat dit afbreuk doet aan de kwaliteit. Houdt u er rekening mee dat de kwaliteit van de snijrand afneemt naarmate de plaat dikker is en tegelijkertijd ook het gevaar op scheurvorming toeneemt. U krijgt goede eindresultaten als u scherpe stansmessen met een snijhoek van maximaal 45° gebruikt, waarbij er tussen mes en onderplaat 0,01 tot 0,03 mm speling bestaat (zie afbeelding 3). Als u gladde snijranden wenst, is het beter Makrolon® platen met een dikte van 1,5 mm of dikker te zagen of te frezen.

0,01 - 0,03 mm

Afb. 3: Zuivere snijranden – speling tussen mes en onderlegplaat: 0,01 – 0,03 mm

1 mm

Stansmes 1 mm

2 mm 30 °

Indien er gaten met een nauwe tolerantie gestanst dienen te worden, moet rekening gehouden worden met krimp, indien na de bewerking een warmtebehandeling volgt met temperaturen boven 145 °C. Dit betekent dat het gat 5 % groter dient te worden bemeten. Het krimppercentage neemt af naarmate het gat groter is en de plaat dikker. Dubbelzijdig symmetrisch geslepen messen zorgen voor goede resultaten. Voor het stansen resp. knippen van Makrolon® platen die dikker zijn dan 1,5 mm raden wij aan asymmetrisch geslepen messen te gebruiken. Voor rechte hoeken dienen enkelzijdig geslepen bladen met een snijhoek van 30° gebruikt te worden. Zorg ervoor dat de stansplaat (polyamide of hoge dichtheid polyethyleen HD-PE) in goede staat blijft en goed gecentreerd is ten

60° 60° Makrolon® 30°

0,5 mm

0,75 mm

0,01 - 0,03 mm

Afb. 4: Afhankelijk van de dikte van de plaat, dienen voor het stansen verschillende soorten messen te worden gebruikt




4. Boren Afb. 5: Boren voor Makrolon® platen De in de handel verkrijgbare metaalboren zijn zeer geschikt voor de bewerking van Makrolon®. U dient erop te letten dat de boren scherp zijn. Meestal is koeling tijdens het boren niet noodzakelijk. Wij raden u aan bij het boren van diepere gaten water of perslucht te gebruiken en/of de boor regelmatig uit het gat te lichten, zodat de warmte kan ontsnappen en de spanen afgevoerd kunnen worden. Gebruik geen olie-wateremulsies of snijolien bij het boren van Makrolon® platen. Voor het boren van grotere gaten kunnen de normaal in de handel verkrijgbare klokboren worden gebruikt.

Spiraalhoek β

Snede: x - x

Snede x – x

Vrijloophoek α

x

Spaanhoek γ

De boorgaten dienen glad te zijn en indien mogelijk geen kerven of ruwe plekken te hebben zodat een veilige bevestiging is gegarandeerd.

Tophoek ϕ

Aanbevolen hoeken bij het boren: Vrijloonphoek α Spaanhoek γ Tophoek ϕ Spiraalhoek β Snijsnelheid Voedingssnelheid

5 – 15° 0 - 5° 110 - 130° 19 - 40° 15 - 30 m/min. 0,1 - 0,3 mm/omw

5. Frezen Makrolon® platen zijn gemakkelijk bewerkbaar met een freesmachine. De keuze van de frees is afhankelijk van de uit te voeren bewerking. Let erop dat de spanen door de machine goed worden afgevoerd en dat uw snijgereedschap scherp is. Aanbevolen parameters bij het frezen: Vrijloonphoek α

5 - 15°

Spaanhoek γ

0 - 10°

Snijsnelheid

100 - 500 m/min.

Voedingssnelheid

0,1 - 0,5 mm/omw



Makrolon® Massieve platen uit polycarbonaat Bewerking 6. Lasersnijden Voor het thermisch snijden van Makrolon® platen, met of zonder folie, kunnen verschillende typen lasers worden gebruikt. Vooral voor het snijden van complexe contouren is een laser bijzonder geschikt. Voor blaasvrije snijkanten moeten dikkere Makrolon® platen worden voorgedroogd. Het is verstandig daarna enige tijd in te ruimen voor het temperen. Als u Makrolon® platen dikker dan 2 mm met een laser gaat snijden, treedt er aan de snijranden verkleuring op.

7. Afwerken Schuren Makrolon® platen kunnen, dikwijls als voorbereiding op het polijsten, met normale, in de handel verkrijgbare schuurmachines nat of droog worden geschuurd. Houd u er rekening mee dat de druk tussen werkstuk en schuurband gering is zodat opsmelten wordt vermeden. Het is raadzaam tijdens het schuren achtereen verschillende korrelverdelingen te gebruiken (bijv. in de volgorde 150, 240 en 400). Polijsten Makrolon® platen kunnen worden gepolijst met alkalivrije polijstpasta en polijstschijven van het type "Reiter". Deze hebben een gemiddelde dichtheid en een omtreksnelheid van 20 - 30 m/s. Gebruik voor de eindafwerking een zuivere polijstschijf zonder polijstpasta om de plaat af te polijsten.

Polijsten van grote oppervlakken dient te worden vermeden. Decoreren Alvorens u de Makrolon® platen gaat behandelen, bijvoorbeeld lakken, zeefdrukken of warm vervormen, raden wij aan de losse, aan het oppervlak hechtende stof- en vuildeeltjes te verwijderen door ze met geïoniseerde lucht van het oppervlak te blazen. Het decoreren van Makrolon® AR platen is zeer moeilijk gezien de 'niet hechtende' eigenschappen van het oppervlak. De gematteerde zijde van Makrolon® NR is niet geschikt om te bedrukken. Lakken en bedrukken Makrolon® platen kunnen na de voorafgaande reiniging zonder verdere voorbehandeling worden gelakt en bedrukt. U dient in acht te nemen dat de lakken en drukinkten chemisch geschikt moeten zijn voor het gebruik op Makrolon® teneinde de slagsterkte van de Makrolon® zo weinig mogelijk aan te tasten. Geschikte producten zijn verkrijgbaar bij verschillende lak- en inktfabrikanten. Volg hierbij zorgvuldig de opgegeven verwerkingsrichtlijnen op. Om verf- en lijmresten te voorkomen die het drukproces kunnen verhinderen of verstoren, raden wij u aan alleen platen te gebruiken die voorzien zijn van onbedrukte en zelfklevende beschermfolie. Klachten in dit verband zijn niet het gevolg van materiaalgebreken en kunnen daarom niet worden gehonoreerd. Warm bedrukken Makrolon® platen kunnen warm worden bedrukt met een drukfolie.

_____________________________________________________________________________________________ Produktverantwoordelijkheidsbepaling: De informatie en ons technisch advies - zij het verbaal, schriftelijk of proefondervindelijk - wordt gegeven in goed vertrouwen en naar best vermogen, maar houdt geen garantie in, ook niet wat betreft eventuele beschermende rechten van derden. Ons advies ontslaat u niet van de plicht de verschafte informatie te verifiëren - vooral die informatie die wordt vermeld in de veiligheids- en technische informatie - en de geschiktheid van onze producten te testen voor elke specifieke bewerking en gebruik. De toepassing, het gebruik en de verwerking van onze producten en de producten door u vervaardigd op basis van ons technisch advies bevinden zich buiten onze controle, en zijn bijgevolg volledig uw eigen verantwoordelijkheid. Onze producten worden verkocht in overeenstemming met de meest recente versie van onze algemene verkoops- en leveringsvoorwaarden Makrolon® is een geregistreerd merk van Bayer AG MF 0137 n

5 van 5

Makrolon Massieve platen uit polycarbonaat

Recommend Documents